Heimskringla - 26.12.1923, Side 6
6. BLAÐSÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 26. DES. 1923.
K
Eftir Mary Roberts Rinehart.
- “Þú ert að verða fallegri með degi hverjum,
sem líður”, sagði Katie. Eru þetta bláu fötin, sem
Harriet saumaði handa þér? Þau eru alveg hæst
móðins. Mætti eg sjá bakið?”
Sidney sneri sér við og Katie dáðist m/eira að
henni.
“Þegar eg hugsa til þess, hyernig alt hefir farið”,
sagði hún. “Þú í spítalanumj og gerir, hver veit
hvað, fyrir allskonar fólk, og Miss Harriet saumar
svona föt og heimtar hundrað dollara fyrir pils og
kápu; og er orðin svo móðins, að maður þorir
einu sinni ekki að tala við hana, þegar hún er í borð-
stofunni. Og vesalingurinn hún móðir þín ........ ó-
jæja, þetta kemur alt fyrir eiu sinni á mannsæfi!
Hann og Mrs. Howe eru einhverstaðar að daðra
saman.”
“Katie!”
“Jæja, eg kalla það nú, því nafni. Eg er ekki
blind. Eins og eg heyri ekki til hennar, þegar hún
er að búa sig á hverjum degi klukkan fjögur, og
svo situr hún þarna í stoíunni og bíður með dyrnar
galopnar og bók á hnjánum, rétt eins og hún hefði
verið =*ð lesa a'Han sfðari hluta dagsins. Ef hann
stanzar ekki, þá er hún komin að stiganum og kallar
til hans. “K.”, segir hún, “K., eg þarf að spyrja
þig að nokkru”, eða, “K., viltu ekki koma og fá
þér bolla af te?” Hún er altaf að gefa honum te og
kökur, svo að hann hefir ekki lyst á almennileg-
uim mat, þegar hann kemur að borðinu.”
Sidney hafði hætt við að taka af sér glófann.
Það var sannfæringarkraftur í orðum Katie. Var
lífið að gera þarna enn eina af þessum undarjegu
villum og voru þau K. og Christine í rauninni áslt-
fangin hvort af öðru? K. hafði ávalt verið vin-
ur hennar sjálfrar og hún hafði trúað honum fyrir
leyndarmálum sínum. Að gefa Christine hann
eftir — hún hristi höfuðið óþolinmóðlega. Hvað
V%ar hún að hugsa? Hví skyldi hún ekki gleðja^
yfir því, að hann hefði kunningsskap við einhvem?
'Hún fór upp á loft og inn í herbergið, sem
móðir henanr hafði sofið í, og tók af sér hatt-
inn. Hún vildi vera ein ftil að hugsa um það,
<sjr;n hefði oriflð á dagajna fyrir sér. Hún var
ekki ein og öllum óháð lengur. Það gaf henni
eitthvað svo undarlega tilfinningu, eins og hún væri
týnd. Hún mundi giftast, ekki strax, en með tíman-
um. Fyrir einu ári hafði hálfgildings loforðið, sem
hún gaf Joe, verið henni dálítið til skemtunar. Hún
hafði verið elskuð, og það hafði verið gaman að
vita af því.
En þetta var ait öðru vísi. Giftingin, sem hafði
ekki verið neitt nema draumur þá, var nú veruleiki,
nálægur og næstum hræðilegur. Hún hafði Iært
það Iögmál lífsins, að fyrir hverja gleði borgar
maður með sársauka. Konur, sem giftust, gengu
niður í dauðans dal barna sinna vegna. Maður
yrði að elska og vera elskaður mikið, til þess að bæta
upp fyrir það — vogarskálarnar yrðu að vera
jafnar. > ' t
Og svo væri annað. Konur eltust og ellin væri
ekki ávalt skemtileg. Það að verða móðir, væri það
ekki eyðilegging á allri fegurÍ5? Hún mintist mæðra,
sem hún hafði séð í spíptaianum, kvenna með sigin
brjóst og þreytulegan líkama. Það var nokkur hluti
verðs þess, sem maður yrði að gjalda.
