Heimskringla - 22.05.1940, Qupperneq 5

WINNIPEG, 22. MAÍ 1940
HEIMSKRINGLA
5. SÍÐA
mundsson, til heimilis á Hverfis-
götu 89. Handleggsbrotnaði
hann og slasaðist á höfði.
Verið var að skipa kolum út í
“Belgaum”, er slysið varð og er
ekki vitað með vissu, hvernig
það bar að höndum. Sáu vinnu-
félagar Sigurjóns alt í einu, að
hann var orðinn fastur milli
vindutopps og vindutósins. —
Vafðist hann nokkra snúninga
áður en hægt var að stöðva vind-
una og ná honum úr henni.
Sigurjón var þegar fluttur á
Landspítalann og liggur hann
þar.—24. apríl.
* * *
Nýr brezkur aðaikonsúll
Til Reykjavíkur er kominn
nýr brezkur aðalkonsúll, Mr. F.
M. Shepherd. Tekur hann við
störfum af Mr. John Bowering,
sem nú gegnir aðalkonsúlsstörf-
um, en er á förum af landi burt
til að taka við aðalkonsúlsstöðu
í Svisslandi.
Það var vitað fyrir löngu, að
Mr. Bowering var á förum og
stendur þessi breyting engan
veginn í sambandi við atburði
þá, sem undanfarið hafa verið
að gerast á Norðurlöndum.
Blaðamaður frá Morgunblað-
inu hitti Mr. Shepherd að máli
í gærkvöldi.
— Hingaðkoma mín er alveg
eðlileg, sagði aðalræðismaður-
inn, því eins og þér vitið er al-
gengt að skift er um starfsmenn
í utanríkismálaþjónustunni.
Eg hefi hlakkað til að koma
til íslands og kynnast landi og
þjóð, því þó eg hafi aldrei kom-
ið hingað til lands, hefi eg kynst
mörgum Englendingum, sem lát-
ið hafa vel af landinu. Eru það
aðallega laxveiðimenn, sem hafa
skýrt mér frá veru sinni sér.
T. d. sagði Mr. Shepherd, hefi
eg séð kvikmyndir hjá kunn-
ingja mínum, dr. Harold Gilles,
sem ferðast hefir um landið og
stundað laxveiðar á Norðurlandi.
Kvikmyndir hans, sem teknar
eru í eðlilegum litum, eru ein-
hverjar þær alfallegustu áhuga-
manns-kvikmyndir, sem eg hefi
séð.
Mr. Shepherd taldi ekki á-
stæðu til að fjölyrða neitt meira
um hingaðkomu sína, nema að
hann tæki við af Mr. Bowering,
er hann færi.
Mr. Francis Michie Shepherd
M.B.E., er 47 ára og ókvæntur.
Hann stundaði nám við Grenoble
háskólann og hefir verið í utan-
ríkismálaþjónustu Breta í San
Francisco, Buenos Aires, Lima
og Hamborg. Hann var Chargé
d’Affaires í Haiti 1932; E1 Sal-
vator 1933, og aftur í Haiti 1935
—-1938.
Hann var í Barcelona nokkurn
tíma á meðan á borgarastyrjöld-
inni stóð og síðan konsúll í Dres-
den í Þýzkalandi.
Mr. Shepherd var í Danzig
þegar innrásin var gerð í Pól-
land í haust er leið og í “Bláu
bókinnj” ,sem brezka stjórnin
gaf út um innrásina í Pólland
og tildrög hennar, eru margar
skýrslur frá Mr. Shepherd, sem
hann sendi brezku stjórninni.
-—24. apríl.
LEIKKONA í 40 ÁR efndi leikfélagið til veglegs sam- Barnakór hljómleikar
------ |sætis fyrir leikkonuna, er fjöldi | Barnakór R. H. Ragnar er æft
Á þessum vetri átti frú Svavalbæjarbúa tók þátt í. Geta má hefir síðan um nýár efnir til
Jónsdóttir á Akureyri 40 ára
leikkonu afmæli, var þess minst
í blöðum bæjarins og á annan
hátt.
