Heimskringla - 29.07.1936, Blaðsíða 2

HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 29- JÚLÍ, 1936
2. SIÐA.
KIRKJUÞING
HINS SAMEINAÐA
KIRKJUFÉLAGS ÍSLENDINCA
f NORÐUR AMERÍKU
Fjórði liður var samþyktur ó-
breyttur-
Við fimta lið gerði Dr. Hall-
dórsson eftirfylgjandi breyt-
ingu: Að stofnunin verði eign
hins sameinaða kirkjufélags og
verði starfrækt af nefnd kosinni
úr kirkjufélaginu og sambandi
kvenfélaganna. Breytingartil-
lagan var studd af Mrs. S.
Björnsson og samþykt. Síðan
áorðnum breytingum.
Féhirðir félagsins, P. S. Páls
son las þar næst skýrslu sína
Framh.
Þriðji fundur settur kl. 2.45.
Tillögur skýrslunefndar, sem
birtar eru hér að framan, voru
samþyktar og skýrsluform það,
sem hún lagði fram, viðtekið,
samkvæmt tillögu Sveins Thor-
valdsonar og Guðm. Eyfords.
Mrs. E- J. Melan lagði fram
eftirfylgjandi skýrslu frá nefnd-
inni í Sumarhe(imilismálinu:
Nefnd Sumarheimilsmálsins
ályktar:
1. Að þetta mál sé nauðsyn-
legt og muni verða kirkjufélagi
voru til heilla og stuðnings í
framtíðinni
2. Að öll félög innan kirkju-
félagsins og kvenfélga sam-
bandsins leggi til eftir megni
árlega í sjóð, sem varið verði
til .styrktar þessu málefni.
3. Að milliþinganefnd sé
kosin til eftirlits þessara mála
í sameiningu við stjórnarnefnd-
ir kirkjufélagsins og sambands son lagöi til og B. Björnsson
studdi, að fjármálaskýrslan sé
ursson.
Þá gaf Mr. Sveinn Thorvald-
son munnlega skýrslu yfir starf
milliþinganefndarinnar í suunu-
dagaskólamálinu. Benti hann á,
að þinginu mundi ekki vera
ljóst hvert hlutverk nefndarinn-
ar væri. Sumstaðar væru
sunnudagaskólar, og hefðu þeir
fylgt ráðleggingum nefndarinn-
ar, hvað bækur snerti. Kvað
var nefndarálitið samþykt með hann mjög æskilegt, að sunnu-
dagaskólar væru stofnaðir í öll-
um söfnuðum félagsins, og að
félagið sendi út menn til að
mikla deyfð, ef menn ekki vildu sínum, og var það víst ekki sinnar tíðar og ekki nægilega
samþykkja þessa tillögu. For- sjaldgæft, að n'ágrannar, sem ijóst, hverjum varnarbrögðum
seti benti á, að fá mætti ó- áttu erfitt framdráttar á skuli beita.
keypis bindindisrit frá the Tem- frumbýlingsárunum, leituðu til Þessir menn og konur, marg-
perance Society of the Ameri- hans og konu hans, er í nauðir jr hverjir eru eigi sjálfboðaliðar
can Unitarian Association. Mrs- rak, og mun aldrei hafa staðið í áhorfeudaflokknum, og það
E. J. Melan kvaðst líta svo á á að hjálpin væri veitt, ef unt væri fróðlegt að spyrja, hvers-
var að gera það. Kona hgns vegna iþeir eru knúðir til að
var honum mjög samvalin með horfa á aðgerðalaust. Verða
gestrisni og rausn alla. Var þeir aitaf ómegnugir áhorfend-
hún eflaust ein hin mesta á- ur9 Hefir þessi fjöldi nokkur
gætiskona, ekki aðeins í sinni skilyrði til stjórnmála þátttöku
bygð, heldur þó víða hefði verið f framtíðinni?
leitað. Heimili þeirra var orð- |
kvenfélaganna.
