Heimskringla - 24.11.1920, Qupperneq 5
WINNIFEG, 24. NóV. 1920.
HilUSK«IHGLA
3LAOSÍÐA
Impcrt'aJ Bank of
Canada
STOFNSETTUR 1875.—AÐALSKItúiSÍ.: TöRONTO, «NT.
Höluístóll uppborgaður: $7,009,000. Varaajööur: 7,S0ðyMð
AJStar öigair........................*5&&.0@®,-989
3Í2 útbfl 1 Domlnlon o( Cannila. Simrisjónsileild I hverju flthfll, or oA
hyrjn SpnrlajMianllndiiit mo» |»v1 ntl ‘-nnt" Ih tt^t oOu mrim. r mwiu»
ern kor(>Sb af penti>,:iM» y tln r f «í» ‘-iu‘-fim i ilrgl MaS eM
nm fltar. Amrrdnlcit vHlahUH osplani «( tbjicM.
Otibú Bankcns að Gimlí &g Riveirfeon, ál.mjoSi'Sa.
á allan þann flota, úr því þeir hafa
orðið að setja tundurspilli sím
upp sökum manneklu? — Það
liggur nokkuð nærri að aetla, að
þeir leiti einnig aðstoðar Þjóð-
verja til þess að koma herskipa-
flotanum á flot, en ekki eiga Þjóð-
verjar síður á að skipa æfðum
mönnum á því sviði, sem nú ganga
einnig atvinnulausir, þar sem allur
herskipastóll þeirra hefir verið af
þeim tekinn. Væntariiega munu
Bandaríkin ekki láta annara ríkja
þegna stýra nerskipum sínum, en
varla mun standa á því, að þýzkir
sjóliðstforingjar fáist til að flytja
búferlum vestur um haf, ef þeir
eiga vissa atvinnu, og fúslega
munu þeir vilja rétta hönd til þess
að ná yfirráðum á sjónum úr
höndum Breta, því að þau yfirráð
þeirra réðu úrslitunum í ófriðnum
mikla.
KomiÖaðSkulda-
dögunum.
1 \
Fjármál landsins eru nú í lakara
ástandi heldur en á nokkrum öSr.'
um tíma í minni núlifandi manna.!
ASallbanki landsins hefir nú í.
nokkra mánuSi (hliSraS sér ihjá I
aS annast ibarikaviSskifti viS út-l
lönd. SeSlar hans eru óinnleysan-;
legir hér á landi í bili samkvæmtj
leyfi jDÍrig'sins, og sjálfur Ihefir
hann neySst tij aS gera þá óinn-
leysanlega erlenidis, líklega leyfis-
laust. 'Þetta er svo óvanalegt á-;
stand í hinum svokallaSa siSaSa
heimi, aS erlendar þjóSir, er hafa j
skifti viS Islendinga, eiga bágt
meS aS skilja annaS, en aS þjóS-
in sé í raun og veru aS verSa
gjaldþrota. Til allrar hamingju
er þaS ekki orSiS enn, og verSur
vonandi ekki. En þaS óálit, -aem
nú þegar hefir myndast a íslenzk-
um fjármálaástæSum, er svo mik-
iS tjón, aS varla verSur meS orS-
um lýst. LandiS verSur í mörg ár
aS vinan bug á því vSntrausti, sem
fjárkreppa Islandsbanka hefir
fætt af sér. Hver einasti Islend-
ingur er í raun og veru imikiS ver
staddur fjármunalega heldur en
fyrir missiri síSan. Svo mikils er
vert um þaS sameiginlega traust,
sem nú er lamaS.
i --m • II.
ÞaS eru vafalaust margir menn,
sem fyllast beiskju og gremju
gagnvart stjórenendum Islands-
banka, er þeir skilja til fulls í hvert
óefni komiS er. En þaS er vafa-
samt, hvort sá skoSunarháttur er
réttur. Vafalaust hafa stjórnend-
ur bankans fariS'öSruvísi aS um
eitt og annaS, heldur en heppilegt
mun þykja — ekki sízt eftir á. En
þar liggur þó ekki þyngsta á-
byrgSin, heldur á trúnaSarmönn-
um Islendinga, svonefndum fjár-
máramönnum þeirra, nokkrum
ráSherrum, fjölmörgum þing-
mönnum, og bak viS þá háttvirt-
um kjósendum út um alt land("
Þessir aSilar Ihafa skapaS og hald-
iS viS ramvitlausu bankakerfi,
SíSan um áldamót. Þessir menn
hafa veriS aS búa til meinsemd,
sem fyr eSa síSar hlaut aS verSa
aS hættulegum sjúkdpmi. Nú er
komiS aS skuldadögunum. Nú
fær þjóSin öll aS taka sér á herS-
ar gjaldalbyrSina fyrir fáfræSi og
JéttúS sína og sinna trúnaSar-
manna. Og eiginlega er þaS ekki
nema rétt. Menn og þjóSir fá lán
um stundarsakir. En um síSir
kemur aS greiSsludeginum. Og
nú verSa íslendingar á komandi
árum aS taka afleiSingunum af
því, hvernig Einar Benediktsson,
Páll Torfason og fleiri af þeirra
félögum mótuSu fjármálalíf lands
ins í byrjun 20. aldarinnar.
