Heimskringla - 03.04.1935, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 3. APRÍL, 1935
HEIMSKRINGLA
7. SIÐA.
NOKKUR ORÐ
töluð við útför Jóns Ásgríms
Reykdal frá Dafoe, þ. 11
marz 1935.
Söngva þökk
Vandamenn og vinir hins
framliðna samferðamanns liafa
sýnt mér þá vinsemd og tiltrú,
að mælast til þess, að eg talaði
hér nokkur orð, á íslenzka
tungu. Mér væri það mjög
ljúft, ef eg hefði ekki jafnframt
fundið svo mjög til vanmáttar
míns í því að gera því þau skil
sem eg hefði óskaði, ogi fundið
skylt að gera.
Því miður var persónuleg
kynning mín af Jóni heitnum
Reykdal, ekki eins mikil og eg
hefði óskað. Það var nægilega
langt á milli okkar, til þess að
við sáumst fremur sjaldan, og
þá sjaldan færi á að talast,
nejna fremur lítið við . Á hinn
bóginn, var ekki hægt að búa f
sömu sveit og Jón Ásgrímur
Reydal, í meira en 22 ár, án
þess að veita honum eftirtekt.
Að mörgu leyti var hann eftir-
tektarverður maður og mændi
í ýmsum grteinum yfir kjarrið
umhverfis. Þau orð sem hér
eru töluð, eru því aðallega bygð
á fjarlægðarkynningu, þar sem
aðeins þeim eiginleikum, sem
mest eru áberandi, er gaumur
gefinn, fremur en á náinni,
persónulegri viðkynningu.
Jón Ásgrímur Jóhannsson
Reydal, var fæddur að Grund í
Argylebygð, 6. apríl, árið 1884. |
Hann var sonur hjónanna, Jó-
hanns Jóhannssonar frá Fóta-
skihni í Reykjadal og Guðrúnar
Sigríðar ólafsdóttur frá Espi-
hóli, og ólst upp í þeirri bygð,
með foreldrum sínum, þar til
árið 1909 að hann misti möður
sína. Hann bjó þá með föður
sínum í þeirri bygð, þangað til
1912, að hann flutti ásamt föð-
ur sínum til Dafoe, og nam
land, rétt norðan við bæinn, en
keypti núverandi bújörð.
Tólfta marz árið 1918, gekk
hann að eiga eftirlifandi konu
sína Jónínu Kristjönu, dóttir
Jóels Gíslasonar frá Bakka á
Tjörunesi og Kristbjargar
Guðnadóttur frá Langaseli í
Reykjadal.
Var þeim hjónum fimm
barna auðið, og eru nöfnþeirra:
Þér heilsa eg Rósa, og segi komdu sæl
Því söngvar þínir vöktu mig til ljóða,
Þar heyrði eg 'ekkert holtaþokuvæl,
En hreina rödd, því átt þú þar til góða,
Og því er skylt í þessum Ijóða línum,
Eg leggi sveig að gimsteinunum þínum.
Þú ert sú fyrsta íslenzk söngva-mær,
Sem einstæð hefir sungið fyrir “landann”.
Og orðið við það öllu fólki kær,
Þín engil-rödd, svo þíð, sem væri að liandan,
Með angurblíðu unaðsdýrðarhljómum
I Eden-reit, með fuglum, trjám og blómum.
Þér lukkan fylgi á listasöngsins braut,
Og legðu rækt við íslenzk lög og tungu,
Og mundu, að leggja í móðurjarðar skaut,
Þín munarblóm og sólræn hljóðin ungu.
Þá muntu í allri mannlífs sorg og raunum
Á ment-braut þinni sigur fá að launum.
Þórður Kr. Kristjánsson
-Winnipeg 23. marz 1935.
Jóhann Egill, 16 ára að aldri; þær ritgerðir jafnaðarlega vott
Björn, 15 ára; Júlíus Gísli, 10
ára; Guðrún Kristbjörg, 7 ára
og Jakobína Kristín 6 ára.
Hann andaðist að heimili
sínu í Dafoe, fimtudaginn þ. 7.
marz, eftir alllanga legu, 50
ára og ll.mánaða að aldri.