Harriet var vöknuð hinu megin við ganginn.
Sidney heyrði hana hreyfa sig 'með þreytulegu
fótataki.
Þarna varhin hliðrn, — hitt valið. Maður giftist
og fyndi hamingjuna eða fyndi hana ekki, eftir at-
vikum, maður ætti það á hættu; eða maður yrði ó-
gift eins og Harriet, og yrði þur og köld, mögur og
flatbrjósta, ogy skrækróma. Það væri eins og að
blómgvast og visna, eða þorna upp, án þess að hafa
blómgvast. Henni fanst alt í einu hvorttveggja vera
óttalegt; það var eins og hún hefði verið gripin met
sterkri herdi, semi lokaðist vægðarlaust utan um
hana.
Lítilli stundu síðan, fann Harriet hana liggjandi
á grúfu á rúmu móður sinnar og grátandi beisklega.
Hún tók hana tali og ávítaði hana.
“Þú hefir lagt of mikið á þig”, sagði hún. “Þú
hefir verið að megrast. Málið af þér fyrir þessi
síðustu föt sýna það. Eg hefi aldrei verið með því
að þú Iærðir þessa hjúkrunarfræði, og eftir síðasta
• e *»
januar —
Hún ætlaði varla að trúa sínum eigin eyrum, þeg-
ar Sidney með grátbólgnum augum sagði henni frá
trúlofun sinni.
“En eg get ekki skilið þetta. Ef þér þykir vænt
um hann og hann hefir beðið þín, til hvers ertu að
gráta?”
“Mér þykir vænt um 'hann. Eg veit ekki hvers
vegna eg fór að gráta. Það kom yfir mig svona
alt í einu. Það var bara eins og hver önnur vitleysa.
Eg er sæl, frænka.”
Harriet hélt að hún skildi Sidney þurfti móður
sinnar með, og Harriet var ónærgætinn miðaldra
lcvenmaður og gat ekki gengið henni í móður stað.
Hún strauk vota hendina á Sidney.
“Eg held eg skilji,” sagði hún. “Eg skal
hugsa um það sem þú þarft til giftingarinnar, Sidney.
Við skulum sýna fólkinu hérna á strætinu, að það er
hægt að hafa viðhafnarmeiri giftingu en jafnvel þá,
sem haldin var þegar Christine Lorenzie og Palmer
Howe voru gefin saman.” Svo bætti hún við eftir
nokkra þögn: “Eg vona að Wilson fari nú að
verða ofurlítið stiltari. Hann hefir ekki verið oí
reglusamur.”
K. hafði fylgt Christine á fund Tillie þennan dag.
Palmer hafði bifreiðina með sér — sannleikurinn
var sá, að hann hafði ekki -komið heim alla nótt-
ina áður. Hann lék knattleik í sveitaklúbbnum, bæði
á Iaugardögur og sunnudögum, og var þar þá æfin-
lega nóttina. K. og Christine urðu þess vegna að
ganga frá endanum á strætisbrautinni. K. hafði
augun opin og sá smáfugla í runnunum og blóm á
jörðinni og margt annað í náttúrunni, sem Christ-
ine hafði einu sinni ekki dreymt að væri ttl.
K. var óánægður með þessa heimsókn til Tillie.
Christine náði tökum á henni, þótt hún vildi alt
hið bezta. Hún reyndi að breiða yfir það sem henni
fanst vera sannleikur, nefnilega að alt, sem Tillie
kom við, væri rangt, en hún gerði það þannig, að
hún reyndi að láta líta út sem það væri alt rétt.
Tiltie hlustaði á hana með sorgarsvip meðan
K. stóð órólegur í dyrunum og horfði á bifreiðirnar,
sem beygðu útaf veginum heim að húsinu. Þegar
Christine stóð upp reiðubúin að fara, kannaðist
hún blátt áfram ,við að erindi sitt hefði mishepnast.
