Heimskringla - 15.05.1940, Qupperneq 4

4. SÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 15. MAÍ 1940
Ijreitttskrtttgla
(StofnuB 1116)
Kemur út A hverjum miBvikudegi.
Eigendur:
THE VIKING PRESS LTD.
153 og SS5 Sargent Avenue, Winnlpeg
Talsimia S6 537
VerS blaðslns er $3.00 árgangurlnn borglst
tyrirfram. Allar borganir sendist:
THE VIKING PRESS LTD.
t>U Tlðskifta bréf blaðinu aðlútandl sendlst:
Mcnager THE VIKINQ PRBSS LTD.
853 Sargent Ave., Winnipeg
Ritstjóri STEFAN EINARSSON
Utanáskrift til ritstjórans:
EDITOR HEIMSKRINQLA
S53 Sargent Ave.. Winnipeg
“Heimskringla” is published
and printed by
THE VIKING PRESS LTD.
S53-S55 Sargent Avenue, Winnipeg Ma*.
Telephone: 86 537
WINNIPEG, 15. MAÍ 1940
EIMREIÐIN 46. ÁRG.
Fyrsta hefti XLVI. árgangs Eimreiðar-
innar, 1940 er nýkomið vestur um haf og
er að vanda bæði fjölbreytt og fróðlegt.
Fremst í heftinu er prýðilega gerð litmynd
af Herðubreið, séð úr Herðubreiðarlindum.
Og á næstu síðu byrjar þessi árgangur
Eimreiðarinnar á mikilfenglegu og fögru
kvæði um Einar Benediktsson eftir góð-
skáldið vinsæla, Jón Magnússon og hefst
kvæðið með þessu þróttmikla og fagra
erindi:
Af orði þínu hvesti storm og styr,
er stóðstu, sveinn, við nýrrar aldar dyr,
með glæsileikans aðalstign um enni
og æskukraft sem þúsund logar brenni.
Svo rík varð aldrei fósturjörð þín fyr.
Þú krafðist liðs þess alls, er unni henni,
og enginn nema heimskan stóð þá kyr.
Og svo aftur síðar í sama kvæði er þetta
erindi:
Er heim þú komst úr sölum gulls og
glaums,
hér glóði jörð í töfrum hljóms og draums.
Þú bergðir vorilm hinna djúpu dala
og drakst í mál þitt storm og jökulsvala
við hljóðakletta og tónlist flúðaflaums.
Þú hneigst að brunnum íslands söngvasala
og svalgst í blóð þitt gný hins vilta
straums.
Og svo endar skáldið lofgerð sína og
þökk til skáldsins stóra og merka á þessa
leið:
Þú beindir starfi og von í vorsins átt.
Þinn vængur kunni ei flugið nema hátt.
Þú gerðir vora þjóðarhugsjón hærri.
Vor heimur varð af ljóði þínu stærri.
Því geymir Frón þinn helga hörpuslátt.
Þig, hvíti svanur, ber við framtíð fjærri.
Vér fylgjum þér í sumar beiðið blátt.
Næst er “Við líkbörur Einars Benedikts-
sonar”, eftir Sigurgeir Sigurðsson biskup.
“Og það fór þytur um krónur trjánna”,
stuttorð en djúpsæ og fögur minningar-
grein um skáldið Einar Ben. eftir ritstjóra
Eimreiðarinnar, Svein Sigurðsson.
“Skjálfandafljót”, kvæði eftir Þórodd
Guðmundsson frá Sandi.
“Lítil saga um líf og dauða”, eftir Þóri
Bergson.
“Endurheimt íslenzkra skjala og gripa
úr söfnum í Danmörku”, eftir Gísla Sveins-
son sýslumann.
“Laugarvellir og Kringilsárrani”, dag-
bókarbrot eftir Helga Valtýsson.
“í hamingjuleit”, eftir Indriða Indriða-
son.
“Arfgengi og ættir”, eftir Ingólf Dav-
íðssön.
“Sauðaklukkan”, kvæði eftir Jóhönnu
Friðriksdóttur.
“Hvar er Stína?” Lítil, lagleg saga
eftir Þórunni Magnúsdóttur, ásamt mynd
höfundarins.
“Gröf Jakobs”, eftir Þórhall Þorgilsson
með myndum.
