Heimskringla - 13.12.1917, Side 6
4. BLAÐSIÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 13. DES. 1917
r -
VILTUR VEGAR ^ Rex Beach
---------------------------------
j
( ' \
. ........— ............—i/
“Slíkt vaeri ólíklegt. En mönnum hér er trú-
andi til alls." Aftur lagSi hún einhverja spurningu
fyrir Spánverjann. “Þa?S er eins og eg bjóst viS.
Skipstjórinn og menn hans urSu druknir. Þeir komu
í land og sóttu vínföng. Samkomulag þeirra fór í
bál og brand, og rétt á eítir lögSu þeir skipinu af
staS."
“Þetta þýSir, aS viS verSum aS fá annan bát."
“Eg veit ekki, hvort bátur er hér fáanlegur."
“Einhverja fljótandi kaanu ætti aS veia hægt
aS fá."
“ÞaS eru til bátar hér, sem fara á milli einu
sinni eSa tvisvar í viku, en þeir eru allir eign sjúkra-
hælisins." Hún hneigSi sig í áttina til stórra bygg-
inga, sem stóSu í nokkurri fjarlægS. “Herra Cort-
landt grenslaSist eftir þessu í gær, og af því bátar
jjessir fara ekki á milli í dag, leigSum viS skemti-
skútuna. Ef til vill er réttast aS bíSa ögn viS;
inenn okkar koma kannske bráSum."
Þau fundu sæti þarna meS fram pailinum og
voru fegin aS setjast niSur og hvíla sig. Svo leiS
beil klukkustund án þess aS nokkur merki sæjust
um afturkomu skips þeirra.
“Seglbátar hljóta aS vera hér fáanlegir,” mælti
Kirk aS lokum, en er hann gerSi fyrirspurnir um
Jjetta, varS hann þess brátt var, aS þeir voru ekki
til — eSa þeir fáu seglbátar, sem eyjarskeggjar
áttu, væru nú ekki heima fyrir. Datt Kirk þá í hug
aS fá mann til þess aS róa þau yfir um.
“ÞaS eru tólf mílur," sagSi Edith, “og slíkt
væri aS stofna sér í hættu."
Kirk leit til hafs og hætti þá brátt viS aS
reyna þetta, því hann sá aS staSvindamir, þó hægir
og svalandi væj-u, höfSu blásiS upp allstórum öld-
um — svo óhugsanlegt var aS 'leggja af staS meS
frú Cortlandt í róSrarbát svo ianga leiS. RéSu þau
J>ví af aS bíSa ögn lengur. ÞögSu þau nú bæSi og
voru bæSi döpur í brúgSi. En þegar sólin var aS
rauf Kirk þögnina og mælti:
setjast til viSar, á bak viS hinar gullnu haföldur,
“’Hamingjan góSa! EitthvaS verSum viS til
bragSs aS taka. Herra Cortlandt fer aS undrast
um okkur.”
“A8 líkindum fær hann enga vitneskju um
Jjetta, fyr en orSiS er um seinan aS sækja okkur í
dag. Hann borSar kvöIdverS meS þessum mönn-
um frá Bocas og kemur aS líkindum ekki heim fyr
en um miSnætti.”
“Þetta eru annars ljótu kröggurnar,” varS Kirk
aS orSi. “Vildi eg gjarna geta klófest skipstjóra
Jjenna og brugSiS honum afsíSis."
“Kannske viS neySumst til aS dvelja hér næt-
urlangt?”
“Jæja, viS eigum þá gott athvarf — sjúkra-
hæliS."
“ÞangaS vil eg ekki fara. ForstöSumaSur
Jjess er maSur, sem eg kæri mig ekki um aS sjá.
Þess vegna fór eg ekki nærri þessum staS í dag."
“AS vísu læt eg þig ráSa—en heldurSu þó ekkL
aS bezt væri fyrir okkur aS Ieita þar skjóls?”
*‘Eg aftek þaS meS öllu! ViS verSum aS
finna einhvern annan staS.” Hún tók aS ganga
fram og aftur í rökkrinu og virtist bæSi óróleg og
kvíSafuII.
“Þetta atvikast alt ólánlega,” mælti hún enn
fremur.
“Sökum þess, aS eg er nú meS þér?” spurSi
bann hikandi. “Er þaS þess vegna, aS þú vilt ekki
leita ásjár í sjúkrahælinu?”
