Heimskringla - 07.01.1931, Page 3
WINNIPEG 7. JANÚAR, 1931
HEIMSKRINCLA
3. BLAÐSIÐA
ingartilraunina voru Ludendorf og
Frich, en meðal helstu manna hans
nú má nefna Rínlendinginn Goebbels.
Ymsir út ætt Vilhjálms fyrrum keis-
ara munu einnig teljast til þessa
flokks.
Stefna flokksins er að sumu leyti
nokkuð óljós, leiðtogarnir nota stór
orð en ekki ávalt skýr. Flokkurinn
befur eflst mjög fyrir ákafa þeirra
og hita og það, hversu þeir hafa sleg-
ið á þjóðræknisstrengi fólksins. A
flokknum er sagt prýðilegt skipulag
°g semja flokksmenn sig talsvert að
síðum ítalskra fascista i ýmsum hátt-
um. Flokkurinn hefur mikil fjáráð
og er sagt, að ýmsir stóratvinnurek-
endur hafi lagt honum fé í þeirri von
að hann dragi atkv. frá jafnaðarmönn
um, þótt þeir séu honum annars ekki
sammála í öllu.
Hitler hefur nýlega, að afloknum
kosningum, lýst áformum sínum og
skoðunum þannig, að það hafi verið
knýjandi nauðsyn að stofna flokk,
sem væri altekinn eldheitri ættjarð-
arást, sem væri gagntekinn bafðV
úagaþrá og æfður þannig, að hann
væri leiðtogum sínum skilyrðislaust
hlýðinn. Hann sagði, að bölvun Þjóð-
verja eftir hrakfarir stríðsins séu
fólgnar í því, að þjóðin sé hætt að
trúa á kraft sjálfrar sín, að hún sé
farin að tigna alt sem útlent sé og
hneigjast að alþjóðlegri stefnu og
hugsunarhætti, að hún afneiti per-
sónulegum krafti og persónulegu
valdi, að hún hafi tekið upp lýðræði
0& þingræði og að fólkinu hafi verið
sPilt með friðarskrafi. Hann segist
okki líta á alpjóðasamkomulag sem
hindandi lög, enda eigi Þjóðverjar að
fá breytt, eða breyta sjálfir með valdi
samningum þeim, sem þeim hafi ver-
þröngvað til að gera, frá friðar-
samningnum í Versölum til Young-
samþyktarinnar um skaðabótagreið-
slurnar. Hann vill að Þjóðverjar fái
sftur lönd frá Dönum, Pólverjum og
'Tékkum og að Elass-Lothringen verði
sérstaklekt (þýskt) ríki. Hann kall-
ar Þá “glæpamenn”, sem stóðu að
friðarsamningunum 1918.
Skoðanir flokksins í þessum efn-
koma ekki síður greinilega fram
i ræðu, sem annars flokksforingi,
úoebbels, hélt kosningadagskvöldið í
Herlin. Við viljum fá að skipa var-
narráðherra, innanríkisráðherra og
lögreglustjóra Berlínar, sagði hann.
Annaðhvort fáum við völdin, eða hér
verður bylting. Það verða ekki fram-
ar óvinir Þýskalands, sem ákveða
r>kinu stjórn, heldur við. Ennfremur
fór hann hörðum orðum um Gyðinga
°g hótaði þeim illu einu. Blað Hitlers
hefur einnig haft í hótunum við Hind-
enburg forseta og haft á orði, að stef-
®a ætti honum fyrir landráð.
