Heimskringla - 21.12.1921, Síða 1

Heimskringla - 21.12.1921, Síða 1
SÍÐARI PARTUR SendiB eftir ver?Slista tll Royal CrovTn Soap, Ltd. 654 Main St.f Winnipeg UmbUdlT -0 g umbíSir SenditS eftir veríSlista tl* Uoya! Orown Sonp, Ltd 654 Main St.. Winnlpnp X\XVI. ÁR WINNIPEG, MANITOBA, MIÐVIKUDAGINN 21. DESEMBER, 1921. NÚMER 13 CANADA King, leiStogi lilberala, er sagt aS sé ant um aS koma á samvinnu milli flokks síns og bændaflokks- ] ins. Eru blöSin all-fjöJorS um þaS, og eitt af iþví, sem þau herma í því sambandi, er þaS, aS King ætli aS láta rannsaka burSargjald á öll'um járnlbrautum og breyta fyrirkomulaginu á því. En þaS er taliS mjög ósanngjarnt gagn- vart Vesturfylkjunum og íhefir bændaflokkurinn haft þaS atriSi á prjónunum lengi. MeS því aS taka þaS efni tfyrir er taliS víst aS King muni ná fylgi bænda. En samt er taliS víst, aS jafnvel þó Crerar sé gefiS í skyn aS hann eigi Ikost á aS verSa járnbrauta- ráSgjafi í Jiberalstjórninni, aS hann muni elkki taka því aS svo komnu. Hudston, héSan frá Winni peg hefir veriS taliS víst ráSgjafa embætti, en nú er iþaS vafasamt taliS, en aS 'honum muni í iþess staS verSa úthlutaS dómaraem- bætti. Þegar King var spurSur, hvenær hann mundi taka viS völdunum, gaf hann í skyn, aS sér hbfSi ekkert veriS gefiS til kynna um iþaS af Meighien, hve- nær ihann yrSi reiSulbúinn aS segja alf sér. Lítur út fyrir, sem 'King sé meS iþessu aS gefa í skyn, aS Meigíhen-'og stjórn hans sé aS reyna aS' 'hanga sem lengst viS völd. En Meighen hefir nú sagt af sér og stjórn hans; gerSi hann þaS 2 1. þ. m.; en hann var beSinn um leiS af Byng landstjóra, aS gegna stjórnarstörfum, þar til King væri reiSubúinn aS taka viS þeim, svo þaS er ekki um aS vill- «st lá hvorum stendur. En King þatf aS líta vel í kringum sig áSur en hann tekur stjórnartaumana, því meirihluti hans er lítilil eSa enginn í þinginu, eif dklki tekst samvinna viS einhverja úr 'hinum flokkunum. Fái hann ibændur og •Conservatíva algerlega á mójti sér, sem einnig er spáS, verSur stjórn- in ekki öfundsverS, þvfi meS svo sterkri andstæSingahliS verSur henni einhverntíma erfitt aS koma sínu eigin fram. En fyrir jól er taliS víist, aS King verSi tekinn viS stjórn. Rannsókn í sambandi viS á- stand markaSarins, og einkum aS því er verS á bændavörum snert- ir, er búist viS, aS verSi bráSlega byrjaS á. Fulltrúar frá stjórnum þriggja Vesturlfylkjanna (Man., Sask. og Alta) áittu fund meS sér nýlega í Regina, þar Wra þetta efni var aSallega tiil athugunar. Hon. H. G. Malcolnrf og J. E. Ev- ans mættu þar fyrir hönd Mani- tobastjórnarinnar. Hvernig rann- sókninni verSur bagaS, er enn ekki ráSiS. En fundinum duldist þaS ekki, aS ofmJki'll munur er á verSi bændavöru og iSnaSarvöru. SömúleiSis, aS neytandi þarf í flestum tilfellum aS borga ósann-! t 'gjarnlega hátt verS fyrir vöruna, | sem honum er seld, þegar tillit er tekiS tfl þess, hve bændavaran er lág. AS þeim mikla verSmun mun rannsóknin eiga aS lúta. Á fundi þessum var ítarlega rætt um ástand nautgripamarkaSarins oS kornsölu. — VerSur áframhald af þessum 'fundum stjórnanna, og