Heimskringla - 22.10.1924, Page 6
6. BLAÐSIÐA.
HE1MSKHIN6LA
WINNIPEG, 22. OKT. 1924.
“Litla stúlkan hans”
SAGA EFTIR L. G. MOBERLY.
Sigmundur M. Long þýddi.
Litla stúlkan hlustaði á orð hans með at.
hygli, og hún hafði fest stóralvarlegum augum
á andlit hans, en hann hafði augun á konunni
meðvitundarlausu. Hún var ungleg að sjá,
varla meira en 32 til 33 ára, og þrátt fyrir ná.
fölvan yfir andlitinu, sem hvíldi á hinu gráa
vangstæði, var það yndislegt. Löng, dökk augna
hár, láu niður á vangana, svart hár þykt, sem við
fallið hafði losnað, og lá niður um háls og herð-
ar, varirnar voru nettar og munnurinn vel lag
aður, en í heild yfir andlitsdrögunum sorgbland
in alvara.
“Hvernig skyldi æfisaga þessarar aumingja
konu vera”, hugsaði Giles með sér.
Hvers kyns áhyggjur og erfiðleikar mundu
liafa merkt þessar alvarlegu línur á hinn fagra
munn, og þunglyndissvip á hið einkar fríða
andlit? Og drættirnir kringum augun, eru ljós
vottur þess, að hún hefur felt mörg og bitur tár,
— en hvers vegna?
Ávítandi leit hann upp, og á hinn stóra mann
sem enn stóð í sömu sporum, og horfði stöðugt
á andlit konunnar meðvitundarlausu, en andlit.
ið var hart og kalt, miskunlaust, og Giles hefði
næstum þorað að sverja, að kaldhæðnisbros lék
um hinn vellagaða munn, og hið fríða andlit i
sýndi gremju og óánægju, Giles skildi ekki í til-1
finningum sínum, hann stóð upp, losaði með
gætni hendi barnsins úr sinni, og gékk svo til
stóra mannsins.
■“f>ekkið þér þessa konu”? spurði hann á
frönsku, eins og áður. “Stúlkan virðist vera
ensk; þekkið þér þær?”
Hinn aðkomni lypti upp augabrúnunum al-
veg forviða, og yþti öxlum, þannig, að Tredman
sannfærðist um, að það var kækur hans.
“Eg? — Hvaðan ætti eg að þekkja þær”?
svaraði hann.
“Vagninn þeirra varð ifyrir bifreiðinni
minni, og eg varð fyrir því sorglega óhappi, að
vagninn brotnaði og konan meiddist, en — við
erum eins og eitt af skáldunum ykkar kemst að
orði, “skip sem mætast að næturlagi og gefa (
hvert öðru merki, er þau farast hjá”
Giles fann það með sínum næma smekk, að
þessi maður talaði ekki síður ensku en frönsku, I
jafnvel þó hann áliti helzt, að hann væri Rússi,
eftir skipuninni, sem hann gaf ökumanninum.
“Eg bið afsökunar”, svaraði hann kurteis-
lega. “Eg hugsaði, eða mér fanst, að þér að-
gæta konuna svo nákvæmlega, eins og þér þekt-
uð hana, líklega getur litla stúlkan sagt manni
hverjar þær eru, og hvar þær eiga heima. Ætl-
ið þér, herra, að sjá um samlöndu yðar?”
Háðbrosið lék sem fyr um varir aðkomu-
mannsins og stálbláu augun hvesti hann á Giles
með lítilsvirðingu, svo hinum unga hermannii
lá við að gefa honum duglegt hnefahögg í hið
hörkulega en vel lagaða andlit.
“Hvort sem hún er samlanda mín eða ekki,
þá er það skylda mín að hjálpa henni það sem
eg framast get”, svaraði hann gremjufullur.
“Litla stúlkan er barn og getur engu komið
til leiðar. En eg efa ekki, að þér herra gerið j
fyrir þær mæðgur það1 sem þér getið, þar sem
þér — ”
“Þar sem eg ____ hvað?” tók stóri maðurinn
fram, með stoltlegu yfirbragði og færði í auga-
brýrnar.
