Heimskringla - 31.07.1940, Blaðsíða 4

Heimskringla - 31.07.1940, Blaðsíða 4
4. SÍÐA HEIMSKRINGLA WINNIPEG, 31. JÚLÍ 1940 ffdmskringla (stofnua im> Kemvr út A hverjum mUSvtkudegi. Elgendur: THE VIKINa PRESS LTD. tSS 00 tS5 Sargent Ávenue, Wtnnipe# Talsímts SS 537 Ver8 blaSslns er $3.00 fcrgangurlnn borglBt tyrirfram. Allar borganlr sendlst: THE VIKINa PBESS LTD. tju yiSsUfta bréf blaSlnu aSlútandl sendlot: Manager THE VIKINQ PRESS LTD. S53 Sarvent Ave., Wtnnipeo Ritstjóri STEPAN EINARSSON Otanáskrijt til ritstjórans: EDITOR HEIMSKRINQLA SS3 Sargent Ave., Winnipeo "Helmskrlngla” ls pubUshed and printed by THE VIKINQ PRESS LTD. S53-S55 Sargent Avenue, Winnipeg Man. Telepihone: 86 537 WINNIPEG, 31. JÚLÍ 1940 ÁGRIP AF FUNDARGERÐ frá 18. ársþingi hins Sameinaða Kirkju félags íslendinga í Norður-Ameríku. Hið átjánda ársþing hins Sameinaða Kirkjufélags íslendinga í Norður-Ameríku var sett föstudaginn 28. júní, 1940, kl. 8 síðdegis í kirkju Quill Lake safnaðar í Wynyard, Sask., af forseta félagsins, séra Guðmundi Árnasyni; hófst þingsetningin með því, að sálmurinn nr. 619 í íslenzku sálmabókinni var sunginn og séra Jakob Jónsson flutti bæn. Að því loknu flutti forsetinn ávarp sitt, sem hér fylgir: Háttvirtu kirkjuþingsmenn og gestir! Um leið og eg set þetta átjánda ársþing hins Sameinaða Kirkjufélags íslendinga í Norður-Ameríku, vil eg með nokkrum orð- um minnast sumra þeirra viðburða hins liðna árs, sem nánast snerta félagsskap vorn og starf hans. Síðan vér komum saman á kirkjuþingi í Winnipeg fyrir ári síðan, hafa ýmsir sorg- legir atburðir gerst, sem hafa valdið mikl- um kvíða fyrir framtíðinni meðal manna um allan heim, að kalla má. ófriðurinn voðalegi, sem var fyrirsjáanlegur um svo langan tíma, hefir brotist út með því grimdaræði, sem naumast hefir nokkurn tíma áður þekst í allri sögu mannkynsins. Um afleiðingar hans þarf ekki að fjölyrða; það eru einmitt þær, sem allir eru nú mest um að hugsa; allir vita, að þær eru nú þeg- ar orðnar hinar hörmulegust og eiga þó eflaust eftir að verða enn voðalegri, áður en lýkur. Frammi fyrir öllu þessu standa menn undrandi og hryggir í huga. En það er von vor allra, að hinn rétti mál- staður sigri að lokum, að hið grimdarfulla og æðisgengna ofbeldi, sem hefir steypt heiminum í þessar miklu hörmungar, verði brotið á bak aftur. Og til þess viljum vér gera alt, sem í voru valdi stendur. Vér er- um einhuga með öllum þeim, sem berjast fyrir því, að vernda mannréttindin í heim- inum og það frelsi, sem menn hafa eignast með harðri baráttu við einræði og kúgun- arstefnur stjórnenda og stofnana, sem hafa fótum troðið frelsi einstaklingsins. Vér viljum láta það koma skýrt í ljós, að vér séum með öllum þeim, sem vilja verjast ofbeldinu í öllum þess myndum og vilja leggja alt í sölurnar til þess að menn megi lifcf hvarvetna framvegis ekki ófrjálsari en þeir hafa verið hingað til. Síðan vér komum saman síðast, hafa og sorglegir atburðir gerst í vorum smáa fé- lagsskap: vér höfum orðið að sjá á bak tveimur ágætum mönnum, sem vér höfðum átt