Heimskringla - 30.05.1918, Síða 7

WINNIPEG, 30. MAI 1918
HEIMSKRINGLA
7. BLAÐSIÐA
0r bréfi
Herra Sigurður Magnússon, sem
nú dvelur í bænum New Brunswidk,
N. J., í Bandaríkjunum, skriíar oss
17. }>.m. meðal annars l>etta:
'Gullfoss fór frá Reykjavík 25. apr-
íl; hrepti allgott veður og ferðin
gekk vel; kom til Halifax á 10. degi,
stóð þar við f tvo daga og kom til
New York 10. maí; má það kalla á-
gætlega fljóba ferð.
Parþegar, sem eg veit um, voru:
Arent Claesen, Oarl Olsen, Halldór
Guðmundsson, Jón Björnsson, Jó-
hann ólafsson, Jónatan Þorsteins-
son með frú sinni, og Kristjám J.
Brynjólfsson. En Sigfús Blöndal
steig af skipi í Halifax. Aillir munu
þessir farþegar koma i verzlunar-
erindum.
Hað munu þó nokkrir, sem ætla
að taka sér far heim með ‘Possinum’
nú, sumir þó að eins snöggva ferð.
En Vilhelm Knudsen, sem kom með
næst síðustu ferð og er erindreki
fyrir Nath^n & Olsen, (Olsen kom
sjálfur nú), hefir legið all-lengi og
æði isjúkur, svo eg tel óvíst að hann
verði ferðafær, en vonandi verður
það þó. — Jón Sivertsen fór heim
síðast.
Eg man ekki til eg hafi séð þess
getið í blöðunum að áritun stjórn-
ar-erindrekanna (Eggertssonar og
Egilsens) hefir breyzt þannig, að nú
hafa þeir fluzt til 27 William St., N.
Y. City. — Máske einhverjum koini
betur að" vita það.
Þakkarorð
Islands synir.
Island, áttu syni
<svo ósérplægna vini
— hvort byiggja sand eða blómg-
an hvaram—,
að eitt þeir uppihefð meti:
að unnið frægð þér geti
og haldið þínum heiðri fram?
í>ú hefir liðið lengi
of léttúðuga drengi,
er störðu bara á stundar hag,
og hetjur vildu heita,
er hjartablóð og sveita
iþinn siugu fram á síðsta dag.
Það verður varla lengur,
nú veit hver hygginn drengur
hann teigar upp sitt eigið blóð
og eyðir orku sinni
i undirgefni þinni.
Hví máttu treysta, móðir góð.
Sjá, allir íslands synir
vér eruin þínir vinir
(hvort byggjum sand eða blómgan
hvamm.
Ef þér skal hildi heyja,
vér hræðumst ekki að deyja,
. en isækjum aliir óskift fram!
B.
— Frón.
Herra ritstjóri!
Mig langar til að biðja þig um svo
lítið pláss i þínu heiðraða blaði i
tilefni af óvæntri heimsókn á heim-
ili mfnu. Það skeði 5; maí sfðastl.—
Án forinála byrja eg þá á því, að
konan mín var eitthvað að útbúa
son okkar, Jóhann, sem var í þann
veginn að kveðja okkur og leggja á
stað austur á herstöðvar sem aðrir
góðir menn; hannfékk fyrir sérstak-
ar ástæður að iheimsækja okkur áð-
ur hann legði af stað. Hvað mig
snerti hafðist eg ekkert að, það var
líka hvíldardagur (ef ihvfldardagur
er til fyrir bóndann); lá eg uppi i
sófa og mókti. Samt var hugsanin
ekki isofandi þessa stund; hugurinn
staðnæmdist sem eðlilegt var við
það að nú var að renna upp skilnað-
arstundin; hvort það yrði fyrir fult
og alt í þessu lífi eða við ættum eft-
ir að sjá hann (soninn) aftur, var
nokkuð, sem mér var huiið. Lfkar
hugsanir býst eg við að komi fram
hjá öðrum foreldrum, og þeir eru
margir, sem mega sjá á bak sonum
í þann hildarleik, sem háður er
austur f Evrópu nú. Sorglegt, að
mannkynið sku'li þurfa að berast
svo á banaspjótum, sem nú á sér
stað, og það fyrir einn valdhafa.
