Heimskringla - 24.09.1914, Qupperneq 2

I
BLS. 2
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 24. SEPT. 1914.
DOMINION BANK
Homi
Notre Dame o«r
Str.
Sherbrooke
Hðfn«Mt6U nppb...............$.6,000,000
Vara*jó ður..................$. 7,000,000
Allar eÍRnir.................$78,000,000
Vér óskum eftir vitískiftum verz-
lunarmanna og ábyrgumst ab gefa
þeim fullnægju. Sparisjóbsdeild vor
er sú stærsta sem nokkur banki hef-
ir í borginnl.
Ibúendur þessa hluta borgarinnar
óska aí skifta vit5 stofnun sem þeir
vita ab er algeriega trygg. Nafn
vort er fulltrygging óhlutleika.
Byrjib spari innlegg fyrir sjálfa
yt5ur, konu og börn.
W. M. HAMILTON, Ráðsmaður
PHONE GARRY 3450
I Crescent Í
-f
4
I
MJÓLK OG RJÓMI
er svo gott fyrir börnin að
mæðurnar gerðu vel í
að nota meira af því
Engin Bakteria
lifir á mjólkinni eftir að við
höfum sótthreinsað hana.
Þér fáið áreiðanlega
hreina vöru hjá oss.
Hvernig mér tókst að
stýra akuryrkju riti.
" Eftir
MARJC TWAIN.
Eg skal ekki neita því, að það var
með hálfum huga, að eg tók að mér
ritstjórn á akuryrkju-blaði um
stundarsakir. Bóndi myndi heldur
ekki taka við stjórn á hafskipi, án
þess að fina til kviða nokkurs. En
ástæður minar voru slæmar; eg
hafði því næga þörf fyrir launin.
Ritstjóri blaðsins þurfti að taka
sér hvíld og eg gekk að skilmálum
þeim, er hann bauð og sem máttu
góðir kallast.
“Heyrið mig! Þér rituðuð þetta.
Lesið mér það fljótt -— fljótt! Frels-
ið mig. Eg iíð helvítis píslir!”
Eg Ias grein þá, er hér fer á eftir,
og sá, að hrygðar-skýin sveifluðust
af andliti hans við hverja setning,
er féll af vörúm mínum, sem fyrir
norðan-roki. Vöðvarnir stæltust og
herðarnar hófust upp; friður og ró-
semi færðist yfir andlitið. — Grein-
in hljóðar svona:
“Gorkúlan er fagur fugl, en varúð
þarf að viðhafa,, er ala skal haun
upp. 1 þessa sveit ætti ekki að flytja
hann fyr en í júni, og eigi síðar en
i september .Á vetrum verður að
hafa heitt á honum, því þá ungar
hann út’’.
“Sjáanlega verður kornyrkja léleg
Að vera búinn að ná i atvinnu, „ ,
aftur, var mér sönn ánægja. Eg reit! ' ar’ Bæadlir æ tu 1>V' ad set>a sem
alla vikuna kappsamlega. Blaðið | f»nt, kornstengurnar °g
.. . „ „ ,__,_____ planta bokhveiti-kokunum i íuli en
for í pressuna og eg beið þann tlag . . . . . . „
með nokkuri áhyggju, — blandinni e 1 aOust ■
Vm graski
t
4
4
TALSIMI MAIN 1400
ÍSLENZKA LYFJABOÐIN
Vér leggjum kost, á ab hafa
og láta af hendi eftir læknisá-
visan hin beztu og hreinustu
lyf og lyfja efni sem til eru.
Sendib læknisávísanirnar
yöar til
E. J. SKJÖLD
Lyf jasérfræöings (prescript;
ion speoialist) á horninu á
Wellíngton og Simcoe.
Garry 4368—85
FURNITURE
on Easy Payments
OVERLAND
MAIN & ALEXANDER
l-M-F l i t t t ht-H t-H -H I-m
SHERWIN - WILLIAMS
P
AINT
fyrir alskonar
húsmálningu.
