Heimskringla - 26.03.1914, Síða 2

) \ . J
i iiuísíemssOii jdí os.
ByggjH hús. Selja lóðir
'|\Útvep:a lftn ot? eldsábyrtíðir
I Phone Main 2992
Room 815-17 Somerset Block

jl rcUii'.
Bjarni Th. Johnson B.A.
Cand. jur.”
Fasteignasali. Innheimtar. Vá-
trygingar. UmbotSsmaður beztu
lánsfélaga í Canada.
WYNYARD, SASK.
Dr. G. J. Gíslason,
Physiclau and Surgeon
18 South 3rd tátr, tírand Forks, N.Dat
Athygh veilt AUQNA, E7HNA
og KVEHKA 8JÚKDÓMUM. A
8AMT INN V0UTJ8 SJÚKDÓM
UAl oi UDPSKUliÐI. —
A. S. BARDAL
tei r líkkistur og annast tun Sfit'1
iarir. Allur útbúnaBur sá besti,
3n: Iremur selur hann ailskonar
•ni nisvaröa og legsteinai
813 81i«-n e -.i i'i't
Phonft Oa ry 21 «2 ____
Graham, Hannesson & McTavish
LÖGFRÆÐING AR
907—908.;CONFEDERATION LIFE BLDG.
WINNIPEG.
Phone Main 3142
GARLAND & ANDERSON
Arni Anderson E. P Gariand
LðtíFRÆÐINCUR
801 Electric Raihvay Chambers
phone: main 1561.
J_ J_ BILDFELL
fastbionasau.
Unlon' Bank 5th Floor No. Ȓo
Selnr hús og 160ir, og annaö þar aö 16t-
andi. Utvegar peningalán o. fl.
Phone Maln 2685
S. A. SICUROSON & GO.
Húsum skift fyrir lönd'OK löud fyrir hús.
LAn og eldsábyrKÖ.
Room : 208 Cakleton Bldg
Slmi Main 4463
COLISEUM
DANS SALUR i
Kenlla hvert kvöld 7.30 og 8.15
L | iJlaugardaga 2.30
Kenzlutímabil $2.50
öérstök tilsögn af óskað er
Gísli Goodman
TINSMIÐUR.
VEHKSTŒÐI;
Cor. Toronto <fc Notre Dame.
Phone
flarry 2988
Hetmllla
Garry 899
Adams Bros.
Plumbing, Gas & Steam Fitting
Viðgerðun sérstakur
gaumur geön
588 SHERBR00KE STREET
oor. Sargeot
(eftir Lögréttu)
18. febrúar.
— Skemdir af sjávarflóSi eru
sagðar hafa oröiö allmiklar 27- f.
m. í Kyrkjuvogshverfinu á Reykja
nesi og þar í kring. Hafði ílóðalda
þá stigið þar hærra, en menn áð-
ur muna, brotið sjógarða og spilt
túnum til mikilla skemda.
— Úr Suður-Múlasýslu er skrif-
að 14. f. m.: “...Nú hafa þing-
mannaefnin hér verið að halda
fundi, Guðm. Eggerz og Björn
Stefánsson, því fleiri haia ekki
boðið sig fram. Guðmundur hefir
tapað hér fylgi vegna' framkomu
hans gagnvart ráðherra á síðasta
þingi, og til þess nú aS komast
að, verður hann að afneita
Lárusi H. Bjarnasyni, því hér
vilja menn yfirleitt hafa H. Haf-
stein fyrir ráðherra ...”.
— Útgjörðarstjóri Eimskipafé-
lags íslands var ráðinn sl. föstu-
dar Emil Nilsen, skipstjóri á Ster-
ling. Hann er ráðinn frá miðjum
marz næstk. til ársloka 1916. Sagt
er, að hann komi hingað með
Sterling næstu ferð, en sé svo
laus við skipstjórastarfið. Verður
hann svo eftirlitsmaSur Eimskipa-
félagsins við smíðar skipa þess.