Hve nær komast miennirnir eða
þjóðirnar á þá menningartröppu
að útkljá ágreiningsmál sín á frið-
samlegan hátt, en lá a ekki siga sér
eða reka sig áfram sem skepnur út í
slíkt sem nú á sér stað. Eg hrökk
upp við það, að konan mín segir að
margt fólk komi heim götuna að
húsi okkar. Ekki eru Þjóðverjar
komnif1 svona langt, nei það gat
ekki verið, og þarna var kvenfólk.
Ekki eru þeir farnir að fylkja kven-
fólki; kven-njósnara senda þeir út,
það hafði eg heyrt. Nei, Þjóðverjar
voru það ekki. Við framdyr húss-
ins staðnæmdist hópurinn; tók eg
þá í mig lcjark og áræddi að fara út
og láta sjá mig. — Vék sér þá fram
einn úr hópnum, Jón Runólfsson
skáld og barniakennari, sem flestir
íslendingar kannast við af hans á-
gætu þýðingum—jæja, ekki meira
um það—, gat þess að hér væri kom-
ið 'Stríðsfólk og heimtaði að eg gæf-
ist upp skilmálalaust, eg sæi liðs-
muninn, það vildi hafa hús mín í
sina umsjá. Eg sá það var ekki
annars úrskosta en að gefast upp,
hopaði á hæl og vék til hliðar og af-
henti því yfirráðin. Mér var það nú
ekkert óljúft heldur, þar sem eg sá,
að þetta fólk var alt nágrannar
mínir og vinir, þegar inn kom. Hr.
Jón Runólfsson hóf fyrst máls, og
skýrði frá að tilgangur heimsóknar
þessarar væri að kveðja son okkar
hjóna, sem nú væri á förum, m. fl.
Á eftir var sungið kvæðið góða og
gamla “Hvað er svo glatt?’’ Næst
taiaði herra Tímóteus Böðvarsson,
póstmeistari á Geysir, vel valin orð
} w j
PENINGAR GETA EKKI KEY T
BETRA HVEITIMJÖL EN
PURITY FLOUR
(GOVERNMENT STANDARD)
“Stríðs-Tím ” Hveiti Canada
Abyrgst gott hvítt hveitimjöl til
allrar brúkunar.
MOR E BREAD
ANO
0ETTER BREAD
1140
PURITV
FEOUR
P
puhitv rtouH
m

Gleymið ekki íslenzku drengj-
unnm á vígvellinum
Sendið þeim Heimskrrnglu; það hjálpar til að gera lííið léttara
KOSTAR AÐ ESÍS 75 CENTS I 6 MANUÐI
eða $1.50 I 12 MÁNUÐI.
Þeir, sem vildu gleðja vini sína eða vandainenn í skot-
gröhmum á Frakklandi, eða í herbúðunum á Englandi,
með því að senda þeim Heimskringlu í hverri viku, aettu
að nota sér þetta kostaboð, sem að eius stendúr um stutt-
an tíma. Með því að slá einum fjórða af vanalegu verði
blaðsins, vill Heimskringla hjálpa til að bera kostnaðinn.
Sendið oss nöfnin og skildingafla, og skrifið vandlega
utanáskrift þess, sem blaðið á að fá.
The Vík/ng Press, Limited.
P.O. Box 3171. 729 Sherbrooke St., Winnipeg
til ungmennisins og afhenti honum
gjöf, milli 30 og 40 dollara, sem hann
ætti að kaupa sigurverk (úr) fyrir
og eiga til minnis um á mörgu kunn-
ingja, sem hann ætti hér. Sigurför
vonaði hann að það yrði að lokum,
sem J. B. væri að leggja út í ásamt
öllum okkar samherjum m. fl. Næst
flutti skáld konan Mrs. Margrét
Sigurðsson, kvæði til ungmennisins,
birt hér á eftir. — Þakkaði þá J. B.
gjöfina með fáum orðum og hlýhug
þann, sem fólk sýndi sér, og kvaðst
aldrei mundi gleyma þessari stundu.
