Heimskringla - 07.07.1920, Page 5

1
WINNIPEG, 7. JÚLl, 1920.
HF. IMSKRINGLA
5. BLAÐSIÐA
HöfuSstóll uppborgaöur : $7,609,000. Varasjóöur: 7,500,000
Allar eígnir..........................$108,600,000
183 fitbfl f Dominlon ®f Cnnda. SpnrtNjfibnde'Jd 1 h$frju fitbúl, ok mfi
byrja Spnri»jfi«»relkBÍiiK mefi þvl n* leKKja inn |l.fiO efia melra. Vcxtir
ern bor»?aúlr af penlnKum y*ar frá inniesKM>ðefi. önkaS eftir TÍtfakift-
nm yfiar. Ánefjulef vlS«kifti UKflanM or; fibyrjsnt.
Útibú Bankans að Gimli cg Riverton, Manitoba.
/mperia/ Bank of
Canada
STOFNSETTTJR 1875—AÐALSKRIFST.: TORONTO, ONT,
ÞJÓÐRÆKNISFÉLAG ÍSLENDINGA í VESTURHEIMI.
P. O. Box 923, Winnipeg, Manitoba.
í stjórnarnefnd félagsins eru: Séra Rögnvaldur Pétursson
forseti, 650 Maryland St., Winnipeg; Jón J. BíldfeJl vara-forseti,
2106 Portage Ave., Wpg.; Sig. Júi. Jóhannesson skrifari, 917 Ing-
ersoll St-, Wpg.; Ásg. I. Blöndal, varaskrifari, Wynyard, Sask.;
Gísli Jónsson fjármálaritari, 906 Banning St-, Wpg.; Stefán Ein-
arsson vara-fjármálaritari, Riverton, Man-; Ásm. P. Jóhannsson
gjaldkeri, 796 Victor St., Wpg.; séra Albert Kristjánsson vara-
gjaldkeri, Lundar Man.; og Pinnur Johnson skjaiavörður, 698
Sargent Ave., Wpg.
Fastafundi hefir nefndin fjór'Sa föstudagskv. hvers mánað&r.
Um það geta verið skiftar skoð-
anir, hvort hinar upprunalegu hug-
sjónir, sem fyrir þeim vöktu, er
stofnuðu Iýðveldið, Iifi þar enn ó-
breyttar í landi. Um það geta ver-
ið deildar meiningar hvort lýðveld-
ið sé nú jafn langt á undan öðrum
þjóðum og það var í fyrstu, þegar
það var stofnað. Tæplega gæti
það hugsast að svo væri, því að þá
hefði áhrifa þessa lítils gætt. Fram-
för mikil hefir verið í áttina til full-
ikomnara frelsis í öllum hinum sið
uðu löndum, og fyrir þá hugsjón
hafa margir hinir mætustu menn
varið allri sinni æfi á tíma þeim,
sem liðin ner síðan. Margt hefir
og komið fram hin síðustu ár, er
fremur virðast benda í þá átt, að
þeir sem fyrir þjóðmálunum standa
•annaðhvort hafi gleymt, eða eigi
viljað muna, á hvaða meginsann-
indum ríkið bygði sitt réttarfar. En
vonandi eru það aðeins stundar
ifyrirbrigði, er eigi eiga Iangan ald-
ur. En hvað sem um þetta alt má
segja, og hve mjög sem um það má
deila,, verður þó eigi deilt um það
að hinar upphaflegu hugsjónir lýð-
.veldissinnanna fornu lifa þar í
landi, hvort breyttar eru eður eigi,
n— lifa í hinum mörgu stofnunum,
í lögum og sögu og minningu þjóð-
arinnar, svo að reisa má þær upp
inær sem vill, og gera þær að lifandi
og verkandi afli í þjóðfélaginu. Og
um það verður eigi deilt, að hin
Jiðna tíð, hvað sem sagt verður um
hma yfirstandandi tíð, hefir haft
þau áhrif á sögu mannkynsins, sem
engu verður til jafnað á síðari öld,
nema ef vera skyldi siðbótarhreyf-
iagunni miklu, — og þó hefði ekk-
ert úr henni orðið, ef engmn Vest-
urheimur hefði verið til. Með
þetta fyrir augum hljótum vér að
játa með. gleði og þakklæti, að
saga mannlífsins hér í Vesturálfu
heims er einn dýrðlegasti þáttur
mannkynssögunnar.---------
Og að hjálpa til að voru leyti að
halda áfram þeirri sögu, taka þann
þátt í henni, leggja þær hugsanir
til, sem vér eigum beztar, og sam-
boðnastar eru því bezta, sem þar
hefir komið fram, ætti að vera vort
háleitasta markmið og helgasta
köllun.