Þegar eg frétti lát Jóns Ás-
gríms Reykdal, þá kom mér
til hugar þetta erindi, sem góð-
skáldinu Matthíasi varð að
orði er hann fékk óvænta frétt
um lát vinar síns, séra Björns í
Laufási:
“Sá flýtir, sá flýtir, að fara
burt þér fósturlands dætur og
synir, grjótið stendur í götunni i
kyrt, og grasið á jörðunni visn- ! málunum fylgdi hann samvinnu
að og þurt, en burt eru bjarkir! °S sameignastefnunni, með
og hlynir.” ! miklum ötulleik. Þjóðræknisfé-
lagi Islendinga í Vesturheimi,
Hér hafði fallið hlynur í val- tilheyrði hann, var féljagi í
inn. Hlynur úr okkar íslenzka deildinni 1 Wynyard. í stuttu
jarðvegi, og mér kom einnig í mall> hann virðist bæði í lands-
hug þetta erindi, eftir skáldið málum og öðrum félagsmálum,
um skarpa hugsun og skilning.
IJann var maður prýðilega hag-
orður, enda hafði hann til þeirra
að telja. Hann var tvímenn-
ingur að frændsemi við frú
Jakobínu Johnson, sem er efa-
laust, mesta skáldkonan sem
við íslendingar höfum átt. En
dult mun hann hafa farið mteð
skáldskapargáfu sína. Söng-
elskur var hann og spilaði all-
vel á hljóðfæri, og mun þó hafa
numið þá list, að mestu leyti
af sjálfum sér. í itrúmálum
fylgdi hann frjálslyndu stefn-
unni. Skyldi fullvel, að anda
mannsins og ímyndun verður
ekki markaður bás, með á-
kvæðum eða játningum. í þjóð-
Davíð Stefánsson:
“Þeim fækkar óðum, sem
ferðrunum unna
sem finna sín heilögu ættar-
bönd
sem sögur og kvæði kunna
og kjósa að byggja sín heima-
lönd.”
Fyr sátu hetjur við arineld-
inn, að óðali sínu er vetra tók
og lásu við koluna á kveldin,
kafla úr Landnámabók. Jón
Ásgrímur Reykdal var einn af
þeim fáu mönnum, sem fæddir
og uppaldir eru í þessu landi,
sem hafa þessi einkenni, sem
skáldið talar um í þessu erindi
Sem unna feðrunum, sem finna
hafa fylgt þeim stefnum, seni
drengilegastar eru, og eru lík-
legar til að verða ríkjandi
stefnur morgundagsins. Að því
leyti var hann brautryðjandi.
Skapgerð hans var þannig
farið, að hann var frtemur sein-
tekinn fyrir ókunnuga, en hinn
alúðlegasti, er maður hafði
tekið hann tali, einkum í fá-
menni. Var hann bæði fróður
og skýr í hugsun og í alla
staði hinn skemtilegasti. Var
hann áreiðanlega hinn vinsæl-
asti maður, af nágrönnum sín-
um og sveitungum, og aldrei
heyrði ieg nokkum mann tala
um hann hnjóðsyrði.
Það er átakanlega sorglegt,
að missa slíkan mann á bezta
til hinna heilögu ættarbanda, | aldri, úr bygðinni, frá konu og
sem kunna kvæði og sögur, og j tiltölulega ungum börnum. Það
lesa við kolurna á kveldin, kafla er eðlilegt að við söknum hans.
úr Landnámabók eða önnur ís- Við finnum greinilega að við
lenzk fræði. Hér var ekki um e™m mun fátækari við burtför
endurminningar frá gamla hans. En hvað er okkar sorg
tekið, það eru endurminning-
arnar. — Endurminningarnar
um ást hans og umhyggju,
drengskap hans og trygglyndi,
munu framvegis verða ljós á
yðar vegum, og létta yður
byrðina, þegar frá líður. Við
sveitungar hans og samlandar,
finnum einnig til þess, að bygð-
in okkar, og íslenzki hópurinn
hér, er auðugri fyrir að hafa
átt hann að samferðamanni og
vin. Þrátt fyrir þessa* skyndi-
legu burtför hans, lifa áhrif
hans og andi í þessari bygð.