langa og farsæla samvinnu með; eg á auðvitað við þá Dr. Rögnvald Pétursson og Ragnar E. Kvaran, sem báðir dóu á árinu. Eg þarf ekki að fjölyrða um þessa menn hér, þeir voru yður öllum svo vel kunnir. Ragnar E. Kvaran dvaldi hér vestra ellefu ár, lengst af sem prestur Sambandssafnað- arins í Winnipeg. Allan þann tíma, sem hann dvaldi hér, var hann .forseti þessa kirkjufélags, hann var einn af þeim, sem stofnuðu það, og hann vann með miklum áhuga og dúgnaði að málefnum þess. Oss, sem kyntumst honum og störfuðum með honum, er ljúft að minnast þess, hve gáf- aður og f jölhæfur maður hann var og góður starfsmaður á öllum sviðum í félagslífi vor Vestur-íslendinga. Þegar fréttin um lát hans barst hingað vestur, sendi kirkjufé- lagið strax fjölskyldu hans samúðarskeyti og efndi til minningarathafnar um hann, sem haldin var í kirkju Sambandssafnaðar í Winnipeg fyrsta október 1939. Ræðurn- ar, sem fluttar voru við það tækifæri, voru prentaðar í sérstökum bæklingi, sem út- býtt hefir verið ókeypis. Hinn maðurinn, Dr. Rögnvaldur Péturs- son, sem lézt á síðastliðnum vetri, var í fyllri skilningi en nokkur annar maður stofnandi og leiðtogi þessa félagsskapar og þeirrar stefnu, sem hann hefir haldið uppi meðal Vestur-íslendinga. Hans starf náði yfir að heita má 40 ára tímabil, eða frá byrjun aldarinnar og fram til síðasta árs, er heilsa hans var svo þrotin, að hann gat ekki starfað lengur. Starf hans var svo margþætt að það eru engin tök á að lýsa því í þeim fáu orðum, sem eg get flutt hér, enda hefir þess verið getið nokkuð rækilega annars staðar og verður eflaust betur gert síðar. Eg vil því hér aðeins taka fram það allra helzta viðvíkjandi starfi hans sem prests og leiðtoga í kirkju- málum. Hann byrjaði ungur maður prests- starf við íslenzka Únítarasöfnuðinn í Win- nipeg árið 1903 og hélt því áfram, að sex árum undanteknum, til ársins 1922, er séra Ragnar kom frá íslandi og gerðist prestur safnaðarins ,sem þá var orðinn sameinaður meiri hluta Tjaldbúðarsafnaðarins og bú- inn að breyta nafni. Þau árin á þessu tímabili, 1909—1915, sem séra Rögnvaldur þjónaði ekki söfnuðinum, var hann út- breiðslustjóri (Field Secretary) fyrir The American Unitarian Association og um tíma ritstjóri blaðsins Heimskringlu. Hann var einn af aðalstofnendum hins únitariska kirkjufélags, sem var stofnað á Gimli árið 1902, og svo aftur hins Sameinaða Kirkju- félags fslendinga í N. A., sem var stofnað í Wynyard tuttugu árum síðar. Mörg hin síðari ár hafði hann aðallega blaðaútgáfu með höndum (Heimskringlu), en sinti þó preststörfum af og til, eða þegar með þurfti. Hann var ávalt í ráðum með stjórn- arnefnd kirkjufélagsins og átti nú nokkur síðustu árin sæti í henni sem útbreiðslu- stjóri aftur. Var hann kosin til þess em- bættis beinlínis til þess að hann ætti sæti í nefndinni, en því fylgdu engin laun. Hann var milligöngumaður við.