Heimskringla - 24.05.1917, Page 1

r '
Royal Optical Co.
Elztu Opticians i Winnipeg. Við
höfnm reynst vinnm þínum vel, —
gefóu okkur twkifæri til uð regn-
ust þér vel. Stofnsett l'JUö.
IV. li. Fowler, Opt.
V.-------------------------------J
NR. 35
Styrjöldin
Frá Frakklandi.
Alla síðustu viku héldu hersveit-
Ir Breta uppi stöðugri sókn á
rrakklandi á stórum svæðum.
Víða vanst Jíeim töluvert á, en
mættu þó margfalt öflugri vörn af
hálfu Þjóðverja en nokkru sinni
áður. Sökum óstands þess, sem
ríkt hefir hjá Rússum í sefhni tíð,
hafa Þjóðverjar getað fært stóra
herskara frá austur 'herstöðvun-
um til Frakklands og er þetta að
allega orsök þess, að þeir hafa í
seinni tíð getað veitt bandamönn-
um þar að mun öflugri mótspyrnu
en áður. En þrátt fyrir þenna liðs-
auka þeirra hröktu Bretar þá samt
á stórum svæðum hér og þar.
Þorpið Bulleoourt tóku þeir í lok
vikunnar, sem Þjóðverjar vörðu þó
af kappi til þess síðasta. Alt bend-
ir til þess að þeim hafi verið mjög
nauðugt að verða að hopa- á
þessum stað. Síðan þeir mistu
þorp þetta, hafa þeir líka með stór-
kostlegum áhiaupum verið að
reyna að ná því aftur. Mikið
mannfall varð í liði þeirra við þessi
áhiaup, sem ekki höfðu þó neinn
árangur. Stórar orustur voru
einnig háðar á milli Gourelle og
Searpe fljótsins og komust Bretar
þar áfram á stóru svæði.
Á TOÍlli Fontaine Lez Croiselles
og Bullecourt gerðu Bretar áhlaup
og hröktu Þjóðverja þar á stóru
svæði. Víðar hefir Bretum einnig
gengið vel og í öllum orustum við
Þjóðverja í seinni tíð virðist þeim
ganga að mun betur.
Frakkar hafa heldur ekki farið
varhluta af áhlaupum Þjóðverja,
sem svo mikii hafa verið í seinni
tíð. En ekki er 'að sjá, að þetta
hafi borið mikinn árangur, því víð-
ast hvar hafa Þjóðverjar orðið
undan að hopa. Á tveimur síðast
liðnum vikum hafa Frakkar tekið
um 50,000 fanga af liði Þjóðverja og
þar á meðal nærri 1000 fyrirliða.
Einnig-hafa þeir tekið af þeim 444
stórskotabyssur, næi-ri þúsund
inaskínubyssur og um 400 stærri
og smærri fallbyssur. Þrátt fyrir
hina öflugu vörn Þjóðverja og
þeirra stórkostlegu áhlaup hér og
bar hafa Frakkar samt þokast á-
fram á stórum svæðum og hefir
niannfaliið verið að miklum mun
ndnna hjá þeim en í liði óvinanna.
------O------
Frá öðrum stríÖsjjjóÖum.
Engir stórviðburðir gcrðust á
hersvæðum Rússa síðustu viku.
Enda munu rússnesku hermenn-
finir ekki hafa barist af miklu
kapjji f seinni tíð. Smáorustur áttu
s<5r þð sfcað hér og þar, en sem
lítinn gróða höfðu í för með sér
fyrir hvoruga hliðina. — Fréttir,
sem berast þessa viku, virðast
t>enda til þess, að breyting til
batnaðar sé í vændum hvað Rússa
snertir. Síðan útlitið tók ögn að
frafcna heima fyrir á Rússlandi heí-
ir þetta haft þær afleiðingar, að
vekja meira kapp og áhuga hjá
rússncsku hermönnunum á öllum
stríðssvæðunum. Hafa þeir mætt
áhlaupum Þjóðverja með meiri
nruggleika og festu síðan. Sérsbak-
lega hefir mikið borið á áhlaupum
þessum á Volhynia svæðinu og í
Rumaníu, en víðast hvar hafa nú
Rússar rekið óvinina af höndum
sér. Kerensky, hermálaráðherrann
nýi, kvað nú vera að leggja af stað
til vígvallar. Hann kvað vera vin-
8«11 mjög á meðal rússneskra yfir-
liða og hermanna, og eru því lík-
indi til þess að koma hans til her-
búða hafi mikil og góð áhrif.