Utan Þýskalands og ekki sist í
Bretlandi, er það annars Hindenburg,
sem menn treysta á, treysta því að
hann muni með áhrifum sínum, ekki
síst í hernum, og virðingu þeirri, sem
hann nýtur, geta lægt öldurnar og
komið á heilbrigðu og affarasælu
jafnveægi í róti því og glundroða,
sem auðsjáanlega verður afleiðing
kosninganna, í þinginu. Þetta kom
nýlega fram i ritstjórnargrein i The
Times. Þar er bent á það hversu
góðan árangur borið hafi tilraunir
þeirra Walter Rathenau’s, Strese-
manns og Hindenburg til viðreisnar
Þýskalandi og væri ilt til þess að vita,
ef æsingamenn eins og Hitlerssinnar
spiltu þvi starfi eða spiltu friði álf-
unnar. En til þess muni að vísu ekki
koma, þvi að bæði muni flokkurinn
sjálfur sennilega spekjast við reynslu
og ábyrgð og svo séu það, þrátt fyrir
alt, áhrif Hindenburgs og hans
manna, sem á velti. Sumir áhrifa-
miklir Englendingar hafa samt tekið
sigri Hitlers með fögnuði, fyrst og
fremst Rothermere lávarður. Hann
skrifaði nýlega (í The Daily Mail og
í The Evening News) um nýjan kapi-
tula í sögu Evrópu, um endurfræð-
ingu Þýskalands og sagði að sigur
Hitlers merkti það, að þýsk æska
væri nú að láta til sín taka og endur-
skapa þjóðina sem sterka þjóð í öfl-
ugri andstöðu gegn sameignarstefn-
unni, kómmúnismanum. Það var
svipað, sem fyrir mér vakti með
stofnun hins sameinaða ríkisflokks,
segir Rothermere ennfremur. Hann
segir að Englendingar eigi að gæta
þess vel, að koma rétt og viturlega
fram gegn þessum nýja, sigrandi
þýska flokki, því að það geti orðið
öllum dýrt, að snúast ranglega við
honum. Yms frönsk blöð (t. d.
temps) segja einnig, að sigur Hitlers
tákni nýtt tímabil í sögu Þjóðverja.
1 Geneve eru úrslit kosninganna ýms-
um áhyggjuefni vegna þess að þau
geti dregið úr samkomulagshorfum
um aukna samvinnu Evrópuþjóðanna,
eins og nú er mjög talað um út af
tillögum Briands.
Ennþá er það að vísu flest á huldu
hvað úr þýsku kosningunum verður
og áhrifum Hitlers, en engum Evrópu-
stjórnmálum er nú fylgt með meiri
athygli og fá eða engin geta orðið
örlagaríkari.
Er til rétt mynd af Kristi?
Slfoðun Frantz Wolter.
Af kristi eru eins og kunnugt er
til mjög margar myndir, því að marg-
ir helstu listamenn heimsins hafa gert
Kristmyndir. Hér er t. d. alkunn
mynd Thorvaldsens. En slíkar mynd-
ir eru einungis ímyndir eða hug-
myndir listmannanna, en venjulega
hefur verið litið svo á, að ekki væri
til nein óyggjandi samtíðamynd af
honum. Stundum hefur það samt
komið upp, að menn hafa þótst geta
bent á forna mynd af honum, t. d.
var um aldamótin síðustu málverk,
sem ýmsir töldu samtímamynd. Aust-
urríski listsögufræðingurinn Furt-
wangler hélt því einnig fram, að forn
höfuðmynd úr albastri, sem grískur
kaupmaður flutti til Þýskalandsí væri
samtímamynd af Kristi og sýndi rétt-
ilega svip hans. Þýski fornfræðing-
urinn Frantz Walter hefur rannsak-
að þetta í nærri aldarfjórðung og
hefur nú gefið út árangur rannsókna
sinna. Hann hefir komist að
þeirri niðurstöðu, að færa megi
vísindalegar likur eða jafnvel sann-
anir fyrir því, að hér sé raunveru-
lega um rétta Kristsmynd að ræða.
Það er sannað, segir hann, að mynd-
in geti ekki verði gerð annarsstaðar
en í Palestínu eða Egyptalandi, að
hún sé ekki grísk goðamynd, að hún
sé í samræmi við elstu Kristsmyndir,
en ekki gerð eftir þeim o. s. frv-
öðrum þykja þetta þó veikar líkur.
Höfuðið er skeggjað, síðhært og svip-
urinn undrafagur og töfrandi segja
þeir, sem séð hafa myndina. Þess er
getið, að Þeresa Neumann segi, að
mynd þessi sé öldungis í samræmi við
þá Kristmynd sem birtist henni í
sýnum hennar.