— Til jarðyrkjunáms í Danmörk
er nýfarinn héðan Sigurður sonur
Sigurðar Eiríkssonar regluboða.
— Nýtt botnvörpuskip hefir
bæzt við hér í Reykjavík. l>aS heit
ir NjörSur og kom hingaS frá
Englandi sl. sunnudag. Eigandi er
hlutafélagiS NjörSur, sem stofnaS
var hér fyrir nokkru, en fé til fyr-
irtækisins lánar Islands banki. —
Framkvæmdarstjóri hlutafélagsins
er Elías Stefánsson, en skipstjóri
á NirSi verður GuSmundur Guðna-
son og stýrimaður Jón Guðm.son.
Skipið er sagt vel vandað að allri
ffjörð.
— það. er ekki orðdð að jafnaði,
aS þaS fréttist utan af landinu,
að einstakir menn verji fé sinu og
tíma til að gleSja almeuning, en
þó eru þau dæmi til, aS ennþá eru
rausnarleg gestaboð til hér á
landi. Eitt af þeim boSum var 4.
f.m. hjá Jóni bónda Jónssyni á
Hofi í Vatnsidal. BoSiS sóttu utn
fjórir tugir manna. Hefir hann um
mörg undanfarin ár gjört sér þaS
aS venju, aS bjóSa til sín mörgu
fólki úr sveitinni, veita því rausn-
arlega og skemta eftir föngum. —
Beztu þakkir séu honum og þeim
húsbændum fyrir hugsunarsemi og
rausn í þá átt. Boð þessi eru á
margan hátt ekki þýSingarlaus. í
fyrsta lagi sýna þau htigarfar
þeirra, sem veita, í öSru lagi
verða þau mörgum einstaklingi
sem sólskiusblettur, og í þriSja
lagi eru þau órækur vottur þess,
aS ekki er ennþá aldauSa hin
forna risna, er mestu ljósi brá yf-
ir sögu okkar í fortíSinni. — Jón
bóndi Jónsson er nú á fimtugs-
aldri, hefir veriS í sveitarstjórn
Asahrepps nær 20 ár, og gangna
— Sagt er, aö þeir Bockles og
Hobbs, útgjörSarmenn skozkir, er
veriS hafa í HaínarfiSi síSustu ár-
in, ætli aS fá skip, er gangi stöS-
ugt milli Liverpools og Reykjavík-
ur. Skip þetta verSur um 800
smálestir og getur ílutt nokkra
farþega. — Fyrirtæki þetta er haf-
iS til þess aS bæta úr brýnni þörf,
en ekki til þess aS keppa viS is-
lenzka EimskipafélagiS, þegar til
kemur, enda eru útgjörSarmenn-
irnir béint hlyntir Eimskipafélag-
inu.
— Jónas Pétnr Hallgrímsson,
prestur aS KolfreyjustaS í ReyS-
arfirSi eystra, andaSist föstudag-
inn 6. þ. m. eftir langa legu. Síra
Jónas var gáfaSur og gerfilegur
maSur, eins og ættmenn hans,
ReykhlíSingar.
— Almenn rökfræði, eftir Ágúst
Bjarnason prófessor, er nýútkom-
in.
Samningar
gerðir við landsstjórnina.
Miðvikudaginn 4. þ.m. var und
irritaður hráðahirgðasalrmingur á
milli Eitnskipafélags Islands rg
landsstjórnarinnar.
Samningsákvæðin hin helztu eru
þessi :
1. Landssjóður kaupir hluti
Eimskipafélaginu fyrir 400,000
krónur.
2. Eimskipafélagiö lætur smíða
tvö strandferðaskip og tekur
að sér stranferðir frá apríí ár-
ið 1916, g’egn sanngjörnum
styrk til þeirra í fjárlögunum.
3. Ef styrkurinn fæst eigi, eða
einhverjir aðrir misbrestir
verða á samkomulagi félags-
ing og landssjóðs — hefir lands
sjóður rétt til aið taka strand-
ferðaskipin með kaupverði, að
frádreginni fyrning.
