Heimskringla - 17.02.1932, Side 7

WINNIPEG 17. FEBR. 1932.
HEIMSKRINGLA
7. SÍÐA
ENDURMINNINGAR
Eftir Fr. Cruðmundsson.
Frh. frá 3. bls.
vandlega aftur, en trúði mér
þó fyrir því á leiðinni til mann-
fjöldans aftur, að eg kynni mig
ekkif ef eg skyldi ekki segja
sér af mér. Auðvitað hélt eg
þetta væri vitlaUs maður, en
það var þó öðru nær. Það var
vel greindur og talsvert merkur
bóndi og smiður heilmikill. •—
I»enna mann þekti eg nokkuð
meira seinna. Þó flutti hann
eftir eitt ár burt úr minni sveit,
en síðan held eg að mont sé
sérstakur eiginleiki og eigi ekk- | vfsu gGtt. En nú var þó eftir að
ert skylt við heimsku, sé miklu n£ f fuglana og selinn. Mér
fremur sjúkdómur, að sínu hepnaðist að ná í fáeina teista.
leyti eins og lungnasótt. Að svo búinn varð eg að fara
Þorsteini burtu fluttum, komu fr£ selnum. Fegurðaráhrifin
að Tunguseli hjón þau er hétu voru þ0 öhu hinu verðmeiri og
Grímur Jónsson og Guðrún Jóns 0gieymanlegri. Ljósin, lífið og
dóttir. Þau bjuggu aldrei stóru ntirnir ofar og neðar í geimn-
búi, en fallegu og farsælu. , urUj ait á hvíldarlausri hreyf-
Aldrei þekti eg mann er gerði ulgu f stafalogni. Enginn mað-
sér betur far um að fóðra og | ur getur með orðum afhent
ilminn af alfrjálsum dýrðar-
geimnum. Einhver unglingur
var með mér, eg held það hafi
verið Bjöm bróðir minn. Við
leituðum aftur og fram að fiski,
en fundum enn engan. Tyrk-
hólsmið var kallað suðvestur af
bakkahominu. Átti Tyrkhóll,
suður og austur á Brekkuheiði,
að bera yfir Syðralónsbæinn. En
þar var líka hóll í sjónum. Á
þessu Tyrkhólsmiði fengum við
nokkra rauða þaraþyrsklinga,
stuttung. Það benti alls ekki á
neina nýja fiskigöngu, heldur
að þeir hefðu le^ið þarna lengi.
Voru þó feitir. Þetta var að
talsvert. Hins vegar hafði mér
aldrei verið rétt harðsnúnari og
óskiljanlegri þvæla, en tilsögn
hans yfir ána. Guðmundur var
framúrskarandi minnisgóður
maður, einkum á nærstæðustu
lítilsverða viðburði. Hann mundi
hvaða mánaðardag að fráfær-
ur fóru fram, nærfelt alla hans
flytti mig yfir á annað tilveru-
stig. Eg sá það eftir á, að eg
hafði farið út í hana og nærri
ármótunum við tungubroddir.-
Hesturinn lenti á sund og ekki
munaði nema fáum föðmum
að við hrökluðumst út í aðal-
ána, og eg kom mittisvotur
heim að Tunguseli. Mér var
æfi; hvaða mánaðardag að |tekið opnum 'örmum- °S Þegar
seinasti depillinn af fönninni ■ eg hafði sagt frá vökunótt
þessum eða hinurn slakkanum
hafði horfið þetta vorið eða
hirða allar skepnur sínar, svo
að hann hefði alt það gagn af
þeim, sem þeim var áskapað.
öðrum þá dýrðarsjón, sem fyrir
augun ber á blíðustu og feg-
urstu vornóttum heima á ís-
Þau hjón áttu fjölda barna, og íaHdi, 0g ekki heldur getur mað-
minnir mig að tólf af þeim ur gert annan hluttakandi í
kæmust til fullorðins ára, öll
hin mannvænlegustu. — Þau
Grímur og Guðrún voru því
ekki einungis traustar stoðir í
mannfélaginu, á meðan þeirra
naut við, heldur lögðu þau og
vel til framtíðar mannfélags-
mála.