“Við þjóðveginn”, glögt og gott yfirlit
yfir helstu viðburði ársins og afkomu
lands og sjávar o. fl.
“Kom þú ljúfa”, lag eftir Þórarinn Guð-
mundsson.
“ósýnileg áhrifaöfl”, eftir dr. Alexander
Cannon og svo Raddir, Ritsjá, o. fl.
Yfirleitt er efnisvalið ágætt, fróðlegt
og skemtilegt og eitthvað við allra hæfi.
Eimreiðin er elzta og útbreiddasta tíma-
ritið, og allir bókhneigðir íslendingar mega
ekki vera án þess að lesa það, og helst ættu
þeir að eiga Eimreiðina alla frá byrjun 1
bókaskáp sínum, því þar er margskonar
fróðleik að finna, sem stundum getur verið
þörf á að vitna til.
Magnús Peterson, 313 Horace St., Nor-
wood, Man., er útsölumaður Eimreiðarinn-
ar hér vestan hafs og geta menn snúið sér
til hans með að fá ritið.
Davíð Björnsson.
ÁRÁSIN Á NORÐURLÖND
Inngangur:
Það er nú rúmur mánuður frá því er
Hitler hóf árásina á Norðurlönd. Hafa
menn verið að reyna að gera sér ■ þar
nokkra grein fyrir bæði tilgangi og hugs-
anlegum afleiðingum, en það hefir torvelt
reynst, vegna þess, að árásin fór dult,
sem flest illræðis og myrkraverk gera í
byrjun. Frá Danmörku hafa t. d. sama
sem engar fréttir enn borist frá því að
landið var hertekið. Engelskir og jafnvel
bandarískir fregnritar, sem þar voru, er
þruman skall á, sitja þar í varðhaldi og
munu gera, að því er sagt er þar til að
stríðinu loknu. Einstaklingar, sem sloppið
hafa úr prísundinni, eru nálega einir til
frásagnar. Eins og að líkum lætur, eru
sögur þeirra í molum. Þeir sáu ekki nema
lítið, hvér um sig, af því sem fram fór, en
því sem annars staðar gerðist, var haldið
leyndu, sem mannsmorði. Um Noreg er
og margt dulið enn, ekki sízt um fyrsta
leikinn í því djarfa tafli sem þar var leikið,
en þó urðu fregnir tíðari og gleggri síðar
þaðan en frá Danmörku.
Um endanlegar afleiðingar af árásinni,
getur ekki enn verið að ræða. Þær fara
eftir úrslitum stríðsins. Tapi Þjóðverjar,
og það mun skoðun flestra, að svo ljúki
þessum nýhafna hildarleik, þó hinum
ráðafáa Mussolini virðist nú hafa birst
eitthvert Ijós um hið gagnstæða, veldur
árásin minni straumhvörfum, en ætla
mætti. Norðurlönd fá þá aftur freísi sitt,
sem önnur hlutlaus lönd, er svipað hafa
'verið leikinn. Og siðmenningin vestlæga
heldur þá áfram sína þróunarbraut, því í
raun og veru er hún mikið fólgin í vernd
smærri þjóða og einstaklinga. Hlutverk
Frakka og Breta í þessu stríði, er því
ljóst.
Um tilgang Hitlers með árásinni, hafa
menn gert sér sitt hvað í hug. Sjálfir halda
nazistar fram, að þeim hafi borið að
vernda þessi lönd fyrir yfirgangi Breta,
sem hafi verið að búa sig undir að hremma
þau sjálfir. Var það álitin svo mikil fjar-
stæða í enska heiminum, að varla þótti
taka, að mótmæla því. Þá hefir verið
haldið fram, að tilgangurinn hafi verið sá,
að koma upp flota- og flugstöðvum í Nor-
egi til að herja á Bretlandseyjar. Það yrði
nokkru styttri sókn þaðan eða um 200
mílur, en frá Þýzkalandi. Og þar sem nú
er hafin árásin á Niðurlönd, getur verið að
Norðurlanda herferðin hafi átt að vera
hlekkur í þeirri keðju í áhlaupunum á
Bretland. En nú er ekki sem Noregur sé
óhultur fyrir Bretum, svo flug- eða flota-
stöðvar þar hljóta ^.ð verða í sífeldri
hættu. Og loks er ástæðan sögð sú, að
tryggja Þýzkalandi málm úr námum í
Norður Svíþjóð. Málmur sá er nú fluttur
skemstu leið til skips í Narvík. En jafn-
vel þó Bretar lokuðu þeirri leið, næði
Þýzkaland í málminn um Botniska flóann
alt sumarið, og árið um kring frá höfnum
sunnar í Svíþjóð.
