Heimskringla - 28.01.1931, Blaðsíða 1

DYERS & CLEANERS, LTD,
. SPECIAL,
Men’s Suits Dry J* 4 aa
Cleaned & PressedI >UU
(Cash and Carry Price)
Delivered, $1.25
Buttons Tightened, Replaced
and all Minor Reparirs Free
DYERS & CLEANERS, LTD.
SPECIAL
Ladies’ Plain Silk «* 4 AA
Dresses Dry Cleaned ^ I >UU
& Finished
(Cash and Carry Price)
Delivered, $1.25
Minor Repairs Free
XLV. ÁRGANGUR.
WINNIPEG MlÐVIKUDAGINN 28- JANCAR 1931.
NCMER 18
Bílslysið í Chicago
Níu manns misstu lífið, þar af fimm Islend ngar
Lauslega var skýrt frá slysi þessu-
5 síðasta blaði, en áreiðanlegar fregn
ir voru þá enn ófengnar.
Slysið bar að á nýársdagskvöld í
útjaðri Chicago borgar, í bæ sem
hefnist Harvey. Fregnin um það
kom i Chicagoblöðunum daginn eft-
*r. 2. janúar), og var tekin upp í
dagblöðin hér, en svo var nöfnun
ruglað, að eigi var auðvelt að greina
hver þau voru. X slysinu biðu tvenn
hjón bana og fimm börn, öll ung, er
raeð þeim voru, en hið sjötta og
ýngsta, aðeins þriggja mánaða gam
alt, er einnig var með, bjargaðist
METHCrSALEM ÓLASON.
°S fannst lifandi, er að var komið.
önnur hjónin voru íslenzk, Methúsal-
ehi ólason og Kristrún, og munu
fnargir kannast við foreldra þeirra
°g systkini, jafnt meðal hinna eldri
sem yngri, er búið hafa í Dakota.
Lluttust þau til Chicago fyrir fáum
árum síðan. Hin fjölskyldan var
Pólsk, og hét maðurinn Frank Now-
al{, og höfðu þau hjón búið um all-
Uokkurt skeið þar eystra. Báðar
tjölskyldurnar áttu heima í nágrenni
hvor við aðra í þeim hluta borgar-
tnnar, er Elmhurst heitir, og voru
á heiðleið er slysið vildi til- Höfðu
Þeir Methúsalem og Nowak þekkst
frá því á stríðsárunum, að báðir
voru í Bandaríkjahernum, og var
vinfengi með þeim mikið.
A nýársdaginn er hvorutveggja
hjónunum, ásamt börnum þeirya,
hoðið í miðdegisverð til tengdabróð-
Ur Nowaks, er Stephen Holup heitir
°g heima á í Harvey- Er það um
20 mílur vegar og eftir þjóðbraut að
fara. Bjuggu þau sig um morgun-
inn, og óku af stað i bíl ,sem Methú-
SfUem átti. A einum stað á leið-
inni liggur járnbraut yfir veginn, er
Það eftir að komið er inn til Harvey.
Váð brautina eru engin merki og
engar öryggisslár, sem þó er fyrir-
ahipað hvorvetna í bæjnum á öllum
Þjóðvegum. Hjá Holup var dvalið
fram á kvöld. Um kl. 7 snúa þau,
heimleiðis aftur. Þegar þau koma
að járnbrautinni, er þar vörulest á
sPorinu; stöðvar þá Methúsalem bil-
inn og biður þess að hún fari fram
hjá. Um það hún er komin yfir
i'fautina, ekur hann á stað, en í
sama bili kemur hraðlest úr sömu
fyrirvaralaust og án þess að
Sefa nokkurt merki; varð þá ekki
úndankomu auðið, grípur hún bílinn
°S varpar honum um hundrað faðma
fram með sporinu og út í skurð er
Þar var. Kom bíllinn niður á hvolfi
°8 allur I brotum, en þeir limlesttir
°8 fátnir ,er í honum voru, allir
nema ungbarnið, er hrokkið hafði
við kastið út úr bílnum og fannst
^ar skamt frá. Meitt var það á
Þöfði, dalaður hnakkinn og andlitið
niarið, en þó eru vonir um að það
lifi.