Þær framfara stefnur sem
hann fylgdi að málum, hafa
fengið betri byr undir vængi
fyrir áhrif hans, og dæmi hans
ætti að vera okkur hvöt til að
halda þeim málum á lofti í
framtíðinni.
Fyrir sextíu árum síðan, orti
Matthías Jochumsson eftir-
mæli, eftir vin sinn, séra Gunn-
ar Gunnarsson, mann sem
einnig var kipt burt á bezta
aldri, framsækins manns og
hins bezta drengs. Það kvæði
gæti vel átt við þessa athöfn
og heföi vel mátt yrkja um Ás-
grím Reykdal.
Það er eitt af þessum sígildu
kvæðum, sem einlægt lifa, og
geta átt við svo marga af okkar
ágætustu mönnum. Með yðar
leyfi ætla eg að hafa yfir, þrjú
erindi úr þessu kvæði:
Bréfið sem eg ber í hendi
Bar mér harmafregn
Þá er nýja sorg mér sendi,
Sollnu hjarta gegn.
Þú ert byrgður blæju kaldri
Bezti vinur minn,
Svona fór það, eg sé aldrei
Aftur svipinn þinn.
Sé það svo, eg hlýt að hlýða
Hver veit betra ráð,
En að stríða og að bíða
Eftir Drottins náð.
Sópist burtu synir þjóða,
Sópist allir jafnt,
Það hið stóra, það hið góða,
Það skal vinnast samit.
Gunnar lifir grátið ekki
Grát ei fósturláð.
Andinn slítur alla hlekki
Eins og brunninn þráð.
Meðan þú átt, þjóðin fróða,
Þvílík mannablóm,
Áttu sigur, gull og gróða,
Guð og Kristindóm.
Jón Jóhannsson
Office Phone Res. Phone
87 293 72 409
Dr. L. A. Sigurdson
109 MEDICAL ARTS BUILDING
Office Hours :
12 - 1
4 P.M. - 6 P.M.
AND BY APPOINTMENT
BELLAMARHELLIRINN
Á CUBA
landinu að ræða, heldur skyn-
samleg íhugun og athugun. —
Hann skyldi vel ,að einkenni
feðranna, lifðu í honum sjálf-
og söknuöur, hjá sorg og sökn-
uði konunnar, sem syrgir íelsk-
aðan eiginmann, og barnanna,
sem syrgja elskaðan föður. Á
MAIL THIS COUPON TO DAY!
Ta tK« Secratary :
Dominion Business ColWg*
Wmnipog, Monitobo
WitKaut obligotion, plettse *end m* full porticulars
f your coursas oa “Strmmlma" Wmness traming.

S^eDominion
BUSINES$ COLLEGE
O-J 1H£ MAll • WIN'HIPEG
um og með því að kynnast sögu slíkum sorgar og alvöru stund-
þeirra og einkennum var hann um lífsins sem þéssum, erum
að kynnast sínum leigin ein- Því miður hjálparvana. Þátt-
kennum. Þetta var því fyrst taka vor, í hvers annars sorg-
og fremst trúmenska við sjálf- um> getur ekki orðið nema á
an sig. Efalaust hefir hann yfirborðinu. Hann einn, sem
skilið, að það er satt, stem enska &af °S tók, getur létt yðar sáru
skáldið sagði: “Vertu sjálfum sorS °S missir- Við getum að-
þér trúr, og þú getur engum jems beðið, og við biðjum öll, af
ótrúr reynst.” Hann skyldi j beitum hug og hjarta, að hann,
manna bezt, að þetta, að vera | sem öllu ræður, og alt er mögu-
sjálfum sér trúr, er frumskil-, leSfc> megi styrkja yður, hugga
yðri, fyrir borgaralegum skyld- y®ur °g blessa.
um okkar gagnvart þessu! Mig langar til að enda þessi
landi. Við höfum ekkert betra orð, með erindi úr kvæðinu “In
að færa þessu landi en okkur Memoriam”, eftir Tennyson.
sjálfa. Við erum Islendingar. j
Heila og hreinskilna ísltendinga, “This truth came borne with
ættum við þess vegna að færa i bier and pall
þessu landi, en ekki umskift- I felt it, when I sorrowted most..
inga. “Eftirstælingin er sjálfs- It is better to have loved and
morð”, sagði amerískur spek-
ingur. Ásgrímur Reykdal var
engin íeftirherma, enginn um-
skiftingur. Hann var heilsteypt-
ur íslendingur.