4. Að þegar nægilegur sjóð-
ur sé fenginn til að byggja og
starfrækja þessa stofnun, verði
strax byrjað á framkvæmdum.
5. Að þessi stofnun verði að
öllu leyti undir umsjón hins
sameinaða kirkjufélags.
Undirritað:
Ólafía J. Melan
Ólafur Pétursson
P. K. Bjarnason.
Nefndarálitið var tekið fyrir
lið fyrir lið. Frysti liður var
samþyktur óbreyttur-
Um annan lið urðu nokkrar
umræður. Sr. E. J. Melan gerði
þá tillögu um að liðnum sé
breytt á þessa leið: Að þingið
gangist íyrir sjóðstofnun til
styrktar sumarheimili fyrir
böm og leitist við að fá söfnuð-
ina og önnur félög og einstakl-
inga til að leggja í þann sjóð.
Breytingartillagan var studd af
sr. Jakob Jónssyni og samþykt
með 16 atkv. gegn 2.
Dr. M. B. Halldórsson gerði
þá breytingartillögu við þriðja
lið, þannig: Að milliþinganefnd
verði kosin til eftirlits þessara
mála í samvinnu við stjóraar-
nefnd sambands kvenfélag-
anna. Breytingartillagan var
studd af séra E. J. Melan og
samþykt.
og lagði fram ársreikning fé. stofna þa og hjálpa þeim sunnu-
lagsins. Gat hann þess, að bæk- dagaskólum, sem erfitt ættu
urnar væru enn ekki yfirskoð- nPPdrattar. Sera E. J. Melan
aðar og mæltist til að yfirskoð- benti á> að nauðsyn bæri til, að
unarmenn tækju þær 4samt ^ einhver vel æfður kennari væri
skýrslunni til meðferðar. For- I fenSinn tú að koma skipulagi a
seti gat þess, að fjárhagurinn 1 suimudagaskóJana. Kvað hann
væri lakari en að undanförnu.! Þetta mál einu sinni hafa verið
en þó betri en búast mætti við í álitið *>ess virði, að kosta til
svona árferði. Hefði mikill, Þess ærnu fé, með því að kosta
aukakostnaður hlaðist á félag-! skóíagöiigu kennara, í því
ið við komu fjolskyldu séra 1 uugnamiði, að koma slíku skipu-
Jakobs Jónssonar vestur og laS* á- Benti hann á> að hæ&
sömuleiðis láns, sem guðfræð- mundi vera- að fá kennara til
þessa starfs með mjög litlum
kostnaði, og árangurinn verða
ef til vill enn meiri, ef fólk sýndi
vlija sinn í því að hlynna aö
þessu á allan hátt.
Tillnga Ólafs Péturssonar að
samþykkjka skýrsluna, var till.
isnema Inga Borgfjörð hefði
verið veitt. Dr. Rögnv. Péturs-
viðtekin. Tillagan samþykt-
Þá var stutt fundarhlé og í
því lék Jóhannes Pálsson á
fiðlu og Miss Snjólaug Sigurðs- pstudd og samþykt. Séra E. J.
Melan lagði til, að fulltrúar
son lék undir á píanó. Léku þau
bæði af mikilli list og höfðu
áheyrendur hina mestu skemt-
un af hljóðfæraslætti þeirra.
Fundur var aftur settur kl.
5. Ritari las fundargeming
fyrri fundar og var hann sam-
þyktur.
Forseti benti á, að annar yfir-
skoðunarmaðurinn væri ekki
sunnudagaskóla, sem á þinginu
væru mættir, ásamt nefndinni
frá í fyrra, væru kosnir í eina
nefnd, er leggi fram tillögur
'áður en þingi etr slitið- Tillag-
an var studd og samþykt. í
nefndina voru þessir settir: —
Miss Helga Araason, Mrs. Guð-
rún Mathews, Miss Evelyn Jón-
, asson, Miss Elsie Thorfinnsson,
viðstaddur og gæti þvi yflrskoð- Mr G 0 MluUBa0n, Miss
Kristín Benson og Mr. Guðm.
un bóka og reikninga féhirðis
ekki farið fram. Séra Philip M.
