Heimskringla - 03.10.1927, Blaðsíða 3
WINNIPEG 3. OKT. ÍS27.
HEIMSKRINGLA
3. BLAÐStÐA*
Búið sjálf til
SAPU
og sparið peninga.!|
Alt sem þér þurfið
er úrgangsfita og
GILLETTS
PUREI \/P
FLAKEiiI Wmm
Notvísir í hverjum bauk.
Matsali ySar hefir það!
Avarp.
Séra Friðriks A- Friðrikssonar,
frá Wynyard, Sask.
við útförina í MarkerviMe
Kæru tilhreyrendur!
Eigin hvatir réðu vesturför
minni að þessu sinni. Stephan
hafði verið mér góður. Eg
fann hjá mér löngun til þess
að ‘ kveðja’’ hann. Þegar nú ást-
yinir hans og þeir aðrir, er að
þessari útfararathöfn stánda,
hvetja mig hér til þátttöku, finn
eg að mér er mikil sæmd veitt.
Fyrir þá sæmd er mér ljúft að
þ>akka, svo sem óverðskuldaða
en fagra gjöf.
¥ H- ¥
Stærstu viðburðir og fegurstu
æfintýri mannkynssögunnar
eiga flest að einu leyti sam-
merkt. Hægt og hljóðlega hafa
þau undirbúist. Engan, eða fáa
aðeins, grunaði hvað verða vildi.
En skyndilega “stóð það þar”,
andrið, æfintýrið, og var “dá-
samlegt fyrir augum vorum”.
í töfrareifum fátæklingsins
hófu verðandi spámenn vegferð
lífsins. Frelsarar fæddust og
voru lagðir í jötur. En fátækra
kot og búpeningsjötur eru óhá-
tíðlegir staðir. Þangað leita
menn hvað sízt tákna og stór-
merkja. Því fer oft svo, að
samborgarar og samtíð kann-
ast iítt við sína iangbeztu menn.
"’Þess vegna, sjá, eg sendi yður
spámenn, spekinga og fræði-
menn”, en “hvergi er spámaður
minna metinn en í landi sínu
og meðal ættingja sinna”. —
Fátæktin og “jatan” og stund-
um ef til vill bernskubrekin svo-
nefndu, skyggja svo oft á stór-
stiginn þroskaferil manndómsár
anna. Og sjóndepra samtíðar-
Innar er að mestu leyti ólækn-
andi. Hins vegar aðeins að
litlu le.yti arfgeng. Eftirtíminn
sér og skilur betur — ekki sína
eigin beztu menn — heldur þá
sem gengnir eru grafarleið.
Stephan er ðáinn. Nú fara
menn almennara en verið hefir
að sjá, að líf hans hefir verið
eitt þessara fágætu, furðulegu
“æfintýra”, er stinga í stúf við
hversdagslífin mörgu, eins og
óasar við eyðigresjur. Bláfá-
tæki íslenzki bóndasonurinn, er
aldrei var settur á neinn opin-
beran menntabekk framfara-
aldarinnar, er, hægt og hljóð-
lega, orðinn einn þeirra “spá-
manna, spekinga og fræði-
manna”, er ókomnar kynslóð-
ir munu líta upp til og ekki
gleyma.
En hversu fálega var hinu
unga, sérkennilega skáldi tek-
ið framan af æfinni. Hversu
þunglega féll jafnvel mætum
mönnum afdráttarlaus bersögli
spámannsins, er bannfærði
bræðravígin. “Undir kvöld” tók
þó andbyrinn að kyrra. “Veð-
urstaðan breyttist”, eins og
Steplian sjálfur komst að orði
kímileitur. Yfir gröf hans —
íslenzka spámannsleiðinu í
skjóli Klettafjallanna — mun
hún breytast til fulls..
