Heimskringla - 26.07.1933, Síða 7

WINNIPEG, 26. JÚLÍ, 1933
HEIMSKRINGLA
7. SÍÐA.
HITT OG ÞETTA
Frá Spáni
Madrid 15. júní.
í dag hefir Don Juan March
Ordinas, auðugasti maður á
Pyreneaskaganum, verið eitt ár
í fangelsi. Honum hefir verið
haldið í fangelsi án þess mál
hans kæmi fyrir rétt. Ordinas
var þingmaður fyrir Baleareyj-
ar, en hvorki það, né hitt, að
hann er miljónaelgandl, gat
komið því til leiðar, að hann
kæmist hjá fangelsisvistinni. —
Báðir þeir menn, sem gegnt
hafa fjármálaráðherrastörfum
spánverska lýðveldsins, hafa
lýst því yfir, að Ordinas sé höf-
uðfjandi lýðveldisins, hann hefði
mútað einræðisherranum Primo
de Rivera o. s. frv. Það er
höfuðkæran, sem Ordinas neit-
ar, að sé rétt. Læknar. hans
og lögfræðingar hafa mikið gert
til þess að fá hann látinn laus-
an. En þeir hafa engu fengið
um þokað.
* * *
Frá Rússlandi
Moskwa í júní.
Hvers konar glæpum, sem
framdir eru í bráðræði eða
augnabliksæsingu, en glæpir
slíkra tegunda hafa löngum ver-
ið algengir meðal slafneskra
þjóða, fer nú mjög fækkandi
í rússneskum löndum, að því er
I. E. Estrin heldur fram, en
hann er yfirmaður þeirrar stofn
unar, er rannsakar þessi mál í
ráðstjórnarríkjunum. — Hann
heldur því og fram, að þess
muni eigi langt að bíða,
menn hætti að leggja það fyrir
sig, að hafa ofan af fyrir sér
með óheiðarlegu móti. Algeng-
asti glæpurinn í ráðstjórnar-
ríkjunum er þjófnaður, og or-
sökin er tíðast erfiðleikar þeirra,
sem • gerast þjófar. Algengustu
og erfiðust afbrotamál, sem rúss
nesk yfirvöld og lögregla hefir
nú við að fást, eru afbrot, sem
grundvallast á óráðvendni
þeirra, sem starfa fyrir ríkið.
* * *
Mary McCormic,
fræg óperusöngkona amerísk,
giftist fyrir um það bil ári síðan
Serge Mdvani prinsi, fyrverandi
eiginmanni kvikmyndaleikkon-
unnar Polu Negri, Mary Mc-
Cormic hefir nú farið að dæmi
Polu og ætlar að biðja um skiln-
að.
Leikari: Eg gerðist leikari að-
eins til þess að stríða foreldr-:
um mínum.
Annar leikari: Og hugsaðir
ekkert um veslings leikhús-'
gestina.
ENDURMINNINGAR
Eftir Fr. Guðmundsson.
Framh.
Lóðin sem mér úthlutaðist,
var að austanverðu á Simcoe,
nokkurnveginn mitt á milli
Wellington og Notre Dame
þverstræta, hana hafði átt
prestur. séra Pétur Hjálmsson,
en hann var að flytja vestur til
Alberta, og hafði beðið J. J.
Vopna að selja fyrir sig lóðina.
Eftir að eg hafði verið hálfan
mánuð í Winnipeg, byrjaði eg
að byggja fjóskofa aftast á þess-
ari lóð, því kú þurfti eg að hafa,
fjósið bygði eg í eftirvinnu á
kvöldin og var eg búinn með
það þegar fyrsti mánuðurinn
var úti. Fluttum við þá í fjósið.
Þar var gott pláss fyrir rúmin
okkar, en úti varð konan nhn
að elda allan mat, á hlóðar-
steinum, eins og þegar legið var
í tjaldi langt frá heimilum við
heyskap heima á íslandi. En
alt var þetta gott og vel tilvinn-
andi að við ekki þyrftum að
borga hina vitlausu húsaleigu.
