Heimskringla - 29.01.1941, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 29. JANÚAR 1941
HEIMSKRINGLA
7. SIÐA
LANDN ÁMSKON A
LÁTIN
Mrs. Soffía Guðnadóttir
Gíslason, kona Þórarins Gísla-
sonar bónda og landnáms-
manns við Árborg, Man., and-
aðist að heimili sínu, þann 3.
jan. árd., eftir langvarandi
þjáningar. Hún var fædd 23.
des. 1868 að Dallandi í Borgar-
fjarðarhreppi (eystra), Norð-
ur-Múlasýslu; voru foreldrar
hennar Guðni Stefánsson og
Guðný Högnadóttir. Ólst hún
upp með foreldrum sinum, á
þeim slóðum.
Þann 27. okt. 1894, giftist
hún eftirlifandi eiginmanni
Þórarni Gíslasyni, frá Hofs-
strönd, í Borgarfirði (eystra).
Þau bjuggu á ýmsum.stöðum í
Borgarfirði, þar til þau fluttu
vestur um haf, árið 1903, tóku
Þau næsta vor rétt á landi því
er þau bjuggu á ávalt síðan.
Systkini Soffíu sem lifa eru:
Gyðríður, kona Stefáns Egils-
sonar við Leslie, Sask.; Þor-
björg, ekkja Guðmundar And-
erson, Vancouver, B. C.; Guð-
rún, starfandi í Winnipeg;
Baldvin, bróðir þeirra, andaðist
1911. Foreldrar Soffíu voru
sin efstu ár á heimili Gíslasons
hjóanna og nutu aðhjúkrunar
dóttur sinnar. Þau önduðust
þar árið 1922.
Börn Soffíu og Þórarins eru:
1. Guðlaug, kona Guðjóns Dan-
íelssonar, bónda við Árborg; 2.
Gyðríður Björg, hjúkrunar-
kona; 3. Edward, heima með
föður sínum; 4. Ingibjörg,
starfar hjá Hudson’s Bay fé-
laginu í Winnipeg; 5. Guðni
Aðalsteinn, giftur Sigurlaugu
Jakobínu Jakobsson.
Einnig áttu þau tvær stúlkur
er þau mistu, aðra heima á ís-
landi, en hina hér vestra, báð-
ar látnar á bernsku aldri.
Með Soffíu er mæt kona til
grafar gengin; við burtför
hennar minnist maður ósjálf-
rátt orðanna eftir Bjarna skáld
Thorarensen:
En þegar fjólan fellur bláa,
fallið það enginn heyra má.
En ilmur horfinn innir fyrst,
urta hvers bygðin hefir mist.
Það sem einkendi skapgerð
Soffíu var hin staka ró og jafn-
aðargeð, hófleg glaðværð og
bjartsýni. Hún ætlaði engum
annað en gott, og gladdist
jafnan yfir velgengni annara.
Aldrei á æfinni mun hún hafa
átt nokkurn óvildarmann; allir
sem kyntust henni báru hlýjan
hug til hennar. Hún var kona
mjög ijóðelsk, kunni mikið af
Ijóðum hinna eldri skálda, og
fann yl og styrk í þeim. Hún
var mjög söngelsk og hafði æfi-
langt, óþrotlegt yndi af söng;
mátti segja að heimilisfólkið
alt, foreldrar og börn, væru
söngvin og ljóðelsk.
Lífsbarátta Gíslasons hjón-
anna var affarasæl, hávaða-
laus og hamingjusöm, ágæt-
lega máttu þau teljast sam-
hent að vera; og unnu af sam-
einuðum hug, að heill og heiðri
heimilis síns. Hinum íslenzka
félagsskap umhverfis sig léðu
þau trygt fylgi og haldgott.
Voru þau ágætir stuðnings-
menn Árdalssafnaðar alla tíð,
frá stofnun hans; sömuleiðis
lestrarfélagsins í Árborg; lið
sitt léðu þau hverju góðu mál-
efni á staðfastan og kyrlátan
hátt. Hið hinsta stríð Soffíu
varð langt og þungt, en borið
af henni með hinu sama fágæta
rólyndi og trú, er einkendi alla
afstöðu og framkomu hennar.
