Heimskringla - 29.01.1930, Page 3

WINNIPEG, 29. JAN., 1930
HEIMSKRINGLA
3. BLAÐSÍÐA
sldpverjarnir þrír af Þór frá Skaga-
strandarbátnum, í björgunarbát Þórs,
og ætluöu aö reyna að komast að
skipinu. Taug var höfS miili bátanna.
Er Þórs-menn voru komnir svo sem
á hálfa leiS til skipsins hvolfdi bátn-
um undir þeim. Allir eru menri þess-
ir syndir vel. Bátinn fengu þeir aftur
á réttan kjöl. En þeir voru ekki fyr
komnir í hann aftur, en honum hvofdi
a® nýju. Enn fengu þeir bátinn á
kjöl og komust i hann.
Sáu þeir nú, aS eigi myndi þýða a'S
Eugsa til björgunar. Voru þeir þá
svd nálægt Þór, aS þeim tókst aS
kalla til skipverja, og seigja þeim, aS
skip væru á leiSinni til aS taka þátt
í björgunarstarfinu og báSu þá um
aS bíSa rólega. SiSan voru menn
þessir þrír fluttir til Skagastrandar
og þeim fengin þar viSeigandi aS-
hlynning. Báru þeir sig vel eftir sjó-
volkiS og hrakningana. Einn þeirra,
fyrsti vélstjóri hafSi meiSst á fæti,
og hafSi þrautir allmiklar. Eftir því
s'em fréttist í gær, eru meiSsli þessi
ekki alvarleg.
Hinn Skagastrandarbáturinn, sem
eftir var er mennirnir voru fluttir í
land, kom snöggva ferS heim um
kvöldiS, svo bátverjar gætu fengiS
þar föt og hressingu. Annars voru
báSir triillubátarnir mestaltaf á strand-
staSnum frá þvi á sunnudag er þeir
lögSu fyrst. og þar til mönnunum varS
bjargaS.
"'Hannes ráðherra” kvaddur til að
bjarga skipshöfn Þórs.
Uim kl. 2 á sunnudag sneri lands-
stjórnin sér til framkvæmdarstjóra,
'“Alliance”-féi!algsins, Jóns Ölafssonar,
og baS hann um aS senda togara fé-
lagsins, “Hannes ráSherra” á strand-
staSinn til bjargar. Brá ihann skjótt
viS, og sendi skipstjóra skeyti. Tog-
arinn var þá staddur á Önundarfiröi.
“Hannes ráöherra” var kominn á
vettvang kl. aS ganga 9 á mánudags-
morgun. Tókst þá mjög greiölega aS
ná skipverjum úr Þór.
M|gbl. sendi skipstjóranum á
“Hannesi ráöherra” Ingvari Bene-
diktssyni skeyti, og baS hann aS segja
af ferS sinni.
Ingvar skipstjóri segir frá
björguninni:
Kl. 3 á sunnudag var lagt af staS
frá ÖnundarfirSi. VeSur var hvast
af norSaustri og stórhríö. ViS Straum-
nes birti til. Þaöan hreptum viS
hvassan andhyr aS Skaga. Þar vor-
um viö kl. 6 á mánudagsmorgun.
Utan viö HöfSakaupstaS beiS okkar
“trillu-bátur.” MeS ihonum var maSur
sem kunnugur er á þessum slóöum.
Tókum viS hann meS okkur inn fló-
ann. Héldum viö síöan á strand-
staöinn.
SkipiS liggur hátt á klettum, meS
riiikla bakborSs-“slagsíöu”, og snýr
stefni aö landi.
Sjór var stiltur á strandstaSnum. í
olögum gengur þó yfir afturhluta
skipsins.
Bjórgunin
Er viö komum á staSinn sendum viö
bát meö sex mönnum til Þórs. HöfSu
þeir meS sér allmtkiö af lýsi, og út-
búnaS er komiö gæti aS gagni.
Tveir “trillu”nbátar voru fyrir á
strandstaönum er viS komum þangaS.
Voru þeir okkur til aSstoSar viS
björgunina.
