Heimskringla - 17.01.1918, Blaðsíða 7
WINNIPEG. 17. JANÚAR, 1918
HEIMSKRINGLA
7. BLAÐSIÐA
Fáninn
RæSa um fánamáltð á alþingi
Islands.
Fyrst gat ræðumaður þess, að
sú villa hefði slæðst inn í uppkast
að frumivarpinu, að konungs úr-
skurðurinn um gerð fánans or tal-
inn dagsettur 23. nóv. 1913 í s að
19. júní 1915, en betta kvað«t hann
mundu liaga við 2. umræðu niálsins.
Að iþesBU sinni kvaðst hann
mundu verða stuttorður um frum-
varpið, og mælti síðan á þessa leið:
Eg ætia ekki að fara að færa rök
til þass, hversrvegna við höfum ekiki
fyrir löngu setrt lög um þetta mál.
Það þarf ekki; enda myndi það
ekki auika þessu máli neitt fylgi, að
fara að rífja það upp nú.
Eg ætla ekki heldur að færa mörg
rö'k fyrir því, hvern rétt vér höfum
til þess að hafa eiginn farfána;
það eitt er nægilegt, að verzlunar-
og siglingamál vor eru af Dönum
jafnvel viðurkend að vera löggjaf-
armál vor. Erm fremur má tilfæra
þá sannreynd að vér erum einnig af
Dönum viðukendir og af öllum öðr-
um, sem til þekkja, sem sérstök
þjóð, með sérstaka tungu, sérstaka
menning og sérstaka löggjöf; þá
höfum vér og fengið viðurkenning
Dana og annara þjóða fyrir þvl að
vér mtegum og getum sjálfir gjört
samninga um verzlun og siglingar
á eigin spýtur við aðrar þjóðir, og
er það einmitt skýrt tákn þess, að
vér ihöfum alveldi í þeim málum.
Það væri því meira en undar-
legt, ef vér notuðum eigi hið góða
tækifæri um leið og þetta er viður-
kent í verkum, til að kippa þessu
mikilsverða máli í lag, því sýnilegu
táknin um sérstöðu vora og sjálf-
stæði, hafa hvað einna mesta þýð-
ingu í augum annara, en slíkt sýni-
legt tákn er einmitt fáninn.
Þá vil eg með nokkrum orðum
víkja að því, ihversu lffsnauðsyniegt
oss er, cins og nú er ástatt í heim-
inum, að geta sýnt með þessu sýni-
lega tákni, að vér ráðum sigling-
um uorum og verzilun að öllu leyti.
Enginn veit, áður lýkur, hverjiar
þjóðir kunna að flækjast í þessa
geigvænlegu styrjöld, sem nú geisar
um heiminn. Þar getur komið, að
oss eé alveg nauðsynlegt að sýna,
að vér getum haldið oss skýrt að-
greindum frá öllum öðrum þjóð,
um, því tæploga myndi sú þjóð
finnast, sean vildi oss mein gera
Aðalsteinn Kristjánsson.
eða ekki hjálpa oss eftir mætti til
að halda lífi. öðru máli er að gegna
ef á oss yrði litið sem hluta úr ann-
ari þjóð, sem hennar undirlægjur;
því þá færi auðvitað um oss, svo
sem hugur þeirrar þjóðar, sem
"faktiska” valdið gæti fengið yfir
oss, stæði til þessarar “yfirþjóðar”
vorrar, eða “alþjóðarinnar.”
Allir menn sjá, hve þetta er afar-
hættulegt; það þarí ekki frekari
skýringa við.
Eg get ekki vænst þess, að nokk-
ur neiti þessu, né fari að vefengja
rétt vorn og þörf í þessu efni; en
þá kem eg að því í málinu sjálfu,
sem að oss Iýtur, og l>að er einurð
vor og samhugur.
Vilji vor verður að konia íram
skýrt og einbeitt; vér verðum að
standa sem einn maður í þessu
máli, ekki fallandi á kné og biSj-
andi, heldur láta látlaust og skýrt
í ljós kröfur vorar, og halda fast við
að iþetta sé .réttur vor, að íá viður-
kendan fána vorn.
l>að er nú einnig svo, að vér
höfum fytetu ástæðu til að ætla, að
Danir, og þá sérstaklega hans há-
tign konungur vor, líti svo á
þetta mál vort, að þeir vilji nú una
oss þessa þjóðernismerkte vors;
enda mundi það sfst skerða sam-
hug vorn til þeirra, þvert á móti
mundi það öllu fremur tengja oss
fastar við þá í bróðurhug og sam-
heidni.