Eyrir skömmu síðan hófu Italir
stórkostlega sókn gegn Austurrik-
ismönnum og hafa sfðan unnið
•narga stórsigra. Byrjuðu þeir
þessa sókn sfna frá Julian svæðinu
alla leið gegn um Isonzo dalinn
og Carso Platoau til Trieste flóans.
A öllu þessu svæði létu þeir skot-
bríðina dynja í marga daga á ó-
v>nunum áður en þeir byrjuðu
>‘«al áhlaupið. Við áhlaupið tóku
þeir mörg vígi af Austurríkismönn-
utn og hátt á þriðja þúsund menn
af iiði þeirra fanga og einnig stór-
ar birgðir af vopnum og vistum.
1 Mesopotamíu hafa einlægt við
,(íí við verið liáðar smá orustur og
nefir hersveitum Breta gengið þar
heldur betur.
Frá Bandaríkjunum.
Allur undirbúningur heldur á-
fram í Bandaríkjunum með fuli-
um krafti. Stjórnin ]>ar hefir nú
ákveðið að senda herdeildir til
orustuvallarins undir eins og hægc
sé. í ráði er, að Bandaríkja her-
deildirnar sendist til aðstoðar her
Belgíumanna, sem oft á fult í
fangi með að verjast árásum óvin-
anna—sérstaklega nú í seinni tíð.
Herskip og tundurbáta eru Banda-
ríkin búin að senda yfir barið til
þess að aðsíoða brezka flotann við
að ieita uppi þýzku kafbátana. —
Alt þetta sýnir ljóslega, <að Banda-
ríkin muni ekki liggja á liði sfnu f
neinu því, sem fært getur nær
endalok þessarar miklu heims-
styrjaldar.
Otlitið batnar á
Rússlandi.
Alt virðist nú vera að færast í
betra horf á Rússlandi. Eftir þeim
fréttum að dæma, sem þaðan hafa
verið að berast í seinni tíð, virðist
alt fara þar batnandi og skipulag
vera <að komast á alt aftur. Nýtt
ráðaneyti hefir verið myndað og
sitja í því sex fulltrúar jafnaðar-
manna og verkamanna félaga.
Sökum þess f hve miklar ógöngur
alt var komið, neyddust ýmsir af
ráðherrum bráðabirgðastjórnar-
innar að segja af sér, — þar á með-
al hinn duglegi utanríkis ráðherra
Paul Milukoff,— og varð þvi að
velja aðra menn i þeirra stað. Að
fulltrúar jafnaðarmanna voru sett-
ir f sæti þessi, var gert með því
augnamiði að sameina krafta
hinna mörgu flokka og stuðla til
þess, að samkomulag geti ríkt lijá
þjóð og stjórn.
Sagt er, að þessi nýja stjórn Rúss-
lands sé engu síður ákveðin í því
en fyrri bráðabirgðastjórnin var,
að stríðinu sé haldið áfram unz
Þjóðverjum sé algerlega komið á
kné. Sú hætta virðist þvf um
garð gengin, að Rússland semji
sérfrið við Þýzkaland. Prins
Lvoff, sem enn er forsætisráðherra
og innaríkis ráðherra, er vongóður
þessa breytingu; haft er eftir hon-
um, að ískyggilegasta tímabilið í
nútíðar stjórnarsögu Rússlands,
sé nú um garð gengið. Kerensky
er nú hermála ráðherra, en var áð-
ur dómsmálaráðherra. Er hann
þaulæfður stjórnmálagarpur og at-
kvæöamaður mikill.