Þessi einkenni, gerðu hann
ekki lélegri Canadaborgara. —
Þvert á móti. Hann tók allmik-
inn þátt í félagslífi bæði meðal
íslendinga og hérlendra manna.
Hann ritaði nokkuð í blöð,
bæði ísltenzk og ihnlend. Báru
lost,
Than never to have loved at all.
Öll munum við játa, að skáld-
ið hefir sagt hér sannleika. Það
er áreiðanlega betra, að hafa
elskað og mist, ten að hafa
aldrei elskað.
Þið, sem syrgið eiginmann og
föður, skiljið það manna bezt.
Líf yðar er miklu auðugra fyr-
ir. Eitt verður aldrei frá yður
Frh. frá 3. bls.
manni, sem vildi kaupa lamp-
ann fyrir 1,000 dali. Lámpinn er
frek 4 fet á lengd, nokkru
breiðari um sig að ofan en
mjókkar niður í odda. Hann er
allur stráður fegurstu kristalls-
myndunum, er líkist loftskornu
víravirki fjólubláu að lit með
giltri slikju. Dropsteins þræð-
irnir hlykkjast og vefja sig hver
utan um annan, í furðulegustu
vafningum. Vegg og loft í þess-
um hluta hellisins er bókstaf-
lega alþakið kristöllum.
Á hinum veggnum er undur-
fögur eftirlíking af regnbogan-
um, og þegar kindlunum ter
veifað aftur og fram, eru áhrifin
óviðjafnanleg, þá dansa kirstall-
arnir í öllum litum regnbogans.
í þakinu sézt einnig víða fagrir
og fáséðir rauðir litir, og raðir
af dropsteinssúlum gefa líkingu
af töfrahöll í Austurlöndum.
Við yfirgefum nauðugir
“blessaða herbergið” og yndis-
legu hellrana þar í kring, og
undursamlegu veggskotin, til að
fy!gja leiðsögumanninum í
”Ganginn við ána”.
Við höldum fram hjá mörg-
um fögrum og eftirtektaverðum
hlutum, en við erum orðnir því
svo vanir, og augun orðin svo
þreytt, að við nemum aðeins
snöggvast staðar til að virða
fyrir okkur dýrlega fossinn
“Demantsfossinn”. Það er gló-
andi kristalliseraður klumpur,
sem í augum áhorfenda htur út
sem straumur af blikandi dem-
öntum.
Dr. M. B. Halldorson
401 Boyd Bldg.
Skriístofusími: 23 674
Stuxidar sérstaklega lungnasjúk-
dóma.
Er að finni á skrifatofu kl. 10—12
f. h. og 2—6 e. h.
Heimili: 46 Alloway Ave.
Talsimi: 33 158
Dr. J. Stefansson
216 MEDICAL ARTS BLDG.
Horni Kennedy og Graham
Stundar eingöngu augna-eyrna-
nef- og kverka-sjúkdóma
Er að hitta frá kl. 2.30—5.30 e. h.
Talsími: 26 688
Heimili: 638 McMillan Ave. 42 691
Rovatzos Floral Shop
206 Notre Dame Ave. Phone 94 954
Fresh Cut Flowers Daily
Plants in Season
We specialize in Wedding &
Concert Bouquets & Funeral
Designs
Icelandic spoken
Dr. S. J. Johannesson
218 Sherbum Street
Talsimi 30 877
Viðtalstími kl. 3—5 e. h.
