Heimskringla - 14.11.1923, Page 7

WINNIPIEO, MAN., 14. NÓY. 1923
HEIMSKRINGLA
7. BLAESŒ)A
The Dominion
Bank
■•* *»I 9FOTHI BAIU ATB. M
■■BKBBBBKH IV.
HöluSstóll, uppb...| 6,000 00«
VaraijóÖur ........« 7,700,000
AlUr eignir, yfir,.»120,000,000
Bóretakt athycll veitt rlMW
UB) kanpminTiB o( yatlBPM#
SparisjóísdBÍldln.
Vextir af innstæöufé grelddir
tetn háir og annanMtaQar ríO-
ffengst
PIOIB A »1M.
P. B. TUCKER, RáðsmaJur
út úr }>essiuin Könchimi og læstist
mn í limju sína. Armar hans og
fetur stirðnuðu, ibiyóstið hertist
saman, hjartað hætti að slá, blóð-
ið stöðvaðist í æðunum og eins
og augun ætluðu að þrýstast út
ur höfðinu. Þannig lá hann með
fiillri meðvitund, án J>ess að geta
l>ó hreyft sig minstu vitund. Ó-
Lunni maðurinn færðis't altaf nær
°g nær og and|Itsdrættir hans
urðu ákaf hxæðilegri og hræði-
legri, eldur brann úr augum hans.
I hendi sér, sem hann hafðd rétt
bar hann hlaðna skammbyssu
með skínandi björtu hlaupi. 1
skelfilegustu dauðans angist beið
verzlunarráðið, ei'tthvert innra
afl í honum streyttist með jötun-
afli. gegn þessari íöfrun, sem
Lafði náð yfirráðum á honum. I
emni svipan leySti hann sig úr
læðing, og þaut upp skjótur sem
elding, og reif upp augun enn þá
eins og hálfdreymancfi.
Nú blandaðist veru'leiki og
draumur aftur, eins og draumur
og veruleiki áður.
Förunautur hans stóð fyrir
framan hann með dúk í hendi sér
og úr honum andaði sterkum þef.
Verzlunarráðið æfti upp yfir
sig, sem æðisgenginn væri. I
®ama bilii vaknaði hann aftur til
sjálfs sín, svo að honurn varð
hiflíjóst, hvernig hann var kom-
>nn, og fékk full ráð yfir sér.
Jambrautalrræninginn bafði auð-
sjáanlega í hyggju að deyfa hann
°g ráða svo á hann. Skjótur
sem elding þreif hann veiðihníf
sinn úr vasanum, gekk fast að ó-
kunna manninum, æpti sem óð-
nr væri á hjálp og svipaðist um
efti'r neyðarbjöllunni til þess að
fá lestina til að stöðvast.
En ókunni maðurinn æplti líka
"Vert neyðarópið á fætur öðru.
Gni leið og hann varðist Bömes,
T^óst hann skref fyrir skref aftur
a bak. Báðir þrifu undireins til
noldunnar, sem í er tekið, þegar
^eyðarmerkið er gefið í járn-
orautarvagni. I sömu svipan gall
y'ð skrækur í eimvagninum. Lest-
|n brunaði inn í eina stærri járn-
brautarstöð og stöðvaðist af
*jálfri sér.
. óyrnar voru rifnar upp, nokkr-
*r 'lestarstjórar og járnbrautar-
pjónar komu inn.
“Hvað er hér um að vera
— hver kallar á hjálp?”
Ferðamennimir sleptu tökum
hvor á Öðrum.
Hann réðst á mig skyndilega,
bl að ræna mig og myrða”, ka'll-
aði ókunni maðurinn skyndilega
Pg stóð rétt á öndinni.
Eg að myrða hann”? kallaði
verzílunarráðið upp yfir sig, fok-
^eiður af þessari óskammfeilni.
"7 Nei, hann ætlaði að myrða
J*®g — eg, sem hefi meðferðis 40
þúsund mörk í bankaseðlum.”
Þetta eru' refjar og ekkert ann-
L æpti ókunni mlaðurinn. Eg
að
hefi líka stóra upphæð meðferðis
"~7, yfir 50 þúsund mörk af fé
^jómarinnar.”