Var öörum þeirra lagt viS akkeri
og bundinn kaSall í hann, er festur
var i bát þann er viö rerum til Þórs.
ViS fyrstu tilraun náöust 10 menn
úr Þór í bátinn.. ViS næstu tilraun
náSust þeir 3 sem eftir voru. — StóS
sjál-f bjötigunin ekki yfir nema 40
mínútur.
Ingvar.
Er björguninni var lokiS, var varö-
skipiS Ægir komiö á staSinn. Voru
strandmennirnir flutíir í varSskipiS.
“Hannes ráöherra” mun hafa veriö
eftir á strandstaönum, og munu skip-
verjar hafa athugaö hvort gerlegt
væri aS bjarga nokkru úr skipinu.
Ægir fór fyrs'; inn á Blönduós, og
skilaöi þangaö sr. Jóni Guönasyni, er
Þór átti aS flytja til HrútafjarSar.
SíSan fór Ægir á strandstaSinn aftur.
Þaöan mun hann hafa fariö í gær-
kvöldi.
Frá Eiríki Kristóferssyni
skipstjóra
I gær sendi Mgbl. fyrirspurn til
Eiríks Kristóferssonar skipstjóra á
Þór um HSan skipshafnarinnar. Fékk
blaöiö svohljóöandi svar:
Þór strandaSi um kl. 20,40 á laulgar-
dag. Fyrst eftir aS skipiö tók grunn,
valt þaö ákaflega, og gekk sjór yfir
þaö. ViS þaö uröu flest allir skip-
verjar votir meira og minna. En síöar,
þegar skipiS stóS fast, var hægt aS
ná í litilsháttar af fötum. Samt voru
allir votir, aö einhverju leyti. Mat-
væli náSust aSeins lítiLháttar, en eld
var ekki hægt aS kveikja, vegna halla
á skipinu. Yfirleitt leiö mönnum vel
eftir ástæSum. Allir frískir og hressir
og sumir spaugsamir. Heyröist ekki
æöru orö þótt sumum væri kalt meS
köflum, því frost var. Þó menn
væru í skipinu 38 klst. eftir strandiö,
nema þeir sex sem voru þar 18 klst.
var varla hægt aö sjá á mönnum, aS
þeir kæmu úr volki, er björgun var
lokiö.
Eiríkur Kristófersson.
Sr. Jón Guðmson segir frá.
Holdvotur, skól-aus og ber-
hófðaður.
Nokkru eftir aö Ægir kom til
Blönduóss, haföi Mgbl. tal af sira
Jón Guönasyni, og spuröi ihann af
feröalagi þessu og hrakningum. Sr.
Jón virtist hinn hressasti, enda þótt
hann sé óvanUr sjóvol'ki og vosbúS.
Hann ætlaöi aö halda áfram í gær
heim til sín.
Frásögn hans var í stuttu máli á
þessa leiö:
ViS fórum frá Blönduósi á föstu-
dagskvöld, eftir aS Runólfur frá
Kornsá var kominn þar í land. Skall
á aftaka noröan hríö. ÆtlaSi skip-
stjóri aS halda vestur undir Grímsey.
En er komiö var vestur í flóann, var
hríSin svo dimm aS hann gat búist
viö því, aS Grímseyjarvitinn sæist
ekki nægilega snemma, og myndi þvi
óráSlögt aö halda þangaö. Þá um
nóttina bilaöi stýri skipsins. Eftir
því sem ég fæ skiliö, segir J. G., vor-
um viS þá í yfirvofandi lífsháska, ef
eigi heföi tekist aS gera viö þá bi'lun.
En bráSabirgSaviSgerö tókst.
Á laugardagsmorgun vorum viö
komnir nálægt Ytri-Ey á Skaga-
strönd. Lögöumst viS þar viS akkeri.
Lágum viö viö akkeri allan laugar-
daginn, qg sáum aldrei til lands. —
DýpiS var rnælt á 10 mínútna fresti,
og reyndist altaf mikiS til þess aö
gera.
Alt í einu kl. aö ganga níu um
kvöldiö, veröur dýpiö mikiö minna.
Ætlar skipstjóri þá aS létta akkerum,
og fjarlægja skipiö frá landi.