Naut hún fágætrar umönnun-
ar og aðhjúkrunar Gyðríðar
dóttur sinnar, er lagði störf sín
til hliðar og vék aldrei frá
móður sinni svo að segja þau
full fjögur ár er sjúkdómsstríð
hennar varði; — er það fágætt,
en fagurt dæmi. Hendur heim-
ilisfólksins, systkinanna og
eiginmanns voru útréttar hinni
sjúku móður og eiginkonu til
ánægju og gleði.
Þann 7. jan. fór útför hénnar
fram, fjölmenti fólk á heimil-
inu og í kirkju Árdalssafnaðar,
en þar voru hinztu kveðjumál
flutt. Þegar eg hugsa um
Soffíu Gíslason, og andrúms-
loft það er hún skapaði, og á-
hrifin ljúfu er frá henni
streymdu, minnist eg orða
Steingríms skálds Thorsteins-
sonar, er kvað:
“Hér rósamt kvenlíf endað er,
sem ávalt þræddi feril dygðar,
þess lof í heimi hátt ei fer,
en harmast samt með gráti
hrygðar.
Mörg látlaus æfin lífsglaum
fjær
sér leynir einatt góð og fögur,
en guði er hún alt eins kær,
þó engar fari af henni sögur.”
Friður guðs signi sálu þína
og fagra minningu er ástvinir
um þig geyma til daganna
enda. — Farðu vel!
INNKbLLUNARMENN HEIMSKRIN6LU
í CANADA:
Amaranth...........
Antler, Sask.......
Árnes..............
Árborg.............
Baldur.............
Beckville..........
Belmont............
Bredenbury.........
Brown..............
Churchbridge.........
Cypress River......
Dafoe..............
Ebor Station, Man....
Elfros.............
E3riksdale.........
Fishing Lake, Sask.
Foam Lake..........
Gimli..............
Geysir.............
Glenboro.............
Hayland............
Hecla..............
Hnausa.............
Húsavík............
Innisfail..........
Kandahar...........
Keewatin...........
Langruth ..........
Leslie...............
Lundar.............
Markerville........
Mozart.............
Narrows............
Oak Point__________
Oakview____________
Otto...............
Piney..............
Red Deer...........
Reykjavík..........
Riverton...........
Selkirk, Man.......
Silver Bay, Man....
Sinclair, Man......
Steep Rock.........
Stony Hill.........
Tantallon..........
Thornhill..........
Víðir..............
Vancouver..........
Winnipegosis.......
Winnipeg Beach.....
Wjmyard............
................J. B. Halldórsson
...............K. J. Abrahamson
..............Sumarliði J. Kárdal
................G. O. Einarsson
...............Sigtr. Sigvaldason
................Björn Þórðarson
...................G. J. Oleson
.....;...........H. O. Loptsson
..............Thorst. J. Gíslason
...............H. A. Hinriksson
...............Guðm. Sveinsson
..................S. S. Anderson
...............K. J. Abrahamson
..............J. H. Goodmundson
.................ólafur Hallsson
.................Rósm. Árnason
.........:.......H. G. Sigurðsson
...................K. Kjernested
................Tím. Böðvarsson
....................G. J. Oleson
...............Slg. B. Helgason
.....•.......Jóhann K. Johnson
.................Gestur S. Vídal
.................John Kernested
..............Ófeigur Sigurðsson
.........—........S. S. Anderson
................Sigm. Björnsson
...............Böðvar Jónsson
...............Th. Guðmundsson
................... D. J. Líndal
............. Ófeigur Sigurðsson
.................S. S. Anderson
...................S. Sigfússon
................Mrs. L. S. Taylor
...................S. Sigfússon
...................Björn Hördal
.................S. S. Anderson
..............Ófeigur Sigurðsson
..............Björn Hjörleifsson
Mrs. David Johnson, 216 Queen St.
.................Hallur Hallson
..............K. J. Abrahamson
....................Fred Snædal
...................Björn Hördal
..................O. G. Ólafsson
..............Thorst. J. Gíslason
.................Aug. "Einarsson
..............Mrs. Anna Harvey
......................S. Oliver
.................John Kernested
.................S. S. Anderson
í BANDARfKJUNUM:
Bantry................
Bellingham, Wash......
Blaine, Wash..........
Cavalier and Walsh Co.
Grafton...............
Ivanhoe...............
Los Angeles, Calif....
Milton________________
Minneota..............
Mountain..............
National City, Calif..
Point Roberts.........
Seattle, Wash.........
Upham.................