Ósvífni, svik! Hann ætlaði
að deyfa mig. I töskunni þama
®r dúkurinn, sem er fullur af
eyfimeðalinu. Eg var í faSta
j^efni, þá réð hann á mig, en sem
hiT fór, þá vaknaði eg nógu
Sllemma.”
. Komið þið með til stöðvar-
sbórans”, var skipun lestarstjór-
aHs ‘‘Gætið þess, að hvomg-
laumist burt. Sannleikurinn
^ brátt verða í ljós leiddur.”
erðamennirnir fylgdu þjónun-
^farlaust til skrifstofustöðvar-
stjórans. — Báðir tóku þegar að
ávarpa hann í einu.
“Bíðið þið við”, sagði maður-
inn. “Fyrst annar og svo hinn!
Við skulum rannsaka málið al-
mennilega. —
“Hver eruð þér?” sagði hann
sneri sér að ókunna manninum.
“Yfirstjórnarráð” v. Elbing
frá Berlín .”
’— Eg trúði honum ekki, — hann
“Bíðið þér við. Getið þér
fært sömnur á, hver maðurinn er?’,
Báðir mennimir tóku fram
bréfahylki sín og leituðu ákaft í
þeim.
“Hérna hefi eg nafnspjald'’
mælti sá þeirra, er hafði sagst
vera “yfírstjórnarráð”.
“Nafn sitt má setja á öll nafn-
spjöld. Hafið þér ekkert vega-
bréf?”
Þess þurfa menn ekki, þótt þeir
ferðist kippkom í embættiserind-
**
um.
“Eg hefi ekki heldur neitt þess
konar,” sagði “verzílunarráðið”
hálf vandræðalega. — “En hérna
er bréf tíl mín. —
“Sem eins vel getur verið kom-
ið í vözlur yðar á annan hátt.
Nei, nei það nægir ekki. Um
fram alt, þér þykist hafa peninga
meðferðis, sýnið þér þá.”
Þegar í stað lagði verzlunar-
ráðið bréfahylki sitt með því
sem í því var, fyrir embættisþjón-
inn og Ieit um leið háðulega til
förunauts síns. Nú skyldi þó
sannleikurinn verða í ljós leidd-
ur.
Ekki dugði þetta. Ókunni mað-
urinn breiddi h'ka stjóra seðla-
hriigu fyrir framan stöðvarstjór-
ann, og afhenti hann honum seðl-
ana aftur, þá er hann hafði laus-
lega skoðað hana.
“Segið þér þá frá málavöxt-
um herra — hvað var yðar virðu-
lega nafn?”
“Verzlunarráð” Börner.”
“Jæja, herra “verzlunarráð,”
gerið þér svo vel.”
Börner sagði skjótlega frá því,
sem fyrir hann hafði borið síð-
ustu hálfa aðra kiukkustundina.
Oft reyndi ókunmi maðurinn að
taka fram í fyrir honum, en
stöðvastjórinn bauð honum að
vera þolinmóðum.
“Jæja, herra “yfirstjórnarráð”
hverju svarið þér við þessu?”
“Því, að málið horfði atveg
öðruvísi við. Þegar eg steig inn í
vagnklefann, þá þótti mér maður
sá þegar grunsamlegur, er þar sat.
'Hann lézt sofa, en gaf mér þó
nánar gætur í laumi, það sá eg
glögt.
“Neitið þér því, að þér hafið
skammbyssu meðferðis?”
“Hún er hér,” svaraði Ókunni
maðurinn og dlróg fram vopnið.
“Auðvitað hef eg hana meðferð-
is, með því að oft hefir verið stol-
ið á jámbrautunum síðustu vik-
urnar, og eg er oft á ferð með
stjórnar fjámpphæðir. Og af á-
settu ráði hagaði eg svo tíl, að
hann mætti sjá hana, svo að hann
skyldi eigi halda, að hann hefði
varnarlausan mann fyrir sér. Eg
hafði gefið því mjög góðan gaum,
þegar hann tók upp rýting eða
veiði hníf og skoðaði hann.”
“En þér stóðuð þó,” æptíi
“verzlunarráðið,” “þétt fyrir fram
an mig, þegar eg svaf, með dúk
í hendinni, sem emhvern undar-
legan þef lagði frá.”