En stýrisútbúnaöur mun þá eigi
hafa reynst traustur. Akkerisfestin
slitnaöi víst, er draga átti upp, og í
sömu svifum kennir skipiö grunns og
er á næstu augnablikum komiö upp á
sker. . .
A'llir menn í skipinu þustu tafarlaust
upp á þiljur, eins og þeir fljótast
gátu. Bg lá niöri í rúmi mínu, er
skipiö strandaSi, og þaut upp skólaus
og berhöfSaöur, upp í stýriihús. Þang-
aö hópuSust flestir skipverjar þá þeg-
ar, 0g þar heldum viö okkur aö mestu
leyti um nóttina.
Aftakaveöur var alla þá nótt. Sjór
gekk yfir þilfariö í sífellu. Mest
mæddi á afturhluta skipsins.
Er frá leiö og skipiS skoröaöist
nokkuö á skerinu, vorum viö ekki
hræddir um aS þaS myndi liöast í
sundur þarna.
LiSan okkar þá nótt var hvergi
nærri góö. Einkum amaöi aö kuldi
og vosbúö. FatnaSur sá sem menn
náöu til viSbótar viö þaö sem þeir
höfSu í upphafi, var allur blautur, og
voru flestir meira og minna iholdvotir.
Pípt var í sifellu um kvöldiö, og
eins skotiS skotum. Bóndinn á
Sölvabakka varS var viö skotin. Gekk
hann til bæjardyra, en sá ekkert fyrir
blindbyl. Aörir munu ekki hafa oröiö
varir viS okkur þarna.
AS morgni sunnudaigs er 'birti upp,
sá Sölvabakkabóndinn togara sigla
út filóann frá svonefndri Eyjarey.
HugSi hann þá, aö þar myndi vera
skip þaS, sem hann haföi heyrt til
um kvöldiö. Veitti hann því skipa-
feröum eigi frekari eftirtekt.
Þegar sex menn fóru í bjórgmtar-
bátinn.
Er fram á sunnudaginn kom birti
upp. BrimiS var afskaplegt, þó
storminn heföi lægt. ÞaS minkaSi
þó smátt og smátt allan þann dag,
og lengdust bilin milli ólaganna.
Skipsbáturinn, sá minni, hafSi
brotnaö um nóttina, og haföi sjórinn
tekiS hann út. Eftir var stærri bát-
urinn.
Er augljóst var, aS “trillu”4>átarn-
ir frá Skagaströnd gætu eigi komist
aö skipinu, varö þaö aö ráöi, aS sex
meöal vöskustu skipsmanna áræddu aS
leggja frá skipinu á bátnum sem eftir,
var. Fóru mennirnir í bátinn, og,
var hann síöan látinn síga niöur meS
skipshliöinhi. Var hann látinn
hanga þar uns sætt var færi aS sleppa
honum frá skipinu m'illi ólaga. MéS
karlmensku og snarræSi tókst þessum
sex mönnum aS komast frá skipinu.
Þótt þetta tækist, er alveg undir
hælinn lagt, aS hægt heföi veriS aö
halda bát óbrotnum viö skipshliöina,
er aS heföi komiS.
Matvætli höfSum viS nokkur, mest
kex og þessháttar, og drykkjarvatn og
nokkrar flöskur af öli. Drykkjar-
föng voru þó þrotin um þaö leyti sem
viS komumst úr skipinu.
— A8 endingu getur sr. Jón þess,
hve mjög hann dáist aS ró þeirri og
stillingu, sem skipverjar hefSu sýnt
allan tímann, sem þeir voru þarna
teptir í skipinu. Svo glaöværir og
kátir hefSu þeir stundum veriS, aS
hann hefSi meS köflum nærri aö
segja gleymt því hvernig ástátt var
fyrir þeim — og jafnvel ekki fundi'S
sérlega mikiö til þess, aö hann sjálfur
væri “landkrabbi”, sem aldrei heföi
j fyrri lent í neinu sjóvolki.