Bændur, sem búa á sjóar-
bakkanum, eru sífelt að því í
góðri tíð á vorin, að róa út á
fiskimið til þess að vita, hvort
fiskur sé ekki kominn inn á
firðina. Er þá oft notuð til þess
bjarta nóttin, eftir að dags-
verki er lokið. Man eg gerla að
almenningur leit svo á, að lík-
legasta stundin væri á lágnætti
til þess að hitta fiskinn, ef hann
á annað borð var kominn inn
úr dýpinu. Skildi eg það svo,
að menn hefðu reynt að eðlis-
far fiskanna væri eins og skepn-
anna á landi, að hann héldi
kyrru fyrir um lágnættið og
hvíldist, en leitaði að æskileg-
um högum á daginn. Vorblíðu-
veðrið hafði verið hið ákjósan-
legasta, og eg hafði aflokið
mínu dagsverki, og langaði nú
til að reyna lukkuna, hvort eg
fyndi ekki fisk. Eg hafði hand-
færí, byssu og skotfæri með
mér, og ætlaði nú að vera klók-
ur veiðimaður um nóttina;
koma heim með fisk og fugla-
kjöt, og helzt af öllu stóran sel
líka. Og svo lá svo mikil feg-
urð yfir landinu og sjónum, og
í loftipu, að það var óhugsandi
þeirri hrifningu, sem maður
naut svo mikils góðs af. að það
er ávalt síðan ímynd himneskr-
ar dýrðar í huga þess, sem eitt
sinn naut þess. Sólin hækkaði
óðum á lofti, og náttúran so
sem gleymdi því ekki að hafa
fataskifti. Á öllum fjarlægari
stöðum klæddist hún í bláa
morgunkjólinn. Við komum
heim og afhentum nýnæmið.
En eg hafði næstum gleymt því
að eg þurfti að fara inn í
Tungu. Það borgaði sig ekki
að leggja sig út af. Eg drakk
blessað morgunkaffið og borð-
aði vel og drakk aftur kaffi.
Þá sótti eg hestinn og lagði af
stað. Eg hafði ekki oft, og
kanske aldrei áður komið í
Tungusel. Þó var mér kuirugt
um það, að bærinn dró nafn sitt
af því, að hann stóð í tungu
milli tveggja vatnsfalla, sem
gátu verið ill yfirferðar í leys-
ingum á vorín, meðan mikill
snjór lá á heiðum. Eg kom að
Hallgilsstöðum, næsta bæ við
Tungusel; hitti þar bóndann,
Guðmund Björnsson, bróður
Jóns í Dal. Guðmundur var
gestrisinn rftaður og vildi fá
mig til að koma inn. En eg gat
á auga bragði sannfært hann
um, að eg mætti ekki stanza,
en spurði hann til vegar yfir
ána, sem eg þurfti að fara yfir
á leiðinni í Tungusel. Mér hafði
oft verið sagt að hann væri
greindur maður, en sjálfur hafði
að fara að sofa, neita sér um j eg naumast orðið þess var.