“Eg var hræddur um, að eg
ætlaði ekki að geita veitt
svefninum lengur mótspymu. Þá
ætlaði eg að ganga úr skugga um,
hvort þér svæfuð í raun og veru
eða hvort það væri einungis upp-
gerð. Um leið og eg lét sem eg
aétlaði að líta út um gluggann til
hinnar hliðarinnar, kom eg svo
nærri yðuT, sem eg mátti. Mér
virtist þér sofa. Eg beygði mig
dáh'tið yfír yður — og hélt eg af
tilviljun á vasaklútnum mínum í
hendinni.”
“Sýnið þér mér klútinn,” sagði
stöðvarstjórinn.
ókunni maðurinn tók hann upp
úr vasanum.
“Og hafið þér þá engan annan
klút á yður?”
"Nei.”
Hlann lofaði góðfúslega að láta
sinni ok elztr”. (Njála 267). Spá-
dómurinn rættist á þá leið, að
Ijótur kom ekki “heill heim” af
liinginu Tuikla 10112, og vaíalaiSst
befir friðarvinurinn Hallur á
Síðu mist ]>ar vænlegt höfðingja-
efni úr ætt sinni. Stundum eru
menn kendir við spár sínar, eins
og draumspakir rnenn við drauma,
en lítið minst á spár ]>eirra. Spá-
pils, er bjó undir Hrauni, “]>ótti
franfcýnn ok eftir rýningamaðr
mikill um stuldi eða þá hluti, er
hann vildi 'forvitnast” (Eyrb. 28).
!Þórha'llur.spámaður á Hörgslandi er,
sagður “fróðr maðr og mjök fnam-
sýnn, ok var kallaðr spámaðr”,
(Ejörutíu ísl. þættir 338). Eí til
| vill hefir hann spáð fyrir Ljóti, því
og hann vor u beztu
Svo
er að ejá að hann hafi fengið vitr-
anir í draumi og séð sýnir í vöku.
Og hann er látinn sjá fyrir dauða
Þiðranda. En litlar reiður er hægt
að henda á þessu, þótt “Þiðrandi
sá er dísir drápu” hafi verið til. í>á
nefnir Landnáima Þuríði spá-
konu”, er bjó í Gröf (Lnd. 557). En
hvergi er getið um ispár hennar.
Teija má “framlfærslukerlinig'u”
Þórdísar húsifreyju í Ólafsdal.
Hún spáir fyr'ir ósætti þeirra fóst-
bræðra, Eyjólfis og SteinóMts, er
“þeir dróigu verk hennar á fótum
eér”: “Lítil fremd er ykkur í því at
spilla verki fyrir mér, enn spá mun [
leita í vösum sínum. Hanni hafði
éinungis þenna eina klút.
“Að vísu andar sterkum þef úr
honum,” bætti hann við, “en
engum slíkum þef, er nokkuð geti
líkst klóróformi. I dag seinni
hlutann hafði eg ákafa tannpínu;
reyndi að lina hana með kreósóti,
og úr vasaklútnum eimir ofurlítið
eftir af því. Reynið þér, hvort
un't sé að deyfa svo mikið sem
flugu með þessum klút.”
Þeftaugamar sannfærðu alla
um það, að staðhæíing hans var |
rétt.
“Eg er hræddur um, að hvorj
miaðuirinn um sig hafi orðið |
hræddur við hinn”, maél'ti þjónn
inn brosandi. — En til þess að þelr HalluT
ganga alveg úr skugga um þetta, vlnir> eftir Mgimai að dfeinfk
getio þer ekki komið með nokk-
urt sönnunarskírteini? Er engin
í eimlestinn, sem þekkir yður?”
“Enginn, að því er eg veit.”
“Ekki heldur nokkur, svo að
eg viti til.”
“Á hvaða járnbrautarstöð er-
um vlið eigm'lega?” spurði verzl-
urtarráðið. — “Ef við erum ekki
lengra frá Berlín en — ”
“I Juterbogk.”
