Heimskringla - 20.12.1944, Blaðsíða 4

4. SÍÐA
HEIHSKRINGLA
WINNIPEG, 20. DES. 1944
||cimskritt0la
(Stofn ut 1»U)
Kemur út á hverjum miðvikudegi.
Eigendur: THE VIKING PRESS LTD.
853 og 855 Sargent Avenue, Winnipeg — Talsími 86 537
Verð blaðsins er $3.00 árgangurinn, borgist fyrirfram.
Allar borganir sendist: THE VIKING PRESS LTD.
öll viðskiftabréf blaðinu aðlútandi sendist:
Manager J. B. SKAPTASON, 853 Sargent Ave., Winnipeg
Ritstjóri STEFAN EINARSSON
Utanáskrift til ritstjórans: •
EDITOR HEIMSKRINGLA, 853 Sargent Ave., Winnipeg
Advertising Manager: P. S. PÁLSSON
“Heimskringla" is published by and printed by
THE VIKING PRESS LIMITED
853-855 Sargent Avenue, Winnipeg, Man. — Telephone 86 537
WINNIPEG, 20. DES. 1944
Vopnaburður og Jólahald
Jólin, sem innan skamms fara í hönd, eru sjöttu stríðsjólin í
óslitinni röð. Getur nú varla hjá því farið, að það sé alvarlegt
umhugsuanrefni kristnum mönnum. Þetta yfirstandandi stríð, er
eitt hið géigvænlegasta, er sagan getur um, þó engum þeirra sé bót
mælandi. Og hvernig fara á að því að samrýma þau jólaboðskapn-
um, munu fæstir geta gert nokkra grein fyrir. Það er alment svó
skilið, að jólaboðskapurinn og friðarhugsjónin séu natengd, enda
hefir það verið boðað heiminum í nærri tvö þúsund ár. Það má
auðvitað segja, að þetta sé ekkert nýtt, stríðin hafi verið mann-
kyninu óheilla fylgja og það sé hætt að láta sér við það bregða.
Þetta er satt. Það mun lengi mega leita, ef finna á eitt einasta ar
í allri sögu kristninnar, sem kristnir menn hafi ekki átt í stríði.
En það dregur ekkert úr ægileik þeirra nú og ætti því fremur sem
stríð eru stórfenglegri og hræðilegri en fyr að blása mönnum því
í brjóst, að loknu þessu stríði að binda enda á þau, alls vegna og
ekki sízt ef við ætlum að halda áfram að telja okkur kristið fólk.
Við höldum jól, friðarhátíð, á hverju ári í minningu um
fæðingu þess manns, sem bræðralag manna boðaði í stað stríða.
Oss er að vísu efi í huga nú að jólaíhald hafi verið siður kristinna
manna einna. Á Norðurlöndum héldu forfeður vorir jól, og meira
að segja á fslandi, fyrir kristni. ÍSjálft orðið jól, ætla fróðir menn
dregið af einu heiti Óðins, Jólnir). Og hún var þeim fagnaðar- og
gleðihátíð, hátíð bræðralags og friðar, eins og hún auðvitað var
hjá þeim eftir að þeir tóku kristni, er enn og ætti ávalt að vera.
Hugmyndin var of dýrmæt til að gleymast, hvort sem við köllum
hana kristna, eða eitthvað annað, sem minst gerir til. En hvernig
stendur þá á gleymsku manna að rækja hana ekki betur í verki
en gert er? Hér hefir farið eins og um svo margt annað er að
velferð og eflingu menningar lýtur, að stór hópur manna fylgir
því aðeins af yfirdrepsskap, vegna þess, að það er eyrir úr vasa
fáeinna, að létta oki af fjöldanum. Þetta endurspeglast í þjóðlíf-
inu langt um betur, en bræðralag og kristindómur og mun hverjum
auðsætt vera er á það er minst.
Islendingar urðu fyrstir manna til að leggja niður vopnin.
Með stofnun atþingis og hvernig þeir tóku við kristni, hugsuðu
með öðrum orðum í veraldlegum og andlegum málum sem aðrar
þjóðir leiða enn út í stríð, sýndu þeir ótvírætt að þeir trúðu á
frelsi og biæðralag. Það útilokaði ekki að vísu, að stundum yrði
þröng á þingi. En það bar ótrúlega skjótt ljós merki þess, hvert
stefnt var, að stefnt var að því, að ráða ágreiningsmálum sínum
til lykta á annan hátt en með vopnum og eins og skynsömum
mönnum sæmdi. Ekki verður þeim þó neitað um að ihafa verið
víkingar! En þeir voru kappar andlega talað einnig, og eru enn!