FRÁ ÍSLAIMDI.
Sjúklingur frá Kleppi.
fundinn örendur.
Frá því var skýrt hér í blaðinu í
gær, að í fyrra kvöld hefði sjúkling-
ur brotist út af Nýja Kleppi og ekki
fundist enn. Verkamenn og skátar
leituðu í fyrri nótt, og röktu þeir
spor í flæðarmálinu, og rak líkið
þarna rétt hjá í gær. Hafði hann
hlaupið beint í sjóinn og drekt sér.
Maðurinn hét Jón Guðmundsson og
var út Vestur-Skaftafellssýslu- Hann
kom að Nýja Kleppi í september-
mánuði.
• • »
Danskir kennarar
og afskifti prestanna.
Hingað til hafa dönsku prestarnir
haft eftirlit og yfirumsjón yfir öllum
barnaskólanum. En nú er verið að
breyta þessu. — Á kennaraþingi, sem
haldið var í sumar, var lögð fram
ályktun þess efnis, að kennarstéttin
lýsti sig andvíga því, að prestum
væri falin umsjón og eftirlit með
barnaskólanum. Var svo ákveðið í
ályktuninni, að réttara væri að upp-
eldis- og sálar-fræðingar ættu frem-
ur að hafa þetta starf með höndum
en prestar, sem í flestum tilfellum
væru langt frá þvi að vera starfinu
vaxnir vegna þröngsýni og úreltra
trúarskoðana.
Þegar atkvæði voru greidd um á-
lyktunina meðal allra starfandi kenn-
ara í landinu, kom í Ijós, að % hlut-
ar kennarastéttarinnar vísuðu prest-
unum á bug, en að eins % hluti vildi
halda gamla skipulagið.
Andlega byltingin verður áhrifa-
meiri með hverju ári, sem líður meðal
Dana, — en þeir eru taldir vera ein-
hver gagnmentaðasta þjóð í Evrópu.
* * *
Hungursneyð I Budapest.
f
Verndið peninga yðar
Til þess að peningar yðar séu óhultir, þá notið
þenna banka eins og fólk gjörir yfirleitt. Þér
getið byrjað sparisjóðs reikning með einum doll-
ar ef þér viljið. Yfir sjö hundruð milljón dollarar
fé karla og kvenna til og frá í Canada, eru inni-
liggjandi á vöxtum og til varðveizlu á honum 800
útibúum bankans er daglega hefir verið Jagt
þar inn.
Útibú vor taka ávalt með ánægju á móti
viðskiftum fslendinga.
The Royal Bank
of Canada
Samkvæmt opinberum skýrslum
hefir lífsnauðsynjaneyzlan I Ung-
verjalandi minkað ískyggilega mik-
ið á síðasta ári. Er atvinnuleysið.
sem er mjög mikið þar í landi, talið
ástæðan, — Alþýðan getur ekkert
keypt og sveltur. I samanburði við
neyzlu síðasta árs hefir kartöflu-
neyzlan minkað um 88,000 ungversk
centner, ávaxtaneyzlan um 37,000 og
kjötneyzlan um 41,000 center. Einn-
ig hefir framleiðsla brauðs, sem talin
er að vera sú fæðutegund, sem fólk
getur sízt án verið, minkað geysi
lega. A sama tíma hefir neyzla
hrossakjöts aukist töluvert.
Þessi gifurlega neyzluminkun sýn-
ir að fólkið sveltur, og ástæðan er
hið mikla atvinnuleysi. Ungverskir
atvinnuleysingar fá engan atvinnu
leysisstyrk eins og atvinnulausir
menn fá þó í flestum öðrum löndum
Verkalýðshreyfingin í þessu landi er
lítil, enda ræður þar íhaldseinvaldur-
inn Horty, sem brauzt til valda með
aðstoð stóriðjurölda fyrir nokkr
um árum, bældi niður alla viðleltni
alþýðu til kjarabófa og stjórnar með
hervaldi. -— Þessi neyð ungverskrar
alþýðu er ekki því að kenna, að Ung
verjaland sé fátækt að náttúrugæð
um. Það er talið vera eitt af ríkustu
landbúnaðarlöndum heimsins. —
Samkeppnis- og íhalds-skiplagið þar
eins og annars staðar eyðileggur rétta
skiftingu náttúruauðæfanna og svelt
ir þá, sem ekkert eiga af landi, vél
um eða framleiðslutækjum — jafn
vel til bana.