Það er von mln og vi-ssa, að það
verði h. h. konunginum mjög hug-
næmt og hugþekt að verða við
óskum vorum í þessu efni, vitandi
að það er oss svo mikite varðandi
og að hann yrði oss því hjartfólgn-
ari, og þjóðin, sem hann er komung-
ur yfir, því hugþekkari.
Frekara ætla eg ekki að segja um
þefcta mál nú, en miun við aðra um-
ræðu koma að einstökum atriðum
þossa máls, eí þörf krefur.
Eg veit að háttvirt deild muni
taka þassu máli vel, og ef tillaga
kemur fram um að vísa málinu í
nefnd að umræðu lokinni, þá hefi
eg ekkert þar við að athuga, en óska
að þá yrði kosin sérstök nefnd i
málið.
Karl Einarsson.
— Vísir.
Aðalsteinn KrLstjánsson er fædd-
ur 14. apríl 1878. Ólst hann upp í
Hörgárdal á Islandi fram að tví-j
tugsaldri, er hann fór til Ameríku.
Hin síðfiri ár hér hefir hann stund-
að húsagerð og er eigandi fjöihýs-
isins Hekla á Toronto-stræti. Hann
er giftur enskri konú, sem uppal-
in er í Lundúnaborg á Englandi. j
Þegar er stríðið skall á og lítið
varð um húsagerð hér í borginni,
kunni Aðalsteinn ekki við að vera
aðgerðalaus. Hann tók sig þvf til
og samdi bók þá, er út kom eftir
hanin síðastliðið haust og nefnist.
Austur í blámóðu fjalla.
Meðan hann var að semja sögu
New York-borgar, sem þar er, dvald-
tet hann heilan vetur austur þar,
til þeas að kynnast sem flestu f
sambandi við efnið, bæði borginni
sjálfri og bókasöfnum þar. Hann
hefir lesið tiltölulega mikið á því
.svæði og er yfirleitt bókelskur
maður.
Þess verður vart hvarvetna í bók-
inni, ihve höfundurinn lætur sér
ant um heill og velferð þjóðar sinn-
ar. Lestur bókarinnar leiðir ekkert
annað en ]>að sem gott er og bæt-
andi inn í hugann og örvar metnað
ungra manna, sem lesa, með dæm-
um þeirra, sem bezt hafa komið ár
sinni fyrir borð í álfunini, sem vér
búum í.
Að amast við bókinni og leitast
við að finna henni sem flest til for-
áttu, sýnir að eins meinfýsi þeirra,
sem reyna. Miklu réttara er að
lfta á góðan tilgang höfundarins
með bókina og stuðla til þess, að
sem flestir lesi.
Bókin er tii sölu hjá bróður höf-
undarins, Friðriki Kristjánssyni.
F. J. B.
Hversvegna Níu af hverjum Tíu
hafa Súran Maga og inelt-
ingarle^ si.
SiWfni í rnsuraRvnm, sem setw p-pr í fæiSuna. eetti Að -wera evtt
með magnesíu til þes« að reT a bvu tu iaeiting£< L >
séu til margar tegund-
ir af magakvillum,” segir læknir
einn, «em hefir sérítaklega stunda®
lækning magra sjúkdóma, “þá er eg
vis.s um, að fyllilega 90 af hverjum
httndrað tilfella slíkra sjúkdóma
orsakast af of miklu safni af
ólgumyndandi súrefni í maganum
met5 þar af leíðandi geringu i
fætSunni, vindþembu og hindrun
meltingarinnar.”
Maginn þarfnast
súr
vissra skamta
af súrefnum til eblilegrar melt-
ingar,—en svo margir magar safna
of miklum súr, og þa?5 er einmtit
orsökin til kvillanna.
SvoleiÖis magar eru nærri alt af
í súru geringar ásigkomulagi, sem
nefir óholl áhrif á himnurnar í
niaganum, og nærri allur matur or-
sakar ónot og vindgang. ÞaÖ eru
Því engin undur þó vér höfum svo
n^örg meltingarleysis tilfelli.
“Súrir magar” skyldu styrkjast
daglega ine?5 einföldu, hæt*uiausn
eíni, eins og Bisurat'id * iasae^iu,
sem án þoss at5 flýta meltingunnt á
ónáttúrlegan h*tt, eins o:? sumar
pensin biliur og bw kyns meftu)
gera, styrKJa og lækna hlna velku
porta mapans og gj^ra honum unt
ab vinna verk siít þrautalaust og
náttúrlega.
Eg segi Bisurated Magnesia sök-
um þess, ab þab er bezta formib
sem magnesia er brúkandi í vit5 ó-
reglu í maganum.
