Heimskringla - 27.09.1917, Síða 1

------------------------------------
Royal Optical Co.
\
. Elztu Opticians i Winnipeg. ViO\
höfum reynst vinum þinum vel, —*
gefðu okkur tækifæri til aO regm-
ast þér vel. Stofnsett 1905.
W. R. Fowler, Opt.
->
XXXII. ÁR.
WINNIPEG, MANITOBA, 27. SEPTEMBER 1917
NOMER 1
Styrjöldin
Frá vestar-vígstöSvunum.
Rétt eftir miðja síðustu viku
ísófu hersveitir Breta stórkostlegt
áhlaup á Þjóðverja að austan-
Terður við Ypres fljótið í Belgíu.
Yar áhlaup þetta gert á átta mílna
sTæði og á öllu þessu svæði kom-
ust Bretar um eina mílu áfram.
Yóku þeir 2,000 fanga fyrsta daginn
•g síðan hafa þeir tekið fleiri tugi
#*nga daglega. Vafalaust er þetta
•á stærsti sigur, sem Bretar hafa
■unið nú lengi.
Canada herdeildirnar munu ekki
kafa átt neinn þátt í þessari sókn
fjtrir austan Ypres. Á þessu svæði
me þar nærri hafa canadiskar her-
deildir þó sótt fram oft og einatt
•fðan 1915. Margar skæðar or-
■jstur hafa þarna verið háðar og
vjjn tíma virtust Þjóðverjar vera ó-
aígrandi á þessuin stöðvum. Land-
R5 á þessu svæði er hæðótt mjög
•g því örðugt sóknar. Hver einasta
fcæð þar var áður þakin aí stór-
feyssum Þjóðverjanna og létu þeir
•tórskotahríðina rigna yfir landið
■mhverfis og oft mátti segja, að
Ékothríð þeirra væri uppihaidslaus
kæði nótt og dag. En smátt og
ainátt hafa þeir verið hraktir lengra
•g lengra aftur á bak, unz teknar
hafa nú verið frá þeim allar þeirra
jYigvænlegustu “hæðir” á þessu
•væði og þær komnar í hendur
kandamanna.
Eftir þenna sigur Breta hafa
Þjóðverjar stöðugt verið að gera
éílug áhlaup gegn þeim í þeirri
von að geta náð stöðvum þessum
rftur, en að sto komnu hafa öll
áhlaup þeirra mishepnast. Eyrir
»ustan St. Juien áttu sér stað all
harðar orustur og fengu Bretar þar
hrakið óvinina töluvert og tekið
Miarga fanga. Á öðrum stöðum
h*fa verið háðir «má-slagir hér og
h«r.
Frakkar liafa ekki átt í neinum
atórorustum i seinni tíð. Hér og
þ*r voru Þjóðverjar að gera á-
falaup, sem Frökkum virðist ekki
faafa veitt örðugt að brjóta af sér.
Síðustu viku létu flugmenn Frakka
■aikið til sín taka og gerðu margar
árásir á ýmsa staði sunnanvert á
Þýzkalandi. Er sagt, að þeir hafi
•teypt niður um 15 tonnum af
•prengikúlum 1 alt >á ýmsar her-
•töðvar þar og skotfæraverkstæði.
Ekki segja þýzkir þetta hafa or-
•*kað þeim mikinn skaða, og þykj-
akt hafa skotið niður þrjá af loft-
faátum þeim, eem árásir þessar
e«rðu, en ekki hefir frétt sú enn
v#rið staðfest af Frökkum. Vafa-
iaust munu flugmenn Fi-akkanna
faalda árásum þessum áfram, þvl
fáa sína líka eiga þeir að því er
áirfsku og hugrekki snertir.
-------o------
Frá Rússum.
Ekki er enn vonlaust um, að
Rússum muni ef til vill auðnast að
koma her sínum á laggirnar aftur.