* * *
Ef eg ætti að leggja út í það
að gera þess grein, hvað fyrir
mér Vakir helzt um einstök ein-
kenni Stephans, yrði það fyrst
fyrir mér að benda ykkur á,
hversu óvenjulega mikill tru-
maður hann var. Vel er mér
þó ljóst að öllu meiri fjarstæða
verður ekki um hann sögð,
samkvæmt sumra skilningi.
Hverjir eru trúmenn? Ekki
þeir, sem eru svo fullir af van-
trausti til tilverunnar, að þá
brestur kjark til þess að voga,
vona og treysta. Ekki þeir, sem
binda og loka inni öll verðmæti
lífs síns — lausaféð í kjallara-
hvelfingum, félagsgildin í kví-
um íhaldsskipulagsins og and-
legu verðmætin í járngerðum
játninganna. Ekki eru heldur
trúgjarnir menn trúmenn; held-
ur þeir hinir fáu, er eiga hina
spámannlegu trú, Sem er —
traust. Þeir t. d. eru trúmenn,
er hafa svo háar hugmyndir um
tilveruna og lífslögmálin, að þeir
í öllum hlutum fulltreysta sig-
urafli hins sanna og góða.
Stephan var gæddur þori slíkr
ar trúar. Það vita þeir, sem
ljóðin hans lesa. Og ljóðin hans
voru — hann sjálfur. Munið
þið þetta?
“Nú er færra lið til lands;
ládautt haf til sjóar.
Æskuvonir allar manns
eru á geiminn rónar.
Og hann svarar fyrirfram
þeim, er æðrast kynnu um hin
bh
i
i
i
í
i
i
A Strong, Reliable
Business School
MORE THAN 1500 ICELANDIC STUDENTS
HAVE ATTENDED THE SUCCESS BUSJNESS
COLLEGE OF WINNIPEG SINCE 1909
It will pay you again and again to train in Winnipeg
where employment is at its best and where you can
attend the SÚCCESS BUSINESS COLLEGE whose
graduates are giv.en preference by thousands of em-*
ployers and where you can step right from school into
a good position as soon as your course is finished. The
SUCCESS BUSINESS COLLEGE, Winnipeg, is a strong,
reliable school—its superior service has resulted in its
annual enrollment greatly exceeding the combined year-
ly attendance of all other Business Colleges in the wliole
Province of Manitoba. Open all the year. Enroll at
any time. Write for free prospectus.
Siglingar til Gamla Landsins
CANADIAN
NATIONAL
yflr nðvember «r- ileNember hafa aukafarleatir or: Nvefnvncnn nem
icanca heina leift ab akipNhiiIÍ og hafa Manihömi vib öll elniskiya-
lélöR. er siula til Bretlands or- annara Kvröpu.hafnarataöa.
SÉÐ IN VEGAHRÉF
Fastsetjið nú
Svo yiiur veitlat
lier.tu IxeKÍmli
Lág
Fargjöld
VFIR DESENBKR
—TIIj—
HAFN STAÐA
The ('anadlan Na-
tlonal selur ðfram
haldandi farmlha
A öll eimskipafé-
Iör yfir Atlanta-
hafltt ok «é r um
öll þafftndi vih-
vikjandi svefn-
klefum bieftl A
vöRnum »K eim_
skl|ium
EF ÞÉR EIGIÐ KUNNINGJA
Á GAMLA LANDINU
NAFNSPJOLD
BÖCCOSOCOCCCCOCCOSCCCCeCCCCCCOOCOSCOOSOOSCeOGOCiCCOOGÓC
The Hermin Art Salon
gerir ‘Hemstitching” og kvenfata-
saum eftir nýjustu tizku fyrir
lœgsta verfl.
Margra ára reynsla og fullkomn
asti vitnisburtiur frá beztu sauma-
skólum landsins. Utanborgar pönt
unum fyrir Hemstitching sérstakur
gaumur gefinn.
V. BENJAMINSSON, elgandi.
006 Snrgent Ave. Talsfml 34 lí>2
J
Dr. C. H. VROMAN
TANNLÆKNIR
Tennur yíar dregnar et5a lagatl-
ar án allra kvala.