Prýðingar-tími nálgast nú.
Dálítið af Sherwin-Williams
húsmáli getur prýtt húsið yð- 4
ar utan og innan,—BRÚKIÐ
ekkert annað mál en þetta.— 4
S.-W. húsmálið málar mest, • •
endist lengur, og er áferðar-
fegurra en nokkurt annað hús • •
mál sern búið er til.—Komið *|
inn og skoðið litarspjalið.— ••
fögnuði — eftir því að sjá, hversu
heimurinn tæki störfum mínum. Þá
er eg fór af skrifstofunni næsta dag,
var flokkur, ekki smár, bæði full-
vaxinna manna og stráka, fyrir neð-
an stigann. Þeir hopuðu skyndilega
á hæl, er þeir sáu mig, svo greiður
gangur myndaðist fyrir mig. Eg
heyrði einn eða- tvo segja lágt: —
“Þetta er hann”. — Svona auðsæ
lotningar-merki féllu mér auðvitað
vel í skap.
Næsta morgun var flokkurinn að
mun stærri neðan við stigann, og
menn til og frá úti á strætum. Allir
menn þessir virtust mjög hrifnir af
mér. Flokkurinn þyrlaðist i allar
áttir, er mig bar að, og eg heyrði
nokkra segja: “Sjáið augun í hon-
um!” Eg lét sem eg tæki ekki eftir
þessum aðdáunar-merkjum, en var
samt mjög ánægður með sjálfum
mér og ásetti mér að segja föður-
systur minni frá öllu þessu i næsta
bréfi. Eg hljóp upp stiganh og
heyrði að inni voru einhverjir skelli
hlæjandi og háreisti var þar ekki
lítil. Eg opnaði dyrnar og sá þar tvo
unga bændur, er fölnuðu að mun, er
þeir sáu mig, og hentu þeir sér í
skyndi út um gluggann með braki
og brestum. Eg varð hálf-hissa.
Að hálfri stundu liðinni kom inn
gamall og göfuglegur öldungur,, með
hvítt skegg á bringu niður.
Hann settist hálf-hikandi á stól,
grasker (Pumpkin). — íbú-
unum í Nýja-Englandi þykir þetta
ber miklu betra en stöngulber
(gooseberry) til þess að gjöra úr
því kökur. Einnig álíta þeir það
betra en himber (raspberry), sem
gripafóður. Graskcrið er hið eina
| af appelsínu-ættinni, sem þrifst i
köldu löndunum. En að gróðursetja
það fyrir framan hús, eru menn nú
hættir við, því sem hlífitré gegn
kulda er það ekki gott”.
“Þegar hitar fara að koma og
gæsarsteggir fara að hrygna
Nú þaut maðurinn á fætur og tók
innilega í hendina á mér. Hann
sagði:
“Svona — svona — þetta nægir.
Nú veit eg hið sanna um sjálfan
mig, þar sem þér hafið lesið það
alveg eins og eg las það. En — eg
skal segja yður sögu, — þegar eg
las þetta í morgun, þá sagði eg við
sjálfan mig: ‘Eg hefi aldrei trúað
því áður, að eg væri vitlaus, þótt
vinir mínir hafi sett mig í gæzlu-
varðhald; en nú sé eg að eg er eitt-
hvað geggjaður’. Og með það sama
rak eg upp öskur, er heyrðist 2
mílur vegar og lagði af stað til þess
að drepa einhvern, — því eg vissi,
að það yrði eg að gjöra fyrr eða síð-
ar og mætti því eins vel byrja strax.
Eg las greinina aftur til þess að
vera viss í minni skoðun; síðan
brendi eg húsið mitt til ösku og
er eg
bauð honum. Hann virtist ekki la8ði af stað Eg hefi limlest fjölda
| CAMERON & CARSCADDEN $
QUALITY HARDWARE
Wynyard, - Sask. 4
»+'H-1 1 I' I-H-i-H-M-I-H"! I |.1t
sem ánægðastur. Hann tók ofan,
setti hattinn á gólfið, tók upp úr
honum rauðan silkiklút og úr hon-
um eitt eintak af blaðinu okkar.