“Jæja, þar á þó Hertig um-
sjónarmaður heim. Hann þekk-
ir mig ágætlega”, sagði Börner
glaðúr í bragði.
iHertig umisjónartnaðúr? Hann
kannast líka við mig”, mælti yfir- j ok ykkr spá — svá vel sern nú er'
stjórrtarráðið. 'með ykkr, þá munu þit venst
Stöðvarstjórinn bauð að sækja skU-'a ýMcvart vinfengi” (Fótst-
umsjónarmiannmn tafarlaust. Bann úræðrasaga 65). Þeit- berast svo
var í biðstofunni, og sat ennþá lSÍðar á han.aspjót-um. Eðlilega get-
við bjórdrykkju í minningu þess, ur saga Þasisi verið tilbúningur, en
að h'ann Var laus úr þjónustunná væri hún 'sönn' sft,n getur vel yerið,
og stöðvastjórinn hafði tekið við 1)ætti ,nér líklegt a<5 kerlingin heff.l'
af honuTrt. Hhnn skundaði til og séð íeigðarsýn einliverja, og tæp
heilsaði furðúlostinn báðum þéss- ll0fi,a er 1,að tilvillun ein> að «fttið
um mönnum, sem hann þekti. er >UIn teiK«arsýn þeirra félaga, er
“Ennþá ein vitleysan”, muldr- þeir fóru m'eð lík spákerlingarinn-
aði Börner utan við sig. Þér eruð ar (1 ósíbrr,. 7).
þá í raun og veru herra yfir- Stundum eru allnákvæmar sagn-
stjórnarráð v. Elbing?” j ir um framisýna ípenn og forspáa. 1
“Og þér þá líka herra verzlun- Þvf efni iiygg e,g að Gesitur Odd
arráð” Börner?” leiifsson sé fremstur í flokki. Gest
“Og eg ’hélt yður vera skálk- ur kemur vfða við sögur. Og víð
inn, sem gerir það hættulegt að aist ®r hess getið, að hann hafi ver
ferðast á járnbrautumi í þessari’ ið “íramsýnn”, eða “forspár”. Há
jveit.” varðareaga segir um Gest, að hann
“Já, hann var nú tekinn fastur værl “spekingr mikill ok vimsæll,
í gærkvéldi í Stettin”, sagði um- vitr ok manna íramsýnastr” (bls.
sjónarmaðurinn hlæjandi. f2). ()g það var hann, sem sá það
Hinir þjóniamiir glöddust með að Hávarður karl var “giftuisam-
yfirboðurum sínum, og að lokum tegr og eigi alira færi við at oiga •
hlógu báðir ferðamennirnir líka. Njóla lýsir Gesti lvaunig: ‘®ann
(Þeir báðu hvor annan afsök- var mann,a vitra9tr- svá- at hann sá
unar á misgripunum, réttu hvor íyrir örlög Inanna” (bls- 248). Og
öðrum höndina og settust hvor Geistur er “opinn” fyrir tarfetnlboð-
andspænis öðrum og verzlunar- skaP Þangbramfe. I>andnáma
ráðið sagði: “Bannsettir peming- kall:ar hann: “Gest hinn sPaka”-
amir! En þau óþeegindi, sem þeir I)iixdæla fer um hann læssui" orð'
get’a bakað mönnum.” um: “G-e'str var hofðinKi mitaiU ok
“Vissulega, en þér hafið þó sr,ekingr at viti- fram synn um
einungis yðar eigrn peninga”,: marga hluti- vel vingaðr við al!a
svhraði yfirstjómarráðið. j ena stærri menn- ok margir «,ttn
Báðir mennirnir hlógu nú jafn ráð at honum”- öllum hfti,nild
hjartanlega sem þeir höfðu ang- unum ber Því *axntal ura Það' að
istarfult hrópað á hjálp fyrir 10 hann hafi V6rið framsýnn, þ. e.
ekki átti það alveg vfet að ]>oim
yrði “leyift að talalst við hinumeg-
in”. Þá tek eg hér upp hina ó-
gleymanlegu ógæfuspá Gesbs um
Kjartan og Bolla. Frásögnin er
sa-o lifandii, að mér finst hvert orð
g-eta verið satt (Gestur hefir
nefnt alla sonu ólafis pá). Þá seg-
ir ólafur: “Eigi má oflsögum segja
frá vitsmúnum þínum, Gestr, er þú
kennir óséna menn ok þat vil ek, at
þú segir mér, hverr þeirra ena
ungu manna mun rnestr verða fyr-
ir sér" .. ..
iGestur svarar: “Þat mun mjök
ganga eftir ástríki þínu, at um
Kjartan mun þy.kkja
meðan hann er uppi”.