TAL.S1MI 24 171
505 BOYD BLDG. WINNIPEO
L. Rey
Fruit, Confectionery
Tobaccos, Cigars, Cigarettes
Phone: 37 469
etc.
814 SARGENT Ave.
Farmiðar
TIL, OG FRÁ
öllum
íStöðum
a
Jörðinni
SEM ÞÉR VILDUÐ HJÁLPA AÐ
KOMA í ÞETTA LAND, ÞÁ HAF
IÐ TAL AF OSS. VÉR MUNUM
SJÁ UM ALT ÞVÍ VIÐVÍKJANDI
ALLOWAY & CHAMPION
067 Main St. Winnlpes, Man. Telephone 26 £61
umboösmenn fyrir
THECANADIAN NAT10NAL RAILWAYS
Emil Johnson
Service E/ectric
524 SARGENT AVE-
Selja rafmagnsáhöld af öllum teg.
undum.
ViDgerBir & Rafmagnsáhöldum,
fljótt og vel afgreiddar.
Sfmlt 31 507. Helma.fmlt 37 2SS
scaoccccoccccccccccocsosoe
MHS B. V. ISFELD
Planlnt A Teacher
STUDKOi
866 Alvenitone Streei
Phone s 37 020
'ðoooccoccoccocoococccco
\Dr. M. B. Ha/ldorson
401 B.jd Bldc.
Skrtfstofusíml: 23 ð74
Slundar sérstaklega tungnasjdk-
déma.
j Br aO flnn^ 4 akrlrstofu kl. 11—11
f h. og 2—< e. k.
HetmJU: 46 Alloway Ave.
TaUfmlt 33 158
HEALTH RESTORED
Læknlngar án lyfjk
Dr- S. O. Simpson N.D., D-0. D,0,
Chronic Diseases
Phone: 87 208
Suite 207 Somerset Blk.
WINNIPEG, MAN.
DAINTRY’S DRUG
STORE
Meðala lérfræbingv,
‘Vörugæði og fljót afgreiðala" |
eru einkunnarorð vor,
Horni Sargent og Liptoa,
, Phone: 31 166
! A. S. BARDAL
!
BUSINESS COLLEGE, Limited
385'/2 Portage Ave.—Winnipeg, Man:
fjarsæknu fley æskuvonanna:
“Nei, víst ekki! Heldurðu eg
hræðist um þær?
þótt hafsbrún sé miðið og tor-
veldur sær,
og allt móti andviðri róið.
Mín spá hefir aldrei þokast um
það:
Að þær muni hlaða og koma svo
að —
En — lenda við leiðið mitt
gróið!”
Skipin mega fara að koma
að. Lendingin er að verða til-
búin. Nú tekur að gróa leiðið
hans, er ávalt átti inni og kvað
um vonir og þá trú, sem er
traust.
Þó átti hann áreiðanlega
aldrei — sem fulltíða maður að
minnsta kosti — samleið né
samhyggð með þeirri kirkjutrú,
er honum var boðuð í æsku,
og enn er verið að boða hinum
ungu. Og tvennt skyldi varast
hér í dag. Illa ætti hér víð að
flytja nokkra kirkjulega ræðu,
er líktist þeim, er aldrei virtust
auka neinu við sjálfstæðar skoð
anir Stephans, um Guð og ó-
dauðleika, og önnur megin- úr-
lausnarefni mannsandans. Þó
vildi eg forðast að orð mín gæfu
tilefni til nokkurrar ásökunar
eins og þeirrar, er hreyft var —
eg held raunar að ástæðulausu
— við burtför Þorsteins Er-
lingssonar, að — kirkjan hafi
hrifsað hann til sín dáinn!