Líklegast er því að árásin á Norðurlönd
hafi verið gerð í þeim tilgangi aðallega, að
bæta úr vistaskorti Þýzkalands. Að hon-
um hefir eflaust meira kveðið, en nazistar
hafa látið í veðri vaka. Og fé brást orðið
til þess að kaupa vörur erlendis; svo mikið
er víst. Norðurlönd voru síður en svo á
móti því, að skifta við Þjóðverja. Þau
hafa ávalt gert það, auk þess sem þar
hefir og verið um all-mikið menningar-
samband að ræða. Og svo eru þetta frænd-
þjóðir Þjóðverja. Ef nokkuð var meint
með þjóðerniskenningu Hitlers, var ólík-
legt, að kúgun biði þessara þjóða annara
fremur. Norðurlönd, þó hlutlaus væru í
stríðinu, komu því af mörgum ástæðum
sanngjarnlega fram við Þjóðverja. Þeir
nutu í fullum mæli viðskifta þeirra. En
það nægði ekki Hitler af því að greiða
varð lögum samkvæmU fyrir vörurnar.
Það þurfti að ná í þær fyrir ekkert, ræna
þeim, með öðrum orðum. Og það var
hægt með stigamensku-aðferð nazista, að
taka þessar þjóðir herskildi.
En hvað kom til að Svíþjóð var ekki
hremd um leið og Noregur og Danmörk?
Það hefði ekki orðið nazistum mikið ómak
að taka hana í sömu ferðinni. Þar var til
lang mests að vinna. óttaðist Hitler þar
félaga sinn Stalin ? Svíar og Rússar hafa
undanfarið verið að ræða um mikið aukin
viðskifti sín á milli. Var það Hitler nokk-
ur viðvörun? Því hefir verið spáð, að
Stalin og Hitler verði hvorugur langlífur,
ef faðmlög þeirra vari til æfiloka.
En það má ýmislegt fleira heita ein-
kennilegt við árásina á Norðurlönd en það,
sem hér var bent á, og skal að nokkru að
því vikið.
Danmörk
Byrjun árásarinnar á Danmörku var
sögð sú, að allstór þýzk hersveit óð norður
yfir landamæri Jótlands. Það var 9. apríl.
Landamæraverðir Dana hörfuðu undan í
kílómetra fjarlægð og höfðu sig lítt í
frammi. Þegar norður í landið kom, skifti
herinn sér niður í helztu bæi og tók þar
alla stjórn í sínar hendur. Nokkru áður
en þessu fór fram, höfðu skip haldið norð-
ur í sundin til dönsku eyjanna og komið
hinu sama fram þar og meira að segja í
sjálfum höfuðstað landsins, Kaupmanna-
höfn. En hér skal nú sögð sagan að því,
hvernig stjórnarsetrið var tekið.
Vetur hafði verið harður í Danmörku.
Vegna mjög óreglulegra samgangna á sjó,
var þar öðru hvoru kolalítið. Þó Danir
ættu nóg inni hjá Þjóðverjum fyrir þau,
varð það að bíða síns tíma, að fá þau frá
Þýzkalandi. Sunnudaginn 7. apríl, ber nú
það við, sem hjá mögum vakti fögnuð.
Fjögur þýzk kolaskip koma hlaðin inn á
höfnina í höfuðstaðnum. Var á þetta litið
sem hvalreka. Mánudaginn 8. apríl lögð-
ust skipin við bryggju kolahúsanna og átti
uppskipun að byrja snemma næsta dag
(þ. e. 9. apríl). Nokkru fyrir sólarupprás
voru kolaleStirnar opnaðar. En í stað
kolanna, sem þar var búist við, spratt þar
upp sveit vopnaðra nazista, er æddi til
stjórnarhallarinnar og annara áríðandi
staða, er með þurfti, til þess að geta tekist
stjórn á öllu í hendur. Danir vissu ekki
hvaðan á sig stóð veðrið. Viðnám var
þessum trylta vopnaða lýð hvergi veitt af
vopnlausum almenningi, sem ækki var
von, fyr en til Amalíuborgar kom, hallar
Kristjáns konungs X. Er bústaður kon-
ungs svo gerður að hann er reistur utan
um dálítinn, en fagran, ferhyrndan völl.