..................E. J. Breiðfjörð
............Mrs. John W. Johnson
..........Séra Halldór E. Johnson
.................Th. Thorfinnsson
.................Mrs. E. Eastman
..............Miss C. V. Dalmann
......................S. Goodman
..............Miss C. V. Dalmann
.................Th. Thorfinnsson
...John S. Laxdal, 736 E 24th St.
..................Ingvar Goodman
,J. J. Middal, 672S—21st Ave. N. W.
..................E. J. Breiðfjörð
The Viking Press Ltd.
Winnipeg Manitoba
Sigurður ólafsson
Þakkarorð
Öllum þeim er veittu okkur
aðstoð í löngu sjúkdómsstríði
konu minnar og móður okkar,
Soffíu Gíslason; öllum er
glöddu okkur með blómagjöf-
um við útförina, og heiðruðu
minningu hennar með nærvist
sinni, vottum við okkar hjart-
anlegustu þakkir.
Thórarinn Gíslason
og börn,
Árborg, Man.
ABRAHAM LINCOLN
Eftir Náttfara
Framh.
Það gengur að heljar veður
Ártalið er 1850 eða rúmlega
það. Nú er mikil ólga í heim-
inum. — Febrúar byltingin
franska er nýlega afstaðin og
lýðurinn er gripinn æsingu. Er
nú önnur skelfingaröld í aðsígi,
svipuð þeirri er yfir skall eftir
fyrstu byltinguna á Frakk-
landi? — Spyrja skelfdar þjóð-
ir.
Alt er í uppnámi. Vísindin
hafa grafið grunnin undan
vanahelguðum lífsvenjum og
arfleiddum skoðunum. Vélaöld-
in með öllum sínum umbrotum
er í uppsiglingu.' Bændasynir,
í Norðurálfunni, yfirgefa sínar
feðraslóðir og flykkjast til j
verksmiðjanna eða flytja til |
Ameríku. Fólkinu fjölgar, í |
Bandaríkjunum á einum áratug
um 35.9% eða 17,069,453 upp í
23,191,876 (1840—1850). Alt
færist úr jafnvægi og alstaðar
eru menn að leita að nýjum
hamingju leiðum, fyllra lífi,
meira frelsi, réttlæti og sann-
leika.
Út til íslands skolaðist dálítil
lágbylgja þessa andlega öldu-
róts og stælti lund landans til,
mótspyrnu gegn hinu danskai
alræði. Þjóðfundurinn mikli j
árið 1851 sýndi það best. Til
þessarar ráðstefnu komu kjörn- j
ir fulltrúar að boði konungsj
sins en kringum þessa ármenn
landslýðsins raðaði Trampe
grieifi og fulltrúi konungs,
dönskum hermönnum með
blikandi byssustingi. En nú;
létu Islendingar ekki bugast,!
því nú var han til hásætis stig-
in í hjörtum Frónverja er
skáldin hafa heppilega skírt
íslands hvíta ás — Jón forseti
Sigurðsson. Nei, aldrei skul-
um vér að dönskum tylliboðum
ganga og framselja réttindi
lands og þjóðar” segir forsetinn
og þeir fylgdu honum er höfðu
djörfung til að mótmæla. Þeir
fylgdu honum hinir góðu guðs-
menn: Séra Hannes á Ytra-
Hólmi og séra Halldór í Hofi;
þeir fylgdu hounm lærðumenn-
irnir : Jósep læknir á Hnaus-
um, Jón Guðmundsson ritstjóri
og Eggert sýslumaður Briem;
þeir fylgdu honum skáldin:
Jónas, Steingrímur og Benidikt
Gröndal (oftast nær); þeir
fylgdu honum framfaramenn-
irnir: Ásgeir kaupmaður á Isa-
firði, Benediktsson frá Flatey
og Ásgeir á Þingeyrum; þeir
fylgdu honum spámennirnir af
Suðurnesjum, fjörðum og eyj-
um; þeir fylgdu honum ein-
yrkjarnir úr dölunum og vinnu-
mennirnir á bæjunum, réttu úr
bognu baki og fundu til mann-
dóms síns því þeim var nýr og
þjóðlegur frelsari fæddur.
