Heimskringla - 19.11.1941, Síða 5

WINNIPEG, 19. NÓV. 1941
HEIMSKRINGLA
5. SIÐA
fyrir því í fjarska, sálir mann-
anna þrá það og munu greiða
því veg. Bræður geta ekki
borist á banaspjótum án þess
að líða tjón á sálu sinni, og
hvað gagnar það n'okkrum
manni að eignast allan heim-
inn, ef hann setur sál sína í
voða?
Mannssálin er eins og renn-
andi, tárhrein uppsprettulind
sem líður til hafs, og sameinast
þar sínum uppruna. Oft kem-
ur það fyrir að ís og snjóar
hylja fe’gurð hennar sjónum
vorum, á yfirborðinu, en við
vitum samt að fegurð og heil-
næmi lindarinnar breytist
ekki. Uppsprettan er sú sama,
farvegurinn sá sami og afdrif-
in þau sömu. Það þarf aðeins
samúð, skilning og bróðurhug,
anda hins altsjáandi, alvitra og
alstaðar nálæga kærleikans
guðs, til þess að þíða klaka-
böndin og gera oss öllum sýni-
lega fegurð og dýrð hins frum-
skapandi anda.
FRÁ WINNIPEG TIL
PITTSBURGH
Ein ferðasagan enn, mun ein-
hver hugsa, sem les þessa fyr-
irsögn. Hvers vegna geta
menn ekki ferðast -nokkrar
dagleiðir án þess að þurfa að
segja öðrum frá því, sem fyrir
augu og eyru ber? Eg veit það
ekki; en það er eins og að okk-
ur löndunum sé þetta í blóð
borið. Eg man eftir körlum í
mínu ungdæmi, sem ferðuðust
í næstu sveitir og höfðu heil-
miklar sögur að segja, þegar
þeir komu heim; og allir Is-
lendingar, sem verulegar lang-
ferðir fara, t. d. eins og héðan
til íslands, hafa efni í marga
fyrirlestra. . . En hér er nú
samt engin regluleg ferðasaga
á leiðinni, heldur bara sundur-
laust rabb um hitt og annað,
sem fyrir augu bar á leiðinni.
Winnipeg er oft kölluð sléttu-
borgin og hún ber það nafn
með rentu; hún liggur þar í
landi sem sléttan er lægst og
flötust. En það þarf ekki að
ferðast langt austur þangað til
landið fer að hækka og lands-
lag að breytast. Landflæmið
mikla, sem í landafræðinni er
nefnt The Laurentian High-
lands og sem þekur yfir norð-
urhluta Quebec fylkisins og
norðvestur hluta Ontario, nær
langt vestur í Manitoba. Á því
öllu eru endalausir grjóthólar,
skógar og smávötn í eilífu til-
breytingarleysi. Og gegnum
þetta liggur leiðin austur, eitt-
hvað um 800 mílur. Varla sézt
grasi gróinn blettur meðfram
brautinni á þessari eyðimörk,
en hvar sem mold-hefir safnast
fyrir, vaxa trén, upp úr hverri
gjótu og sprungu, alls staðar
nema upp úr berum klöppun-
um. Jarðfræðingarnir segja
okkur að þetta hálendi hafi
einu sinni verið fjöll, en þau
eru svo sorfin og urin niður af
veðrum og vindi, vatni og ís,
um þúsundir alda, að ekkert er
eftir orðið nema hólar og hæð-
ir, sem engum, er fjöll hefir
séð, dettur í hug að nefna þvi
nafni. Alt er þetta brunnið
grjót (igneous rocks) og eld-
gamalt á jarðfræðislegan mæli-
kvarða, og fult af málmum. . .
En mér mun vera hentast að
fara ekki lengra út í jarðfræð-
ina.