4. Eimskipafélagsstjórnin lofar aS
stySja að því af fremsta
megni, ef þingiS óskar þess, aS
enginn hluthafi megi fara meS
fieiri atkvæSi á fundum félags-
ins en landssjóður.
Álíka uppástunga var borin upp
i þinginu 1892, og svaraSi þá Geo.
E. Foster með þessum orSum :
“Nú er aö eins eitt atriSi eftir,
aS eins ein tegund valds, sem sýnt
geti mismuninn á Canada, eins og
þaS riki er nú í dag, og algjörSu,
ótakmörkuðu fullveldi, — og þaiS
er valdiS, hiS keisaralega, ótak-
markaða vald, aS ‘gjöra samninga
viS önnur ríki, og er vald þaS ó-
bundiS öllum skilmálum, og engu
skilyrði háð, neffla eigin hagsmun-
um sínum, er ríkisins eigin stjórn
hefir gætur á. — En þegar því
marki er náð, þá er fengið algjört
og óháð vald, og þá er um leið
breytt hinni stjórnmálalegu stöðu
ríkisins. Hinir háttvirtu herrar
(á þingi þessu) loka máske augum
sínum, svo að þeir sjái það ekki.
En, eftir hlutanna eðlilegu rás, þá
er það eins óumílýjanlegt eins og
nóitt kemur, þegar sól er undir
gengin. En þá kemur nú spurning-
in, er snertir umræðu þessa, þó að
spuming sú vekji ekki hina
minstu hreyfingu i þessu landi :
Erutn vér reiöubún’ir að stíga
næsta sporið, með öllum þeim af-
leiðingtim, sem óhjákvæmilega
hljóta því að fylgja?” (Hansard
bls. 1125).
Árið 1898 (28. júní) fór skrifari
nýlendumálanna í Lundúnum svo-
íeldum orðum tim mál þettal :
“Að gefa nýlendunum vald til
1 þess, að gjöra samninga sjálfar
við önnur ríki, án þess að íá um-
boð til þess frá Englandsstjórn,
er hið sama og að veita þeim
stöðu meðal þjóða heimsins, sem
óháðu og sjálfstæðu ríki, og væri
hið sama og brjóta upp keisara-
dæmið, og gjöra úr því svo og svo
mörg óháð ríki”.
Stjórnarbréf frá Marquis af Ri-
pon til landsstjórans í Canada.
v * *
Fullveldi Canada.
John S. Ewart K. C.
(Mr. Kwart er gamáll Winni-
peg-búi, nær fertugur, en við-
urkendur ágætis lögmaður, og
góður rithöfundur, svó að
hverju því er veitt eftirtekt,
sem hann ritar, enda er mað-
urinn flestum færari í lögum,
og dómgreind hans í bezta
lagi. þetta er seinasta rit-
gjörð hans).
*
Efnið, sem ég tala um, er full-
veldi Canada (Canadian Sover-
eignity), og á ég þá við, að full-
veldi tákni hið sama og sjálfs-
stjórn, viðurkend af öðrum þjóð-
um. Vér höfum sjálfsstjórn. En
stjóri Vatnsdæla yfir 30 ár. Hann ! spurningdn er nú : eettum vér,að
er vel efnum bttinn og t hvívetna J lýsa því yfir í beyranda hljóði, og
hinn nýtasti dreugur. fá aðrar þjóðir til þess að viður-
:kenna það ?
Fyrst kemur spurning þessi :
— Báðir bankarnir hér hafa frá
16. þ. m. lækkað útlánsvexti úr
6% í prósent. þó nær lekkun
þessi ekki til óskilalána. Innláns-
vextir eru óbreyttir. Framleng-
ingargjald og viðskiftareiknings-
gjald hefir verið hækkað nokkuð.
— Nýkomin er hingað til bæjar-
ins vél til að setja letur undir
prentun, hin fyrsta, sem komið
hefir hingað/til landsins. J>að er
félag nokkurra manna hér í bœn-
um, sem vélina á, og er hún
keypt frá New York, og er af nýj-
ustu og fullkomnustu gjörð. Vélin
verður í sambandi við Gute’tberg-
prentsmiðju, og verður Lögrétta
sett í henni.