III.
Um aldamótin sSustu var hér
aSeins einn bariki meS IlítiS veltu.
fé og litlar framkvæmdir. Þá
gengust hinir tveir ofannefndu
menn og fleiri þeirra skoSana-
bræSur fyrir því, aS stofnaSur
væri hér nýr 'banki. RáSagerSin
var sú, aS ]eyfa átti útlendu hluta-
félagi aS stofna héT banka. Hann
skýldi hafa 3 miljónir króna í
hlutafé. ÞaS var agniS. Til aS
fá þessar þrjár imiljónir í veltuna
átti landiS aS leggja niSur sinn
eigin banka og afhenda útlenda
bankartum eftirlátna muni sína.
Ennfremur skyldi landiS veita
þessum ’banka einkarétt til aS gefa
út alla seSla, sem þjóSin kynni aS
þarfnast í því nær heila öld, þ. e.
ajt fram aS aldamótvjpum 2000.
Tuttugasta öldin átti aS verSa
sannarle^ lslandsJbanka-öld.
Um bankamál þetta mynduSust
þegar í upp'hafi tvær stefnur og
tveir flokkar, sem í raun og veru
hafa haldist fram á þenna dag.
Annar flokkuTÍnn virSist jafnan
Kta fyrst á hagsmuni þeirra, sem
eiga ibankann, þ. e. hluthafannar
sem flestir eru erlendir menn. —
Hinir líba á bankamáliS frá sjónar.
miSi almennings á Islandi. Sá
flokkur hefir venjulega orSiS aS
lúta í |ægra haldi, þegar á hefir
reynt, hjá þingi og stjórn. Þó má
þakka mótstöSu slíkra forgöngu-
manna eins og M. Stephensen
landshöfSingja og Jónassen land-
læknis, aS L^ndsbankinn var ekki
lagSur niSur. Eftirmenn þeirra
hafa gert lítiS betur en aS verja
Landsbankann eySileggingu, m.
a. af róstum innan bankans eSa
milli hans og landsstjórnarinnar.
Var sú hættan litlu minni hinni
fyrri. Hluthafaflokkurinn hafir
aftur á móti um flesta hluti fengiS
vilja sínum framgengt. Fyrst aS
koma bankanum á og ná seSjaút-
gáfunni, þótt eirikaleyfistíminn
væri styttur aS miklum mun. Þar
næst leyfSi H. Hafstein bankan-
um aS taka á móti sparisjóSsfé og
var þaS hin mesta búbót bankan-
um, meSan vel lét í ári. En hinir
útlendu stofneiidur bankans höfSu
upphaflega taliS slíka YáSstöfun
fráleita, aS sami banki hefSi spari-
sjóS og seSla. — Áhættan fyrir
Gas í Maganum
er hœttulegt.
AHal orsökln «11 mflllnir>rlfjiils.
I>eir sem þjást af meltingarleysi og
annari óreglu í maganum, ættu a«
muna, a« gas e«a vir.dur í maganum
bendif æfinlega til aS maginn sé sýkt-
ur af of miklu húrefni.
Þesi súr ýldir fætiana, og af þvi
kemur gas qg vingangur í magann og
tefur fyrir náttúrlegnm ganga allra
meltingarfæranna. Or^a-kar þetta. svo
sá’ran höfuöverk, velkir hjarta«, ryiiir
blótSætiar metS banvænu eitri, sem metS
tímanum eyt5ileggur heilsuna alveg.
Læknar segja atS fljótasti vegurinn
til atS eytSa þessu gasi, sé atS taka
eltthvert þá« lyf, sem vinni á móti
•úrnum — og ekekrt lyf sé eins áreitS-
anlegt og Blsurateil Magnesía—-tekið
í vatni á eftir máltítS. — Þetta eytSir
súrinum, kemur í veg fyrir ýldu og
gerir maganum mögulegt átS vinna
verk sitt náttúrlega. Bisurated Mag-
nesta fæst í plötum etSa duftformi í
öllum lyfjabútSum, og vegna þess atS
margar tegundir af Magnesíum eru á
imarkatSnum, þá er árít5andi atS bitSja
æfinlega um Blsurateil Magnesíu, þvi
þatS er tegUndin, sem læknarnir rátS-
ieg&ja.