Frú Svava lék í fyrsta sinn,
þá um 16 ára að aldri, Iovíu í
gamanleiknum “Annar hvor
þess, að við síðustu úthlutun samkomu í Góðtemplarahúsinu,
styrkveitinga Mentamálaráðs, þriðjud. 28. maí. Við samkom-
hlaut frú Svava dálitla upphæð una aðstoðar með söng Karlakór
sem viðurkenningu fyrir leik-. íslendinga í Winnipeg og að
starf sitt. Isöngnum lokumn verður dans.
Þótt frú Svava Jónsdóttir sé Þeir sem óska að þessi barnakór
nú af léttasta skeiði aldurs síns, | haldi áfram starfi gætu hjálpað
verður að giftast”, er það smá- :munu samt Eyfirðingar og aðr- með aðgöngumiða sölu og eru
liekur í einum þætti. Vakti
framkoma hennar á leiksviðinu
þá strax talsverða athygli. Síð-
an lék hún um margra ára skeið
í ýmsum þeim leikjum, er sýnd-
ir voru á Akureyri. Voru það
einkum ungar stúlkur, sem og
vænta mátti, er hún á því tíma-
bili tók að sér að sýna á sviðinu.
A
Árið 1914 fluttist hún ásamt
manni sínum, Baldvin Jónssyni
til Sauðárkróks, er tók þá við
forstöðu Hinna samein. ísl.
verzlana ,og voru þau hjónin bú-
sett :þar til ársins 1921, er þau
þá aftur fluttust til Akureyrar
og hafa síðan átt þar heimili. Á
Sauðárkróki mun frú Svava hafa
fremur lítið leikið, en á Akur-
eyri hefir hún aftur á móti leikið
flest árin, og þ. á. m. mörg
vandasöm og margvísleg hlut-
verk. Hefir hún sem skapgerð-
arleikkona þroskast með aldrin-
um, og nýtur hún almennra vin-
sælda hjá hinum mörgu leik-
húsgestum á þessu langa leik-!
tímabili æfi sinnar.
Frú Svava mun jafnan verða
talin í allra fremstu röð þeirra
leikkvenna er á Akureyri hafa
starfað og ber þar margt tií. List
frú Svövu getur að vísu ekki
talist stórbrotin, með sterkum
persónueinkennum. Leikkonan
vekur ekki eftirtekt með ofsa
eða hávaða, miklu fremur með
eðlilegri framkomu í látbragði,
fasi og framburði málsins, sem
alt er í bezta lagi og túlkað af
hinni mestu nákvæmni og
smekkvísi. Mörgum leikendum
hættir mjög til að ýkja (“yfir-
drífa”) í leik sínum og sem fell-
ur vel í smekk skilningslítilla
áhorfenda. Alt slíkt er mjög
fjarri eðlisgáfu þessarar leik-
konu. Sá, er þessar línur rítar
og sem hefir séð frú Svövu í
flestum hlutverkum hennar,
minnist þess ekki, að hafa séð
henni nokkurn tíma verða ráða-
fátt, sem þó stundum vill henda
leikendur. Hún virðist altaf svo
að segja eiga heima á leiksvið-
inu.
ir þeir, er mest kynni hafa haft beðnir að snúa sér til R. H
af leiklist hennar, óska þess, að Ragnars, 636 Home St., sími
hún sé ekki með öllu búin að 31476.
leggja leikstarf sitt á hilluna, og | * * *
eigi því ennþá eftir að veita Messur I Gimli
þeim margar ánægj ustundir á Lúterska Prestakalli
leiksviðinu.
25. marz, 1940.
—Mbl. 19. apr..
H. V.
FJÆR OG NÆR
Gjafir í Blómasjóð Sumar-
heimilis ísl. barna að Hnausa:
Mr. og Mrs. Ingimundur Sig-
urðsson og fjölskylda, Lundar,
Man..................... $5.00
í minningu um Bergþór Þórðar-
son, nýlátinn að Gimli, Man.
Meðtekið með samúð og þakk-
læti.
Árborg, Man., 16. maí 1940.
Emma von Renesse
* * *
Þakkarávarp
Með þessum fáu orðum langar
okkur til að þakka vinum og
vandamönnum, alla þá velvild
sem okkur var sýnd í veikindum
og við fráfall okkar eiginmanns
og föður, Bergþórs Thórðarson-
ar.