En þetta var ekki til einnar
nætur, svona skyldi það vera
þangað til húsið væri vatns-
helt, þó það yrði ekki fyr en að
haustinu. Það má ekki gleyma
því að tíðin lék í lyndi. En nú
kom kussa til sögunnar. Ein-
hver Jón Guðmundsson vestan
frá Argyle, leiddi kú eftir stræt.
inu, og leit stöðugt til beggja
hliða fanst mér hann fremur
ætlast til að menn veittu kussu
eftirekt, en sjáfum sér. Eg á-
varpaði manninn og hann
spurði óðar hvert mig vantaði
ekki að kaupa kú? Það var
ekki ómöguegt, ef það væri
góður gripur í fullu standi og
með góðu verði, en það stóð
nú alt heima. Kúna keypti eg
fyrir 25 dollara. Var nú rek-
inn niður langur raftur spölkorn
frá fjósinu og kussa bundin
við hann á hverri nóttu, en á
degi hverjum hafði hún fríann
aðgang að fljótandi hunangi,
ásamt með ótal stallsystrum
sínum líklega utanvið bæjar-
takmörkin. En það var ekki
alveg frítt fyrir mig, eg þurfti
að borga fyrir það að taka hana
áhverjum morgni og skila henni
á hverju kvöldi, en það minnir
mig að væri mjög sanngjarnt.
En þá kom annað babb í bátinn.
Maður hét Stefán Scheving,
glaðlegur, skýr og skorinorður
karl, hann var óðar kominn
þarna, og sagðist vera umsjón-
armaður stjórnarinnar, og það
væri hæpið að alt mitt bölvað
príl gæti gengið átölulaust, að
hafa börnin í þessum kumb- J
alda, og ætla svo að næla kúna
niður rétt við hliðina á þeim.
Það þýðir ekkert að hengja dulu
yfir það, eg varð hræddur. Ef
eg skyldi nú eiga eftir að lenda
í fangelsi. Karlinn var eins og
rekabúturinn vandséður, en ill-
mannlegur var hann þó ekki.
Auðvitað varð eg að komast á
einhverja hreina niðurstöðu og
það varð fyrirhafnar minna og
fljótar en mig varði. Karlinn
hélt áfram að tala, fljótandi
mælskur og fluggáfaður, var
það hvortveggja í bundnu og ó-
bundnu máli, sem út af honum
flaut, og að lokum var hann
sáttur við mig, ef eg lifði eftir
þúsund reglum sem hann lagði
fyrir mig. Nokkrum sinnum
kom hann oftar og lýsti ánægju
sinni yfir löghlýðni okkar. Við
vorum orðnir miklir mátar, en
þá hvarf hann alt í einu úr sög-
unni, þangað til veturinn 1931,
að eg var orðinn blindur þá
heilsaði hann mér að fyrra-
bragði í kirkju, þar sem ekkert
tækifæri var að tala saman, en
á handtakinu fann eg að vin-
skapur okkar hafði ekkert látið
sig á 25 viðburðaríkum árum.
En ef eg er gamall þá greiðir
hann hærurnar.
Það var ekki fyr en úm mán-
aðamótin ágúst og september
að við gátum flutt alfarin í
húsið, þá fékk eg og 13 hundruð
dollara lán á það, sem hrökk vel
til að borga allan byggingar-
kostnaðinn og lóðina. Næsta
vetur seldi eg húsið fyrir 2 þús-
und dollara, átti eg þá sjálfur
700 dollara af því sem var eins
og sumarkaupið mitt. Að vísu
hafði eg dálítinn kostnað í sam-
bandi við hússöluna, en mikið
meira hafði eg dregið í kaup frá
öðrum sem eg vann hjá. Alt
átti eg þetta J. J. Vopna að
þakka, sem studdi mig á vegum
tækifæramía, og gaf mér alt af
vinnu þegar annað bilaði. Mörg-
um sinnum hefi eg orðið vottur
að því um mína daga, að fram-
kvæmdarsamur góðvilji nær-
gætni og vakandi bróðurhugur
hefir orðið nauðstöddum miklu
blessunarríkari liðsbót, en pen-
ingagjafir, af því að gjafirnar
eru sjaldan sársaukalausar, til
þess sem njóta skal. En að
sökkva önglinum í fliðruna og
láta fátæklinginn sjálfann draga
hana undir borð af hafsbotni
auðæfanna, og innbyrða hana
sem happadrátt sinn á eigin
aflsmun, það er fallega að
verki verið.