Þegar komið er austur úr
öllu grjótinu, fer landið að
fríifka. Suðaustur hlutinn af
Ontario er fagurt og gróður-
sælt land, hæðótt, skógi vaxið,
með ökrum og aldingörðum,
öllu svipmeira en Manitoba
slétturnar, en sízt frjósamara,
nema þá með blettum. Manni
dettur í hug, hvers vegna land-
arnir, sem komu þarna laust
eftir 1870, hafi ekki sezt þar að
fyrir fult og alt, en þeim mun
“þeir gáfu land út við Parry-
sund”, steig fótum á land í
Canada.
▲
I grárri morgunskímunni
nálgast lestin Toronto. “Hin
rósfingraða morgungyðja” er
að byrja að ljóma upp austur-
loftið. Trén á hæðunum bera
hátt við loft... mösurr, fura og
fleiri tegundir, og til og frá í
löngum röðum hinar háu, beinu
Langbarðalands-aspir, sem
teygja greinarnar upp með
bolnum. Þær eru eins og grann-
ar og tigulegar ungmeyjar með
uppréttum höndum, en furu-
trén eru eins og digrar kerling-
ar, þéttar á velli og stöðugar á
fótum. . . En manni gefst lítill
tími til að horfa á landslagið,
þvi innan skamms er lestin
komin inn i borgina og hafnar
sig í hinni stóru og veglegu
járnbrautarstöð.
“Halifax! Halifax! sagði afi
minn”, og eg gat ekki um ann-
að hugsað en Pittsburgh, því
þangað þurfti eg að komast
þennan dag. Eg er því ekki
fyr kominn út úr lestinni í Tor-
onto en eg er kominn að “upp-
lýsinga”-skrifstofunni og far-
^inn að spyrja eftir næstu lest
til Fort Erie. . . “Fort Erie! . . .
Látum okkur sjá,” segir sá sem
upplýsir, “hún fer í kvöld”. . .
“Já, einmitt það,” segi eg. —
“Verð eg þá að bíða hér í allan
dag?”. . . “Nei, þú getur farið
til Hamilton með lest og þaðan
með “bus” til Fort Erie og Buf-
falo.”. . . Hér var þá aðeins
hálftíma bið.
Frá Toronto til Hamilton eru
eitthvað um 60 mílur að mig
minnir. Lestin þýtur fram hjá
aldingörðum og reisulegum
húsum. Nú eru laufin byrjuð
að falla af trjánum, en samt er
hér fagurt umhorfs. Þetta er
við vesturendann á Ontario-
vatni. Þeir sem hafa séð land-
ið hér á vorin, þegar ávaxtar-
trén eru í blóma, geta aldrei
full lofað fegurð þess, að þeir
segja. Akrar eru hér smáir í
samanburði við það sem maður
á að venjast í Vesturlandinu,
og óvíða sjást stórar naut-
gripahjarðir, en alt er hér bú-
sældarlegt og vel hirt.
“With Careless Greed
n
With careless greed, the merry child does seize
The new-born bud, which brightly greets the spring,
And eager fingers the tender calyx squeeze,
And in the dust, the broken blossom fling.
Then, having lost which first delights the eye,
Unreasoned grief does fill his wilful mind,
And blind to selfish deeds which love deny,
His peevish cries revile a fate unkind.
Thus I, when in the leafy month of May,
Long since, as quick my ardent thoughts did run,
A rose did pluck along the broad highway,
Whose petals wilted ere the setting sun.
—Naught else remained then, save a twisted thorn,
And joy had fled before the light of morn.
T. P.
fossana, getur nokkurn tíma
gleymt þeim, þeir eru ein hin
fegursta og stórfeldasta sýn,
sem auga fær litið, ekki aðeins
til að kynnast. . . Jæja, hér er
nú alt í lagi, reisupassinn með
konsúls innsiglinu, myndinni
og fingurmarkinu, leyfið frá
fossarnir sjálfir, heldur einnig innflytjenda skrifstofunni og
strengirnir (the rapids) fyrir ^ skírteini frá bankanum um að
ofan þá, sem eru hálfönnur þeir háu herrar í Ottawa hafi
míla á lengd, og gljúfrið fyrir leyft manni að taká með sér fá-
neðan, sjö mílna langt.