Slys þetta var hið annað, er orð-
ið hafði á þessum sama stað, þá á
fvegg:ja vikna fresti, og sama lestin,
e'gn Grand Trunk félagsins, ollað
báð
um. Er það skoðun flestra, er
vit hafa á, að félagið beri ábyrgð
á slysum þessum, og hafi sýnt glæp-
samlega vanrækslu í því að hafa
hvorki vörð eða merki á brautarmót-
unum. Tveir sjónarvottar voru að
slysinu, og ber báðum saman um,
að ekki hafi sést þaðan sem bíll-
inn stanzaði, til hraðlestarinnar, er
kom með geysihraða á eftir vöru-
flutningalestinni. Skyggni er þaðan
ekki gott og verður eigi séð nema
skammt til beggja handa. Hvorugur
þeirra þekkti líkin; voru þvi gerðar
fyrirspurnir þar i grendinni og varð
Holup fyrstur til að bera kennsl á
þau. Var það eitthvað hálfri stundu
eftir að þeir mágarnir höfðu kvaðst
og billinn ekið frá húsi Holups.
Nöfn barnanna, er í bilnum voru
— og fæðingardagar, — eru þessi:
Börn þeirra hjóna Methúsalems og
Kristrúnar;
Calvin Methusalem, f. 17. feb. 1921
Guðrún Muriel, f. 22. marz 1923.
Vilborg Pearl, f. 22. maí 1926.
Lorraine Margrét, 3 mánaða göm-
ul, er komst lífs af.
Böm Nowaks hjónanna hétu:
Adam Nowak, 8 ára gamall.
Lorraine Nowak, 5 ára gömul.
Strax og lögreglan fékk vitneskju
um slysið voru líkin tekin og flutt
á líkstofu þar skamt frá, en barnið
á spitala; og þar biðu þau þess a^
ættingjar vitjuðu þeirra. Faðir og
séstkini þeirra ölasons hjónanna
eiga öll heima i Dakota og við Cal-
iento hér i fylkinu; fengu þau því
ekki fréttir af þessum hörmulega
atburði fyr en laugardaginn næstan
á eftir, 3. þ. m., þá með sima. Til-
raun hafði verið gerð til þess að ná
til þeirra með útvarpi, en mistekist.
Þegar fregnin barst þeim, fór Vil-
hjálmur, bróðir Methúsalems aust-
ur, og með aðstoð manna þar, lét
hann kistuleggja líkin og flutti þau
svo vestur. Ekki tók jámbrautar-
félagið, er slysinu olli, neinn þátt í
því né bauð aðstoð sina á nokkurn
hátt. Til Cavalier kom Vilhjálmur
þann 12. þ. m., en jarðarförin fór
fram frá Vídalínskirkju við Akra
miðvikudaginn næstan á eftir, þann
14. Er það einhver hin átakanleg-
asta jarðarför, er þar hefir farið
fram. Kistunum fimm, öllum á mis-
munandi stærð, var raðað eftir gang-
inum inn kirkjugólfið og inn við
gráturnar. Fjölmenni var við jarðar
förina, þrátt fyrir kalsaveður og ó-
færa vegi. Ræður fluttu í kirkjunni
sóknarprestur Vídalínssafnaðar, séra
Haraldur Sigmar og séra Rögnv.
Pétursson frá Winnipeg. Allar voru
kisturnar látnar í sömu gröf.
• * *
Eins og áður er að vikíð, voru
þau ólasons hjónin bæði fædd i ís-
lenzku byggðinni við Akra. Methú-
salem var fæddur þar þann 26- marz
1888. Foreldrar hans voru þau Guðni
ólason, ættaður af Fljótdalshéraði
í SuðurMúlasýslu, og kona hans Mar-
grét Þórðardóttir, uppeldisdóttir sr.
Jóns Austfjörð á Klyppstað í Loð-
mundarfirði. Fluttu þau Guðni og
Margrét til Ameríku árið 1887, og
settust á land sunnan við Akra. —
Þar bjuggu þau upp að árinu 1903,
að þau fluttu til Manitoba, og námu
land í grend við þar sem nú er járn-
brautarstöðin Caliento.