TIL ÍSLANDS 1930
NÝIR SAMNINGAR
hafa verið gerðir af Heimfararnefndinni við
Canadian Pacific félagið
“SS MONTCALM ’ (16,400 Tonn)
er nú ráðið til íslandsfararinnar 1930 og
Siglir Frá Montreal kl. 10 f. h. 14. Júní
Beina leið til Reykjavíkur
Nefnd yðar, er þessu hefir nú fengið ráðstafað vill brýna
fyrir yður, að—
Sérstök lest er fengin frá Winnipeg til Montreal.
Sérstakar skemtanir verða um borð á lest og skipi.
Svo margir hafa nú tryggt sér far með niðurborgunum, að
enginn efi er á því að ferðin verður hin veglegasta.
Sérstök vildarkjör hafa fengist meðan dvalið er í Reykja-
vík—$52.80 í 14 daga að meðtöldu fæði og húsnæði.
Fulltrúi nefndar yðar, sem nú er staddur í Reykjavík, er
að semja um aukaferðir um landið fyrir heimfarendur að
lokinni hátíðinni.
Eftir kaupum á farbréfum, upplýsingum og öllu aðlútandi
ferðinni snúi menn sér til—
W. C. Casey, General Agent, Can. Pac. Steamships.
R. G. McNeillie, General Passenger Agent,
Canadian Pacific Railway, eða
J. J. Bildfell, formanns Heimfararnefndarinnar,
34 C. P. R. Building. Sími 843410.
Canadían Pacific
Sama AtlætiS — Canadian Pacific — Á Sjó og Landi
Tónment á Islandi
Þörf á tónlistaskóla.
RæSa er Halldór Jónasson flutti á
fundi tónlistavina 20. des. s.l.).
Heimskringla álítur aS Vestur-ís-
lendingum sé mergur þessarar greinar
jafn hollur og mönnum heima á Is-
landi. Höfundurinn er Halldór Jón-
asson frá Eiöum, cand. phil., einn af
gagnhljómrænustu mönnum á íslandi,
og helzt menntuöu.—Ritstj.
Þótt íslendingar megi sjálfsagt
teljast söngnæmir meira en í meöal-
lagi og iökun tónlistar 'hafi fariö stór-
lega í vöxt á síSari tímum, þá er al-
mennri mentun í þessari grein og þar
af leiöandi tónlistasmekk almennings
ennþá mjög svo ábótavant, enda er
ekki á ööru von, svo ung sem mentuö
tónlist er enn hér á landi.
ÞaS er algengt aS heyra menn
segja: — Eg fer ekki á tónleik nema
til þess aö veröa hrifinn!” — Jú
látum þaS igott heita. — En af hverju
veröa menn þá helst hrifnir? — ÞaS
er af krafti og tilfinningu tónleikar-
ans, en minna af kunnáttu hans. ÞaS
eru meö öSrum oröum hinir óment-
uöu meöfæddu hæfileikar sem hrífa
menn sterkar en hin mentaöa list.
Ekki svo aö skilja aS ég vilji gera lítiS
úr þessum meöfæddu hæfileikum, því
aS á þessu byggist auSvitaS öll fram-
för í tónlist.. Persónulegur kraftur og
tilfinning er einmitt þaS hráefni sem
mentunin vinnur úr og skapar af lista-
manninn. Takmark listarinnar er
einmitt þaö sama og lífsins sjálfs aS
móta hina meöfæddu hæfileika ög
hefja þá í hærra veldi þroska og
menningar.
Til þess aö skilja þetta enn betur,
er best aS taka dæmi af knattspyrn-
unni, af því aö þar hafa menn fylgst
meS því hverniig ómentaöur leikur
getur orSiS aö mentaöri íþrótt.