er líklegt, aS eitthvaS gott megi af þeim leiSa, aS því er hag bænda snertir. Hayden 'heitir sá, er fyrir hönd King, leiStoga liberala, er hér í Winnipeg aS kalla saman liS lib- erala til skrafs og ráSagerSa. ÞaS sem éftirtektarvert má kalla í því sambandi er þaS, aS' Knott§-lib- eralar ihér, sem allir héldu aS væru hinir “útvöldu” K*n&s'fylgjendur, virSast nú ekki vera þaS, því fundi Ihefir Hayden ihér meS lib- I eralfildklknum, sem 'Hill er fyrir, j en ekki hinum. Hills-liberalar út-1 r.efndu Hudson í suSurbænum, en Knottsdiberalar Hogarth. Getur veriS, aS því hafi King elkki geSj- ast aS hjá Knots-liberölum. I Ontario er talsvert rætt um þaS, hvort ekki ætti aS leyfa kon- um aS gegna prestsverkum. — Nokkrar kirkjur hafa tekiS máliS upp viS söfnuSi sína, og hafa aS minsta kosti 6 af þ'eim greitt at- kvæSi meS því, aS kvenmenn takist prestverk á hendur. Þeir, sem á rnóti mæla, færa^þaS ekki skoSunum sínum til stuSnings, aS kvenmenn séu ekki nægilegum hæfileikum gæddir til þess aS vera prestar, heldur aS heimiliS þarfnist þeirra 'fremur en kirkj- urnar. • MentamálafrömuSir í British Columibia halfa veriS aS reyna aS komast eftir, hvaS valdi því, aS svo margir af nemendunum viS miSskólana standist eklki prófin. ÁstæSur fyrir því telja þeir aS vísu fleiri en eina, en sérstaklega' kenna þeir dansgríS unga fólksins um þaS. lEf nemendurnir, segja þeir, ætla sér aS ikomast sóma- samlega út úr skólunum, verSa þeir aS leggja eins mikiS aS sér viS TiámiS, aS minsta kosti, og þeir gera viS aS saékja dansa. Tíminn á skólunum, sem sumir á- litu of stuttan, mundi vinnast upp, ef dönsunum væri slegiS á frest. Á næsta fylkisþingi í Quebec, sem kemur saman 10. jan. n. k., er sagt aS máliS um aS veita Ikon- um atkvæSisrétt, verSi tekiS fyr- ir. En haldiS er, aS því muni ekki vel tekiS. RáSherrarnir eru flestir sagSir á móti því, þing- menn sömuleiSis, aS fáum und- anskildum, og prestarnir, sem all- ir eru kaiþólskir, eru því mjög andstæSir. John MtíQIary, stofnandi Mc- Clary Manufacturing félagsins, dó s.l. sunnudag í London, Ont. MerdhantsJbankinn lýsir því yfir, aS vegur hans sé eins greiSur og áSur, og aS hann hafi gert eins mikil viSstkifti nú og undanfarin ár. Megum vér spyrja; Hver efaSisTum, aS bankarnir væru aS græSa? Borgarstjóri Parnell ætlar aS láta byrja skógarhögg fyrir bæinn bráSlega. Er IþaS gert meSfram til þess, aS afla mönnum vinnú. I skógarhögg þetta fara um 150 manns. United Grain Growers komu saman á ársfundi hér í bænurn í byrjun fyrri.viku. H,on. T. A. Crerar var forseti fundarins. i Um 350 fulltrúar mættu. Alls eru hlutha'far ifélagsins 36,000. A. W. Niefll, þingmaSur fyrir Comiox-Alberin kjördæmiS í B. C., sem tkosirm var sem bænda- fulltrúi til sambandsiþingsins, hef- ir breytt um stefnu og telur sig nú vera óháSan l'iberal. Kapteinn George Black var kosinn til sambandslþingsins í Yu- kon meS 49 atkv. meiriihluta; hann sótti undir merki fráfarandi. stjórnar. Thomás Lee, eigarfdi Western Cigar Factory ihér í borg, dó s.l. fimtudag. Svo skal segja hverja sögu sem hún gengur. Á