Það er deilt enn á fslandi, en með pennanum, sem þó oft kunni að
verða skeinuhættur mönnum og skoðunum, er annað en stríð.
Afstaða þeirra þar, er ólík flestra annara þjóða. Þeim hefir ekki
tiltakanlega verið viðbrugðið fyrir trúrækni, en þeir hafa í því
máli, sem hér um ræðir, nálega einir þjóða sýnt trú sína í verkinu,
eins og Kristur bauð, og hafa í því efni ekki einungis látið bræðr-
um sínum hvar sem eru eftir góðan arf, heldur öllum heimi.
Nú fara jólin í hönd. Við reynum að muna aðalatriði þeirra
og fagna þeim. Börnin eru farin fyrir löngu að hlakka til þeirra.
Þau megum við ekki svifta þeim. Þeim heyrir framtíðin til og
hugsjónir Ihennar. Við hinir eldri, sem bræðralagshugsjónina
höfum sent út á flæðarflaustur, getum iðrast synda vorra, þó seint
sé, en í þeirri von samt, að bæta ráð okkar og heita því, að vinna að
því að stríð verði ekki framar háð og enginn þurfi að halda jól í
skotgröfum.
ÍSLENZKT SÖNGKVÖLD
Eggert Stefánsson söngvari,
sem stáddur er í Winnipeg, efndi
til íslenzks söngkvölds s. 1. mið-
vikudag. Var söngurinn vel
sóttur og vel rómaður af áheyr-
endum. Þeir sem ekki vissu, að
íslenzkir söngvar einir yrðu
sungnir, voru að vísu ekki sem
ánægðastir að ekki skildu vera
með nokkur útlend lög eftir
heimsfrægu tónskáldin. En það
stóð aldrei til, að sungið yrði
neitt eftir þau.
Eggert var aðeins að draga at-
hygli íslendinga að því, að þeir
ættu eins fagra þjóðsöngva og
gamla sálma og aðrar þjóðir. Að
sjálfsögðu túlkaði hann þá frá
listarinnar sjónarmiði, en fylgdi
ekki hvernig sungnir kunna að
vera í kirkju. Það er bjargföst
skoðun Eggerts, að það þurfi
ekki að fara til annara landa,
t. d. ítalíu, til að finna eins gott
og það sem boðið er þar sem
gamlir þjóðsöngvar (aria antic).
Slíkt bæri að ósynju vott um
minni máttarkend hjá Islending-
um, að halda að alt þurfi til er-
lendra að sækja. Hann ætti
nokkuð að hafa fyrir sér í þessu,
eftir að hafa fengist við söng-
mentir í nærri aldarfjórðung í
þeim löndum, sem þar standa
mjög framarlega.
Lögin sem Eggert söng voru
tiltölulega auðveld fyrir söng-
garp, enda voru þau af mýkt og
fimi sungin. Á söngkrafta reyndi
ef til vill aðeins í Sverrir kon-
ungur, með lagi Sveinbjörns
Sveinbjörnssonar enda var það
bezti söngur kvöldsins. Annað
gott lag var á söngskránni við
kvæði Eggerts Ólafssonar: ís-
land ögrum skorið. Er lagið nýtt
og eftir Sigvalda Kaldalóns; er
sagt að það hafi útbreiðst mjög á
síðari tímum heima, sé jafnvel
farið að syngja það í samkomu-
lok, í stað Eldgamla ísafold, enda
full von til.
Nokkur af lögunum sem sung-
in voru, hafa hér ekki áður verið
sungin svo sem sálmalögin. Ekki
veit maður hvað í þau hefir þótt
varið, þó vel hljómuðu hjá
söngvaranum, en líklegt er að
almenningur þurfi að kynnast
þeim betur til að skilja hlutverk
þeirra í sögulegri þróun íslenzkr-
ar söngmentar. En það var
meðal annars það sem fyrir
Eggert vakti með hinu íslenzka
söngkvöldi. •
Einhverntíma áður en Eggert
fer héðan hefir hann ákveðið að
lesa upp úr hinni góðu bók sinni:
Island — fata morgana, eða Is-
land hillingalandið. Er sú bók
hans óslitinn ástaróður til Is-
lands, ágætlega skrifuð og hefir
fengið ágæta dóma. Munu marg-
ir bíða með óþreyju þess kvölds,
sem söngkvöldsins og hvers
kvölds, sem kostur gefst á að
hlýða á Eggert, hvort sem hann
syngur eða les skrif sín.