Þegar vegir skiljast finnur
maður best hvað vinarhöndin má
sér mikið. öll blómin og sam-
úðarorðin eru geymd í kærri
endurminning.
Sérstaklega langar okkur til
að þakka Dr. K. I. Johnson og
Dr. L. A. Sigurðsson fyrir þá
frábærlegu umönnun sem þeir
sýndu frænda sínum allan þenn-
an langa tíma.
Guð blessi ykkur öll.
Mrs. K. B. Thórðarson
og börn.
Þegar maður nokkur, sem
hafði verið óhamingjusamur í
hjónabandinu, var kominn á
biðilsbuxur daginn éftir að kon-
an hans dó, sagði Ben Jonson:
—- Sjá! — Sigur vonarinnar
yfir reynslunni!
* * *
Móðirin: Þú spýttir vonandi
ekki appelsínukjörnunum út úr
bér á gólfið í bíó, Pétur?
Pétur: Nei, mamma, eg setti
bá varlega í hatt mannsins, sem
8at við hliðina á mér.
* * •
Með frönsku hersveitunum á
vesturvígstöðvunum eru 400 ka-
þólskir prestar og 75 mótmæl-
enda trúar. 50 herprestar eru í
franska flotanum og 25 í flug-
hernum.
KATTPIÐ HEIMSKRINGLU—
útbreiddasta og fjölbreyttasta
fslenzka vikublaðið
Þó að frú Svava hafi ieikið
nokkur gamanhlutverk og leyst
þau vel af hendi, sem flést ann-
að, þá eru það samt hin alvar-
legii verkefni, sem hún hefir
meiri mætur á.
Hvað það eru mörg hlutverk,
sem frú Svava hefir farið með
á leiksviði, verður ..ekki sagt um
með vissu, en 50—60 munu þau
þó a. m. k. vera. Skulu hér af
handahófi talin nokkur þeirra og
ekki eftir tímaröð:
Jóhanna í Æfintýri á göngu-
för (eftir Hostrup), Ásta í
Skuggasveini (M. Joch.), Len-
óra í Heimkomunni (Suder-
mann), Lavender í samnefndum
leik (Arthur Pinero), Toinetta í
ímyndunarveikinni (Moliére),
Norma í Vér morðingjar (Kam-
ban), Steinunn í Galdra Lofti
(Jóh. Sigurjónsson), Abigael í
Ambrosiusi (Molbeck). Það
hlutverk lék frúin á móti Adam
Poulsen, er þá lék sem gestur á
vegum Leikfél. Akureyrar. Þá
má telja Mrs. Midget í Á útleið
(Sutton Vane), Unu í Dansinum
í Hruna (Indr. Einarsson), Þór-
gunni í Fróðá (Jóh. Frímann),
Ágústu í Þórláki þreytta (Neal
og Farmer) o. fl. mætti telja, og
nú síðast lék hún Mrs. Wite í
Apaloppunni (W- W. Jackobs).
A
Á tuttugu og fimm ára leik-
afmæli frú Svövu, heiðraði Leik-
félag Akureyrar hana með því
að sýna “Dóma”, eftir Andrés
Þormar, til ágóða fyrir hana, og
lék hún þar Erlu. Var leikhúsið
þéttskipað áhorfendum við það
tækifæri. Á eftir sýningunni
Til minnisvarða K. N. Júlíus:
I. W. Thordarson,
Fargo, N. D..........$2.00
John Freeman, Fargo, N. D. 1.00
A. S. Sigurðson,
Moorehead, Minn. ...... 1.00
A. F. Björnson,
Mountain, N. D....... 1.00
Ásbjörn Sturlaugsson,
Svold, N. D.......... 1.00
O. G. Johnson,
Hallson, N. D.............50
Wm. Sigurðson,
Hensel, N. D......... 1.00
Mrs. Kristín Johnson,
Hensel, N. D......... 1.00
B. J. Austfjörð,
Hensel, N. D............50
O. M. Olason,
Hensel, N. D............50
Skúli Stefánsson,
Hensel, N. D............25
J. B. Sigurðson,
Hensel, N. D............25
A. M. Ásgrímsson,
Hensel, N. D......... 1.00
Haraldur Ólafson,
Mountain, N. D........ 2.00
W. K. Halldórson,
Mountain, N. D........ 1.00
Mr. og Mrs. Hannes Hanneson
Mountain, N. D....... 1.00
Mr. og Mrs. H. B. Sigurðson,
Edinburg, N. D..... 1.00
B. S. Guðmundson,
Edinburg, N. D........ 1.00
G. A. Christianson,
Edinburg, N. D........ 1.00
Wm. Benidiktson,
Mountain, N. D........ 1.00
Fred Halldórson,
Mountain, N. D...........50
Mrs. Helga S. B. Björnson,
Mountain, N; D...........50
Jóhann Geir, Crystal, N. D. 1.00
Tryggvi Anderson,
Hensel, N. D..............50
26. maí: Betel, morgunmessa
Árnes, messa og ársfundur kl
2 e. h.