Hann lagði blaðið á kné sér og
þurkaði af gleraugunum sínum.
“Eruð þér ritstjórinn?” spurði
hann.
“Það er eg”, var svar mitt.
“Hafið þér stjórnað akuryrkju-
blaði áður?”
“Aldrei á æfi minni”.
“Þessu get eg vel trúað. Hafið
þér átt nokkuð við jarðyrkjustörf?”
“Ekki svo eg muni til”.
“Eg bjóst við því”, svaraði karl
og setti gleraugun á nefið. “Eg ætla
að lesa yður eina ritstjórnargrein,
er kom mér á þessa skoðun. Þekkið
þér þessi makalausu ummæli:
“Næpur ætti aldrei að slíta upp\
það skemmir þær. Miklu betra er,
að láta dreng klifrast upp í tréð og
hrista þær niður”.
“Hvað virðist yður um þetta? —
Þér hafið víst ritað það?”
“Hvað mér virðist. Eg held það
sé ágætt. Algjörlega rétt. Eg efast
ekki um, að tunnur í milíóna-tali
eru skemdar af næpum í þessari
sveit, aðeins með því, að slíta þær
upp hálf-þroskaðar; þar sem þær
væru óskemdar, ef menn létu stráka
hrista trén”.
“Hristið þér langömmu djöfuls-
ins! Næpur spretta ekki á trjám”.
“ó, gjöra þær það ekki? Ekki
það; Nú, hver hefir sagt, að þær
sprytti þar? Þetta var ritað á lík-
inga-máli, — algjörlega á líkinga-
máli. Hver sá, er nokkurn snefil af
viti hefir í hausi, veit að meining
min var, að strákurinn skyldi hrista
vinviðinn”.
Við þessi orð mín spratt gamli
maðurinn hratt og titt á fætur, tætti
blaðið í smásnepla, tróð á því eins
og hann væri að þæfa tvítuga voð.
Síðan þreif hann stafinn sinn tveim
höndum og tók að brjóta hvað sem
fyrir varð á skrifstofunni. Hann
sagði að eg væri vitlausari en gam-
al-kýr. Rauk síðan út og skelti hurð-
inni á hæla sér. Hann bar sig þann-
ig til, að mér datt í hug, að hann
væri hálf-óánægður með eitthvað.
En þar sem eg vissi ekkert um, hvað
það gat verið, var mér ekki hægt að
hjálpa honum.
Skömmu siðar kom löng, skín-
andi horuð skepna, er virtist hafa
talsverða liking af mannlegri beina-
grind, með hangandi herðar og 10
daga gamla skeggbrodda, sem gægð-
ust út úr holunum og dölunum á
andlitinu hans. Þetta læddist með
varúð inn fyrir dyrnar og nam þar
staðar. Mannskepnan lagði fingur á
varirnar og hlustaði all-álútur. Ekk-
ert hljóð. Hann hlustaði því ákafar.
Þögn. Þá læsti hann dyrunum af
með lykli, er stóð í skránni. Ilann
læddist á tánum nokkru nær mér og
nam svo staðar. Hann skoðaði mig
krók og kring; horfði með mikilli
áhyggju í augu mín all-lengi. Loks
tók hann úr barmi sér eintak af
blaðinu okkar og mælti:
manna á leiðinni hingað og einn
hengdi eg upp í tré og þar biður
hann mín. En þegar eg fór hér hjá,
flaug mér í hug, að koma inn til
þess að fá fulla vissu, og það skal
eg segja yður, að það er gott fyrir
náungann í trénu. Eg hefði annars
drepið hann um leið og eg hefði
gengið þar um. Verið þér blessaðir
og sælir; þér hafið létt bvrði af
baki mér. Fyrst greinin yðar gat
ekki gjört mig band-vitlausan, þá
getur ekkert undir sólunni raskað
ráði mínu. Verið þér si-sælir!”