ÁN KJÖLFESTU
Eftir Guðrúnu H. Finnsdóttur
Hildur Dalmann smeygði sér
hægt og hægt út úr mannþröng-
inni, sem þyrptist kringum búð-
arborðið, þar sem seldur var
glysvarningur til að skreyta með
jólatré. Allir þeir, sem hætta
sér inn í ösina í Eatonsbúðinni
síðdegis á Þorláksmessu, vita
vel, á hverju þeir eiga von. Ef
einhverjir af þeim, sem ruddust
þarna uip í þrönginni, ráku sig á
Hildi eða hröktu hana til hliðar,
brosti hún og þakkaði sínum
sæla, í huganum, fyrir að hún
hafði, svona á síðustu stundu,
náð í alt, sem hana vanhagaði
um, til að skreyta með jólatréð,
sem hún ætlaði að lauma inn til
Donnu litlu annað kvöld.
Og einhver leikföng urðu að
fylgja trénu frá Santa gamla.
Næst lá þá fyrir henni að kom-
ast inn í leikfangadeildina, ef
eitthvað fengist þar ennþá af
snotrum barnagullum, sem gætu
glatt þetta litla, föla og fjör-
lausa barn, er sat of hæglátt og
hljótt og starði þreyttum augum
út í bláinn. Það skar Hildi í
hjartað að sjá þessa uppgjöf í
barnsandliti. Donna hafði ekk-
ert frískast, síðan hún kom heim
af sjúkrahúsinu; ef nokkru mun-
aði, leit hún ver út.
Hildur skoðaði kynstrin öll af
leikföngum, en ekkert fann hún,
sem henni geðjaðist að, enda var
nú sjálfsagt búið að velja úr
þeim öll þau fallegustu. Alt í
einu kom Hildur auga á nokkrar
brúður, sem stóðu brosandi inn í
glerskáp. Þær voru fallegar og
ósjálfrátt brosti Hildur til þeirra.
Hún keypti þá sem henni þótti
fríðust, Ijóshærða, bláeygða,
með löngum augnáhárum og
augum sem lokuðust þegar hún
var lögð út af. Hún gat setið og
staðið, og hvíti kjóllinn hennar
var úr fínasta híalíni. Ef nokk-
uð gat látið Donnu brosa, þá var
það þessi brúða, sem var svo
brosmild og ljúf á svip. Og Hild-
ur ætlaði sjálfri sér þá jólagjöf,
að sjá aftur gleðileiftur í augum
Donnu litlu og bros á vörum
hennar.
Alt í einu var gripið þýðlega í
handlegginn á henni og Þorgerð-
ur Hólm heilsaði henni brosandi
og sagði:
“Eg hélt að þú værir ein af
forsjálu meyjunum og keyptir
ekkert á síðustu stundu.”
“Eg vissi ekki fyr en í dag að
mig vanhagaði um þetta smá-
ræði, sem eg var að kaupa hér”,
svaraði Hildur. “Ef þú ert búin
að verzla, þá skulum við komast
út úr þessari ös og þú kemur svo
heim með mér fyrir kvöldmat.”
“Þakka þér fyrir Þorgerður,
en því miður hef eg ekki tíma
til þess núna. Það er orðið fram-
orðið og eg þarf að koma við í
kjötmarkaði til að kaupa fugl til
jólanna og svo verð eg að ná í
jólatré einhversstaðar og koma
því heim.”
“Það nær þá ekki lengra,”
svaraði Þorgerður, “en við get-
um þó orðið samferða nokkurn
spöl af leiðinni. Þú ert líklega
Hildur að hugsa um gömlu
mennina, sem búa í sama húsi og
þú leigir í. Ætlar þú að hafa
jólatréssamkomu eða einhvers-
konar glaðning fyrir þá?”