Reynslan ein verður að leiða í
ljós hvernig þessi nýja stjórn gefst
fyrir Rússland. En ef annars er
mögulegt að stjórna Rússlandi nú
á dögum, virðist hér hafa verið
stigið spor í rétta átt. Tilraun hef-
ir hér verið ger að leiða undir eitt
merki hina ótal mörgu flokka, og
ef ekkert nýtt kemur fyrir, ætti
þetta að hafa góðar afleiðingar.
Einnig er talið víst, að sendinefnd
sú, sem Bandaríkin hafa sent til
Rússlands, muni hafa góð og mik-
il álirif. Elihu Hoot, ieiðtogi sam-
veldismanna í Bandaríkjunum, er
formaður þessarar nefndar. Aðal-
lega á nefnd þessi að flytja rúss-
neskri þjóð árnaðaróskir Banda-
ríkjanma, í tilefni af því að hún
hafi nú bylt af sér margra alda
einveldis fargi og myndað lýð-
veldisstjórn.
-------o------
Spor í rétta átt.
Hreyfing í þá átt, að hvetja fólk
til alls sparnaður og vekja það til
alvarlegrar hugsunar á þessum
ískyggilegu tfmum, hefir verið vak-
in hér í fylkinu. Gangast helztu
kvenfélögin hér fyrir þessu og
leggja fram aila sfna krafta þessu
til stuðnings. Fundir verða baldn-
ir hér í Winnipeg og víðar til þess
að koma málcfni þessu á laggirnar.
Fréttablöðin ensku bér hafa flest
léð hreyfingu þessari fylgi og sum
þeirra stutt hana af dug og dáð.
Aðal markmið kvenfélaganna
með hreyfingu þessari og annara,
sem að henni starida, er ]>að, að
hvetja fólk til sparnaðar og fyrir-
hyggju. Fólki verður sýnt fram á,
að nauðsynlegt sé að ekki ein ein-
asta ögn af neinu matarkyns fari
nú til ónýtis. Einnig verður fólki
kent að nota meira og minna ýrrís-
ar aðrar fæðutegundir, sem ekki
eru eins kostbærar, í sfcað hinna
afardýru fæðutegunda, eins og t.d.
hveitimjölsins,v smjörsins og kjöis-
ins.
íslendingar ættu að fylgjast með
hreyfingu þessari, því enginn vafi
er á því, að hún er spor í rét a átt.
Verður sagt nákvæmar Irá. þessu í
næstu blöðum.
Corp. M. Sigurðsson.
Magnús Sigurðsson
er fæddjur 8. marz 1892 og er sonur
Stefáns Sigurðssonar og konu
hans, Guðrúnar Magnúsdóttur,
sem búa í Árnesbygð í Nýja ís-
landi. Stcfán, faðir Magnúsar, er
ættaður úr Skagafirði, en Guðrún,
rnóðir hans, er re tuð af Suður-
landi. Magnús innritaðist í 223.
herdeildina 8. marz 1916 og fór með
henni áleiðis til Englands 23. apríl
síðastliðinn. Var hann þá cor-
poral við herdeiidna.
Frá íslandi.
(Ef ir Lögréttu 28. marz )
Geir Zoega kaupmaður andaðist
síðastliðinn sunnudagsmorgun, 25.
marz, eftir þunga legu; var skorinn
upp fyrir nokkru sökum blöðru-
steins, en fékk síðan lugnabólgu og
dó úr henni. Hann var 87 ára gam-
all, fæddur 21. maí 1830.
Tíð hefir verið umideypingasöm
undanfarna viku. Norðaná't og
frost um helgina, en síðan austan-
átt og frostleysa. — Botnvörpung-
arnir, sem inn liafa komið, liafa haft
góðan afla.
Á Þorranum og Góunni hefir tíð-
in verið sérstaklega góð hér sunnan-
lands. Þó hefir verið ógæftasamt á
sjónum mikinn hluta Góunrar, en
síðast liðna viku hafa gæftir verið
betri en áður, og afli sagður í bezta
lagi, eins á botnvörpunga, skútur
og báta. í sumum sveitum Þingeyj-
arsýslu er sagt að veturinu hafi ver-
ið iiarður og snjóþungur, en i land-
inu yfirleitt hefir hann verið góðor
Það hefir komið til orða, að iands-
stjórnin keypti “Stcrling”, sem lengi
var hér í förum áður fyrir Thore-
félagið, en nú er sænsk eign, og kvað
skipið nýlega hafa fengið viðgerð
fyrir fullar 600 þúsund krónur.
