Heimskringla - 16.02.1944, Qupperneq 6

6. SIt)A
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 16. FEBRÚAR 1944
Þetta streymdi gegnum huga minn eins og
óstöðvandi syndaflóð, sem brýtur alla flóðgarða
og flæðir yfir dalinn. Fyrst eins og lítil lind
kemur hinn óheillavænlegi boðberi um það
sem verða vill, sem smátt og smátt étur meira og
meira í sundur garðinn og verður að óstjórn-
legu ofsaflóði, sem alt rífur með sér. Þarna gat
enginn efi komist að — og Malluc hlaut að hafa
vitað það frá öndverðu en kosið að halda því
leyndu.
Eg hneig aftur á bak í stólnum, truflaður,
órólegur og yfirkominn, ekki af tilfinningum
heldur af hræðslu. Malluc var í hinum enda stof-
unnar og heyrði eg hann draga fram einhver á-
höld, og tala við mig en heili minn greip ekki
þýðingu orðanna, þau runnu saman í nið. Á
þessari stund hugsaði eg síðar um frændsemi
okkar en um hitt, hvernig skyldi koma fram
við hann. Eg var ruglaðri en hvað eg var
hrærður, svona aðstæður voru algerlega fyrir
utan minn verkahring. Eg vissi ekki hvort eg
átti að vera reiður eða glaður, krefjast skýring-
ar eða koma fram með afsökun. I huga mér
börðust fjölda andstæðra tilfinninga í ruglings-
legri hringiðu er gátu eigi komist að neinni
niðurstöðu né ákvörðun.
Malluc hlaut að hafa séð hversu einkenni-
lega utan við mig eg var orðin. Eg hallaði mér
aftur á bak í stólnum og hélt höndunum að höfð-
inu. Hann flýtti sér til mín.
“En hvað gengur að?” spurði hann á-
hyggjufullur.
“Það er eins og aðkenning af aðsvifi,” svar-
aði eg. “Það batnar strax.”
“Það getur stafað af þessum vökva, sem eg
er að sía,” sagði hann. “Svíður yður nokkuð í
augun?”
“Svolítið,” svaraði eg. “Það gat verið af
þessu sterka ljósi en nú er það batnað.”
“Þér eruð fölur eins og nár,” sagði hann,
”loftið er þungt hérna inni. Við skulum koma
út.”
“Æ, þetta er ekki neitt,” svaraði eg. “Eg
held ekki að þetta sé loftinu að kenna. Eg hefi
sama sem enga hreyfingu haft þessa síðustu
daga, hristingurinn í bílnum hefir ekki gert mér
neitt gott. Eða þetta stafar kanske af krabban-
um, sem eg át í kvöld.”
Hann gekk að geymi einum og helti ísköldu
vatni í glas. Eg varð lafhræddur um að hann
gæti getið sér til hvað að mér gengi og hvernig
eg hefði fundið út skyldleika okkar. Blekbytt-
an stóð á þerriblaðinu. Eg stjakaði við henni
svo að hún valt um.
“Fjárinn sjálfur,” hrópaði eg, “þarna helti
eg þá niður blekinu yðar.”
“Æ, hirðið aldrei um það,” svaraði Malluc.
“Farið nú út og jafnið yður. Það er ætíð gott
ráð við svima.”
Eg gerði það og reyndi að jafna mig eins
fljótt og auðið var. Eg ætlaði mér alls ekki að
segja honum frá uppgötvun minni, hvorki nú né
nokkru sinni síðar. Ekki af því að eg væri
reiður eða sár, en af því að eg fann, að hefði
hann viljað gangast við faðerninu hefði hann
gert það fyrir löngu síðan. Sennilega hafði
hann vitað um þetta strax og hann sá mig.
Malluc færði mér glas af vatni, sem eg
drakk og er við stóðum þarna úti í góða veðrinu,
heyrðum við raddir og komum auga á ljós-
klæddar mannverur koma í áttina til okkar,
það voru þau Suzy og Lenni.
“Okkur langaði til að koma, og vita hvað
hinn franski sérfræðingur héldi um uppfynd-
inguna,” sagði hann.
“Eg hefi ekki séð hana ennþá. Er eg var
að tala við Mr. Malluc varð mér hálf ilt. Eg
hugsa að eg hafi étið ofmikinn krabba í kvöld,”
svaraði eg.
“Það er bíllinn. Eg hefi stundum fundið
þetta. Þú þarft að hreyfa þig meira,” sagði
Lenni.
“Jæja, við látum uppfyndinguna bíða og
förum heim í húsið,” sagði Malluc.
