Heimskringla - 04.04.1912, Page 1
j Talsimi Heimskringlu J
J Garry4110 J
▼ v v «p «■
^ Heimilistalsími ritstj,
J Garry 2414
XXVI. ÁR.
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN, 4. APRÍL 1912.
Nr. 27.
TJALDBÚÐIN NÝJA.
Jjessi mynd er af kirkjunni, sem TjaldbúðarsöfnuSur ætlar að reis a Yictor stræti að v.estanverfiu,
hér um bil 200 fet fyrir sunnan Sargent stræti.
Samsæti til heiðurs Hon. R. P. Roblin.
Aðal stórviðburðurinn í sambandi við þingslitin hér í Win-
nipejr, verður vafalaust hið volduga samsæti, sem menn af
öllum flokkum ætla að halda til heiðurs stjórnarformanninum,
Hon. R. P. ROBPIN, að Roval Alexandra Hotel, fimtudags-
kveldið 11. þ.m., í tilefni af því, að landamerkjamálið er nú
fyllilega til lykta leitt og Ma nitoba hefir náð rétti sínum að
lokum.
Hon. R. P. Roblin hefir, sem kunnugt er, verið stjórnarfor-
maður fylkisins í full tólf ár, og allan þann tíma hvíldarlaust
barist fyrir þessu velferðar- og nauðsynjamáli fylkisins. Bæði
Liberalar og Conservatívar hafa fylgt stjórnarformanninum í
þessari haráttu, og þess vegna verður engin flokkaskifting um
samsætið. Allir eru sammála um, að fagna endalokum barátt-
unnar og heiðra þann mnninn, sem leiddi hana til lykta.
Nokkrir af ráðgjofum Borden.stjórnarinnar hafa tilkynt, að
þeir ætli að verða til staðar í samsætinu ; og margir mikils-
metnir menn hér og þar um fylkið o,g utan þess, hafa einnig
simað forstöðunefndinni, að þeir kæmu á samsætið. þeir af
Borden-ráðgjöfunum, sem vissa er fyrir að verði til staðar, eru:
Hon. Robert Rogers innanrík isráðgjafi, Hon. F. D. Monk opin
berfa verka ráðgjafi, Og Hon. Martin Burrell landbúnaðarráð-
gjafi, o<r að líkindum Hon. I,. P. Pelletier póstmálaráðgjafi.
Forstóðunefndin hefir gert samninga við C. P. R. og C. N.
R. járnbrautafélögin, að færa fargjaldið niður um helming, svo
að j>atttakan geti orðið sem almennust.
Vonandi koma sem flestir íslendingar á samsætið og heiðra
stjórnarformanninn og fagna sigri hans oe fydkisins.
Munið, að samsætið verður á Royal Alexandra Hotel
fimtudagskv,eldið 11. þ. m.
Aðgangur $2.00.
■ beztu reiðhjólin á markaðnum!
^ " --------------------—----------- ♦%
Eru ætfð til sHlu á WEST END BICYCLE SFIOP V
svo sem BRANTFORD og OVERLANI).— Verð X
A nýum reiðFijðlum $25 til $f)0;br(tkuð $10 og ytir- ?
^ÓrÍ?r:r,eÍðn^61 (Motorcyoles) ný oK gfimul, værð frá X
Allar tegundir af R U B B E R ♦>
IIRES (frá Englandi,Frakklandi og Bandarfkjun- X
um) með óvanalega lágu verði,—Allar viðgerðír oa
pantanir fljótt og vel afgreiddar. ° ❖
West End Bicycle Shop
Jón Thorsteinsson. elgandi
I 475477 Portage Ave., Tals. Sherb. 2308
❖•x—❖•x-x~:**x-x**;,>:**x**:**;**x**:*.x*
Manitoba þingið.
Fari alt eins og ráð hefir verið
fyrir gcrt, verður fylkisþinginu
slitið síðdegis í dag (fimtudag).
því nær öll stjórnarfrumvörpin
hafa þegar náð fram að ganga :
Fjárlögin, landamerkjamálið, þjóð-
arþjónustunefndin og öll hin stærri
málin verið samþykt og afgreidd
sem lög frá þinginu.
