Heimskringla - 15.05.1929, Blaðsíða 5
WINNIPEG, 15. MAÍ, 1929
HEI MSK.RINGLA
5. BLAÐSIÐA
inu, meö nokkrum rökum. Dettur
honum í hug aö nokkur annar maður
líti þannig á máliö? Heldur hann
að menn séu ekki löngu orðnir
þreyttir á þessu stagli? Sér hann
ekki sjálfur að vörðurnar hans vísa
beina leið út í hugsanagrautar-for-
æði, sem engan langar til að vaða
í gegnum að óþörfu. Um síðasta
atriðið sem hann minnist á, $200.00
góðu, er það eitt að segja, að hann
getur ekki vitað betur um það en ég
sjálfur. Ef hann vill fremur trúa
ímyndan sinni, en orðum mínum,
tjáir ekki um það að sakast.
Þá kem ég að Arnljóti mínum
Olson. Hann þykist hafa margt
að athuga við grein mína. Fyrst
er föðurleg áminning um að vera
ekki með þennan “mont-rembing og
smekkleysi,” sem greinin, eítir hans
dómi, byrjar á. Sjálfsagt er að
virða góðan vilja og þakka honum
þessa leiðbeiningu. Þá fræðir hann
tnig á því að kenning J. S. Mills
um frelsi og mannréttindi sé “daun-
ill.” Þetta kemur mér ekki á ó-
vart frá Arnljóti. Þeir, sem finna
niikið til undan þeim höftum, sem
íslenzkt drenglyndi leggur á hegðan-
frelsi manna geta eigi átt samleið
nieð mönnum eins og J. S. Mill. Á
þetta reyndi ég að benda í grein
niinni. Hegðan Arnljóts á rit-
vellinum ber þess vott, að hann
nýtur í fullum mæli þess frelsis sem
ég talaði um: kjaftæðisfrelsis. Róg-
rétturinn sýnist einnig vera viður-
kendur að Lögbergi okkar Vestur-
íslendinga. En þar með er ekki
sagt að íslenzkur almenningur hafi
viðurkennt þessa igrein mannréttind-
anna. • Hann stendur, sem betur
fer, langt fyrir ofan Arnljót og Lög-
berg. Einhver minntist á að draga
niður fyrir sorpið; hver veit nema
Arnljótur komist þangað með Lög-
berg, ef hann heldur nógu stíft fram
kröfum sínum um þær greinar
frelsis og réttinda, sem hann þráir
mest!
Þegar lengra kom fram í opna
bréfið Arnljóts flaug mér í hug
saga. sem ég heyrði í ungdæmi
minu. Hún var af manni sem átt
hafði þann grip, sem nefndur var
skollabuxur, og var trú manna að
hann gengi í þeim irinstum fata.
Þeim fylgdi sú náttúra, að mannin-
um varð aldrei féfátt. En til þess
að eignast brækurnar hafði hann
orðið að veðsetja sál sina. Getur
verið að Arnljótur hafi komist yfir
slíkan grip ? Ekki veit ég samt
til að hann sé auðsælli en aðrir menn
nema að auði ósannindanna; þar
þekki ég engan hans líka. Honum
verður aldrei orðfátt, ef hann vill
til ósannindanna grípa. Mér hefir
■því dottið í hug að hann muni ganga
í andlegum skollahuxum og efnið í
þær muni sótt annaðhvort til Gróu
á Leiti eða Marðar Valgarðssonar.
Eg hefði ekki svarað þessu bréfi
Arnljóts neinu, ef ekki hefði hann
ofið inn í það nýjum ósannindum,
því það sem hann reynir að klóra
yfir sínar fyrri sögur er ekki svara
vert. Til dæmis vill hann klóra yfir
aðdróttun sína til séra Alberts og
mín, um það að við höfum átt að
taka fé úr Ingólfssjóðnum til lög-
varnar fyrir annan mann, með þess-
um orðum:
“Eg segi frá því í Lögbergi 24.
jan. s. 1., að ég hafi verið boðaður
á samtal við séra Rögnvald, og
greindi þar frá hvert samtalið var.
Svo líður tíminn til 13. marz að
Heimskringla kemur með frétt um
það, að samtalið hafi átt sér stað,
og að Rögnvaldur viðurkenni, að
allt, sem ég hafi um það saigt, sé
rétt með farið.
Fyrir þessar ‘‘mannorðsmeiðandi
sakir” mínar, kemur þú, Hjálmar
minn, sem hvergi varst nálægur sam
talinu, og “einn getur um það bor-
ið” hvað fram fór, með þessa hrif-
andi vörn fyrir okkur báða: ÞiS
IjúgiS báSir “frá rótum.”
Vitanlega hef ég ekkert um það
sagt sem þeirn kann að hafa farið á
milli, séra Rögnvaldi og Arnljóti.
En þá aðdróttun senr felst í eítir-
farandi klausu lýsti ég logna frá
rótum:
TILBREYTNI
LYSTAUKANDI
og METTANDI
Allir heimta tilbreytni í brauði eins og í öðrum fæðu-
tegundum sérstök brauð til næringar líkam-
anum — er styrkja meltinguna, — aðstoða innýflin,
efla bein og vöðva.