RELIANCE [CLEANING
& PRESSING Co.
508 Notre Diime Avenne
Vér hrcinsum og pressum klœönaö fyrir
50 cent
Einkunnarorö ; Treystiöoss
Klœönaðir sóttir heim og ekilaö aftnr
OR. R. L. HURST
mellimur konnBtfleKa skurðla-kliaráösins
útskrifaöur af konuugleBa liekuaskólanuin
I London. SérfræCiuirur I brjóst o«
veiklun og kvensjákdómum. bkrifstofa 305
Kennetly Buildin«, Portage Ave. J ***?*:
Eatoos) Talsími Main 814. Til viðtals frá
10—12, 3—5, 7—9
Dr. A. Blondal
OfRce Hours. 24 7-8
806 VICTOR STREET
Cor, Notre Dame
Phone Qarry 1 1 56
* (Eftir Ingólfi).
15. febrúar.
— Guðmundur Sigurjónsson, í-
þróttakennari tók sér far á Sterl-
inr í gær áleiðis til Vesturheims.
Gjörir hann ráð fyrir, að dvelja
vestra um þriggja ára tíma, og
mun ætla að vinna að íþrótta-
kenslu meðal íslendinga þar. Hann
biður Ingólf, að flytja vinum sín-
um og kunningjum fjær og nær
kveðju sína, með því að brottför
hans var nokkuð skjótráðin. Bréf
i til hans eiga að sendast Mr. H. ég. skírskota til þriggja mark
Bárdal í Winnipeg, Man. verðra heimiildarmamia, til aS
- Ekkert póstskip fór frá Rvík ,s*n*’ ^var vér stæSum, ef vér
til útlanda frá því 25. des. 1913 ti) heíSum Það mld- AriS 1882 kom
2. febr. 1914, en á þeim tíma var “r- Blake’ ^"gmaSur, *am meS
þó sendur póstur héðan til út- þa uPPastungu, að krefjast valds
landa meS attkaskipum (einkum
botnvörpungum) ekki sjaldnar en
17 sinnum.
Er sjálfstjórn vor fullkomin? Jtað
eru nú liðin meira en 70 ár síðan
nýlendumálastjórn í London hafSi
það' sterklega í huga, aS taka
fram í tollmálastefnu vora. paS
er að eins fjórðungur aldar síðan
skrifarinn í nýlendumáladeildinni
dirfSisrt alð neita aS samþykkja
frumvörp til laga héðan, en nú
er hann alveg hættnr, alS láta þau
mál slg nokkru skifta. Og þó aS
ein eSur önnur mál, héðan úr Can-
ada, séu látin ganga til Lundúna,
til hins seinasta úrskurðar, þá er
þaS eingöngu fyrir það, aS vér
höfum emn sem komiS er, ekki
gjört oss far um, aS fá það af-
numiS, aS einkamál vor gengju
þessa löngu leið, sem venjan hefir
haldið viS alt til þessa. MeS lög-
um höfum vér fengiS þaS í saka-
máltim. En vér getum haft þaS
eins og vér viljum, og því segi ég,
að vér höfum sjálfstjórn.
En nú kann einhver að spyrja :
“petta kann nú svo aS vera, Mr.
Ewart, en þetta snertir að eins
innanríkismál. Hvernig er þá var-
iS hinum útlendu málum, samn-
ingum við aðrar þjóðir og stríð-
ufflí"
ÁSur en ég skýri frelsi vort og
réttindi til samningsgjörSa, víl
— Tveir menn urðu úti 3. þ. m.
tnilli Keflavíkur og GrindavíkuR
Annar var Ólafur Árnason frá
Stafnesi, hinn Jtorvaldur Einars-
son úr Skólabænum í Reykjavík.
til þess, að gjöra beina samninga
við önnur útlend ríki, í þeim til-
gangi, að gjöra við þau verzlun-
arsamninga, og svaraði Sir John
A. Macdonald honum á þessa
leiS : þér megið klæða þetta því
dulargerfi, sem þér viljið, en það
er og þýðir þó æfinlega : aðskiln-
aður og sjálfstæSi.