öigrar þeir, sem rússnesku hersveit-
imar hafa unnið á Riga svæðinu,
virðast benda til þess, að ögn
faetra skipulag sé nú að færast yfir
faerstjórn þeirra. 1 grend við Fried-
•richstadt fengu þeir hrakið Þjóð-
v«rja á all-stóru svæði í byrjun vik-
wnnar og tekið þar af þeim stóran
•kóg, sem þeir voru búnir að búa
m sig í. Á Rumaniu' svæðinu
taafa Rússar einnig veið að sækja
•£ ihafa komist áfram hér og þar,
•tt ekki hafa ljósar fregnir af þessu
fa«gist. Kerensky, stjórnarformað-
ar Rússa, hefir nú einnig æðstu
fa«rstjórn með höndum og vafæ
l*mst hefir hann fulian vilja á að
gr«ra sitt ítrasta til þess að koma
faUn í betra horf en áður. Hvaða á-
r*ogur þessar tilraunir hans hafa,
T«©ur tíminn að leiða í ljós.
-------O------
ftalir í undirbúningi.
Oadorna, æðsti herforingi Itala,
er nú kappsamlega að undirbúa
faarsveitir sfnar undir aðra sókn,
sein ef til vill á sér stað áður langt
líður. Allav fróttir, sem frá Róma-
borg berast, láta vel yfir öllu og er
öðru nær en á þeim sé að heyra, að
ItíUir séu f mikilli hættu staddir
•Sa í þann veginn að uppgefast.
ÞMr halda enn öllum þeim stöð-
mm, sem þeir náðu af Austurríkis-
■ítinum í sinni miklu sókn fyrir
■kíítnrnu og virðast nú ekki minstu
líkindi þess. að þeir muni neyðast
til að hörfa þaðan—eins og flugu-
fréttir þær virtust benda til, sem
bárust í loJc vikunnar. Áhlaup ó-
vinanna á Bainsizza hásléttunni og
víðar hafa þeir öll getað brotið á
bak aftur.
Símaþjónar gera verkfall.
Símaþjónar Great North Western
símafélagsins hér í Oanada gerðu
verkfall á ménudaginn var og
kröfðust trá átta til níu dollara
kauþhækkunar um mánuðinn.
Verkafélag þeirra hefir aðalstöð
sína í Montreal og þaðan komu á
mánudagsmorguninn skipanir um
að verkfall skyidi hafið. Hættu þá
tafarlaust vinnu flestir af síma-
þjónum G. N. W. félagsims >á stofum
þess út um alt landið. Um nokk-
urn> tíraa undanfarið hafa þeir ver-
ið að reyna að fá kauphækkun, en
sem var rneð öllu ófáanleg og fanst
þeim því þeir vera neyddir til þess
að gera verkfall.
Sambandsþinginu Iokið.
Sambandsþinginu var frestað
fimtudaginn f síðustu viku og var
þá sarna sem slitið—því að eins
tvær vikur eru nú eftir af tfma
þess og kosningar í nánd. — Við
þetta tækifæri hélt hinn nýi land-
stjóri sína fyrstu þinglokaræðu.
Beuti hann á helztu gerðir þings-
ins f fáum orðum en aðallega fjall-
aði þó ræða hans um stríðið og af-
stöðu bandaþjóðanna gagnvart
því. 1 lok ræðu sinnr þakkaði
hann þingmönnum í nafni kon-
ungs fyrir trúlega unnið starf á
þingi þessu í þarfir lahds og
þjóðar.
Sambandsþing þetta hefir setið i
átta mánuði samfleytta, á þeim al-
varlegustu tímum, sem þekst hafa
í sögu þessa lands. Hefir þing
þetta fjallað um stærri mál og þýð-
ingarmeiri, en áður liafa komið til
umræðu á nokkru undangengnu
samíbandsþingi í Oanada. En þýð-
ingarmest og eftirtekarverðust af
öllu, sem þing þetta hefir haft til
meðferðar, eiu herskyldulögin.
Herskylda er lögleidd þrátt fyrir
öfluga mótspyrnu og tafarlaust
stigin þau spor að koma henni i
framkvæmd. Er þetta það mesta
þrekvirki, sem nokkur sambands-
stjórn hér í Oanada hefir afkastað,
þegar tekið er til greina hve öflug-
lega á móti þessu var barist.
Lagafrumvarpi þessu var með öllu
móti reynt að granda af mótstöðu-
flokknum, en þrátt fyrir alla mót-
spyrnu kom stjórnin því í gegn.
Fleiri mál, stór og þýðingarmikil,
hafði þingið einnig til meðferðaa-.