Gimli, íslenzk messa kl. 7 e. h.
2. júní Mikley, messa kl. 2 e.h.
Sunnudagaskóli Gimli safnað-
ar kl. 1.30 e. h. hvern sunnudag.
Fólk í Árnessöfnuði er beðið
að taka eftir því, að málið um
fyrirhugaða inngöngu kirkjufé-
lagsins í United Lutheran
Church in America verður lagt
fyrir ársfund safnaðarins næsta
sunnudag til væntanlegra úr-
slita. Áríðandi er því að sem
flestir safnaðarlimir séu við-
staddir.
B. A. Bjarnason
* * *
Sunnudaginn 26. maí verða
messur í prestakalli séra H. Sig-
mar, sem fylgir:
í Péturssöfnuði, Svold kl. 11.
í Mountain (Víkursöfn.) kl. 2
e. h. Safnaðarfundur eftir
messu á Mountain til að kjósa
erindreka á næsta kirkjuþing,
kjósa einn fulltrúa, og til að
greiða atkvæði safnaðarins um
inngöngu mál kirkjufélags okk-
ar í U. L. C. A.
f Garðar kl. 8 að kveldi. Allar
þessar messur fara fram á ís-
lenzku.
* * s(s
Ungmenni fermd í Gimli lút-
ersku kirkju þ. 19. maí af séra
Bjarna A. Bjarnason:
Leonard Thorkell Jacobson
Kristinn Trygvi Ólafur Olson
Jóhann Eggert Sigurjón
Arason
' Walter Marinó Stevens.
Óli óskar Jóhannes Narfason.
* * *
Séra Carl J. Olson flytur
guðsþjónustu á þessum stöðum
næsta sunnudag:
Mozart, kl. 11 f. h. (ísl.)
Wynyard, kl. 3 e. h. (ísl.)
Kandahar, kl. 7.30 e. h. (Ferm-
ing og altarisganga.)
Ekkert minna en húsfyllir á
hverjum stað er fullnægjandi.
Alir eru velkomnir.
* * *
Rúmgott og bjart herbergi —
nógu stórt fyrir tvo — til leigu
nú þegar að 594 Alverstone St.
Einnig fæði ef óskað er.
HEFND MAFÍUNNAR
Samtals .............$ 21.50
Áður auglýst......... 183.45
Meðtekið hér syðra, alls $204.95
Kæra þökk í nafni nefndarinnar
Th. Th.
Útlendingur, sem var á ferða-
lagi um Sikiley og dvaldi í einum
bæ þar, uppgötvaði einn góðan
veðurdag að veskið hans var
horfið. Kunningi hans, sem
þarna var búsettur og heyrði
raunasögu hans, fór ekki til lög-
reglunnar heldur til eins of for-
ingjum mafíunnar þar í bænum
og sýndi honum fram á, að það
væri skaðlegt og ljótt afspurnar
að stela frá útlendingum. Morg-
uninn eftir kom maðurinn svo
með fimm veski, en ferðamaður-
inn vildi ekki helga sér neitt
þeirra. “Það hlýtur að vera eitt
af þessum,” sagði maðurinn,
“því að þetta eru fimm veskin,
sem stolið var í gær!” “Nei,
ekkert af þeim er mitt veski”.