"Nei. Nei. ForstöSumaSur þess er svarinn ó-
-vinur mannsins míns. Eg hata hann líka og fyrir-
lít og ber hann sama þel í minn garS.” Hún stundi
«og leit niSur fyrir sig. “En viS getum ekki veriS
úti í alla nótt.”
“Vissulega ekki, en—"
“En hvaS?”
Hann hló vandræSalega. “Eg á viS — þaS,
að hvaS skyldi fólkiS segja?"
“Þú þarft ekki aS örvænta neitt þess vegna.
Til aS byrja meS, fær fólk ekki neina vitneskju um
Jjetta — ef viS aS eins komum ekki nærri sjúkra-
bælinu.”
Og viS aS reyna þannig aS tala í hann kjarkinn,
-virtist óróleiki hennar sjálfrar hverfa í bili og tók
Jjví tafarlaust aS glaSna yfir hugsunum Kirks.
“Nú líSur óSum aS kveldverSar tíma,” mælti
hann, “og væri því ekki úr vegi aS grenslast eftir
hvert nokkur matarföng eru hér fáanleg. Húsa-
skjól fyrir þig ætti aS vera fáanlegt í einhverju af
húsum þessum — en útlit þeirra er þannig, aS eg
kýs m é r heldur aS dvelja undir berum himni.”
Þau lögSu af staS upp hina ólýstu götu og hófu
leit sína eftir matsöiuhúsi. En slíkur staSur var
ekki sjáanlegur og öll matreiSslutæki á ey þessari
voru eins og "tekin í erfSir frá ómuntíS.” Forn-
eskjulegar grjóthlóSir voru á bak viS hvert hús og
virtist þar öll matreiSsla eyjarskeggjanna gej. —
Sannleikurinn var, aS eldavélar voru ekki til á
eynni nema í sjúkrahælinu.—Allri matreiSsIu hér
var líka þannig hagaS, aS ekki stuSlaSi þetta til
þess aS gera aSkomandi heldri menn matlystuga
Kolsvartar eldabuskur grúfSu sig yfir hlóSunum
og hrærSu í stórum pottum, sem fullir virtust af
einhverri súpu eSa kjötseySi. Og ekki voru viStök-
urnar gestrisrúslegar, sem þau Kirk og frúin fengu.
Virtust íbúarnir eiga bágt meS aS skilja þaS krafta-
verk; aS þau væru hungruS. Tortrygnisleg augu
hvíldu á þeim og var ekki fyr en eftir langa leit,
aS þau fundu hús þar sem gisting væri fáanleg og
matur til þess aS seSja hungur þeirra. Voru þau
þar leidd til stofu og svo innan skamms settur fyrir
þau matur — fuglakjöt, soSiS meS hrísgrjónum,
kókóhnetur, svartar baunir og fersk nýmjólk. En
til eftir-matar voru þeim borin alls kyns aldini.
GerSu þau matföngum þessum hin beztu skil og á
meSan þau voru aS borSa hvíldu forvitnisleg augu
á þeim úr hverju horni stofunnar.
Þrátt fyrir þeirra leiSinlegu kringumstæSur virt-
ist frú Cortlandt hin hressasta í anda. Jafnvel sú
tilhugsun, aS dvelja næturlangt í öSrum eins staS,
virtist nú ekki baka henni neina óró.
“ViS höfum orsakaS hér mestu þanka umbrot
og vekjum hér aS sjálfsögSu mikiS umtal,” sagSi
hún hlæjandi. "Skyldi þaS gera dýrin í dýra-
sýninga görSunum jafn taugaveikluS, aS á þau sé
staraS?”
Kirk átti bágt meS aS skilja, hvernig hún gæti
ma^tt þessu öllu meS svo léttri lund, en þótti þó
vænt um.
"Þegar þú hefir fengiS þig fullsadda á þessari
heilsusamlegu fæSu,” mælti hann, "þá skulum viS
ganga út aS hafnarstaSnum og sjá hvort skipiS er
ekki komiS.”
Eins og út úr örvæntingu yfir þessum miklu og
óvæntu vandræSum tók Edith þaS til bragSs aS
gera sér upp ofsakæti, og Kirk, meS karlmanns oft
öfgaþrungnu samúS meS tilfinningum konunnar,
reyndi alt sem hann gat til þess aS hún mætti þEuinig
gera þaS bezta úr örSugleikum þessum. Þetta væri
konum líkt, hugsaSi hann, aS halda skapi sínu í
skefjum til þess síSasta, og þar sem hann var eins
og flestir karlmenn gerast, var honum þetta ánægju
efni. Umbreytingin á framkomu hennar var hon-
um þó óskiljanleg. Nú var hún eitthvaS svo kát og
aSlaSandi, en þó um leiS svo blátt áfram og eSli-
leg. Hann vissi vel, aS ef hann snerti falska nótu,
myndi hún verSa aS ís á sama augnabliki og snúa
viS honum baki.