• • •
Rvík 23. nóv.
“Nokkrir þættir úr heilsufræði”
eftir Guðmund Hannesson. 1. Þáttur
Húsakynni”, er nýútkomin hók. Eru
skýringarmyndir í henni, samtals 29
myndir, og framan við hana er skipu
lagsuppdráttur Isafjarðarkaupstaðar.
Rvik 16. nóv.
A Hamraendum í Stafholtstungum
kviknaði i heyi aðfaranótt 12. þ. m.,
og varð þess ekki vart fyr en undir
morgun- Heyið stóð við tvö fjárhús
og var annað húsið brunnið, þegar
fólk kom á fætur og fara átti í hús.
Fórust þar 48 kindur. Hinu húsinu
var bjargað. Um 160 hestar af heyi
munu hafa brunnið. Abúandinn á
Hamraendum, Sigurður Gíslason,
hefir orðið fyrir tilfinnanlegu tjóni
af bruna þessum.
• • *
Rvík 25. nóv.
Vitskertur maður, sem fengin hefir
verið vist hjá Hjálpræðishernum og
mun vera undir læknisumsjá dr.
Helga Tómassonar, komst í gær-
morgun klukkan að ganga átta út.
um þakglugga herkastalans, á með-
an gæzlumaður hans þurfti eitthvað
að víkja sér frá. Varð að fá aðstoð
bæði lögreglunnar og slökkviliðsins
til að ná honum aftur af þakinu. —
Hafði hann áður gert talsverðar
skemmdir á þaki hússins.
■ • • •
Vík 2. des.
Aðfaranótt 1. desember var fár-
viðri hér eystra, með verstu veðrum
sem hér hafa komið. Sími var bilað-
ur austur í Skaftártungu, en vegna
jarðsambands var hægt að heyra að
í fyrrinótt hefði íbúðarhúsið á Flögu
1 Skaftártungu — en þar er símastöð
— brunnið til kaldra kola. Var það
aðeins þriggja ára, sumpart byggt úr
timbri og sumpart steypt. Fólkið
varð vart við að eldingu sló niður í
skiftiborð símans og klofnaði það, en
húsið stóð þegar í ljósum loga. Var
þetta um miðja nótt í ofviðrinu, og
komst fólkið nauðulega út, en þó ó-
meitt, að því er vitað verður, en
missti allt, sem inni var. Rafmagns-
leiðslur voru um allt húsið, en ekk-
ert hafði verið farið með eld. — Tjón
ið er afarmikið- Innanstokksmunir
voru óvátryggðir, en húsið mun hafa
verið vátryggt. Símasambandslaust
er austur vegna þess að stöðin brann,
en búist er við að bráðlega verði hægt
að koma á sambandi. Hefir verið ó-
fært yfir Mýrdalssand undanfarna
daga. En væntanlega fást innan
skamms greinilegar fréttir.
• • *
Rvík 3. des.
Frá önundarfirði er skrifað: —
Merkilegustu búnaðarframkvæmdir
hér um slóðir voru unnar á nýbýli
á Ingjaldssandi. Ungur maður, bónda
sonur þaðan, sem unnið hefir ýmsa
vinnu allfjarri undanfarin ár, flutti
heim og setti nýbýli á fót. Braut
hann í fyrrahaust 11 dagsláttur af 6-
ræktuðum móum, og sáði fræi í það
land í vor. Þá byggði hann og úr
steinsteypu fjárhús með jámþaki yfir
200 fjár. I vetur hefir hann í þeim
húsum ekki aðeins búfénað sinn, held
ur og hey sitt allt, nokkuð á annað
hundrað hesta, nema vothey, — og
býr þar sjálfur með fjölskyldu sinni.