Eg var hálf-hryggur vegna mann-
anna limlestu og aumingja manns-
ins í trénu. En eg fékk ekki langan
tíma til slíkra hugleiðinga, því aðal-
ritstjórin kom inn. (Ef hann hefði
farið til Egyptalands einsog eg ráð-
lagði honum, þá hefði eg fengið
meiri tima til að fræða lýðinn). —
Ritstjórinn var býsna alvarlegur og
næstum því reiðilegur.
Hann rendi augum yfir eyðilegging
una, er spellvirkinn gamli hafði
leitt yfir skrifstofuna, ásamt bænd-
unurn ungu. Hann varp öndinni
mæðilega og tók til máls:
“Þetta er sorgleg sjón, — hryggi-
leg og ógeðsleg sjón. Þarna er lím-
flaskan brotin; sex rúður brotnar;
stólar, tveir kertastjakar, hrákadall
ur, — alt i molum. En þetta er smá-
ræði hjá hinum ósköpunum: Álit
blaðsins er farið út í veður og vind,
og kemur ekki aftur til eilífðar. Að
vísu hefir eftirspurn eftir blaðinu
aldrei verið slík og kaupenda-talan
aukist stórum. — En vill nokkur
maður verða frægur fyrir það, að
vera vitfirringur? Eða verða auð-
maður fyrir stór-flónsku? Vinur
minn! Strætið hér fyrir utan er svo
troðfult af fólki, að sumt hangir á
girðingunum, bíðandi þess, að geta
komið auga á yður, því það álítur
yður sjón-vitlausan. En slíkt er eðli-
legt, er menn athuga ritstjórnar-
greinar yðar; þær eru svívirðing
fyrir alheims-blaðamenskuna. Hver
fjandinn kom þeirri fjarstæðu inn í
hausinn á yður, að þér gætuð stjórn-
að blaði? Þér þekkið ekki undir-
stöðu-atriði akuryrkjunnar. Þér
Þekkið ekki plógfar frá herfi; hald-
ið það vera hið sama. Þér eruð að
þvætta um þann tíma árs, er kýrnar
felli fjaðrir. Þér talið um, að gjöra
einhverja heimskauta-ketti að hús-
dýrum; þeir séu svo veiðnir á rott-
ur! Sú stór-flónska vellur úr penna
yðar! Þér segið, að skeljar megi
spekja með þvi að leika á hljóðfæri
fyrir þær; þess gjörist lítil þörf,
skeljar eru spakar, — liggja graf-
kyrrar. Guð minn góður! Ef þér
hefðuð tekið próf í afglapa-fræði,
þá hefðuð þér fengið hæstu ein-
kunn i þessu landi. Slikur afglapi
hefir aldrei orðið á vegi minum! —
Það, sem þér segið um hnot-tré, er
nægilegt til þess„ að setja hvert
tímarit á höfuðið! Þér verðið að
segja upp stöðu yðar! Eg þarf enga
hvíld. Gæti engrar hvildar notið,
vitandi af yður í ritstjóra-sæti mínu.
Eg mundi ætið verða sem á nálum.
Ætíð búast við stórflónsku-þrurr.u-
veðri úr yður. Það gjörir mig u cr
því eins vitlausan og þér eruð, að
hugsa um greinina yðar um ostru-
sæng undir yfirskriftinni: ‘Skraut-
garðar’. Farið þér undir eins! Ekk-
ert á jarðriki getur komið mér til,
að taka mér hvíldartíma framar! —
Hví i ósköpunum sögðuð þér mér
ekki, að þér þektuð ekki meira til
jarðyrkju en uxi!”
