Heimskringla - 24.10.1934, Side 5

WINNIFEG, 24. OKT. 1934
HEIMSKR/NGLA
5. sro-
í félaginu eru all-margir
lærðir menn og sérfræðingar í
ýmsum greinum. Meðal þeirra
eru:
Guðfræðingar:
Séra G. B. Guðmundsson
Kennarar:
Próf. Jóliannes S. Björnsson,
Dr. Wilhelm Anderson
Listamenn:
Halldórs Einarsson, tréskeri,
Guðmundur Kristjánsson,
söngvari.
Lögfræðingar:
Egill Anderson
Skáld:
Lárus Sigurjónsson
Tannlæknar:
0. J. Ólafsson,
John S. Grímsson
Lenard Grímsson
V erkfræðingar:
Árni Helgason,
C. H. Thordarson,
John S. Joíhnson
J. J. Samson
George Long
Paul Clemens.
Á meðal þeirra sem sérstak-
lega má minnast með þákklæti
og heiöri fyrir þátttöku þeirra í
kappleikum og íþróttum á sum-
armótum Vísis má nefna Ole
Alfred, liann var íþróttafor-
stjóri frá 1924—1929. Hann
hefir einnig árlega hlotið sigur-
kransinn í kapphlaupum meðal
giftra manna í síðast liðin tíu
ár. Þá er Peter Anderson;
hann hefir farið með forstjórn
íþróúanna síðan 1929. ungfrú
Norma Anderson hefir jafnan
horið sigurinn úr býtum í kapp-
hlaupum meðal kvenna.
Frú Bertha McLeod hefir
unnið mikið og gott starf í
þágu félagsins; hún er einnig
forseti félags kaupsýslu og sér-
lærðra kvenna í vesturhluta
borgarinnar.
Félagið átti á bak að sjá
trúum vini og traustum þegar
Guðmundur Barnes varð að
hlýða kallinu mikla í júlí mán-
uði 1930. Hann hafði notið
mentunar í latínuskólanum í
Heykjavík, en settist að í Chi-
cago árið 1901. Guðmundur
var einn af stofnendum Vísis.
Sveinbjörn Árnason var ann-
ar einlægur og eldheitur vinur
og frömuður félagsins. Hann
var einn af stofnendum Vísis
og fyrsti skrifari félagsins;
einnig átti hann drýgstan þátt-
inn í samningi laga þess, og
það var hann sem stakk upp á
nafninu “Vísir’b Sveinbjörn var
tegájlfmentaður maður, en ó-
venjulega vel að sér í gömlu
sögunum og öðrum íslenzkum
bókmentum. Félagið kvaddi þar
einn af stofnendum og einn af
traustustu bakhjörlum sínum
er hann gekk til hinnar hinstu
'hvílu um veturinn 1931.
Annan dygðamann og dáða
wiá þar nefna sem Árni Helga-
'son er. Hann settist að í Chi-
cago árið 1925 og gekk í félag-
ið sama ár; hefir hann ýmist
verið vara-forseti eða fóhirðir
þess síðan. Þrisvar sinnum hef-
ir hann orðið til þess að flytja
fregnir frá íslandi eftir eigin
sjón og reynd, því þangað hefir
hann brugðið sér jafn oft —
1927, 1930 og 1934. Hefir hann
lag á að segja svo frá, að
bæði er lærdómsríkt og skemti-
legt á að hlýða. Eitt af því
sem hann berst fyrir er það, að
eitthvað sé lesið eða mælt af
nninni fram á íslenzku á hverj-
um. fundi félagsins, og það var
meira honum að þakka en
nokkrum öðrum að stofnað var
til veislunnar sem kölluð er
Goðablot. Hann berst hart og
hvíldarlaust fyrir ýmsum mik-
ilsverðum meginhugsjónum og
grundvallar atriðum sem hafa
mjög svo ráðið um stefnu og
störf félagsins.