þingið hefir að jvessu sinni af-
kastað miklu, enda verið unnið
kappsamlega ; kveldfundir haldnir
iðulega og síðdegis fundir dag
hvern, nema á laugardögum. Hef-
ir stjórnarformaðurinn R. P. Rob-
lin ekki legið á liði sínu, heldur
verið sístarfandi, bæði í nefndum
og í ræðustólnum, að herjast fyrir
áhug>amálum fylkisins, og að
svara órökstuddum og tuddaleg-
um árásum frá framhleypnum
orðhákum andstæðinga megin. En
vanalega hafa þeir snáðar farið
fýluför liina mestu, ef til orða-
sennu kom við stjórnarformann-
inn. þeir munu fáir vera, sem
sækja gull í greipar honum.
Roblin stjórnin ber framfarir og
velferðarmál fylkisins einlæglega
fyrir brjósti, og mega tyloisbúar
telja sig liamingjusama meðan þeir
hafa slika stjórn í sessi.
þýðingarmesta málið, sem jætta
þing hefir fjallað um, er landa-
merkjamálið. það er nú orðið að
lögum. Manitoba fær loksins hvað
henni her, en sem Laurier stjórnin
neitaði að veita meðan hún sat að
völdum, og sem Laurier og fiylgi-
fiskar hans í Ottawa nú hömuð-
ust á móti að Borden stjórnin
veitti. Hon. R. P. Roblin hefir þar
unnið frægan sigur ; en baráttan
hefir verið hörð og löng. Mani-
toba búar ættu að hafa það hug-
fast, og bera hlýhug til þess
mannsins, sem lialdið hefir uppi
kröfum jveirra í aldarfjórðung. —
Manitoba fvlki hefir aldrei átt ein-
lægari og ötulari vún en Hon.
R. P. Roblin.
þess ættu íslenzkir kjósendur að
minnast á kjördegi.
— Prinsinn af Wales, ríkiserfmgi
Breta, er á skemtiferð í París í
fvrsta sinni á æfinni. Hvað honum
jn-kja mikið til höfuðborgar heims-
gleðinnar og listanna koma, og ó-
lík hinni drungalegu og þokufullu
Lundúnaborg. Prinsinn ferðast
undir nafninu Chester jarl.
Scott’s leiðangurinn
nœr ekki Suðurpólnum.
Loksins hafa fré.ttir borist til
mannheima af brezka suðurpóls-
leiðangrinum, undir forustu Ro-
bert F. Scotts kapteins. Skip hans
“Terra Nova” kom á mánudags-
morg-uninn til Akaroa, sem er hafn
arstaður á Banks Peninsula, einni
af Nýja Sjálands eyjunum ; — en
án Scotts sjálfs. það flutti heim-
inum að eins svohljóðandi skeyti
frá honum :
“Dvel í suðurheimsskautslönd-
uttum annan vetur til þess að
halda áfram verki mínu og full-
komna það”.
Síöustu fregnir, sem skipverjar á
'flerra Nova höfðu að flytja frá
Scott, vortt frá 3. jan. sl., og átti
hanu þá 150 mílur eftir að póln-
um, en hélt þá ferðinni áfram. En
þetta er því nær þremur vikum
eftir að Amundsen náði pólnum.
Enginn efi leikur á, að Scott hefir
orðið frá að hverfa, þó menn viti
ekki nábvæmlega, hversu langt
hann hefir komist.
Skipið Terra Nova varð að snúa
aftur sökum frosta og íss, en allir
skipverjar voru með heilu og
höldnu. Skipstjórinn, Pennell liðs-
foringi, kveðst fullviss um, að
Scott muni ná pólnum, og eins að
hann sé fv’llilega óhultur þar í ís-
hafslöndunum.
Mörgum Englendingutn svíður
sárt, aö Scott skvhli ekki ná
pólnum, þó á eftir Amubdsen hefði
verið. Kenna margir þvi um, að
Scott hafði hesta og mótorvagna
til jress að flytja menn sína og
farangur, 'í stað j>ess að Amundsen
hafði hunda.
Seott hóf ferð sína til pólsins í
sl. októbermánði, og voru fimm
menn í fvígd með honum ; Liðs-
foringjarnir Evans, Johnston og
Bowers, G. C. Simpson mælinga-
maður, og C. H. Mears, kunnur
ferðamaður.
Terra Nova heldur aftur suður á
leiö í leit eftir Scott í næstkom-
andi nóvembermánuði.
Kolanáma verkfallið.
Kolanama verkfallið á Bretlandi
stendur ennþá v'fir, en líkurnar eru
að því muni bráðlega lokið. Haia
Jregar all-margir kolanemar, knúð-
ir af hungri og liarðrétti, tekið
aftur upp vinnuna, og fjölgar jteim
daglega, sem þann hópinn fylla.