Þegar sveitir Hitlers, búnar stálgráum
klæðnaði, komu inn á völlinn, skipaði for-
ingi lífvarðarins, að skjóta á þær. En
hinir gömlu hólkar Dana, dugðu lítt móti
nýtízku skottólum nazista. Fóru brátt
svo leikar, að 3 úr lífverðinum féllu og 8
aðrir borgarar, er af hendingu voru nærri
vettvangi staddir; ennfremur særðust
nokkrir. Lauk þessum ójöfnu vopnaskift-
um með þessu. En Friðrik, krónprins, er
kom að til að vita hvað um væri að vera,
og lífvarðarforinginn (sonur Aage Dana-
prins) voru báðir hneptir í varðhald. Varð
eftir þetta ekkert viðnám veitt af hálfu
Dana.
Gáfu nú nazistar Kristjáni konungi
skipun um að tilkynna þegnum sínum, að
nazistar hefðu tekið við völdum og við það
væri hollast að sætta sig. Gerði Kristján
konungur þetta, en tók fram um leið, að
hann væri til þessa knúinn með ofbeldi.
Var nú landið komið undir yfirráð nazista.
Lét lið Hitlers mikið yfir, hve vel því
hefði alstaðar verið tekið og hve skjótt
þessari skipun foringjans hefði verið í ló
komið. Sem dæmi af því, hve Danir voru
nazistum vinveittir, töldu þeir það, að ekki
hefði þurft að skjóta nema 9 aðra en þá, er
við konungshöllina voru drepnir. Danir
áttu að telja sig sæla, að vera komna undir
vernd Þjóðverja, en lausa við kvíðan yfir,
að Bretar hremdu landið.
Ekki höfðu nazistar fyr tekið við stjórn,
en þeir gáfu út skipun um það, að skamta
matvöru. Mátti enginn meira hafa en
fjögra daga forða í fórum sínum. Það sem
til var fram yfir það, átti að senda í forða-
búr nazista. Spáir það alt öðru en góðu
um það, hvað Dana bíður undir “vernd”
nazista.
í búnaði eru Danir og hafa lengi verið
fyrirmyndar þjóð. Þeir hafa að vísu verið
það í menningarlegu tilliti einnig. En
skipulagning búnaðarins og viðskiftanna
til að fullnægja þörfum þjóðarinnar, hefir
vakið aðdáun. Til dæmis framleiðir þessi
fámenna þjóð (3*4 miljón), helming alls
svínakjöts, sem til boða er eða útflutnings
á heimsmarkaðinn, einn fjórða alls smjörs
og einn fjórða eggja. Um 35% af allri
framleiðslu landsins, er landbúnaðar-vara.
Danmörk er því mikið betur stödd en Sví-
þjóð og Noregur og reyndar flest lönd með
að fullnægja brýnustu þörfum þjóðarinn-
ar. Búfénaður landsins er t. d. 2,845,000
svín, 3,183,000 nautgripir, 27,600,000
hænsni og 564,000 hestar. Fóður er fram-
leitt í landinu handa allri þessari höfða
tölu, en áburð hefir samt til þess orðið að
sækja til Chile, í Suður-Ameríku. Mun nú
þeim viðskiftum lokið. Með því að slá
eign sinni á alt þetta, eða “vernd”, hefir
Hitler ef til vill afstýrt um skeið hungurs-
byltingu í Þýzkalandi og getur varist þeim
mun lengur.
Hina miklu útfluttu vöru Dana, keyptu
aðallega tvær þjóðir, Bretar 60%
og guldu fyrir í sterlingspund-
um, en Þjóðverjar 20% sem lán-
að var gegn loforðum um
greiðslu, en sem oft voru sam-
fara prettir og jafnvel hótanir,
ef eftir var gengið. Til dæmis
þröngvuðu Þjóðverjar Dönum á
s. 1. ári að taka upp í þetta
nokkuð af kolum frá Þýzkalandi.
En af þeim höfðu Danir mikið
fyrirliggjandi frá Bretlandi og
gátu ekki tekið þau nema með
þeim skilmálum ,að kaupa skyldi
þau, er lækkuðu kolabirgðirnar.