Pétursson gerði tillögu um að
Mr. Sveinn Thorvaldsson væri
settur yfirskoðunarmaður í , , , ,
hans stað, til að endurskoða jhann a; að bækur felagsms
reikningana. - Tillagan var' væru nu settar mður um helm-
Eyford.
Þá las Guðm. Eyford skýrslu
yfir bókaeign félagsins. Benti
sem að þetta væri eitt af okkar
mikilverðustu málum. Gerði
hún tillögu um að samþykkja
liðinn. Dr. |S. E. Björnsson
studdi og var tillagan samþykt.
Viðvíkjandi þriðja lið gerði G.
Eyford þá yfirlýsingu, að hann
sem Good Templar teldi gott,
að kirkjan vildi sinna þessu
m'áli, en kvaðst ejtki sjá nauð-
syn til þess, að skipa nokkra
nefnd í það. Dr. R. Pétursson
sagðist álíta, að við værum að
breiða okkur yfir of mikið starf-
svið með því að taka þátt í
þessu máli. Lagði hann til, að
þriðji liður væri feldur. Tillag-
an var studd af B. Bjömssyni-
Eftir nokkrar frekari umræður
var liðurinn feldur með fjórtán
atkvæðum gegn einu. Því næst
var nefndarálitið samþykt með
áorðinni breytingu.
Að því loknu var fundi frest-
að til kl. 9. f. h. næsta dag.
Um kvöldið kl. 8.30 hófst
samkoma kvenfélaganna. Flutti
forseti sambandsins, Mrs. Marja
Björnsson stutt ávarp. Að því
loknu flutti Mrs. E. L. Johnson
erindi um ferð sína til Washing-
ton, D- C., í sumar sem fulltrúi
Manitoba-fylkis á alþjóða
kvennaþing, er þar var haldið.
Annað erindi var flutt af Miss
S. Johnson um “Konur og opin-
ber mál.” Annað til skemtunar
var pianó sólo, leikin af Miss
Lilju Pálsson; Mrs. K. Jó-
hannesson söng sóló og Mr.
Pálmi Pálmason lék á fiðlu. —
Þessi samkoma var haldin til
arðs fyrir hið fyrirhugaða sum-
1 arheimili.
Framh.
Eru þeir aðeins sundraðir og
lagt fyrir gestrisni og var oft sundurlyndir einstaklingar eða
mjög gestkvæmt þar. Glaðværð hafa þeir hæfiieika?
og velvild húsráðendanna dró Qætu þejr eigi innan skamms
marga að garöi, bæði úr ná- myndag nýtt stjórnmálakerfi og
grenninu og lengra að- Eru
þeir margir, sem minnast þess
heimilis með hlýjum hug frá i , , , .„.
fyrri dögum, er leiðir flestra, I Hofundl hessara huSleiðmSa
sem um bygðina fóru, lágu við er ljost að hann er emn bessara
húsvegginn ahorfenda, en hann neitar að
Björn sál. og kona hans eign- trúa bví> að stjórnmálaþekking
uðust iþrjú börn: Einar, sem hans sé domfeld ohæf að eilifu.
áður er nefndur, nú bóndi og En hann getur eigi aðhylst
kaupmaður á Oak Point, Btefnur né hreyfingar yfirstand-
kvæntur Sigurbjörgu Jónsdótt- andi tima'
ur Einarssonar frá Winnipeg; f Ethiopia stríðinu er hann
Jónína, ógift, á heima á Vest- hvorki með né móti ítölum eða
fold, og Björg, dáin fyrir mörg- Abyssiníumönnum, og hann
um árum. Dóttir Stefaníu s'ál. sk°rtir algerlega samþykt á
af fyrra hjónabandi er Ágústa, hinni sundurleitu sýningu hinna
kona Fred Olsons á Vestfold.
notað sameiginlegan- viljakraft
og aðferðir?