“Þar sem eg — hvað eigið þér við, monsjer.
i “Þar sem þér eruð valdur að þessu óhappa
slysi, ætlaði eg að segja”, svaraði Giles, og var
forviða yfir reiði aðkomumannsins.
Stóri maðurinn hló, einkennilega, sneri sér svo
við, og horfði eftir veginum til Aix, það virtist
sem snögglega mildaðist hörkusvipurinn á and-
litiríians.
“Það væri sönn ánægja fyrir mig, að geta
gert sem allra mest fyrir konuna og litlu stúlk-
una”, sagði hann. “En — þegar læknirinn er
kominn, og — hún á hjúkrun vísa af þeim sem
þekkingu hafa — hlýt eg — nauðugur þo að
fara héðan, það eru áríðandi framkvæmdir;> sem
alls enga bið þola, eg er neyddur til að — ”
Hann þagnaði, nú heyrðist skröltið í bifreið-
inni, og augnabliki seinna var hún komin þar
sem þeir stóðu.
Tredmann sá að hún var máluð svört.
Franskur læknir, fjörlegur, stökk ofan úr bifreið
inni, og horfði kringum sig með rannsakandi
augum, sem fljótt skildu ástæðurnar, og með
glaðlegri á svip, virti hann fyrir sér hið rólega
andlit Englendingsins.
“Ef þér, monsjer vilduð rétta mér hjálpar-
hendi,” sagði hann við Tredmann, “ætla eg strax
að skoða konuna, og svo verður að flytja hana
með bifreiðinni til Aix.”
“Síðustu setningunni vék hann til eiganda
bifreiðarinnar, sem enn stóð í sömu sporum, sem
svar hneigðu þeir sig báðir. En Tredn^gnn og
læknirinn, lutu niður að konunni til ransókn-
ar.
“Við verðum sem allra fyrst að flytja hana á
greiðasöluhús, þangað sem hún á heimili,” taut-
aði læknirinn eftir lítilsháttar skoðun.
“Hún” — Tann leit til Tredmanns, og er hann
sá hið sorgbitna andlit litlu stúlkunnar, lækkaði
hann róminn, “hún er hættulega meidd, —
brjóstið er klemt — og hún er við dauðann
— og — ”
Á sama augnabliki hreyfði konan hendina —
í sömu svifum og læknirinn studdi fingri á líf-
æðina, hún opnaði augun, dökk og djúp, en dap-
urleg, vegna kvala á sálu og líkama.
“Segðu honum — að — hann skuli fara”,
stundi hún upp. “Eg — þoli — ekki —”
Setningin enti í geispandi stunu; varirnar
urðu hvítar og andlitið öskugrátt.
“Við verðum að flýta okkur”, sagði læknir-
inn. “Ef þér viljið hjálpa mér til að lyfta henni
upp í bifreiðina, verðum við eins fljótt og mögu-
legt er, að koma henni þangað sem hún getur
fengið alla þá aðhlynning, sem hægt er að láta
henni í té — þó hún sé næstum — ”
Hann þagnaði sviplega, þeir heyrðu á bak við
sig, einhvern hávaða, skrölt í vagni og bresti, sem
“Get eg gert nokkuð fyrir þig?” spurði hann.
“Ertu að leita eftir einhverjum?”
“Eg leitaði eftir yður”, svaraði hún, og horfði
á hann með hinum sama sorgar og áhyggjusvip 1
og að undanförnu.
“Hjúkrunarkonan sendi mig til að sækja yð-
ur, hún óskar að þér komið strax”.
Meðan hún talaði laumaðist hún með kalda
hendina í lófa Giles, og hans sterklega dökka
hendi, tók um hana hlýlega og vemdandi taki,
sem auðsjáanlega var barninu hugsvölun, því
lítilsháttarbros fór yfir andlit hennar, jafnframt
færði hún sig nær honum og sagði:
“Hjúkrunarkonan er meir en sérlega góð —
en hún gerir mig hrædda, — viljið þér ekki taka
mig að yður?”
