Heimskringla - 13.09.1944, Side 4

4. SÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 13. SEPT. 1944
Hfeímslmngla
(StofnuB 1886)
Kemur út á hverjum miðvikudegi.
Eigendur: THE VIKING PRESS LTIf.
853 og 855 Sargent Avenue, Winnipeg — Talsími 86 537
Verð blaðsins er $3.00 árgangurinn, borgist fyrirfram.
Allar borganir sendist: THE VIKING PRESS LTD.
Öll viðskiftabréf blaðinu aðlútandi sendist:
Manager J. B. SKAPTASON, 853 Sargent Ave., Winnipeg
Ritstjóri STEFAN EINARSSON
Utanáskrift til ritstjórans:
EDITOR HEIMSKRINGLA, 853 Sargent Ave., Winnipeg
Advertising Manager: P. S. PÁLSSON
"Heimskringla" is published by and printed by
THE VIKING PRESS LIMITED
853-855 Sargent Avenue, Winnipeg, Man. — Telephone 86 537
WINNIPEG, 13. SEPT. 1944
New York-ferðin
Eftir komu mína heim frá New York, hafa kunningjarnir
verið að spyrja ýmissa frétta, hvort eg hefði séð forseta Islands,
hvernig mér hefði litist á borgina New York o. s. frv. Þó eg í
fyrstu ætlaði mér ekki að skrifa neina ferðapistla, heyrði eg á
þeim að þeir væntu að sjá etthvað af því tæi frá mér í Heims-
kringlu. Eg leit svo á, að skyndiferðir væru svo tíðar orðnar, að
það væri bara gömul saga að vera að skrásetja þær. Að öðru leyti
sá eg ekki hvað sú saga gæti haft til brunns að bera, þar sem hún
hlyti að snúast mikið um borgina New York, en eftir ekki lengri
dvöl en eg átti þar, er erfitt að átta sig í því mesta veraldarinnar
völundarhúsi. En mörg bera þar “undrin” fyrir augu þeim, er
óvíða hafa farið, eins og segja má um mig. Það sem samt heillaði
hugann mest var að finna svo marga íslendinga, sem þarna voru
saman komnir — og þar á meðal fyrsta forseta íslenzka lýðveldis-
ins, sem öllum kom saman um að væri giftusamlegur ásýndum, og
ætti óefað eftir að vinna nýja lýðveldinu margt til heilla. Bæði
vegna þessa og svo hins, að sjá hina reisulegu borg, verður mér
ferðin minnisstæð og kær og fyrst um sinn ofarlega í huga. Og
það er eiginlega ástæðan að línur þessar eru skrifaðar.
Bjarni Guðmundsson, hinn ágæti stjórnarfregnriti, í föru-
neyti forseta íslands vestur um haf, hefir skrifað í þetta blað
greinar um forsetakomuna bæði til Washington og New York. Er
þar engu við að bæta að sinni. En ferð okkar suður, átti rætur að
rekja til þeirrar sérstöku hugulsemi, og góðvildar dr. Helga P.
Briems, aðalræðismanns í New York, að bjóða, fyrir hönd utan-
ríkismálaráðs íslands, nokkrum mönnum frá Winnipeg, sem og
frá Bandaríkjunum íbæði frá New York og lengra að) að vera
viðstöddum í móttökuveizlu, er halda átti Svein Björnssyni, for-
seta Islands í New York. Eins og kunnugt er, hafði' Roosevelt
Bandaríkjaforseti boðið forseta íslands til fundar við sig í Wash-
ington, D. C. Stóð sú ráðstefna yfir í þrjá daga. Að henni lokinni
hélt Sveinn Björnsson forseti til New York og föruneyti hans, en
í því voru Vilhjálmur Þór, utanríkisráðherra, Bjarni Guðmunds-
son fregnriti og Pétur Eggerz einkaritari forsetans. En til New
York voru þá komnir boðsgestir dr. Helga P. Briem, Vestur-ls-
lendingarnir, og sló þá fundum fjarlægra frænda saman.