—Þá fór kvenfólkið að búa út borð
og bera á vistir, sem það kom með,
og var þar ekki skorið við nöglur
sér. Má það furðu gegna hve rausn-
arlegar veitngarnar voru, þar sem
konurnar höifðu mjög lítinn tíma til
undirbúnings, að eins frá hádegi til
klukkan fimm, vissu ekki fyr en um
hádegi að Jóhann ætti að fara þá
um kvöldið. En svo eru þær vanar
við, og vísa eg til samkomanna, sem
baldnar eru hér í bygð; þar fer eng-
inn ómettur frá borðum. — Eftir
borðhald voru sungin nokkur
kvæði, einnig hafði herra Jón Run-
ólfsson upp kvæði eftir sjálfan sig,
sömuleiðis húsfrú Margrét Sigurðs-
on. Að endingu var sungið “Eld-
gamla ísafold” og nokkur skilnaðar-
orð fram borin af hr. J. R.
Við hjónin vottum hér með öllu
þessu fólki (57 alls) okkar innileg-
asta þakklæti fyrir heimsókn þessa
og þá hluttekning, sem það sýndi
við þetta tækifæri; því gleymum
við aldrei. — Nú er verið að sópa
þessa bygð af ungum mönnum á
herskyldualdri; ömurlegt er það, en
vonandi að sem flestir eigi aftur-
kvæmt iheilbrigðir.
Geysir, Man„ 13. maí 1918.
B. Jóhannsson.
Kvæði
Þú, ungi vin, sem ert nú hurt að
hverfa
okkur frá uih lífsins torvelt svið;
hjartasárin hart að mörgum sverfa,
en helgur drottirtn æ þér veiti lið
að stefna beint und stórveldanna
merki
og stríða fyrir æru og dygða rán,
)>á verður höndin sigursæl að verki,
og sviftir burtu glæpum, falsi og
smán.
Blessun drottins blíðust æ þér fylgi,
hvar berst þú yfir daga og myrkva
nótt,
þótt töstulega tímans sjór sig ylgi,
hinn tendrar ljós og brjóstum vekur
þrótt.
Farðu vel, þú fósturjarðar vinur,
frægan sigur hljóttu utan iands;
við óskum þér, þú ungi Islands
hlynur,
að aftur komir skrýddur heiðurs-
kranz.
Margrét Sigurðson.
-------o-------
hið ytra og sýnilega gangi úr sér og
hverfi, þó heilar þjóðir líði undir
lok og álfur sökkvi f sjó, iþá sé öllu
líifi borgið, þvi að iífið skifti þá að
eins um ilfkami og bústaði. Gervöll
fraiíiþróunin sé f höndum frumvi't-
undarinnar sem lifir og starfar í
allri tilverunni, hinni sýnilogu og
ósýniiegu. Og þótt einstaklingarnir,
sálirnar, hverfi af einu leiðsviði
jarðlífsins, þá komi þær fram á
Öðru, því að hin stýrandi máttar-
völd láti
“Upp koma
öðru sinni
jörð úr ægi
iðja igræna.”
Og á hinni nýju jörð láta þau rísa
nýja inenningu. Hver me.nning er
sem bekkur eða deild í háskóla
þeim, scim höfundur tilverunnar
hefir isett á stofn, — háskóJia, er vér
nefnuin “þenna hverfU'Ueikans
heim.”— Frón,
-------o-------
Að mætast og að víkja
(Eftir “Vísi.”)
Menn mætast margvíslega á veg-
um lífsins. Vinir mætast með gleði-
brosi og víkja kurteislega hvor fyrir
öðrum og hvor frá öðrum. Þeir, sem
ekki þekkjast, halda hvor sína leið
og gefa hvorugum öðrum gætur. —
----Óvinir sneiða svo langt úr vegi
hver fyrir öðrum, sem unt er og gefa
hver um sig hinum ilt auga, ef ekki
er tími eða ástæður itil annars meira
og verra.
Að mætast og víkja þannig, á
einkum við það, þegar nóg er svig-
rúm og vegur breiður, en sé um
>röngan og vondan veg að ræða, fer
oft alt annan veg.
Flestar þjóðir heims munu hafa
fastar reglur fyrir því, hvernig menn
eigi að víkja, þegar þeir mætast.l
Aðal regian mun vera sú, að víkja(
til hægri handar, og þó eru þær
þjóðir til, sam víkja til vinstri hand-J
ar, og þar á meðai erum vér íslend-
ingar. Engin alþjóðaregla mun vera
til fyrir þessu, og er þvi regla okkar
fslendinga góð og gild, þar eð hún
ekki kemur í bága við alþjóðalög,
og það sem eru lög ber, öllum að
halda, því fremur sem lögin eru ó-
hjákvæmilega nauðsynleg, en engar
Páskaey.