Giles leit með gráu augunum sínum, niður
á hið litla andlit, hann brosti, og það gerði hana
hugrakkari, alment þótti bömum vænt um
Giles, — hans hispurslausa framkoma og að.
laðandi viðmót, dró hjörtu barnanna að hon.
um„ jafnvel þeim allra einurðarminstu, þau vom
aldrei hrædd við hann.
Það er sjálfsagt að eg vil líta eftir þér”,
var a f því, að bifreiðin var að fara, <.i: áður en
þeir fengu tíma til að standa upp, og því síður svaraði hann hlylcga’ og hinn viðkvæmi
geta hindrað þessar fatnalegu aðfarir, fór liin karlmannlegi rómur, hafði hughreystandi ahnf
svarta bifreið með fleygiferð leiðar sinanr, þyrl-1 a h:ð titrandi bara.
andi svo þykkum rykmekk, að það huldi menn. | <‘í>n verður að segja mér ef þú átt nokkra
ina, sem þar voru, og númerin á vélinni, hvert frændur eða frændkonur, sem nú ættu að koma
augnablik flutti hana lengra og lengra burtu Þin> Þe§ar móðir þín — er svo veik”, bætti
frá hinni dauðvona konu, og mönnunum, sem i hann við, er þau leiddust upp hinn langa stiga
vildu hjálpa henni.
Englendingurinn og hinn franski læknir,
horfðu hver á annan, og augu þeirra lýstu
gremju og skelfingu. Læknirinn varð fyrri til að
rjúfa þögnina.
“Það er máske einhver sem móðir þfn lang-
aði til að sjá?”
Stúlkan hristi höfuðið.
“Eg held að það séu engin skyldmenni,’ sagði
hún. “Eg man ekki eftir neinum sem við höfum
“Er þessi maður ófreskja í mannlegri mynd, ■ samkvæmi við eða eina fjölskyldu, eins og ann-
hann getur ekki verið maður”. a® fólk”, bætti hún við hugsandi.
“Það er fjandinn sjálfur”, tautaði Englend-
ingurinn. “Djöfull í mannsmynd og hverju villu-
dýri grimmari, — og ef eg nokkurntíma mæti
honum — skal hann fá makleg málagjöld”.
‘Eg — eg vil vona — hans vegna — að þið ■ sagði:
“Mamma og eg höfum verið einar saman —
og engir komið til okkar.”
“Máske þið eigið hér einhverja vini?” spurði
Giles, en litla stúlkan hristi aðeins höfuðið, og
sjáist aldrei framar”, sagði hinn litli fransmaður
með semingi. En nú verðum við að leita ann-
ara ráða, til að koma konu aumingjanum í húsa-
skjól.”
“Við þekkjum engann hér. Mamjna segir vana-
lega, að hún vilji helzt enga vini hafa, og henni
líkar ekki að eg sé með öðrum smástúlkum, sjá-
ið þér til, mamma er ætíð svo angurvær”, hélt
hún áfram með undarlega fullorðinslegri alvöru,
“og því vill hún helzt að við séum einar — að-
eins hún og eg”,
Endurtekningin af þessum /orðum, “aðeins
hún og eg”, hafði mikil áhrif á Giles, sökum
kringumstæðanna, sem þær voru nú í, og hon-
um fanst þrengja að andrúminu, er hann hugs-
, , aði um dauðadóminn, sem læknarnir höfðu ein-
gat ekki um annað huSsað en Það sem gerst i róma pkveðið yfir henni> _ og að þær stund„
hafði um daginn og hann varð mntekmn af j jr voru þegar taldar> er barnið gem hjá honum ■
gremju og meðliðun, er hann hugsaði um kon-1 ^ tala8 um «þær tvær». Hvað mundi
una dauðvona og barnið, dottur hennar, og svo yerða um hana> er hún væri orðin ein síns liðs?