Þrátt fyrir margauðsýnda vin-
semd Stephans í garð frjáls-
trúarviðleitninnar hér vestra,1
skal engin tilraun gerð til þess,
að sýna hann sem kirkjuholl-
an né kirkjutrúaðan mann.
Engri kirkju væri þar hægt um
vik, meðan kvæðið “Nábjarg-
ir” er enn við lýði.
En við það skal standa, að
trúmaður var Stephan. Sann-
leikurinn var sá guð, er hann
treysti og tilbað; ekki sundur-
leitu, hefðhelguðu skoðanasann
indin okkar almennu, heldur
sannleikurinn óskilgreindi, eilífi
og óháði — og þó sínálægi, —
þessi mikii andlegi veruleiki, er
ókleift virðist að ná fullum tök-
um á, en kristallast þó ómót-
mælanlega í lífsreynslu mann-
anna, þar sem bezt er viljað og
gert, og einlægast og snjallast
hugsað. Sannleikanum laut
Stephan sem drottni sínum og
frelsara. Um rétt og blessunar-
áhrif hans á mannlífið var hann
alvíeg viss, ög fulltreysti sigri
hans í hverju máli að lokum.
Hve fáir eru þeir, sem eiga svo
mikla trú!
Þeir áttu sammerkt um þetta
Þorsteinn og Stephan. Þeir
gætu verið höfundar þessa kjör-
orðs guðvitringanna: “Engin
trúarbrögð eru æðri en sann-
leikurinn”. í þeim anda sagði
Stephan orðin þessi:
‘ Og sjálfur guð má sig fyrir
honum lækka”; þ. e. fyrir sann-
leikanum. Ægilega dirfskuleg,
vægast sagt, hafa þessi orð þótt.
í raun og veru eru þau ekkert
ægilegri en ávo mörg önnur
ummæli þeirra sögunnar stór-
menna, er til þess höfðu þrek,
að láta stjórnast af siðgæðis-
rödd anda síns, í trássi við
kröfukenningar hefðar og ytra
valds. Yfirlýsing Lúthers í
Worms t. d., var önnur að bún-
ingi en fyrnefnd ummæli Ste-
phans; kjarninn og tildrögin
hins vegar sama eðlis.
Rétt um þessar mundir eru
gerð að umtalsefni “krafta-
skáld” eða “ákvæðaskáld” Is-
lendinga. Er þar tveim skip-
að í fremstu röð: Hjálmari Jóns
syni og Agli Skallagrímssyni.
Fullyrt er, sem og vafalaust er
rétt, að hvergi sé að finna í
íslenzkum bókmenntum, og þótt
víðar væri leitað, hamslausari
andleg áræðistök, en í þjóð-
fundarkvæði Hjálmars:
“En viljirðu ekki orð mín heyra,
eilíf náðin guðdómlig,
skal mitt hróp af heitum dreyra
himininn rjúfa í kringum þig.”i
En þaulhugsað og festulega
segir Stephan: “Og sjálfur guð
má sig fyrir honum lækka”.
Svo óþýðlega sem slík ummæli
láta í eyrum vor kirkjumann-
anna, er þó þess að gæta, að
aðallega hafa þau inni að halda
þá óumflýjanlegu röknauðsyn,
að — sannleikurinn getur engu
lotið! Hann er langtignasta
huggrip mannsandans. Og sam-
kvæmt skilningi þeirra, er lang-
ar til að mega kallast kristnir,
er hann lögmál innsta eðlis og
veru sjálfs guðs. Það er fagn-
aðarhugsun trúaðs manns, að
guð sé háður sínu eigin sann-
leikseðli.. Sú hugsun er und-
irstaða hinnar einu sönnu trú-
ar, sem er — traust.
Þessi áminnsta ljóðlína ein-
kennir, mörgum öðrum fremur,
höfundinn. Þar er að finna,
eins og þegar er bent á, frum-
drög lífsskoðunar hans, — þ. e.
Guðstrú hans á sannleikann.
(Frh. á 7. bls.)