útvegun presta þeirra frá fslandi, sem þjónað hafa innan vébanda félagsins síðan það var stofnað. Starf hans fyrir málefni frjálslyndu kirkju- hreyfingarinnar meðal vor Vestur-fslend- inga er afar mikið og margþætt, og þá ekki síður starf hans í öðrum málum, svo sem þjóðræknismálum vorum og á sviði ís- lenzkra bókmenta hér vestán hafs. Leiði eg hjá mér, tímans vegna, að fara nokkuð nánar út í það hér, en vona, að mér gefist tækifæri til þess síðar. Minningarathöfn, sem kirkjúfélagið tók þátt í við jarðarför hans, var að öllu leyti hin virðulegasta, og hefir verið gert ráð fyrir, að ræður þær, sem voru fluttar þar, ásamt fleiru, verði gefnar út á kostnað þess. Vér samverkamenn Dr. Rögnvaldar heit- ins um mörg ár minnustum hans með mikl- um söknuði og hörmum dauða hans, vér minnumst hans sem manns, er að gáfum og þekkingu á mörgum sviðum skaraði fram úr; sem manns, er var gæddur sér- lega miklum og farsælum leiðtoga-hæfi- leikum; og síðast, en ekki sízt, sem ágæts vinar, er var ávalt reiðubúinn til að lið- sinna þeim, sem til hans leituðu, bæði með góðum ráðum og margskonar annari hjálp. Blessuð veri meðal vor minning beggja þessara mætu manna, sem voru starfsbræð- ur vorir og góðir vinir, og sem vér með söknuði höfum orðið á bak að sjá á þessu síðasta ári. Starf félags vors hefir verið það sama í ár, sem á undanförnum árum. Stjórnar- nefnd þess hefir stöðugt haldið fundi, þeg- ar þörf hefir krafið, og hafa nefndarmenn- irnir sótt fundina, nema þeir hafi verið for- fallaðir, og gert sér far um, að ráða fram úr þeim málum, sem þar hafa legið fyrir til úrlausnar. Þá hafa prestar þeir, sem þjóna söfnuðum innan félagsins, starfað með sama hætti og að undanförnu. Séra Philip M. Pétursson hefir þjónað Sambandssöfn- uðinum í Winnipeg og enska Únitara söfn- uðinum, sem notar kirkju Sambandssafn- aðarins, og auk þess hefir hann flutt nokkr- ar guðsþjónustur í Piney og víðar. Séra Eyjólfur Melan hefir þjónað söfnuðunum í Nýja-íslandi — í Árborg, Riverton, Ár- nesi, Gimli og Mikley. Séra Jakob Jóns- son hefir þjónað söfnuðum og flutt guðs- þjónustur á eftirfylgjandi stöðum hér í Vatnabygðunum í Saskatchewan: Wyn- yard, Mozart, Grandy, Leslie og Hóla- bygðinni. Eg hefi þjónað söfnuðunum á Lundar, Oak Point, og Hayland og auk þess flutt guðsþjónustur á Steep Rock, Langruth, Piney, Reykjavík P. O. og víðar. Síðan söfnuðurinn í Mikley var stofn- aður fyrir tveimur árum, hefir verið ráð- gert, að kirkja yrði bygð þar, en af ýmsum ástæðum hefir það dregist. Nú er það mál svo langt á veg komið að líklegt er, að hafist verði handa á því verki innan skamms. f september síðastliðnum var hér á ferð Dr. Frederick May Eliot, forseti American Unitarian Association, og fór hann um alla þá staði, þar sem krikjubyggingar eru tilheyrandi söfnuðum innan þessa kirkju- félags, og skoðaði þær, ásamt sumarheim- ilinu fyrir börn á Hnausum í Nýja-íslandi. Hann prédikaði á tveimur stöðum, í Win- nipeg og Riverton, og hélt marga fundi og samtöl við sanfaðarnefndir og aðra. Hér í Wynyard var t. d. haldinn fjölmennur fundur um miðjan dag á rúmhelgum degi, og talaði Dr. Eliot þar og fleiri. Yfir höfuð gerðu söfnuðirnir sér alt far um að taka sem bezt á móti honum; en þar sem