Guðmundur Árnason frændi
minn hafði sagt mér það ein-
j hvern fyrsta daginn sem eg var
j í Winnipeg, að ef eg heldi svona
j áfram að spyrja hvern mann
sem eg mætti að heiti, hvers
Prentun
The Viklng Press, Limited, gerir prentun smáa og stóra, fyr-
ir mjög sanngjamt verð. Ábyrgjumst að verkið sé smekklega
og fljótt og vel af hendi leyst. Látið oss prenta bréfhausa
yðar og umsiög, og hvað annað sem þér þurfið að láta prenta.
Bækur og stærri verk gerð eftir sérstökum samingi.
THE VIKING PRESS LTD.
853 SARGENT Ave., WINNIPEG
Simi 86-537
son hann væri, hvar af landinu
og hvað gamall, þá yrði ekki
tiltölulega langt þangað til eg
yrði settur á vitlausra spítala.
Það var eins og mér fyndist það
kynni að felast einhver kær-
leiksrík viðvörun í þessu, því eg
var farinn að láta mér hægra
um spursmálin, en þá mætti
eg manni á Sargent, sem var
auðsjáanlega að vega mig með
augunum, en eg stilti mig, hann
þoldi ekki mátið og spurði mig
að fyrrabragði, sem gaf mér
leyfi til að endurspyrja. Þessi
maður var Jóhann Pálsson,
bróðir Björns Pálssonar gull-
smiðs á Sauðanesi, góðkunn-
ingja míns. Eg var í þeim er-
indagerðum að kaupa mér ýmsa
óhjákvæmilega hluti til búsins,
og þótti alt dýrt þegar eg var
búinn að breyta verðinu í krón-
ur og aura. Hann bölvaði þeirri
vitleysu. Mér var ekki meir en
svo um það gefið að fá tilhjálp.
Eg var hálfhræddur um að eg
leiddist þá til ofmikilla stór-
ræða, en hann fór ekki að lög-
um og ruddist í fylgd með mér,
sagðist kannske betur en marg-
ir aðrir geta hjálpað mér út úr
þessu basli, og það gerði hann
sannarlega. Hann fór með mig
ofan í bæ þar sem byggingarn-
ar voru hæztar og hrikalegast-
ar, en fram hjá því öllu skund-
aði hann eins og það væri ekki
áiltsvert, en þá vorum við von-
um fyr komnir að skelfing löng-
um og ljótum skúr eins og hann
hefði verið sóktur í lélegaseta
fiskihverfi. Þarna vildi hann að
við gengjum óboðnir inn um
opnar dyr. Eg var víst ekkert
spentur fyrir þessu heimboði,
en svo fór eg nærri, að eg sá
að dimt var inni þar í þokka-
bót. Eg hélt að það væri mál að
slá botninn í þessa frægðarför,
eg setti því upp alvörusvip, og
sagðist ekki hafa ætlað á
svartaskóla, annað væri erindi
mitt. Þó steig eg inn fyrir
þröskuldinn, en Jóhann bendir
mér á mann sem sat þar lengst
inni við lítið borð og sá að við
stönsuðum þarna. Óðar var
maðurinn kominn, alderi hafði
eg heyrt aðra eins fljótandi
mæisku, snöggvast langaði mig
til að skilja hann, en svo klapp-
aði eg lóf í lófa að eg skildi
ekkert af því sem hann sagði,
en reyndi að nota það fyrir belj-
andi árnyð.