I Ruthenian Booksellers & Publishing
1C0. Ltd., 860 Main st„ Winnipeg.
bankann væri of mikil. En sú var-
færni gleymdist og var þá aði^ns
hugsað um bráSaibirgSa gróSa
hlutihafanna. SíSar veittu seinni
þing og stjórnir bankanum nýjar
og nýjar ívilnanir um aukna seSla.
útgáfu o. s. frv.. I raun og veru
naut bankinn betri kjara heldui
en þurfti aS vera. T. d. flaut tij
hans til vörzlu, mikill hluti, ef ekki
mest alt þaS fé, sem hin ýmsu
stjórnarvöld í Reykjavík urSu aS
geyma í banka nokkum 'hluta árs.
Mun þaS oft hafa skift hundruS-
um þúsunda, sem trúnaSarmenn
landsins kusu heldur aS geyma í
þeim bankanum ,þar 'sem arSur.
inn gat runniS úr landi. Rétt ný-
veriS hefri þessu veriS breytt rneS
lögum, þannig, aS nú er skylda aS
ávaxta almannafé í Landslbankan-
um. MeS öfm móti gat þessi
sjálfsagSa umbót ekki náS fram
aS ganga. Og þaS var rétt meS
naumindum, aS hún marSist í
gegnum þingiS fyrir vinum hlut.
hafanna. Svo mikiS var veldi
þeirra. Einhver síSasta glíman
mi'lli flokkanna var þaS, er núver-
andi fjármálaráSherra og 2. þing-
maSur Húnvetninga ætluSu aS
kaupa hindrunarréttinn af Islands-
banka fyrir hin mestu fríSindi. Is-
landsbanki vildi sejja og þaS mun
hafa þótt nóg. Minna litiS á hitt,
aS núverandi Landsbankastjórn
réSi eindregiS frá kaupunum.
Reynslan hefir nú sýnt hvílík fá-
sinna slík kaup hefSu veriS, ef
fram hefSu gengiS eins og til var
stofnaS.
Framh.
0
Sparsemin segir þér að kaupa
PURIT9 FtOUR
Nægileg sönnun fæst í hinni daglegu
framleiðslu sem gefur
“Meira Brauð og Betra Brauð”
og Betri Kökur.
/
Allir góðir œalvörusaíar selja þ&ð.
Undur
Eldtrygg rafmagns
klikka úr stáli.
SPARIBANK1 OG VEKJARAKLLKKA 1 EINU
Einungis $11.95
Undur
Kaupskipí floti
Breta aukinn.
'á síSastliSnum þremur mánuS-
um hefir 58 nýjum gufuskipum
veriS hleypt af stokkunum í skipa-
srriíSastöSvum meSfram ánni
Clyde. Smálestafjöldi þessara
skipa samantalinn er 186,724
smálestir. Meiriþluti skipanna
eru vöruflutningaskip.
I
Sparibanki, eldtrygt greymsluhólf
og vekjaraklukka, alt í einu, er
eitt a£ hinum stærstu undrum
nútímans. Klukkan er hin
skrautlegasta og gengur hárrétt,
ogr hún heftr svó hljómmikinn
vekjara, atS jafnvel hinir þung-
ávæfustu hjóta at! vakna. í
klukkunni er einnig rafljósa-
lampi, sem lýsir hana upp ati
næturlagi, svo þú þarft aöeins
atS stytSja á hnapp á klukkunni
tll þess atS vita hvatS tímanum
lítSur. Einnig má nota klukkuna
sem húss- etia sRrifstofubjöllu.
Vekjarinn og lampinn stjórnast
af rafmagns "batteríi”, endist
þatS mánutSum saman, en þegar
þa« er útrunnttS má fá nýtt fyrir
50 cent í hvatta hútS sem er.
Klukkan er 12 þuml. á breidd
og 19. þuml. á hæS. Hún er
meðöl ættu að vera á hverju .
heimili.
Chamberlain’s
Liniment er ó-
viSjafnanlegt
sem gigtar á-
burSur, einnig
mjög gott viÖ
Lumbago, lioa-
veiki,_ tauga-*# l|6
toggiun, biýgu,' *
vöðva sárind.
um og meiSsl-
um. Einnig gott
viS biti, kláSa
Vo. fl. Eikkert
betra til aS
bera á og nugga
(herSar og bak,
ef maSur þjáist
ef bakverk eSa
jöSrum vöSva-
■sárindum.
6 VerS 35 cent og 65 cent.
Tamberlain’s
ÍMVSTARD
V l ^SalmI
A Preparðtion óíiíwcdto ték€tfi« jffll
*■ rióce of Mustirdnaóírcs 6-
Sfrooq LmimfJfts
*— ZX
fyllilega $25.00 virgi en fyrir stuttan tíma seljum vér hana aTSeins á $11.0.%.