Um eitt hefi eg oftar verið spurður en nokkuð annað, síðan
eg kom heim. Það er um erindi forseta Islands vestur, um hvaða
mál forsetarnir hafi rætt sín á milli í Washington. Eg held að þar
um sé engri staðfestri frétt til að dreifa, en að umræðurnar hafi
lotið að málum íslands og Bandaríkjanna að stríði loknu, er senni-
legt. Hvort þar gerðist nokkuð ákveðið, er ókunnugt um. Á
ræðum forseta íslands og Vilhjálms Þór, utanríkisráðherra í New
York, var ekkert annað að heyra, en alt hefði farið að óskum og
velvild Bandaríkja-forseta í garð íslands var mikið rómuð af þeim.
En fregnritar Bandaríkjanna voru ekki ánægðir með þetta.
Þeir fengu því Svein Bjömsson forseta og Vilhjálm Þór á sinn
fund og vildu vita hvernig mál þessi horfðu við, frá þeirra sjónar-
miði. Birtu þeir viðræðurnar á þeim fundi að nokkru í blaðinu
New York Times, 26. ágúst og
voru þær á þessa leið í íslenzkri
þýðingu:
Fyrirsögn fréttarinnar var:
“ísland krefst, að herstöðvun-
um sé skilað.” En greinin er
þannig:
“Sveinn Björnsson, forseti Is-
lands og Vilhjálmur Þór, utan-
ríkismálaráðherra, áttu fund
með fregnritum í Bandaríkjun-
um í dag og létu ákveðið í ljós
þá skoðun sína, að fyrir íslandi
vekti alt annað en að veita
Bandaríkjunum varanlegt leyfi
til herstöðva.
Það var yfirleitt skilningur
manna hér með komu þessara
fulltrúa íslenzku þjóðarinnar á
fund Roosevelts forseta, að rætt
mundi verða um möguleíka á því
og samkomulags leitað um, að
Bandaríkin hefðu að stríði loknu
not einna eða tveggja af þeim
herstöðvum, er gerðar höfðu ver-
ið á íslandi. En stjórnarfulltrú-
arnir íslenzku fullyrtu, að engin
krafa hefði verið um þetta gerð
af hálfu Bandaríkjastjómar.
“Vér erum einstaklingssinnuð
þjóð og við höfum ekki fyrir lýð-
ræði voru barist til þess að verða
ósjálfstæðari eftir en áður,”
sagði Mr. Þór, utanríkismálaráð-
herra. “Hugmynd vor er að eiga
land vort, hvern einasta þuml-
ung af því, og án nokkurra er-
lendra afskifta.”
Ráðherrann kvaðst sjá eftir
því að inn í umsagnir nokkra
“Ieiðandi stjórnmálamanna”,
hefðu hér ofist (mis)sagnir um,
að Bandaríkin mundu æskja
þess, að hafa yfirráð nokkra her-
stöðva á íslandi á friðartímum.
Mr. Þór gat ekki um hverja hann
ætti við. En það var haldið, að
hann ætti við ummæli senators
Kenneth M. Keller, demókrata
frá Tennessee og annara.
Sveinn Björnsson forseti lét
ánægju sína í ljós yfir vernd
þeirri, er ísland hefði í þrjú ár
notið, af hálfu herliðs Bandaríkj-
anna. Hann bætti við, að enda
þótt það væri óvanalegt, að
sjálfstætt ríki, fæli öryggi sitt
erlendu heimsveldi, hefði ísland
fundið, að traust sitt hefði ekki
brugðist á Bandaríkjunum og
það hefði í engum efnum orðið
fyrir vonbrigðum.
“Á sama tíma og ísland metur
vernd Bandaríkjanna mjög mik-
ils,” sagði Mr. Þór, “kvaðst hann
vona að fregnritunum dyldist
ekki, að afstaða sú, sem herliði
Bandaríkjanna hefði með samn-
ingi verið veitt á íslandi, hefði
verið ákaflega mikilsverð í hinni
geysilegu baráttu þess og hefði
bæði stytt hana og flýtt friði.
“í áminstum samningi,” sagði
Mr. Þór, “lofuðu Bandaríkin að
hverfa með herlið sitt undir eins
í lok stríðsins burtu úr landinu
og láta íslenzka þjóð og stjórn
eina um gerðir sínar.
“Eg hefi ekki eitt augnablik
efast um þetta. Eg veit að sá
samningur verður bókstaflega
haldinn. Þessvegna álítum við
óþarft að vera að hreyfa því, að
Bandaríkin ætli að fara fram á
það við ísland að hafa þar herlið
að stríði loknu.