Hefir Nielsen framkvæmdarstjóri
umboð til að semja um þau kaup
fyrir landsstjórnarinnar hönd.
Hingað til bafa skipakaup lands-
stjórnarinnar strandað á því, að
minni kvaðir hafa legið á skipun-
um um flutning til Englands r.m
einhvern ákveðinn tíma.
Nýtt blað er byrjað að koma hér
út, sem heitir “Tíminn”, vikublað,
ritstjóri Guðmundur Magniisson
prentari. Sagt er að Héðinn Valdi-
marsson hagfræðingur, eigi síðar
að taka við ritstjórn blaðsins.
Vélabáturinn “Harry“, þeirra
Nathan & Olsens, sökk fýrir nokk-
urum dögum á höfninni í Vest-
mannaeyjum, hafði rekist þar á
sker á innsiglingu vegna ólags, sem
komið hafði á stýriskeðjuna. Björg-
unarskipið Geir hefir nú náð l>átn-
um upp og leggur á stað hingað
mcð liann í dag, iítið brotinn, að
stign.
(Eftir Vísi 1.—19. apr.)
Sumarið gengur nú í garð með
hláku, en fremur er nú kalfc samt
og ósumarlegt, sólargeislarnir ná
ekki gegn um þokuna. Varla er
því að treysta, að veturinn og
norðanáttin sé búin að sleppa tök-
um á okkur.
•Símskeyti er komið til Eimski]>a-
félagsins um að “Lagarfoss" farj frá
Khöfii’ um helgina.
Það liefir staðið til undanfarna
daga, að farið yrði að útbýta smjör
líkisseðlum til almennings, ásam'.
sykur, koia- og olíuseðlum. En ein-
hverir örðugleikar hafa tafið fram-
kvæmdirnar.
óskar Þorsteinsson rakari and-
aðist 16. apr. s.l. úr lungnabóigu.
Einu sinni í vetur kom fregn um
það aus'an úr Vík, að þar hefði
lieyrst skothríð mikil austan af
liafi, en ekkert sást til ferða her-
skipn. En eftir því sem sagt er í
fregn frá Berlín 2. mafcz, sem birt
hefir verið í dönskum blöðum, ]>á
mun orusta liafa staðið á þessum
sfcððvum milli þýzks kafbáts og
brezks hjálparskips. Tilkynningin
er á þessa leið:
Tveir kafbátar, sem eru nýkomn-
ir, liafa sökt 15 gufuskipum og 7
seglskipum, saintals 64 þús. smá-
lestum. Annar kafbáturinn hitti
“Tank” gufuskip við íslandsstrend-
ur; var það útbúið sem gildra fyr-
ir kafbáta og hafði 4 fallbyssur vel
fólgnar með hliðunum. Auk þess
notaði skipið skipsbátana til að
kasta “vatnsbombum” á kafbát-
inn. Kafbáturinn átti í stórskota-
orustu við skip þetta og kafbáta-
snekkju, sem þar bar að, frá kl. 3
síðdegis l>angað til dimt var orðið.
Kafbátnum tókst að hæfa kafbáta-
snekkjuna þrisvar sinnum.
ís hafði sést á Skjálfanda fyrir
nokkrum dögUm, en hann er nú
allur rekinn til liafs og sést ekki til
íss þar né annars staðar þar
nyrðra. Símstöðin á Akureyri full-
yrðir, að enginn fs sé í Skagafirði
né. Siglufirði.
Skarlatssótt gengur í Árnessýslu
og eru töluverð brögð að.
Hafnarfjarðar botnvörpungarnir
eru nýkoinnir af veiðum með ágæt-
án afla (4. ap.). Ýmir kom 1 gær
með 100 tunnur lifrar og Víðir í
morgun lilaðinn af fiski bæði í lest
og á þilfari.