Þessa tilbreytni fáið þér í
SIPEIRS mRNELL
BREfíD
Hversdags brauðtegundir vorar fara yfir 21 tegund
af brauðhleifum, kökum og snúðum. Hver um sig
er bökuð með sérstökum hætti, er oss hefir lærzt á
síðastliðnum 50 árum, er vér höfum bakað fyrid
heimili Winnipegborgar.
Snúðair og Kökur Hversdags Brauðtegundir
Snowdrlft Heal her
Mllk Speclnl Vlen n n Sweet Plaln
fírahnm Health Hniniii 11 n ii n Smnll Sqnare RoIIh
Ilye Frull Ieed IInnh Ijnrpre Sqnare Rolls
Heal Homemnde Twln L.oaf l’arkerlioiiNe — Vieuna IIoIIn
ÍOO Wholewhent ItalHln Hye FIiiRer HoIIh Grnham HoIIh
SÆTABRAUÐ — SMÁKÖKUR — KLEINUR
Flutt út á hverjum degi um Winnipegborg á Speirs-
Parnell brauðvögnunum, eða sent beint frá kaup-
manninum. Einnig sent til stöðva utan bæjarins.
- “jfeedtntf a City since 1832 -
Bakin^ Co. Líd,
“Hugmynd mín er, að ekki hafi lið
ið meira en dagur, þar til að þessir
tvö hundruð dalir hafi verið greidd-
ir úr Ingólfssjóðnum, í því skyni,
sem Rögnvaldur stakk upp á.”
Uni það gat ég einn borið vitni.
Ef Arnljótur heldur að þeir, séra
Rögnvaldur og hann hafi talað pen-
inga inn til IV. J. Lindals til lög-
varnar fyrir einhvern, má hann búa
að þeirri “hugmynd” sinni eins lengi
og honum gott þykir. Eg segi það
eitt þar um, að þeir peningar voru
ekki talaðir út úr varnarsjóði Ing-
ólfs Ingólfssonar.
önnur lý)g,i Arnljóts, sem ég mót-
mælti var sú, að “við sem i þeirri
nefnd vorum bundumst drengskapar
lieiti um það í byrjun starfsins að
taka ekkert fyrir verk okkar.” I*essa
lýgi sína bar hann fram í Lögbergi
4. apríl, og vildi með henni skreyta
frásögu sína og gera launakröfu
mina ódrengilega í augum lesend-
anna. I opna bréfinu forsvarar
hann sig á þessa leið:
“Þó var það lieit á tvennan hátt
gjört. Fyrst með því, að við tók-
um. á móti nefndarkosningunni á
borgarafundinum. Svo, í annað
sinn, er Ivar heitinn Hjartarson kom
og gaf okkur sitt staklega góða til-
Ix)ð, um að vinna það stóra verk,
sem hann vann, án nokkurs cndur-
gjalds, en með því ákveðna skilyrði,
að við ekki borguðum neitt út fyrir
vetk, við þá væntanlegu fjársöfnun,
eða gæzlu peninganna. Það skil-
I yrði gengumst við undir, um leið og
I við þá lýstum viðeigandi ánægju
' okkar yfir hin,u göfgisfulla tilboði
hans. Það loforð okkar til hans
brutum við satnt, með því að borga
einn tíu dala reikning, er okkur var
sendur. Við héldum aftur það
loforð, hvað okkur sjálfunt viðkom,
því enginn okkar tók neitt fyrir þau
litlu vik, er við framkvæmdum, —
að þér einum undanskildum, er komst
með $200.00 reiknirnginn eftirminni-
lega.”
Sannleikurinn í þessu máli er sá,
að ívar heitinn Hjartarson kom
aldrei á okkar fund. Arnljótur
skýrði frá viðtali við hann á nefnd-
aríundi og var honum falið að finna
hann aftur. Hvenær hann ltefir átt
að kalla okkur nefndarmenn saman
til þess að láta okkur “afleggja eið-
inn” veit ég ekki. Aðrir nefndar-
menn geta sagt fyrir sig; ég var þar
ekki viðstaddur. En sýnist nú ekki
ílestum vera nokkuði langt gengið,
þegar farið er að seilast ofan í
grafir framliðinna eftir ljúgvitnum.
En svo er aftur þess að gæta, að
dánir menn hreyfa ekki andmælum,
og Arnljótur þykist liklega örugg-
ur um sig. Hinni meinlokunni, um
"þegjandi” drengskaparheit á borg-
arafundinum þarf ekki að svara, all-
ir sjá hvilík fjarstæða hún er.
Þá er þriðja lýgin sú, að reikning '
ur minn hafi aldrei verið samþykkt-
ur af nefndinni. Eg benti Arn-
ljóti á það í fyrri grein minni, að
hann skyldi leita fyrir sér í fundar-
gerðabók nefndarinnar, ef hann
vissi eigi að hann færi með rangt
mál. En hann hefir heldur kosið
að japla á ný lýgi sína, heldur en
að fara að mínum ráðum. Eg hef
j nú tekið af honum það ómak. I
! fundargerð frá 27. febr., 1925 stend-
ur meðal annars þetta: “Gjaldkeri
félagsins, Hjálmar Gíslason, lagði
fram sundurliðaðan reikninig; Ing-
Ólfssjóðsins, sem hér fylgir. .......