En Jóhannes S. Björnsson er
maðurinn sem öllum öðrum
fremur hefir með óþreytandi
elju og atorku, tekist að þræða
færar leiðir og þreyta hlaupið
stöðugt áleiðis að markinu sem
Vísir hefir sett sér. Hann hefir
gegnt forsætisstörfum í tíu ár
samfleytt, eða frá stofnun fé-
lagsins fram á þennan dag. —
Honum hefir tekist það vanda-
sama verk að stilla svo streng-
ina meðal félagsmanna, að lítt
má annað greina en samhljóma
tóna. Hann fluttist til Ghicago
árið 1922. Fanst honum brátt
að brýna nauðsyn bæri til þess
að til félagsskapar væri stofn-
að meðal íslendinga í borginni
og var því að sjálfssögðu einn
af stofnendum Vísis. Um vet-
urinn 1932—1933 veitti hann
fimtán nemendum tilsögn í ís-
lenzkri tungu og hélt því starfi
áfram síðast liðinn vetur. Hann
hefir einnig á hendi forystu ís-
lenzka söngflokksins í Ohicago;
en áður hafði Guðmundur
Kristjánsson veitt honum for-
stöðu. Jóhannes hefir fórnað
tíma sínum og kröftum óspart
og síngirnislaust í þjónustu Vís-
is; oft hefir hann flutt erindi
á fundum og þá einkum í for-
föllum annara, eða þegar þeir
gleymdu loforðum sínum. Ekk-
ert er honum fjær skapi en að
inna þessi verk af hendi í von
um nokkra umbun á veraldar
vísu. Traustið og hollustan og
samvinnufýsnin sem hann hefir
notið innan félagsins eru hon-
um fullkomið og ríkulegt endur-
gjald fyrir alt sem hann hefir
! aðhafst. í þarfir Vísis, eins og
i hanp sjálfur- svo fágurlega
| komst að orði ekki alls fyrir
| löngu.
i Það er ekki tilgangurinn með
| þessum fáu línum að nafn-
greina hvern og einn sem lagt
hefir lið í stjóm félagsins, eða
í sérstökum nefndum og öðr-
um stöi’fum þess. En ávöxtur-
inn virðist hafa reynst svo
happadrjúgur að vart má rétti-
lega til gildis meta.
Embættismenn félagsins nú
eru þessir:
Forseti:
Jóhannes S.1 Björnsson,
2221 S. California Ave.
Skrifari:
Egill Anderson,
6605 S. Mozart St.
Féhirðir:
Árni Helgason,
220—17th St., Wilmette, 111.
Vara-forseti:
Sveinn J. Storm,
628 E. Evergreen St.
Wheaton, 111.
íslendingar, konur og menn,
afkomendur þeirra og vanda-
menn fjær og nær — allir sem
enn unna því sem íslenzkt er
ítaks í haglöndum hugans! —
Hvenær sem þið kunnið að
vera stödd í Chicago í fram-
tíðinni, þá’ bjóða þessir em-
bættismenn félagsins ykkur vel-
komin og vonast til að þið látið
ekki undir höfuð leggjast að
ná tali að minsta kosti af ein-
um þeirra, eða að sækja fund
Vísis ef mögulegt er.
I um okkur og þegar hann lagði
á þann loka hnykk, að líkja
fari hinna ungu við loftfar, sem
! ætlað væri að fljúga með því,
að hnýta því aftan í uxapar,
þá fór titringur'í gegnum okk-
ur, líkt og hrifning um þá sem
: haldast í hendur á setum önd-
unga. Tilkenninganna metum
j við, hvað sem skilningnum leið
I á hinum ægiiegu leyndardóm-
um.