Að segja yður, þér fúna korn-
stöng, kálhöfuð, sonur heimulu-
njóla! Aldrei hefi eg fyr heyrt slíka
óskammfeilni. Eg hefi verið ritstjóri
í 14 ár og hefi aldrei heyrt þess get-
ið, að ritstjóri þyrfti að vita nokk-
urn skapaðan hlut. Þér gulrófa!
hverjir skrifa gagnrýni um sorgar-
leiki? Uppgafa-skósmiðir og lyfja-
búðar-þjónar, er bera jafnmikið
skyn á slíkt og eg á akuryrkju. —
Hverjir rita um bækur? Menn, er
aldrei rituðu smákver á æfi sinni.
Hverjir rita um fjármál? Þeir, er
hafa haft ágætt tækifæri til þess, að
vita alls ekkert um þau mál. Hverj-
ir rita bindindis-pésana? Menn, er
aldrei draga ófullir andann fyrr en
þeim er holað í gröfina. Hverjir
rita akuryrkju-blöð? Þér jú, og
aðrir hálfvitar, er hafa reynt sig á
skáldskap, skáldsögum og öðru
léttmeti, til þess að komast ekki á
hreppinn. Þér ætlið að fara að segja
mér, hyernig blaðamenska eigi að
vera! Eg hefi gengið i gegnum þann
skóla og get frætt yður á þvi, að
því minna, sem þeir menn vita, og
þvi meiri hávaða, sem þeir gjöra,
því hærri laun fá þeir. Hamingjan
veit að ef eg hefði verið þorskhaus i
stað spekings, hrokafullur en ekki
hæverskur, þá hefði eg komist vel
af í þessum kalda og eigingjarna
heimi. Eg fer glaður frá yður. Þér
hafið breytt svívirðilega við mig.
En eg hefi gjört skyldú mína, að
svo miklu leyti, sem eg fékk að
gjöra það. Eg sagðist skyldi gjöra
blað yðar vinsælt, öllum stéttum.
Það hefi eg gjört. Eg sagðist geta
aflað því 20„000 kaupenda. Á tveim
vikum hefi eg gjört það. Og lesend-
ur eru alt mentaðir menn. Enginn
fáfróður bónda-ræfill! Þér eruð sá,
sem fyrir skaða verður, þér gamla
gorkúla, en ekki eg. — í guðs friði”.
Svo fór eg leiðar minnar.
(S. G. Th. þýddi).
Um sjálfan mig.
Mér hefir margoft dottið það í
hug, að það væri nauðsynlegt fyrir
mig, að minnast ögn á sjálfan mig
á prenti, nefnilega i blöðunum okk-
arthér vestanhafs, annaðhvort i
bundnu eða óbundnu máli. Það er
ekki svo að skilja að mér hafi nokk-
urntíma komið það til hugar, að eg
gaiti náð því að nefnast pennafær
því síður “höf.” eða “rithöfundur”;
en gaman er að vera kunnugur fólki
um allan heim fyrir ritsmíði, geta
samið snyrtilegar greinar um hvað
helzt málefni sem er, án þess að
hafa eiginlega nokkra þekkingu á
neinu.
Eg má ekki fara of hart af stað,
eða fljúga of hátt, því margt ósýni-
legt getur orðið mér að farartálma;
mörg er mótbáran fyrir þann, sem
er í þann veginn að leggja út á rit-
völlinn. En þess vildi eg óska, að
mér hepnaðist aldrei að rita nema
á mínu eigin tungumáli og fyrir því
mun eg gefa gildar og góðar ástæð-
ur siðar meir.
Það, sem eg vildi sérstaklega
minnast á í þessari grein minni til
fólksins, er það, að mér finst mér
nýlega ekki hafa verið gjört eins
“hátt undir höfði” hér í bygð minni,
einsog eg á skilið. Eg vil vera virtur
af öllum smáum sem stórum, tví-
mælalaust álitinn mikill. Eg vil hér
með gjöra þá yfirlýsingu í fáum
orðum, og sé það öllum skiljanlegt,
að eg er bara góður, góður maður.