Hildur hló við, um leið og hún
svaraði:
“Nei, nei, eg lofa nú gömlu
körlunum að vera í friði og eg er
ekkert að tylla mér á tá framan
í þá, eg er ennþá hreinferðug og
heiðarleg piparmey í hugsunum,
orðum og gjörðum, enda eiga
gömlu mennirnir skyldmenni og
vini, sem hugsa um þá núna á
jólunum. En það er fátæk, ein-
mana og ráðalaus kona með 2
ung börn þarna í húsinu og mað-
ur hennar er í stríðinu. Þessi
litla fjölskylda er mér áhyggju-
efni fyrir margra hluta sakir.
Börnin eru bæði iheilsuveil. Bob
er að vísu ekki veikur en lítur
illa út, litla stúlkan, Donna, hef-
ir legið veik og er nú fyrir
nokkru síðan komin heim af
spítalanum og eg er hrædd um
hana. Móðir þeirra virðist ekki
vera fær um að mæta kringum-
stæðunum. Lffið sýnist vera
henni ofurefli vesalingnum.”
“Já svona kringumstæður
sverfa nú að,” sagði Þorgerður
hægt, “þegar þar við bætist svo
óvissan og óttinn, um aifdrif
'manns hennar, sem fylgir þess-
ari konu að öllum líkindum eins
og skugginn hennar, þá þarf hún
nú að hafa breitt bak til að bera
þetta alt með jafnaðargeði.”
“Eg hefi enga reynslu til að
dæma um þessi mál, en —”
Hildur þagnaði í miðri setningu.
“Það getur sjálfsagt enginn,
að óreyndu, ímyndað sér hvers
konar sýnir bera stundum fyrir
innri augu hermanns konunnar,
hverskonar spurningar ólga í
huga hennar og hverskonar
'hljómar hringja í eyrum hennar.
Eg dáist að því, hvað þessar kon-
ur eru kjarkmiklar og þolgóðar.
Þær eru furðu fáar, þegar á alt
er litið, sem láta kringumstæð-
urnar yfirbuga sig, missa fót-
festuna og gefast upp, eða reyna
að leggja á flótta frá sjálfum sér.
Við getum eitt gjört, til að hjálpa
þessari aumingja konu, Hildur.”
“Eg hefi verið að reyna að vera
henni hjálpleg, eg hef að minsta
kosti oft litið til með börnunum,
til að gefa henni frístundir til að
fara út og létta sér upp. Eg ef-
ast nú samt um að það hafi orðið
henni hjálp,” sagði Hildur þur-
lega.
“Fær hún reglulega meðgjöf-
ina frá stjórninni fyrir sig og
börnin?”
“Það er alt í góðu lagi,” svar-
aði Hildur, “auk þess fær hún
hluta af kaupi manns síns, sem
er að vísu engin stór upphæð,
því hann er óbreyttur hermað-
ur.”
“Með ráðdeild og mikilli spar-
semi er hægt að komast af með
þetta, en börnin þurfa mikils
með, þar gætum við létt undir
með henni að einhverju leyti.
Ef hún er voðalega niðurbeygð
og kjarklítil þá reyndu að styðja
hana með því að tala kjark í
hana.”
“Það hefi eg nú verið að reyna
stundum, en eg hefi ef til vill
ekki skilið til fulls ástandið. Þú
ert svo skilningsgóð á þessum
sviðum,” svaraði Hildur dræmt.
Þorgerður leit snögglega til
Hildar um leið og hún sagði, og
lagði áherzlu á orðin:
“Eg skil að minsta kosti hug-
leysið Hildur.”
“Einmitt það Þorgerður! Eg
vildi óska að fleiri væru þung-
lega þjáðir af samskonar hug-
leysi og gengur að þér.”
“Eg var svo ung og óþroskuð,
þegar fyrra stríðið skall á og nú í
þessu yfirstandandi stríði, finn
eg það æði oft, að hugleysið
Ihefir ekki elzt alveg af mér,”
sagði Þorgerður.
“Hefir þú fengið fregnir af
syni þínum nýlega?” spurði
Hildur.
“Já, Sæmundi leið vel og hann
var hress í huga í síðasta bréf-
inu, sem hann skrifaði mér,”
sagði Þorgerður og brosti glað-
lega til Hildar.