(skemtistöðum jafnvel við ósæmá-
legar lfetleysisiðkanir, að það verlc
ur naumast eftirtekt Bæði gaml-
iir lfetsnillingar, sem lifað hafa við
konunglega virðingu, og ungir
gáfumonn, sem ekki hafa fé til
náms eða hljómlei'ka (viðurkenn-
ingar) verða fyrir þeSsu hlutskifti.
Þeir sem hafa sterkastrnn vilj-
am baida íiststefnu sinnir hið innra
þrátt fyirir alt.
-XXX-
|Frá Islandi. ^ 73
Fótbrot. Það slys vildi til ný-
m,eHt vert j i'6ga- að séra Bjöm í Laufási fót-
Sfðan iwetmaöi. Hann var á ferð heim til
keyrði Gætr hestinn ok reið f brott j ^n og 'eigi al!Uengt frá bæ sínum,
enn nökkru síðái reið I-órðnr hinn 6r ®iý®ifi vildi til á þann hátt, að
iági, son hans, hjá honuan ok mælti: tdturinn klemdist milli hestsins og
“Hvat berr nú þess við, tfaðir j steins> er st6ð við götuna. Fór
minn, er þér hrynja tár?” Geertr hann Þar af baki og komsit ekki
svarar: “Þarfleyvsia esr at segja þat, á bak aftur- 6n k0!i'i hans heyrðust
enn eigi nenni ek «it þogja yfir þvf, og kom hanum hjálp heiman að.
er á þínuim dögum mUn framkoma
enn eigi kemur mér at óvöruim,
Slysfarir hafa verið órvenjulega
minutum.
-XXX-
Dulargáfur fornmanna.
(Brot).
— — 1 íslendingaisögunum er all-1
oft getið um ispár karla og kvenna. j
Konurnar verða þó fleiri, venjulega j
nefndar völvur, líka spákonur. En j
þó eru þær eklki ótrúloga margar. j
séð ókomna atburði fyrir. Og Gest
ur hefi verið góður maður. Á það
I má leggja áherslu. Geistur virðfet
| vera móttækilegur fyrir hugboð-
um. Hitt og antnað bendir líka á,
að hann hatfi verið gæddur þros-k-
aðri staygnisgáfu. Enginn gæti
þvertekið fyrir, niema hann hofði
haft vitundarsamband við sýnileg
vitsmunaöfl, f vöku eða svefni. En
telja má víst, að hann hafii verið
Spákonur voru í heiðri hafðar með
al fomiifenna. Vitaskuld voru j dramnspakur maður og tetaið mark
sumar þeir.ra álitnar fjölkunnugar, i á draumum, sem fjöldi annai-a fom-
því dulargátfúr álíta vanfróðir
rnenn, að standi í sambandi við
töfra. Og þass eru mörg dæmi, að
andleg mikilmenni fyrir alda, eru
álitin tfjölkunnug. Á hinn bóginn
er sjaldgæft að getið sé forspárra
manna, svo að nokikuð verði á bygt
Og þeir hatfa víst verið’ fleiri, mið-
að við sögumar, þé en t. d. á síð-
uistu' öldum. Oft er spáð í stóram
dráttum um framtíð injanna, og
vanalega er getiTS um, hver spáir;
sSundum hafa munnmæli týnt
nöfnum þeirra. Landnáma (bls.