“Eg kom hingað í góðu skyni, Tillie; en eg er
hrædd um, að eg hafi sagt einmitt það, sem eg ætti
ekki að hafa sagt. Mér finst bara, að hvað sem
kunni að vera rangt þá sért þú samt heppin með
tvent: manninn þinn — eg meina Mr. Schwúter
þykir vænt um þig — þú kannast við það — og þú
verður bráðum móðir.”
Tár komu fram í augum á Tillie.
“Eg var heiðarlegur kvenmaður, Mrs. Howe, en
eg er það ekki nú”, sagði hún blátt áfram. “Þegar
eg lít á sjálfa mig í speglinum þarna og kalla sjálfa
mig réttu nafni, þá vildi eg gefa mikið til þess að
vera komin heim aftur á strætið”.
Hún fékk taékifæri að segja nokkur orð við K.
þegar Christine fór á undan honum út úr hlöðunni.
“Mig hefir langað til að tala við þig, Mr. Le
Moyne”, sagði hún Iágt. Joe Drummond kemur
hingað stöðugt. Scchwitter segir að hann drekki
dálítið. Honum líkar ek-ki að hann þvælist hér, og
hann sagði honum að fata heim á sunnudaginn var.
Hvað gengur að piltincm.
“Eg skal tala við hann.”
“Veitingamaðurin segir, að hann beri á sér
skammbyssu og tali alls konar vitleysu. Eg hélt
nr^áske að Sidney Page gæti komið einhverju tauti
við hann”.
“Eg hélt að hann kærði sig ekki um að hún vissi
það. Eg ætla að gera það sem eg get.”
K. var hugsi, er hann fylgdi Christine út á veg-
inn.
Hún var mjög þögul á Ieiðinni til bæjarins. K.
varð þess var oftar en einu sinni, að hún horfði á
sig, og honum þótti, það undarlegt. Vesalings
Christine var að reyna að setja hann í samband við
þann heim, sem hún þekti. Þeir karimenn, sem
hún þekti voru sterkir menn, en ekki viðkvæmir;
þeir notuðu sunnudaginn til þess að skemta sér við
'knattleiki, en ekki til þess að heimsækja afhrök mann-
félagsins úti um sveitir. En hvað hann var karl-
mannlegur, en þó svo viðkvæmur! Hún nam staðar
þar sem ofurlítil brekka var á leiðinni og lagði hend-
ina á slitna gráa treyjuermi hans.
Það var orðið framorðið þegar þau komu heim.
Sidney sat á dyraþrepinu og beið eftir þeim.
Wilson hafði komið yfir um klukkan sjö og
hafði verið óþolinmóður vegna þess, að hann þurfti
að vitja sjúklings um kvöldið og lofaði að koma
snemma aftur. Hann hafði faðmað hana að sér
í forstofunni og kyst hana, ekki á munninn, heldur
á ennið og augnalokin.
Hann hafði kallað hana konuna sína tilvonandi
og verið hálf skönnmustulegur vegna tilfinninga
sinna. Þegar hann var kominn yfir strætið hafði
hann veifað hendinni til hennar.
Christine gék'k til herbergja sinna og K. varð
feginn að tylla sér á næsta þrep fyrir neðan það
sem Sidney sat á.
“Jæja, litli verndarengill, hvernig gengur alt í
þessum heimi?”
“Það hefir ýmislegt komið fyrir K.”
“Hann rétti sig upp og leit á hana. Ef til vill
var það vegna þess, að hún hafði tilhneigingu kven-
mannsins, til þess að gera sem mest úr fréttunum,
eða ef til vill, sem var Iíklegra, að hana grunaði að
fréttirnar voru ekki kærkomnar, að hún dró á
langinn að segja þær, lék sér að þeim.
“Eg er komin í uppskurðarstofuna.”
“Ágætt”-
“Búningurinn er andstyggilegur. Eg er fram-
úrskarandi Ijót í honum”.
“Vafalaust.”
Hann brosti til hennar. I augum hans var feg-
inssvipur en augun voru spyrjandi.