Magnús Stephensen, fyrv. lands-
höfðingi, andaðist 3. apríl. Bana-
meinið var æðakölkun. Hann var
fullra 80 ára að aldri, fæddur 17.
okt. 1836.
A. Jörgensen bakari á Seyðisfirði
er nýlátinn. Hann var mjög vcl
látinn maður og mikils metinn
borgari.
Frá Eyrarbakka er skrifað 1. apr.
síðastl.: “Norðanstormur og frost
sfðan um miðja fyrri viku. Frost-
ið hefir orðið hér mest 14 stig (var
það í morgun). Gerði hér aftaka
rok í gærkveldi á 10. tímanum, en
lygndi þó er leið á nóttina. .Ekki
hefi eg ^heyrt þess getið, að þetta
veður liafi valdið skemdum hér
eystra. 1 dag er norðan kaldi. —
Hér eru óstöðugar gæftir og afli
tregur. En þó eru komnir hærri
hlutir á iand nú en var um þetta
leyti í fyrra. Hæstir hlutir í Þor-
lákshöfn er mér sagt að sé innan
við 200, en lægstur um 50—60. Hér
í þorpunum, Eyrarb. og Stokks-
eyri, munu hlutir vera líkir og f
Þorlákshöfn, þó mun þar oftar
gefa á sjó en í kauptúnunum. —
Sagður er dágóður afli í Selvogi og
að vel fiskist f Herdísarvík, hæstir
hlutir ]>ar um 300. — All-mikill
skortur er orðinn á nauðsynjum.
Kornvara engin fáanleg, en einhver
ögn til af hvciti. Kol eru orðin ófá-
anleg. — Skarlatssóttin hefir stung-
ið sér niður hér í sýslunni, og er
sögð fremur illkynjuð. Annars er
heilsufar gott.”
Óveðrið um páskana hefir gert
allmikið tjón út um landið. Hlöð-
ur og hey fuku hér sunnanlands
bæði í Árnes- og Rangárvallasýslu.
Á Austfjörðum varð talsvert tjón á
vélbátum og öðrum skipum, t.d. er
sagt, að fimm vélbátar hafi sokkið
eða brotnað á Fáskrúðsfirði. Þar
druknaði einn maður, en tveir
menn féllu í sjóinn, og voru þrek-
aðir, cr þeim var bjargað.. — Fjár-
skaðar liafa talsverðir orðið úti um
landið eins og vænta mátti. Hafa
fregnir komið um, að 30—40 fjár
hafi liorfið frá nokkrum bæjum
fyrir norðan og vestan.
Herskylda
í Canada.
Föstudaginú ]>ann 18. þ.m. hélt
Sir líobert Borden, forsætisráð-
lierra, langa ræðu á ]>inginu og til-
kynti l>á ineðal annars, að öll
íi'auðsynleg spor verði bráðlega
stigin í þá átt, að koma á her-
skyldu hér í Canada. Frumvarpið
verður lagt fyrir þingið innan fárra
daga. Sagt er að fáar ræður sem
flutíar hafa verið á þinginu á und-
anfarandi árum, hafi haft jafn-
mikil áhrif og þessi ræða Sir Ro-
berts Borden. Fyrst sagði liann
frá ferð sinni til Englands og
skýrði þingimi frá því hve þýðing-
armiklar þessar ráðstefnur alríkis-
ins brezka hefðu verið. Á þeim
hefðu mætt fulltrúar frá öllum
pörtuin brezka stórveldisins, nema
Ástralfu—sem af einhverjum orsök-
um hefði ekki getað sent þangað
fulltrúa fyrir sfna hönd. Kvað
hann það nú fastákveðið af
brezkri stjórn, að slikar ráðstefnur
verði haldnar í framtíðinni til
þess að ræða öll helztu sameigin-
leg velfeðarmál alríkisins. Með ráð-
stefnuin þessum sagði hann stigið
stórt spor í þá átt að tryggja sam-
band alríkisins og viðhalda sátfc
og samlyndí miili allra ]>eirra þjóð-
flokka, sem undir brezkri stjórn
búa.
