Heimskringla - 10.10.1934, Síða 1

XLÍX. ÁRGANGUR
WINNIPEG, MIÐVIKUDAGINN, 10. OKT. 1934
NÚMER 2.
Konungur Yugoslavíu og utanríkisráðherra Frakklands myrtir í Marseilles í gær
Glæpurinn framinn mitt í fagnaðarviðtökunum
við komu konungs til Frakklands
Nokkrir í fylgd með konungi og aðrir særðir, sumir til ólífis.
Marseilles, 9. október — Alex- isstjórn. Voru fjórir menn
ander I. konungur Yugoslavíu drepnir er þátt áttu í því. Vakti
var skotinn til bana í dag við
'komu hans til borgarinnar Mar-
seilles á Frakklandi.
Utanríkisráðherra Frakklands,
Louis Barthou er tók á móti
feonunginum, var einnig myrt-
ur.
Morð þessi voru framin um
leið og konungurinn kom í bíl
neðan af bryggjunni með ráð-
•herranum. Þúsundir manna
stóðu í röðum til beggja handa
og fögnuðu honum. Bærinn
var allur skreyttur í fagnaðar-
skyni út af komu konungsins og
viðbúnaðurinn hafði verið hinn
hátíðlegasti. Vagn hans var og
umkringdur af fylgdarliði og
lögreglu.
Þegar komið var spölkorn
neðan frá höfninni dundu uin
20 skot á bíl konungsins frá
tveimur eða fleiri mönnum í
mannþrönginni.
Þetta skifti engum togum. —
Konungurinn og ráðherrann
urðu fyrir nægilega mörgum
skotum til þess að þeir létu
báðir lífið, konungurinn þá þeg-
ar, en ráðherrann fáeinum mín-
útum síðar.
En kúlur hittu fleiri. Alls er
sagt að um 11 manns hafi
særst, þar af 7 kvenmenn. —
Hershöfðingi og lögregluþjónn
særðust að því er ætlað er til
ólífis.
Hermenn og lögregla æddu út
í mannþyrpinguna á eftir þeim
er ódæðisverkið unnu. En þeir
er umhverfis þá voru höfðu
þegar vaðið að þeim og þjarmað
þeim. Náði lögreglan með
naumindum öðrum þeirra úr
höndum hópsins, sem yfir hon-
um stóð. Heitir hann Kalamen
og er frá Yugoslavíu. Hinn var
að miða byssu á sjálfan sig, en
lögreglan skaut hann áður en
hann kom því sjálfur við. Hvað-
an hann var, greinir fréttin ekki
frá.
Konungurinn er sagt að hafi
verið í mjög áríðandi erindum
á fund stjórnarinnar í Frafek-
landi, eitthvað viðvíkjandi smá-
ríkjasambandinu.
Drotningin var einnig á leið
til Frakklands, en fór landveg;
hún er sjóveik og ferðast ekki
á sjó nema þegar ekki verður
hjá því komist.
fyrir þeim að steypa föður hans
af stóli og setja á stofn lýðveldi.
Árið 1920 var Alexander sýnt
ibanatilræði í Sarajevo, þar sem
Ferdinand erkihertogi var drep-
inn 1914 og sem stríðið mikla
leiddi af. Árið 1921 var önnur
tilraun gerð til að myrða hann.
Var sá ungverskur kommúnisti,
er það hafði í frammi. Fylgdu
því eilífar rannsóknir og var
sagt að 14,000 manns hafi á
næstu árum verið handteknir.
Var haldið fram, að félag hafi
verið stofnað til þess að ná lífi
hans og hefði það haft bækistöð
sína í Vín. Fór Alexander fram
á að austurríska stjómin upp-
rætti það, en iþví var ekki
gaumur gefin.
Árið 1922 giftist Alexander
Maríu prinsessu af Rúmaníu.
Áður var sagt að hann hefði
verið trúlofaður Sophíu' prin-
sessu í Belgíu, systur Alberts
konungs. Hvað því tilhugalífi
kollvarpaði, hefir ekki veriö sagt
frá.
landið verður fyrst
undir herstjórn.
um smn
“Oft má af máli þekkja”
New York, 9. okt. — Charles
A. Lindbergh hersir kom til
New York nýlega til að vita
hvort hann bæri nokkur kensli
á Bruno Richard Hauptmann
þann er böndin berast að, um
áð hafa tekið við lausnarfé
Lindberghs fyrir drenginn hans.