hefjandi og göfgandi áhrifin og | var þó farinn að þekkja hann
minni úti á sjó, og bar hins veg-
ar með mér hrakninginn í ánni,
hitt; hvaða dag að verzlunar- iþá var mér boðið að háttu
skipin höfðu komið á höfnina ! an f rúm’ svo Þurkuð yrðu fö^
hvert ár; með hvað hárri ein- in min’ og eg gæti sofið un’
kunn að prestarnir í kringum Stund mér ti] hressmgar, og
hann höfðu útskrifast o s fv ^láði eg Þetta góða tilboð eftir
Eg lagði af stað suður að að hafa drukkið kaffisopa meö
Kverká, en svo hét áin, er eg hÍ°nunum- ES hýst alveg eins
þurfti að fara yfir. Eg þurfti við því’ að mörSum lesenda
að fara yfir býsna háan og minna Þyki Þær minninSar- sem
brattan kamb að ánni; teymdi hér eru að framan sagðar af
eg hestinn og stanzaði á sléttri einum solarhring. naumast þess
eyri niður við ána. oe verðar að vera skrásettar. En
suður dalverpið, sem hún féll eftir mikla umhuSsun fanst mér
eftir. Óvanalega sterkur heið- þær nau«synlegur undirbúning-
blámi hvíldi yfir landinu. Á ur undir Þaö, sem á eftir kem-
báðar síður féllu margir livít- 111 eg var ofus á að sleppa
fyssandi smálækir ofan í ána, 1 hg var kominn ur hverri
svo brekkurnar voru eins og spi°r °§ lagstur fyrir í
silfurkögraðar, og áin sjálf eins rumi’ ÞeSar konan og dóttv'
og girt silfurbeltum á hverju hennar> á að Sizka 8 ára — nu
smáhalli, þar sem straumurinn sift kona °S tiu harna móðir í
flýtti mest ferð sinni. Og yfir WinnipeS — komu inn 1 her-
þessu öllu grúfði vatnsaena- bergið fil mín’ toku alla bleytu'
auður, þar sem hver ein 1 kássuna’ sem e& hafði
og allar sameiginlega, höfðu klæðst’ gengu út og létu aftur
tekið á sig blíðmynd sólarihn-jherbergisdyrnar’ es sá
ar; það sem Steingrímur er jÖIlu’ að Þa« átti engin ónær-
hann sagði og bað, að menn- gætni að halda fyrir mér vöku-
irnir tækju á sig ímynd guðs,
eins og daggartárið blíðmynd
sólarinnar. — Þegar eg nú
minnist áhrifanna af þessari
miklu náttúrufegurð, þá leiðist
eg til að hugsa um hið hegn-
andi réttlæti, sameinað alfull-
komnum kærleika; kenningum
um eilífan, hótandi eld, sem að-
hald til sannrar lífernisbetrun-
ar. Hver verða varanleg áhrif
af stríðinu upp á líf og dauða
við grimmustu stórhríðarveður?
Það er ásetningurinn að flýja
landið. Er það ekki skiljanleer!:>
og Kristi samkvæmara, að all-
ir menn lifðu saman í bróðerni
og kærleika. Ef þeir einn
klukkutíma á dag, með blíðuna
á báðum vöngum, nytu annara
eins unaðssemda og í árdaln-
um, og ættu kost á að leggja
einfl lítinn sveig í veggtjöld
dýrðarhíbýlanna, eftir því sem
þeim lærðist og yxi andlegur
þroski? Elru það ekki meira ein-
kunnir réttlætisins og alfull-
komins kærleika?
Eg leit á ána. Mér sýndist
hún meinleysisleg, eins og hún
byggi yfir náttúrlegri tilhlökk-
un, að falla hlés í faðminn út,
eins og St. G. sagði. Lét þó
nærri að hún, af tómum gáska,
OPIÐ BRÉF TIL HKR.
Tileinkað vinum mfnum, Mrs.
Rósu Casper, Blaine Wash., og
K. N. skáldi á Mountain, N. D.
Eg sofnaði þegar og byrjaði
strax að dreyma.
Frh.
Prentun-
The Viking Press, Limited, gerir prentun smáa og stóra, fyr-
ir mjög sanngjarnt verð. Ábyrgjumst að verkið sé smekklega
«
og fljótt og vel af bendi leyst. Látið oss prenta bréfhaiusa
yðar og umslrög, og hvað annað sem þér þurfið aS láta prenta.
Bækur og stærri verk gerð eftir sérstökum samingi.
THE VIKING PRESS LTD
853 SARGENT Ave., WINNIPEG
5ími 86-537

Frh.
Nú var komið lágnætti. —
Minnedosa var búin að aðvara
fólk einu sinni eða tvisvar. —
Tóku menn því að kveðjast
fyrir alvöru. Voru kveðjur þær
innilegar í mesta máta. Kyst-
ust konur að sjálfsögðu, og
einstöku karlmenn kystu bæði
menn og fljóð. En hvað sem
því líður, þá var nú sá skiln-
aður að fara fram, sem átti
ítök í allra hjörtum, svo að eg,
og ef til vill fleiri, sem fyrir
nokkrum klukkustundum síðan
höfðum kvatt vini okkar, litum
undan, til að trufla ekki slíkar
kveðjur. Að þeim kveðjum
loknum, fóru heimamenn á
skip sitt, sem þegar blés til
heimferðar. Rétt á eftir blés
Minnedosa til brottlögu, sem
meinti ef til vill tvent í senn,
kveðju til íslands, og hitt, að
nú skyldi ferðin hafin. Skrúfur
skipsins tóku samstundis til
o starfa. Skipið sneri sér við og
stefndi til hafs.