Forsætisráðherrann sneri sér sv<>
að stríðsmálum. Skýrði hann þing-
inu frá ýmsum ráðstöfunum, sem
gerðar liefðu verið á ráðstefnunni
ofannefndu stríðinu viðkomandi.
Einnig sagði hann frá komu sinni
til Frakklandá og til Canada her-
liðsins. Kvað hann Canada her-
inn liafa hlotið inesfca hrós fyrir
framgöngu sína á orustuvellinum.
Væri því sjálfsögð skylda þjóðar-
innar að leggja fram alla sína
krafta þessum hugprúða her til
viðhalds og stuðnings. En þess
kvaðst Sir Robert nú fullviss, að
nægilegan liðsauka fengi þjóðin
ekki sent yfir hafið, nema gripið
væri til herskyldu. Þess vegna
væri herskylda nú óumflýjanleg
fyrir Canada, og þannig yrði að
kalla fram til herþjónustu frá 50,-
000 til 100,000 menn í viðbót við þá,
sem komnir væru í herinn sjálf-
viljuglega.
Talið er sjálfsagt, að herskyldu-
frumvarpið verði samþykt á þing-
inu með miklum meiri hluta.
Álit merkra manna
Flestir munu hafa skilið ræðu
Lloyd George, er hann flutti í sam-
sæti því er honum var haldið í
Lundúnaborg nýlega, þannig, að
hann héldi að stríðinu myndi
verða lokið næsta ár. End'a mun
þetta vera almenn skoðun manna.
Enginn skyldi samt ætla, að út-
lifcið geti ekki tekið breytingum
frá því sem nú er. Neðansjávar-
báta hernaður Þjóðverja verður
einlægt alvarlegri eftir því sem
lengra lfður. Ástandið á Rúss-
tandi er alt annað en glæsilegt.
Megnasta ósamkomulag virðist
rfkja þar hjá þjóðinni. Bráða-
birgða stjórnin þar er holl í garð
bandaþjóðanoa, en verkalýðurinn
og jafnaðarmennirnir eru and-
stæðingar hennar meir og minna.
Á meðan bót fæst ekki á þessu,
væri því barnalegt að treysta mik-
ið á aðstoð Rússlands. En alt
þetta tefur fyrir endalokum strfðs-
ins.. Col. Rebington, einn af yfir-
herforingjum Breta og mikla og
víðtæka þekkingu hefir á stríðs-
málum öllum, segir nýlega:
“Vér erum nú að nálgast þá
stund, að stríðið hafi sfcaðið yfir í
þrjú ár. Engar óyggjandi ástæður
eru enn sjáanlegar til að halda, að
styrjöld þessi endi bráðlega. Eng-
inn stórvægilegur sigur hefir enn
átt sér stað á sjó eða landi. Stór-
kostlegt mannfall liefir verið í
sumum orustum, skip háfa verið
hertekin og vopn og vistir og fjár-
hagsleg byrði stríðsins verður ein-
lægt meiri. Einhvern veginn munu
Þjóðverjar samt halda áfram að
finna möguleikana tiL þess að afla
sér lífsviðurværis.
Fjárhagslega reikningsjöfnunin
getur dregist þangað til friður
kemst á. Þó við, bandaþjóðirna.r,
séum nú meiri máttar en óvinirn-
ir og allur hinn nýi heimur berjist
nú á okkar hlið, þá höfum við
samt sem áður mikla örðugleika
við að striða—eins og til dæmis
valdfestuleysi og ósamkomulag
rússnesku þjóðarinnar síðan eftir
stjórnarbyltinguna. Yfir það heil'a
tekið eru ekki yfirburðir okkar enn
þá nægiiega miklir til þess að hægt
sé að ábyrgjast að strfðið endi í
nálægri framtíð. Vopn óvinanna
eru enn jafn beitt o.g áður.