Kannast Lindbergh við rödd
Hauptmanns og segir hana þá
sömu, og hann hafði heyrt til
eins af þeim, er á móti lausnar-
fénu tóku í myrkrinu í Bronx-
Cemetery af dr. John F. (Jaf-
sie) Condon. Dr. éondon gefek
áfram og sá engan, en þá kall-
ar sá er á móti fénu tók: “Hey
doktor!” Lindbergh var í bíl
sínum rétt hjá, og heyrði vel til
mannsins og kveður þar verið
hafa málróm Hauptmanns.
Ástralía er um þessar mundir
að minnast 100 ára byggingar
landsins. Iðnaðarhöldur í Ást-
ralíu efnir til þessa flugs eða
veitir verðlaunin, sem goldin
eru flugkappanum.
Þingmannsefni
í Selkirk-kjördæmi
Stonewall, 5. okt. — Á fundi
sem haldinn var í Stonewall í
dag, til að kjósa þingmannsefni
liberal-progressive flokksins fyr-
ir næstu samibandskosningar,
Elzti sonur Alexanders og;varð j0Seph T. Thorson, K.C.
Maríu, er 11 ára. Heitir hann! f jrnr yalinu. Við síðustu at-
Peter eftir afa sínum. Tekur kvæðagreiðslu hlaut hann 12 at-
kvæði fleiri en W. J. Lindal, K.
hann nú við ríki að föður sín
um látnum.
Bylting á Spáni
Herstjórn lögleidd
Frakklands rétt um leið og
koniungurinn maður hennar var
skotinn.
Alexander varð konungur í
Yugoslavíu, árið 1921, er faðir
hans dó. Hann var hershöfð-
ingi mikill og gekk fram sem
áetja í stríðinu mikla. Hann
var foringi Serbneska hersins.
í Balkanstríðinu 1912 var hann
einnig og þótti liðsmaður góð-
ur. Hann var 45 ára gamall.
öll hans ríkisár var ókyrð
innanlands í Yugoslavíu. Var
oft gerð tilraun til að taka
hann af lífi, sem hina fyrri
serbnesku konunga, sem marg-
ir, ef ekki festir hafa verið
myrtir. Og þegar Yugoslavíu-
ríkið var myndað eftir stríðið,
versnaði samlyndi þegnanna um
allan helming. Ungverjamir,
sem bjuggu í þeim hluta lands-
ins, er áður heyrði Ungverja-
landi til, hötuðu konungsfólkið
í Yugoslavíu. Árið 1917 var til-
raun gerð til að myrða Alex-
ander, áður en hann tók við rík-
Madrid, 8. okt. — Stórfeld
bylting hófst á Spáni um land
alt s. 1. íöstudag. Náðu' upp-
reistarmenn, sem voru sósíalist-
ar og kommúnistar sex borgum
á sitt vald í fyrstu skorpunni.
í Madrid náðu þeir í hergagna
verksmiðju stjórnarinnar og
héldu um hríð. Eftir þriggja
daga viðureign, hafði þó stjórn-
in fengið yfirhöndina og náð
borgunum og hergagnaverk-
smiðjunni úr höndum uppreist-
armanna. Hafði skothrið þá
ekki lint daga og nætur í þrjá
sólarhringa í höfuðbörginni,
Madrid.
í Barcelona var einnig erfitt
að koma á friði. En í iðnaðar-
bænu'm ASturias, hafa uppreist-
armenn verið erf{ðasti|r við-
fangs, enda er það höfuðból
þeirra. Og þar hafa menn í
Hún kom til I þúsunda tali gert verkfall.
Járnbrautarslys
2 MENN FARAST, 8 MEIÐAST
Borden, Sask. 8. okt.—Síðast
liðið laugardagskvöld, um kl.
10.30, varð jámbrautarslys fjór-
ar mílur austur af bænum Bor-
den í Saskatchewan. Fimtán
vagnar hlaðnir hveitikomi, ultu
um og brotnuðu svo að hveitið
flæddi út úr þeim. Tveir menn
fórust og átta meiddust. Höfðu
þeir allir stolið sér fari með
lestinni. Af lestarþjónunum
meiddist enginn. Eftir því sem
næst verður komisit, voru 36
með lestinni. Um 19 af þeim
komu þarna fram, en fleiri ekki.