II. KAPÍTULI.
Giles Tredmann sat við lítið borð undir
glugga í borðsalnum á hinu stóra veitingahúsi,
og meðan hann beið eftir miðdagsmatnum,
hafð'i hann nægann tíma til umhugsunar, hann
þenna samvizkulausa fant, sem var valdur að
þessu hræðilega slysi, flýði af vettvangi og lét
þær eiga sig. Eftir töluverða bið, hafði hann
og hinn góðsami franski læknir náð í vagn. í
honum var konan flutt á veitingahúsið, sem hún
hafði sezt að á þenna morgun, er liún kom frá
Flórence, enskur læknir og ensk hjúkrunarkona
voru kölluð til að hlynna að sjúklingum. En
báðir læknarnir hristu höfuðið, og lýstu yfir því,
að það væri einskis læknis meðfæri að frelsa
hana frá dauðanum. Það var aðeins tíma spurs
mál, hvenær hún mundi deyja, en þess gat ekki
verið langt að bíða.
Hvað skyldi verða af þessu bami, er hún misti;
móður sína, sem hafði verið henni alt í öllu?
Hann var enn niðursokkinn í þessar hugsanir,!
er hin litla fylgdarstúlka hans, stansaði við dyr,
við endann á hinum lága gangi, og sneri hand-
íanginu á hurðinni svo gætilega, að 'enginn
minnsti hávaði raskaði ró veiku konunnar.
“Hjúkrunarkonan sagði að eg skyldi fylgja
yður til móður minnar,” hvíslaði hún og leiddi j
hann með sér inn í herbergið, og Iokaði dyrun-
um háyaðalaust.
Herbergið sem Giles kom inn í var mjög lít-1
ið, eitt af þessum smáu bakhe»bergjum á veit-
Hún hefur lænu af og til , sagði cnski læ n ingahl'isurn er sm'ia út að lokuðu garðrúmi, og
irinn við Tredmann, er hafði beðið á veitinga- með gVQ fátæklegum húsgögnum, sem mest má
húsinu, eftir úrskurð læknanna. Það er auð. yera Hjúkrunarkonan var þar fyrir, og stóð
séð að hún þekkir stulkuna sína, en eg hefi ekki upp yið smáþorð( hið eina sem tij Var í herbergj-
getað spurt hana hver hún er, eða hveit kun i inU( og þiandaði saman meðal í glasi. Á sama í
ætti vini eða venzlamenn, sem hana langaði til j augnabhki og Giles sá þenna kvenmann varð
að sjá. En frá Englandi getur enginn komið í ; honum ijdst hversvegna bamið hafði beig af
tæka tíð , bætti hann við alvarlegur. ^ henni. Andlitið var hörkulegt, augnatillitið
“Fólkið á veitingahúsinu segir að hún heiti kæruleysislegt, og hinar þunnu samanpressuðu
Burnett, og hún og barnið séu búnar að vera
þar nokkrar vikur, og hún hefði verið undir
læknishendi, en vini og kunningja ætti hún enga
þar í grendinni,” sagði Tredmann.
Mér fannst einhver hlyti að leita allra mögu
legra upplýsinga um þessa bágstöddu konu, —
það eru hörmulegar kringumstæður.
“Já, það er þó satt”, svaraði Dr. Souvers, og
sama hugsaði Tredmann, þegar nú veitinga-
þjóninn setti disk með súpu fyrir framan hann,
sem hann fór að borða, eins og utan við sig,
hans viðkvæmu tilfinningar, framleiddu innilega
hluttekningu með litlu stúlkunni, sem með biðj-
andi og sorgfullum augum höfðu starað á hann,
og með litlu höndunum tekið örvæntandi tm
varið, sýndu hvorki viðkvæmni né vorkunsemi. j
Hún leit fljótlega upp, er hinn ungi maður
og barnið kom inn, og benti svo með höfðinu j
þangað sem konan lá.
“Eg áleit bezt að senda eftir yður”, sagði,
hún með harkalegum róm. “Þér eruð sá eini j
í þessu húsi, sem eitthvað veit um hana, — og
nú getur það ekki dregist lengi, því hún er með
vitundarlaus”.