Tekju skattur var lögleiddur. Lög
um landtöku hermanna (Soldiers’
Land Settlement Act) voru sett í
gildi, lög um atkvæðisgreiðslu allra
hermanna og ný kosningalög. Þessi
nýju kosningalög eru miðuð við
tíma þarin, sem’ stríðið stendur
yfir og taka á þessu tímabili at-
kvæðisréttinn frá útlendingum,
sem ekki verða herskyldaðir og
sem til þess að gera hafa að eins
dvalið stuttan tíma í landinu. En
mæðrum, systrum og eiginkonum
hermannanna er aftur á ipóti veitt-
ur atkvæðisréttur. — Þó flest af
miálum þeim, sem þing þetta fjall-
aði um, væru þátttöku þjóðarinn-
ar í stríðinu viðkomandi, þá lágu
þó einnig fyrir því mörg önnur stór
mál, sem ekki er hægt að segja, að
séu í neinu sambandi við >stríðið.
Einna stærst og þýðingarmest af
málum þeim, var járnbrautarmál-
i«. — Stjórnin ráðgerir að kaupa
með rá og reiða eina af stærstu
járnbrautum þessa lands og gera
hana að þjóðeign. Ekkert annað
mál hefir vakið meiri umrræður á
þingi en þetta; komst það f gegn
um neðri málstofuna, en strandaði
í þeirri efri. Tími reyndist ekki
nógur til þess að hægt væri að
koma því viðeigandi horf.
-------o------
Kafbátum sökt.
Frétt í norska blaðinu “Tidens
Tcgn” segir frá því, að ein af tund-
ursnekkjum Breta hafi nýlega sökt
þýzkum kafbát, sem ráðist hafði á
farþegaskip í Norðursjónum. Ann-
að cnskt farþegaskip varð einnig
fyrir samskonar árás þarna nærri,
en fékk komið við vörn með stór-
skotabyssum þeim, sem öll brezk
skip hafa nú meðferðis, og endaði
viðureignin þannig, að kafbátnum
var sökt.
Fleiri sannanir gegn ÞjóÖverjum.
Stjórn Bandaríkjanna heldur á-
fram að leiða í ljós undirferli, sam-
særi og svik Þjóðverja í löndum
hlutlausra þjóða frá því fyrst að
styrjöldim hófst. Eftir að Rum-
ania var komin í stríðið og Banda-
rfkin höfðu tekið að sér mál Þjóð-
verja þar, fundust þar sprengikúi-
ur eftir Þjóðverjana — sem þeir
höfðu áreiðanlega haft í hyggju
að nota í sambandi við samsæri sín
og svik í landi þessu, á meðan
þjóðin þar þó var hlutlaus í stríð-
inu. Sýnir þetta bezt hve ósvífmir
og áfyrirleitnir Þjóðverjar eru. —
Sömuleiðis hafa nú komið í ljós
fleiri samsæri þeirra í Bandarfkjun-
um og það fullsannað, að við þetta
hafa verið riðnir ýmsir vel þektir
menn þar, sem þýzkir eru eða af
þýzkum ættum. — Vafalaust hafa
Bandaríkin enn fleiri sannanir en
þetta gegn Þjóðverjum, sem eflaust
verða birtar síðar.
Skógareldar í Minnesota.
Stórir skógareldar hafa gengið
undanfarandi daga norðanvert í
Minnesota ríki í Bandaríkjunum.
Þurkar miklir hafa verið þar f
seinni tíð, >svo allur jarðargróður
er meira og minna skrælnaður.
Gerir þotta það að verkum, að eld-
arnir, sem nú geysa á mörgum
svæðum, eru lftt viðráðanlegir.
Stór sögunarmilla í bænum War-
road brann til kaldra kola í einum
eldinuin. Einnig hafa eldarnir
gert bændum mesta tjón f grend
við bæinn Warroad og hafa mörg
bændabýli brunnið þar.
Læknanefndirnar taka til starfa.
Læknanefndir þær, sem se' tai
hafa verið til þess að skoða þá
menn, er koma undir herskyldu-
lögin og ákveða um hvort þeir séu
færir til herþjónustu eða ekki,
tóku til starfa ihér f bænum á
föstudaginn í síðustu viku. — í
lok vikunnar var búið að skoða
um 500 manna, og voru þeim öllum
gefin skírteini, sem þeir geta fram-
vísað við undanþágu dómstóiana,
þegar þeir taka til starfa.
-------o------
Vist vöruverð ákveðiÖ.