En þó fanst honum einhver þröskuldur á milli
þeirra hafa á undursamlegan hátt veriS burtu tek-
inn. Hún virtist halda aS undir þessum kringum-
stæSum væri ekki um annaS aS gera en gleyma
allri gremju og reiSi og gera þaS bezta úr öllu.
Hann ásetti sér aS fara aS dæmi hennar, og tóku
þau því aS spjalla um alla heima og geima, alt
nema núverandi stríS þeirra.
En á leiSinni heim til hússins aftur bar viS at-
vik, sem eySilagSi alveg þessa uppgerSar kæti
þeirra.
Þeim varS gengiS fram hjá lítilli drykkjukrá.
Dyr drykkjustofu þessarar voru opnar og var hún
vel lýst, þó ljós væru nú í fæstum húsum og þorpiS
væri eins og horfiS inn í kolsvartan skugga fjall-
anna fyrir aftan. Þarna inni stóSu margir menn
viS drykkju — dökkhærSir allir og ófrýnilegir, og
virtust þeir vera fiskimenn, af klæSaburSi þeirra
aS dæma. Þegar þau Kirk gengu þarna fram hjá,
námu þau eins og ósjálfrátt staSar viS aS heyra aS
tveir af mönnum þessum áttu í orSakasti og stóS
annar þeirra rétt fyrir innan dyrnar. Rifrildi manna
þessara virtist þó ekki vera alvarlegt, þangaS til
alt í einu blikaSi á hníf í hendi annars þeirra, sem
stungiS var meS örskjótri svipan og á sama augna-
bliki valt hinn maSurinn út um dyrnar og nærri því
rakst á frú Cortlandt, um leiS og hann hneig til
jarSar.
Hún gaf ekkert hljóS frá sér, en kiptist viS og
lagSi á flótta út í myrkriS meS þaS sama. Kirk
hentist á eftir henni og þeystu þau bæSi eitthvaS út
í þorpiS án þess aS vita hvert þau væru aS fara.
Á endanum nam hún staSar til þess aS ná andanum
og náSi hann henni þá.
"Þú mátt ekki hlaupa þannig í myrkrinu,”
sagSi hann í skipandi rómi. “Þú getur dottiS og
skaSaS þig,” og hann greip um handlegg hennar,
eins og til aS aftra henni frá frekari hlaupum.
“Ó, eg er svo skelkuS,” hrópaSi hún, og stóS á
öndinni. “Druknir menn gera mig hrædda—” og
eins og ósjálfrátt huldi hún andlit sitt allra snöggvast
viS barm hans. “En þú skalt ekki gera þér nein-
ar áhyggjur mín vegna. Slíkt ,get eg ekki þolaS.
Eg næi mér aftur eftir fáein augnablik.” Hún Iyfti
náfölu andliti upp til hans og augu hennar ljómuSu
í myrkrinu. ”Eg gleSst af því aS þú drekkur
ekki” — hönd hennar þuklaSi um treyjukraga hans.
"HvaS skyldir þú nú halda um hugprýSi mínal!”
sagSi hún lágt og meS titrandi röddu.
ÁSur en hann vissi hvaS hann gerSi, hafSi hann
tekiS utan um hana og þrýst brennheitum kossi á
varir hennar. Einhver dulþrunginn kynjakraftur
næturinnar, einvera þeirra og ylurinn af andar-
drætti hennar heillaSi hann í svipinn meS einhverj-
um ómótstæSilegum töfrum og kom honum til aS
gleyma öllu nema því, aS hún væri kvenmaSur, en
hann karlmaSur. En hvaS hana snerti, þá veitti
hún enga mótspyrnu og gaf ekki af sér neitt merki
annaS en þaS, aS hræSslublandin stuna leiS frá
Vörum hennar, er munnar þeirra mættust.
Sem skyndilegur eldingarbjarmi blossaSi nú
upp í meSvitund hans hvaS hann hafSi gert —
og hrökk hann til baka eins og hann hefSi veriS
stunginn.