Nú var öðrum íslendingum
að mæta en á Kópavogs fundi
forðum. íslenzka sumarsólin
skein á stálhjálma danskra
dáta, en hér blikaði einnig á
annað stál, stál viljans í eðli
forsetans og stál viljans í hug-
um heillrar þjóðar. Þar lýsti af
heilögum, guðinnblásnum frels-
is funa sem aldar andinn hafði
uppvakið og æ mun lýsa meðan
mannlundin varir.
voru bændur lítið eitt betur
staddir, því þá var verðið oft-
ast afar lágt, því mennirnir
tóku það sem drottinn gaf. —
Samgöngur voru þess utan afar
slæmar og miklum erfiðleikum
bundið að koma afurðunum á
markaðinn. Alt þetta mundu
menn þó hafa þolað í von um
betri tíma ef eitt óréttlæti
hefði ekki ábæzt, að auðmenn
græddu einna mest í harðær-
um, því þá gátu þeir selt nauð-
synjar með okurverði en
keyptu þær fyrir lítið þegar
gnægð var fyrir höndum, og
þeir fyltu forðabúr sín. Þetta
skapaði hvað mesta óánægju.
Menn þráðu eitthvað nýtt en
vissu þó naumast hvað en ergi-
leg lund ýfist til ofstopa þegar
þannig er háttað og stillingu
þrýtur, til að ræða vandamál-
in með góðri greind, höfuðmál-
efni þjóðarinnar — þrælahald-
ið. Löggjafar ættu að vera
ekki einungis hagfræðingar
heldur einnig sálfræðingar, en
eru oftast hvorugt en þvert á
móti samvizkusljófir og þekk-
ingarlitlir kjaftaskar. “Að
geðjast aðeins gáfuðum það
gengur ekki á þjóðfundum, því
flónin eru fleiri”, sagði Guð-
mundur læknir Björnsson á
sínum tíma.
Á vinjum Suðurrikjanna virt-
ist lífið ganga sinn rólega vana-
gang. Þar sem þrælar erfið-
uðu en höfðingjar átu góðgæti
og drukku vín í dýrðlegum
fögnuði. En þótt alt virtist
I kyrlátt á yfirborðinu slógu
(hvergi fleiri hjörtu í kvíða og
BARON SOLEMACHER. Þessi óvið-
jafnanlega tegund, framleiðir stærri
ber úr hvaða sæði sem er. Blómgast
átta vikur frá sáningu. Ræktun auð-
veld. Greinar (runners) beinar og
liggja ekki við jörðu, framleiða því
stór og mikil ber. Hafa ilm viltra
berja. Ásjáleg pottjurt og fín í
garði. Sáið nú. Pantið beint eftir
þessari auglýsingu. (Pakkinn 25c)
(2 pakkar 45c) Póstgjald borgað.
FRt—Vor stóra útsœðisbók fyrir 1941
Betri en nokkru sinni fyr
DOMINION SEED HOUSE
Georgetown, Ontario
angist. Menn fundu öldurót
yfirvofandi byltingar undir ilj-
um sér, eins og smákippi aðvíf-
andi landskjálfta. Höfðingj-
arnir höfðu séð hatursglampa
í sindrandi blökumanna aug-
um. Þeir vissu að svertingjarnir
voru ekki allir svo heimskir
og þrællundaðir að þeir fyndu
ekki hjartað slá í takt við
frelsishreyfingar sinnar sam-
tíðar. Þrælabylting hafði líka
orðið í Vestur-Indversku eyj-
unum þar sem svertingjar brut-
ust til valda og ofsóttu hvíta
menn með mikilli grimd. Karl-
menn voru drepnir en konur
svívirtar. Það sem einu sinni
gerist getur aftur skeð og það
einmitt hér — ályktuðu Suður-
ríkjamennirnir.
Framh.
Hinn danski greifi rauf þing
þetta, með atbeina hersins og
í nafni konungs en Jón Sig-
urðsson mótmælti í nafni þjóð-
arinnar og réttlætisins. Vér
mótmælum allir, kvað við frá
hinum kjörnu fulltrúum Is-
lands, og það var sem þessi
mótmæli endurómuðu frá
hverju fjalli og lifði í loftinu
eins og Jóhannes úr Kötlum
kemst að orði í sínu kraftmikla
kvæði um Jón Sigurðsson. —
Margir aðrir þættir í þjóðar-
sögu vorri eru til vanvirðu, en
þessi varpar Ijóma fram á ó-
farnar brautir.