Til þess ætti trúin að hvetja oss,
að því ætti allur vor hugur að
stefna, og að því ættu allar vorar
gerðir að miða, svo að í því verki
fyndum vér aldrei til þreytu eða
efasemda. Því það er staðfastur
og óbrigðull sannleikur, a*ð því að-
eins bera verk, æðri sem lægri,
nokkurt varanlegt gildi, að þau séu
helguð þeim tilgangi, að öllum sé
gert sem hægast og auðveldast að
Kfa lífinu sem fullkomnast og bezt.
,011 þau verk, sem unnin eru í þeim
tilgangi, eru unnin í þarfir og þjón-
,ustu þjóðfélagsins. En þau verk
sem unnin eru í þarfir þjóðfélags-
ins, eru unnin í þjónustu hans, sem
lífi og framtíð allra þjóðfélaga
ræður, og einn lifir og ríkir yfir
breytingum rúms og tíðar.
LSLANI)
Búnaðarfélag íslands hefir á-
kveSiÖ að stofna tiil sýningar á
búsáhöldum vorið 1920. — Til-
gangur sýningarinnar er aS fá sam-
an á einn etaS sem rnest af þeim
verkfærum( sem notuS hafa veriS, |
og líiklegt aS hægt sé aS nota hér j
viS bústörf. Þessi verktfæri á svo I
aS reyna, og um þau aS dæma afj
beim mönnum, sem ætla má aS
hafi bezt vit á þeim hlutum, sem
um er aS ræSa. Þessi samanburS'
ur og dómur á svo aS vera til IeiS-
beiningar fyrir bændur og búalið í
næstunni. Jafnframt þessu er til-
gangur sýningarinnar sá, aS sýna
breytingar iþær, sem hafa orðið á
starfsháttum og hvert stéfna eigi í
þeim efnum. — Áhuginn fyrir
breyttum og bættum verkbrögS-
um og vinnutækjum þarf mjög aS
glæðast, en sá er tilgangur sýning-
arinnar meSal annars. Einyrkja-
búskapurinn verSur effiSur og ves.
aJmenékublær yfir búaliSinu, ef
eldki finneist ráS til þess aS hag-
nýta og auka landsnytjarnar.
Einkaréttir. Þann 9. apríl þ. á
þóknaðist Hans hátign konungin'
um aS veita organleikara Isólfi
Pálssyni í Reykjavík einkarétt á Is-
landi um 5 ára tímabrl á tilbúningi
á plógvörpu til veiSa. — S. d.
þóknaSist Hans hátign konungin-
um einnig aS veita organleikara Is-
ólfi Pálssyni í Reykjavík einkarétt
á Islandi um 5 ára tímabil á tilbún-
ingi á hafplógi til veiSa*).
*) Þeim er ifariS aS lærast aS á.
varpa Hans hátign. Þegar vér lás-
um: “Þann 9. apríl þ. á. þóknaS'
ist”, héldum vér aS þetta væri
upphalf á dánarfregn, og á eftir orS
inu “þóknaSist” kæmi “guSi al-
máttugum o. s. Ifrv." En þaS var
þá aS'eins “Hans hátign konung-
EVERY
PAGE A
BARGAIN
PAGE
EATONS
Mið sumars']
Yöruskrá
er þruiigfn alt í gegn aí hinum
venjulegu Eatons kjörkaupum, með
hinni alkunnu Eaton ábyiigð.