Meðan Jóhann talaði við karl-
inn sá eg að það var fjarska
mikið af allra handa húsmun-
um hrúgað upp þarna inni í
myrkrinu. Þarna voru borð og
stólar, skúffur og skápar og
stór, og alt var það grátt á lit-
inn, Fljótlega fékk eg upp-
lýsingu um það að þessi bú-
slóð var öll úr stórkostlegum
bruna sem hafði átt sér stað
einmitt daginn sem eg kom til
Winnipeg, og að grái liturinn
sem á hlutnum sat, orsakaðist
af eitursýrum sem slökkviliðið
notaði við brunann. Þarna fekk
eg mjög eigulega búshluti, af
sterkustu gerð fyrir lítið verð,
jafnvel þó því væri breytt í
krónur, og átti eg það Jóhanni
Pálssyni að þakka. Síðar sá
eg hann aldrei heyrði sagt að
hann væri fluttur norður til
Lundar.
Eg var búinn að vera meir en
hálfan mánuð í Winnipeg, far-
inn að byggja fyrir sjálfan mig,
og búinn að finna flesta gamla
kunningja sem eg hafði frétt
til í borginni, nema Gísla Ólafs-
son, hann var einna mest út úr
íslendingahverfinu, og svo hafði
mér verið sagt að hann byggi
og verzlaði í 60 þúsund dollara
múrsteinshöll, og hlyti að vera
orðinn sterkríkur maður, en
þessar fréttir fremur hindruðu
mig. Eg hafði verið Gísla sam-
tíða einn vetur á Möðruvalla-
skólanum, og eitt sumar unnum
við saman að jarðabótum, og
höfðum haft talsvert saman að
sælda þess utan, svo það var að
verða óafsakanlegt að sjá hann
ekki, því þó hann hefði frétt af

Nafns piöld ** 1
Jr J

Dr. M. B. Halldorson 401 Boyd BldK- Skrlfstofusími: 23674 Stundai sérstaklegra lungnasjúk- dðma. Br ab flnna á skrifstofu kl 10—12 f. h. og 2—6 e. h. Heimlii: 46 Alloway Are. Tal.lml i 33168 G. S. THORVALDSON B.A., L.L.B. Lögfræfiingur 702 Confederation Life Bldg. Talsimi 97 024

DR A. BLONDAL 602 Medical Arts Bldg. Talslmi: 22 296 Stundar sérstaklega kvensjðkdðma ogr barnasjúkdðma. — AtJ hltta: kl. 10—12 « h. og 3—6 a. h. Helmlll: 806 Vlctor St. Slml 22 130 W. J. LINDAL, K.C. BJÖRN STEFÁNSSON tSLENZKIR L.OGFRÆÐINGAS 6. oðru gðlfi 325 Main Street Talsimi: 97 621 Hafa einnig skrifstofur a0 Lundar og Gimli og eru þar að hitta, fyrsta miðvikudag i hverjum mánuði.
Dr. J. Stefansson
216 MEDIOAL ARTS BLDG.
Hornl Kennedy og Gr&ham
Stnndar eln&Dn&u auffna- eyrna-
nrt- ojf kverka-ajökdrtma
Er að hitta £rá kl. 2.30—5.30 e. h.
Talaimi> 26 688
Helmill: 638 McMillan Ava. 426»!
Telephone: 21613
J. Ch ristopherson.
Islenzkur Lögfrœfiingwr
845 SOMERSET BLK.
Winnipeg, :: Manitota.