Tíu börn eignuðust þau, er til
aldurs komust, og eru nú sjö á lífi.
Ein dóttir, Anna Kristín, andaðist
heima hjá foreldrum sínum, og einn
sonur, öli G. ólsason, er gekk í Can-
adaherinn, en var búsettur í Winni-
peg, féll í orustunni við Lens 16.
ágúst 1917. Þau sem eftir lifa eru
þessi: Guðrún Ingibjörg, gift Einari
Ingjaldssyni, búsett við Valhalla, N.
FRCr KRISTRCrN ÓLASON
er fórst með manni sínum í bílslys-
inu i Chicago.
kvæntur Guðrúnu Bjarnadóttur Dal-
sted- Sigurveig María Lawson,
ekkja er býr í Piney, Man. Þórður,
bóndi við Vita, Man., kvæntur Guð-
rúnu Jónatansdóttur Árnason. Vil-
hjálmur, bóndi við Caliento, Man.,
kvæntur Kristínu Eugenie Karlsdótt-
ur Kristjánsson. Helgi, bóndi við
Vita, Man., kvæntur Emmu Kristínu
Olson. Eiríka Vilborg, gift Bjarna
Björnssyni bónda við Caliento, Man.
Methúsalem ólst upp hjá foreldr-
um sínum við Akra og Caliento, og
var lengst heima, unz móðir þeirra
andaðist haustið 1912. Fór hann
þá í vinnumennsku og var á ýmsum
stöðum eftir það; fluttist vestur til
California og var þar, er Bandaríkin
gengu inn í ófriðinn 1917. Vildi
hann ekki innritast við hersveitir í
California, svo að með tilstyrk Jóns
bróður síns hvarf hann aftur aust-
ur til Dakota og innritaðist þar í
Bandaríkjaherinn 29. marz 1918. í
apríl var hann sendur til Frakklands
og tók þátt í orustunni við St. Mi-
hiel og Meuse-Argonne- Heim kom
hann aftur 23. apríl 1919 og var
leystur sama ár undan herþjónustu.
Haustið 20- september 1920, kvænt-
ist hann Kristrúnu Kristjánsson. —
Voru foreldrar hennar Karl Kristj-
ánsson bóndi við Akra, N. D. og
(frá 1901) Caliento, Man., dáinn fyrir
mörgum árum síðan, og kona hari3
Guðrún Ásmundsdóttir, er enn býr
við Caliento. Þrjú systkini Kristrún
ar eru á lífi: Kristín Eugenie, gift
Vilhjálmi bróður Methúsalems, Krist-
ján Ferdinand og Guðrún Pearl, er
bæði eru heima hjá móður sinni.
Arið 1926 fluttu þau Methúsalem
og Kristrún til Chicago. Fékk hann
þar stöðu hjá Northwestern járn-
brautarfélaginu. Við þá stöðu var
hann, er slysið bar að höndum.
Þau hjón voru bæði hin mannvæn-
legustu, og var Methúsalem hið
mesta hraustmenni, sem hann átti
kyn til. Hafa margir frændur hans
þótt afburðamenn að afli bæði fyr
og síðar. Bæði voru þau mjög vel
gefin og einkar kær og nákomin hin-
um stóra skyldmennahóp. Til dæmis
heimsótti Kristrún móður sína og
systkini á hverju sumri, þar var
mynd sú tekin síðastliðið sumar af
börnum hennar* er minningarorðum
þessum fylgir, og þar eru öll börn
þeirra fædd. Átti móðirin þá ekki
von á því, að þær mæðgur sæust þá
síðast, er þær kvöddust í vetur. —
Faðir Methúsalems býr hjá börnum
sínum við Caliento- Er þungur harm
ur að honum kveðinn með sonarmiss-
inum, hálf-níræðum og nærri blind-
unj.