Er þetta þá virkilega skeS og
um garð gengið ? Höfum vér
þetta vadd til að gjöra samn-
inga ?
þér mœttuS eins vel spyrja mig,
hvort vér ættum þinghyggingar í
Ottawa. Árið 1909, var |myndttS
sérstök stjórnairdeild í Ottawa og
nefnd : “Department of External
Afíairs" (dcild hinna útlendu
mála), og þegar þingið lögleiddi
deild þessa, þá fórust Sir Wilfrid
Lattrier orð á þessa leið :
“'Öll stjórnarráS hafa fyrr eða
síðar orðið þess vísari, að nauð-
svnlegt væri, aS hafa sérstaka
stjórnardeild, sem eingöngu hef'ði
á hendi störf þau, er snerta önn-
ur ríki, og fyrir sjónum vorum er
Candaríki komið, á það stig í sögu
sinni, er ,vér ættum aS fylgja
dæmi annara landa í sömu efnum,
eins og til dæmis Ástralía (Hans.
1909, bls. 1980).
Ég skýt því undir dóm míns
heiðairlega vinar (R. L. Borden),
aS vér sem þjóS höfum nú náð
því þroskastigi, sem gjörir það aS
nauðsyn, að mynduS sé stjórnar-
deild utanríkismála (Department
of External affairs). það er aS
vísu hvorki undarlegt aé óeSlilegt,
aS hinn heiSarlegi hefSarmaSur
spyrji, hvemig á því standi, aS
stjórnardeild iríkisskrifarans geti
ekki fyllilega haft þessi mál til
m'eSferðar. En vér höfurn vandlega
hugsaS mál þessi öll, |pg komist
aS þeirr'i niSurstöðu, að utanríkis-
málin, sem Canada þarf að .vinna,
eru orðin svo umfangsmikil og
mikilsvarðandi, að sérstök stjóm-
ardeild er óumflýjanlega nanSsyn-
leg til þess að hafa þau meS
höndum.
þá hllóðar ein grein löggjafar-
innar (8, 9 Ed. C 13) á þessa leiS:
‘‘InnanríkisráSgjafinn (Secretary
of State) skal hafa á hendi og
stýra öllum embættisskjölum og
málum, sem fara á milli Canada-
stjórnar og stjórnardeilda aitnara
landa, og sem lúta að utanríkis-
málum Canada, og skttlu honttm á
hendur falin öll önnur störf, er
framvegfs verSa deild þeirri falin
af landsstjóra í ríkis-
r á S i , og sem snerta utanríkis-
mál e'Sa samninga og mál milli
nýlenda alríkisins, að því leyti,
sem þau eru Canada viSkomandi.
En þetta er ekki alt. ÁriS 1910
var samningur gjörður við Banda-
ríkin, og þar er öllum ágreinings-
málurn milli vor og þeirra vísað
til sameiginlegrar nefndar, er í
væru þrír Canada-menn og þrír
Bandaríkja-menn, og skyldu Can-
ada-mennirnir vera útnefndir, ekki
af Bretastjórn, heldur sjálfttm oss.
Og hljóðar hin 10. lagagrein á
þessa leið :
‘Öll þau mál og ágreiningsat-
riði, er upp kunna að koma millí
hinna háu samningsaSila, og snerta
réttindi, skuldbindingar eSur hags-
muni Bandaríkjanna eStir Canada-
veldis, meS tilliti til innbyrðis
sambands þeirra, eður íbúa ríkj-
anna, skulu ganga til úrskurðar
þessarar sameiginlegu milliríkja-
nefndar með samþykki beggja
málsaðila, og skal þaS tekið fram,
að af hálfu Bandaríkja skuli ^jörn-
ingar þeir fram fara með ráSi og
samþykt efri málstofunnar, en af
FYRSTU VERÐLAUN
Marshfield, P.E.I., io Nov. 1909
The Petrie Mfg. Co., Limited
St. John, N.B.