Mig langaði ákaft til að athuga hann nán-
ar og frá öðru sjónarmiði; ekki til að gagnrýna
hann; heldur til að reyna að skilja, því að hann
hefði ekki gefið sig til kynna við mig. Eg lað-
aðist ekkert að honum fyrir skyldleikann, en
hafði ætíð fundist að hann væri óvenjulega
eftirtektaverður maður. Vinir mínir höfðu oft
sagt mér, að eg hefði mikið aðdráttarafl, og oft
hafði eg furðað mig á því hversvegna eg hefði
það, því að móðir mín var fráhrindandi vegna
geðkulda síns.
Kvöldið leið friðsamlega og samræðurnar
snerust mest um flug. Lenni sagði margar sög-
ur, sem voru að miklu leyti sannar, og áður en
við fórum, og Lenni og Malluc voru inni í borð-
stofunni, horfði Suzy stríðnislega á mig og
brosti.
“Mér virðist þér ekki hjálpa Lenna mikið í
herferð hans,” sagði hún.
“Ef dæma skal af hraðanum, sem á honum
var, að komast hingað yfir strax eftir að við
komum heim, þá virðist mér að hann sé ekki
hjálparþurfi,” svaraði eg.
“Þér gætuð miðlað honum dálitlu af dirfsku
yðar,” sagði Suzy.
“Þér hælið mér of mikið Suzy,” sagði eg
raunalegur á svip. “Söknuðuð þér hans nú í
raun og veru á meðan hann var í burtu?”
“Já, hugsið yður, Dick. Eg var stein hissa
þegar eg fann hversu mikið eg saknaði hans. Eg
er meira að segja hálf hrædd um, að ef hann
gerir sterkt áhlaup, að vígið kunni að gefast
upp.”
Þessi litla stúlka var feimin og hamingju-
söm og horfði með mikilli athygli á skóna sína.
Eg tók um báðar hendur hennar.
“Þetta er dásamlegt Suzy,” sagði eg. “Því
að Lenni er ágætis hermaður. Hann gengur
hiklaust áfram gegnum allar gaddavírsgirðing-
ar.” Eg laut niður og kysti á vanga hennar.
“Eins og þér sjáið þá fylgi eg aðferð Joffres og
narta bara í yður.”
10. Kapítuli.
Heimspekingur einn, sem var orðinn vel
fullorðinn, og sem þrátt fyrir árin, fylgdist með
sömu fyrirlestrunum og eg við háskólann, sagði
við mig dag nokkurn: “Vinur minn, segið aldrei
neinum frá einkamálum yðar, nema því að eins
þér séuð neyddur til þess.” Maður þessi hafði
vakið eftirtekt mína vegna fyndni sinnar og
hreinskilni, og ákvað eg að fylgja ráði hans.
Samkvæmt því ákvað eg að Malluc skyldi aldrei
fyrir orð mín né athafnir renna grun í að eg
vissi um skyldleika okkar. Hann hafði senni-
lega góðar ústæður til að skifta um nafn og leyna
æskuárum sínum. Ef til vill hafði hann sjálfur
brotið lögin, eða átti máttuga óvini. Eg ætlaði
ekki heldur að segja Mörthu frá því, að minsta
kosti ekki strax, en eg ætlaði strax að segja
henni frá, að hann hefði ekki drepið Balton.
Þetta varð hún að fá að vita. Ekki einungis
vegna þess að það var sanngjarnt gagnvart Mal-
luc, heldur vegna Lenna og Suzy.
Það var einnig önnur skylda. Faðir minn
var óafvitandi keppinautur minn um ástir
hennar; því að mér var það nú fullkomnlega
ljóst að eg var ástfanginn í Mörthu, og að það
var vonlaus ást, að eg hefði lengi verið það án
þess að vita það. Þar sem Malluc var nú saklaus
af ódæði því er svo gersamlega hafði breytt
hrifningu hennar á honum, gat eg ekki með
góðri samvizku leynt hana sannleikanum. Það
gat vel verið að meðvitundin um órétt þann,
sem við höfðum gert honum, vekti aðdáun henn-
ar á ný og gerði hana meiri en nokkru sinni
áður. En þó svo væri þá var ekki ólíklegt að
vitneskjan um frændsemi okkar kynni að
hamla því; eins og nú stóð á, gleymdi hún alveg
aldri Mallucs, en er hún sá að hann átti upp-
kominn son, gat verið að skoðanir hennar
breyttust. En annars hafði eg enga von að
eignast Mörthu. Henni leist ekki á mig sem
mannsefni sitt. Til þess fanst henni eg of létt-
úðugur.