Lauuafrumvarp stjórnarinnar hefir
verið satnþykt af báðum deildum
þingsins op- konungur staðfest það
með undirskrift sinni. Lög þessi
bæta haga kolanemanna talsvert,
þó engan veginn fullnægi þau kröf-
um þeirra. Næsta spor stjórnar-
innar og verkamannaleiðtoganna
var, að láta ganga til atkvæða
meðal verkfallsmanna, hvort þeir
væru viljugir eða ekki að byrja að
vinna aftur, að svo kcmtntt máli.
Atkvæðagreiðrdunni er ckki lokið
ennþá, en horfurnar eru, að meiri-
hlutinn muni verða því fylgjandi,
að láta af •verkfallinu og taka til
starfa aftur.
það sem mest styður að þeim
málalokum er hin mikla evmd.
sem víðast hvar ríkir á meðal
verkfallsmanna. Annars eru þau
úrslit atkvæðagreiðslunnar. sem
kunn eru orðin, mjög svo jöfn, —
með oor móti áframhaldi verkfalls-
ibs, að ómögulegt væri engan veg-
inn. að bað vrði ofon á, að halda
skvldi áfram verkfallinu ; líkurnar
til hins bó meiri.
Bvo telst til. að 30,000 kolanema
séu nú teknir aftur að vinna , í
námtinum, en að 970,000 þeirra
biði úrslita atkvæðagreiðslunnar.
Margar verksmiðjur hafa aftur
tekið til starfa, og samgöngur all-
ar hafa batnað að mtin, en samt
serrt áður er óreiða mikíl ríkiandi
miöo* viða( Ofr fullar brjár milíónir
manna ennbá atvinnulausar. En
hæði stjórnin og 1eiða**di menn
londsíns <rera alt sem möo-ulegt er
til að bæta úr vandræðunum og
koma ölltt í sem ákjósanlegast
horf.
Sfsustu fréttir af kolanámaverk-
falb’nu regjn, að atkvæðaoreiðslan
hafi fallið svo, nð verkfallsmenn
neiti að taka aftur til starfa und-
ir nvju launnlögunnm. Atkvæða-
mismttnurinn var 12 búsund. Her-
lið hefir verið sent til námanna.
Hinir beztu brauðgjörðar menn
nota bezta hveitið sem þeir geta
fengið, og það hveiti er ætið
Ekkert annað hveiti gerir jafn ljúffengt og hreint brauð,
kökur, og kex. Það er malað úr úrvals hveiti korni í myln-
um sem ekki hafa sinn lfka á hnettinum,hvað vandvirkni snert-
ir. Biðjið þvf matsala yðar ætið um Royal Household,
uppáhalds hveiti alls Canada.
Trípólis stríðið.
þar gerist fátt söguk-gt fremur
enn að vanda. Smáskærur eru dag-
le<rar og maUnfall nokkuð á báðar
hliðar, en engin höfuðorusta lvefir
verið háð um langan tíma. Einn
all-snarpur bardagi stóð þö fyrir
skemstu í námunda við borgina
Derna, og fer tvennum sögum um,
hverjir þar báru sigur úr býtum.
Segjast Tyrkir hafa unnið og að
meginþorri ítölsku herdeildarinnar
hafi fallið. Aftur segjast ítalir
hafa rekið Tyrkja á< flótta og hand-
samað marga, og enn fleiri fallið
af liði þeirra. Saunleikurinn mun
vera sái að ítalir, sem halda bæn-
um, hafi haldið velli, hvað se.m
mannfalli og handsömun fanga við-
víkur.
Eitt er það, sem ítölum er mik-
il hjálp að í stríðinu, Og það eru
fiugvélarnar. Nota þeir þær óspart
til njósna og gæfast þær ágætlega
í öllum tilfellum. Einnig reynast
þær þeim næsta þarfar í orustum,
því Arahar fyllast skelfingu í
hvert sinn, sem þeir líta flugvél,
og hraða sér á flótta.