GEPINS: Hver sá sem klippir út
þessa auglýsingu og sendir okkur ásamt
pöntun, fær VANDAD NIKKEL-
T?R eins og hér er sýnt. trrin eru sterk
og ganga rétt og hin eigulegustu. —
Tilboð þetta stendur aöeins skamma
stund.
SENDID ENTGA PENINGA FYRIIt-
FRAM fyrir klukkuna; aðeins $1.00 fyrir
umbú'ðir og póstgjald. Verð klukkunnar
borgar þú ekki fyr en þú færð klukkuna
og úrið. sem vér gefum þér í jóla-
&jöf.
Skrifið til
Variety Sales
Company.
DEPT. 614 D.
1016 MILWAUlvEE AVE. CHICAGO, ILL.
tl
_
Þcr látið gera við Ford bifreið yðar núna, verður
hún í ágætu standi þegar vorið kemur og þér þurfið
hennar með. V
Það er heppilegri að láta gera við hana núna,
meðan Ford verkstæðin eru ekki jafn ö:mum kafin
og um vortímann.
Ford partar eru seldir á öllum verkstæðum, sem
gera við Ford bifreiðar, og með mjög sanngjörnu
verði, eins og viíjgerðirnar.
Skiljið bifreiðina eftir til aðgerðar aðeins þar sem
sjáið skiltið:
\
Ford M oior Compaay of Caiada, Limited,
Ford, Ontario.
Chamberlain’s Mustard **alm ger-
ir sama gagn og Mustard plástur
en langtum þægilegra til brúkun-
ar, er bezti áburðurinn af þeirri
tegund, sem enn hefir verið búinn
til. VerS 60c askjan.
Chamberlain’s
Cough Remedy
er bezta hósta-
og kvefmeSaliS
er menn þekkja.
MæSrum er sér-
staklega ráSlagl
aS gefa þaS
börnum sínum.
He'fir þaS reynst
|þeim ágætlega á
udanfömum ár-
um og mun reyn
:ast eins í fram-
tíSinni. Jafnvel
viS kíghósta hef
ir þetta meSal
reynst vel, VeiS
35c og 65c.
AnnaS hóstameSal, sem reynst
!fur
C0UGHS
C0LDS
CR0UP
th .r ‘ í '*™*o*** wucn
mursiKt^
8TONCHTO
SOT.E THH0AT
IHFLUCNZA
I9DK 8). ITC. Imau. Caaad*
AMALL SIZC
!v'c:r ágætlega er Chamberlain’s
; Cold Breakers; sérstaklega hefir
þaS reynst vel fyrir fullorSiS fólk,
bæSi viS hósta, kvefi og höfuS-
verk. Chamberlain s Cold Break-
ers gefa góSan og skjótan bata.
VerS 50«.
1 ViS kveisu og inn-
í antökum er ekkert
; jafn gott og Cham-
; berlainu’s Colic and
Diarrhoea Reme-
dy. Kveisa og inn-
antökur eru svo al-
gengar aS flaska af
(þessu ágæta meS-
ali ætti aS vera á
þverju einasta heim
ili. VerS 35 cent
tH 60 cent.
r
0» ■w
ron PAIN W ÍMC SWMAOi couc.oo.fan homuí •:**»• C«v« •moy & COuC *»"'TtRS' COOC SW4M«R C0«í»lAJNT OYiOl f Í,«X > AíUTHOtA •cooovHu> A4«H écmt rnltlu 4lp tu.«f UMimi N*. tlM Pro(mUtcrycr iWl Mo4imm Aat
UUc i* br tkii'úi,: Vcfciic ti. Tur»»i«, Oomtí*
SmaJI Sitt
N .... ■
iTALLETSi
A-C-v-iipour.«t cl
lh» Cnl Káown * I
BWdcr
I tCklney uá
/A
N»mil*Vt«>r«d %rf
CaAKÍiílUK BÍKC&f uUIS
Tcr»nU, OnUri*
PRICE, 50 CENTS
7
Nýrnaveiki er
jöfí'f elt aS fara
í vöxt. Juni-
per tablets.eru
góSar viS öll-
um kvillum
seir. ‘ frá nýr-
unum stafa.
Þær hreinsa
blóSiS og
koma lagi á
þvagrásina.
VerS 50c.
lEf þú þjáist af hölfuSverk reyndu
Chamberlain’s
TABLETS 254
CHAMBERLAIN MEDICINE Co
Dept. 11-----------Ltd.
Toronto, Canada. J
Fæst hjá öllum lyfsölum og Home
Remedies Sales, 850 Main Street
Winnipeg, Man.
I