Klemens Jónasson gerði tillögu, sem
studd var af vara forseta Gísla Jóns- j
syni, um að samþykkja skyldi I
reikninginn sem lesinn. Var sú til-1
laga samþykkt með öllum greiddum !
atkvæðum......”
Arnljótur var viðstaddur á þessum j
fundi. Einnig var þessi fundargerð j
lesin og samþykkt á næsta fundi að
Arnljóti viðstöddum, og hrevfði I
hann engum mótmælum gegn henni.
Það er svo sem ekki mót von, að
menn, sem láta sér eins ant um að
rægja og níða meðbræður sxna, sem
hér hefir verið bent á um Arnljót,
láti gleitt um trúmennsku i orði og
verki. Slíkum mönnum er ekki lá-
andi, þó þeir kjósi sjálfa sig í
nefndir og gumi af almenningsum-
boði, sem þeir gangi með upp á vas-
ann. Og það skal engan furða aö I
almenningur flykkist undir merki
slíkra forystumanna.
Einni lýgi Arnljótar vil ég enn
mótmæla. , Það er þessi klausa:
Hjálmar A. Bergman og aðra er hon
um hafa fylgt að málum, og kapp-
kostað hafa að fyligja stöðugt fram
óskum og ákvæðum borgarafundar-
ins, hefir þú og þínir leiðtogar,
lagt kapp á að ófrægja.”
Eg hef aldrei lagt kapp á að ó-
frægja nokkurn mann, hvorki Hjálm
sar Bergman eða aðra. Ef Arn-
ljótur telur sér ófrægð í því, sem
ég skrifa nú um hann, má hann sjálf-
um sér um kenna. Eg hef ekkert
gert á hlu‘a hans og hann mátti vel
sjá mig og aðra fyrri samverka-
menn sínaví íriði. Hvað hann
nxeinar með orðunum “leiðtogar þín-
ir” veit ég ekki með vissu, en ég
býst við að hann. eigi þar við heim-
fararnefndina, því hann víkur að
henni annarsstaðar. Eg þarf ekkert
fyrir hana að svara; hún er vel fær
um að gera það sjálf. Enda kem-
ur henni þetta rnál ekkert við. En
það er orðin andleg móðursýki á
þessunx hetjurn, eins og Arnljóti, að
sjá heimfararnefndina á bak við
allt, sem þeim finnst sér andstætt á
einhvern hátt.
Alveg eins og sagt er um fólk á
yissu tfimabili hjátrúar og hindur-
vitna, að það sér allstaðar djöful-
inn. Þeir eru orðnir eins og kerl-
ingin, sem datt í bæjardyrum og
braut koppinn sinn, og sagði að djöf-
ullinn hefði fellt sig. — Eg verð að
lá‘a bíða næsta blaðs að athuga það,
sem Arnljótur hefir að segja um
reikninga mina.
(Meira)
Hjálmar Gíslason.
R0YAL
YEAST
CAKES
GERIR
AFBRAGÐ
HEIMATIL-
BÚIÐ
BRAUÐ
Fyrirmynd
að gæð-
um f
V
meir ea
50 ár.
Samkvæmt lögum félagsins hefir
heimild til þess að senda einn full-
trúa fyrir hverja 50 meðlimi eða
brot af því. Þó skal öllum heimilt
að senda að, minnsta kosti tvo full-
trúa, en eigi fleiri en 5. Æskilegt
væri að söfnuðirnir gerðu skrifara
eða forseta sem fyrst aðvart hverjii;
liklegt er að sendir verði.
-----------x----------
Sjöunda Arsþing
hins Sameinaða Kirkjufélags verður
sett að Riverton föstudaginn 28.
júní næstkomandi kl. 2 e. h.
sérhver söfnuður í kirkjufélaginu
Migsluathöfn hinnar riýju kirkju
Sambandssafnaðar í Riverton fer
fram í sanrbandi við þingstörfin.
Ragnar B. Kvaran,
forseti hins Sameinaða Kirkju-
félags.
McDonald Dure Lumber Co.
Limited
812 Wall Street, Winnipeg
Sími 37 056
Yfirsmiðurinn yðar getur sagt yður hvað mikið
þér getið sparað í uophitun með því að nota BALSAM
WOOL fyrir veggfóður.
Magnússon and Robertson húsasmiðir, er vanda
húsabyggingar sínar allar, og fleiri, hafa haft töluverða
reynslu af þessu byggingaefni. Leitið upplýsinga hjá
þeim.
McDONALD DURE LUMBER CO. LIMITED
Stiles & Humphries
THkynna
Þér getið sparað 20 procent
á efninu
I Karlmannafatnaði, Höttum og
Fatnaði.
En rnunið eftir því, að þetta
stendur aðeins þessa vikn
Stiles & Humphries
Winnipeg’s Smart Men’s Wear Shop
261 Portage Ave.( Next to Dingwalla)