Hvað um hina 17 hefir orðið
vita menn ekki. í myrkrinu ætla
menn að sumir þeirra hafi skot-
Austfjarða sunnanverðra hafa
þurkarnir heldur ekki náð.
í flestum sveitum norðan-
lands og austan var ástandið
orðið svo alvarlegt að fá dæmi
eru til slíks. Víðast hvar hafa
verið svo að segja stöðugar
rigningar síðan um miðjan júli-
mánuð og sumstaðar lengur. —
Nærri tvo mánuði hefir í þess-
um héröðum naumast náðst
heystrá með sæmilegri verkun.
Og á einstaka bæjum í norð-
austursveitum landsins svo sem
á Austur-sléttu, Langanesi og
Vopnafirði, hefir nær ekkert
hey náðst í alt sumar fyr en
nú síðustu tvo daga. Og byrj-
aði þó túnasláttur þar yfirleitt
fyrstu daga júlímánaðar.
Nýja Dagblaðið átti tal við
Kópasker seinni partinn í gær.
Var þar álitið, að
N orður-Þingeyjar
lögreglunni málið til rannsókn-
ar.
Við rannsókn kom það í ljós,
að Frímann var búinn að flytja
inn 115 kg. af tollsviknu “tuggu
gúmmí” og selja það ýmsutn
verzlunum hér í bænum.
Var hann dæmdur til að
greiða þrefaldan toll eða kr.
7,50 af hverju kg. og auk þess
150 kr. sekt.
HÆSTARÉTTARMÁLA-
FLUTNINGSMAÐUR
lýsir sig gjaldþrota
ist burtu', en óttast er þó um, iausturs með kvöldinu.
Rvík. 14. sept
Gustav A. Sveinsson hæsta-
réttarmálaflutningsmaður hefir
verið kærður fyrir fjárdrátt. —
Hann hefir sem málaflutnings-
maður haft stórfé handa á
bændur í milli, sem hann hefir ekki skil-
og Norður- að til hlutaðeigenda. Kæran er
Múlasýslum myndu vera í þann frá Saprisjóði Bolungarvíkur.
veginn að ná inn miklu af þeim Kærði hefir í gær tilkynt lög-
heyjum, sem ekki voru orðin manninum í Reykjavík, að hann
ónýt af langvarandi hrakningi. óski eftir, að bú sitt verði tekið
Veður var þá bjart og hæg til gjaldþroitaskifta. Álitið er,
sunnanátt, en var að ganga til að skuldirnar mu'ni nema um
að eitthvað af þeim hafi farist
og liggi undir komhrúgunum
eða brotnum vögnunum. Menn-
irnir stóðu á vagntengslunum
eða voru uppi á þaki á vögnun-
um. Lestin itilheyrði
brautakerfinu (C.N.R.)
70 þúsundum króna.
H. A. McNeil forseti
C., er í vali var, ásamt sex alls.
Um 445 atkvæðisbærra manna
sótti fundinn víðsvegar að úr
kjördæminu.
Við fyrstu talningu var þegar
Ijóst að tilnefningu hlytu annar
hvor landanna Mr. Thorson eða
Mr. Líndal. Hlutu þeir um 170
og 180 atkvæði hvor, en Ban-
croft, sem næstur þeim var að-
eins 50 atkvæði. Aðrir sem í
vali voru ,hlutu sárafá atkvæði.
Mr. Bancroft kvartaði um að
tilnefningin hefði verið sótt eins
freklega og vanaleg kosning. En
við því var hann ekki búinn.
Hefir hann eflaust fundið til
þess, að hann fór þarna halloka
fyrir löndunum.
Mr. Stanbridge, er einnig var
í vali, kvað kjördæminu ekki
nauðsyn á mælsku eða yfimátt-
úrlegum gáfumanni á þing frá
Winnipeg. Réttur og sléttur
bóndi búsettur í kjördæminu
nægði. Bera þessi orð hans
með sér, að landarnir hafi borið
höfuð og herðar talsvert yfir
aðra frambjóðendur,
Brandon, 4. okt. — Á ársfundi
Manitoba Conservative Associ-
ation, sem haldinn var í Bran-
don s. 1. viku, var forseti fé-
lagsins kosinn H. A. McNeil frá
Brandon. 1
Fundurinn var vel sóttur og
umræður fjörugar um stjóm-
málin.