“Mér er ánægja að geta sagt
ykkur, blaðamenn góðir, að til
íslandsstjórnar hefir engin krafa
verið gerð um þetta. Banda-
ríkjastjórn hefir heldur aldrei
látið á sér heyra, að fyrir henni
| vektu hernaðarleg yf irráð ann-
ara landa né nokkur landaá-
sælni.”
Um að styrkja vinaböndin
milli íslands og Bandaríkjanna,
fórust Mr. Björnsson forseta orð
á þessa leið:
“Samband vort við Bandarík-
in er nú orðið víðtækara, en það
hefir nokkru sinni verið, hvort
sem viðskifti, menningu eða ann-
að áhrærir. Við kaupum nú
miklu meira frá Bandaríkjunum
en nokkru öðru landi. Mest af
æskulýð vorum, sem aflar sér
mentunar erlendis, sækir hana
nú til Bandaríkjanna.
Þessu sambandi má ekki Ijúka
með stríðinu. Það er ósk vor að
það haldist og styrkist og verði
til æ aukinna viðskifta og vin-
áttu.”
Eftir komu Sveins Björnsson-
ar forseta til New York (um 29.
| ágúst) birtist ritstjórnargrein í
I New York Times um hann og ís-
, lenzka þjóð. Var stjórnmála-
, saga íslands þar rakin í fám orð-
^ um og starfsferill hins nýja for-
( seta, áður en hann tók við for-
setaembættinu. Fór ritstjórinn
mjög hlýjum orðum um land og
þjóð og íslenzka Bandaríkja-
þegna en gleymdi okkur Canada-
mönnum! í lok greinar sinnar,
tók ritstjórinn upp orð Vilhjálms
Þór um að Það hefði ekki verið
stofnað lýðveldi á Islandi til
þess að landið yrði ófrjálsara
eftir en áður, og sagði um þau,
að svona ættu Iýðfrjálsir menn
að tala! Virðist af öllu þessu
mega ráða, að nokkuð hafi þótt
til foringjanna að heiman koma.
Verður á sama tíma Ijóst, af því
sem hér hefir verið bent á, að
ísland og Bandaríkin muni þá
eina samninga gera, sem báðum
löndum og bandaþjóðunum eru
fyrir beztu. Það er eina svarið
sem að svo stöddu er hægt að
gefa kunningjunum við spurn-
ingu þeirra.
Það var 24. ágúst, sem við
Einar Páll Jónsson ritstjóri Lög-
bergs lögðum af stað með C.N.R.
lest til New York. Hinir New
York fararnir, séra Valdimar Ey-
lands, Hannes Pétursson og
Grettir Jóhannsson fóru einum
þrem dögum áður og flugu; það
er nú að fylgjast með framför-
unum. Ferðin með C.N.R. gekk
vel og viðstöðulaust alla leiðina.
Aðeins 20 mínútna bið í Toronto,
meðan skift var um lest, og að
tveim dögum og tveim nóttum
liðnum var til New York komið.
Var það laugardagskvöldið 26.
ágúst. Á leiðinni til Toronto bar
ekkert nýtt til tíðinda. Eftir að
út úr Manitoba kom, var ekkert
að sjá merkilegt á leiðinni. —
C.N.R. brautin liggur langt fyrir
norðan Port Arthur, gengnum
karga skóg og óbygð, alt þangað
er til borgarinnar Sudbury kem-
ur, að minsta kosti. Eg hélt
aldrei að Ontario væri svo óbygt
og þótti mér þarna ólíkt yfir að
líta og ljótara og myrkara, en í
hinum víðfeðmu og víðsýnu
Sléttufylkjum vestra. Stríddi
eg Ontario-búum á þessu sem
með voru í ferðinni og sagði eitt-
hvað í þá átt, að aumingja On-
tario-búamir ættu að flytja sig
burtu af þessum refilstigum og
vestur, þar sem sól og birta biðu
þeirra. Ontario-félagarnir brostu
í kamp og sögðu að eg mundi
bráðum sjá fegurra land í suðri;
auk þess þræddi járnbrautin ó-
bygðina og langt nokkuð í norð-
ur væru námahéruðin í Ontario.