(Framlli. frá 3. bls.)
veit neina það hafi eimmitt verið
“synir guðs”, senn kendu risunum að
gera þessi jötunvöxnu líkneiski vest-
ur á Páskaey og líkneskin í Bamía
andal í Afghaniistan sem eru jafnvel
onn þá stærri.” Hæsta líkneskið þar
er 173 fet á hæð, og er, eins og kunn-
ugt er, hæsta líkneiski í heimi. Ypra
má að það sé hin sameiginlega
minning þessara “sona guðs” og ris-
anna, sem á að lifa þarna um ó-
komnar aldir “steini studdar* vest-
ur í Kyrrahafi. En of vér eigum
erfitt með að fellia oss við þessa
risakenningu, álítum, að vér séurn
upp úr því vaxnir að trúa þvf, að
tröll eða risar ihafi nokkru isinni lif-
að hér í heimi, þá er hinn kosturinn
fyrir höndum og hann er sýnu verri
Vér verðum þá sem sé að gera ráð
fyrir, að einhvern tíma í fyrndinni
hafi 'þeir menn verið uppi sem hafi
haft að einhverju leyti miklu meiri
þekkingu til brunns að bera en
jafnvel “okkar upplýstu tímar” eiga
völ á. Það er þá sýnt að þeir hafa
kunnað tök á óþektum náttúru-
kröftum eða kunnað að gera sér þau
flutnimgatæki sem hafa gert þeim
kieiít að flytja þá kletta langar
leiðir, sem verkfræðingar vorra tíma
láta sér eigi koma til hugar að flytja
í heilu lfki — þrátt fyrir 'alian sinn
véiút'búnað. Hafa líkneskjasmiðir
Páskaeyjar verið stærri menn og
sterkari en menn eru nú á tímum,
eða hafa þeir haft meiri verkfræði
loga þekkingu til brunns að bera en
verkfræðingar menningar þjóðanna
bafa enn seim komið er?
Eftirmáli.
Það mun vara fátt, isem fær glætt
eins tr.aust manna á forsjóninni eða
hinum stýrandi máttarvöldum til
verunnar, eins og sú trú eða skoð
un: að þótt "alt sé í heiminum
hverfult,” þá stefnir iþó alt j eina og
sömu átt, framsók'naráttina, og á
fyrir sér að ná fullkomnunar tak-
markinu—að lokum, og <]>ær munu
færri, 'þær kenningar eða fræðistefn-
ur, isem megna fremur að glæða
þessa bjartsýniistrú en framþróunar
kenning guðspekinnar. Hún held
ur j>ví mjög fram, að jafnvel þótt
smá siðvenjur, sem aldrei getur
komið að tjóni hvort fylgt er eða
ekki.
Reykjavík er að fá á sig talsverð-
an stórborgarbrag í mörgu tilliti, og
stöðugt fjölgar fólkinu í borginni
okkar. Umtferð um okkar mjóu og
fáu gangstéttir fer því stöðugt vax-
ahdi, og veitir ekki af að fólkið
sjálft igæti þess að hlýða settum
reglum og lögum; en þvf fer fjarri
að sivo sé í því hvernig menn mæt-
ast og víkja. Alment ganga menn
áfram af handa hófi og reglulaust
og hlýzt oft ilt af, árekstur og jafn-
vel meiðsl. Auk þess hrjóba mörgum
111 orð og heitingar af vörum við á-
reksturinn; en um hugsanirnar veit
m.aður minna. Það eru margir svo
geðstórir, að þeir taka það ekki
með þökkum að fá karl eða lconu
flanandi öfugstreymis í fang sér, og
sjá og finna þess ljós merk, að sá er
móti raanni kemur, þykist eiga göt-
una alla óskifía, og sýni þess engin
merki, að hánn þurfi að hliðra til.
Menn ætíu alment að fara að
gera sér að regiu að víkja eins og
vera ber og muna það, að á íslandi
er regian sú, að víkja til vinstri
handar, bæði úti á landi og eins
inni í bæjunum. Ef allir, konur sem
karlar, hefðu þetfca hugfast, þá yrði
það fljótt að vana, og myndi firra
fóik, er þarf að Iflýta sér, óþægind-
um, en væri hinum hagalaust, sem
iæðast áfram með brekkusnigils-
ferð, eins og manni hefir stundum
virzt iýsa sér á “rúntinum.”
