Heimskringla - 03.01.1945, Page 7
WINNIPEG, 3. JAN. 1945
HEIMSKRINGLA
7. SIÐA
BóKAFREGN
Eggert Stefánsson: ís-
lands Fata Morgana. —
Víkingsútgáfan. Rvík.
1943.
Eggert Stefánsson, söngvari,
hefir gefið út bók í 200 eintaka
upplagi, er hann nefnir íslands
fata morgana — Ísland í hilling-
um, safn af ritgerðum, er hann
hefir samið, og hafa flestar birst
áður ýmist hér á landi eða er-
lendis.
Það mun stafa frá barnalær-
dómi, að eg set fata morgana
einlægt í samband við ferðalag
manns á eyðimörku, er þyrstur
og örmagna af þreytu sér í hill-
ingum rétt framundan sér græna
lundi með tæru uppsprettuvatni:
sanna paradís ferðamannsins. —
En !hann gengur og gengur og
græni lundurinn er altaf jafn
fjarri. Hann var aðeins fata
morgana — hilling. Hann er
vissulega til, en í löngum f jarska.
Islands fata morgana, ísland í
hillingum. Sannur titill að því
leyti, að hér er ísland séð í
draumsýn eins af sonum þess, er
þráir það í fegurð, eins og þyrst-
ur maður og örmagna þráir
græna lundinn og uppsprettu-
vatnið tæra í eyðimörkinni. -—
Eggert heyrir þeirri kynslóð ís-
lendinga, sem dreymdi og
dreymir um Island sfórt og glæst
með mikla menningu. Hann er
af hugarfari Einars Benedikts-
sonar og Helga Péturss, er vilja
láta anda íslands ráða heimin-
um og sveima yfir hverju vatni.
Oft hefir Eggert staðið sem ís-
lenzkur söngvari í erlendum ^
stórborgum og fundist á ákveðn-
um augnablikum, að hann væri
að leggja heiminn undir ísland.
En hvaða Island? Áreiðanlega
ekki hið raunverulega Island,
heldur Island drauma hans
sjálfs, Island hillinganna. Þeg-
ar hann er hér á landi, finst
honum alt smátt nema náttúra
landsins, finst hann sjálfur mis-
skilinn og einmiana. Island
veruleikans svarar á mjög ófull-
kominn hátt til íslands draum-
sýnar hans.
Því að fegurst og kærst og að
eilífu stærst
ertu í ást og í framtíðar vor-
draumum barnanan þinna.
Og nú hefir söngvarinn ritað
bók.
Trú og bjartsýni á framtíð Is-
lands er sálin í greinum Eggerts.
“Þegar við íslendingar vöknuð-
um morgun 20. aldarinnar og
þurkuðum stírurnar úr augun-
um, uppgötvuðum við, að alt. líf-
ið var fram undan, það þýddi
ekkert að líta til baka.” ....
“Svo rótgróin var trúin á, að
þjóðin sjálf, sem bygði landið,
gæti orðið rík, að hún bjó til
annað fólk, sem lifði samtímis
og þeir kölluðu huldufólk og var
það alt ríkt, átti gull og purpura
og alls konar gersemar eins og
útlendingarnir, sem hurfu. —
Huldufólkið hvarf líka inn í
björg, hóla og hæðir þessa hrika-
lega lands. — En mennirnir sem
vöknuðu morgun tuttugustu ald-
arinnar og teygðu úr sér móti
sólu hinnar nýju aldar, voru
INNKÖLLUNARMENN HEIMSKRINGLU
Á ÍSLANDI
Reykjavík—1.jl_Björn Guðmundsson, Reynimel 52
Antler, Sask........
Árnes, Man..........
Árborg, Man.........
Baldur, Man........
Beckville, Man.....
Belmont, Man........
Brown, Man.........
Cypress River, Man
Dafoe, Sask........
Ebor, Man...........
Elfros, Sask.......
Eriksdale, Man._...
Fishing Lake, Sask.
Foam Lake, Sask.....
Gimli, Man.........
Geysir, Man........
Glenboro, Man......
Hayland, Man.......
Hecla, Man.........
Hnausa, Mán........
Innisfail, Alta....
Kandahar, Sask......
Keewatin, Ont.......
Langruth, Man......
Leslie, Sask.......
Lundar, Man........
Markerville, Alta....
Mozart, Sask........
Narrows, Man._.....
Oak Point, Man.....
Oakview, Man-------
Otto, Man..........
Piney, Man.........
Red EÍeer, Alta....
Riverton, Man......
Reykjavík, Man.....
Selkirk, Man........
Silver Bay, Man....