koma hans var um mesta annatíma ársins, gátu ekki nærri allir, sem vildu, mætt hon- um og hlustað á hann. Dr. Eliot var mjög vel ánægður með heimsókn sína hingað, og þá ekki síður þeir, sem höfðu tækifæri til að kynnast honum og eiga tal við hann. Er hann bæði maður mjög vingjarnlegur í umgengni og samúðarfullur, og hefir, að eg hygg, betri skilning á hinu kirkjulega starfi hér en flestir aðrir vorir góðu gestir frá Bandaríkjunum. Tel eg heimsókn hans einn hinn merkasta viðburð á árinu í félagsskap vorum. Það var að nokkru leyti heimsókn Dr. Eliots að þakka, að Mrs. Dr. Björnsson frá Árborg var boðið að sækja aðalfund í The General Alliance of Unitarian and Other Liberal Christian Women í maí í vor, sem var haldinn í sambandi við The May Meet- ings of the American Unitarian Associa- tion. Mætti hún þar sem fulltrúi fyrir hið íslenzka kvenfélagasamband frjálslyndra kvenna, sem hún er forseti í. Mun hún skýra hér á þinginu frá ferð sinni og þátt- töku í störfum þingsins. Auk Mrs. Björnsson sótti Dr. Björnsson, börn þeirra tvö, Sveinbjörn og Marion Jóna, og eg þetta ársþing The American Unitarian Association í Boston í vor, og um leið ársþing Western Unitarian Con- ference, sem haldið var í St. Paul í Minne- sota nokkrum dögum fyr. Það þing sóttu líka Bergþór E. Johnson, forseti Sam- bandssafnaðarins í Winnipeg, Kristín kona han^, Mrs. B. Brown frá enska Unitara- söfnuðinum í Winnipeg og Miss Jóna Goodman frá sunnudagaskóla Sambands- safnaðarins í Winnipeg. Bæði þessi þing voru fjölmenn og mjög ánægjulegt á þeim að vera, eins og allir, sem þar voru, munu samdóma um. Eins og öllum hér er kunnugt og marg- oft hefir verið frá skýrt á þirkjuþingum vorum, hafa flestir söfnuðir þeir, er í fé- laginu eru, notið styrks frá The American Unitarian Association. Hefir sá styrkur verið ómetanleg hjálp í starfi voru, sem oft hefði alls ekki getað haldið áfram án hans. Fyrir þessa hjálp og alla þá velvild, sem embættismenn A. U. A., bæði þeir, sem hingað hafa komið og aðrir, hafa sýnt fé- lagsskap vorum, erum vér mjög þakklátir. Á þinginu í Boston í vor talaði eg við þá af embættismönnum A. U. A. sem mestu ráða um fjármál félagsins, svo sem Mr. G. Davis o. fl., og var farið nákvæmlega út í fjár- hagslegar ástæður safnaða vorra hér. — Sömuleiðis var Dr. Eliot skýrt nákvæmlega frá öllu þar að lútandi, þegar hann var á ferð hér. Eg held að mér sé óhætt að segja, að A. U. A. muni framvegis eins og að undanförnu veita þá hjálp, sem það get- ur. En þess ber að gæta, að tekjur þess hafa minkað mikið, eins og tekjur allra slíkra stofnana, þessi síðustu ár. Auk þess hefir það ráðist í, að stofna nýjar kirkjur á nokkrum stöðum, þar sem engar Únitara- kirkjur voru áður til, og hefir það, eins og gefur að skilja, mikinn kostnað í för með sér. Það er þess vegna ósk allra forráða- manna A. U. A., að allir söfnuðir, sem nú fá hjálp frá því, geri sitt ítrasta til þess að láta þá hjálp fara smám saman minkandi, með því að leggja sjálfir meira til prest- launa, ef mögulegt er. Eg vona, að full- trúar