Samþykt. En þegar kolin voru
tekin, var Dönum reiknuð leiga
fyrir geymslu á kolunum í nám-
unum þýzku, er nam svo miklu,
að nokkuð þurfti af þeim til að
greiða með leiguna. Þannig fór
oftar um viðskiftin. Og jafnvel
þegar greitt átti að heita fyrir
vöruna, reyndust ávísanirnar
aldrei að fullu gjaldgengar.
Árið 1938 skrifaði Dani nokkur
bók, er hann nefndi “Rottur í
búri”. Var hann með henni að
benda á, að Danmörku yrði
snemma hætt í næsta stríði,
vegna þess, að stríðsrotturnar
mundu brátt sækja í búr hennar.
Hvort sem Danir hafa aðhylst
þessa skoðun eða ekki, líklegast
hafa þeir ekki gefið henni mik-
inn gaum, sannar hún nú það,
sem hér er áður sagt um ástæð-
una fyrir árásinni á Danmörku.
f einu voru Norðurlönd við-
búin árásinni. Skömmu áður
en hún skall á, höfðu bæði Nor-
egur og Danmörk, komið um
120 miljón dollurum í gulli til
Englandsbanka. Mikinn útlend-
an gjaldeyrir, hefir Hitler því
ekki komist þar yfir.
Fiskveiði var mikill atvinnu-
vegur í Danmörku. Er nú sjór
allur þakinn sprengjuduflum,
þar sem þær voru mest stundað-
ar. Er hætt við, að þeirri at-
vinnu verði hnegt mjög með því.
En, segja ýmsir, hvernig stóð
á því, að Danir reyndu ekki að
verjast með her, sem Norð-i
menn? Her Dana er sama sem
enginn. Skömmu eftir að Staun-
ing, núverandi forsætisráðherra,
kom til valda var tölu hermanna
fækkað úr 87,000 í 11,000. —
Stauning er sósíalisti og sagði
her ekki til neins hjá svo fá-
mennri þjóð. Hann telur og
siðuðum þjóðum ósamboðið, að
hafa her og siðmenninguna í
hættu, nema afnám hers eigi sér
sem fyrst stað. Herflotinn á
sjónunj er tvö sæmilega stór her-
skip en gömul, 6 smábátar (pa-
trol), og 8 kafbátar. Flugher-
inn er 34 skip. Þá er alt upp
talið. Hér er aðeins um her að
ræða, til þess að halda á friði
innan lands, ef með þarf. Sjó-
herinn er fyrir strandvarnir. Það
er gizkað á, að Hitler hafi brátt
haft um 100,000 manna her í
Danmörku, er jafnframt var að
vísu sendur til Noregs. En Dan-
ir fengu alt um það enga rönd
við slíku reist.
Her Dana verður því Hitler
lítill fengur. En af gasolíu var
þjóðin sögð birg log ef til vill
ýmsum vörum til vopnagerðar.
Kaupskipastóll Dana er sagður
um 800 skip. Voru nokkur þeirra
erlendis, er landið var hertekið,
en gefin skipun um að leita til
hlutlausra hafna. Náðu Bretar
í talsvert af þeim, ef ekki flest.
Við þetta mætti ýmsu bæta,
en við það skal þó sitja, að þess-
ari sögu undanskilinni. Nokkr-
um dögum, sumir segja einum
degi, áður en árásin var hafin,
þótti Kristjáni konungi X. eft-
irtektavert, hve mikið var um
þýzka ferðalanga í Danmörku.
Símaði hann Hitler og spurði
hverju það sætti. Fullyrti Hitl-
er þá að ekkert væri að óttast
og að sér byggi alls ekki árás í
hug á Danmörku. Kvöddust þá
konungur og hann með vinsemd
í símanum. Er það ekki í fyrsta
skifti, sem á hefir sannast, að
orðum Htilers’ sé ekki treyst-
andi.