Við syntum næsta morgun eins og við vor-
um vön. Við stungum okkur í bylgjurnar og
sóttum sundið svo knálega að okkur var heitara
þegar við komum upp úr sjónum, en þegar við
fórum í hann.
“Við skulum setjast hérna og kæla okkur
svolítið,” sagði eg. “Hver morgun hefir sína
þjáningu. Munið þér að eg sagði í gær að eg
hefði grun um að viðburðirnir væru ekki allir
úti?”
“Hvað hefir nú gerst, Dick?” spurði Martha
hálf hræðslulega.
“Malluc sá ekki fyrir Balton,” sagði eg.
“Hann sá fyrir því sjálfur.” Og nú sagði eg
henni alla söguna, eins og hann hafði sagt mér
hana. Eg leit ekki á hana fyr en eg hafði lokið
sögunni, en þá leit hún svo glaðlega og ham-
ingjusöm út að hjarta mitt drap toll við að
horfa á hana.
“Það er ekki hægt að ásaka okkur að við
hugsuðum eins og við gerðum,” sagði eg, “en
það er auðvitað enginn efi á frásögn Mallucs,
að hún er sönn.”
“Nei,” auðvitað ekki,” sagði hún áköf, “eg
hefði átt að geta þess til að svona hefði það ver-
ið. Hún leit hvast á mig. “Hversvegna vörðuð
þér Malluc svona kröftuglega þetta kvöld?”
“Mér fanst það vera réttlátt.”
“Eruð þér vissir um að það væri aðal á-
stæðan?”
“Eg vildi gera yður þetta léttara.”
Það var fallega gert af yður, Dick. En eruð
ur? Segið mér nú sannleikann,- Dick.” Hún
þér nú viss um að það væru engar fleiri ástæð-
horfði svo stöðugt í auga mér með gráu augun-
um sínum að það var eins og hún ætlaði sér að
neyða mig til meðgöngu.
“Mig langaði til að sannfæra sjálfan mig
um, að hann væri ekki manndrápari.”
“Hversvegna?”
“Nú, jæja, eg verð að játa, að eg er hrifinn
af Malluc, eftir að hann bjargaði Jeannat. Og
það sem þér sögðuð mér um hjartagæði hans
hreif mig enn þá meira.”
“Og hvað segið þér um hann nú?”
“Eg dáist auðvitað að honum meira en
nokkru sinni.”
“Æ, Dick!” Martha lagði hendina á hand-
legg minn. “Er þetta alt og sumt. Hversvegna
getið þér verið svona blindur?”
Mér varð það ljóst að hún hafði uppgötvað
leyndarmál mitt. Eg starði út á hafið og reyndi
að skipuleggja hugsanir mínar.
“Segið mér frá því, Dick. Hvenær vissuð
þér það?”
“1 gærkveldi.”
“Sagði hann yður frá því?”
“Nei, en þér?”
“Hann hefir aldrei minst á það með einu
orði. En eg fékk grun þegar hann og Suzy
komu hingað. Eg sat þannig að eg gat séð bæði
andlit hans og yðar, og sá hvað þið voruð líkir.
Ekki í andlitsdráttum en í svipnum, svo tók eg
eftir því hversu málrómur ykkar var líkur —
fremur djúpur og hljómfagur. Þið líkist ekki í
sjón. Þér eruð hár og ljóshærður og bláeygður,
en hann móeygður og varirnar með ákveðnari
dráttum nema þegar hann brosir. Þegar þér
réttuð upp peninginn var eg viss í minni sök.”
“Vegna þess, sem hann sagði?”
“Nei, af augnaráðinu er þér gerðið það.
Það var blíðlegt og viðkvæmt en líka næstum
því örvæntingarfult og fult af þrá. Eg hafði séð
sama svipinn í augum pabba þegar Lenni fór í
stríðið, þó með þessum mun, að í augum Mal-
lucs las eg uppgjöf, niðurbælda ást og stolt, já,
jafnvel ótta. Það skar mig í hjartað eins og
hnífur. Mig dauðlangaði til að stökkva upp og
hrópa: “Hann er sonur yðar! Hversvegna krefj-
ist þér hans ekki?”
“Já,” sagði eg lágt. “Hvervegna gerir
hann það ekki?”
Martha þagði um stund og sagði svo:
“Það er kanske einhver atriði frá liðinni
æfi hans, sem valda því, að honum finst, að hann
geti það ekki.”
“Eigið þér með þessu við, að hann hafi
kanske framið lagabrot?”
“Eg veit það ekki. Hvað veit maður um
mann, sem viðurkennir engin lög nema þau,
sem hann sjálfur setur? Hvernig uppgötvuðuð
þér þetta? Veit hann að þér vitið það?”