þeir, sem hér eru mættir, flytji söfn- uðum sínum þessa ósk, sem áreiðanlega er ekki sprottin af neinu öðru en eðlilegri- umhyggju um fjárhag félagsheildarinnar. Annað í þessu samb'andi, sem mér dettur í hug að söfnuðir vorir gætu gert til þess að endurgjalda að litlu leyti þá hjálp, sem þeir hafa fengið, er það, að þeir reyndu að hækka, þó ekki væri nema lítils háttar, árs- tillög sín til A. U. A. Þau tillög hafa verið svo lág fram að þessu, að það ætti að vera hægt að hækka þau nokkuð án þess að söfnuðirnir fyndu mikið til þess. Ef því fyrirkomulagi væri komið á, að hver safnaðarmeðlimur greiddi einhverja ofur- litla upphæð á ári bæði til A. U. A. og kirkjufélagsins, t. d. 50 cents eða einn dollar, auk þess, sem þeir leggja til safn- aða sinna, þá mundu tillögin til beggja fé- laga aukast til muna, en bein útgjöld safn- Hannesson Net & Twine Company 206 SCOTT BLOCK WINNIPEG, MAN. Vér árnum öllum íslendingum til heilla og hamingju á þessum þjóðminningardegi Útgerðarmenn og fiskimenn—gleymið ekki að vér höfum til boðs net og öll fiskiáhöld með lægsta verði. Talsími 94 926 aðanna til félaganna mundu hverfa. Eg bendi á þetta sem að- ferð, sem mér virðist að tiltæki- legt væri að reyna. Hvað lítið sem við lækkum hjálp þá, sem við verðum að fá frá A. U. A. og hvað lítið sem við gætum hækk- að gjöld okkar til þess, mundi það létta undir að nokkru leyti með fjárhagslega erfiðleika þess, og sýna verðuga viðleitni af hálfu safnaðanna, sem auðvitað mundi verða mikils metin. Aðra bendingu viðvíkjandi fjármálum vildi eg líka leyfa mér að gefa, og hún ervsú, að söfnuðirnir reyni að fá meira af tekjum sínum með beinum til- lögum frá meðlimunum heldur en nú á sér stað. Tillögin þurfa ekki að vera há frá hverjum, ef þau eru almenn. Geta fólks í þessum efnum er að vísu mjög misjöfn, en það er misskilning- ur, að vegna þess að tillög sumra meðlima hljóti altaf að vera lág, þá muni ekkert um þau. Eg geri ráð fyrir, að engir söfnuðir vilji eða sjái sér fært, að leggja nokk- urt ákveðið gjald á nokkurn með- lim sinn, öll tillög verða að vera algerlega frjáls og án allrar þvingunar, en ef unt væri að fa nokkurn vegin ákveðin tillög frá sem flestum meðlimum, auðvitað lögð fram af frjálsum vilja, þá væri að minsta kosti nokkur hluti teknanna viss, og sá hlut- inn, sem afla þyrfti með sam- komuhaldi eða öðrum ráðum, og sem ávalt hlýtur að vera meira eða minna óviss, yrði hlutfalls- lega minni en hann nú er. Milliþinganefndir þær, sem settar voru í* fyrra, munu gefa skýrslur sínar nú. Eg vil sér- illarltiotougí) i|otel SMITH ST. WINNIPEG Eitt af beztu gistihúsum bæjarins og vinsælasta. Verð mjög sanngjarnt. Við óskum íslendingum til lukku með Þjóðhátíðardaga sína á Iðavelli og Gimil. Morris Fisheries Inc. 727 Fulton St. Chicago, 111. óskar eftir viðskiftum íslenzkra fiskimanna í Manitoba Okkar félag selur meiri fisk en Nokkuð annað fiskifélag í Bandaríkjunum Manitoba Office okkar er 720 McINTYRE BLOCK, WINNIPEG

x

Heimskringla

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.