ÆFEMINNING
studd og samþykt.
Dr. Rögnv. Pétursson gerði
þá tillögu um að fjármálanefnd
væri skipuð og að í hana yrði
settir fulltrúar, einn fyrir hvern
söfnuði. Tillagan var studd og
samþykt.
Tillaga frá Mrs. Marju
Björas, að forseti skipi þriggja
manna milliþinganefnd í sumar-
arheimils-málið; studd og sam-
þykt- í nefndina setti forseti
þessa: |Séi1a Eyjdjlf J. Melan,
Svein Thorvaldson og Ólaf Pét-
When the Mercury Soars
phone 92244
for quick home delivery, direct from
the ware-house of
Es+ablished
1832
Cold and pure from the thousand foot depth of our own Arteslan
well, comes the water with which this pleasant light beverage is
brewed, with the skiil of a century of experience. Bottled in
clear 'botties.
“The Consumer Decides
n
Also—
EXTRA STOCK
ALE
INDIA PALE
ALE
BROWN STOUT
At Parlors, Clubs & Oash & Carry
Stores
JOHN LABATT LTD.
191 Market Ave. E. (Just off Main)
WINNIPEG
ing og væri nauðsyn að sunnu-
dagaskólarnir keyptu þessar
bækur; sérstaklega mælti hann
með lesbók séra E. J. Melans í
því sambandi. Dr. R. Pétursson
gerði tillögu um, að skýrsla
bókavarðar sé samþykt. Tillag-
an studd og samþykt-
Þá las séra Jakob Jónsson álit
nefndar þeirrar, sem skipuð var
út af bréfi því, sem inn á þingið
kom frá Good Templara stúk-
unum, og er það á þessa leið:
Nefndin leggur til, að eftir-
fylgjandi ályktanir og tillögur
séu samþyktar.
1* Þingið lýsir yfir því áliti
sínu, að bindindismálið sé
menningar- og siðferðismál,
sem verðskuldi stuðning kirkj-
; unnar.
j 2. Þingið telur æskilegt, (1)
j að prestar helgi bindindism'ál-
; inu að minsta kosti eina messu
á ári; (2) að í hverju ung-
mennafélagi sé flutt eitt erindi
á ári um bindindisfræðslu; (3)
að sunnudagaskólarnir komi
bindindismálinu fyrir á kenslu-
skrá sinni; (4) að góðum smá-
ritum um bindindismál sé við og
við útbýtt í kirkjum, ef bindind-
isfélögin sjá um útvegun þeirra.
3. Kosin sé þriggja manna
I milliþinganefnd, sem annist í
samráði við stjóm Goodtempl-
ara reglunnar framkvæmd
| þeirra mál, sem kirkjufélagið
og reglan vinna að sameigin-
lega.
Undirritað:
Helga Bjarnason
Jakob Jónsson
St. B. Stephansson :
Framsögumaður nefndarinnar
mæltist til, að nefndarálitið
væri tekið fyrir lið fyrir lið og
var það gert. Fyrsti liður var
samþyktur, eins og hann var
lesinn. Um annan lið urðu
nokkrar umræður. Séra Jakob
Jónsson benti á, að Bindindis-
málið væri eitt af alvarlegustu
menningarmálum manna. Taldi
hann það bera vott um mjög
BJÖRN JÓNSSON
Þann 11. maí síðastliðinn
andaðist á heimili Einars sonar
síns á Oak Point, Man., Björn
Jónsson, 75 ára að aldri.
Björn sál. var fæddur á Víða-
j stöðum í Hjaltastaðaþinghá í
Norður-Múlasýslu þann 20. feb.
1861. Foreldrar'hans voru: Jón
Þórarinsson og Kristín Björns-
dóttir, sem þar bjuggu lengi. —
, Systkyni Björas, sem til full-
í orðinsára komust, voru þessi:
Guðmundur Austíyörð, nú á
Clarkleigh, Man.; Mrs. Jórunn
1 Johnson í Foam Lake, Sask.;
Mrs. Kristbjörg Magnússon í
San Diego, Califomia og Stefán
Johnson, skósmiður á Lundar,
Man.