“Eru þetta allar fréttirnar” ?
“Nei. Það er nokkuð annað, K.”
Það leið nokkur stund áður en hann talaði. Hann
sat og horfði fram fyrir sig, og það var alvörusvip-
ur á andlitinu. Það var auðséð, að hann vildi ekki
hevra hana segia fréttirnar, því þegar hann tók
til m.áls, eftir nokkra stund, þá var það til þess að
verða fyrri til en húji.
“Eg held eg viti hvað það er, Sidney”.
“,Þú bjóst við því, eða var ekki svo?”
“Eg — það kemur mér ekki á óvart.”
“Ætlar þú ekki að óska mér til hamingju?”
“Ef að óskir mínar færðu þér nokkra hamingju,
þá myndir þú hafa alla þá hamingju, sem heimurinn
getur veitt þér.”
Rödd hans var ekki vel styrk, en í augum hans
var bros, er hann horfði á hana.
“Á eg — eigum við að missa þig bráðum?”
“Eg Íýk við námið, og gerði það að skilyrði.”
“Svo trúði hún honum fyrir öllu:
“Eg veit svo lítið, K., en hann veit svo m)ikið!
Eg ætla að lesa og læra svo, að hann geti talað við
mig um starf Vt. Það er það sem hjónábandið ætti
að vera, samfélag hjónanna. Finst þér ekki það?”
IK. kinkaði kolli. Honum hraus hugur við að
líta fram í tímann, sem í hans augum var svo örlaga-
þrunginn. 1 stað þess leit hann til baka, hugsaði til
þeirra daga, er hann hafði stundum vonað, að eign-
ast konu, sem hann gæti tálað við um starf sitt,
starfið, sem hann unni, en sem var ékki lengur hans
starf. Sú hugsun var honum til kvalar, eins og öll
hugsun betta kvöld svo að hugur hans hvarflaði eitt
aue'nablik til júníkvöldsins fyrir ári sfðan þegar hann
hafði komið upp eftir strætinu og séð Sidney á samþ
stað og hún var nú í skugga trjánna í tunglsljósi
eins og nú var.
Hann hafði verið afbrýðissamur, jafnvel það
fyrsta kvöld.
Þá hafði það verið Joe. Nú var það annar
maður, eldri, djarfur, gáfaður og ófyrirleitinn. Nú
var hann búmn að missa hana; hafði mist hana án
þess að reyna að halda henni. Hann hafði ekki háð
neina baráttu nema við sjálfan sig.
“Man§tu, að það er næstum ár síðan þú komst
hér fyrst upp eftir strætinu og sást mig hér?”
spurði Sidney alt í einu.
“Já, það er satt.” Hann reyndi að Iáta heyrast
á málrómi sínum) sem hann væri forviða.
“En hvað Joe var mikið á móti því, að þú
kæmirhingað! Vesalings Joe! ”
“Sérðu hann nokkurn tíma?”
“Varla nokkurntíma núna. Eg held að honum
sé miög illa við mig.” ,
“HVers vegna?”
“Vegna þess — þú veizt hvers vegna, K.
Hvernig stendur á því, að karimönnum er illa við
þær konur sem elska þá ekki?”
“Eg held þeim sé ekki illa við þær. Það væri
iriiklu betra fyrir þá, ef svo væri. Það eru til menn
sem reyna að hata konur þær, sem unna þeim ekki,
eh þeir geta það ekki.”
Sidney hafði ekki augun af háa húsinu á móti.
Doktor Ed tók á móti sjúklingum það kvöld. Hún
gat séð langa röð af fólki, sem var að bíða eftir að
ná tali af honum. Menn og konur sátu hreyfingar-
lausar og biðu með þolinmæði þangað til röðin
kæmi að þeim, að komast inn í viðtalsstofuna.
“Eg verð hinu' megin við strætið hérna,” sagði
hún, “nær heldur ea eg er í spítalanum.”
“Þú verður miklu lengra burt; þú verður gift”.
“En við verðum vinir eftir sem áður, K. ?”