210) segir t. d. frá því, að Þor-
steini beTan hafi verið spáð því,
“at hann mundi á því landi deyja,
er þá var eigi bygt”. Hiann tfór til
í'slands í elli sinni. — Flelstir muna
frásögn Njálu um Ljót Hallsson á
Síðu. Ljóti “var þat fyrir spáð, etf
hiann riði þrjú sumr til þingfe ok
kæmi hann heill heim, at þá mlundi
hænn verða mestr höfðingi í ætt
manna. Gestur bregst vel við beiðni
frænku sinnar, Guðrúnar Osvífs-
dóttur, um að ráða drauima hennar
og driegur ekkert úr draumspeki
sinni, eins og Drarun'a-Finni og
DraumaiSteinn. Og hann ræður
alla drauma Guðrúnar. En hvem-
ig sem þessu hefir nú verið varið,
tel eg vfst, að Gestur hafi veirið
gæddur mjög óvanal. dulrænum
hætfileikum. Og þá staulu nefndar
fepár hans. Kveðjuisending Oests
til ófevftfurs er eftirtektarverð:
‘ISegja staaltu tföður þfnum kveðju
mfna, og seg honum þau mín orð,
át koana mun þat, at skemlmra
mun í mili' bústaða okkarra Ó-
svífrs, ok mun otakur þá hægt um
tál, ef okkur er þá I-eyft að talast
við| (liax, 93):, (Þeir] Gestur og
ófevífur fófiu “báðir í elna gróf’
segir sagan. Síðasta setningin
sýnir, að Gefetur hetfir efcki búist
við sambýli ósvffrs í þossu lffi, og
þótt Bolli standi yfir höfuðsvörð- J mitalar í Þingeyjarsýslu á þessu ári.
um Kjartans, ok hann vinni sér þá j Haðan er blaðinu skrifað fyrir
ok höfuðbana, og er þetta ilt at skömmú: “óveuju mikið hefir ver-
vita um svá mikla ágætismenn” jh6r um slysfarir, — beinbrot og
(Laxdæl blis. 94). Gestur hefir ver- iiðhlanp, f vor og sumar, — víst orð-
ið dulur um spár sínar (eða sýnir) in yf>r 10 í læknishéraðinu”. Yæri
eins og t d. Oddur biskup, Hefir fróðlegt að fá frá kunnugum stutta
talið þarfleysU að .minnast á þær. (en giögga skýrslu um öll þessl
Og sniildariega sneiðir Gestr hjá' mörgu slys.
því, að vekja gran hjá ólafi, án | -----------
þess að segja ósatt. Þriðja dæm- j Umbótar þörf. Yestan megin
ið er í Gífela sögu Súrfesonar (bls. 11 Jökulsár á Fjöllum ©r sæluhús.
og 111): Þeir góðvinimir, Þorgrfm-! Póstúrinn ferðalangar ýmsir og
ur, Vðisteinn, Þorkell og Gfeli Súr- fjalllei'tarmenn ieita þar hælis oft
son, veittust að öllum málum, sem og einatt. Jökulsá er lengstan
einn maður, og voru harðsnúnir og tímia árs ófær nema á ferju, en
kappsamir. Þorkeli auðga leikur ferjutækin austan megin ér. Síð-
öfund á áliti þeirra: “Hve lengi astliðið sumar náðu sæluhúsinu
ætlar þú, at kapp þeirra Haukdæla j tveir Þjóðverjar er gengið höfða
og yifirgangr muni vera svo mik- j upp í öskju og íarið víðár um fjöll-
ffi?” spyr Þorkell. Gesitur svarar: in. Matarlausir vorú þeir, er þeir
“Ekki munu þeir allir samþyfckir náðu sæluhúsinu, en ekki svo þrek-
hit þriðja sumar, er þar em nú í aðir að náð hefðu þeir til Mývatns
þeim flokki”. Auðvitað rættist sveitar. En af tilviljun sáu til
þetta átakanlega, en etaki finsit mér þeirra mienn úr Grínvsstöðum á
\-ieruiegur veiigur í þessari spá Fjölhim og sóttu þá. Hefðu menn
Gests, þótt það á hinn J>óginn geti þessir verið aðframkomnir, éttu
vel verið. þeir l'ff sitt undir tilviljun þessari.
Þá kem eg að þeirri spá Geste, Oft getuir legið mikið við, að ]>eir
som er því merkilegri en hinar, að som ná húsinu, geti gert vart við
benda má á nokkrar líkur, er styðja, silff á næstu bæjum. Símastjómin
sanngiLdi hennar. Ijandnáma feegir ætti því að atbuga, hvort ekki væri
þannig frá (bls‘ 108): Gestr sótti rétt sotja símiatæki f húsið.
haustboð til Ljóts hinis spaka á j -----------
Ingjakteisandi. Ljótr spyr þá Gest, j Tíðarfariö. Nú virðist loks vera
hvat manna Þorgrímr gagarr (son skift utm til batnaðar og var mál
sinn) mundi verða. Gestr tavað komið. Uim göngurnar' var mikið
Þórarinn fóstra hans frægra mimdu úti af heyjum hér um norður sýsi-
verða, ok bað Þórarinn við sjá, at ur, einkum austur um.