Þar má sjá allar tegundir karla- og
kveniíatnaðar; rúmfatnað, alt sem
að landbúnaði lýtur, svo sem aktygi,
og biíreiðaparta. Allaa' vörur á feiki-
lega lágu verði, eftir þvf sem nú
gerfet.
Þes.si kjörkaupabók er nú eend út
um land, hverjum sem ,þess óekar.
Skrifið eftir veiðskrá undireins, og
gerist iilut.akandi f binum inargvís-
legu hlunnindum, er þaa1 bjóðast.
SendiS nafn og utanáskrift þegar
í stað.
T. EATON
WINNIPEG CANADA
Einkasala á hrossum. Stjórnin
hefir afráSiS aS takast á hendur
einkasöhi á íslenzkum hrossum í
sumar, og hefir konungur gefiS út
svohljóSandi bráSabirgSarlög þar
aS lútandi:
Samkvæmt 'þegnlegri skýrslu
stjórnarráðs Islands um, aS nauS-j
synlegt sé til þess aS tryggja hag
kvæma sölu ísilenzkra hrossa á er
lendum markaSi og til þess aS
draga úr erlfiSleikum viS flutning!
hrossa til útlanda vegna ónógs kipa j
kosts, aS ríkisstjórnin hafi heimild
til aS taka í sínar ihendur alla sölu j
á hrossum til útlanda svo og út- j
Flutning þeirra, verSum Vér aS
teljá þaS brýna nauSsyn aS gefa út I
bráSabirgSalög um þetta efni sam" j
kvæmt 6. gr. stjórnskipunarlaga
19. júní 1915. — Því bjóSum vér
og skipum þannig:
1. gr.: Ríkisstjórninni heimilast
aS taka í sínar hendur alla sölu á
hrossum til útlanda svo og útflutn-1
ingi þeirra á yfirstandandi ári.
Ríkisstjórnin getur sett meS
reglugerS eSa reglugerSum nánari
ákvæSj hér aS lútandi.
2. gr.: Réfsingar fyrir brot gegn
ráSstöfunum þeim( sem ríkisstjórn-
in gerir meS heimild í lögum þess-
um, ákveSur ríkisstjórnin á þann
hátt, sem henni þykir viS eiga, um
leiS og hver ráSstöfun er gerS.
3. gr.: Lög þessi öSlast gildi
þegar í staS.
Konungur er staSráSinn í aS
koma til Islands á þessu sumri, en
óvíst hvort ihann kemur fyr en síS.
ar; getur jafnvel dregiist fram eftir
sumri.
Seinlegt ferSalag. SeglskipiS
Jenny kom hingaS í gær frá Spáni.
HafSi veriS rúmt ár á leiSinni.
Komst laskaS til Færeyja og lá þar
] 0 mánuSi í aSgerS. Átti nú aS
fara til Stokkseyrar. Er sagt lekt.
í símtali ifrá SiglúfirSi var oss
sagt í gær (2. júní), aS snjór væri
nú óSum aS minka. Allir bænd-
ur héfSu bjargast af meS skepnui
sínar. SíldarútgerS mundi verSa
allmikil á SiglufirSi í sumar. Væri
búist viS niörgum norskum síldar"
útgerSarfélögum og nokkrir inn-
lendir mundu og gera út.
Slys. I fyrradag (26. maí) vildi
iþaS sorglega slys til á DýrafirSi aS
Jens GuSmundsson kaupmaSur
druknaSi á höfninni. Er eigi kunn-
ugt hvernig slys þetta hefir aS bor.
iS. Jens heitinn var mesti sæmd-
armaSur og vel látinn í sínu bygS'
arlagi.
SáttmálasjóSurinn. HáskólaráS-
iS hefir veitt neðanskráða upp-
hæSir úr SáltmálasjóSnum þetta
ár:
1. Dansk-íslenzka ifélagiS (D. I.
S.) fær (til aS efla hiS andlega
sam'band milli lslands og Dan-
merkur) kr. 1500.