Þrátt fyrir kuldann — því
nóttin var köld — stóðu marg-
ir uppi á efsta þilfari, og horfðu
til gamla, góða landsins, sem
þeir höfðu nú kvatt og bjugg-
ust ekki við að sjá aftur —
fæstir að minsta kosti. Lengst
og mest bar á ljósunum í
Reykjavík, eðlilega; því þó að
fjöllin sæjust, eða fjallahring-
urinn bera við himinn, var út-
sýn óglögg, sökum næturinn-
ar, sem nú hélt' velli, þó nú
værí himininn heiður og blár,
og stjörnurnar spegluðust í
lognkyrrum sjónum, því nú var
á lágnættiskyrð. Stormurinn,
sem verið hafði síðari hluta
dags, lagði sig fyrir með deg-
inum, sem nú var fyrir nokkru
genginn veg allrar veraldar —
að mestu. Já, að mestu, því
ennþá var uppi rönd af degi, í
norðvestri, sem endast mundi
þar til rönd af næsta degi sæ-
ist í norðaustri. En þann dag
sæjum við ekki — frá íslandi
— né nokkurn annan dag. Nú
er mér kært að muna, hvað
mikið eg sá af dögunum á Is-
landi, meðan eg var þar í þetta
sinn — hvað lítið eg svaf af
þeim tímá.
Loks var eg orðin ein þama
| Nafnspjöld
Dr. M. B. Halldorson
401 Boyd Bldc.
Skrifstofusimi: 23674
8tund«.r sérstaklegra lungnasjúk
dóma.
Br atJ flnna & skrifstofu kl 10—1!
f. h. og 2—6 e h
HeimiMr 46 AMoway Ave
Talnfmt: 331R8
DR A. BLONDAL
SO* Medical Arts Bldg
Talsimi: 22 2»6
Standar sSrst&ktega kvensjúkddma
og þamasjúkdöma. — AB hitta
kl. 10—1* * k. og 3—6 e h
Helmlll: 30« Vlotor St. Siml 28 130
Dr. J. Stefansson
Sl« MRDICAL ARTS DLDU
Hornl Kennedy og Graham
Itnsdsr eluKÖngn au^tia- eyrna
nef- of kverka-sjflkdónia
Br aB hitta frá kl. 11—12 f. h
og kl. 8—6 e h
Talnlmi: Z1K34
Helmlll: 686 McMlllan Ave 42691
MOORE’S TAXI LTD.
Cor. Donnld and Graham.
50 Centa Taxl
Frá einum staó til annars hvar
sem er í bænum; 6 manns fyrir
I sama og einn. Allir farþegar á.-
byrgstir, allir bílar hitaóir.
Slml 8m (8 llnur)
Kistur, töskur o ffhúsgagna-
flutninffur.
DR. L. A. SIGURDSON
216-220 Medical Arts Bidg-.
Phone 21 884 Office tímar 2-4
Helmill: 104 Home St.
Phone 72 409
uppi, og bjóst til að fara ofan
og komast í flet mitt. En í því
kemur til mín maður nokkur
vel búinn, og spyr hvort eg sé
íslenzk.. Eg neitaði því hvorki
né játaði, en kvaðst vera Ame-
ríkani. Hann starir á mig litla
stund, og segir svo: “Ekki get
eg skilið, hvað nokkur maður
getur séð heillandi eða fagurt
við þetta hrjóstruga land.’* —
“Hefir þú séð mikið af því?’’
spurði eg. “Nóg,’’ svaraði hann.
“Eg er ferðamaður á Minne-
dosa, og fór með bát, sem
lenti. Eg steig öðrum fæti á
land, og það var meira en nóg
fyrir mig.’’ “Og nú þykist þú
fær um að dæma landið alt af
þessari þekkingu,” sagði eg.