Sinolair, Man.......
Steep Rock, Man....
Stony Hill, Man----
Tantallon, Sask.....
Thornhill, Man........
Víðir, Man.........
Vanoouver, B. C....
Wapah, Man.........
Winnipegosis, Man.
Wynyard, Sask......
ICANADA
................K. J. Abrahamson
.........'...Sumarliði J. Kárdal
.................G. O. Einarsson
...............Sigtr. Sigvaldason
................Björn Þórðarson
......................G. J. Oleson
..............Thorst. J. Gíslason
...........-....Guðm. Sveinsson
..................S. S. Anderson
...............K. J. Abrahamson
.........Mrs. J. H. Goodmundson
................,.Ólafur Hallsson
..................Rósm. Árnason
..................Rósm. Árnason
....................K. Kjernested
.................Tím. Böðvarsson
.................•...G. J. Oleson
.................Sig. B. Helgason
...............Jóhann K. Johnson
..................Gestur S. Vídal
...............Ófeigur Sigurðsson
...................S. S. Anderson
........... ...Bjarni Sveinssor,
.................Böðvar Jónsson
................Th. Guðmundsson
.....................D. J. Líndal
...............Ófeigur Sigurðsson
..................S. S. Anderson
.........:..........S. Sigfússon
................Mrs. L. S. Taylor
.....................S. Sigfússon
..... Hjörtur Josephson
.....................S. V. Eyford
..............Ófeigur Sigurðsson
................Einar A. Johnson
.............Ingim. Ólafsson
..................S. E. Davidson
...................Hallur Hallson
...............K. J. Abrahamson
............;.......Fred Snædal
_____________ Hjörtur Josephson
.................Árni S. Árnason
...........;...Thorst. J. Gíslason
....................Aug. Einarsson
...... .........Mrs. Anna Harvey
..................Ingim. Ólafsson
......................._.S. Oliver
...................S. S. Anderson
í bandaríkjunum
Bantry, N. Dak--------------------- E. J. Breiðfjörð
Bellingham, Wash..........__;„..Mrs. John W. Johnson
Blaine, Wash...................Magnús Thordarson
Grafton, N. Dak...................
Ivauhoe, Minn...................Miss C. V. Dalmann
Milton, N. Dak.........................B. Goodman
Minneota, Minn...............•„..Miss C. V. Dalmann
Mountain, N. Dak_____________________C. Indriðason
National City, Calif...John S. Laxdal, 736 E. 24th St.
Point Roberts, Wash...........i......Ásta Norman
Seattle, Wash......_J. J. Middal, 6723—21st Ave. N. W.
Upham, N. Dak-----------------------E. J. Breiðf jörð
The Viking Press Ltd.
Winnipeg Manitoba
Professional and Business
—== Directory -
OrFicE Phoni
87 293
Rks. Phoni
72 409
ÞYZKIR HERFANGAR I DIEPPE
Það er búið að gera svo við höfnina í Dieppe að hún er
talin nofhæf (í okt. s. 1.). Höfnin varð fyrir talsverðum
skemdum af völdum Þjóðverja, áður en þeir yfirgáfu borgina,
og eins af sprengjum bandamanna er þeir hófu þar ásókn
sína. Myndir af viðgerðum hafnarinnar hafa nú rétt nýlega
verið gefnar út til birtingar, — Myndin hér að ofan sýnir
fangaver þar um slóðir.
ekki hræddir. Með þeim skyldi j Ijósmynd af höfundi, og teikn-
ísland byrja að lifa.” Hann er ingu af ihonum á kápu eftir
stoltur af sigrum þeirra: líti
aldamótaæskan nú “út um
glugga sinn, getur hún séð, að
vilji og þor hennar hefir afkast-
að kraftaverki til lands og sjáv-
ar.” (ísland 20. aldar). Samt
deilir hann hart á þjóð sína, og
spyr fyrir hönd æskunnar: —
“Hvar voru hallir listanna? Höll
málaralistarinnar? Höll söngs-
ins? Hvar var hið margþráða
leikhús?” I greininni “Djúpir
eru Islands álar” þykja honum
hjartarslög Islendinga hæg og
treg, og hæðir hugleysi þeirra,
óg télur þá komast það lengst að
beygja á alla vegu orðið hug-
rakkur. I smágreininni “Quo
vadis?” (Hvert stefnir), ritaðri
10. apríl 1940, er lagt til, að Is-
lendingar stofni þá þegar lýð-
veldi: “Blíður andi vorsins færist
nú yfir Island. Látum oss fagna
vorinu og strengja þess heit, að
gera skyldu vora ljóst sem leynt,
svo við vinnum sjálfir sigur í
seinasta bardaganum, sem er við
okkur sjálfa, og að sigurinn
verði, að við sýnum okkur verð-
uga þess, sem forlögin nú hafa
fært okkur.”
