Heimskringla - 04.11.1925, Blaðsíða 4

4. BLAÐSÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG 4. NÓV. 1925
Hcímskrin^Ia
(StofnuTt 1886)
Krnnr (It A hverjum mlflvlkudeffl.
KIGKNDDKi
VIKING PRESS, LTD.
I5S o(C NS5 SAItGEM' AVE., AVINNIPBO.
Tnlsfmi: N-65S7
Veríl blaCslne er $3.00 Argangurinn borg-
lst fyrirfram. Allar borganir sendist
TIIE VIKING PREfSS LTD.
SIGEÚS HALLDÓRS frá Höfnum
Ritstjórl.
JAKOB F. KRISTJANSSON,
Ráðsmaður.
I tHnAskrlft tll lilatinlnn:
THE VIKING PRESS, LitíU Rox 8105
I tnnfiMkrlft tll rltNlJðranéii
EDITOfl HEIMSKKINGLA. Box 8105
WINNIPEG, MAN.
“Heimskrlnsla is publlshed by
The Vlkln* Prean Ltd.
and printed by
CITY PRINTING A PVRLI8HING CO.
853-855 Sargent A ve.. Wlnnlpeff. Man.
Telephone: N 6537
WINNIPEG, MAN., 4.
V
NÓVEMBER, 1925
Yiðhorfið.
“Hríðin er slotuð og stormurinn æð-
andi”. Kosningarnar um garð gengnar.
En ennþá enginn búinn að átta sig eftir
ofviðrið.
Við liðskönun hefir Meighen 116 þing-
mönnum á að skipa, King 100 og Forke
23. Woodsworth er við annan mann full
trúi verkamanna; Bourassa er einn ó-
háður, en um 3 er óvíst enn. Meighen og
Forke stóðu uppi, en foringi stjórnar-
hersins féll í valinn og með honum 8 af
ráðherrum hans. En það er með ráð
herra sem Einherja: þeir falla í val að
kvöldi, en rísa aftur heitir að morgni
Þ. e. a. s. Mr. King er ekki í vandræðum
þótt hann félli í sínu kjördæmi, því altaf
eru einhverjir liðsmenn hans reiðubúnir
að rýma sess fyrir honum.
Hvernig hafa þá kosningarnar farið?
í fljótu bragði er augljóst að hátollamenn
hafa unnið mikið á. Liberalar hafa tap
að töluverðu og framsóknarmenn miklu
En þess ber að gæta, að kosningaúrslitin
bera víða mjög óglögt grein um vlija kjós
enda um tollastefnu landsins. Hér í Mani
toba komust að 5 conservative þingmenn
utan Winnipegborgar. Hefðu liberalar
haft vit á því að vinna saman við fraín-
sóknarflokksmenn í öllum þessum kjör-
dæmum, eins og þeir gerðu í Portage La
Prairie, þá hefði aðeins einn einasti con-
servative þingmaður af þessum fimm átt
nokkurn minsta kost á því að komast að.
Sá eini var Mr. Meighen. Og um kosn
íngu hans hefir það áreiðanlega ráðið
mestu, að kjósendum hefir þótt álitlegt að
hafa ef til vill forsætisráðherra Canada
sem fulltrúa á þingi. Víða hefir farið
líkt, þótt hvergi hafi verið eins áberandi
og hér. Annars er atkvæðatalningin ó-
hafandi. í þessum 4 kjördæmum, er
nefnd voru, eru þrír fimtu hlutar kjós-
enda á móti hátollastefnunni, í hverju
fyrir sig. Þó hafa þeir hátollsmann send-
an á þing. Þar sem er að ræða um kosn-
ingu, er þrír eða fleiri eru. í boðf? ætti
vitanlega að hafa skilyrðiskosningu (pre
ferential vote).
Segja mætti þó að landið hefði felt há-
tollastefnuna. En svo er þó ekki
Engin ástæða er að minsta kosti til
þess að teljá Quebecinga lágtollamenn.