“GuS minn góSur! Eg—eg ætlaSi ekki aS gera
þetta. Getur þú fyrirgefiS mér?” Hún svaraSi
ekki og hélt hann því áfram stamandi og örvænt-
ingarfullur: “AuSvitaS hatar þú mig eftirleiSis—
eg á þaS líka margfaldlega skiliS. Þetta er ófyrir-
gefanlegt og verSskulda eg ekki annaS en vera
skotinn." Köldum svita sló út um hann allan, er
hann hugsaSi út í þaS hve auSvirSilegur hann hlyti
aS vera í augum hennar, sem reynst hafSi honum
svo vel. Alveg hugstola yfir þessu lagSi hann af
staS niSur götuna.
“Hvert ert þú aS fara?” kallaSi hún á eftir
honum.
"Eg veit ekki. Eg get ekki veriS hér lengur.—
HvaS get eg sagt mér til málsbótar, frú Cortlandt?”
"Er ásetningur þinn aS skilja mig hér eftir ein-
mana mitt í þessu—”
"Nei, nei. Vitaskuld ekki. Eg er nú viti
fjarri, þaS er alt. Vildi nú helzt mola haus minn
upp viS einhvern grjótvegginn hérna. Þetta ætti
eg líka aS gera. Veit ekki hvers konar djöfulæSi
þaS var, sem í mig hljóp, né hvaS þú munt um mig
halda eftirleiSis.”
"ViS skulum ekki eySa orSum um þetta nú.
Reyndu aS jafna þig, og svo aS finna aftur gisti-
húsiS."
“Já, vitaskuld. Eg verS aS koma þér þangaS
og svo fer eg eitthvaS burt.”
“Þú mátt ekki skilja viS mig — heyrirSu þaS!"
hrópaSi hún skelfd mjög. "Eg get ekki veriS hér
ein eitt augnablik.” Hún gekk nær honum eins og
til aS krefjast verndar hans.
Skap hans mýktist, er hann nú hugsaSi til ein-
stæSingsskapar hennar. Eftir alt saman var hún
ekki annaS en ung stúlka—óttaslegin og einmana,
og ef ekki hefSi veriS fyrir atburSinn rétt á undan,
hefSi honum fundist eSlilegast aS leitast viS aS
hugga hana.
“Eg skal ekki yfirgefa þig — skal vera nærri
þér,” stamaSi hóuin.
En er þau gengu samhliSa í myrkrinu áleiSis upp
í þorpiS, vaknaSi óró hans aftur meS endumýjuS-
um krafti. Frú Cortlandt þagSi og þögn hennar
var ískyggileg, en hann sá ekki andlit hennar. Hann
hélt áfram aS biSja hana um fyrirgefningu, stam-
andi og af fremsta megni reynandi aS móSga hana
ekki meir. Lengi vel svaraSi hún engu, en sagSi
þó á endanum:
“Finst þér athæfi þitt í kveld réttlæta þaS, aS
vinfengi okkar haldist eftir sem áSur?”
“Eg býst ekki viS því,” svaraSi Kirk raunalega.
"Eg get ekki trúaS,” hélt hún áfram, “aS þú
hafir getaS haldiS mig þá manneskju, aS—"
“Nei, nei,” hrópaSi hann í sjálfsávítandi röddu.
“Eg var bandvitlaus og—”
“Nei,” mælti hún. “ÞaS get eg ekki heyrt þig
segja. Ef til vill er sökin líka aS nokkru leyti mín
I
“Austur í
blámóðu fjalla”
bök AVaktelia Krlat-
Jánuonar, er tll •dlv
á akrlfatofn Helaio-
krlafla. Koatar $1.75»
aeaá póatfrftt. FlaalV
efa •krlftV 3. D. B.
STBPHANSSON, 72$
Sherbrooke St.,
Wlnnlpef,
ustmfm-wxiasz-
$1.75 bókin
HEIMSKRINGLA þart að
fá fleiri góða kaupendur:
Allir sannir íslendingar, sem
ant er um að viðhalda ís-
lenzku þjóðerni og ísienzkri
menning — ættu að kaupa
Heimskringlu.
megin. , Elg hefSi átt aS vita betur en halda, aS
nokkmm manni sé verulega treystandi. — En vin-
átta okkar var svo yndisleg og nú hefir þú eySilagt
hana.”
“ÞaS máttu ekki segja," stmaSi Kirk. “SegSu
heldur þú munir fyrirgefa mér einhvern tíma."
En í staS þess aS svara honum beint út, hék
hún áfram í sama anda — eins og hún vildi særa
sjálfsvirSingu hans sem dýpstu sári og mála móSgun
hans í hennar garS sem allra svörtustum litum.