Til þessa er sagt, að um 500
manns, hafi verið drepnir, flest-
ir í Madrid og Barcelona og um
2500 særðir.
í varðhald hefir stjórnin
hnept um 5000 manns.
Skólar landsins, sem ætlast
var til að opnaöir yrðu s. 1.
viku, hafa ekki en tekið til
starfa.
Brunar urðu víða af spreng-
ingum er skotið var á vöruhús,
er bensín var geymt í og önnur
eldfim efni.
Síðasft liðinn mánudagsmorg-
un lýsti forsætisráðherra Ler-
T áragas
Um daginn kom kona inn í
búð í Stokkhólmi og bað um
táragas. Hana langaði í nýjan
hatt, og táragasið átti að fram-
leiða tárin, sem skyldu yfirvinna
allar mótbárur eiginmannsins.
Blaðið átti sömulelðis tal við Lögregluréttarrannsókn út af
Akureyri. í Eyjafirði var á kærunni hefir enn ekki verið
fimtudag og föstudag mjög hafin. En samkvæmt gíldandi
hvass sunnanvihdur, svo aÓ lögum ber að framkvæma slíka
heldur var til tafar við hey- rannsókn út af gjaldþrotum
Þjóð- |þurkun og samantekning. í dag yfirleitt.
var logn og sólskin. Eru' ey- Gustav A. Sveinsson er fram-
firzkir bændur nú búnir að ná kvæmdastjóri fyrir Sparisjóð
upp öllum heyjum, en mikið Reykjavíkur og nágrennis. —
enn úti óbundið. Mikið af fyrri Hann er fyrverandi formaður
túnaslætti hafði þar staðið í stjórnmálafélagsins “Vörður”.
sæti síðan, um miðjan júlí. Það var hann, sem íhaldið ætl-
I Skagafirði komu þurkarnir aði sér að gera að lögreglustjóra
tveim dögum fyr en í Eyjafirði, hér í Reykjavík, ef því hefði
og hafa nú þegar orðið að á- tekist að flæma Hermann Jóns-
gæitum notum. Son úr embætti.
Víðast hvar um óþurkasvæð-
ið er heyskapur með minna
móti (auk þess sem heyin eru
hrakin). því að bændur hafa
veigrað sér við að slá niðu'r.
ÞJÓFNAÐURINN f KAUPFÉ-
LAGI ALÞÝÐU
INNBROT I REYKJAVÍK
ur fundarins var þarna á móti
Stanbridge og hélt sér að þeim
beztu sem í vali voru. Áleit
ekki frágangssök að þing-
mannsefnið væri hæfileikamað-
ur.
Mr. Lindal óskaði Mr. Thor-
son til heilla að atkvæðagreiðslu
lokinni.
“Lengi lifi foringinn”
Nýjar reglur um form opin-
berra bréfaviðskifta milli Fas-
ista á ítalíu, voru birtar á ítal-
íu nýlega. Slík bréf mega nú
ekki lengur enda á orðunu'm
“yðar einlægur” eða “virðingar-
fylst” ’eins og hingað til hefir
tíðkast, heldur ber að rita orð-
Úrskurð-, jn “íengi lifi foringinn” næst á
Kappflugið
til Melbourne
undan undirskriftinni.
* * *
Hugrekki
Madame Agnes, tískudrotn-
ingin franska hefir vakið undr-
un í París. í þetta skifti er það
vegna þess, að hún hefir látið
lita hár sitt dimm-blátt. Hún
segír, að það eigi að vera litur
tískunnar, — og hún er vön að
hafa rétt fyrir sér.
* Rvík. 14. sept
Eins og áður hefir sagt frá
hér í blaðinu var uppvíst fyrir
------ skömmu um ótrúlega mikla
Rvík. 14. sept. vörurýrnun hjá Kaupfélagi Al-
í fyrrinótt var brotist inn hjá þýðu og afhenti þá stjóm fé-
Jóhannesi Norðfjörð úrsmið á lagsins lögreglunni málið til
augaveg 18. rannsóknar.
Þegar komið var þangað til Hefir Jónatan Hallvarðsson
vinnu fyrst um morguninn urðu fulltrúi lögreglustjóra haft yfir-
starfmennirnir þess varir, að heyrslur í því undanfarna daga.