Þannig er Eggert með hug og
sál bundinn Islandi.
Margar greinar eru í bókinni
utan þeirra, sem getið er: Pétur
Á. Jónsson óperusöngvari 50 ára,
Áskell Snorrason tónskáld og
söngkennari, Brynjólfur Þórðar-
son listmálara, Með Shelley
ferð um Island, Sigvaldi Kalda-
lóns sextugur, Ekjíi vænti eg
þú heitir Gilitrutt?í II paradiso,
æfintýrið Norðangarri o. fl. Alls
staðar koma fram stór sjónarmið
og bregður leiftrum andagiftar,
og hjartað er heitt, sem á bak við
slær. Höfundur hefir ekki nógu
sterkt vald á íslenzku máli, en
finnur þó glögglega hrynjandi
þess og stemmingu.
Eggert hefir oftar en einu
sinni spurt mig: hví stendur þú
ekki með þessari bók? Hér skal
eg gefá svarið: I lífi og dauða
stend eg með þessari bók og
þeim anda, sem hún er innblás-
in: trúnni á fegurðarinnar Is-
land, það Island, sem við sjáum í
hillingum, kynslóð fram af kyn-
slóð, og okkur hættir aldrei að
dreyma um.
Islands fata morgana er ó-
venju vönduð bók að öllum frá-
gangi, í myndarlegu broti, með
Gunnlaug Blöndal listmálara.
Prentsmiðjan Hólar h.f. hefir
prentað bókina.
—Mál og menning.
HITT OG ÞETTA
LYNG-KIRSIBER
Lyng-kirslberin
vaxa upp af fræi
á fyrsta ári. Rauð-
gul á lit, á stærð
við venjuleg kirsi-
ber. óviðjafnanleg
í pæ og sýltu. Einnig mjög góð til
átu ósoðin, á sama hátt og jarðber.
Ef þurkuð í sykri jafngilda þau rús-
ínum fyrir kökur og búðinga. Afar
ávaxtamikil. Geymast langt fram á
vetur ef höfð eru á svölum stað. —
Pantið útsæði strax. Bréfið á 15£,
burðargjald 30; % únza 500 póstfritt.
FRt—Vor stóra útsœðisbók fyrir 1945
Aldrei fullkomnari en nú.
DOMINION SEED HOUSE
Georgetown, Ontario
Wang Ching-wei dauður
Wang Ching-wei, forsætisráð-
herra leppstjórnarinnar kín-
versku, er.látinn í japönsku
sjúkrahúsi.
Wang Ching-wei var einn af
þektustu lærisveinum Sun-Yat-
sens, föður kínverska lýðveldis-
ins, en þótti það mjög miður, að
Chiang-Kai-Shek skyldi verða j
erfingi hans. En hann varðist
þó Japönum til ársins 1938.
Kínverjar gerðu margar til-
raunir til að ráða Wang Ching-
wei af dögum.—Vísir, 13. nóv.
* ★ *
Eiffelturninn leigður
Bandaríkjamenn hafa tekið
Eiffelteurninn í París á leigu.
Turninn hefir um langt skeið
verið notaður til útvarpssend-
inga og hafa Bandaríkjamenn í
hyggju að nota hann til útvarps-
sendinga um leigutímann.
24,000,000,000 pund
í stríðskostnað
Fyrstu 5 ár stríðsins hefir
styrjaldarrekstur Breta kostað
samtals 24,000 miljónir ster-
a lingspunda.
Skýrði fjármálaráðh. Breta
frá þessu á þingfundi í s. 1. viku, j
er hann fór eryi fram á 1000,
milj. punda fjárveitingu til
stríðsins. Það fé á að nægja tilj
ársloka, en það er talsvert
styttri tími en sama f járhæð hef-
ir nægt hingað til, vegna þess
hvað stríðskostnaðurinn hefir
hækkað upp á síðkastið.
★ ★ ★
Friðartal 1940
I sænska blaðinu Expressen er
sagt frá því, að Bretar hafi ráð-
lagt Svíum að reyna að ná vin-
fengi Þjóðverja í júní 1940.
Samkvæmt frásögn blaðsins
voru það þeir Halifax lávarður
ekki væri ósennilegt, að Bretar
neyddust sjálfir til að semja frið
við Þýzkaland.