Þó hann hvaS eftir annaS fullvissaSi hana um
þaS, aS hann hefSi aS eins á einhvern óskiljanleg-
an hátt mist vald yfir sér allra snöggvast — væri
jafn-sannur vinur hennar eftir sem áSur og virSing
hans fyrir henni engu minni, þá sýndi hún honum
enga miskun. Hinn þunglyndislegi og sárleika mál-
rómur hennar var tíu sinnum verri viSureignar en
reiSi, og um þaS leyti er þau komu til gistihússins,
þar sem þau höfSu snætt kveldverSinn, var hún
búin aS sökkva honum ofan í neSsta hyldýpi sjálfs-
ásakana og gremju.
Ef iSran hans hefSi ekki veriS jafn mikil, þá
hefSi hann aS líkindum veitt afstöSu konu þessar-
ar sjálfrar ögn betri eftirtekt og séS — aS hún var,
þar sem hún gerSi hann ekki meS öllu vonlausan
um aS fá fyrirgefningu, aS gera sambandiS á milh
þeirra enn traustara og nánara en áSur. En hon-
um datt ekki neitt slíkt í hug.
Þegar hann barSi aS dyrum á gistihúsinu, kom
gömul og hálfsofandi kerling til dyra og starSi á
þau. Edith staSnæmdist á þröskuldinum og leit til
hans, en þegar hún sá aS hann gerSi sig ekki neitt
líklegan aS fylgja henni inn, bauS hún honum góS-
ar nætur, gekk inn í húsiS og lokaSi dyrunum á
eftir sér.
Kirk varS var viS skyndilega löngun aS forSa
sér. Lengri dvöl í þessum staS fanst honum óbæri-
leg. Einhver óljós eSlishvöt sagSi honum, aS fengi
hann komist einhvers staSar afsíSis og hugsaS mál
sitt í vanalegu hvers dags ljósi, myndi hugaræising
hans minka. En hann gat ekki skiliS þannig viS
Edith, eirmana og langt frá heimili sínu. Settist
í hann því niSur á dyraþrepiS og sökti sér í bitrar
hugsanir.
AS þetta væri undursamleg kona, marg endur-
tók hann í huga sínum; hafSi líka reynst honum sá
vinur í raun, aS glæpsamlegt athæfi var aS hafa
móSgaS hana. HafSi ekki herra Cortlandt líka
veriS honum góSur? Sú tilhugsun var sár-bitur og
kveljandi aS hafa svikiS vináttu og traust þessa
manns. Engin hegning var nægilega hörS gegn
slíku!
ÞORSTEINN ÞORSTEINSSON, STONE.
(Ort fyrir skyldmenni hans.)
Þú flutitr í skyndi frá oss heim
of freySandi myrka hafiS;
og harmur drúpir of húsum' þeim,
hvar hafSir þú áSur tafiS;
og alt sýnist dapurt guSs í geim
og grátblæjum sorgar vafiS.
Eg skrnfa ei um þig skjall né hrós,
þú skrumari varst ei sjálfur,
en ferSaSist áfram eins og Ijós,
um orSa- ei hirtir -gjálfur.
Og daganna fram aS yzta ós,
í öllu varst meira’ en hálfur.
Þín sakna vinir, en samt er vel,
þótt sagan þín öll sé búin.
Þú stríddir meS heiSri heims viS él
og heim ert meS sigri snúinn.
MeS trúleik þú vanst, og vegljós þitt
var vonin á guS, og trúin.
Og gott var þér nú aS halda heim,
á haustmorgni dauSa-svölum
til himinsins, langt frá löndum þeim,
hvar lífiS er fult af kvölum.
Þú trúlyndra þjóna hlutdeild hlauzt,
í herra þíns náSar-sölum.
En guSlegrar vizku vísdóms-ráS
088 veitist oft þungt aS skilja,
er siglum vér yfir solliS gráS
og sólina skýin hylja.
Vér erum sem stráiS hrakiS, hrjáS
í harSviSri dagsins bylja.
Þótt kærleikans vonir kanni hel
í kveljandi lífsins hretum,
þú hafinn ert yfir öll þau él,
sem oss eru þung á metum.—
1 föSursins hendur farSu vel,
Vér fylgt þér ei lengur getum.
En þökk sé drotni, sem þig oss gaf.
Haf þökk fyrir liSnu árin. —
Hans grunnlaqsu náSar gæzku-haf
mun græSa vor hjartasárin;
því þrátt fyrir alt skín elskan hans
os ávalt á bak viS tárin.
María G. Ámason.
i x