dögunum komu 2 menn inn. til borgarstjóra Parnells í Winnipeg og sögSust ekkert hafa aS gera og ekki vita, hvernig þeir ættu aS hafda lífinu í sér í Vetur. Borgarstjóri tekur slíkum mönn- um vél og sendi þá til læknis til aS vita, Ihvernig heilsuþeirra væri far ; iS. Menn íþessir reyndust báSir | hejlsugóSir. ÚtvegaSi borgarstjóri þeim þá vinnu viS S'kógarhögg! hjá einlhverjum. En þá skorti1 m'enn þessa 'klæSnaS og fleira. I Borgarstjóri útvegaSi þeim hann j ásamt farbrófi. En í staS þess aS ! taka þessa vinnu, hurfu báSir pilt- ] amir, eftir aS þeir voru búnir aS fá sér góS föt, og hefir ekkert 'til þeirra frézt síSan. BANDARÍKIN. Ólánægja hefir komiS í ljós hjá Frökkuim yfirþví, aS þeir vilja, aS herafnámsþingSi 'í Washington ákvarSi aS þeir ættu aS háfa stærri sjóher en Japanir eSa aS minslta kosti jafnstóran; einnig er ltalía óánægS meS sibt hlutskifti. Fimtán manna nefndin, sern sett var í mál þetta, hefir enn ekki gefiS álit sitt um þatta atriSi. SíS- ari ifrétt gegir, aS Fretkfoar hafi gengiS aS ákvæSi þessu. Sjö yfirmenn og 36 óbreyttir hermenn eru nú á leiS heimleiSis frá Ca-lais. Þetta eru þeir síSustu aS koma til baka, af hlálíri fimtu miljón Ihermanna, ier Bandaríkin sendu í stríSiS mikla, og eru þeir nú 'búnir aS vera 7 ár fjarverandi. Járnbrautar’félögum í Banda- ríkjunum hefir veriS veittur tí.mi uipp til 21. þ. m. til aS sanna, aS flutningsgjald þeirra á vörum sé sanngjarnt. Ólöglega sölu á áfengi þykjast nú yfirvöldin í Ghicago hafa loks getaS komiS í veg fyrir, og ihafa nú öll veitingahús ekkert sterkara fram aS bjóSa en sódadrykki eSa “Wine of Life”. Kona Edwards C. Rice í íChi- cago hefir nú íkráfist hjónaskiln- aSar vegna þess aS kvenrakarar sýni manni hennar of mikil blíSu- atlot, þegar hann fer á rákarastof- ur þeirra, en hann ófáanlegur til aS láta aSra skera hár sitt og skegg. William Burns, höfuSmaSur Burns leynlögreglu félagsins, þyk- ist nú geta haft hendur í hári an- arkistanna, sem fleygSu sprengi- kúlunni á Wall Street í New York ií septemlber 1920, og varS 37 mönnum jftS bana og olli stórkost- legu eignatjóni. Foringja þessa anarkistafilo'kks IkveSur Ihann vera Wolfe Lindenfield, og ihefír hann nú veriS tekinn 'fastur í Warsaw. Bum ssegir aS hann hafi þegar meSgengiS glæpinn og IjóstraS upp nölfnum ýmsra annara, sem viS samsæriS vom riSnir, en eru nú dreifSir víSsvegar um llönd. Wo'l’fe Lindenfield gekk undir nafninu William Linde meSan hann átti heima í New Yoilk og starfaSi sem fréttaritari ifyrir slav- neska fréttaritara félagiS, en vann á llaun aS myndun anarkistafélags- skapar. Hann er náfrændi Rósu Luxemburg, þýzku anarkistakon- unnar alþektu, sem -drepin var í Berlín á Þýzkalandi 1919. Bandarfkin hafa samiS viS Þýzkaland um smíSi á því stærsta loftifari (Zeppilin), sem enn hef- ir smíSaS veriS. Nokkur mótmæli hafa komiS fram á móti því, aS liáta Þýzkara byggja lo'ftfar þetta, af þeim ástpeSum, aS þaS veitti of mörgum þýzkum sérfræSingum í þeirri list atvinnu. BRETLAND Irska þingiS er nú aS yfirfara samningana milli Breta og Ira. K'om þaS brátt í ljós, aS De