Fáar únzur af duftl eba lítill
pakki af 5-grain plötum fást í öll-
um lyfjabúbum, og munu koma ná-
lega hverjum manni, sem þjáist af
óreglu í maganum, til at5 hætta al-
veg viö allar pillur og önnur met5-
ul, og reit5a sig elngöngu á Bisur-
ated Magnesiu til at5 halda melt-
ingarfærum sínun? í gót5u lagi.
Bisurated Magnesia er ekki laxer-
andi og algerlega óhætt at5 taka
hana á undan eöa eftir máltít5um.
að þér með skainmbyssuum og rý-b
ing-um og gantga af þér dauðum. Þú
verður mörgum harmdauði, og
þjóðin rrnin geyma þig í góðri
minningu.”
Eg hugsaði — bætir greifinn við
söguna, að þessi spásaga hlyti að
vera hégómi og móður minni þótti
hún ekki tnjög senniieg, en sagði
þó ifátt. Stjúpfaðir minn var pró-
fessor og of efnalítill til þess að
kosta nám mitt við útlenda skóla.
Vitleysan mcð gifiingu mina fanst
mér enn broslegri. Og hvernig ætti
eg að verða sendiherra og hand-
genginn konungum og drotnipg-
um?
En þremur árum síðar sendi
stjórnin mig á kostnað ríkisins til
úitlendra háskóia Og svo kvongað-
ist eg konu, sem var eldri en eg.
Ekki skorti mig heldur unga á-
heyrendur, meðan eg var prófessor,
og loks varð eg sendiherra og fékk
nóg af handaböndum konunga og
drotninga. Nú þar sem alt þetta er
fram við mig komið, þykir mér ekki
ósonnilegt að endalok mín verði
lík þvi sem karlinn spáði, og að eg
eigi eftir að falla fyrir stjórnmála-
féndum tminum.”
M. J. 1 “isilending.”
-------o------
Bók Mijatóvichs.
Hinn alkunni sendiherra Balkan-
ríkjanna, einkum Serba, með því
nafni, er dulspekingur mikiill. Bók
sú er hér er nefnd, er nýútgefin frá
hans hendi og fær alment lof í
blöðum Englendinga. Hér er sögu-
korn (eftir “Ligiht”) úr bókinni,
sem svo 'hljóðar:
“Þegar og var á 15. árinu, kallaði
móðir mín mig inn ísgosta.stofuna.
Þar sat miðaldra maður við borð
og hélt körfu á hnjánum með nýj-
um morgunskóm f. Móðir mín sagði
við mig: “Heiteaðu manninum,
það er hann Jefta virnir minn, skó-
sali; hann er skygn og sér fyrir ör-
lög manna. Réfctu að honum 'hend-
ina dálitla stund; kannske hann
geti séð það helzba, sem á daga
þína drffur.”
Eg rótti þessum Jofta höndina,
en fremur fyrir ósk móður minnar
on sökum þeas að eg vildi vita for-
lög mín. Hann horfði snöggvast í
lófa minn, lokaði svo augunum,
slepti ekki hendinni og mælti síð-
an á iþessa leið:
“Þú sýnist veiklaður og heilsu-
lftill, en átt drjúgan lífskraft og
munt lifa all-langa æfi. Þú ferð
bráðum til ýmsTa háskóla utan-
landis og við einn þeirra muntu
kynnast konu allmörgum áram
oldri en þú og henni kvongast þú.
Annað hvort verður þú kennimað-
ur eða kennari, því að fjölda ungra
manna sé eg f kring um þig. Svo
sé eg að þú ferð til ýmsra ríkja, sem
sendiherra, og heilsar með handa-
bandi konungum og drotningum.
Þér verður í lófa lagið að verða stór-
auðugur, en þú notar eða vilt ekki
nota peninga—nema til að gefa þá
iiðrum þcr óviðkomandi. Félí ill
maður veróur þú alla æfi TYö
glappaskot muntu vinna, er munu i ]
varna þér þess að verða leiðtogi'
Serba, er þú ella hefðir orðið. Þú |
munt eyða morguin árum í útlönd-:
um; en þá kotna dagar, þegar þjóð J
þín kailar þig heim og býður þér i
miklu hærri stöðu en þú þá eða
áður hefir ihaft á liendi. Þú býrð
þá í sfcórfeldu húsl cða 'höll. Eg sé
skrairtlegan tröppugang. Eg sé tvo
menn ganga upp stigann með blóð-
rauðoim beltum um sig miðja. Þú
veitir þehn viðfcal í víðum sal. En
alt í einu bregða 'þeir v'ð og sækja
Sambandsleysi.
Vonarstjarna sest f sjáinn,
sviði hjartað sker.