2. Utanfararstyfkur kandidata:
Árni SigurSsson, cand. theol. kr.
2000; Sveinbjörn Jónsson cand.
juris, kr. 2000; GuSm. Thorodd-
sen læknir, kr. 2500; Helgi SkúL.
son læknir kr. 1 500.
3. Utanfararstyrkur háskó’.a-
kennara: Stefán Jónsson dócent,
kr. 2000; Á. H. Bjarnason prófess'
or, kr. 2000.
4. Til rannsóknastofu lœkna-
deildarinnar kr. 6000.
5. Til áhaldakaupa handa heim-
spekisdeild kr. 2500.
6. Guð m. G. BárSarson til jarS-
fræSisranreókna, kr. 2000.
7. Sig. Nordal prófessor, til út-
gáfu rits um Snorra Storluson, kr.
1500.
8. Lagadeild, til aS undibbúa
efnisskrá yfir íslenzk lög, kr. I 000.
9. Jakob Jóh. Smári magistér,
til útgá'fu íslenzkrar setningafræSi
kr. 2000.
1 0. BókmentafélagiS til aS und-
irbúa útgá'fu íslenzks kvæSasafns
frá árinu I 400 til ársins 1 800, kr.
1000.
Bissolati dauður.
Italski jafnaSarmaSurinn Leon-
ida Bissolati er nýlega látinn.
Hann hét í rauninni Bergamachi en Árangur þaS engan ber,
tók sér nalfniS Bissolati í þakklæt-i
isskyni viS uppgja'faprest( sem tók
hann aS sér og ól hann upp.
Bissolati byrjaSi sneimma aS
fást viS stjórnmál og fylti fyrst
flokk repu'blilkana, en síSan gerSist
hann jafnaSarmaður. Hann stofn-.
aSi blaSiS “Avanti” og var rit-1
stjóri þess um hríS. Um eitt skeiS
■'*ar hann svarinn fjandmaSur kon-
.ngdómsins. Sveilfst hann einkis íj
orSum, og til marks um þaS er [
haft aS áriS 1900 var hann aS ^
halda ræSu í þinginu, steytti hann
þá hnefana og hrópaSi: “Fari
konungurinn nor'Sur og niSurf ^
Vegna þess hvaS hann -var bersög-
ull og orSgíífur mikiS, komst hann
oft í hann krappan og varS aS
heyja mörg einvígi út af því. Enj
þegar árin færSust yfir hann tók i
bann aS stillast. 1 stríSinu gerðistj
hann ákafur hernaSarsinni og viS
þaS þvarr ihonum mjög fylgi.
\ Hann var íþróttamaSur mikill,!
frægur fyrir sund, fjallgöngur og
hjólreiSar. Var þaS vandi hans
um helgar, aS ganga upp á eitt-'
hvert hátt fjall og hafast þar viS
aleinn allan daginn. Þótti hoiium
þaS betri skemtun og hressing
heldur en aS vera á æsingafund-
um eSa ihalda ræSur á mannamót-
ékki heJldur skemtun íér.
Eg sé — þó Llfi'S mælt sé mér
— min sólar hvörf.
Upp eg 'forSum alinn var
"viS ís og glóS”.
Margt ei sá til menningar,
men'tun ekki þeíkti par.
Ungur samt eg orti þar
mín æáculjóS.
*C
En finn nú glögt aS fjöriS þver
og fölna blóm.
Engan lengur ávöxt ber
minn andi, sem aS lúinn er.
KuliS nætur kalt aS fer
meS klukknahljóm.
Jón Yukonfari.
21. júní 1920.
Fyrirspurn.
T. Thorlakson 1 Vemon B. C. lang-
ar til að vita um núverandi heimilis
fang Sigurðar Jónssonar frá Hellu í
Skagafirði. Býr hann einhverastaðar
í Saskatchewan- Hann er búinn að
dvelja hér i landi yfir 30 ár.
um.
Skraddaraþankar.
Nr. 3.
Lengur ekki fram mér fer
viS fræSa störf.