Val- era var ekki sarrþykkur sumum atriSum þeirra. Er sagt, aS hann hafi reynt aS háfa áhrif á nefnd- ina, sem þá Ihefir til fhugunar, í ^ þá átt, aS flá sumum atriSu.m; þeirra breytt. En Gollins og Griffith, sem undir þá skrifuSu, mæla meS þvi, aS þingiS sam- þykki samninginn breytingalaust. De Valera ber þaS á þá, aS írsku ' þjóSinni Ihafi ekki veriS ‘full kunn-| ugt um sum atriSi samninganna ] áSur en þeir undirskrifuSu þá; en Collins segir, aS sú aSfinsla de ] Valera, 'forseta lrlands, sé sprott- j in af því, aS hann vilji sjálfur1 ráSa ýfir mlálum írsku þjóSarinn- ar, en ekfkíi láta þingiS gera þaS, af þvlí aS Ihann sé hræddur um, aS lántakan, sem hann hafi gert viS Bandarfikin, verSi ekki samþykt nú af þjóöinni, en honum verSi annars ómögulegt aS greiSa Bandaríkjunum féS tfl baka. — Craig kvaS Bretlandi hafa farist illa í samningunum, og segir þá diemlba o'f mikilli ábyrgS á hend- ur NorSur-lrlandi, því þaS verSi samkvæmt þeim aS halda Sinn Feinum í skefjum án hjálpar Breta. Hann efast um aS þeir geti þ^S, ef þeir grípi til óspekta eins og stundum áSur. — En verSi samningarnir samlþyktir af þinginu, sem víst er taliS, eru ékfici líkindi til aS tfl' óeirSa komi aftur lá lrlandi. BlöSin þar mæla öll meS samiþykt þeirra og friSi. En 'baráttunni, aS minsta kosti milli Ira sj'álfra, um þetta mál, virSist því enn ekki lokiS, þó aS sumu leyti sé máliS komiS í þaS hoúf, er æskt var af lrum. Lord Mount Steplhen, formaS- ur C. P. R. félagsins, sem fyrir nokkru dó í Englandl, ánafnaÖi í ErfSaökrá sinni King Edwards sjúkrahúsinu í Lundúnum heimili sitt og allar óSalseignir sínar aS konu sinni látinni. En hún dó s.l. nóvember. Þetta varS kunnugt, er erfSaskráin ásamt bréfi frá LafSi Mount Stephen var nýlega lesin upp af JorráSamanni erfSaifjár þeirra. BáSar deildir brezka þingsins hafa samþykt írska samninginn óbreyttann. Uppþot brauzt út í Belfast á Irlandi s.l. laugardag. Var skot- hríS svo mikil, a(S strætisvagnar gátu ekki runniS. Stjórnin varS aS grípa tíl fallbyssa til aS halda sínu fyrir uppxhlaupsmönnum. Einn maSur var skotinn til bana og 6 aS minsta kosti særSust. I Bally Macarret voru tveir menn skotnir sama daginn. Alt á þetta rót sína aS rekja til írsku málanna eSa ef til vill til þess nú, aS de Válera er líklegur tiil aS verSa í minnihluta viS staSfesting samn- inganna. Winston Ohurahill segir, aS á- hrifin af því aS írsku málunum sé lokiS, verSi þau, aS betra sam- komulag verSi milli Bandaríkj- anna og Bretlands. Hann segir írsku málin ekki hafa bætt þaS. þjóSskuíd Þýzkalands, ssm r.ú eins og flestir Marc(kjkóibúar voru. nemur sem næst 40,000 dölum á Þeir eru sagSir 16,000 aÖ tölu. hvert mannsbarn í landinu. Skip, ÁSur héldu menn þá ifleiri, eSa sem ÞjóSverjar hafa afhent sam- um 40,000, en bæSi var oft upp- bandsþjóÖunum síSan vopnahléS skerubrestur ihjá þeim og þeir komstiá, eru aS verSleika talin um fluttu iburtu, eSa þeir feldu hverjir 750 miljónir gullmarka. W. M. Hughes, forsætisráS- herra Ástralíu, er aS gangast fyrir því, aS hveiti frá Ástralíu ferÖi sent til iRússlands; aS