Eg hristi höfuðið og sagði henni svo hvern-
ig alt hafði gerst kvöldið áður, og hvernig eg
hefði ákveðið að láta þetta liggja í þagnargildi.
Eg sagði henni líka frá Jeannat og hún kinkaði
kolli.
“Já, eg hitti hann á ströndinni. Það er dá-
samlegt. En, Dick, hvernig líður yður yfir
þessu. Eruð þér ekki glaður?”
“Eg veit það ekki. Mér þykir vænt um að
vita til þess að faðir minn er slíkur maður. En
það er örðugt að fyrirgefa honum alla hans van-
ræðslu í minn garð.”
“Það er sjálfsagt yður fyrir bestu, að hann
lét yður afskiftalausan.”
* “Vel getur það verið. En afleiðing þess er
sú, að eg er alveg gersneiddur öllum sonarlegum
tilfinningum. En það er annað, sem eg gleymdi
að segja yður. Suzy er ekki dóttir hans. Hann
tók hana í fóstur þegar hún var fimm ára
gömul.”
Martha varð þungbúin á svipinn.
“Svo hún er þá ekki hálfsystir yðar.”
“Nei, hreint ekki.”
“Veit hún að Malluc er faðir yðar?”
“Nei, það hugsa eg ekki, eða réttara sagt,
eg er viss um það. Hún hefði varla gefið hálf-
bróður sínum undir fótinn.”
“Heldur hún stöðugt áfram?”
“Nei, í gærkveldi sagði hún mér að hún
hefði saknað Lenna hræðilega mikið, á meðan
við vorum burtu.”
Martha boraði tánni ofan í sandinn.
“Eruð þér skotinn í Suzy?” spurði hún.
“Að visssu leyti,” svaraði eg. “Að minsta
kosti býst eg við, að eg gæti orðið það ef eg væri
ásamt henni langdvölum. Eg verð að játa að
glaðlegir og fjörlegir unglingar eins og hún
hafa heillandi áhrif á mig.”
“Já, þér eruð sjálfur sæmilega frjálslynd-
ur,” sagði Martha.
“Eg er hræddur um að eg líkist í þeim efn-
um hinum frjálslynda föður mínum.”
“Já, ekki get eg álasað yður fyrir það,”
sagði Martha hægt. Hún reis á fætur og hrollur
fór um hana er hún klæddi sig í baðkápuna, og
svo sagði hún: “Við skulum fara heim.”
Er við gengum í hægðum okkar heim á
leið, fanst mér eins og alt væri breytt milli
okkar, og hugsaði eg um hvort fréttin um sak-
leysi Mallucs væri því valdandi, eins og eg hafði
hugsað að hún hefði. Hún gekk eins langt frá
mér og hún gat, eins og hún væri hrædd við að
snerta við mér; mér leið illa og var að hugsa um
hvort eg ætti að fara að stytta dvöl mína hjá
fjölskyldunni.
Er við nálguðumst húsið sagði hún: “Eg
held að eg hætti við að baða mig á morgnana,
Dick. Þegar maður leikur golf og tennis er það
of mikið að sýnda tvisvar á dag” — við syntum
oft ásamt Lenna síðari hluta dagsins.
“Það er kanske réttast,” svaraði eg. “En
fyrst svo er ætla eg að hætta við það.”
Það lá illa á mér þennan dag. Lenni fór og
lék golf, því að hann hélt að við Martha mund-
um finna okkur eitthvað til dægrastyttingar
eins og við vorum vön að gera, og þar sem mér
fanst að ekki væri rétt af mér að sýna engan
áhuga fyrir uppfyndingu Mallucs, gekk eg yfir
þangað um það leyti, sem teið er drukkið. Eg
var ekkert æstur yfir að sjá hann aftur, og hann
| úrskýrði fyrir mér uppdrættina á þennan skýra
hátt, sem einkendi hann. Mér virtist sem upp-
myndingin yrði til mikils gagns og gladdi það
hann auðsæilega að heyra mig segja það.
“Eg er altaf að grúska í þessum atriðum,”
sagði hann. “Mér finst það eins og upplétting
frá hinum alvarlegri rannsóknarefnum mínum.
Breytingarnar, sem þér stingið upp á að gerðar
séu, sýna að þér hafið mikla vélfræðilega þekk-
ingu.”
Eg grenslaðist eftir hverjar þessar alvar-
legu rannsóknir hans væru. Hann sagði að þær
væru í áttina til hinnar svokölluðu frumspeki-
legs skilnings og stjórnar á náttúruöflunum,
sem hann hélt fram að væri hægt fyrir oss, ef
við gætum vitað hvar við ættum að byrja rann-
sóknina. Alt í einu breytti hann um efni.