“En þá hefir, caro signore, yðar
veski heldur ekki verið stolið”.
— Og það reyndist rétt. Ferða-
maðurinn fann veskið sitt í
jakka, sem hann hafði lagt ofan
í tösku.
Svipurinn með mafíunni og
bófunum í Bandaríkjunum er
auðséður og það er engin tilvilj-
un. Bófaskipulagið vestra er í
fylsta máta amerískt afsprengi
mafíunnar á Sikiley og camarill-
unnar í Napoli.
' Þróttmest var mafían á vest-
|urkjálka Sikileyjar og inni í
miðju landi og þar hafði hún
heila bæi og sveitir alveg á sínu
valdi. Þar kvað hræðilega mikið
að glæpum: ránum, fjárþvingun,
þjófnaði og morðum. Eigendur
og ráðsmenn stórbýlanna neydd-
ust til að semja við mafíuleið-
togana og borga þeim skatt og
taka þá í vinnu. Þeir voru blóð-
sugur hver í sínu bygðarlagi.
Mafíuleiðtogarnir voru flestir
bændur, sem höfðu komist að
þeirri niðurstöðu að fjárþving-
un og verzlun með þýfi væri
miklu þægilegri og arðvænlegri
atvinna en landbúnaðurinn. í
bæjunum hafði mafían umboðs-
menn og fulltrúa um alt, og
meðal allra stétta. í maíumál-
inu mikla, árið 1929, voru meðal
hinna ákærðu: borgarstjóri,
tveri kunnir málaflutningsmenn,
læknir, verkfræðingur og tveir
prestar — og fengu allir dóm.
Eru margar sögur sagðar af því,
hve mafíumenn höfðu mikið
vald og víst er um það, að þeir
höfðu áhrif á allar kosningar.
Mafíumenn leigðu oft flugu-
menn til að fremja glæpina. —
Tveir unglingar rændu einu sinni
geitahóp, sem metinn var (á
20,000 lírur. Þeir vissu ekkert
fyrir hvern þeir unnu verkið,
heldur það eitt að “maður, sem
maður getur ekki óhlýðnast”,
hafði skipað þeim að ná í hjörð-
ina. Hættan á að þeir fengi
refsingu fyrir var mikil, en
kaupið, sem þeir áttu að fá fyrir
verkið, var — fimm lírur!
Yfirvöldin voru í vandræðum
með þennan ófagnað. Almenn-
ingur þorði ekki að hjálpa þeim,
óttaðist hefndir mafíunnar. Og
sauðsvartur almúginn skoðaði
lögregluna sem þjóna yfirstétt-
anna — menn, sem ekki væri
hægt að vænta góðs af. Þeir, sem
glæpirnir komu niður á, sneru
sér ekki til yfirvaldanna, en
kusu heldur að reyna að fá leið-
réttingu mála sinna hjá mafíu-
leiðtogunum; því að þá fengu
þeir stundum nokkuð af því aft-
ur, sem frá þeim hafði verið
stolið.
í maí 1924 fór Mussolini til
Sikileyjar. Hann dvadli þar eina
viku, ferðaðist um og talaði við
fólk til þess að undirbúa her-
ferðina gegn mafíunni. n En sá,
sem gekk á milli bols og höfuðs á
þessum illræmda félagsskap, hét
Cesare Mori. Að honum tókst
það, stafaði ekki eingöngu af
því, að hann tók á málinu með
meiri röggsemi og skipulagi en
áður hafði verið gert, heldur sá
hann líka, að óhjákvæmilegt var
að fá almúgann á sitt band og
snúa almenningsálitinu til fjand-
skapar við bófana og fá fólkið í
lið með sér. Baráttan var í
senn venjuleg lögreglubarátta
og siðabót almennings.
Hörðust varð viðureignin í Le
Madonie, fjallasveit fyrir austan
Palmero, þar sem mafían var svo
að segja einvöld. Þrír miklir og
margir smærri ræningjaforingj-
ar höfðu skift yfirráðunum á
milli sín. Ýmsir af bófunum
höfðu grætt svo vel á “atvinn-
unni”, að þeir höfðu keypt sér
hús og sezt í helgan stein, flest-
ir í bænum Gangi.