Um þeirra atkvæði virðist ráða mestu
gömul hefð, og flokkstrygð, eða trygð
við minningu Sir Wilfred Laurier, hins
mikla og glæsilega flokksforingja.
Frönsk alþýða er fastheldin á fornar
venjur og sein til nýbreitni.
Hitt er greinilegt, að meiri hluti sléttu-
fylkjabúa, er þannig sinnaður um lands-
mál að hér er efni í nýjan stjómmála-
flokk, landi og lýð til framfara og bless-
unar. Ef einungis finst hugsjóna-
maðurinn til þess að veita honum for-
stöðu. Því komi fram góður maður
hér, sem þorir að leita að nýjum leiðum
og ryðja þær, þá mun ekki fylgið vanta
og þá er hringt Líkaböng yfir taglatogi
gömlu flokkanna hér í vesturlandinu,
þótt nú færi svona í Saskatchewan.
Fyrir skömmu leit svo út sem Crerar
væri maðurinn. Hann brást, og eftir-
manin hans, Forke, hefir ekki á stuttum
tíma tekist að sýna fram á það, að hann
væri sá sem koma ætti.
Framsóknarflokkurinn hefir beðið
mikið afhroð, en þó hefir sá fjórðungs-
hundraðsflokkur nú mest á sínu valdi.
Og nú er í hendi Mr. Forke að sýna,
hvort hann er til foringja falinn eða eigi.
Það má segja um báða hina foringjana
að þeir séu í úlfakreppu, en Mr. Forke
stendur á krossgötum, svo að á honum
hvílir langtum meiri ábyrgð og vandi.
Og því meiri, sem flokkurinn er fámenn-
ari- — **
Hverjar afleiðingarnar verða um
stjórn landsins, og flokkaskiftingu á
þingi, er enn ekki auðið að segja með
mikhim líkindum.
Enginn af flokksforingjunum þremur
hefir látið nokkuð ákveðið í ljós. Þeir
virðast allir vera að bíða átekta. En
nokkuð má ef til vill marka af flokks-
blöðunum hverja stefnu þeir kunni að
taka.
Conservativar eru farnir að færast í
aukana, og telja blöð þeirra hina mestu
óhæfu, ef Mr. King segi ekki þegar af sér,
sérstaklega af því að hann sjálfur og
átta af ráðherrum hans fundu ekki náð
fyrir augum kjósenda, þar sem þeir buðu
sig fram, og krefjast þess að Mr. Meig-
hen sé falið að mynda ráðuneytið, með
fjölmennastan flokk á þinginu
Þessar ástæður eru léttvægar. Þótt
Mr. King sé ekki mannflestur á þingi,
þá er það í sjálfu sér engin ástæða til
þess að hann ekki geti setið áfram við
stýrið. Það er ekki oft að líkt stend-
ur á og nú, en þó ekki dæmalaust.
Nálægast dæmi er sjálfsagt frá brezku
kosningunum 6 des. 1923. Þá höfðu
Conservativar 258 sæti; Verkamenn 101;
Liberalar 188; óháðir voru 8. — Verka-
menn og Liberalar tilkyntu Baldwin, að
þéir myndu fella hann frá völdum ef
hann reyndi að taka þau. Enda feldu
þeir hann 17. desember. Þá myndaði
Ramsay McDonald stjórn, með tilstyrk
liberala, þótt meiri væri styrktarmunur
á honum og Baldwin en nú á Meighen
og King.
Það er því ekkert á móti því að Mr.
King myndi ráðuneyti ef Mr. Forke
kemur honum .til hjálpar. Hitt er
annað mál, hvort ekki er betri stjórn-
kænska, að lofa Mr. Meighen að mynda
ráðuneyti, ef hann getur, og sprengja
sig á því æða tilrauninni. Conserva-
tivar töpuðu vafalítið á þeirri tilraun,
nema því að eins að þeir treysti sér að
bjóða vesturfylkjunum betri boð en li-
beralar, og vel að merkja, enda betur
sín loforð en Mr. King auðnaðist.