Árið 1889 giftist Bjöm konu
sinni, Stefaníu Sigfúsdóttur,
sem nú er látin fyrir nokkrum
árum. Bjuggu þau fyrst nokkur
ár á íslandi og fluttust síðan
vestur um haf árið 1892- Sett-
ust þau fyrst að í White Sand
River í Sask., en höfðu þar ekki
langa dvöl. Þaðan fulttust þau
að Vestfold, P. O., Man., og
bjuggu þar rausnarbúi f mörg
Eins og getið hefir verið um
hér að framan, misti Björn
heilsuna fyrir mörgum árum og
var mörg síðustu ár æfi sinnar , .... , , ,
i ™ ™ , „ miðalda villimensku á storu og
lamaður maður, en þo án allra . .. . x Aí ~
brezku ráðunauta sinna í Gen-
eva. Eftir hans skoðun hafa
þeir enga málefnastefnu. ítalir
hafa sama rétt. Abyssiníumenn
hafa engan rétt til að halda við
þjáninga. Hann veiktist skyndi-
lega að morgni dags og dó síð-
ari hluta dagsins. Hann var
jarðsunginn af séra Guðm.
Árnasyni í grafreit Vestfold- og
Haylandbygðar og fór kveðjuat-
höfn fram í kirkju Sambands-
safnaðar á >Oak Point. Var
margt fólk viðstatt á báðum
stöðunum.
Björn heitinn fylgdi
frjóvu svæði í Afríku. ítalir
hafa engan rétt til að hremsa
það sakir þjóðarmetnaðar og
yfirráðsfýknar. í hinni flóknu
stjómmálastefnu Evrópu ríkj-
anna er höf. hvorki með né
móti Frakklandi (eða) Þýzka-
landi, Gyðingum, Rússum né
Japan. Hann myndi eigi skjóta
af byssu fyrir neina af þessum
þjóðum. Hann myndi eigi
ávalt hræra h,endi fyrir þjóðarfána
hinni frjálslyndu stefnu í trú- eins lands né annars.
málum frá því fyrst að ihún j Því að hann trúir því eigi að
hófst í 'hans bygð; var hann nein af þessum þjóðum sé að
einn af þeim fyrstu til að styðja verja kröftum sínum í velferðar
hana. Var áhugi hans fyrirþeim þarfir mannkynsins.
malum eins einlægur og heitur Þessi skýring er eigi eingöngu
eins og ahugi hans fyrir öllu, vaxandi hlutleysij og kyrstaða
sem hann léði fylgi sitt. Hann manng yið 70 ára aldursmark.
var ávalt áhugamaður meðan Hann myndi vUja leggja tals-
honum entist heilsa og kraftar. V6rt { hættUj gerast brotlegur
Blessuð veri minning þeirra við lögLn, skjóta á menn og líf-
hjóna, Björns Jónssonar og iataj og hvað annað, ef eitthvað,
Stefaníu Sigfúsdóttur. Heimilis hversu smátt sem væri, gæti
þeirra mun lengi verða minst orðið til að stemma stigu fyrir
með þakklæti af þeim mörgu, hinum iheimskulegu og ómann-
sem þar nutu gestrisni og vin- úðlegu tilraunum þjóðstjórn-
áttu. G- Á.
NÆSTA STRÍÐIÐ
Eftir H. G. Wells
Gunnbj. Stefánsson þýddi
anna, sem miða að því að stofna
| í hina geigvænlegustu hættu og
eyðingu allri tilveru mannkyns-
ins.