Og þannig mun þetta haldast,
unz 'heraflið á okkar hlið verður
að miklum mun öflugra, eða að
stjórnarbyitingar eiga sér stað í
óvinalöndunum. Á vígvellinum
höfum vér ekki enn völ á því her-
afli, sem nauðsynlegt er til þess að
við gctum unnið bráðan sigur. Þó
nú sé þrengt að óvinunum á alla
vegu og þeim þannig gert örðugt
uppdráttar, er þetta ekki að svo
komnu fullnægjandi til þess alger-
lega að brjófca þá á bak aftur.
Niðurstaðan verður því óumflýjan-
lega sú, að stríðslok eigi langt í
land enn þá. Heppilegast er þvf
fyrir bandaþjóðirnar, að búast við
löngu stríði og haga sér samkvæmt
þessu í alla staði.”
Síðan bendir Col. Rebington á
það, hve áríðandi og afar nauðsyn-
legt sé, að allir herfærir menn, sem
að heiinan geti farið, séu sendir
]>að bráðasta á orustuvöllinn. Ó-
sigrar bandamanna í fyrstu hafi
orsakast af því, hve mannfáir þeir
voru. Frakkar kalli nú fram hvern
einasta herfæran mann og Eng-
lendingar megi ekki vera þar eftir-
bátar.
Þannig talar þessi maður nú til
þjóðar sinnar og engin hætta er á
öðru, en orð hfans fái góða áheyrn,
Englendingar eru seinir að vakna,
en ]>á skortir hvorki dug né karl-
mensku, þegar á hólminn er
komið.”
trum boðin heimastjórn.
í bréfi til Sir John Redmonds,
foringja nationalista flokksins á
írlandi, tilkynti Lloyd George ný-
lega írum það, að brezkri stjóm
væri umhugað um að koma sem
bráðast skipuiagi á á írlandi, og
væri þess vegna viljug að veita Ir-
um strax heimastjórn með vissum
skilyrðum. Tillögur Lloyd George,
sem bréfi þessu fylgdu, eru á þá
leið, að nærri alt Iriand fái strax
heimastjórn, en austur Ulster hér-
uðin séu undanskilin—sem heima-
stjórn séu andstæð. Afstaða þess-
ara héraða takist svo aftur til íhug-
unar af brezka þinginu að fimm
árum liðnum. Stjórnarráð sé mynd-
að fyrir írland, sem samanstandi
af tveimur fulltrúa sveitum, full-
trúum hinna undanskildu héraða
og nýja írska þingsins. Ráðstefna
sé haldin á írlandi til þess að ræða
þessar tillögur brezku stjórnarinn-
ar og á ráðstefnu þessari mæti full-
trúar frá öllum stéttum og flokk-
um í landinu. Þannig á frum nú
að gefast kostur á að semja sína
eigin stjórn'arskrá — ef þeir sam-
þykkja þessar tillögur brezku
stjórnarinnar. Er þetta f fyrsta
sinn í sögu seinni tíma, að heima-
mál íra eru lögð í þeirra eigin
hendur.
Sir John Redmond hefir lýst á-
nægju sína yfir þessu heimastjórn-
ar tilboði og telur það sigur fyrir
írland og írska þjóð. En svo er
flokkadráttur og sundrung mikil á
Iriandi, að engan veginn er víst,
að hægt verði þannig að leiða
þetta mikla vandamál til lykta.
Stórkostlegt eldtjón.
Stórkostlegt eldtjón varð í bæn-
um Atlanta f Georgia ríki í Banda-
rfkjunum þann 21. þ.m. Brunnu í
eldi þessum um 3,000 íveruhús og
er eignatjónið í alt talið að nema
frá 3 til 5 milj. dollara. Að eins ein
kona fórst í eldinum, en mörg þús-
und manns mistu heimili sitt og
aleigu. ---------o_______
Komnir til Englands.
Frétt frá Englandi í sfðustu viku
sagði 223. herdeildina komna lieilu
og höldnu til Englands. Þrátt fyr-
ir aðgang neðansjávar bátanna
þýzku hafa hingað til öll skip, sem
hafa haft hermenn frá Canada inn-
innan borðs, komist ósködduð yfir
hafið. Og gleðifrétt mun það verða
öllum íslendingum, að herdeildin
þeirra er nú komin í gegn um
l»essa fyrstu eldraun—'hafttuna á
hafinu.