Stokkhólmsblaðið Morgon-
tidningen hefir átt viðtal við
Gunther utanríkismálaráðherra
vegna fregnar þessarar. Neitar
Gunther því, að Svíar hafi leyft
Þjóðverjum herflutninga um
land sitt vegna þessarar ráð-
leggingar Breta, en sagði ekkert
um það, hvort brezka stjómin
eða nokkur meðlimur her
semja frið.—Vísir, 18. nóv.
BORGIÐ HEIMSKRINGLU—
þvi gleymd er goldin skuld
Dr. L. A. Sigurdson
116 MEDICAL ARTS BLDG.
Office Hocrs :
12—1
4 P.M.-6 P.M.
AND BY APPOINTMENT
Dr. S. J. Jóhannesson
215 RUBY ST.
Beint suður af Banning
Talsimi 30 377
VlStalstlmi kl. 3—5 e.h.
DR. S. ZEAVIN
Physician <S Surgeon
504 BOYD BLDG. - Phone 22 616
Office hrs.: 2—6 p.m.
Res. 896 Garfield St„ Ph. 34 407
J. J. Swanson & Co. Ltd.
REALTORS
Rental, Insurance and Financial
Agents
Slml: 26 821
S08 AVENUE BLDG.—Winnlpeg
DR. A. V. JOHNSON
DENTIST
50S Somerset Bldg.
Office 88 124 Res. 202 398
ANDREWS, ANDREWS,
THORVALDSON &
EGGERTSON
Lögfrœðingar
Bank of Nova Scotia Bldg.
Portage og Garry St.
Sími 98 291 *
DRS. H. R, and H. W.
TWEED
Tannlœknar
★
406 TORONTOjGEN. TRUSTS
Cor. Portage Ave. og Smith St.
PHONE 26 545 WINNIPEG
THE WATCH SHOP CARL K. THORLAKSON Dlamond and Wedding Rings Agent lor Bulova Waitchiee Marriage Licenses Issued 699 SARGENT AVE •
SUNNYSIDE BARBER & BEAUTY SHOP Hárskurðar og rakara stofa. Snyrtingar salur fyrir kvenfólk. Ábyggileg og greið viðskifti. Sími 25 566 875 SARGENT Ave., Winnipeg Clifford Oshanek, eigandi
H. HALDORSON BUILDER 23 Music and Arts Building Broadway and Hargrave Phone 21 455 Winnipeg, Canada .
CANADIAN FISH PRODUCERS, LTD. J. H. Page, Managing Direotor Wholesale Distributors of Fresh and Frozen Fish 311 CHAMBERS ST. Office Phone 86 651 Res. Phone 73 917
ÁSGEIRSON’S PAINTS AND WALL PAPER 698 SARGENT AVENUE Winnipeg. Man. Telephone 34 322
INSURE YOUR PROPERTY WITH Home Securities Ltd. REALTORS 468 Main St„ Winnipeg Leo E. Johnson, A.I.I.A., Mgr. Phones: Bus. 23 377—Res. 39 433
WINDATT COAL Co. LIMITED Established 1898 307 SMITH STREET Office Pnone 27 347 Yard Phone 28 745
P / • • rra vim
H. J. PALMASON & Co.
Chartered Accountants
1103 McARTHUR BLDG.
Phone 96 010
Rovatzos Floral Shop
253 Notre Dame Ave., Phone 27 939
Fresh Cut Flowers Daily.
Planits in Season
We specialize in Wedding & Concert
Bouquete & Funeral Designs
lcelandic spoken
A. S. BARDAL
selur likklstur og annast um útfar-
ir. Allur útbúnaður sá besti.
Ennfremur selur hann allskonar
minnisvarSa og legsteina.
843 SHERBROOKE ST.
Phone SS S07 WINNIPEO
Union Loan & Investment
COMPANY
Rental, Insurance and Financial
Agents
Sími 23 631
510 Toronto General Trusts Bldg.
GUNDRY-PYMORE Ltd.
British Quality - Fish Netting
60 Victoria St., Winnipeg, Man.
Phone 98 211
Manager: T. R. THORVALDSON
Your Patronage Will Be
Appreciated
Halldór Sigurðsson
General Contractor
★
594 Alverstone St„ Winnipeg
Sími 33 038
A. SAEDAL
PAINTER& DECORATOR
*
Phone 23 276
★
Suite 4 Monterey Apts.
45 Carlton St„ Winnipeg
FINKLEMAN
OPTOMETRISTS
and
OPTICIANS
KENSINGTON BLDG.,
275 Portage Ave. Wmnipeg
PHONE 93 942
'JORNSON S
(OKSTORtl
702 Sargent Ave., Winnipeg, Man.