Matvælastjóri Canada tilkynti
nýiega, að áður langt liði myndi
hann áirreða vist vöruverð á ýms-
um matvörutegundum í landinu.
Yonandi verður þess ekki lengi að
bíða, því vafalaust er þetta spor í
rétta átt. f Bandaríkjunum er þeg-
ar búið að takmarka verðið á ail-
mörgum matvörutegundum og
einnig á stáli og ýmsu öðru. —
Mörgum hefir þótt matvælastjón
inn hér í Canada frekar hægfara og
láta lítið til sín taka f stöðu sinni.
Enda er ekki hægt að segja, að
hann hafi afrekað mikið að þessu.
En iðjulaus hefir hann þó ekki
verið, heldur á einlægu flugi um
landið þvert og endilangt og von-
andi er, að afleiðingarnar af starfi
hans verði bráðlega sjáanlegar.
Miðveldin svara páfanum.
Þýzkaland og Austurríki hafa
svarað friðartillögum páfans og
eins og vænta mátti stutt þessar
tillögur hans rækilega. Svar þýzku
stjórnarinnar er stutt og segir lítið
annað en það, að hans hátign,
keisari Þýzkalands, hafi með ein
lægum þakklætis tilfinningum í
garð hins helga páfa verið að
fhuga vandlega þessar friðartillög-
ur hans um nokkurn tfma. Eftir
þessa vandlegu íhugun viðurkenn-
ir keisarinn, að þetta sé spor i rétta
átt og “ali ihann sterka þrá 1
brjósti” að þetta geti leitt tii þess
að hin mikla styrjöld hætti og
hennar ægilegu blóðsúthellingar.
—f fám orðum sagt styður svar
þetta allar tillögur páfans frá byrj-
un til enda og tjáir þýzka þjóð
reiðubúna til að ljá þeim örugt
fylgi. — Svar Austurríkis er skrifað
af keisaranum sjálfum og yottar
enn meiri auðmýkt og lotningu
fyrir páfanum, en svar Þjóðverj-
anna. Er páfinn þar lofaður á
hvert reipi fyrir sinn helga tilgang.
Segist keisarinn í sinni fyrstu há-
sætisræðu hafa látið þá von í ljós,
að fyrsta starf stjórnartíðar hans
mætti verða þáð að stuðia til þess,
að bráður friður kæmist á aftur og
hin mikla óöld í heiminum tæki
enda. Felst keisarinn f fám orðum
sagt á alt, sem páfinn segir, og bið-
ur guð að blessa friðanhreyfingu
þessa og leiða hana til heppilegra
úrslita.
Einkennilegast við svör þessi og
eftirtektarverðast er, hve andi
beggja þessara þjóða er nú breytt-
ur frá því, sem áður var. Hroki
Þjóðverja og hemaðardramb virð-
ist^nú vera að minka og þeir að
hætta að skoða sig “guðs útvalda
þjóð”, sem sjáifkjörin sé til þess að
drotna y.fir öllum öðrum þjóðum.
Er þetta líka góðs viti, en þó ekki
fullnægjandi. Frið má ekki semja,
fyr en þeir hafa fengið inn í með-
vitund sína að þeirra ofbeldisfulla
einveldisstjórn hafi verið aðal-orsök
str.fðs þessa og þar af leiðandi séu
þeir skyldugir að bæta fyrir öll
þau rangindi, sem þeir þannig hafi
orsakað öðrum þjóðum.
Manitoba fær fyrstu verÖIann.
Landkostir Manitobafylkis, sér-
staklega hvað hveitirækt snertir,
hafa nú komið skýrt í ljós. Á al-
heims garðávaxta sýningu þeirri,
sem haldin var nýlega f Peoria, í
Illinois ríki í Bandaríkjunum,
hlaut Manitoba hveitið fyrstu
verðlaun og öll önnur verðlaun,
sem gefin voru fyrir hveiti. Mörg
sýnishorn af hveiti, öðrum kornteg-
undum og einnig ýmsum garðá-
ávöxtum voru send á sýningu þessa
og voru eftifylgjandi Manitoba-
bæixdur svo lánsamir að hljóta
verðiaun:
S. Larcombie, Birtle, fékk fyrstu
verðlaun fyrir hveiti; A. Cooper,
Treesbank, önnur verðlaun; W. J.