Á SAMKOMU
Samkomu til fjárbóna fyrir
Iþá sem beðið hafa tjón af jarð-
skjálfta á Norðurlandi, héldu
Goodtemplarar í þinghúsi sínu
á þriðjudagskveld. Hún var
svo skemtileg að þeir sem hafa
lagt kvart eða jafnvel meira í
þá guðskistu, hefðu fengið í-
gildi aura sinna ríflega endur-
goldið, ef þeir hefðu mátt vera
viðstaddir. Þeir sem sátu
heima mistu mikið. Okkur var
dillað, sem fórum, að sjá og
heyra Hjálmar rekja sig gegn-
um heimskulegar aðfarir und-
anfarinna kynslóða í þessu
góða landi Canada, að hrelling-
um hinnar uppvaxandi, siem
finnur vestrið lokað, læst og
slagbandað og að enn geigvæn-
legri famtíð komandi kynslóða
þessa lands. Með mjúkum rómi
og stiltu fasi bætti hann svörtu
ofaná grátt og gráu ofan á
svart, og við sjónum hans, sem
sýndust ekki horfa á okkur,
heldur venda inn á við, virtust
blasa um óteljandi hrakföll og
ófarir, þangaö til hrollur fór
Dr. Sig. Júl. Jóhannesson er
! nú kominn á sjötugs aldur, en
jer garpslegur að heyra og sjá
og hvatfær umfram alla unga
! menn, sem eg hefi heyrt til frá
j pontu eða palli, í mjög mörg
jár. Okkur varð öllum dátt, er
j hann hleypti fáki skáldanna
jhátt upp í ihæðir, þangað sem
ekki sá duft eða mold og tal-
aði fyrir ’munn Fjallkonunnar,
göfugar hugsanir snjöllum orð-
um, við hinn dýrasta bragar-
hátt. Okkur sem heyrum, datt
öllum það sama í hug, að þann
ljóðagimstein ættum við að læra
utan að, geyma í hjartanu og
Ihafa oft yfir ekki aðeins vegna
Fjallkonunnar heldur til sálu-
bata, vegna þeirra dýru mann-
dygða, ástar og órjúfandi trygð-
ar, sem skáldinu tekst að lýsa
e'infaldíega,, áþakanlega, með
glæsilegri íþrótt. Kvæðið var
flutt snildar vel og við liefðum
helzt kosið að heyra skáldið
fara með það aftur og aftur,
því að það var okkur ókunnugt,
ihefir ekki heyrst fyr né birst á
prenti.
Dr. Brandson sagði frá jarð-
skjálftum þeim sem mestir hafa
orðið á seinni öldum, drap á
orsakir þeirra og á vanmátt
mannsins gagnvart svo trölls-
legum átökum. Þaðan vék
hann að því, hvernig samband-
inu milli íslendinga væri varið,
iþeirra sem búa vestan hafs og
austan; yngri kynslóðin á ís-
landi þekkir okkur aðeins af
afspurn og vísast að þar sé litið
á okkur eins og týnda sauði.
Þeir gera sér ekki títt um oss
framar, síðan- landnámum linti.
Blöðin þar segja lítt eða ekki
fréttir héðan eða frá Banda-
ríkjunum, sjálfsagt af því les-
endum þeirra leikur ekki hug-
ur á þeim fréttum. Ef þeim á
íslendi er ekki hugarhaldið um
oss, þá megum vér hér sjálfum
oss um kenna, að nokkru leyti.
Ef þeir sem fara heim til ís-
lands, setja upp silkihatt þegar
þar kemur, þó aldrei hafi silki-
hatt þekt, nema af afspurn, þá
er hætt við að slíkir verði
ihvorki sjálfum sér til heiðurs
né sinni þjóð eða þjóðarbroti til
sóma, og því síður verðum vér
wel þokkaðir á íslandi, sem
fleiri gerast til að láta meira
yfir sér þar, heldur en áliti
Iþeirra hæfir, hér meðal vor.
Það eftirtektar verðasta í fari
þeirra á íslandi væri það, hve
fast þeir tryðu á framtíð lands-
ins og hve vel þeir treystu sjálf-
! um sér, sem líkast þeim for-
j mönnum sem trúðu ekki á
j neina guði, heldur eingöngu á
mátt sinn og megin. En of
mikið mætti af öllu gera, jafn-
vel því sem er mikils metandi,
!og ef felt væri niður að hlúa
að vermireitum íslenzkrar
menningar út um bygðir vorar,
heiman aö, þá týndust skilyrði
til þroskunar heima fyrir. Hann
studdi þetta atriði með dæmum
úr sögu voldugra ríkja og ósk-
aði þess, að íslendingar vissu af
því, að slíkir vermireitir væru
til. Hvenær sem samúð V.-ísl.
birtist með auðnubrigðum og
kjörum heimalandsins, með
þeim hætti, sem nú væri stofn-
að til, mundu augu íslendinga
opnast og þeir minnast þessara
vermireita, þó fjarlægir væru.
— Þetta eru aðeins fáeinir mol-
ar úr. ræðu hans.
Okkur þótti vænt að sjá dr.