“Ávalt mannlegt auga lítur
undrum fylt á þessa sýn
meðan fellur fossinn hvítur
fyrir berg, þars hylur gín,
meðan öldum afli slungin
yfir skolar dvalins höll
Níagara niði þrungin . . .
Níagara, fossa tröll.”
1 sætinu á móti mér situr
dökkklæddur maður, sem hefir
lagt flata ferðatösku þvert um
hné sér og breitt á hana skrif-
uð blöð, sem hann rýnir í og
skrifar á á milli línanna við
og við. Skyldi hann vera
prestur? hugsa eg, sem er að
hressa upp á gamla ræðu, sem
hann ætlar að flytja einhvers
staðar í dag . . . það er nefni-
lega sunnudagur . . . eða þá
bara einhver skriffinnur, sem
þarf að nota tímann svona vel?
Maðurinn er feikilega alvar-
legur á svip og lítur á mig einu
sinni eins og hálf ásakandi
augum, líklega af því að eg sit
þarna aðgerðalaus og horfi út
um gluggann.
A
1 Hamilton er rétt aðeins tími
til að stökkva upp í leigubíl
(taxi) og komast á “bus”-stöð-
ina. Svo er haldið áfram til
Niagara.
Nokkra stund rennur ”bus”-
Svo kvað Jón Ólafsson fyrir
mrögum árum. Og miljónir
manna hafa síðan horft á þetta
tröllaukna náttúrufyrirbrigði
og undrast, undrast hamfarir
vatnsins, þar sem það fellur
fram af bergbrúninni níður í
hvítfyssandi hylinn 154 fet.
Skeifufossinn, sem er stærst-
ur og fegurstur myndar nærri
hálfhring, sem er 1800 feta
breiður. . . Nú er engum leyft
að koma nálægt fossunum, er
okkur sagt, vegna orkuver-
anna, en til þess að sjá þá í
allri sinni dýrð og fá nokkra
hugmynd um vatnsþungann,
verður maður að standa fremst
á “Flatbergi” og finna jörðina
nötra undir fótum sér. Ekillinn
hægir ferðina hátt uppi í
brekkunni, þar sem er góð út-
sýn yfir fossana og nokkuð
upp eftir ánni; svo er haldið
upp með ánni, sem er afar
breið og lygn, þegar upp fyrir
strengina er komið. Áin er 36
mílur á lengd og rennur úr Erie
vatni niður í Ontario vatn. All-
ur hallinn á þeirri leið er 334
fet. Einhvern tíma voru foss-
arnir niður við Ontario vatn,
þeir smá færast upp eftir ánni,
en langt eiga þeir eftir upp að
Erie vatni.
Nokkru áður en komið er til
Niagara er farið yfir Welland
skipaskurðinn, sem nú er verið
að tala um að dýpka og gera
gengan fyrir stærðar hafskip.
Hann var grafinn fyrir meira
en hundrað árum, en hefir ver-
ið breikkaður og dýpkaður síð
an víst oftar en einu sinni. Þar
sem yfir hann er farið á þessari
leið, er ekkert að sjá nema
skurðinn sjálfan; hinir stóru
skipastigar eru annar staðar.
A
Á brúnni miklu, sem liggur
yfir ána milli Fort Erie og Buf-
falo, er numið staðar, því þar
er hver vegfarandi á þessari
Þér sem notið—
TIMBUR
KAUPIÐ AF
THE
Empire Sash & Door
CO.. LTD.