Þegar menn fóru fyrst aö horfa hér
á knattspyrnu, þá er styst frá aö segja,
aS menn uröu mest hrifnir af þeim,
sem hraSast hlupu og harSast spörk-
uSu og sýndu mestan ákafa og óöa-
got. En á þessu varS snögg bre(yt-
ing, sem kom mörgum á óvart. Hing-
aö komu útlendir knattspyrnumenn,
sem ekkert svndust vera aö reyna sig
í hröSum hlaupum og lönigum spörk-
um. Þeir “hrifu” engan meö áköfu !
látæöi, fóru sér aö öllu rólega en
skoruöu þó öll mörkin! — Áhorfend- ^
ur uröu nú aS breyta mælikvaröa sín-
um á góöa knattspyrnumenn, og hafa
nú lært aS dást mest aS kunnáttunni
og skilja hvaö mentun, æfing og út-
reiknuö snilli ber hæglega ofurliSi
hinn lítt mentaöa meSfædda kraft.
Knattspyrna og tónlist eru nú aS
vísu æriö ólíkar íþróttir, en þaS háfa
þær sameiginlegt, aö þær krefja eiigi
aSeins upprunalegan meöfæddan kraft
og áhuga, heldur og mi'kla æfingu og
kunnáttu, og tónlistin auSvitaS því
fremur, sem hún er margfaldlega göf-
ugri og margbroinari list. En þaS
er varla ofsagt aS smekkur manna á
tónlist alment sé hér álika og hann j
var á knattspyrnunni á fyrstu árun-
um, sem hún var iökuö. Og þaS er
auövitaö vegna þess aS þaS eru offáir
sem hafa fengiö tækifæri til aö afla
sér tónlistamentunar, bæöi aS því er
snertir byggingu tónlistaverkanna
sjálfra og útfærslu þeirra í söng og
hljóöfæraslætti.
Alkunn er sú almenna tilhneiginjg
bæöi hér og annarsstaöar a'S taka
minniháttar tónlist fram yfir hin meiri
listaverk, og sömuleiöis hitt aö láta
hrífast af ýmsum leikaraskap og lát-
æöi sem miölungssöngvarar og tón-
leikarar nota til uppfyllingar þar sem
kunnáttuna brestur, eSa af því aS sjá
listamanninn “glíma af kröftum” og
rembast viö þaS sem betur kunnandi
maöur mundi leika sér aö. — Menn
veröa aö 'læra aS skilja aö þaö er
grófur smekkur, sem nýtur þess best
aS sjá tónleikara glíma viö ofurefli
sitt eöa þurfa aS taka á öllu sem hann
á til. Fínni er sá smekkur, sem
gleSst mest af því aö sjá listamann-
inn leika sér aö viöfangsefninu og
finna þaS á honum, aS þótt hann
meS 'köflum þurfi aS taka á kröftun-
um,þá eigi hann þó altaf meira til.
En þennan fínni smekk fá menn aS-
eins meS því aS setja sig inn i tónlist
og kynnast viöfangsefnum tónleikar-
(Frh. á 7. siöu)
Dr. M. B. Halldorson
401 Rojd Dldv.
Skrlfatofusfml: 23674
Stundar sérstakl«ca lunvnasjúk-
dóma. #
Kr atf flnna á skrlfstofu kl 10—11
f. h. og 2—€ e. h.
Hatmili: 46 Alloway Avs.
Talslml t S3158
DR A. BLONDAL
602 Medical Arts Bld*.
Talsími: 22 296
Stundar sérstaklega kvensjúkdóma
og barnasjúkdóma. — AtJ hitta:
kl. 10—12 ♦ h. 03 3—6 e. h.
Helmill: 606 Victor St. Sími 28 130
DR. B. H. OLSON
216-220 Medlcal Arte BldK-
Cor. Graham and Kennedy St.
Phone: 21834
VltJtalstími: 11—12 og 1_6.30
Helmili: 921 Sherburn St.
WINNIPEG, MAN.
Dr. J. Stefansson
216 NEDICAL ARTS BLDG.
Horni Kennedy og Graham
Stundar elsfcöogu suglns- eyrns-
nef- og kverka-sjákdöisa
Er atJ hitta frá kl. 11—12 f. k.
og kl. 3—-6 e. h.