0)4
Taktu mig
heim kostar
5oc
The Premier Spic Span
(þenna litla rafmagns handsóp) með öllu tilheyrandi,
sogbelg og s. frv., má nú fá í nokkrar vikur með því að
borga út í hönd
AÐEINS 50c — AFCANGINN Á VÆGUM SKILMÁLUM
h
Til viðskiftavina vorra skulum vér senda Spic Span
með fylgikröfu. Þeir borga flytjanda 50c. Og svo $1.00
á mánuði með ljósa reikningnum.
Símar
848 .131.
848 132
848 133
Cítij of Mnnípeij * 1
BydroElcctncSitstcm.
afborgunum
$19.75
55-59 AKl* PRINCESS ST.
Fyrir borgun út í
hönd-
$18.75
►<a
Er sú íbúð bæði vistleg og smekk-
leg, svo vel er frá henni gengið og
búið að, þótt kallað sé fjárhús. Við-
bótarbyggingu, bæ og hlöðu, hyggst
bóndi að byggja, þegar ræktun hans
eykst og fénaði fjölgar.
Alþbl.
AMERISKT Al’Ð-
MAGN I EVRÓPTJ
Skýrslur Ameríska verzlunarráðu-
neytisins sína, að Bandaríkjamenn
hafa lagt i fyrirtæki erlendis svo nem
ur alls 7 miljörðum og 477 miljónum
dollara. Þar af hefir verið lagt i fyr-
irtæki í Evrópu svo nemur einum mil-
jarð og 352 miljónum dollara. Af
Evrópulöndunum hafa Bandaríkja-
menn lagt einna mest fé í fyrirtækl
i Þýzkalandi eða sem nemur 216
miljónum dollara, og eru fyrirtæki
þau, sem um er að ræða, iðnaðarfyrir-
tæki, 186 tegunda.
Á að gizka þriðjungur þess fjár, er
Bandaríkjamenn hafa lagt í og lán-
að til fyrirtækja í Evrópu, hefir farið
til Bretlands, en 145 miljónir til fyrir-
tækja i Frakklandi, þar af 60 pró-
sent til ýmiskonar verksmiðjuiðnað-
ar.
Purity flour kökur haldast ferskar
Kaka, sem sýnd var á sýningunni í
Toronto, og sem hélzt fersk í fimm
daga í hitanum í garðinum, var gerð
samkvæmt þessari forskrift. Farið
að þessu dæmi og notið Purity.
1 bolll hvítasykur, bolli smjör, hræri?5,
bætiö við tveimur slegnum eggjum, Vfe bolla
af mjólk og vatni (nýmjólkurheitu), bland-
ið 3 teskeiðar af lyftidufti í 1% bolla af
Purity Flour; ögn af salti, 1 teskeið van-
illa. sláið eggjahvítu og hrærið vel. Bak-
ið í mátulegum (375 stiga hita i 20 mín-
útur.
Purity er gott mjöl,
gert úr bezta hveiti-
korni í Vesturland-
inu. — Bragðbetra
brauð getu rekki, en
það sem úr því er
gert.
Western Canada Flour
Mills Co. Limited
Toronto 308
Winnipeg, Calgary.
LítiS eftir að nafn félags vors sé á Purity Flour pokanum.
Það er trygging þín fyrir að mjölið sé frá ábyggilegu félagi.
•O-MBÞO-4
Prentun-
The Viking Press, Limited, gerir prentun smáa og stóra, fyr-
ir mjög sanngjarnt verð. Ábyrgjumst að verkið sé smekklega
og fljótt og vel af hendi leyst. Látið oss prenta bréfhausa
yðar og umslög, og hvað annað sem þér þurfið að láta prenta.
Bækur og stærri verk gerð eftir sérstökum samingi.
i THE VIKING PRESS LTD
I
I 853 SARGENT Ave., WINNIPEG
j
í
5ími 86-537
►(>«■»<>'«•>04