fipphæS til nemur þaS 50,000 sterlingspund- um, sem hann ætlast til aS sent verSi; hvort Rússlandi er selt hveitiS eSa þaS er lagt því til ó- keypis sem hjálp lí neyS þess, er elklki kunnugt. . Frá Moskva á Rússlandi ítloma þær fréttir, aS uppgötvaS hafi veriS áhald til þess aÖ senda þráS laus skeyti ibeina leiS til þeirra staSa, sem þau eru ætluS, og án þ'ess aS hægt sé aS verSa vart viS af skeytastöSvum, sem á leiS aSra í innlbyrSis óeirSum, er áttu sér staS þeirra á milli. ÞaS eiga þeir aS sækja til Berberanna, sem voru herskáir. íÞeir hafa blandast Aröþum nokkuS, sem komu þang aS á 7. öld. HjarSmananlífi lifa þeir og setjast aS í tjÖldum sínum, þar sem hagi er nægur fyrir hjarS- irnar. Má oft sjá marga af þess- um bústöSum þeirra saman og ] mynda þeir þá þorp nokkurskon- ar. Tjöldin vefa þeir ög eru þau úr ull og geitarhári samankemdu, hjá þeim ríkari, en úr hálmi eSa grasi, ofnu á þeirra vísu, hjá þeim fátækari. Karlmennirnir eru sagSir latir, en þó gefnir ifyrir aöfintýralíf og þykir gaman af aS stofna sér í skeytisins séu. Uppgötvun þessi hættu, meS klettagöngum eSa aS er sagt aS einnig vísi til ýmsra hlaupa yfir gjár í fjöllunum. málm-efna hér og þar í jörSu, sem ] Fjölkvæni er algengt hjá þeim, mikilsverS eru viS lækningar og og virSist hver mega hafa svo ýmsar vísindarannsóknir. Sá, er margar Ikonur, sem hann hefir efni uppgötvunina gerSi, er Úkraníu- á aS sjá fyrir. En þó er þaS kon- maSur, Ghayko aS nafni. Hann an, sem oftast imá sjá fyrir fjöl- er aS koma uppgötvun sinni í framikvæmd meS aSstoS stjórn- arinnar í Úkraníu. Jerome Napoleon Bonaparte, einum af skyldmenuum (sonar- sonar-sonur) Napoleons mikla, héfir veriS ,boSin konungstign í ATbaníu. Fregnirnar herma, aS hann hafi hafnaS heiSrinum. BlöS á Þýzkalandi vara mjög viS þvfi, aS selja vörur til þeirra af kaupahéSnum, sem séu aS streyma inn í landiS til þess aS nota tækifæriS aS kaupa þýzkar skýldunni, og er lff þeirra sagt mesta kúgunar- og ambáttalí'f, — Þær hirSa skepnurnar, höggva skóg, plægja ákra, s-tinga upp kál- garSa, rýja féS og geiturnar, vefa voSir og sæta heldur lakari meS- ferS ýfirleitt af bændum sínum en nokkrar af skepnum þeirra gera. Konurnar, sem aSrir, eta mikiS, og þaS viSist þeirra aSal skemtun aS Iháma í sig. Er matast 4—5 sinnum á dag. Skepnurnar hirSa þær 'umhyggjusamTega og reka þær tfl og frá um hagana, þannig aS ihaldiS sé undan sól, til þess vörur meSan marikiS sé eins lágt I aS þær verSi dkiki 'blindar af of- ÖNNURLÖND. Þýzka stjórnin hefir tilkynt sambandsþjóSunum, aS henni sé ómögulegt aS borga til fullnustu þaS af skaSabótaskldum sínum, sem falli í gjalddaga 15. janúar og 15. febrúr n. k.; en þaS eru 500 miljónir marlka gulls hvorn daginn. Stjómin bætir því viS, aS hún haifi ekki getaÖ neitt íeyst út a'f skúldinni sjálf, en hafi orSiS aS taka lán til þess, sem þó hefSi ekki fengist nógu mikiS til þess aS borga alla upplhæSina. Vextjr af þessum nýju lánum bætast þá viS birtu. Helztu veizlur hjá þeim eru þær, sem ihaldnar eru þegar börn fæSast og eru skírS. Tekur faSirinn þá sauSkind og ifórnar og er ‘blóÖinu stökt um húsiS. 