Auðvitað meina eg ekki, að eg sé
alveg syndlaus, en — en — hér um
bil.
Nú er eg alveg búinn að tala út,
það sem eg ætlaði í þetta skifti, og
bið eg velvirðingar á því, ef eg hefi
sagt of mikið eða þá of lítið.
E. E.
Snúið úr ensku.
Til þess að gefa þeim löndum
tækifæri, sem ekki skilja vel ensku,
að hafa not þeirra erinda, sem J. G.
Gillies orti og birtust i Hkr. No. 49,
— þá hefi eg fljótlega fleygt þeim
yfir á islenzku, án þess að binda
mig við að þýða erindin bókstaf-
lega.
Aldrei snúa undan skalt,
ört þó byssur drynji;
fvrir land og frelsi ávalt
fjörið gefa, en velli halt.
Meigum flóðið muna vel
af manna blóði rauðu,
er þegnar góðu þágu hel
í þrauta móðu geirs við él.
Halt þér fast við her Bretans,
hertu’ að lyddum keisarans;
skjóttu’ og hittu fjanda fans,
svo ferð til styttist andskotans.
A. Thordarson.
ENGIN BREYTING
á verði á
BLUE RIBBON TE
BLUE RIBBON TE FÉLAGIÐ hefur þá á-
nægju aö lýsa því yfir aö þaö ætli ekki aö
nota sér þettaö tækifæri aö hækka verö á tei.
Þettaö félag getur skaffaö alt þaö Te sem Vestur
Canada þarfnast, og gjörir þaö um óákveöinn tíma
fyrir sama verö og áöur.
P.S.— Vtð höldum áfram að selja Blue Ribb-
on Kaffi með gömlu verði, þrátt fyrir upphækkað
toll gjald,
BLUE RtBBON LIMITED
WINNIPEG
EDMONTON
CALGARY
Með innstæði í
banka geturðu
kepyt með
vildarverði.
Þú veist að hvað eina er dýrara verðurðu að kaupa í lán—
Hversvegna ekki að temja sér sjálfsafneitun um tíma ef nauðsyn
ber til, má opna sparisjóðsreikning við UNION BANKA CAN-
ADA, og með peninga i höndum má kaupa með peningaverði.
Sá afslattur hjálpar til að auka bankainnstæðu pína, og pú heíir
gert góða byrjun i áttina til frjálslegs sjálfstæðis.
LOGAN AVE. OG SARGENT AVE., OTIBO
A. A. WALCOT, Bankastjórí
Med þvl aö biöja æfitilega nm
‘T.L. CIGAR,” þ6 ertn viss aö
fá ágætan vindil.
T.L.
(CNION MADE)
Western Cigar
Thomas Lee, eigandi
Factory
Winnnipeg
Þegar þú þarfnast bygginga efni e'Sa eldivið
D. D. Wood & Sons.
======= Limited =====
Verzla meö Sand, möl, mulin stein, kalk
stein, lime, “Hardwall and Wood Fibre”
plastur, brendir tígulsteinar, eldaöar
pípur, sand steypu steinar, “Gips” rennu-
stokkar, “Drain tíle,” harö og lin kol,
eldiviö og fl.
SKRIFSTOFA:
Cor. ROSS & ARLINGTON ST.
EINA ISLeRzKA HOÐABOÐIN I WINNIPEG
Kaupa og verzla með húðir, gærur, og allar tegundir af dýraskinnum, mark
aðs gengum. Líka með ull og Seneca Roots, m.fl. Borgar hasðsta verð.
fljót afgreiðsla.
J. Henderson & Co.. . Phone Garry 2590.. 236 King St., Winnipeg

K O L K O L KOL
KaupiS kolin ykkar nú, bestu
Lehigh eða Scranton
S10.25perton
Borgist við pöntun.
• ) Main 686 Talsimi j Majn 687 HALLIDAY 8R0S.
280 HARGRAVE ST.