THE WATCH SHOP
Thorlakson Baldwin
Diamonds and Wedding
Rings
Agents for Bulova Watches
Marriage Licenses Issued
699 Sargent Ave.
J. J. Swanson & Co. Ltd.
REALTORS
Rental, Insurance and Financial
Agents
Sími: 94 221
600 PARIS BLDG.—Wlnnipeg
MAKE YOUR PLEASANT
LVNCH HOUR DATES AT
The
jfólarlfcoroust) ^otel
A Service to Suit Everyone
LADIES MEZZANINE FLOOR
11.30 to 2.30 Special Luneheon
35c
BUSINESS MEN CLUB
LUNCHEON—11.45 to 2.30
50c and 75c
also a la carte
COFFEE ROOM (Men St WomenJ
SPECIAL LUNCH, 12-3........40c
SPECIAL DINNER, 6 to 8....50C
Mesta furðuverk hellisins, er
þrátt fyrir þetta “Georgínu áin”
sem liggur við enda gangsins.
Þá erum við komnir út í endann
á Y-inu og um enska mílu frá
innganginum. Til þess að kom-
ast að ánni verðum við að klifra
upp í gat undir loftinu, upp
undan sléttu yfirborði á kletti
nokkrum, hann er þverhnýptur
og í hvarfi við foss af kristöll-
um. Þegar við komum þangað
mætir okkur kælandi og hress-
andi loftstraumur sem berst frá
ánni, er hún 180 á lengd, 30
fet á breidd, og 18 fet á dýpt.
Vatnið er gagnsætt, og á botn-
inum eru hinar fegurstu krist-
alla myndanir, og flestar að
lögun sem Georgínur. Þessi
blóm myndast af þríhyrntum í-
hvolfum kristöllum, sem í
tveimur lögum hefja sig upp frá
sömu rót, öldungis eins og
krónublöð á Georgínu. Að
stærð eru þau frá 3—5 þuml.
Fegurst eru þau fyrir þá undur-
samlegu litablöndun, þar skift-
ast á rauðar, bláar, ljósgular
Frh. á 8 bls.
G. S. THORVALDSON
B.A., LL.B.
Lögfrœðingur
702 Confederation Life Bldg.
Talsími 97 024
w. J. LINDAL, K.C.
BJÖRN STEFÁNSSON
lSLENZKIR LÖGFRÆÐINGAR
á öðru gólfi
325 Main Street
Talsími: 97 621
Hafa einnig skrifstofur að
Lundar og Gimli og eru þar
miðv:" ■
að hitta, fyrsta ,
hverjum mánuði.
ðvikudiag 1
M. HJALTASON, M.D.
ALMENNAR LÆKNINGAR
Sérgrein: Taugasjúkdómar
Lætur úti meðöl < viðlögum
Sími: 36 155 682 Garfield St.
A. S. BARDAL
selur líkkistur og annas/t um útfar-
ir. Allur útbúnaður sá besti. —
Ennfremur selur hann allskonar
minnisvarða og legsteina.
843 SHERBROOKE ST.
Phone: 86 607 WINNIPEG
RAGNAR H. RAGNAR
Pianisti oo kennarí
Kenslustofa: 683 Beverley St.
Phone 89 502
MARGARET DALMAN
TEACHER OF PIANO
854 BANNING ST.
Phone: 26 420
Dr. A. V. JOHNSON
ISLENZKUR TANNLÆKNIR
212 Curry Bldg., Wlnnipeg
Gegnt pósthilsinu
Simi: 96 210 Heimilis: 33 328
Jacob F. Bjarnason
—TRAN SFER—
Baggage and Furniture Moving
762 VICTOR ST.
StMI: 24 500
Annast allskonar ílutninga fram
og aftur um bæinn.
J. T. THORSON, K.C.
lslenekur lögfrœðingur
Skrifstofa:
801 GREAT WEST PERMANENT
BUILDING
Sími: 92 755
Dr. K. J. AUSTMANN
Wynyard —Sask.
Talsimi: 28 889
Dr. J. G. SNIDAL
TANMLÆKNIR
614 Somerset Block
Portage Avenue WINNIPEG
YIKING BILLIARDS
og Hárskurðar stofa
696 SARGENT AVE.
Knattstoía, tóbak, vindlar og
vlndlingar. Staðurixm, þar sem
Isiendingar skemta sér.