í Vesturheimi urðu umbrotin
stórfeldari og erfiðara miklu að
stilla þeim í hóf. Fólkið
streymdi inn í bæjina og verk-
smiðjuhverfin. Kaupið var lágt
í samanburði við þarfir lífsins
og atvinnan stopul svo margir
liðu nauð. Við þetta sköpuð-
ust verkalýðs óeirðir er fóru
stöðugt vaxandi. Verkafólkið
tók að mynda samtök en slík
samtök voru þá alment skoðuð
sem uppreisnar starfsemd með-
al hinna svokölluðu betri borg-
ara. Blöðin, skólarnir og kirkj-
urnar fordæmdu þau. Vinnu-
veitendurnir leituðust við að
knúsa þau í fæðingunni. Þeir
leigðu sér verkfallsbrjóta og
skipulögðu ógnaræði með
leigðum skálkum, hinum svo-
nefndu “vigilante” sveitum er
frömdu alskyns lögleysu á
verkafólki. Þetta espaði fólk-
ið til ofbeldisverka og svo þeg-
ar við ekkert varð ráðið sendi
stjórnin herinn til að skakka
leikinn, en herinn framkvæmdi
vilja stjórnendanna þ. e. a. s.
efna mannanan og margt verk-
fallið var kæft í blóði alþýð-
unnar. Alt þetta skapaði
hættulegan uppreisnar anda
hjá þjóðinni.
f landnáms héruðum Vestur-
landsins var djarflega barist af
dugmiklum mönnum til óðals
og frelsis. Þar voru menn, er
létu ekki alt fyrir. brjósti
brenna og mögluðu lítt þótt
þeir yrðu að þola þrautir ef
framtak þeirra fleytti þeim
nær hinu setta marki. En bar-
áttan virtist oft vonlaus. Óhöpp
eyðilögðu uppskeruna: ofþurk-
ar, hagl, frost, engisprettur, of
tíðar rigningar og fleiri óáran.
Við þessu varð ekki unt að
gera, en hitt sveið mönnum
meir að fengist rífleg uppskera
- NAFNSPJÖLÐ -

Dr. M. B. Halldorson 401 Boyd Bldg Skrlístofusíml: 23 674 Stundar sérstaklega lungnasjúk- dóma. Er að flnnl 6 skrifsrtofu kl. 10—12 f. h. og 2—6 e. h. Heimlli: 46 Alloway Ave. Talsími: 33 15» Thorvaldson & Eggertson Lögfræðing'ar 300 Nanton Bldg. Talsimi 97 024

Owice Phoni _ Res. Phoni 87 293 72 409 Dr. L. A. Sigurdson 108 MEDICAL ARTS BUILDING OrncE Hours: 12-1 4 P.M. - 6 P.M AND BY APPOINTMENT M. HJALTASON, M.D. ALMENNAR LÆKNINOAR Sérgrein: Taugasjúkdómar Lætur úti meðöl * viðlögum ViBtalstimar kl. 2—4 •. h. 7—8 at> kveldinu Simi 80 857 643 Toronto St.

Dr. S. J. Johannesðon 806 BROADWAT Talsiml 30 877 VlBtalatimi kl. 3—fi e. h. A. S. BARDAL selur likkistur og annast um útfar- lr. Allur útbúnaður sá besti. — Enníremur selur hann allskonar minnisvarða og legstelna. 843 SHERBROOKE ST. Phone: »6 S07 WINNIPEG

J. J. Swanson & Co. Ltd. REÁLTORS Rental, Inaurance and Financial Agentt Sími: 26 821 308 AVENUE BLDG.—Winnipeg Rovatzos Floral Shop 253 Notre Dame Ave. Phone 27 989 Freah Cut Flowers Dally Plants in Season We specialize in Wedding & Concert Bouquets & Funeral Designs Icelandic spoken
H. BJARNASON —TRANSFER— Baggage and Furniture Moving 691 SHERBURN ST. Phone 35 909 Annast allskonar flutninga fram og aítur um baeinn. margaret dalman TEáCHER OF PIANO »54 BANNINO ST. Phone: 26 420

DR A. V. JOHNSON DENTIST 606 Somerset Bldg. Office 88 124 Rea. 27 702 512 Medical Arts Bldg. Dr. K. J. AUSTMANN Stundar eingöngu Augna, eyma, nefs og kverka sjúkdóma 10 til 12 f.h.—3 til 5 eli. Skrifstofusími 80 887 Heimasími 48 551
THE WATCH SHOP Thorlakson & Baldwin Diamond and Wedding Rings Agent for Bulova Watches Marriage Licenses Issued 699 Sargent Ave. Dr. P. H. T. Thorlakson 205 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone 22 866 Res. 114 Grenfell Blvd. Phone 62 200