“Haldið þér að hinn ungi Hobarth ætli að
giftast henni Suzy? Haldið þér að hann elski
hana?”
“Það gerir hann gjarna ef hún vill hann.”
“Haldið þér að ættingjar hans rísi á móti
því, þegar þeir fá að vita af hve góðum ættum
hún er komin?”
“Það veit eg ekki,” svaraði eg. “Þér sjáið
sjálfir hve stærilátt það er, og það lítur á yður
i eins og leyndardómsfullan mann.”
“Nú, jæja, eg get varla láð þeim það. Mér
væri kærast að Suzy giftist Hobarth strax og
hún er orðin nítján ára gömul. Mér finst eins
og eitthvað gæti komið fyrir mig, hvenær sem
væri, og því vildi eg gjarnan sjá framtíð hennar
borgið að svo miklu leyti, sem mér er það mögu-
legt. Eg er ekki að hugsa um fjármálahliðina,
eg hefi arfleitt hana og afhent, eina miljón dala.
— Þekkið þér nokkuð til framtíðarhorfa Ho-
barths?”
“Hann hefir sagt mér að foreldrar sínir
hafi mjög góðar tekjur, sem þau eyða jafnóð-
um,” svaraði eg. “En þau geta lifað lengi, og
þau verða að hugsa um heimanmund Miss Ho-
barth. Eg hugsa að þau vonist eftir að Lenni
giftist ríkri stúlku eða sjái um sig sjálfur.”
Malluc kinkaði kolli. “Eg ætla að tala
hreinskilnislega við yður,” sagði hann, “af því
að þér eruð Evrópumaður og lítið á slíka hluti
frá sérstöku sjónarmiði. Þegar ung og ókunn
stúlka giftist manni af góðum og kunnum ætt-
um, er ekki nema sanngjarnt að hún fái ríflegan
heiman mund. Hobarth er viðkunnanlegur
drengur, og mér félli vel að þau ættust.”
“En segir Suzy hið sama?” spurði eg.
Suzy gerir eins og eg segi,” sagði hann. “Eg
hefi alið hana upp í þeirri trú, að feðurnir viti
bezt hvað gagnlegast er. En eg ætla nú að vera
ennþá opinskárri: Munduð þér vilja giftast
henni?”
Eg varð ekkert mjög hissa á þessari spurn-
ingu. Það gerði mér það Ijóst, hvers vegna að
Malluc hafði sagt mér að hún væri ekki dóttir
sín, og gerði hann sjálfsagt ráð fyrir að eg kynni
að komast að skyldleika okkar.
“Það getur alls ekki komið til mála úr því
að vinur minn elskar hana,” svaraði eg. “Heim-
anmundurinn væri óþarfur fryir mig, þar sem
eg erfði næstum því eins mikla upphæð eftir
móður mína.”
“Gott,” svaraði hann, “Þá hugsa eg bara
um Hobarth. Eg hugsa að eg tali um málið við
móður hans. Hún virðist vera skynsöm kona,
þótt hún sé svolítið íhaldssöm.”
“Það getur aldrei skaðað neitt,” svaraði eg.
“Eg skal styðja mál yðar ef þér óskið þess.”
“Þakka yður fyrir.”
Skömmu síðar fór eg heim, því mál var að
snæða morgunverð. Lenni var kominn heim,
og notaði eg tækifærið til að segja honum frétt-
irnar, þar sem eg gat ekki séð að það sakaði
neitt.
“Það veit trúa mín að þetta er meira en eg
á skilið,” sagði hann. “Dick, heyrðu. Væri það
of mikið að biðja þig að brjóta slóðina að sam-
þykki mömmu?”
Eg lofaði því og að morgunverði loknum
gekk eg til Mrs. Hobarth og Mörthu, þar sem
þær sátu og saumuðu úti á grashjallanum.
“Eg átti mjög hugðnæmt samtal við Mr.
Malluc í morgun,” sagði eg. “Hann óskar þess
gjarnan að gifta Suzy sem fyrst.”
Martha leit kuldalega á mig, en Mrs. Ho-
barth beit á vörina.
“En eg hélt að hún væri bara átján ára,”
sagði hún.
“Hún er nógu stór til að gifta sig,” sagði eg.
“Malluc þekkir breiskleika sinn, og ferðalöng-
unin getur gripið hann hvenær sem er, og væri
hughægra ef hún væri gift og komin í höfn.”
“Veikur fyrir! í hvaða átt?” spurði Mrs.
Hobarth. ,