ýmisíegir smámunir, sem höfðu Hafa verið yfirheyrðir þeir
staðið í litlum glugga, er vissi Þorvaldur Jónsson, sem var for-
að stíg inn í portið, höfðu ver- stöðumaður félagsins frá því í
ið teknir niður og látnir á gólf- maí 1932 og til 25. nóv. 1933,
i<5. og Jón Sigurjónsson, sem verið
Þegar nánar var aðgætt, var hefir kaupfélagsstjóri síðan, en
saknað ýmsra verðmætra muna starfsmaður við félagið hefir
og, kom þá í ljós, að hér hafði hann verið frá 1. okt. 1932.
innbrotsþjófur verið að verki. Hefir ^ón játað á sig, að hafa
Hefir hann komist inn um tekið Peninga öðru hvoru úr
gluggann, sem annað hvort lief- sjóði félagsins frá því fyrst, og
ir verið illa kræktur aftur eða geti iiann ekki s^&t með vissu
ókræktur hversu mikil sú upphæð sé sam-
Nýja Dagblaðið átti í gær tal .
við Jóhannes Norðfjörð og r e í
sagði hann að verðmæti þeirra
muna, sem teknir hefðu verið, , A ..
,cr>A , -n v. cn hann getur numxð alt að 10
myndi vera um 1500 kr. Er þar w_ , _ ö
FRÁ ISLANDI
London, 9. okt.—Frá London SÓLSKIN OG SUNNANVINDUR
á Englandi leggja um 60 flugbát-
ar af stað 20. október til Mel-
bourne í Ástralíu. Reyna þeir
oux því yfir frá stjónarsetrimu', i með sér hver fljótastur verður.
að stjórnin hefði bælt niður
uppreistina. Var því tekið með
fagnaðarlátum af þeim sem úti
fyrir stjórnarhöllinni biðu eftir
fréttinni og hrópuðu “Hail Ler-
oux!” og “Lengi lifi lýðveldið”.
í norður hluta landsins er
mikið um verkföll og óeirðir, en
stjórnin álítur ekki hættu á að
byltingin magnisit úr þessu. En
Vegalengdin er um 11,000 míl-
ur. Flugleiðin verður um Bag-
dad, Calcutta á Indlandi, Singa-
pore og til Melbourne í Ástralíu.
Nálega allir beztu' flugmenn og
konur heimsins taka þátt í
þessu kappflugi. Má þar á með-
al nefna Amy Mollison og mann
hennar, Wiley Post, Major
Scoti, Laura Ingalls o. fl. o. fl.
Rvík. 16. sept
Loksins hefir nú raknað úr
■hinum gífurlegu óþurkum á
Norður- og Austurlandi. Sner-
ist veður til sunnanáttar síðara
hulta vikunnar, og hafa verið
þurkar um mestaalt Norður- og
Austurland síðustu 3—4 daga.
Vestan til í Húnavatnssýslu
hefir þó lítill eða-enginn þurkur
verið þessa daga, og mun þar
því vera einna lakast ástand nú
um heyskap á öllu landinu. Til
hægt að segja, að
svo stöddu, hversu mikill fjár-
dráttur hafi átt sér þarna stað,
þús. kr.
Jónatan Hallvarðsson hefir
fengið þá Ara Thorlacius og
Helga Sivertsen til að rann-
saka fjárreiður félagsins. Held-
ur rannsóknin áfram næstu
daga og verða fleiri menn yfir-
heyrðir.
Kaupfélag Alþýðu var stofn-
að seint á árinu 1931. Ásgeir
Pétursson var fyrsti kaupfélags-
stjóri þess, en lét af því í maí
1932. Síðan hafa þeir tekið
------ við eins og áður segir. Þorvald-
Rvík. 14. sept. ur og Jón.
í síðastl. mánuði var Frímann S'tjónrin hefir fengið Skúla
Guðjónsson, kærður af tollstjóra Jóhannsson verzlunarmann til
fyrir óleyfilegan innflutning á að veita félaginu forstöðu fyrst
“tuggugúmmí” og afhenti hann um sinn.
á meðal 1 kvennmannsúr, sem
er 300 kr. virði, 7 karlmanns-
úr, sem eru frá 80—100 kr.
virði hvert. Auk þess hefðu
verið teknir margir sjálfblek-
ungar,' hringar, armbönd, síg-
I arettuveski, hálsfestar o. fl.
Lögreglan hafði ekki haft
upp á þjófnum, þegar blaðið
vissi seinast í gær.
TOLLSVIK