Árið 1914 trúði höfundurinn
i á raunveruleg sannindi, er lýð-
ræði hefði að geyma. Hann
Árið 1914 trúði höfundurinn hélt að lýðræðisstjórnir myndu
á raunveruleg sannindi, er lýð- samvizkusamlega aðhyllast
ræði hefði að gpyma. Hann stefnu og hugsanir nútímans.
liélt að lýðræðisstjórnir myndu Honum var þá eigi ljóst hversu
samvizkusamlega aðhyllast hinn brezki aðall og yfirvöld
stefnur og hugsanir nútímans. | voru fjarstæð skoðun alþýðunn-
Honum yfirsást hversu langt ar um endurbætur og ein-
stjórnir geta leiðst að sýna al- staklingsrétt, en héldu fast við
gert afskiftaleysi vaxandi viti gamlar hefðir. Og hið sama
og þekkingu mannkynsins. — | gerði hið franska hervald og
Hann gerðist svo djarfur að utanríkisráðuneyti. Hann hélt,
bera ábyrgð á orðtakinu: “Stríð að hið herskáa keisaravald
til að enda stríð.” Og hann hélt Þýzkalands yrði að brjótast á
ár. Um árið 1912 fór Björn J að slík kjörorð gætu orðið leið- bak aftur og svo þjóðin að
vestur á Kyrrahafsströnd sér til arvísir við samantekningu frið- verða vingjarnlega boðin vel-
arsamninganna. Horfurnar komin í ríkjasamband annara
framundan nú sem stendur, eru þjóða. Árið 1917, átti höf. um-
auðsæilega byltingar og stríð- J ræðu um sameign nýlenda sem
Heilbrigðri skynsemi getur eigi eðlilega afleiðingu stríðsins. —
Árið 1918, gerði hann ráð fyrir,
að heima gjaldþroti gæti orðið
afstýrt með hagfræðislegum
jöfnuði á peningum. Með því
í liðinni tíð hafa tiltölulega að vera á þessari sanngjörnu
heilsubótar og dvaldi þar all-
mörg ár í Vancouver og Blaine.
En hvarf svo austur aftur og
dvaldi eftir það hjá Einari syni
sínum, sem tekið hafði við búi
hans, er hann fór vestur. —
Heilsu hans fór smám saman
'hnignandi, svo að hann varð
með öllu ófær til vinnu á efri
árum.
Björn heitinn var smár maður
vexti, en með afbrigðum þrótt-
mikill, kappsamur og fylginn sér
við alla vinnu, meðan honum
entist heilsan. Er því við-
brugðftð af öljum* sem þektu
hann á yngri árum hans, hversu
snar og skjótur í öllum hreyf-
ingum hann hafi verið. Hann
var maður ör í skapi, örlátur og
hjálpsamur og skjótur til úr-
ræða. Hann bjó ávalt góðu búi.,
jafnvel á fyrstu búskaparárum
dulist, að slíkt sé á næstu grös-
um, nema véc leitum nýrra
leiða.”
fáir 'menn borið áhuga fyrir
stjórnmálum. Allmargir, menu
og konur hafa fylgst sæmilega
með, en eigi viljað verja kröft-
um né hæfileikum í þarfir þess
skoðun, gat hann verið alger->
lega “hlutlaus”. Skoðun hans
hneigðist að ríkjasambandi
“frjálsra þjóða”, og heimsborg-
arahugmynd ihans fór fyrst að
þegar konungsríkið
endur. Og nú er stór áhorf- J England og lýðveldi Banda-
endaflokkur, flokkur sturlaðra ríkja N. Ameríku neituðu að
áhorfenda, sem vex dagfari. —1 viðurkenna og hlynna að hinni
Þeir eru komnir að raun um, að fyrstu lýðræðis jafnaðarstjórn
stjórnmálaleikurinn er leikur, Rússlands.
máliefnis4' heldur vierið ájhorf- 1 skírast,
sem leikur þá grátt og ögrar
þeim að bera hönd fyrir höfuð
Jafnvel þá, eins og fjölmargir
aðrir frjálslyndir menn og kon-
sér til varnar, en þeir eru börn ur hélt hann áfram að treysta