Carruthers, Methven, þriðju verð-
laun; — öll þessi verðlaun fóru til
bænda f Manitoba.
Fyrstu verðlaun fyrir hafra tók
M. P. Mountain, Soisgirbh; en John
Strachan, Beulah, tók fyrstu verð-
laun fyrir rúg.
C. Depepe, Swan Lake, fékk fyrstu
veiíHlm fyrir bygg (i-wo-rowed).
Fyrir flax fékk J. S. Pritdhard,
Roland, fyrstu verðlaun og David
Pritchard úr sama stað önnur
verðlaun.
Fyrir bindi af höfrum fékk S.
S. Larcombie þriðju verðlaun og A.
T. Trissinan, Whitemouth, önnur.
Fyrir kartöflur fékk S. Lan
combie önnur verðiaun.
H. C. William, East Kildonan,
fékk fyrstu, önnur og þriðju verð-
laun fyrir ýmsar káltegundir.
Manitoba bændurnir mega sann-
arlega vera hreyknir af úrslitun-
um.—T. Harris, kennari í garðrækt
við Manitoba landbúnaðarskól-
ann, sótti sýningu þessa.
Stórtjón af eldi.
Eldur kom upp í bænum Elgin,
Man., á sunnudaginn var og gerði
mikið tjón. Kornhlaða Western
Canada Elevator félagsins brann
og eins bygging Imperial Oil fé-
lagsins. Um tfma leit út fyrir, að
allur bærinn væri í hættu, en að
lokum varð þó eldurinn viðráðan-
legur og unt að slökkva hann. —
Um orsök eldsins vita m>enn ekki
annað ©n það, að hans varð fyrst
vart í vöruhúsi einu, nálægt kom-
blöðu þeirri, sem brann. Skaðinn
í alt er metinn að vera um $15,000.
-------o-------
Undanþágu dómstólarnir.
Mr. T. D’Arcy McGee, ráðsmað-
“Thomas Ryan” heildsölufálagsins
hér í bænum, hefir verið skipaður
aðstoðar skrásetjari fyrir Manito-
ba fylki f sambandi við herskyldu-
lögin, og verða ekrifstofur hans í
Boyd byggingunni hér f bænum.
Um 100 skrifstofuþjóna á hann að
hafa og verða til þess starfa ekki
valdir aðrir en þeir menn, sem ekki
eru hæfir til herþjónustu. Bænum
Winnipeg hefir verið skift í þrjár
deildir, suður-, mið- og norðurv
Winnipeg, og í hverri þessari deild
verða svo og svo margir dómstólar.
Hver dómstóll er skipaður af tveim
ur mönnum, annar settur af dóm-
ara en hinn útnefndur í Ottawa.—
Haldið er að fyrsti flokkur her-
skráðra manna muni verða kallað-
ur í byrjun næsta mánaðar.
Uppþot á Finnlandi.
Þjóðin á Finnlandi virðist nú
eiga við alt annað en sældarkjör
að búa. Uppþot hafa átt sér stað
í sumum borgunum og er hin
mikla óánægja Finna gegn hinni
rússnesku stjórn aðal-orsök þessa.
Alexander Kerensky, sem nú er
æðsta ihöfuð stjórnarinnar á Rúss-
landi, hefir stranglega bannað
Finnum að kalla saman þing sitt
aftur, en talið er sjálfsagt, að þeir
muni óhlýðnast þessu þanni hans.
Getur þetta leitt til alvariegra af-
leiðinga fyrir Finnland. — I borg-
inni Björneborg gerðu fbúarnir
aðsúg að rússneskum hermönnum
og sló í haröan bardaga, sem stóð
yfir í marga kiukkutíma. Biðu
margir bana í uppþoti þessu og
fjöldi manns særðust. — Eins og
kunnugt er, vilja Finnar nú fá al-
gerðan aðskilnað við Rússland, en
þetta fær alt annað en góðar und-
irtektir hjá bráðabyrgðarstjórn-
inni rússnesku. Finmar eiga engan
her sjálfir og standa því illa að
vígi.
-------o-------
Skólasetning.
Jóns Bjarnasonar skóli byrjaði
fimta starfsár sitt mámudagsmorg-
uninn í þessari viku. Yoru þar
komnir 25 nemendur til að innrit-
ast f skólann. Síðan hafa fimm
bæzt við, svo nú eru þeir 30. Eftir
stutta guðræknisathöfn ávörpuðu
allir kennararnir nemendahópinn.