“Þessi harði, kærileysislegi rómur gramdist
Tredmann, hjúkrunarkonan sýndi alls engan
vott kvenlegrar meðaumkunar, sem þarna var,
þó næg orsök til. Hennar kalda tillit hvarflaði
frá hinni dauðvona persónu í rúminu, til litlu
stúlkunnar, sem einmitt þá gekk yfir gólfið, en
hendina á honum, eins og hún áliti sér borgið ! þar var ekki vottur um tilfinningu, frekar en
í nærveru hans.
“Aumingja litla sálin”, hugsaði hann. “Eg
vona staðfastlega, að einhver velviljaður ættingi
eða vinur, komi og taki hana að sér. Ef móðir
hennar deyr í kvöld, sem læknirinn telur víst,
hvað verður þá af — ” '
Hugsanir hans stönsuðu, því dyrnar í hinum
endanum á hinum stóra sal, voru opnaðar, lítil
stúlka, sem hafði stansað á þrepskildinum kom
hægfara gegnum herbergið, og leit hálfhrædd
til hægri og vinstri handar, hvar gestirnir sátu
við smáborð, hlæjandi og masandi.
Tredmann hafði strax staðið upp, hann þekti,
að þetta var dóttir hinnar dauðvonu konu, og
gekk á móti henni hröðum fetum.
hún hefði verið steinmynd.
“Hefur hún ekki minst á við yður, að það
væru einhverjir sem hana langaði til að sjá, vin-
ir eða ættmenn?”
Tredmann talaði í hálfum hjóðum, en róm.
urinn var samt harður og kuldalegur, hann var
gramur yfir tilfinningarleysi hjúkrunarkonunn-
ar.
“Nei, hún hefir engan nefnt,” svaraði
hjúkrunarkonan og ypti öxlum.
“Hún liggur þarna og starir á barnið með
sínum stóru, svörtu augum, svo eg verð hálf
skelkuð”.
“Hefur hún þá ekki sagt yður neitt?”
“Nei, hún liggur þegjandi og starir út í loft-
ið, svo það fer um mig hrollur, og er eg þó ekki
sérlega viðkvæm”, bætti hún við meö kulda-
hlátri, og setti meðalaglasið frá sér.
“En læknirinn, Dr. Samers? Það er bezt að
senda eftir honum, máske hún vilji biðja hann
einhvers, og gefi honum upplýsingar.”
“Dr. Samers var kallaður utan af landi til
Englendings, sem var hættulega veikur, hann
kemur varla svo fljótt aftur, að hann finni frú
Búrnett lifandi”, svaraði hjúkrunarkonan í hin-
um sama, harða og kalda rómi.
“Áður en eg bað litlu stúlkuna að sækja yð-
ur, spurði eg frú Burnett, hvert hana langaði til
að tala við yður, og sagði hún já, mér er illa við
að þetta sé alt á minni ábyrgð, og þér eruð Eng-
lendingurinn, sem var við, þegar slysið vildi til
eða var það ekki?”
“Já, eg var þar — og ef eg get einhverja
hjálp veitt — þá —”
“Hún gefur yður bendingu”, tók hjúkrunar.
konan fram í, og leit til sjúklingsins, og er Giles
horfði þangað, sá hann að hin dauðvona kona
hafði lypt hendinni og reyndi að gefa honum
bendingu. Á sama augnabliki var hann við rúm-
ið, og lagði hughreystandi hendina ofan á hend-
ína á henní.
“Segið þér mér, ef það er nokkuð, sem eg get
gert fyrir yður”, og hafði engan formála, því hann
hélt að hver stundin væri hennar síðasta. Róm-
urinn var Iágur og viðkvæmur, og það virtist hug-
hreysta hina deyjandí konu, sem var svo sorg-
þrungin í augunum, að það skar Giles í hjartað.
“Hann hefur — drepið mig”, stamaði hún, og
fálmaði með annari hendinni fram og aftur um á-
breiðuna, en hin hvfldi á hinu dökkhærða höfði
litlu stúlkunnar, sem kraup við rúmstokkinn.