Eitt er Heimskringlu sérstakt gleði-
efni, nú að lokum. En það er, að auð-
séð er og auðheyrt er, að hún hefir tal-
að í samhygð við mikinn meiri hluta
lesenda sinna í kosningunum.
Ekkert getur fengið oss meiri fagn-
aðar, en að vita að Heimskringla talar
ekki fyrir lokuðum eyrum, þótt því mið-
ur hljóti það oft að vera af vanefnum
gert. Og undur gott er að mega,
hugsa til þess, að íslendingar skuli vera
svo sinnaðir, að þeir muni jafnan skipa
sér undir merki allrar framsóknar. Á
öllum sviðum.
Líf og starf.
Rœða, flutt við guðsþjónustu í Sambandskirkju
Sunnudagskvöldið 1. nóvember
af séra R. E. Kvaran.
Þér, sem hér voruS stödd síöastliðinn
sunnudag, munuÖ minnast þess, aö eg ræddi þá
um, aö þess sæi ekki verulega augljós merki, aö
lega frá honum.
Það er alkunna, að ein merkasta deild kirkjc
unnar i siðuðum löndum nú á tímum, er kirkj-
an í Svíþjóð. Híún er eitt dæmið um, hversu
farsællega getur fariö á þeirri “rúmgóöu þjóö-
kirkju”, sem svo mikið hefir verið rætt um með
vorri þjóð. Þjóðkirkja landsins er, eins .og all-
ir vita, lútersk að sögu og erfðum. Sviar áttu
frá öndverðu einna mestan þátt í því, að sú kirkja
máði að festa rætur, því að Gústav Adolf bjarg-
aði hreyfingunni í Þýzkalandi á dögum þrjátíu
ára stríðsins. Og meðfram fyrir þá sök er lík-
legt, að Svíar láti sér annara um lúterska nafn-
ið, heldur en ef til vill nokkur önnur þjóð. En
þeir hafa borið gæfu til þess að eignast þá
inenn að foringjum í síðari tíð, sem tekist hefir
að bjarga því nafni frá því, að verða §koðað
sama sem íhald eitt við skoðanir, sem ekki eiga
lengur neinn rétt á sér, sökum aukinnar þekk-
ingar. Erkibiskup Svía, Söderblom, hefir tekist
að vernda rannsóknarfrelsi og skoðanafrelsi svo
innan kirkjunnar, að nú eru ekki á öðrum stöð-
um margbreyttari skoðanir í einum kirkjuflokki.
Og vitaskuld er skoðanafjölbreytni lífsspursmál
hverjum flokki, kirkjuflokki sem öðrum, ef alt
á ekki að missa máttinn til lífsins. í heiini, þar
sem enginn getur séð nema örlítið brot af sann-
leikanum, er honum bezt með því !>orgið, að sem
flestar hliðar verði séðar á honum og þær dregn-
ar fram i dagsljósið. Söderblom er sjálfur tölu-
vert róttækur í guðfræði sinni, en allir virðast
bera virðingu fyrir honum, og þeir ekkert síð-
ui' ,sem halda miklum mun fastar í erfikenning-
arnar en hann gerir. En ef til vill er það ein-
! mitt þessi reynsla, sem þvi hefir valdið, að hann
hefir orðið til þess að efna til þess fundar, er
lengi mun í minnuni hafður. Hann hefir fund-
ið innan sinnar eigin þjóðar, að með vitsmun-
um og velvilja mætti svo stýra og tilhaga, þótt
skoðanir væru frábreyttar á ýmsa vegu, að menn
mættu þó stefna að sameiginlegu niarki. Hans
eigin kirkja hefir staðið sem sameiginleg heild,
þótt breið sund og djúp væru á milli skoðananna
á ýmsar lundir. Sú hugsun hefir þvi virzt
mega liggja nærri fyrir Svium, að það, sem
þeim gæti tekist, kynni kristinni kirkju
heimsins líka ef til vill að geta tekist. Því get-
u>- ekki kirkjan öll staðið sem heild og unnið að
þeim markmiðum, sem hún játar að hún trúi
að mönnum sé ætlað að stefna að? hafa menn
spurt.