Talslml: 21834
Helmlll: 638 McMillan Ave. 42681
Talefml t 28 889
DR. J. G. SNIDAL
TANNLÆKNIR
614 Someraet Blook
rortage Avenue WINNIPEG
DR. K. J. AUSTMANN
Wynyard —:— Sask.
l>vf atJ gangn undir uppNkurtJ vltJ
botnlanyuahólaru, íínllNteinum,
* muga- og llfrarvolklf
Hepatola hefir gefist þúsundum
manna vel vítisvegar í Canada, á
hinum sítJastlitJnu 25 árum. Kostar
$6.75 metJ pósti. Bœklingur ef um
er betfitJ.
Mrs. Geo. S. Alman,
Boi 1073—14 SaMkatoon, Saak.
HEALTH RESTORED
Lækningar án lyfja
DR. 8. G. SIMPSON, N.D., D.O., D.C.
Chronic Diseases
Phone: 87 208
Suite 642-44 Somerset Blk.
WINNIPEG —MAN.
A. S. BARDAL
selur líkkistur og annast um útfar-
ir. Allur útbúnatJur sá bextl.
Ennfremur selur hann allskonar
mlnnis vartJa og legsteina.
843 SHERBROOKE ST.
Phose i 86 607 WINNIPEG
TIL SÖLU
A ÖDfRU VEIl«I
“FURNACE” —bœUl viTJar og
kola “furnace" litlö brúkaö. .r
til Bölu hjft undkrrttutJum.
Gott tæklfæri fyrir fölk út &
landl er bœta vllja hitunar-
áhöld á helmlllnu.
GOODMAN 4» CO.
786 Toronto St. Slml 28847
MESSUR OG FUNDIR
f kirkju Sambandssafnaðar
Messur: — á hverjum sunnudegi
kl. 7. e.h.
Safnaðarnefndin: Fundir 2. og 4.
fimtudagskveld í hverjum
mánuöi.
Hjálparnefndin: Fundir fyrsta
mánudagskveld í hverjum
mánuöi.
Kver.félagið: Fundir annan þriöju
dag hvers mánaöar, kl. 8 aö
kveldinu.
Söngflokkwinn: Æfingar á hverju
fimtudagskveldi.
Sunnudagaskólinn:— A hverjum
sunnudegi kl. 2.30—3.30 e. h.
G. S. THORVALDSON
B.A., L.L.B.
Lögfrœðingur
702 Confederation Life Bldf.
Talsími 24 587
WALTER J. LINDAL
BJÖRN STEFANSSON
lslenzkir lögfrœðingar
709 MINING EXCHANGE Bldg
Sitni: 24 963 356 Main St.
Hafa einnig skrifstofur að Lundar,
Piney, Gimli, og Riverton, Man.
E. G. Baldwinson, L.L.B.
LögfrætJlngur
Reeldence Phone 24206
Offlce Phone 24963
708 Mlnlng Kicbnnge
3.16 Maln St.
WINNIPEG.
Telephone: 21613
J. Christopherson,
Islenzkur Lögfrceðingur
845 SOMERSET BLK.
Winnipeg, :: Manitoba.
Mrs. B. H. Olson
TEACHER OF SINGING
5 St. James Place Tel. 35076
Gyða Johnson, B.A.
Teacher of Violin
Phone 27284
906 BANNING ST.
Björgvin Guðmundson
A. R. C. M.
Teacher of Muuic, ConiposW**,
Theory, Counterpoint, Orchaa-
tration, Piano, etc.
555 Arlington St
SIMI 71621
MARGARET DALMAN
TEACHER OF PIANO
854 BANNING ST.
PHONE: 26 420
Ragnar H. Ragnar
Pianokennari
Phone 34 785
—Kennslustofa—
693 Banning Street
Gunnar Erlendson
Pianokennari
Kennslustofa: Talsími
684 Simcoe St. 26293
Jacob F. Bjarnason
—TRANSFER—
a.d F.r.ltarr H.rtag
«68 ALVCRSTONR ST.
SIMI T18»8
K* útvegra kol, eldlvie m.C
■ ftnnsjörnu verlll, annaet llutn-
ins fram og aftur um bnlnn.
100 herbergi mefl e?Sa án bal.
SEYMOUR HOTEL
vertJ sanngjarnt
Slml 28 411
C. G. HUTCHISOJÍ, eicaadl
Market and Kinr 8t..
Wlnnlped —:— Ma>.