I ráði er að láta mál þetta ekki
niður falla á hendur járnbrautarfé-
laginu, er slysinu olli. Er vonandi
að félagið verði látið sæta fullri á-
byrgð, þó eigi væri nema vegna
litlu stúlkunnar, er misst hefir alla
sína nánustu ættingja. En ójafnt
standa hlutaðeigendur að vigi. Ann-
ars vegar, að visu stór, en efnafár
D. Jón, bóndi við Backoo, N. D., ættingjahópur, hinu megin stórríkt
Þrjú þessara barna eru börn þeirra
hjóna Methúsalems og Kristrúnar
ölason er fórust með þeim í bílnum.
og voldugt fjársýslufélag, er lítið
virðist meta mannslífið. Fáir munu
«
þó vera í vafa um, hvoru megin
rétturinn er ,nái hann fram að
ganga.
R. P.
Söngkvöld Sig. Skagfield.
ISLANDS MINST A
S ASK ATCHE W AN-ÞIN GINU
Wilhelm H. Paulson, þingmaður í
Saskatchewan, hélt nýlega hálfs ann- j
ars klukkutíma ræðu um Island og j
hátíðarhaldið á Þingvöllum síðast j
liðið sumar í fylkisþinginu. Sagði j
hann í skýrum dráttum söguna af,
því er Island bygðist og frá stofn- j
un alþingis og frá öllu því helzta
er fram fór í sumar á hátiðinni til
núnningar um þetta. Sagðist ræðu-
ulanni einkar vel frá samkvæmt því
er blöð að vestan herma. 1 lok ræðu
sinnar las Mr. Paulson upp ávarp
það er hann flutti á Þingvöllum frá
Saskatchewan stjórninni. Að því
búnu lét fyrverandi forsætisráðherra
Mr. Gardiner ánægju sína I ljósi yfir
för Mr. Paulson og kvað hann
stjórnina og forsætisráðherra þakkir
skilið eiga fyrir að velja mann er svo
vel hefði til þessa starfs verið fall-
in — þrátt fyrir það að hann væri
úr andstæðinga flokki stjórnarinnar.
Dr. Anderson þakkaði og fulltrúan-
um Mr. Paulson fyrir einstaklega
vel af hendi leyst verk og fór hann 1
jafnframt mjög lofsverðum orðum
um Islendinga og hina ágætu fram- .
göngu þeirra sem hérlendra borgara.
HOOVER OG BANNIÐ
Fyrir 18 mánuðum síðan, kaus
Bandaríkjastjórnin nefnd til þess að
kynna sér sem bezt allt ástandið i
sambandi við bannlög Bandaríkj-
anna og gera tillögur löggjöfinni
viðvikjandi, ef álitlegt þætti. Hefir
nú nefnd þessi, lagt skýrslu sína
fram- Eru fjórir nefndar manna
með því, að lögin séu rýmkuð, tveir
með því að þau séu afnumin, fjórir
með því, að þau séu reynd lengur,
en einn nefndarmanna skrifaði ekki
undir skýrsluna. Lagði forseti nefnd-
arinnar ti!, að þingið tæki sýrsluna
til meðferða þar sem minni hluti
hennar eða aðeins fjórir væri með
lögunum, eins og þau nú væru, en
meiri hlutinn með breytingu. En
Hoover forseti lýsti þvi yfir, að
þar sem að ekki væri nema sára
lítill hluti nefndarinnar með afnámi
laganna, sæi hann ekki annað
vænna, en að reyna lögin i nokkurn
tíma ennþá. Ef það sýndi sig þá,
að þau ekki væru viðunandi, mætti
síðar taka til greina athuganir
þeirra er með rýmkun eða breytingu
á þeim væru. Þykir Hoover forseti
með þessu hafa skýlaust sýnt, að
hann sé bannstefnunni hlyntur og
meira að segja, að hann sé ein-
dreginn i flokki bannvlna I landlnu.
Svo er mælt um Orfeus hinn gríska
að með slíkum töfrum knúði hann
hörpuna ,að með kyngi hennar fékk
hann tamið villidýr og látið^alla
náttúruna syngja með sér, jafnvel
hrærðust stokkar og steinar til
gráts og gleði við sönglist hans. En
ef slíkt getur orðið áhrifavald hörp-
unnar, sem er dauð, nema á meðan
að maðurinn reynir að blása í strengi
hennar lifanda lífi hugsana sinna
og tilfinninga, hvað mundi þá mega
segja um mannsröddina sjálfa, sem
beinlínis felur i sér hin óteljandi
blæbrigði mannlegra tilfinninga og
er því hinn sannasti túlkur allra
þeirra geðshræringa sálarinnar, sem
lífinu gefa ljóma og gildi.