Fyrir nokkrum árum efndi Biskupakirkjan í
Bandarikjunum til alþjóðafundar allra kirkna í
Sviss. Umræðuefnin þar snerust aðallega um
það, hvernig við ýrði spornað villukenningum
og meiri festa fengist i kenningar og vald kirkj-
unnar. Fundurinn varð að engu nýtur. Sviarn-
'r> og þeir aðrir, sem mest unnu að undirbúningi
þessa síðari fundar, fundu að hér var stefnt í
þveröfuga átt frá öllu viti. Hvað getur kirkja
heimsins gert til þess að bæta böl mannanna og
vekja þann skilning á skyldum þeirra hvers til
annars, sem einn getur gert kristindóminn að
veruleika í lífi þjóðanna? er spurningin, sem
þeir hafa spurt um. Fyrir þá sök völdu þeir
sér að einkunnarorðum: “Lif og starf”, sem
það, er bezt táknaði þau verkefni, er fyrir
kirkjunni Iægi. Og það er skmst af að segja,
að þeir buðu á þennan fund í Stokkhólmi full-
trúum frá öllum höfuðkirkjudeildum, er hon-
tim vildu sinna. Enda söfnuðust þar sanian full-
trúar frá heimatrúboðintt danska og enskir Ún-
ítarar, Meþódistar og Baptistar, biskupakirkju-
menn o g Presbyterar, Congregationalistar
og Kvekarar, grísk-kaþólskir menn og fleiri.
Svo aö segja allar stefnur, er verulega rnikið
eiga undir sér — aðrir en rómversk-kaþólskir
menn. Þeir neituðu að hafa nokkur afskifti af
fundinum. Mesta athygli hafa va%Iaust þeir
grísk-kaþójsku vakið. Yfirmaður þeirrar kirkju-
deildar, patriarkinn eða páfinn í Alexandríu,
var þar sjálfur i fararlfroddi og stóð fyrir hin-
um margbrotnu helgisiðtnn, sem Vesturlanda-
mikið kendi áhrifa hinnar kristnu kirkju Can- ! mönnum eu sifelt að verða fjarlægari. Tveir
ada i opinberum málum landsins. Þess var get- ! Pr€star fra íslandi mættu á fundinum og hafa
ið, að naumast væri greinanlegt af þeim mál- ! si<ýrt ^ra gerðum hans að nokkuru.
um, er deildu mönnum í aðalflokka í þjóðmálum
landsins, að hún hefði lagt nokkurt kapp á að
veita mönnum skilning á þvi, að kristindómur- I
inn væri mál alþjóðar, ekki siður en hvers ein- |
staks manns. Og að lokum var á það bent, að ;
>ví yrði ekki neitað, að það væru aðrar stefnur j
og aðrir menn, en kirkjunnar menn, sem fastast ,
héldu hinum kristnu hugsjónum að heiminum
og mesta trú virtust hafa á þeim. Kristindómur- |
inn væri—að þvi er virtist—með öðrum orðum [
að færast úr höndum kirkjunnar og í aðrar ;
hendur, og sá flutningur yrði fullkominn hráð- !
Iega, ef ekki yrði töluvert alvarleg breyting á
afstöðunni allri.