• «lur llkklatur og annaat um ttt-
farlr. Allur útbúnaHur aft b«atl
Ennfremur ««lur hann aliskonar
mlnnUvarba 0| legatolna_i_I
848 SHERBROOKE 8T.
Phonei 86 607 WIlNmPEG
WALTER J. LINDAL
BJÖRN STEFÁNSSON
Islenzkir lögfrœSingar
709 Great West Perm. Bldg.
Sími: 24 963 356 Main St
Hafa einnig skrifstofur aC Lund-
ar, Piney, Gimli, Riverton, Man.
rr
TH. JOHNSON,
Ormakari og GulLmihui
Selur giftlngaleyfÍBbrAL
I aeritakt athygll voltt pðntunum
08 vlðriörðum útan af landl.
284 Maln St. Phone 24 637
DR. J. STEFÁNSSON
216 HEDICAL ARTS BLBCk
Hornt Kennedy og Graham.
Stnndar el>(ta(i anrna-,
aef- oa kverka-aJúhdOi_
VB kltta frd tt 11 tll U L h
•8 h!. 8 tl 5 e- h.
Talalml: 21 834
Helmlll: 638 McMilIan Ave. 42 68]
Dr. Kr. J. Austmann
WYNYARH
SASK
DK. A. DLÖNDAL
602 Medlcal Arts Bldg.
Talsfml. 22 296
Stundar aérstaklega kvensjúkdóma
og barnasjúkdðma. — AB hltta:
kl. 10—12 f. h. og 3—6 e. h
Heimlli: 806 Victor St.—Sími 28 130
/. H. Stitt . G. S. Thon’aldsou
Stitt & Thorvaldson
Lögfr. og málafærslumenn.
807 Union Trust Bldg.
IV innipeg.
Talsimi: 24 586
J. J. SWANSON & CO.
Llmlted
R B N T A I. S
INSUHANOR
R E A L ESTATE
MORTGAGBS
600 Parla Uulldlus, Wlnnlpeff, 1
1
Telephone: 21 613
J. Christopherson,
Islenzkur lögfræðtngur
845 Somerset Blk.
Winnipeg, Man.
Dr. B. H. OLSON
216-220 Medlcal Arts Bldg.
Cor. Graham and Kennody St.
Phone: 21 834
Vlðtalstimi: 11—12 og 1—5.86
Helmlli: 921 Sherburn St.
WINNIPEG, MAN.
Carl Thorlakson
Ursmiður
Allar pantanir meS pósti afgreidd-
ar tafarlaust og nákvæmlega. —
Sendig úr ySar til atSgerSa.
Thomas Jewelry Co.
666 Sargent Ave. — Simi 34 152
Talslmii 28 880
DR. J. G. SNIDAL
TANNLIEKNIR
•14 Somnraet Blmefei
PortifC Ay«. WINNIPIO
i Dr. Sig. Jul.
Johannesson
stundár almennar lækningar.!
I
I
i
.*«:' 1
532 Sherburn Street,
Talsími: 30 877
uJusticia’, Private School
and Business College
OPNAR TVO SKÖLA I VIÐBOT.
ROOM 22, 222 PORTAGE AVE. — PHONE 21 073
CHARLESWOOD. — PHONE 63 108
ST. JAMES BRANCH, 2 PARKVIEW BLDG.
Auk vanalegra námsgreina veitum viö einstaklega góSa ti!-
sögn í enskri tungu. málfræSi og bókmentum, með þeim til-
gangi a8 gjöra mögulegt fyrir þá sem frá öðrum þjóöum
koma aö láta í ljós beztu hugsanir sínar á fósturmáli sínu
Enskunni, eins vel og innfæddir gvta gjört.
Heimskringla mælir meö skóla þessum, og selur “Scholar-
ships” átækifærisveröi. Þetta tilboö gildir aöeins til 31. ágúst-
Þaö kostar yöur ekkert aö biöja um frekari upplýsingar.