Rödd hennar var eftirvæntingarfull og hún var
dálítið undrandi. Hún var oft ofurlítið undrandi yf-
ir honum þessa dagana.
“Já, auðvitað.”
En eftir dálftla þögn lengur varð hún alveg for-
viða. Hún var orðin vön við að líta svo á, að hann
heyrði húsinu til, jafnvel heyrði henni til sjálfri —
Þykir þér mjög mikið verra þó að eg segi þér, að
eg ætli að fara burt?” /
“K.!”
“Já, barnið mitt, þú þarft engan leigjanda
lengur. Eg hefi þegið svo miklu meira en eg hefi
borgað fyrir, jafnvel með þeirri smávegis hjálp, sem
eg hefi getað veitt Harriet, frænku þinni. Þú ert
farin burt og einhvern tíma áður en langt um Iíður,
giftist þú. Sérðu ekki að mín er ékki þörf framar?”
“Það er ekki þar með sagt, að þér sé ekki vel-
komið' að vera.”
“Eg fer ekki langt burt. Eg verð ávalt svo ná
lægt að eg geti fundið þig — svo áð við getum
fundist og talað saman um liðna tímann”, flýtti
hann sér að bæta við. “Gamlir vinir ættu að vera
þannig, ekki of nálægt hver öðrum, en samt nógu
nálægt til þess að hægt sé að ná til þeirra f’ljótt, ef
þess þarf með.”
Hvert ætlarðu að fara?”
“Rosenfelds fjölskýldan á heldur bágt. Eg var
að hugsa um, að hjálpa henni til þess að ná í lítið
hús einhversstaðar og leigja svo herbergi þar. Það
stendur ekki á neinu nema húsgögnunum, sem þarf
í það. Ef þau gætu útbúið það svo að dygði. Eg
hefi ekki lagt neitt fyrir.
“'Hugsarðu nokkurntíma um sjálfan þig?” hróp-
aði hún. Hefir þú ávalt varið lífinu til þess að
hjálpa öðrum. Ekki lagt neitt fyrir! Þó það væri
nú ekki! Þú eyðir öllu handa öðrum.” Hún beygði
sig niður og Jagði hendina á öxlina á honum. “Þetta
verður ekkert heimili án þín, K.”
Hann hefði ekkert getað sagt þá stundina, þó að
hann hefði átt lífið að leysa. I huga hans reis upp
óviðráðanlegur mótþrói út af því að verða að sleppa
þessu bezta, sem lífið hafði honum að bjóða. Hann
yrði að ganga með vonbrigðin í hjarta sín það sem
eftir væri æfinnar, þótt hann þráði að fá að halda
henni í örmurp sínum. Og hún var þarna rétt hjá
honum, studdi hendinni á öxlina á honum og hann
hefði getað lagt hendina á höfiðið á henni, án þess
að hreyfa sig.
“Þú hefir ekki óskað mér til hamingju, K.
Manstu hvað bú sagðir, þegar eg fór í spítalann, og
þú gafst mér litla úrið?”
“íá,” sagði hann skjálfraddaður.
“Viltu ekki segja það aftur?”
“En það var kveðja”.
“Er betta það ekki líka að nokkru leyti? Þú ætl-
ar að vfirgefa okkur, og eg — segðu það, K.”
“Vertu sæl, góða mín, og Guð blessi þig.”
23 KAPÍTULI.
Trúlofun þeirra Sidney og Wilsons átti ekki að
opinberast fyr en eftir eitt ár. Þótt Wilson þætti
biðin löng, varð hann að kannast við, að þetta væri
bezt. Margt gæti lagast á einu ári. Carlotta yrði
þá búin að liúka við námið og yrði líklega búin að
sætta sig við að kunningsskapur þeirra endaði.