Eg er að fóna út f bláinn,
enginn svarar mér.
stöSukraft vom fyrir árásum
berklanna. Bezta meðaliíS til að
endurnýja mótstöðukrafta vora
er Triner’s American Elixir of
Bitter Wine. ÞaS hreinsar mag-
ann, rekur út allan óhroSa úr
þörmunum, sem óhollir berklar
dafna í, hjálpar meltingarfærun-
um og endurnýjar mótstöðukraft-
ana. Kostar $1.50. Feest í öll-
um lyfjabúðum. — Triner's Lini-
ment er einnig óyggjandi meðal
til að lækna fljótlega alla gigt,
bakverk, tognun o.s.frv. Kostar
70 cts. Joseph Triner Company,
Manufacturing Chemists, 1333—
1343 S. Ashland Ave., Chicago,
111.
Fyrir höfuðverk—hér er
orsökin og lækningin líka.
Flest fólk þjáist melra og minna af höfutlverk — óregla I
maga, lifur eöa meltingarfærum er orsökln — allir geta
oröiö læknaöir—ein kona segir: "Chamberlain’s Tablets
gjörtiu mér meira gott en eg gat vonast cftlr—UæknutSu
höfutSverkinn—vindþembu—og hrestu upp allan likama
minn — og eg er ortsin önnur mannéskja.” Kkkert tilfelli
of hart fyrir þessar lltlu rautSu heilsu-uppsprettur. 25 cent.
glasitS. HJ4 lyfsölum etSa metS pósti, frá
Chamberlaln Medlclne Company, Toronto.
CHAMBERLAIN’S TABLETS
Hallgr. Jónsson.
— Óðinn.
Mótstöðu- og við-
reisnarkraftur
mannsins.
Allir menn eru útbúnir frá
náttúrunnar hendi með nægilegu
mótstöðuafli til að þola flesta
sjúkdóma, og eina afsökun fyrir
því að vér sýkjumst, er að vér
höfum á einhvern veg brotið lög
náttúrunnar og þannig veikt mót-
LOÐSKINNI HÚÐIR! TTLL
Kí þír vlljið hljóU fljótuita ikil 4 andvirVi
og hsssta verð fyrlr lóðskinn, húðir, ull eg '
fl. ssndið þetta tiL
Frank Massin, Brandon, Man.
Dept H.
Skrifið eftlr prísum og shipping Ugs.
BORÐVffiUR
SASH, D00RS AND
MOULÐINGS,
Við höfum fullkomnar birgðir áf öllum tegundum
Verðskrá verður send hverjum þeim er þess óskar
THE EMPIRE SASH Á DOOR CO., LTD.
Henry Ave. East, Winnipeg, Man., Tebephone: Main 3811
KAUPIÐ
Heimskringlu
Blað FÓLKSINS og FRJALSRA skcðana og elsta fréttablað Vestur-Islendinga
\ .
Þrjár Sögur!
og einn árgangur af blaðinu fá nýir kaupendur, sem senda
oss fyrirfram eins árs andvirði blaðsins. — Fyr eða síðar
kaupa flestir Islendingar Heismkringlu. — Hví ekki að
bregða við nú og nota bezta tækifærið? — Nú geta nýir
kaupendur valið þrjár af eftirfylgjandi sögum:
“SYLVIA.” “HIN LEYNDARDÓMSFULLU SKJÖL.“ “DOLORES.”
“JÓN OG LARA.” “ÆTTAREINKENNIÐ.” “HVER VAR HON?”
“LÁRA.” “LJÓSVÖRÐURINN. ” “KYNJAGULL” “BRÓÐUR-
DÓTTIR AMTMANNSINS.”
Sögusafn Heimekringlu
Þessar bækur fást
keyptar á skrifstofu
Heimskringlu, meðan
upplagið hrekkur.
Enginn auka
kostnaður við póst-
gjald, vér borgum
þann kostnað.
HAFIÐ ÞÉR BORGAÐ
HEIMSKRINGLU?
Skoðið litla miðann é
yðar — hann segir fcii.
blaðinu
Sylvía ...................:......... $0.30
Bróðurdóttir amtmannsins ............. 0.30
Dolores ............................ 0.30
Hin leyndardömsfullu skjöl........ 0.40
Jón og Lára .......................... 0.40
Ættareinkennið........................ 0.30
Lára.................................. 0.30
Ljósvörðurinn ........................ 0.45
Hver var hún?......................... 0.50
Kynjagull ........................... 0.35
Forlagaleikurinn..................... 0.50
Mórauða músin ...................... 0.50
Spellvirkjamir ....................... 0.50
í U
r*