Sigurður Skagfield er Orfeus okk-
ar Islendinga. I vöggugjöf hefir
hann hlotið náðargáfu þeirrar óvið-
jafnanlegu söngraddar, sem tamið
getur vilildýr og hrært stokka og
steina. Að minnsta kosti myndu
steinar hinnar Fyrstu lútersku kirkju
á Victor stræti, mega standa upp
og tala, ef vér þegðum, því að slíkan
söfnuð fáum vér prestarnir sjaldan
að sjá framan i, og þann er þangað
kom síðastliðið mánudagskvöld til
að hlýða á söng herra Skagfields.
Kirkjan var troðfull og varð að bæta
við fjölda mörgum aukasætum. Full
sjö hundruð manna munu hafa kom-
ið, og er það meiri áheyrn en nokk-
ur söngmaður hefir áður hlotið hér
á meðal Islendinga, og þó mun nokk
uð hafa dregið frá aðsókn consert
Carlo Zecci í Central kirkjunni, sem
haldin var á sama tíma. — Var það
og að verðugu, þvi Sigurð Skagfield
má óefað telja einn okkar allra
fremsta söngmann. Hann brázt
heldur eigi vonum áheyrendanna.
Söng hans var tekið með óslitnum
fögnuði, og ljúka allir upp einum
munni um það, er á hann hlýddu,
að betri skemtun hafi þeir eigi haft
til langframa.
Það er ekki aðeins að rödd Sig-
urðar sé bæði fögur og hljómþýð með
afbrigðum, heldur er hún einnig svo
mikil, að hún virðist vera alveg ó-
þrjótandi, og söngurinn er allur svo
Óþvingaður og laus við allan remb-
ing, að auðheyrt er úndireins, að þar
er ekkert af vanefnum, heldur sung-
ið rausnarlega og af gnægð hjart-
ans. Framkoma söngmannsins er
líka öll svo hispurslaus og frjáls-
mannleg, að með henni vann hann
þegar hvers manns hug og hjarta.
Menn fundu það ósjálfrátt, ekki sizt
þegar hann söng snilldarkvæði St.
G. St.: ‘‘Þótt þú langförull legðir”,
með hinu látlausa en fagra -lagi
Björgvins, að þarna var einmitt kom
inn ósvikinn sonur langholts og lyng-
mós, sifji árfoss og hvers — þar lék
íslenzkur héiðarsvali yfir vötnunum,
svo frjáls og voldugur, að með fá-
gætum er. Söng hann þetta ram-
þjóðlega lag með slíkum tilþrifum
og myndarbrag, að fagnaðarlátum
áheyrendanna ætlaði aldrei að linna,
fyr en tónskáldið Björgvin Guð-
mundsson hafði einnig verið kallað-
ur upp á söngpallinn, og þeim báð-
um heilsað með dynjandi lófataki.
Munu hæfileikar herra Skagfield
hvergi hafa notið sín betur, en ein-
mitt I þessu lagi, nema ef vera skyldi
í minningarljóðunum um Roald A-
mundsen, eftir Th. H. Finn, voldugu
lagi, sem tileinkað var söngvaranum,
og hann gerði líka tilþrifamikil skil.