“Altaf er Þorgerður söm við
sig, æðrulaus og fátöluð um sína
hagi,” Ihugsaði Hildur, en upp-
hátt sagði hún:
“Eg vona að þetta stríð fari að
taka enda og Sæmundur verði
kominn heim til þín um næstu
jól.”
“Það vona eg nú líka. Vonin er
kjölfestan okkar núna, á meðan
við eigum von, erum við ekki
alslaus. Það má enginn tapa
trúnni á lífið, missa trúnaðar-
traustið til guðs og góðra manna.
Við getum ekki horft vonglöð-
um augum út í heljarmyrkur
þessara tryldu tíma, en við meg-
um ekki»láta okkur sortna svo
fyrir augum, að við sjáum ekki,
að ennþá lýsa mönnunum hin
björtu blys mannvits og mann-
kærleika, göfugmensku og hug-
prýði. Á þau blys mæna augu
framtíðar vonanna. Við, sem
göngum núna óstyrkum fótum
og völtum á rústum hruninna
mannfélags halla, ættum að
reyna að hækka og stækka við
Ihverja raun og vaxa að viti og
skilningi á hinum sönnu verð-
mætum lífsins. Jörðin grær
sára sinna, síðar meir og frá
gröfum miljónanna leggur ilm
af grænu grasi. Eg lifi í voninni
um það, að frá hugSunum og
gjörðum þeirra lifandi leggi líka,
með tíð og tíma, gróðrarilm um
manniheima.”
Þorgerður stansaði snögglega
og sagði:
“Eg gleymdi mér alveg, hugs-
aði eg upphátt. Við erum komnar
að vegamótunum. Úr því þú hef-
ir ekki tíma til að koma heim
með mér núna, þá þætti mér
vænt um ef þú vildi koma ann-
aðkvöld. Eg held ennþá fast við
gamla íslenzka siðintt, að hafa
heitt hangikjöt á borðum á jóla-
nóttina. Eg er ein og þú værir
að gera góðverk með því að eyða
með mér kvöldinu.”
“Mig langar ákaflega mikið
til að koma yfir til þín Þorgerð-
ur, ef jólaleikurinn minn gengur
að óskum, þá get eg komið. Ef
alt fer á annan veg, en eg ætla,
þá verð eg bundin heima og verð
í slæmu skapi, vantrúuð á mann-
kostinn og mannvitið, tortrygg-
in gagnvart bróðurástinni og
missi líklega —í svipinn, trúna á
undramátt jólaihátíðarinnar til
að sveigja hugi mannanna inn á
hærri svið.”
“Hvaða ósköp liggur þessi
leikur þér þungt á hjarta. Þú
mátt ekki taka það of nærri þér,
þótt einhver smá mistök hendi
sig í fiðluleik.”
“Þessi leikur er sérstæður og
vegur þungt á metaskálunum í
huga mér.”
“Hvaða leikur er þetta? Eft-
, ir hvern er hann?”
j “Mig,” sagði Hildur og hló
hálf kímnislega.
“Hvað er þetta! Þú farin að
semja leikrit! Eg hafði enga
hugmynd um að þú fengist við
þesslháttar. Mig skal ekki undra
þótt mér fyndist þú vera annars
hugar í samtalinu áðan. Þú
hefir verið í skáldaþönkum,”
sagði Þorgerður glaðlega.
“Já, og það er nú auma á-
standið. Það er ekki tekið út
með sældinni að vera skáld.”
“Mig dauðlangar til að sjá
leikinn. Ef þú lofar mér að
koma, þá skal eg dáðst að leikn-
um, höfundinum og leikstjóran-
um.”
“Leikurinn er saminn fyrir
tvo leikendur og einn áhorfanda;
fleiri fá ekki aðgang. Hann á í
því sammerkt við alla jólaleiki
og jólasögur, að honum er ætlað
að leika á strengi tilfinninganna.
Ef þessi eini áhorfandi verður
ekki hrifinn af efni leiksins, þá
er öll mín andlega áreynsla unn-
in fyrir gýg, leikurinn dauða-
dæmdur og eg með sem leikrita-
höfundur.”
“Jæja góða. Þú ert eitthvað
að hjálpa þessari hermanns fjöl-
skyldu grunar mig. Gangi þér
alt að óskum annað kvöld og eg
vona að þú getir komið til mín á
jólanóttina.”