Brandson, stórvaxinn og mikil-
úðlegan af reynslu og kunnáttu
og kröftum, og heyra hann
mjatla í okkur, mestmegnis al-
múgafólk, gi’átt fyrir liærum,
vísindalegum fróðleik, sem næst
okkar hæfi, stikla fimlega og
einarðlega milli austurs og vest-
urs og vísa báðum til farsælla.
háttalags. Öllum þótti vænt um
og mér varð að óska þess, að
vorir háskólagengnu iherrar
hefðu verið til staðar að heyra
hann og sjá, lipran og prúðgn
eins og hann hafði aldrei mæðst
af ánauð og getuleysi og klaufa-
skap sinna samferðamanna. Þá
lærðu menn af ísl. bergi brotna,
fáum við sjaldan að heyra,
nema stöku mann, þegar
krauma fer í þeim pólitíska
potti; þeir hefðu haft gagn og
gaman af að sjá hinn auðuga
og mikilsvirða mann, og taka
ihann sér til fyrirmyndar, er
hann veitti ólærðum löndum
PEARL PÁLMASON
Þér sem notið—
TIMBUR
KAUPIÐ AF
THE
Empire Sash & Door
CO., LTD.
BlrgBir: Henry Ave. East
Sími 95 551—95 552
Skrifstofa:
Henry og Argyle
VERÐ - GÆÐI - ÁNÆGJA
vík og Uppgönguvík. Sópaði
skriðan í Heiðnavík burtu bátn-
um og farangrinum. Mennirn-
i ir stóðu nú uppi allslausir. —
| Kveiktu þeir elda í eyjunni, sem
tekin úr sáust af Reykjaströnd og Höfða
Eftirfarandi grein
Toronto Daily Star og var strönd, og var þegar mannaður
hlutdeild í fróðleik sínum og rffu® af August Bridle merkasta yélbátur úr landi þeim til bjarg-
olympisku ró. Þeir hefðu þar jmusik-kritik Toronto-borgar. ar yar þag á föstudag.
að auki skemt sér mæta vel, ef j Umrædd samkoma var haldm Er komig yar tn Drangeyjar,
þeir hefðu borið hamingju til | s- 1 1 Convocation Hall urgu mikiir ^rfiðleikar á því að
að njóta þess sem fram fór, því iof 1 niTOrsity of Toronto og var lenda( en það tókgt af lokum>
að fáar samkomur munu vera j uppsagnarhatið Toronto Con- Qg yar mönnunum bjargað úr
servatory (Graduation Exercte-1. með miklum erfiðismun-
es and Presentation of Diplom- utn Segja menn að eyjan hafi
as). Fjonr nemendur skolans mjög breyzt &g útiw yig r
voru valdir til að skemta með hamfarir> og telja ýmsir að
song og hljoðfæraslætti og var þetta séu hefndir f ir roskun á
Pearl Palmason emi fiðluleik- friði eyjarinnar> sem einhverjir
armn a skemtiskránm. Þessi Morgunblaðsmenn höfðu framið
samkoma var em aðal arshatið þar nýleo-a
skólans og voru þar viðstaddir „ ^
En auðvitað er það hjátrú!
skemtilegri en Iþessi var.
Alt kvenfólk og sumir karl-
arnir höfðu ánægju af söng og
dansi litlu dóttur Frank Fred-
ericksonar. Mrs. Gíslason er
ung og fríð og smámeyjarleg og
þessu lík eru hjóð hennar, lip-
ur og skær og svo náttúrleg að
við hugsuðum ósjálfrátt til
fuglakvaka í bjartviðri og fjör- 1Iielstu embættismenn og kenn- ____
ugs niðar af hoppandi læk. — |arar háskólans og hljómlista-
skólans, aðal listamenn borgar- -----
innar og annað stórmenni. Hr. MmmimiiiiiimMiimiiiimiiiiiMiiimiiii
August Bridle farast þannigtorð ■................ 1 ............
uni leik ungfrú Páhnason:
“Síðasti liður á skemti-1
skránni var Sonata í C. moll
Önnur stúlka, okkur óken^d,
söng með alt öðru móti; hún
var há og þrekin, hafði hljóð
eftir því og óvenju gott valtí
yfir hljóðunum. Mrs. Helgason
aðstoðaði hana. Hún söng eins
Lesið Heimskringlu
Kaupið Heimskringlu
Borgið Heimskringlu
og hún vissi ekki tilgerð sé til, j eftir Beethoven, leikin á fiðlu
né gramofón né radio né fram- af Pearl Pálmason og piano
Hðnir ihljóðabokkar, hverra kæki j Irene Woodburn. Miss Pálma- j mmMMMMM.MMMMmMMMMiiMmMMM...i
beri að endurnýja. Þetta lík- son, íslenzk stulka frá Winni-1
aði okkur mæta vel. Hitt lík-
aði miður, að Lúvik Kristjáns-
sön kiom ekki á samkomuna
með sitt kvæði. Hann var far-
inn úr kreppunni, að bjarga
sér og þegar okkur var sagt
það, þá klöppuðum við lof í
lófa. Gunnlaugur Jóhannsson
hafði náð í Magnús Markússon,
eins og aðra, sem voru við
skemtan þessa riðnir, en þó
hann gæti ekki verið viðstadd-
ur, sendi hann skjal með kvæði
á og bláan dal og fagran við
það festan; Gunnlaugur las upp
kvæðið, sýndi dalinn og sagði
sögur og við klöppuðum fyrir
Manga, fyrir kvæðinu og fyrir
Lauga.