Þetta hefðu verið sár orð fyrir mig að mæla,
sem kirkjunnar mann, ef eg ekki værisannfærður
um, að breytingin lægi i loftinu. Eftir öllum sól-
armerkjum að dæma, þá er ný öld upp að renna
breytingin lægi í loftinu. Eftir öllum sólar-
merkjum að dæma, þá er ný öld upp að renna
fyrir kristinni kirkju á jörðinni. Siðastliðið
sumar var haldiíS eitt hið merkasta þing kirkj- |
unnar manna um veröld viða, sem sögur fara
af. Það var jafnmerkilegt fyrir það, hverjir
sendu fulltrúa, um hvað var rætt og um hvað
var látið vera að ræða. Mér finst þessi at-
burður svo merkilegur, að eg hefi afráðið að
verja þessari stund til þess að segja yður litil-
Og nú væri ekki óeðlilegt, þótt áheyrendur
mínir spyrðu um, hverjar þessar gerðir hafi
verið. Allir vita, að sífelt er verið að halda
alþjóðafundi út af öllum mögulegum málum, og
stundum finst manni, að við umræðurnar einar
á þeim fundum sé látið sitja. Það er búið að
halda æði marga fundi um friðarmálin, um bind-
indismálin*o. s. frv. Og árangurinn sýnist ekki
vera ákaflega mikill af þeim ræðuhöldum öH-
um. Ef til vill dytti yður i hug að spyrja, hvort
hér væri ekki Iikt á komið. Hvort það myndi
yfirleitt sæta tíðindum, þótt kirkjunnar menn
hittust og töluðust við i nokkura daga. Hvort
mikið myndi taka stakkaskiftum við þær viðræð-
ur. En það er af þvi að eg held, að hér standi
nokkuð sérstaklega á, að eg hefi gert þetta að
umræðuefni. Fyrst og fremst er mikils um það
vert, að Austurríkismenn og Þjóðverjar skuli
hafa sezt hér á sama bekk og Englendingar og
Frakkar og Ameríkumenn, til þess að ræða sam-
eiginleg hugðarefni, sérstaklega þegar þau hugð-
arefni eru um samvinnu alls mannskynsins og
nm frið á meðal mannanna. Þá er hitt heldur
ekki lítils um vert, að sjá enska aðalsmenn sitja
á ráðstefnu með Kinverjum og Indverjum og
Svertingjum. En það sem maður rekur þó aðal-
lega augun i, í frásögunum um þennan atburð,
er þetta tvent, um hvað rætt er og um hvað er
ekki rætt. Það voru þegar kveðnar
niður allar umræður um einstakar
kenningar og um ágreining af ein-
stökum kenningum. Nú eru liðin rétt
1600 ár síðan merkasta kirkjuþing
fornaldarinnar var haldið í Niceu.
Þar voru þær samþyktir gerðar,, sem
kristinn heimur hefir álitið sig bund-
inn við alt til þessa tima, sér sjálf-
un< til ómetanleg tjóns. Þá eru gerð-
ar endanlegar ákvarðanir um skiln-
inginn á afstöðu Krists til guðs, um
þrenninguna og ýmsar aðrar kenn-
ingar, sem hafa ekkert skýrt fyrir
mönnunum, en valdið mikilli þoku í
hugum kynslóðanna. Og öll hin stpru
almennu þing, sem síðar hafa haldin
verið um kirkjuleg málefni, hafa öll
mestmegnis um það snúist, að lög-
festa einhverjar kenningar eía hrinda
af sér einhverjum skoðunum, sem á-
leitnar hafa verið. Þangað til núna.
Nú virðist sá skilningur vera að
færast yfir, að það sé ekki þinga verk
að segja mönnum fyrir um það,
hverju þeir eigi að trúa, en að það '
sé þinga verk að koma skipulagi á
það samstarf, sem kirkjan geti haft
mönnunum til heilla.
Eftir því sem mér koma hlutirnir
fyrir sjónir, af þeini lauslegu skýrsl-
um, sem eg hefi séð af fundinum, þá
hefir undiraldan í honuni verið sú,
er fólst í texta erkibiskupsins í
Winchester, er hóf hina fyrstu guðs-
þjónustu: “Gerið iðrun, því að guðs-
ríki er nálægt”. Af hinu opinbera
ávarpi, er þingið sendi út, er svo að
sjá, sem sú hugsun haft verið efst i
DODD’S nýrnapillur eru bezta
nýrnameðalið. Lækna og gigt,
bakverki, hjartabilun, þvag-
teppu, og önnur veikindi, sem
stafa frá nýrunum. — Dodd’s
Kidney Pills kosta 50c askjan,
eða 6 öskjur fyrir $2.50, og fást
hjá öllum lyfsögum, eða frá
The Dodds Medicine Co., Ltd.