8 daga ef'tir fæSingruna er ibarninu gefiS nafn. Alt er þetta gert í naifni Allalh. 20 ára gamalt giftist fólk þar vanalega. Segir þá pilturinn föS- ur sínum vilja sinn um þaS. Fer faSir hans til föSur konuefnisins og talar viS hann. SíSan sendir hann bræSur sína og fórna þeir og þaS er. Segja þau landinu betra aS halda í vörurnar, þar til gengi þýzku peninganna hækkar, og síSasta ifalliS á peningunum sé einmitt gert til þess, aS láta Þýzka land selja sig út af vörum fyrir sama og dklkert. Fréttaritari The Associated Press í Rússlandi segir, aS þaS sé fariS aS sýna sig á Rússlandi, aS fóLkiS þar sé ánægt meS siitt fengna frelsi undan oki keisara- stjórnarinnar. Segir Ihann fólk þ'Sr svo gestrisiS, greiSvikiS og frjálslegt í sér, aS hann verSi ó- | fr® sauSkind úti 'fyrir tjaldi hans og víSa slíks var. Hann segir menn biSÍa bann um dótturina frænda þar hafa 'hýst sig endurgjalds- I sinum bi handa. laust og ekiS meS sig stundum | Ef faSirinn veitir gjaíorÖiS, er 30 mílur án þess aS þiggja bæði verS konuefnisins ákveSiS og heimarnmundurinn. Giftingar- dagurinn er þá og ákveSinn. En ekkert veit stúlkan um þaS. Þegar aS giftingardegi er kom- iS, fara foreldrar brúSgumans og frændfólk hans og heimsækja föS ur biúSurinnar. Þá er helmingur af verSi hennar goldiS og helm- ingurinn af heimanmundin- um aífhentur. — ASkomumenn skjóta þá þrem skotum og kven- borgun. Ekki segir hann boriÖ verSi á móti því, aS þar sé fátaékt og hún mikfl sumstaSar. En þaS verSi ekki séS af viStökum, sem gestir saéti þar, og segir fréttarit- arinn þaS eiga rót aS rékja ti'l þess, aS óhug þeim, sem ófrelsi keisarastjórnarinnar vakti hjá þjóSinni, sé nú létt af og þjóSin sé T ihjarta sínu svona þakklát for- sjóninni fyrir þaS, aS þaS hafi gerbreytt ílbúunum og gert þá glaSværa og frjálsmannlegri í framkomu allri og breytni.. Siðir Marokkobúa. SiSir þylcja (hálf undarlegir hjá þjóSlflokkunum, sam Spánverjar eru aS berjast viS fi Marokkó í NorSur-Afríku. Spánverjar unnu þar nýlegra sígra og tóku héruS I all-víSlend. Hafa Evrópumenn ] ekki kynst þjóSflokkum þeim, er j þau byggja, neitt aS ráSi áSur. En margt þykir þeim *hýlunda í siSum þeirra og háttum. Mannflokkar þessir kallast Beni- Buyahi og Beni-Bú-Ifrur, ásamt fleiri nöfnum eftir héruSunum, er þeir búa í, en eru Berberar aS ætt, fólkiS heimafyrir verSur á nálum alf gleSi, þó þaS viti ekki ennþá, hver sú lukkulega er En nú er brúÖurin leidd til unn- usta síns. Fara þau nú saman til ramtíSaibústaSar síns. En svo fer brúÖurin enn heim til foreldra sinna, og fyrst þegar hún kemur þaSan aftur ríSandi á úlfalda, þöktum í silkislæSum, og meS þaS af þrælum, sem hún á, meS sér (en þá eiga þær eigi ávalt), þá byrjar giftingin. BrúSguminn og foreldrar ihans f agna henni eft- ir föngum. Þá er afgangurinn af verSi hennar goldinn og heiman- imundurinn afhentur allur, en veizla mikil haJdin eftir gdftingar- athöfnina. Kona, sem ekki reynist mann- inum trú, er send heim tfl föSur síns í poka.

x

Heimskringla

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.