Mori afréð að koma bófunum
í opna skjöldu. Hann settist
um aðalstöðvarnar í Gangi, þar
sem 130 bófaleiðtogar höfðu bú-
ið um sig. . Setti hann bófunum
Þér »«m notið—
TIMBUR
KAUPIÐ AF
THE
Empire Sash & Door
CO., LTD.
Henry Ave. Ea*t
Sími 95 351—95 562
Skrlfstofa:
Hearjr og Argyle
VERÐ . GÆÐI . ÁNÆGJA
úrslitakosti, að gefast upp inn-
an tólf klukkustunda. Flestir
þeirra urðu skelkaðir og gáfust
upp. Þetta var byrjunin á frið-
un Sikileyjar. Árið 1929 til-
kynti JVIori, að nú væri engin
mafía til framar á Sikiley. Á-
rangurinn af starfi hans sést af
eftirfarandi skýrslu:
1922—25 1928 1929
Morð 248 5 1
Rán 285 3 1
Fjárþvingun 66 1 0
Þjófnaðir 52 1 0
Það er varla hætta á, að mafí-
an skjóti upp kollinum aftur.
Meðal annars vegna þess, að nú
er bændum skipað að marka og
láta skrásetja allan búpening
sinn. Og þó skiftir meiru það
menningarstarf, sem hafið er
meðal fólksins. Nýir og góðir
skólar hafa verið settir á stofn
og nú læra börnin að lesa og fá
ýmsa aðra fræðslu. Mafían ótt-
ast tugthúsin minna en skólana
og dómarann minna en kennar-
ann.—Lesb. Mbl.
SIÐUSTU SKEYTI
í morgun (miðvikudag) bár-
ust þessi skeyti af stríðinu frá
Evrópu.
Frumvarp var lagt fyrir
brezka þingið í gær til skjótrar
löggildingar um að herskylda
auð, iðnað og menn.
* * V
Þjóðverjar eru stöðvaðir við
Ibbeville, bæ í Frakklandi, 12
mílur frá sjó. Þeir hafa farið
yfir þvera Suður-Belgíu og
Norður-Frakkland frá Sedan og
vestur að hafi. Að þeir haldi
öllu þessu landi er þeir hafa ætt
yfir, er ótrúlegt.
• ♦ *
Frá París er símað, að -Rúsar
hafði hætt að láta Þjóðverja hafa
gasolíu. Stalin mun þykja nóg
um veldi nazista.
Á þessu ári eru 15 ár síðan
Greta Gustafsson skifti um nafn
og tók upp hið heimsfræga nafn
Greta Garbo. Nýjasta kvikmynd
hennar er “Ninotcka” >og er það
25. kvikmyndin, sem hún leikur
í í Hollywood.
Jóns Sigurðssonar félagið I.O.
O.E., hefir beðið “Heimskr.” að
minna fólk á, sem ekki hefir enn
eignast bókina “Minningarrit
íslenzkra hermanna”, sem félag-
ið gaf út fyrir mörgum árum
síðan, að enn gefist því kostur á
að eignast bókina, því fáein ein-
tök eru enn eftir óseld hjá for-
seta félagsins, Mrs. J. B. Skapta-
son, 378 Maryland St., Winni-
peg. Bókin kostaði upphaflega
$10.00 í góðu bandi, en er nú
færð niður í þriðjung þess
verðs, auk burðargjalds. Pant-
anir ætti að gera sem fyrst, því
ólíklega endist upplagið lengi úr
þessu.
AMAZING VALUE
--Greatest Advertising Offer Ever Made-
A GUARANTEED SCIENTIFIC PUSH UP
Permanent
With Shampoo
& Finger Wave
Complete
W A V E 95' _________________________
This Offer Is Made by the Scientific as an Advertising Special.
Never Before Such Values. Beautiful, Lasting, Permanent Waves.
Phone 24 862
SCIENTIFIC BEAUTY CULTURE
612 Power Bldg., Portage Ave. & Vaughan St., Winnipeg
Winnipeg’s Largest, Most Reliabie, Best Equipped Beauty Saion