Hann ætlaði sér líka að láta hann enda. Hann
ætlaði sér að efna hvert orð, sem hann hafði lof-
að Sidney. Hann var ástfanginn í raun og veru, og
ást hans var nú jafnvel Iaus við eigingirni — að svo
miklu leyti sem honum var mögulegt að vera óeigin-
gjarn. Það átti líka að halda þessu Ieyndu Sidney
vegna. Það var ekki skoðað heppilegt í spítalanum,
að hjúkrunarkonur trúlofuðst læknunum; það var ó-
þægilegt og spilti réttum aga.
Sidney var mjög sæl alt það sumar. Hún fann
til mikillar ánægju í hvert sinn sem elsk-hugi henn-
ar leysi eitthvert mjög vandasamt verk af hendi;
roðnaði og hjatta hennar sló örar, þegar hún heyrði
að honum var hælt; hún fann það á sér hvenær hann
var nálægur. Hún bar hringinn, sem hann hafði gef-
ið henni á örmjórri keðju, sem hún hafði um háls-
inn, og varð fallegri með hverjum deginum sem leið.
. Einu sinni eða tvisvar þegar hún var heima og
fjær frægðarljómanum, sem hann stóð í, kom gamla
hræðslan yfir hana. Myndi hann elska hana ávalt?
Hann væri svb fríður og gáfaður, og það væru til
konur sem væru ástfangnar af honum. Að minsta
kosti væri það skrafað í spítalanum. Ef hún nú gift-
ist honurn og Ihann þreyttist á henni. Hún var hrædd
um að það gæti skeð, að það væri bara æska henn-
ar og fegurð sú, sem tilheyrir æskunni, sem héldi
honum. Og stúlkur sem höfðu komið í spítalann og
legið þar, hver með sína raunasögu að baki, stóðu
henni fyrir hugarsjónum.
K. hafði hætt við að fara fyr en um haustið. Sid-
ney hafði þrábeðið hann að yera og Harriet hafði á-
réttað það með góðum, gildum bagsmunalegum rök-
um. /
“Ef þú ætlar að vera svo vitlaus og taka að þér
Rosenfeldsfjölskylduna, þá er bezt fyrir þig að bíða
með það fram í september. Tíminn til að taka menn
í fæði byrjar ekki fyr en á haustin.”
K. beið eftir hinum rétta tíma og gekk með sára
gremju út af Sidney í huga sínum allan þann tíma.
Johnny Rosenfeld lá enn í spítalanum og vár
máttlaus fyrir neðan mitti. K. heimsótti hann oft.
Sannleikurinn var, að Wilson hafði beðið hann að
gefa nákvæmar gætur að honumj.
“Segðu mér hvenær eg á að gera það”, hafði
Wilson sagt, “og í guðs bænum hjálpaðu mér, þeg-
ar að því kemur. Vertu við uppskurðinn. Hann
treystir því, svo statt og stöðugt, að eg geti læknað
sig, að eg má hreint ekki láta mér mistakast það.”
K. kom þá daga, sem spítalinn var opinn heimsækj
endum og fékk sérstakt leyfi til að koma á Iaugar-
dögum eftir hádegi. Hann var að kenna piltunum
'að búa til körfur. Hann kunni það ekki sjálfur, en
hann hafði fengið blindan mann til þess að segja
sér til, og gat þannig verið ofurlítið á undan. Hinir
sjúklingarnir veittu þessu hina nákvæmustu athygli.
Það var eitthvað hálf hlægilegt, en þó svo þýðlegt
við þennan hávaxxna, unga miann, sem var svo al-
varlegur og svo óskiljanlega lipur með fingurna,
þegar hann var að bregða tágunum.
Fyrsta karfan var, semkvæmt fyrirmælum
Johnny Rosenfelds, gefin Sidney.
“Eg vil að hún fái hana,” sagði hann. “Hún fekk
sigg á hendurnar af að núa mig fyrst þegar eg kom
hingað og svo þar að auki — ”
“Hvað!” sagði K. Hann var að hnýta mjög
vandlega saman hnút og mátti ekki vera að því að
líta upp.
‘Æg veit nokkuð”, sagði Johnny. “Eg ætla
mér ekki að segja of mikið, en eg veit nokkuð.
Gefðu henni körfuna.”