Birgðir: Henry Ave. East
Sími 95 551—95 552
Skrifstofa:
Henry og Argyle
VERÐ - GÆÐI - ÁNÆGJA
eina döllara í Bandaríkja pen-
ingum. Embættismennirnir
þarna eru kurteisin sjálf. . . En
hér er kona í vagninum, sem
hefir týnt bankaskírteininu. —
Hún leitar í tösku sinni og finn
ur þar ýms blöð en ekki það
rétta. Embættismaðurinn spyr
hana hægt og rólega, en hún
man ekkert. Svo fer hann með
hana inn í skrifstofuna til frek-
ari yfirheyrslu, og þar lagast
alt, því hún kemur aftur bros-
andi út undir eyru, og svo er
haldið áfram.
“Næsta ferð til Pittsburgh?”
. . . “Bus” leggur af stað eftir
hálftíma.” Bezt að fara með
því. Rétt aðeins tími til þess
að fá sér að borða. . . Leiðin
liggur fyrst vestur með Erie
vatni gegnum Dunkirk og ein-
hverja fleiri bæi, svo er beygt
suður til Fredonia og farið
gegnum Oil City. Fleiri staði á
þeirri leið man eg ekki að
nefna.
Litskrúð laufskóganna er feg-
urst nú, eftir að fyrstu, vægu
næturfrostin hafa snert þá.
Ljósgult, dökkrautt og brúnt
eru litir, sem mest ber á, en
þar á milli eru óteljandi lit-
brigði, sem renna saman, skýr-
ast og dofna á víxl. Og yfir
skógunum hvílir hin undur-
samlega ró hins hlýja og milda ]
haustkvölds. Bílarnir renna
hægt og hljóðlaust eftir vegin-
um, sem liggur í bugðum ogj
hlykkjum, stundum meðfram1 A Ind andi er, kobraslanSan
ánni og stundum uppi í brekk- a ltin hebaSt dýr, sem enginn
unum. Það rökkvar, og löngu |ma drePa' Þessari slönguteg-
áður en komið er til borgarinn-:und. ^jölgar þessvegna mjög
ar er orðið aldimt. Loksins mlki®> °S álitið er, að hún drepi
sjást ljósin í borginni álengdar, niinsta kosti 20 þús. menn
þau mynda bjartar, bugðóttar jarlega> # „ - ,
línur upp eftir öllum hæð- j
um. Stundum er ekið upp á i Gesturinn (svolgrar í sig súp-
hæð og þá sést miðhluti borg- una); Þetta er ágætis súpa.
arinnar uppljómaður fyrir neð- Þjónninn: Já mér heyrist það.
an. Flestir halda, að Pitts-
burgh sé ljót borg, af þvi þeir
hafa heyrt mikið talað um reyk
úr hinum miklu verksmiðjum
þar, en að líta yfir borgina að
kvöldi dags er fögur sjón, og
þrátt fyrir kolarykið er borgin
falleg, eins og síðar mun verða j
á minst.
Bíllinn rennur inn á stöðina j
Hann vantaði sendisvein.
— Reykir þú?
— Nei.
— Blótar þú?
— Nei.
— Skrökvar þú?
— Nei.
— Lestu glæpasögur?
— Nei.
Þá hefir þú alveg misskilið
RÖDD ÚR AUSTRI
meðfram fallegri vík, sem leið prófaður og spurður spjör-
ið
gengur inn úr vatninu. Oti á
víkinni eru margar smákænur
og í hverri þeirra tveir eða
þrír menn, sem dorga eftir
fiski. En tregur er hann, því
enginn sést bregða hendi. En
þeir hafa sjálfsagt gaman af
að húka þarna, þótt veiðin sé
smá. Þetta eru sunnudaga-
fiskimenn. Heldur mundi is-
lenzku fiskimönnunum á Mani-
toba vötnunum þykrja þetta
letilcg veiðiaðferð.