SAGÐUR “MISSING’
FERÐAMINNINGAR
Soffoníasar Thorkelssonar
Ingi Erickson
Það bar við í mínu ungdæmi,
að búalýðurinn horfði upp úr
torfristu og votabandi á yfirreið-
ar skrautklæddra höfðingja, sem
þeystu framhjá í fríðum flokk-
um og við dáðumst að þessari
glæsimensku. Einstaka sinnum
voru Vestur-íslendingar með í
námshæfileikum gæddur. Auk
þess leynir það sér ekki að hann
hefir mikið lesið af góðum ís-
lenzkum bókum, sézt það bezt af
hinum mörgu tilvitnunum í
“Ferðamiriningunum”. — Hvar
sem hann ferðast um ísland kann
hann skil á sögu héraðanna og
getur greint frá þeim dáða
drengjum er gerðu garðin fræg-
an, mun hann hafa ágætt minni.
Þeim hjónum, Mr. og Mrs. I.
S. Erickson að Árborg, Man., hef-
ir borist sú sorgarfregn að þessi
! ungi og efnilegi sonur þeirra,
hafi eigi komið fram eftir sjó-
| orustu er hann tók þátt í eigi
alls fyrir löngu. Hami er eini
sonur þeirra hjóna. Ingi var
! firðritari í sjóher Canada. Hann
I var fæddur að Árborg, Man.,
j 1923, gekk þar á skóla og einnig
! á verzlunarskóla í Winnipeg. —
Faðir hans var með Lord Strath-
1 cona herdeildinni í fyrra verald-
ar stríðinu á Frakklandi. Auk
foreldranna á Ingi þrjár systur:
Emily, hjá Trans-Canada Air
j Lines, Winnipeg, og Esther og
^ Helgu í heimahúsum.
Einn félaganna sneri sér nú að
mér og sagðist koma frá Winni-
peg. Sagðist hann oft hafa
j þangað komið og sér sýndist
borginni ekkert hafa farið fram.
I Eg kannaðist við þetta, en sagði
j þann skapadóm lagðan á Winni-
| peg og vestri fylkin af Ontario,
! sem enn tækist að halda í þann
| iðnað, sem Winnipeg bæri, eins
; og framleiðslu búnaðaráhalda
i vesturlandsins. Sú framleiðsla
j ætti að öllu eðlilegu að vera í
j Winnipeg. Hún væri “gullna
■ hliðið” að auði vesturlandsins,
en ekki Toronto eða Montreal.
En eystri borgirnar, sem leið
iðnaðarins lokuðu hjá sér, stæðu
I Winnipeg og byggingu vestur-
i landsins blátt áfram fyrir þrif-
um. Þetta er gömul saga, en
ávalt ný og tímabært mál, unz
augu borgara landsins opnast
fyrir því, að sameiginlegir hags-
munir sé þjóð og landi fyrir
beztu.
En úr því að til Toronto var
komið, skorti ekki fagurt land
yfir að horfa. Frá þeirri borg og
' austur yfir Niagara-skagann og
reyndar yfir þvert New York-
ríkið, er eitt hið auðnulegasta og
íegursta land að líta, sem maður
geturf hugsað sér. Bærinn Ham-
ilton og valllendurnar umhverf-
is hann með strikbeinum gróð-
urröðum aldina og annars ágæt-
is ofan og norður að Ontario-
vatni, er, af lestinn að sjá, bæði
undra blómlegt og fagurt hérað.
Á lestinni frá Toronto og aust-
ur var þröng mikil, svo að varla
fékst sæti. En þeir sem þau
höfðu, sýndu hinum þann bróð-
urkærleika, að skiftast á um
þau. Sögðu menn mér, að þann-
ig væri það oftast á lestum syðra.
Þó máltíðir væru seldar á lest-
inni, var borðstofunum oftast
lokað áður en helmingur far-
þega hafði matast. Allur helm-
ingur farþega voru hermenn og
konur í herþjónustu. Til New
York-borgar komumst við nú
samt heilu og höldnu. Á stöð-
inni þar mættu okkur Hannes
Péturson og Grettir Jóhannsson.