A sjónum' gengur það litlu betur
en á< landi. Að sönnu eru Italir
þar því nær einráðir, því Tyrkir
eiga að eins örfá skip eftir. þó
vildi það til, að þessum fáu skip-
um þeirra tókst að komast undan
| ítalska flotanum nýverið, þar sem
hann lá úti fyrir Dardanella sundi
á verði. Hvernig þetta skeði, er
ókunnugt, en skeytingarleysi hins
ítalska aðmiráls, hertogans af
Abruzzi, er alment um kent, og
hefir verið farið þess á leit í ít-
alska þinginu, að hann væri svift-
ur stöðu sinni. Annars er hertog-
inn talinn hraustur maður, og
í bezti aðmírállinn, sem ítalir hafa
á að skipa. Hann er og náfrændi
Italíukonungs.
Rússar og Austurríkismenn hafa
verið að leita hófanna um sættir,
en tilraunir þeirra hafa engan á-
rangur horið enn sem komið er.
Ottawa þingið.
— Sambandsþinginu í Ottawa
var Slitið á mánudaginn kl. 4 síð-
degis með viðhöfn mikilli. Flutti
1 landsstjórinn, hertoginn af Con-
naught, hásætisræðuna í þingsal
senatsins, og var salurinn þétt-
skipaður þingmönnttm og her-
mönnttm t einkennisbtiningi, er
voru lífvörður hertogans. þótti
i öllum mikið til koma, er sáu þattn
j skara. Sjálfur var og Rt. Hon. R.
j L. Borden í fvrsta sinni í Windsor-
einkennisbúningi sínum, og bótti
mikilfenglegur á velli í þeim
skrúða. — Margir binmenn höfðtt
haldið heimleiðis á laugardaginn,
og vortt því ekki viðstaddir þing-
slitin.
Hvað störfum þingsins viðvíkur,
þá hafði það afkastað miklu á
iþessum rúmum tveimur rnánuð-
um, sem það hafði staðið. En
nokkur mikilsvarðandi frumvörp
I höfðu verið svæfð í senatinu ; þar
! á meðal frumvarpið u skipun
l tollmálanefndarinnar, er skyldi
j vera ráðanautur stjórnarinnar í
I tollmálum öllttm ; enufremur þjóð-
vega frumvarpið og frumvarpið
um vog og mæli. Sir Wilfrid Laur-
ier var mjög hreykinn yfir því, að
ltinn Liberali meirihluti senatsins
skyldi breyta þannig, og kva,ðst
taka ábyrgðina á sig. — þau
írumvörpin, sem samþykt voru á
síðustu stundu, voru fjárlögin og
frumvarpið, sem heimilar Grand
Trunk félaginu að taka 25 milíónir
dollara að láni til að fullkomna
járnbrautakerfi sitt. En það frum-
varp gekk ekki þegjandi í gegn.
Var stjórnin all-hörð í dómum
sínutn yfir stjórnendum félagsins
og ráðsmensku þeirra ; sérstak-
lega var ráðstnenska formannsins
C. M. Hays vítt, og það að mak-
legleikum. Alls samþykti þingið
á þessum 66 dögum, sem það var
starfandi, 176 frumvörp og mörg
þeirra stórmerk og þýðingarmikil,
svo sem Manitobat landamerkja-
frumvarpið.
Nú þá þinginu hefir verið slitið
verður hljótt í Ottawa um hríð,
því að flestir af ráðgjöfunum fara
og bráðum í burtu til að taka sér
hvíldardaga eftir vel ttnnið starf.
ACtlar stjórnarformaðurinn Rt.
Ilon. R. L. Borden o<r frú hans
fvrst sttður um Bandar’kin og það-
an til Englands. Til Englands fara
einnig : Hon. Martin Burrell land-
búnaðarráðgjafi, Hon. J. D.. Haz-
eb flotamálaráðgjafi og að líkind-
um Hon. Rohert Rogers síðar á
sumrinu. En allir munu þeir fara
i mikilsverðum erindagerðum, svo
lítið mun verða úr hvíldinni. Hon.
Geo. E. Foster verzlunarráðgjaf-
inn fer til Ástralíu Og Nýja Sjá-
lands um miðjan júní til þess að
ræöa við stjórnina þar ttm nánara
verzlunarsamband við Canada.
Sigrún M. Baldwinson
^TEACHER OFPIANÓð
727 Sherbrooke St. Phone G. 2414
VEGGLIM
Patent hardwall
vegglím (Empire
tegundin) gert úr
Gips, gerir betra
vegglírn en nokk-
urt annað vegg-
líms efni eða svo
nefnt vegglíms-
ígildi. : :
PLÁSTER BOARD
ELDVARNAR-
VEGGLÍMS
RIMLAR og
HLJÓDDE YFIR.
Manitoba Gypsum
Company, Limited
WIMN1PE«