A
Nigara! Orðið minnir strax á
fossana miklu, enda sjaldnast
notað til að tákna annað, þó að
hafa sýnst skógurinn erfiður ,þar séu tvær stórar borgir, sín
viðureignar; og svo var víst alt hvoru megin árinnar, og orku-
bezta landið tekið fyrir löngu,
þegar “Grímur frá Grund”, sem
ver einhver hin mestu í heimi.
. . . Og enginn, sem séð hefir
unum úr af embættismönnum
bæði frá Canada og Bandaríkj-
unum. . . Hvar ertu fæddur?
Hvar áttu heima? Hvaðan
kemurðu? Hvert ætlarðu? —
Hvað ætlajrðu að verða þar
lengi? . . . Slfcirningarnar dynja
á manni eins og skothríð úr
maskínubyssu. Og hér dugar
ekkert fjas, svörin verða að
vera skýr og ákveðin. . . Það
minnir mann á spurningarnar
heima á gamla landinu, þegar
tveir ókunnugir menn mættust
á förnum vegi: Hvað heitir
maðurinn? Hvaðan kemur
hann? Hvert ætlar hann?
munurinn er aðeins sá, að hér
er spurt með embættislegum
myndugleik en þar var spurt af
góðlátlegri forvitni og löngun
I fyrra ók eg í bíl yfir nokk-
uð af þessari Ieið með mínum
góðu vinum Sveini lækni í Ár-
borg, konu hans og börnum.
Það var eitthvað skemtilegra
en að vera hér einn innan um
bráðókunnugt fólk og hafa eng-
an til að tala við.
Fleiri og fleiri farþegar bæt-
ast við og “bus”-ið er orðið
fult. Enn er þó enginn seztur
hjá mér og eg er að vona, af
mér auðnist að hafa sætið einn
enn um stund. Eg sit og les
“Um íslenzkar þjóðsögur” eftir
Einar Ól. Sveinsson. En mér
á ekki að verða að ósk minni.
Stór og mikil kona birtist i
dyrunum. á einum viðkomu-
staðnum, hún kemur inn eftir
ganginum milli sætanna, sem
hún fyllir gersamlega á þver-
veginn, enda eru þessir gangar
ekki breiðari en þeir þurfa að
vera. Hún spyr mig hvort mér
standi á sama þó að hún setj-
ist hjá mér. Eins og hún hafi
ekki fullan rétt til þess,' hvort
sem mér stendur á sama eða
ekki. Eg segi með uppgerðar
kurteisi, að henni sé sætið vel-
komið. Og þarna hlammar
hún sér niður með stunum og
hósta, eins og hún hefði hlaup-
ið langa leið; en vöxtur hennar
allur ber þó vott um, að henni
muni ekki vera greitt um
hlaup.
Konan er hin þægilegasta,
spyr mig hvaðan eg sé og hvert
eg ætli að fara. Sjálf segist
hún vera frá Pittsburgh og
hafa verið í heimsókn hjá fólki
sínu þarna norður frá. Hún
spjallar um veðrið, hitann, sem
hafi verið i Pittsburgh í sumar
og sitt af hverju fleira. Eg fer
að sætta mig við að hafa hana
fyrir sessunaut það sem eftir
er af leiðinni. Af og til fær
hún hóstakviður og stingur þá
einhverjum pillum upp í sig. . .
Eg sný mér aftur að því að
lesa um draugatrúna á Islandi.
Þegar sunnar dregur, er lengi
faj-ið meðfram hinni fögru Al-
legheny á. Brattar hæðir rísa
niðri í miðjum bænum. Klukk-:
an er níu. Ferðin frá Winni- auglýsinguna, drengur minn.
Peg hefir tekið rúma tvo sólar- Eg auglýsti eftir pilti, en ekki
hringa. JTramh. engli.