Söngskráin var fjölbreytt og vel
valin: Ariur eftir Wagner og Puc-
cini, drápur til Maríu meyjar eftir
Sinding og Þórarinn Jónsson, þjóð-
vísur, sorgarljóð og mansöngvar:
söngmaðurinn virtist vera nokkurn-
veginn jafnvigur á allt þetta, og túlk
aði hvað eina af gnægð sinnar und-
ursamlegu raddar. Þó mun yfirleitt
mega segja, að rödd hans njóti sin
betur eða sé betur tamin á hinum
hærri raddsviðum. Nokkuð óvana-
leg mun mönnum hafa þótt meðferð
hans á sumum lögunum, t. d- Betli-
kerlingin eftir Sigvalda Kaldalóns
og Dauðsmanns sundið eftir Björg-
vin Guðmundsson, og kom þar glöggt
í, ljós, að söngmaðurinn hefir verið
þjálfaður í óperuskóla. Er fram-
sagnargáfa hans vafalaust í ágætu
lagi, en þó er vandi með siikt að
fara, svo að hver?i sé yfirdrifið eða
misboðið eðli söngsins og heildarsvip
viðfangsefnanna. Fór þó víða ágæt-
lega á þessu, eins og t.d. í laginu
Die Beiden Grenadiere, eftir Schu-
mann, sem hann túlkaði af næmum
skilningi og hrífandi snilld. Yfirleitt
má þó segja, að islenzku lögin næðu
bezt samúð áheyrendanna, og þótti
mörgum þau mikils til of fá. En úr
því má bæta, þegar Sigurður .Skag-
field lætur næst til sín heyra hér i
bænum, sem mun vera almenn ósk
manna að hann geri áður en hann
fer.
Mrs. B. H. Olson lék undir fyrir
söngvarann af sinni alkunnu snilld
og prýði.
Það var annars eigi tilætlunin að
fara að gagnrýna söng hr. Skag-
fields í smáatriðum- Til þess brest-
ur mig þekkif%una. En hitt vildi
eg aðeins benda á, sem engum getur
dulist, er nokkuð hefir af sönglist
heyrt, að hér er alveg óvanaleg rödd
á ferðinni, ein af þeim sjaldgæfu,
ekki aðeins meðal Islendinga, heldur
ef til vill i öllum heiminum; rödd,
sem enn geimir í sér óþrjótandi
möguleika, og nær á augnablikum
þeirri óviðjafnanlegu fegurð, sem
alla hlýtur að hrífa. Þess ber að
gæta, að Sigurður Skagfield er enn
þá ungur maður, aðeins 33 ára gam-
all. Hann hefir nú um 9 ára skeið
brotist til lærdóms með frábærileg-
um dugnaði og mest af eigin ramm-
leik, og borið hróður Islands víða
um Norðurlönd og Þýzkaland, og
hlotið hvarvetna hið mesta lof fyrir
söng sinn- — Ætti Vestur-Islending-
um að vera kappsmál um að gera
ferð hans sem bezta hingað vestur,
og enginn að sitja sig úr færi að
hlusta á hann, sem því getur við
komið. Sigurður Skagfield hefir nú
dvalið hér í tæpan mánuð og aflað
sér margra vina með alúð sinni og
hispursleysi. Er hann gersamlega
laus við gikkshátt þann, sem marga
söngmenn þykir einkenna, og til lit-
illar prýði er nokkrum manni.
Mun það vera ráðið, að hann
haldi nokkra hljómleika i Nýja Is-
landi nú úr mánaðamótunum og ef
til vill víðar hér í Islenzkum byggð-
um nærlendis- — Og að því búnu
væntum við Winnipegbúar að fá aft-
ur að heyra til hans áður en hann
fer heim.
Benjamín Kristjánsson.
M ACDON ALD-ST JóRNIN TAPAR.
Við atkvæða greislu í brezka þing-
inu, er fram fór þ. 20. þ. m. um
frumvarp til laga um að lengja
skólatíma bama með þvi að hækka
skólaskyldu aldur þeirra að nokkru,
tapaði Macdonald stjómin. Breyt-
ingar tillaga við frumvarpið því
viðvikjandi, að það yrði ekki að
lögum gert, fyr en þingið væri búið
að gera ráðstafanir fyrir hinum
auknu útgjöldum, er það hefði i
för með sér, var samþykt með 282
atkvæðum gegn 249. Með þeirri sam
þykt var stjórnarfrumvarpið fellt og
stjórnin þá að visu um leið. En
Macdonald stjórnarformaður hefir
lýst þvi yfir að hann legði ekki
niður völd þó svona færi, vegna þess,
að frumvarpið hefði ekki verið nógu
veigamikið mál til þess að ráða
niðurlögum stjórnarinnar.