Kom sér það betur, að minsta
kosti fyrir mig, sem aldrei hafði
í stærstu borg heimsins áður
komið og er óvanur ferðalögum
og óforsjáll um flest þeim til-
heyrandi. Hefði eg ef til vill
legið úti, eða verið settur inn,
fyrir alt sem eg vissi, ef kunn-
ingjarnir hefðu ekki séð betur
fyrir. Hentumst við svo í bíl af
stöðinni til Savoy-Plaza, en það
er annað stærsta hótel í New
York og túrista gistihús mikið.
Þar höfðu félagar okkar frá Win-
nipeg haft aðsetur og fyrirbúið
okkur verustað. Var þá síðla
kvölds og geymdum við til næsta
morguns, að sjá okkur nokkuð
um. (Meira í næsta blaði).
förinni. Okkar eigin heldri Margir kaílar bókarinnar eru af-
menn þektum við: prófasta, j burða vel skrifaðir svo sem frá-
lækna, sýslumenn og kaupmenn, i sögnin um landgöngu brezka
en þessir Vestmenn höfðu á sérjhersins 1 Rvík °§ morgunhug-
yfirskin æfintýranna, því þeir! leiðinSarnir á Akureyri. Leynir
j það sér ekki að maðurinn hefir
bæði óvenjulega skarpa athygl-
isgáfu, lipra frásagnarhæfileika
og að inniupplag hans er ofið
talsverðri skáldhneigð.
Sem dæmi um hvað heppilega
er víða komist að orði vil eg til-
komu frá undralandi auðs og
framfara. Þeim svipaði nokkuð
til sveinsins úr koti karls, sem
þjóðsögurnar gerðu að konungi
og mikilmenni í draumlöndum
skáldanna. Þeir vissu líka af
því, sumir hverjir, að Ameríka
hafði reynst þeim auðnuvegur og j ^æra frásögn höfundarins um
þeir sjálfir höfðu brotið sér fyrstu endursýn á ættsveitinni.
brautir til auðs og frama í Vín-
landinu góða. Þeir voru borgin-
“Af Hámundarstaða hálsi sézt
inn í Svarfaðardal og fram í botn
mannlegir og sérumnægir eins.hans að vestan. Fagur sýndist
og höfðingjum sæmir en ein- mér hann þá og blómlegur í
hvernvegin smeygði sú hugsun
sér inn í vitund vora, að þessir
frændur vorir að vestan, litu á
okkur hina heimsku heimaln-
inga, sem hálfgert vanmetafé er
yndu sér bezt við framfaralaus-
an kotungsskap í eilífri torfristu
og votabandi. Endrum og sinn-
um skrifuðu þessir langferða-
menn bækur eða ritgerðir um
ættlands heimsóknir sínar. Það
leyndi sér ekki, í þessum skrif-
um, að þeir litu niður á okkur og
Iandið. ísland í þeirra augum
var að blása upp, andlega og
efnalega, það var kríusker sem
ætti að leggjast í eyði, jafnvel
þessi litlu framfaraspor, sem þar
mátti líta voru öll í óráði stigin
og gátu sízt orðið landinu og
þjóðinni til gæfu í framtíðinni.
Frá Vesturheimi andaði kalt til
ættlandsins, í þá tíð og heima-
þjóðin tók ekki þessu aðkasti
með þögninni. Þá fóru fá vinar-
orð á milli frændanna yfir hafið.
Þegar Vestmaðurinn fór háðs-
skrúði gróandans. Eg trúi þeim
vel, sem segja að hann sé falleg-
asti dalurinn á Islandi. Það
prýðir líka óvenju mikið að sjór-
inn liggur upp að aflíðandi háls-
inum og víkin Dalvík, með f jölda
reisulegra húsa. Eg var aðeins
19 vetra er eg flutti úr dalnum,
en þó sóttu nú endurminning-
arnar að mér. Þó æfi mín þar
væri stutt, þá vill hún ekki fyrn-
ast mér. 1 þetta sinn kom í hug
minn vísa eftir löngu liðinn
sóknarprest minn, sem fermdi
mig, séra Tómas Hallgrímsson á
Völlum.
Dalur, þú mitt yndi alt,
alt sem eg hef þegið
hjá þér, bæði heitt og kalt.
í huga mér er vegið.
Eg leið þar ag naut. Þoldi bæði
heitt og kalt eins og séra Tómas.