“Hann — hefur — drepið sálu mína — og
— nú — hefur hann drepið Iíkam|ann”.
Giles horfði á hana ráðþrota, þessi sérkenni-
légu og dularfullu orð, komu honum helzt fyrir
sem óráðsrugl, og er hann talaði á ný, var hann
enn blíðari en áður.
“Eg er hræddur um, að þér og litla stúlkan
yðar, séuð hér einstæðingur.”
“Á ég að koma boðum til einhvers af ætt-
mönnum yðar eða vinum?”
“Eg — hefi — engann að senda boð til”,
hríslaði hún. “Sylvia og eg — við höfum enga
vini — við — erum( einmana — aðeins hún og eg
— aðeins hún og eg —” það var endurtekning
orðanna, er bamið hafði brúkað, og er Giles tók
eftir, hvernig hin magra og litla hönd, sem lá á
ábreiðunni, kreptist eins og með krampadrátt-
um, eins og hinni deyjandi konu hvarflaði það
fyrir hugarsjónum, hversu einm)ana og yfirgef-
in hún og barnið voru.
“Augasteininn minn — ” hin dökku augu litu
til barnsins, sem kraup við stokkinn, með óút-
málanlegri ást og viðkvæmni.
Farðu og sæktu — Iitla járnskrínið — eg
ætla að spyrja þennann mann — ” hún þagn-
aði, og varð ennþá erfiðara um andardráttinn,
en verið hafði — viljið þér — hjálpa mér?” bætti
hún við augnabliki sfðar, og horfði á Giles al-
varleg.
“Svo mýkið sem í mínu valdi stendur”, svar-
aði hann hátfðlega, með þeim ásetningi, að gera
hana rólegri, og eyða kvalasvipnum af andliti
hennar.
Sylvía stóð upp og trítlaði hljóðlega yfir gólf-
ið, og þar stóð stórt koffort í einu horninu, þeg-
ar hún var komin frá rúminu, lagði móðir henn.
ar sína titrandi hendi á arm hins unga manns,
í þeim tilgangi að hann kæmi nær henni, hann
laut að henni, og svo tók hann um hendina á
henni.
“Heyrið þér mig,” stundi hún upp. “Eg —
vildi tala við yður — einslega, — þér — sýnist
vera — sterkbygður og góður maður, en af þeim
er svo fátt í heiminum. Eg — ”
Hún vék höfðinu viið á koddanum.
“Eg — hefi reynt — svo mlikið ilt — svo ó-
hæfilega m.ikið ilt”.
Setningin enti í djúpri stunu, og hún lét aftur
augun. En augnabliki síðar lauk hún þeim aft-
ur upp, og leit kringum sig með hálfgerðu óráði.
“Hvað er þetta?” hvfslaði hún, “livar — er
eg? Eg er svo lúin — svo dauð-lúin — það er —
aðeins Sylvía — litla Sylvía mín — hún og eg.”
“Er það nokkuð sem þér æskið að eg geri
fyrir hana?” spurði Giles, sem var hræddur um,
að hún væri að missa ráðið, og óttaðist að hún
gæti ekki opinberað honum vilja sinn.
“Takið þér hana að yður.” —
Dökku augun hennar litu til hans biðjandi.
“Takið þér hana að yður — guðs vegna —
hún — hún er einm|ana, vera þér góðir við litlu
stúlkuna mína”.
Hún tók krampataki um hendina á honum,
sársaukinn í hinum brestandi róm, gerði honum
það ljóst, að hann mátti til að gera eitthvað,
hlaut að lofa einhverju, sem friðaði hina deyj-
andi konu. ,
“Viljið — þér sjá uní hana?”
Rómurinn var veikari, og hún festi hið ör-
væntingarfulla augnatillit, biðjandi á andliti
Giles.
“Alt hvað eg get, skal eg gera fyrir hana”,
svaraði hann, seint og lágt í alvarlegum róm,
og horfði um leið á hið sorgþrungna andlit. “Eg
skal gera fyrir hana alt sem mér er mögulegt.”