Þetta er nú mitt föðurland. Hér
er eg fædd, og kom til þess að
sjá það eftir nærri hálfrar ald-
ar fjarveru. Þessi blóm eru
líka fædd á íslandi,’’ bætti eg
við, og hélt uppi blómvöndum
tveimur, stórum og sjálegum.
Svo sagði eg honum dálítið af
sögu landsins og tDefni hátíðar-
haldsins. “Hefir þín þjóð merk-
ari sögu að segja?” bætti eg
við. “Eg er Ameríkani,’’ svar-
aði hann brosandi og fór.
Undarlegt fyrirbrigði.
Eg fór nú að hypja mig niður
á næsta þilfar fyrir neðan, og
vildi komast í herbergi það, er
verða skyldi beimili mitt næstu
nætur, enda var þá lítið meira
að sjá þar uppi — sjórinn, ein-
tómur sjór umhverfis, einstöku
götuljós í Reykjavík, sem ein-
lægt urðu daufari og daufari,
sökum vaxandi fjarlægðar —
eins og daufar stjörnur, “fjarst
í eilífðar útsæ”; og þó vissi eg
að þar vakti “eylendan mín’’.
Var mér orðið meira en full-
kalt — búin að skjálfa í fjórar
klukkustundir samfleytt, og
þarfnaðist bæði húsaskjóls og
hvílu. Þá hefði verið gott og
gaman að fá bolla af góðu
kaffi. En er niður kom í pláss
það, er við stundum nefndum
Almenning — en niður þangað
liggja einn eða tveir stigar
öðru megin, en hinu megin
skrifstofa ein eða fleiri. Til
hliðar eru löng göng meðfram
svefnklefum fólk9. í þessum al-
menningi voru vanalega nokkr-
Frh. 4 8 bla.
G. S. THORVALDSON
B.A., L.L.B.
Lögfrœðingur
702 Confederation Life Bld*.
Talsími 24 587
W. J. LINDAL, K.C.
BJÖRN STEFÁNSSON
ISI.EN /KIK LÖGFRÆÐINGAB
á oðru gólfi
835 Main Street
Tals. 24 963
Hafa einnig skrifstofur að
Lnudar og Gimli og eru þar
aS hitta, fyrsta miðvikudag i
hverjum mánuði.
Telephone: 21613
J. Christopherson.
Islenskur Lógfræðingur
845 SOMERSET BLK.
Winnipeg, :: Manitoba.
A. S. BARDAL
selur líkkistur og annast um útfar-
lr. Allur útbúnaöur »á beetl
Ennfremur selur hano allekonar
minntsvarCa og le«;steina.
843 SHERBKOOKE ST.
I’hone i N6 6D7 WINNIPB6
HEALTH RESTORED
Lækningar án lyfja
DK. 8. O. S131PSON, N.D., D.O., D.O.
Chronic Diseases
Phone: 87 208
Suite 642-44 Somertet Blk.
WINNIPEG —MAN.
MARGARET DALMAN
TGACHBR OF PIAIf*
804 BANIflNG ST.
PHONE: 26 420
Dr. A. V. Johnson
fslenzkur Tannlæknir.
212 Curry Bldg., Winnipeg
Gegnt pósthúðinu.
Slmi: 23 743 HelmilU: 88 ttl
Jacob F. Bjamason
—TRANSFER—
Binif* *a4 Butttan Mmthmm
70 VK3TOE ST.
81MU4JIN
Auut aUakoutr flutnlnga frna
of nftur um bælnn.
J. T. THORSON, K. C.
tol •
Skrlfatofa: 411 PARIS BL.DO.
Siml: 24 471
DR. K. J. AUSTMANN
Wynyard —:— Sask.
Talalmli 38 888
DR. J. G. SNIDAL
TANI4LÆKNIR
•14 looertet Bloek
Pertave Aveaue WINN1PE6
BRYNJ THORLAKSSON
SOngatjóri
Stillir Pianoa og Orgel
Hími 38 84*. 594 Alverstooe Sk.