En hvað um það — mér mun
ætíð þykja vænna um Svarfað-
ardal en nokkurn annan blett á
legum orðum um kotborgarskap-1 íslandi.
inn á íslandi, blés dalákarlinnj Hér er í gagnorðu og látlausu
frá sér golunni og fullyrti, að máli lýst tilfinningum heimfar-
það væri sízt betra í henni Ame-
ríku.
Nú er þessu öllu snúið á betri
veg um samlyndið. Efnamenn
úr Winnipeg fara í göngur út á
íslandi og eru hinir “kompan-
legustu”. Ágætismönnum er
boðið í heimsókn til beggja land-
anna. Við syngjum hver öðrum
lof við hátíðleg tækifæri og nú
er svo langt gengið að íslending-
ar hafa krossfest (fest krossa á
ans; horft yfir æfileiðina, í daln-
um og út úr dalnum, í ljósi
dagsins með því norræna jafn-
aðargeði sem fegrar og felur
ekki svipmyndir minninganna í
sjóði ellinnar. Það er altaf vandi
að lýsa eigin tilfinningum svo úr
því verði ekki annaðhvort ó-
hljóðs upphrópanir, væmið kjök-
urskvak eða kaldhamrað stál.
Hvergi eru viðkvæmnis málin
rædd af meiri list en í fornum
ætlaði eg auðvitað að segja)| íslendinga sögum, einmitt af því
nokkra dáyndis drengi hér'að þar er svo fátt sagt en svo
vestra.
Nú hafa líka þau undur gerst
að Vestur-Islendingur hefir
skrifað ágætar ferðaminningar
frá íslandi. En svo skýrast megi
hvað eg á við með góðum ferða-
minningum vil eg taka það fram,
að engar ferðalýsingar ná til-
gangi sínum, nema þær séu:
skemtilega skrifaðar; að þær
sýni samúð með þjóðinni sem
þær lýsa; að glöggskygnri en for-
dómalsuri athyglisgáfu sé þar
beitt til upplýsingar á viðfangs-
efnum, og að höfundurinn hafi
sæmilega þekkingu á fortíð lands
og þjóðar.
Þegar ferðasögukaflar Soff-
aníasar birtust í Heimskringlu
voru þeir með áfergju lesnir af
öllum íslendingum, sem eg þekti
til. Þeir voru líka mjög skemti-
lega skrifaðir; frásögnin rann
fram létt, hiklaust og eðlilega í
ágætum alþýðustíl. Eg þekti
höfundinn þá ekkert persónu-
lega og eg skal fúslega játa að
mér kom það nokkuð á óvart að
happasæll fjársýslumaður frá
Winnipeg, sem engrar skóla-
mentunar naut í æsku, hefði ráð
á þvílfkri ritlægni. Seinna komst
eg á snoðir um að hann hafði
tekið að nema íslenzku á efri ár-
um undir handleiðslu einhvers
hins bezta íslenzkumanns vest-
an hafs. Hefir þessi kennari
fullyrt að Soffanías sé ágætum
mikið gefið til kynna.
Það er annars einkennilegt
hvað lítið bólar á vestur-íslenzku
í bókinni, svo innleitin sem hún
þó annars er í málfar vort hér
vestra. Annars hata eg, af heil-
um hug, smágrúskið í öllu rit-
rýni og segi með hagyrðingnum.
(H. Þ.):
“Þó að frá þér fló á beit
finna kanske megi,
þessa fjandans lúsaleit
liðið get eg eigi.”
Það er bersýnilegt að Soffan-
íasi þykir vænt um landið og
þjóðina og ber því samhygð með
henni bæði í framsókn og erfið-
leikum. Honum veitist því auð-
velt að setja sig í spor bóndans
sem sér framtíðar túnið sitt og
framtíðarbæinn sinn í draumsýn
ný-yrkjans og getur gert sér
grein fyrir erfiðleikunum sem
standa í vegi þess að draumur-
inn verði að veruleika. Það skil-
ur engin afrek bóndans fyf en
honum græðist góðhyggja bróð-
urþelsins til brautryðjandans,
sem leitar fram jafnvel í undan-
haldi. Þá fyrst fáum við skilið
að sigrarnir mælast ekki í áföng-
um heldur verða þeir að miðast
við mergð og hæð erfiðleikanna.
Þessi klakahöggs maður úr
Svarfaðardal, sem komst í álnir
hér vestra, gleðst yfir hverri
hríslu, sem er gróðursett, fyrir