G. Á. * • •
i Fyrsti bréfritari: “Heiðraði
[herra! Þareð þér voruð áður
------ mjög náinn vinur konu minn-
Kosningar fyrir bæjarstjórn ar, fer eg hérmeð fram á það
og skólaráð eru nú fyrir dyrum við yður, að þér stigið ekki fæti
í Winnipeg, og vildi eg gera inn fyrir þröskuld heimilis okk-
“lögeggjan” til allra atkvæðis- ar”-
bærra Islendinga í annari kjör- Annar bréfritari, svar: —
deild að standa nú fast og ein-. “Heiðraði herra! Eg hefi í dag
beitt með þeim Victor B. And- meðtekið umburðarbréf yðar.”
erson, er sækir um endurkosn- • • •
ing í borgarráðið, og Bergþór Hjá lækninum:
E. Johnson og sækir um stöðu í — Guð hjálpi mér. Hefi eg
skólaráðinu. En það er ekki ekki sest á gleraugu læknisins!
nægilegt, landar góðir, að segja j — Gerir ekkert, góða frú. —
bara að þessir menn ættu að ná Gleraugun þau arna hafa séð
kosningu. Þið eigið að rísa upp það sem verra er.
sem einn maður og ljá þeim • • •
örugt og einbeitt fylgi. Þettaj “Tóbakið hefir hvað eftir
er ykkar skyldukvöð, ef þið annag bjargað lífi mínu,” sagði
annars berið sæmilega rækt Mark Twain. “Undir eins og
við þjóðernis spursmál okkar eg yerg veikur, þá kalla eg á
hér. Og þar sem svo vill til, að lækni Qg hann segir mér> ag
báðir þessir menn eru prýði- eg verði að hætta að reykja.
lega hæfir fyrir þá stöðu er 0g þag gerj eg. Og þá batnar
þeir sækja um, þá er valið svo mér En hvernig ætti mér að
auðvelt. En það er aðeins batna af þvi að hœtta að
þetta, að greiða þeim sjálfur reykja> ef eg hefði aldrei
atkvæði og áminna nágranna revkt?’>»
um að gera slíkt hið sama. — _____
Munið að hvert einasta at-
kvæði getur ráðið fullnaðar úr-
slitum.
Eg hefi þekt Victor B. Ander-
son alla hans æfi, og kendi hon-
um víst fyrstu handtök að
prentverki. Hann er drengur
er í raun reynist, skarpur og
ákveðinn í allri framkomu og
talsmaður þeírra er standa
höllum fæti í baráttu lifsins.
Bergþór Johnson hefi eg
einnig þekt um mörg ár sem
góðan dreng og mikilhæfan, og
er hann prýðilega vaxinn þeirri:
stöðu er hann nú sækir um, en
það er hin mesta nauðsyn að
skólaráð hvers héraðs sé vel
skipað.

Látið nú hendur standa
fram úr ermum, atkvæðisbær-
ir landar í annari kjördeild.i
Það er ykkar sómi að þessirj
tveir menn nái kosningu.
M. P.
Tryggingarmaðurinn: Biðuð
þér mikið tjón í brunanum i
gær, prestur?
Plesturinn: Já, allar ræður
minar brunnu.
Tryggingarmaðurinn: Ein-
mitt það. Þær kváðu hafa ver-;
ið nokkuð þurrar.
• • •
Kona stígur upp í strætis-
vagn. Bónda verður það á að
stíga á kjólslóða hennar.
Konan: Getið þér ekki litið í
kring um yður, nautið yðar?
Bóndinn
hjá okkur hafa kýrnar ekki
Milt af langri
geymslu . . .
mjúkt og gott
. . . með á-
gœtu bragði
I , . . Branvin
j er eina vínið
I í Canada,
! hefir önnur eins
1 gœði að bjóða,
fyrir eins 1 á g t
verð.
á báðar hendur, skógi þaktar. svona langan hala
_ . . Thls adverttsement ls not lnserted by
Fyrirgeflð, heima Govemment Uquor Control Oommteston.
The Commlsslon Is not re.ponslble for
statements made as to qualtty of pro
ducts adverUsed.