Var svo búið undir -starfið fyrir
næsta dag. Að kvöldi sama dags
var skólasotningarhátíðin haldin í
Fyrstu lút. kirkju. Skólastjóri
stýrði samkomunni og skýrði frá
ánægjulegri byrjun skólans. Enn
fremur mintist hann með djúpri
virðingu og þakklæti tveggja lát-
inna vina skóians. Annar þeirra
var Baldur Jónsson, >fyrsti ráðinn
samverkamaður skólastjóra, dáinn
rétt um það leyti er skóli byrjaði
í þetta sinni Hinn var einn hinna
fyrstu nemenda, Jón Giibert Jóns-
son, fallinn á vígvellinum fyrir
skömmu.
Séra Kristinn K. ólafsson frá
Mountain, N. D., var aðal ræðu-
maður og fJutti ban>n skýrt og gott
erindi um kristilegan> og þjóðernis-
legan grundvöll skólans. Hann
sýndi þroska skólans, bæði inn á
við og eins í trausti mannia til
hans.
Séra Steingrímur Thorláksson las
biblíukafla og fiutti bæn.
Mrs. Dalmann söng, enn fremur
Mr. og Mrs. Alex Johnson, Mr. Jón-
as Pálsson lék á pfanó og Miss
Violet Jöhnston og Fjóla Johnson
léku á fiðlu og var öll þessi söng-
list unaðsleg. Samkoman byrjaði
og endaði með söng.
-------o-------
Or bœ og bygð.
Oli Olson, að 907 Ingersoll str. hér
1 bænum, fór vestur til Oalgary,
Alberta, í síðustu viku, til þess >að
vera þar á verzlunarmanna fundi.
Hann bjóst við að koma til baka
eftir rúmlega vikutíma.
Jón Stefánsson, bóndi frá Stony
Hill, Man., kom til borgarinnar ný-
lega og bjóst við að dvelja hér
nokkra daga. Hann sagði alt tíð-
indalítið í sinni bygð.
Sigurgeir Eggertsson frá Siglunes
P.O., var á ferð 'hér í bænum ný-
lega og dvaldi hér nokkra daga.
Hann hélt heimleiðis á föstudaginn
í síðustu viku.
Sigtryggur Jörundsson, að 351
McGee str. >hér í bæ, skrapp út til
Siglunes bygðar fyrir helgina og
bjóst við að dvelja þar nokkra
daga.
Sigurbjörn Pálsson særðist ný-
lega í orustu á Frakklandi, eins og
skýrt var frá hér í blaöinu. Síðan
hann særðist 'hafa komið frá hon-
um tvö bréf til tengdaforeldra
hans að 694 Maryland str. ihér i
bænum. Er hann nú á spítala á
Frakklandi og segir >sig ekki hættu-
lega særðan. Hann særðist af
skotsári í brjóstið.
Bréf frá Árna Eggertssyni, skrif-
að í Washington, D.C., kom rétt fyr-
ir helgina síðustu. Hafði hann
brugðið sér til Washington til að
fá leyfi ifyrir Gullfoss að flytja vör-
ur til Islands og hafði hann von
um að vel gengi, þó það væri ófeng-
ið, er hann skrifaði. Gullfoss var
þá farinn að ferma og bjóst hann
við að skipið yrði albúið til að
leggja í haf á laugardaginn var, ef
leyfið fengist.
Sig. Sölvason frá Westbourne,
Man., var á ferð hér 1 bænum í sffa-
ustu viku og bjóst hann við aS
skreppa til Selkirk og Gimli áður
en hann héldi heimleiðis. Upji-
skeru í Westbourne bygðinni sagði
hann góða. Meðal uppskera frá 3i
til 35 bushel af ekrunni af bezta
hveiti. Þreskingu kvað hann nærri
búna í því bygðarlagi.
Jóns Sigurðssonar félagið vill láta
í Ijós þakklæti sitt til allra, smh
komu á samkomu þá sem félagið
hafði á sunnudagskveldið í Lyciua*
leikhúsinu. Samskotin voru $110.M
og ganga þau í jólasjóð félagsin*.