Toronto, Ontario.
mé Carpenter), er rituð með meirí
skilningi og virðingu fyrir honum,
en aðrar bækur, ,sem eg hefi lesið.
En eg vildi lofa yður að heyra enn
nokkuð af yfirlýsingum þingsins.
“Á sviði iðnmálanna höfum ‘vér
séð, að sálin er öllu dýrmætari. Hún
á ekki að vera vélinni undirorpin, og;
^ekki ánauðug eigninni. Höfuðréttur
hennar er rétturinn til endurlausnar.
í nafni fagnaðarerindisins lýsum vér
yfir því, að þjóðarandi og þjóðarhag-
ur á ekki að grundvallast aðeins á
hugum manna, að kirkjan yrði að í leitinni að einstakra hag, heldur á
gera iðrun, þ. e. snúa við, taka upp
aðra Hfsstefnu, heldur en þá ,er hún
hefir hingað til haft. Og hver - sú
lifsstefna væri, má marka af því, um
hvað var rætt. Eg ætla að drepa á
örfá atriði.
“Vér játum,’’ segir í einni grein
hins opinbera ávarps, “fyrir guði og
fyrir mönnum, mistök og galla kirkn-
anna. Þeim hefir verið áfátt i sam-
úð og kærleika. Einkum meðal verka-
fólksins hafa óteljandi sálir, sem i
einlægni leituðu réttlætisins og sann-
leikans, snúið baki við Messiasi, með-
an einmitt þeir, sem kendu sig við
hann, voru slælegir fulltrviar þess
Drottins, sem er mildur og auðmjúk-
ur af hjarta. 1'il hvers er þá kirkj-
an kölluð nú ? Til iðrunar!”
Þér heyrið á þessu, að það var
skilningi á almenningsheill...........
Það skipulag eitt, þar sem samstarf-
ið milli auðs og vinnu kemur í stað
hinnar hlifðarlausu baráttu aflra við
alla, getur brotið braut því þjóðfé-
lagsástandi, þar sem vinnuveitandi
og verkamaður finna í starfi sintt
meðalið til þess að uppfylla hina sönnu
köllun sina á jörðunni. Þá munum
vér loks verða þess megandi að
lúta því boði lausnarans, að gera svo
við aðra, sem vér viljum að þeir
geri við oss.”
Eg bið yður að minnast þess, að
þetta er alþjóða kirkjuþing, setið af
600 kirkjulegum foringjum úr öllunt
álfum veraldarinnar. Eg vona að þér,
sem hingaö sækið kirkju að staðaldri,
munið kannast við, að hugsanir, ekki
óskyldar því, sem eg nú hefi lesið
verið undirstraumurinn i hugsunum
þessa þings. Þessar hugsanir, sem
hér ér dfcpið á, koma aftur og aftur
fram i ávarpinu. Aftur og aftur er
á það drepið, að þær hugsjónir, seni
sérstaklega eru á vorum dögum
kendar við samtök og kröfur verka-
lýðsins, sétt í fylsta samræmi við
ekki að ófyrirsynju mælt, hver hefði j upp, hafi verið ein aðalhliðin á því
erindi, sem eg hefi verið að leitasÞ
við að flytja hér i kirkjunni. Sum-
um hefir ógnað svo, hvað það væri
róttækt, að þeir hafa nefnt mig'
Bolshevika og erindi mitt Bolshe-
visma. Nú er það mála sannast, að
eg mundi ekki hika við að ganga
undir þvi nafni, ef til mála gæti kom
þær htigsjónir, er vér höfum fengið 'ið, að það ætti við mig. En svo er
frá kenningu Krists. Og um leið er | ekki. Eg trúi ekki á alræðisvald
það játað, að kirkjan hafi ekki sint verkamanna, frekar en á alræðisvald
þessum hliðum kristindómsins nema nokkurra annara manna. Trúar-
brögðin eru í mínum augtim meira
virði fyrir ntannlega hugstm heldur
ein, sem þvi veldur, að þessi grein j en nokkuð annað. I augum Bolshe-
er eftirtektarverð. Það er algerlega j vikaps eru þau minna en einskis
rétt athugað, að meðal verkafólksins virði. Svo að mismunurinn er óneit-
á slælegan og ófullkominn hátt.