Dr. A. B. INGIMUNDSON
Tannlæknir
602 MEDICAL ARTS BLDG.
Simi: 22 296 Heimilis: 46 054
I
mér í grend við sig, eða máske
komið auga á mig í kirkjunni,
þar sem eg sá hann skjótast
inn úr lettivaginum, þá gat
hann þó naumast vitað hvar
eg var niður kominn og hafði
máske ekki tíma til að finna
mig. En það var líka eins og
mér fyndist að mikil dollara
umferð væri allri stórhríð verri,
og óratandi heim til Gísla. Einn
vildi eg þangað koma, svo eng-
inn heyrði hvað okkur færi á
milli, undir vissum kringum-
stæðum. Það er líkast til að
mér liafi þótt hann ganga of
snúðugt frá kerrunni inn í
kirkjuna, þegar ekkert var að
gera á sunnudegi. Svo fór það
að eg var staddur niður við
borgarhöllina í góðu sumar-
veðri, hitti þar íslendiuga sem
eg þekti og spurði hann eftir
Gísla. Hann sagði mér fljótt
og greinilega veginn þangað
heim. Mér lá ekkert sérstak-
lega mikið á og nú var þá bezt
að sjá manninn. Það leyndi
sér ekki að eg var kominn að
byggingunni, hátt á vegginn var
málað G. Ólafsson. Frammi
fyrir mér stóðu opnar dyr og
var innifyrir fult af mjölsekkj-
um og heyböggum. Eg heyrði
mannamál í hinum enda bygg-
ingarinnar, en þar var skrifstof-
an og dyrnar hálf opnar og
hitti eg Gísla á miðju gólfi. Eg
heilsaði honum og spurði hvert
hann þekti mig, hann brosti
vingjarnlega en var seinn til
svara. “Guðmundsson”, segir
hann eftir stundarkorn. “Þau
eru nú mörg bíldóttu hræin”,
sagði eg, “ef þú kant ekki
meira.” Eg kem þér ekki fyrir
mig,” sagði hann. Mér fanst
honum vera alvara, þó eg geti
aldrei skilið það ástand. Eg
sagði honum því hver eg væri
og ætlaði svo að fara, en hann
vildi koma með mér út á tröð-
ina og tala við mig fáein orð,
fór þá með mig inn í Hotel og
vildi gefa mér vín eða bjór, en
eg var bindindismaður og vildi
ekki með það hafa. Þar sátum
við ærna stund og rifjuðum upp
smá atburði af samvist okkar.
Mér fanst hann vera brjóstum-
kennanlegur, hvað sem að hon-
um gekk. Hann bað mig um
að kaupa af sér mjöl eða hey,
og það gerði eg meðan eg
var í Winnipeg, og reyndust mér
öll viðskifti rétt og hrein við
hann. Ekki heimsótti eg hann
nema einu sinni aftur, og hann
aldrei mig. Eitthvað þessu líkt
meinar máltækið: Svo fyrnast
ástir sem fundir. Við höfðum
verið í mörgu líkir, en áttum
nú ekkert sameiginlegt. Framh
A. S. BARDAL
selur llkklstur og annast um Útfar-
lr. Allur útbúnatJur sá bestL
Ennfremur selur hann allskonar
minnisvarba og legstelna.
843 SHEBBKOOKE ST.
Phonet 86 607 WifOIIPM
HEALTH RESTORED
Lækningar án lyfja
DR. S. G. SIMPSON, N.D.. D.O., D.O.
Chronic Diseases
Phone: 87 208
Suite 642-44 Somerset Blk. •
WINNIPEG —MAH.
MARGARET DALMAN
TEACHEK OF PIANO
tf.%4 BANNING ST.
PHONE: 26 420
Dr. A. V. Johnson
fslenzkur Tannlæknir.
212 Curry Bldg., Winnlpeg
Gegnt pósthúsinu.
Síml: 96 210. HeimUis: 33328
Jacob F. Bjarnason
—TRANSFER—
end Fnrnltnre Mnriac
762 VICTOR ST.
SIMI 24.500
Arniast allskonar flutninga fraa
og aftur um bæinn.
J. T. THORSON, K. C.
fslenzknr lbjrfræblnanr
Skrlfstofa:
801 GREAT WEST PERMANBNT
BUILDING
Stmi: 92 766
________________________ (
DR. K. J. AUSTMANN
Wynyard —:— Sask.
Tal.lmll 28 889
DR J. G. SNIDAL
TANNLÆKNIR
•14 Someraet Block
Portate Arenne WINNIPVi
BRYNJ THORLAKSSON
Söngstjðri
Stllltr Planos og Orgel
Slml 38 345. 594 Alveratone 84.