Noregur
Um árásina á Noreg, hefir æði
mikið verið skrifað. Þó mun
víst að þar hafi ekki öll kurl enn
komið til grafar. Að herferðin
tækist Þjóðverjum meistaralega,
verður ekki neitað, og var þó
drjúgum djarfara telft þar, en
í Danmörku. Að flytja nazi-her
á skipum til Oslo, hefði átt að
reynast með öllu óframkvæman-
legt, með hafnarvígi óbrotin og
framhjá Horten herskipastöð-
inni, ef þarna hefðu ekki verið
gífurleg brögð í tafli. Enda var
sú raun á, að um svik og landráð
var þarna að ræða af hálfu naz-
istaflokks Norðmanna. Foringi
þeirra flærða eða landráða, var
Vidkun Quisling majór. Hann
er maður 53 ára, Var í ráðuneyti
Noregs 1931—1933 og þá her-
málaráðherra. Ennfremur var
hann foringi Nazi-lfokksins í
Oslo. Þó flokkur sá hefði mjög
lítið fylgi við kosningar, voru
rætur hans óuppslitnar og sam-
bandið við Hitler óskert er stór-
fé jós í flokkinn til að múta með
sjó og landher Norðmanna. —
Hversu lifandi þessar nazi-rætur
voru, sýndi sig vel á því, að
Hitler treysti að senda þrjú her-
skip, hlaðin hermönnum, 8. apríl
inn á Oslo-fjörðinn, ramm-víg-
girtan eins og hann var. En öllu
var óhætt. Quisling hafði samið
við vini sína um að skjóta ekki
einu skoti á þessi skip. Á aðra
en vini sína lék hann með því, að
banna þeim í nafni norsku
stjórnarinnar, að hindra för
skipanna. Við Furnebo-flug-
stöðina, rétt hjá borginni (Oslof,
var nauðsynlegt fyrir nazista-
herinn, er í dögun hins 9. apríl
var þangað kominn, að skjóta
um 120 norska hermenn, til þess
að koma sínu fram og taka flug-
herstöðina. Oslo var svikin í
hendur nazistum af þeim mönn-
um, er þess höfðu svarið dýran
eið, að vernda hana, land sitt og
þjóð. Með aðrar stærri borgir
Noregs, var hinu sama að skifta.
Norskir nazistar voru alls stað-
ar í spilinu. Konrad Sundlo,
hershöfðingi í norska hernum og
vinur Quislings, bauð nazista
hjartanlega velkomna til Nar-
víkur.
f Þrándheimi er sagt, að fimm
eða sex allstór þýzk skip hafi
legið í nokkrar vikur á höfninni
áður en árásin hófst. Þau voru
þarna til viðgerðar, eftir að hafa
verið löskuð af Bretum. En þeg-
ar hinn mikli dagur rann upp, 9.
apríl, var fallbyssum og öðrum
stríðsmorðtólum hlaðið upp á
bryggjur úr þessum skipum í
svo stórum stíl, að menn setti
hljóða. f Bergen og öðrum bæj-
um á suður og vesturströnd
Noregs, var með brögðum eða
eins og lýst hefir verið í Oslo og
Þrandheimi búið um hnútana
fyrir árásina.
Rétt fyrir árásina, eða 5. apríl,
fréttist að Quisling hefði verið í
Berlin.
Um 20,000 hermenn voru
komnir til Oslo fyrsta morgun
árásarinnar. Við það lið bættist
á hverju augnabliki, því 200
Junkers flugskip voru á ferð-
inni hvíldarlaust og flutti hvert
með sér um 20 vel vopnaða her-
menn. En áður en margir af
þeim voru komnir, var búið að
taka Oslo. íbúarnir, yfir 250,000
að tölu, voru á valdi þessara
20,000 nazista. Tveimur eða
þrem dögum síðar, lýsti von
Falkenhorst, yfirhershöfðingi
Þjóðverja í Noregi, að hann
hefði 80,000 manna her á valdi
sínu. Voru nokkrir í því liði
Austurríkismenn, sem hann og
töluðu vel norsku, sem einkenni-
legt þótti. En á því stóð þannig,
að þeir höfðu verið teknir til
fósturs í Noregi eftir stríðið
mikla, er fólk var hungurmtorða
í Austurríki. Ótrúlegt er að
þeim hafi öllum verið verk sitt
nú hugþekt.
En jafnvel þó nazistum færist
nú sumt fimlega í Oslo, urðu
þeir fyrir nokkru skakkafalli. í
herskipalæginu í Horten, hafði
lítið herskip verið, er ólafur
Tryggvason hét sem ekki hafði
verið gefin nein skipun um að
láta skip nazista í friði fara.
Stóð þannig á því, að það skrapp