. Jóhann Th. Oddson frá Garðar,
N. D., og Björn sonur hans, kou*«
til bæjarins f vikunni sem leið ©e
héldu svo vestur til Elfros, Sa»k.
Með þeim var einnig Stefán Hðy-
gaard frá Garðar. — Þeir sögSu
þreskingu því nær um garð genga*
í sínu bygðarlagi. Uppskera þmr
mjög misjöfn, hveiti frá 8 til 3í
bu-shel af ekrunni.
Einar M. Einarsson, sonur Metú-
salems Einarssonar á Mountain og
námsmaður við háskólann í Grand
Forks, var staddur hjá systur
sinni, Þorbjörgu Seheving, að Elf-
ros, Sask. Að kveldi þess 18. þ.ra.,
fyrra þriðjudag, voru þeir mágam-
ir, hann og Jón Scheving, að léta
gasolín í bifreið, eftir að dimt var
orðið, og hélt Einar á lukt á með-
an, án þess -þó að standa fast hjá.
Alt í einu varð sprenging, og hefir
kviknað frá luktinni. Einar stór-
skaðaðist, en Jón brendist töluTert
á hægri hendi. Einar lá veikur
þangað til á föstudag 21. þ.m. a*
hann lézt, og hafði verið ræn-ulaus
mest af tímanum. María systir
hans fór norður, er heyrðist um
slysið, en kom ekki fyrr en bróðir
hennar var látinn. Likið var flutt
til Mount-ain á mánudaginn var »g
fór Jón Scheving og þær systur
hins látna með því. JarðarförÍH
fór fram að Mountain á þriðjud*g-
inn þann 25. — Ein-ar heitinn T*r
hinn miesti efnispiltur og gekk
n-ámið ágætlega, svo að honum er
mikill söknuður, ekki einungis fyn
ir föður og systkini, sem nú verð«
fyrir hverjum harminum ef-tir an»-
an , heldur líka fyrir íslendinga-
hópinn hér vestan h-afs, sem Einar
heitinn var lfklegur til að verfaa
bæði til gagns og sóma.
------©------
Eimskipafélag íslands.
Söluverð hluta lækkar.
Nýkomið bréf frá herra Árna Egg-
ertssyni skýrir frá því, að hanit
h-afi komist að samningum í New
York, sem geri mögulegt að selja
Vestur-íslendingum hluti f Eim-
skipafélagi íslands fyrir $28.5«
iliverjar 100 kr., í stað $30.50, sem wí«-
ast var auglýst. Þebta er rúmua*
$3.00 minna fyrir hv-erjar 100 kr.
'heldur en Winnipog-bankar þiggja
í dag fyrir 100 kr. útborgaðar á im-
landi.
Hlutasölunefndin hefir því kotn-
ið sér saman um, að bjóða Vestur-
Islendingum að bregða nú við »g
kaupa hluti í félaginu fyrir $28.M
hverjar 100 krónur, og skal J>»ð
þetta standa til 1. móv. næstk. —
Sömuleiðis auglýsir nefndin faéc
með, að þeir, sem keypt 'hafa hluti
í félaginu á $30.50 hverjar 102 kr.,
fái nú þá hluti fyrir $28.50 og eiga
þess vegna til góða hjá féhirSi
nefndarinnar í Northern Crowfa
bankanum hér ]xá fjárupphæð, s*m
þeir hafa borgað umfram lækkafa*
verðið, og geta þeir hvort sem viil
fengið það sér endursent að frá-
dregnum sendingarkostnaði 'e«a
látið það liggja hjá fóhirði til at
borgunar á frekari hlutakaupuM
fyrir 1. nóvember næstk.
Nefndin skorar á Vestur-íslend
inga að k-auiia nú ihluti í Eiaa
skipafélaginu innan ákveðins tíma,
á meðan þetta lága verð gildir.
Skip félagsins eru þau einu skip
tilheyrandi Norðurlandaþjóðunum,
sem nú fá að flytja vörur frá Ame-
ríku til Norðurálfu.
Eimskipafélag Islands hefir því
það erindi, að vera bjargvættur
íslenzku þjóðarinnar á yfirstand-
andi tím-a og ætti það eitt að vera
Vestur-í-slendingum næg hvöt til
þess nú að styrkja félagið af ítr-
ustu kröítum.
Winnipeg, 25. sept. 1917.
B. L. Baldwinson,
• ritari. (
\