Herrar:—
Við höfum notaö “Magnet” skilvindu nærri átta ár og haft
frá tíu til fjórtán kýr.
Vélin hefir verið notuö stöðugt án nokkurar bilunar.
Við erum vel ánægð með hana, og erum þess fullviss að við
höfum beztu vélina hvað snertir snúnings léttleika, þvotta
þægindi og góðan aðskilnað mjólkur og rjóma.
Við hölnm ekki séð betr? vél, og það er áreiðanlegt að hún
endist vel vegna hins ágæta efnis sem hún er smíðuð af, tví-
stuðning rjóniakúlunnar og square gear.
‘ Við rátleggjum þeim,"[sem haía í h7ggjuTað kaupa skil-
vindu að skoða “Magnet” útbúnaðinn
Við óik im yður allra heilla,
yðar einlæg
Mb. og Mrs. L. H. D. Foster,
P. S.— Mrs. Foster hefir — eíðan við fengum
“Magnet”, — næstum í öllum tilfelliim feogið
fyrstu verðlaun fyrir smjöi- á hinni órlegu Char-
lestown fylkis-ýningu, og tvisvar á Dominion
sýningunni, smj r hennar hefir að eins verið J4
pereent læsrra en bezta rjómabúa smjör og vár
hæzt í samkepni við heima til búið smjör.
Mr. Geo. fi. Goodland með “Magnet” skil-
vindu vann fyrstu! verðlaun ! “free for all”
smjör tilbúningi. Mr. Goodland skilvindaði
mjólkina og pvoði vélina áður en keppinautarnir
höfðu skilið sína mjólk.
Keppinautarnir rpurftu að stið'a vélar sínar meðan á samkepninni
stóð, og [ger« við pær,‘ einnig fað setja í pær hei'.t vatn, svo mjólk og
rjómi kæmist útT “Magnet” skiídi mjólkina án als'dekurs og sýndi peim
sem í kiing voru, að bún gæti skilið rjóma frá tnjólk án hjálpar heita
vatnsins — og var pví súbezta.
The Petrie Manufacturing Co., Ltd.
Winnipeg, Hamilton, St. John, Regina, Calgary, Vancouver, Edmonton
FARBREF
Alex [Calder & Son
General Steamship Agents
Ef pér hafið í|[hyggja að, fara til gamla iandslns. þá^talið
við oss eða skrifið til vor.tý
|" Vér höfum^hinn fullkomnabla útbúnað f Canada.
663 Main Street,
PhonevMain 3260^ Winnipeg, Man.
EINA ÍSLENZKA HOÐABÚÐIN I WINNIPEG
Kaupa og verzla með húðir, gærur, og allar tegurdir af dýraskinnum, mark
aðsgengum. Líka með ull og Seneca Roots, m.fl. Borgar hæðsta verð.
fljót afgreiðsla.
J. Henderson & Co. Phone Garry 25S0 236 King St., Winnipeg
A. P. Cederqu/st
Ladies’ <& Gentiemens’ Tailor
Nú er tíminn að panta vor klæðnaði
Phono Maín 4961 201 Bulídera Exchange
Portage & Hargravo Winnipeg
Abyrgst að fara vel Nýtfsku klæðnaðir.
W.H. Graham
Klæðskeri.
Ég santna klæðnaði fyrir marga hina lielztu íslendinga þessa
borgar. Spyrjið þá um mig.
Phone Main 3076. 100 James St., Winnipeg.

W. R LEE
heildsula 'og smásala A
BYGGINGAENI

t D I UU11> U /YIL IN 1 á
j til kontractara og byggingairiíinna. Kosnaðar áætlun gefin *
*
ef um er beðið, fyrir sitör og smá byggingar.
^ i36 Portage Ave. East Wall St. og Ellice Av.
J PIIONE M 1116 PHONE SHER. 798 f