Vegfarandi.
Aths. — Margvfslegar framfarir
Wljóta nú að eiga sér stað á íslandi
—þar isem farið er þar nú' að kénna
fólki að “mætast og víkja” á götun-
um á þann hátt að brjóta ekki réfct-
ar reglur,—Ritst.
I
En nú er haft eftir þýzkum blöðum,
að prófessor nokkuar í Zurich á
Svisslandi, hafi nú nýlega fundið
aðferð til þess að vmma þannig gull
úr sjónum að komið geti til mála
að borgi sig, og hafi hann keypt
einkarétt á uppfundning sinni. —
Frón.
------o-------
Vélplógur.
Nokkrir dugnaðarmenn á Akra-
nesi (á íslandi) hafa gert fólag með
sér-til }>ess að kaup vélplóg (motor-
plóg) frá útlöndum á komandi vori.
Plógur þessi er ærið stórvirkur og
hið mesta þarfaþing; verður honum
og í bezta lagi við komið á Akranesi
þar sein saman liggja stórfeld flæmi
garða og landa, sem hæf eru til
ræktunar. — Má vænta þess, að fyr-
irtæki þetta leiði til mikillar efling-
ar garðræktar hér á landi og er þess
hin mesta þörf,—Frón.
NÝIR kaupendur geta feagið
Heimskriaglu til ársloka fyrir
aðeins EINN DOLLAR.
Guil úr sj'ónum.
Síðan sannað var með efnarann-
sókn, að gull væri í sjónum, hefir
jafnan verið mikil viðleitni til að
finna aðferðir til að vinna það. Að
vísu er gull ]>að, gem sjávarvátnið
inniheldur, ekki mikið, í mesta lagi
0.00063 milligram í einum lítra af
sjó, og þyrfti eftir því um hálft ann-
að þúsundir smálesta af sjó, til þess
að vinna úr eibt gramm af gulli. —
“Anstor í
blámóðu fjalla”
bðk ASaUtetu Krlst-
Jlinaair, rr til aSln
a ■kriftíitfo Hetma-
krtnlfln. Korrfnr JLTii,
aend ptitMN. PinalS
e«a akrlttð 8. Ð. 11.
STRPHAIJJOJi, 729
Sherhreoke It.,
Wlnnlpes,
$1.75 bókin
Nú er tíminn fyrir þig, bóndi góður, að kaupa hagl-ábyrgð, og ákveða
undir ems hvort þú ert reiðubúinn að verja þig gegn uppskeru missi eða
ekki. •
Þú stendur þig ekki við, að missa uppskeru þína af völdum hagls, en
þú stendur þig vel við að greiða dálitla upphæð, til þess að vernda þig gegn
hættunni. >
#
TRYGGING.
Álíka þýðingarmikið er að kaupa hagl-ábyrgðina í áreiðanlegu félagi.
Vér höfum einmit núna komist að samningum við The Employers’ Liability
Assurance Corporation, Ltd., London, England, og gerst þar með þeirra aðal-
umboðsmenn.
Þetta félag er hið lang-traustasta brezkt félag, sem leyfi hefir á hagl-
svæðunum 1 Vestur-Canada, með höfuðstól, sem nemur meira en tuttugu og
einni miljón dollara. Með því að taka Policy (skírteini) hjá þessu félagi,
þá ertu viss um að fá kröfum þínum fullnægt, fljóta afgreiðslu, ef þú tapar
uppskeru og öldungis strang-áreiðanlega tryggingu.
Skrifið á íslenzku.
Þér getið skrifað oss hvort heldur þér kjósið á íslenzku eða ensku, og
vér skulum senda yður eyðublöð til þess að fylla út, prentuð á íslenzku. Leit-
íð undir eins hjá oss allra upplýsinga, er þér þarfníst. — Það getur'verið gott
fyrir yður að eiga oss að^í öllu því er að haglskemdum lýtur.
-------------------------------—--------------------------
Eldsábyrgð.
Vér seljum einmg eldsábyrgðir af ölium tegundum, sem um-
boðsmenn fyrir eitt sterkasta félag þeirrar tegundar í öllu landinu.
Skrá yfir vátryggingargjöld á húsum, akuryrkjuverkfærum,
bifreiðum og heimilismunum, send tafarlaust, þeim er æskja.
J. J. Swanson & Co.
504 Kensington Building
WINNIPEG