Þær kvöddust og hvor um sig
hélt heimleiðis.
★
Síðdegis á aðfangadaginn var
Hildur í óða önn að skreyta lítið
jólatré inni í herbergi sínu, sem
hafði verið stássstofan á dugg-
arabandsárum þessa gamla húss.
Stofan var viðkunnanleg og rúm-
góð, jafnvel þótt hún hefði verið
minkuð með því að afþilja bað-
herbergi og eldhús, sem voru nu
í rauninni aðeins skápar. En
Hildur kunni vel við sig í þessari
“íbúð” og hún var út af fvrir sig
og frjáls að lifa lífi sínu eins og
henni sýndist. Hildur litaðist
um í stofunni og henni fanst að
þetta iheimili sitt brosa við sér,
og alt í einu varð þessi óákveðna
tilfinning, sem hafði verið að ó-
náða hana í allan dag, að ákveð-
inni spurningu í huga hennar.
Hafði hún nokkurn rétt til þess
að ryðjast inn á heimili annarar
konu og láta sig varða einkamál
hennar? Hafa mennirnir ekki
rétt til að styðja þá sem veikari
eru á svellinu? Hún varð að
reyna að kippa í lag þessu heim-
ilishaldi, vegna þess fyrst og
fremst að hún var að nokkru
leyti ábyrgðarfull. Hún hafði
vorkent konunni og hvatt hana
til að fara út og lyfta sér upp. Ju
hún varð að reyna þetta jólatil-
hald, sem hún hafði verið að
undirbúa. “Vogun vinnur °é
vogun tapar.”
Tréð var nú alskreytt marg'
litum jólabjöllum, glitstrengj'
um, paradísarfuglum, englum og
jólastjörnum. Að síðustu vafð>
hún streng, með marglitum raf'
ljósum, um greinarnar og herú
á skrúfunni á fætinum.
aði hún að lauma inn til Donn
litlu í rökkrinu. Brúðan v£
vafin í hvítum silkipappír 0
sleði handa Bob ásamt hlýr
prjónapeysu inni í baðherberí
inu. Fötin hans voru snjáð 0
hálf götótt, svo honum ko>
peysan vel í kuldanum. Inni
fataskápnum hennar hékk rau‘
ur kjóll, sem hún hafði sauma
Donnu úr hlýjum ullardúk; hú
átti ekkert nema tötral'egar 0
skjóllitlar bómullardulur utan
sig. Á borðinu lá efni í kjól, se>
hún hafði ætlað Mrs. Robinso1
en nú efaðist Hildur um að hú
gæti fengið sig til að gefa henr
jólagjöf. 1 fyrrakvöld hafði hú
fengið svo mikla óbeit á henn
þegar hún, fyrir hendiní
'heyrði, að Mrs. Robinson var a
hugsa um að fara út, til a
skemta sér, en láta börnin verð
eftir ein heima á jólanóttin2
Þessi ístöðulausi einfeldning11
sýndist ekki fær um að athu£
það, að þessi lausunga lýður, seíl
hún var farin að flækjast mei
var á góðum vegi með að lei®
hana á glapstigu.
Aftur svall Hildi móður, Þe^
ar hún hugsaði um samtalið
símann. Hún hafði heyrt hver
orð, sem konan sagði, því símrl11
var í forstofunni framan vl<
dyrnar á stofu hennar. Raddla!
og háir ruddalegir hlátrar, PeS
er var að tala við hana gáfu ri
kynna hvaða tegund af marl11
hann var. Af svörum konu1111
ar gat hún ráðið í, að hann nafr
aðist að því, sem gamaldaa,
kreddum, að hún hikaði við a
fara út frá börnunum á jólan0
ina. Samt hálf lofaði hún Þ*
nú á endanum og sagði: “Já, 0 ^
mundi nú líta inn til þeirra,
hún verður heima.”
Þegar Hildur heyrði að það v3
ráðið á milli þeirra, að hún gellfj
börnunum í móður stað, ",j
hún því fyrir sér að hún S^-T
Mrs. Robinson það erfitt að
gefa Bob og Donnu. Ekki v
til neins að tala við hana. **
mundi óðara byrja að gráta
barma sér, skamma stjórniu3
fólkið heima fyrir, sem efc^
hugsaði um konur og börn h