En það er ekki þessi viðurkenning
“hafa óteljandi sálir, sem í einlægni
leituðu réttlætisins og sannleikans,
snúið baki við Messiasi”. Nokkur
hluti verkalýðshreyfingarinnar er al-
gerlega andvígur trúarbrögðunum i
heild sinni, og telur sig ekkert hafa
anlega dálítill. En hitt er mér ótví-
rætt fagnaðarefni, að geta borið
fram sannanir fyrir þvi, að því, sem
boðað hefir verið hér í kirkjunni, sé
nú að aukast fylgi i veröldinni. ÞaS
eru örfáar setningar einar i þessari
þangað að sækja, og þá heldur ekki j opinberu yfirlýsingu þessa kirkju-
til þeirra stóru anda, sem hin mis- j fundar, sem margir telja merkileg-
munandi trúarbrögð rekja sögu sina j astan kirkjufund í 16 aldir, sem eg
til. Merkasta dæmið þessu til sönn-j hefði kosið, að orðaðar væru á dá-
unar eru vitaskuld Bolshevikarnir á j lrtið aðra leið. Og yfirleitt er flest
Rússlandi, sem yfirleitt játa sig and- : það tekið frani, sem eg vildi sjá
víga kristindóminum. En mér finst i kirkjuna gera að sínum málum. Og
vert að veita þvi athygli, að kirkj-I einmitt í þessari grein, er eg síðast
unnar mönnum hættir mjög mikið til , lar yður, er það tekið fram, sem eg
þess að blanda þvi saman, að menn j held að mest sé um vert að brýna
snúi baki vtð Messiasi, þegar þerr fyrir mönnum, eins og högum er nú
snúa baki við kirkjunni. Eitis og hér j háttað. Það er þetta, sem fyrst er
er játað, þá hafa fulltrúar Krists oft j tekið fram: “A sviði iðnmálanna
rekið slælega erindi hans á þeim
sviðum, er hugsjónaríkum verka-
mönnutn og þeirra vinum hefir þótt
mestu varða. Ekkert er þvi eðlilegra
en að þeir vendust af að leita til
kirkjunnar um stuðning sínum mál-
um. En með þvi «r alls ekki sagt,
að lotning þeirra fyrir Kristi hafi
fyrir þá sök nokkuð þorrið. Enda
er það alkunna, að sumir áköfustu á-
deilendur á hendur kirkjunni, líta
með öllu lotningarmagni sálar sinnar
til Jesú, sem þess, er einn hafi bent
á leiðirnar út úr ógöngum mannlegs
böls. Myndin, sem dregin er upp
af Jesú í bók Uptons Sinclairs:
höfum vér séð, að sálin er ollu dýr-
viœtari, Hún á ckki að vera vél-
inni undirorpin, og ekki ánauðug
cigninni.”
Hvað er með þessu sagt ? Hér er
ráðist á þá hjátrú, sem skaðsamleg-
ust er alls, sem almenningsfylgi hefir
nú, og það er hjátrúin um íielgi eign-
arréttarins. Eins og titt er um flesta
hjátrú, þá er snefiil af sannindum í
henni. Sannindin eru þau, að rétt-
urinn til eigna er helgur að þvi leyti,
að hverjum manni eru nauðsynlegar
nokkurar eignir til þess að geta lif-
að lifi siðaðra manna. Honum er
nauðsyn að hafa þau ráð yfir gjöf-
‘Smiður er eg nefndur” (They call j utn náttúrunnar, er hann þarfnast