Stúlka fyrir innan tvítugt,
Mabel Thorgeirson, fór með
leiki, annar eftirherma eftir út-
lendingum, helzt frönskum úr
Canada, og fyrirhugaða brúð-
kaupsför til Baltimore, hinn
gaman og alvara um ekkju svo
svanga, að hún gerði boð
djákna er átti kjallara fullan að
gefa sér kartöflur, hann kom og
vildi aðstoða hana með bæna-
haldi, en hún mátti ekki annað
til bænarinnar leggja en: “Kar-
töflur!” Þetta þuldi hin unga
mær fyrir utan tilgerð, eins og
j allir aðrir á þessari samkomu,
j og með rödd og látbragði merki
lega vel samstiltu.
Soffanías Thorkelsson var
1 fundarstjóri, þakkaði þeim sem
skemtu, þeim sem gáfu og þeim
j líka, sem gáfu ekki neitt, en
I sýndu góðvild sína með þvi að
1 vera viðstaddir, er hann kvað
nokkurs virði.
Eg var viðstaddur af hendi
þeirra sem gefið hafa, til að
segja þeim, hvað gerðist á þess-
um stóra stað, til stuðnings
I þessu málefni. Eg bið þá virða
vel.
Gamall Almúgamaður
peg, lék með laðandi tekniskri
snild, skilning á formi og blæ-
brigðum, liljómblærinn var ó-
þvingaður sem lijá Cecejia Han-
sen, ljúfum skáldlegum blæ og
meistara tökum á erfiðleikum
hljómfalls og hrynjanda.”
BJARGHRUN
Nýlega fóru þrír menn til
heyskapar út í Drangey. Þeir
dróu bát sinn upp í Heiðnavík
og gengu frá honum þar. Skildu
þeir mikið eftir af farangri sín-
um, nesti o. fl., í bátnum. Á
þriðjudagsnóttina gerði aftaka
veður og úrhellisrigningu, sem
varð þess valdandi, að bjarg-
hrun óg skriðuhlaup urðu í
Drangey, aðallega þó í Heiðna-
UPPÁHALDSDRYKKUR
fyrir fullorðna og börn
Blandaður
Súkkuíaðs
Drykkur
Jafn góður hvort heldur
heitur eða kaldur.
Crescent Creamery Co. Ltd,
WINNIPEG

AUir nuin vita, að kvenfólkið
á Rússlandi hefir lagt niður
pilsin og genur að karlmanna
verkum eins og það eigi með
það. Meðal annara ávaxta af
Iþeim fríheitum má teljast, að
30 þúsund rússneskir kvenn-
menn hafa fundið upp nýjungar
til vinnuléttis eða umbóta
þeirra- tóla og véla sem áður
voru notaðar.
Skjót, trygg og þægileg ferð
með
Canadian Pacific Steamships
Þegar þér farið að hugsa um að heimsækja kunningja yðar &
fslandi um jólin, ættuð þér að sjá oss og gera strax ráðstafanlr
um það.
Sigiingar eru á fárra daga fresti.
I'riðja pláss farrými frá Montreal til Reykjavík:
Aðra leiðina ..........$111.50 og yfir
Frani og til baka .....$197.00 og yfir
Frekari upplýsingar fást með því að finna agent vom I
plássinu eða skrifa:
R. W. Greene G. R. Swalwell J. B. McKay
106 C.P.R. Bldg. C.P.R. Bldg. King and Yonge Sts.
Edmonton, Alta. Saskatoon, Sask. Toronto, Ont.
W. C. CASEY, Steamship General Passenger Agent
822 Main St. — Winnipeg, Man.
CANADIAN PACIFIC STEAMSHIPS