eigi vefðist hár ihans um höfuð i -----------
honum er lá á tungu hans. Óvirð-, •ó'tflutningur lifandi fjár. Samb.
ing bótti Ljóti þetta, ok spurði um | jgi Samvinnufélaga gengst fyrir út-
niorguninn, hvat fyrir Þorgrími ■ flutningi á einum farmi iaf lifandi
lægi. Gestr fcvað Últf systrson hans fé til Beigíu. Villemoes tekur féð-
mundu frægra verða. Þá varð | á þessum höfnum: Húsavík, Kópa-
Ljótr reiðr, ok rieið þó á leið meðjskeri, Vopnafirði og Reyðarfirði..
Gesti ok spurði: “Hvat mun mér
at bana Verða?” Gestur kvezt etaki
sjá örlög hans, enn bað hann vera
vel við nábúa stfna. Ljótr spurði:
“Munu jarðlýsnar”, synir Gríms
kögrs, verða mér at bana?” “Sárt
bítr soltin l'úsi", kvað Gestr.
“Hvar man ]mt verða?” fcvat Ljótr.
“Herða nær,’, kvað Goatr. Aust-
maðr reiddi Gest á heiði upp ok
situddi hann á bak, er hesitr hans
rasaði undir honum. Þé mælti
\ G-estr: “Happ sótti þik nú, en
j brátt mun annat. Gættu að þér
verði þat eigi at óhappi.”
Margeir Jónsson.
(Efltiir Morgunblaðmu).
----------xx-----------
(“Daigur”, 1. okt.)
SKEMTANAfi|KATTUR-
Þann 1. okt. næst korirandi ganga
í gildi lögin um skemtanaskatt,
sem síðasta þing samþyfcti, og sem
mæla sivo fyrir, að í öllum kaup-
stöðum landsins, sem hafa 1500 í-
búa eða fleiri, skuli leggja skatt á
skemtanir fyrir \almenning, sem
aðganga er seld að.
Skemtanimar eru flokkaðar f
tvent og eru í fyrri fflofcknum:
HHjómileikar og söngsfcemtíanir,
sjónlcikar, er njóta opinbers styrks,
fyrirles-trar og upplestrar, kvifc-
mynda- og skuggamyndasýningar
Fátæktin í Mið-Evrópu. i og og svo tombólur. Af skemtun-
Alkunn er sagan um það,' er
stjómarinn tfrægi Nikfech táraðist,
þá er hann varð þess var, að Þú-
vinur hans, iheiin^ifrægi rússnaski
pianolei'karinn Silati, lsarfeveinn
Liszte, varð að leika í katfihúsuim
til þess að forðast hungrið. Það
var þegar neyðin var mest í Rúss-
landi eftir stríðið. Nokkru seinna
kom Siloti til Þýzkalands. Hann
lék þá f Gewandhaus undir stjólrn
Nikisch. Mörgum er í minni grá-
hærði látlausi maðurinn við hljóð-
færið. Menn hyltu hann þax injeð
dæmalaUsum látum.
Mesta neyðin mun nú vera í
nm þessa flofcks greiðfet 10% skatt-
ur af andvirði seldra aðigöngumiða.
Af tombólum greiðist sami skattur
einnig af andvirði seldra drátta.
Skemtanir í öðram fflolcki greiða
20% í sfcemtanaskatt. I þeitm fflokki
era: Dansleikar, danssýningar og
sjónleikar, er ekki teljast til 1.
flokfcs. Ennfremur allar aðirar
sfcomitanir sem aðganga er seld að,
og okki 'eru italdir isérstaklega.
vSfcemtanir sem haldnar eru í góð-
gerðarfekyni 'eru undanþeignar
skatti, sömuleiðis ódýrir fræðandi
lyrirlestrar.
Látinn er nýlega á Fossi á Síðu
Þýztoalamdi. Þar er það nú oirðið; Þórölfur Jónsson söðlasmiður, fað-
ir Bjöms Karels magisters í Kaup-
mannahöfn.
svo algengt, að 'góðir ifetamenn
verði að vinna sér inn daglegt
brauð í kaffihúsum og almenninge