Heimskringla - 01.03.1950, Qupperneq 3

WINNIPEG, 1. MARZ 1950
dilMSKHlMGLA
3. SÍÐA
lofsöngurinn um hann hljóðar
hér um bil á þessa leið:
. i
“Félagi Stálin lífsól þín
lýsir til endimarka veraldarinnar
Stalin! stríðsfáni vor
Stalin! lofsöngur óborinna alda
Stalin! vonarljós þjóðanna
Stalin! Verka og ódauðlegt hug-
myndaflug.
feetta er nú broslegt en ekki
hættúlegt. Sjáifsagt eru til menn
á Rússlandi sem glotta að öllum
þessum lofgjörðar vaðli, því þeir
eru óheimskir margir hverjir.
Hinar ótrúlegustu öfgar og fjar-
stæður eru bornar á borð fyrir
rússneskann æskulýð, þannig
flutti “Konsomolska Pravda”,
Wálgagn ungra kommúnista, rit-
gerð, þar sem því var haldið
fram fullum fetum, að Vestrænu
þjóðirnar kendu æskúlýð sínum
ekki einungis vínnautn heldur
einnig nautn deyfilyfja. “Hung-
úr, örbyrð og vonleysi”, segir
blaðið, eru orsakir þess að æsku-
lýðurinn leiðist til að neyta pess-
ara lyfja, til að deyfa, þjáning-
^rnar. Kapitalistar kenna lí'ka
börnunum að reykja, til að geta
birt gróðann af tóbakssölunni.
Hinsrvegar er æskulýður ráð-
stjórnarríkjanna hinn hamingju
samasti í öllum heimi, og hefur
því enga ástæðu til neyta tób-
aks eða eiturlyfja.”
f öðru tímariti “Teachers Gaz-
etite” var stungið upp á því, að
fella úr rússneskum landafræði-
bókum lýsingu á Niagra fossin-
Ujn því slíkar lýsingar gerðu kap
^talisku löndinn allt of æfintýra-
'eg.
En ef betur er að gáð, er þetta
ekkert hláturs efni, því eftir því
sem fleiri og fleiri fást til að
trúa þessum lygum, því nær fær-
ast stjórnendurnir í Kremlin því
rnarkmiði sínu, að setja þjóð
sína í nnkkurskonar sóttvörn
gegn öllum utanað komandi á-
hrifum.
Síðastliðið ár hafa verið gerð-
ar ákveðnar tilraunir til að fá al-
Þýðuna til að trúa því, að allar
'helstu uppfindingar og vísinda-
legar uppgötvanir nútímans hafi
verið gerðar af Rússum. í meira
en 100 ár hafa margskonar nýjar
hugmyndir komið upp í Rúss-
landi, segja þeir, en Vestrænu
Þjóðirnar hafa stolið þeim öll-
um. Hér er dálítið sýnisíhorn af
Þeim staðhæfingum tekið úr —
Literary Gazette” í Moskva —
Það er nú fullsannað, að fyrsta
flugvélin var gerð af rússneska
verkfræðinginum Mozlaisky”
“Hinn gáfaði, en sjálifmentaði
snillingur Blinov fann upp drátt
arvél, löngu áður en þær þekkt-
Ust annarstaðar. ’
Fyrsta rafmagnsljósið var
kveikt í efnarannsóknarstofu —
^abilochkovis — það- var þá kall-
að rússneska ljósið.
Mörgum mikilsháttar uppgötv-
Unum, eins og útvarpi, málþræði
°g rafmagnsvélum var fyrst kom-
lð á framkvæmanlegan grund-
völl í voru landi.
En því miður heldur blaðið á-
Ham, stálu erlendir kapitalistar
^Hum þessum hugmyndum.
“Útvarpið, var , t. d. uppgötv-
að af rússneska fræðimanninnum
Popov, en ítalinn Marconi snupl-
aði þeirri hugmynd.”
Þjóðverjinn Siemens sfal —
bókstaflega talað — uppdráttun-
11111 af málþræði Yakabis.
^right bræðurnir í Banda-
ri|kjunum sölsuðu undir sig flug-
vélarhugmynd Mozhaisky’s.”
'Og söguritarar kapitalisku
Þjóðanna hafa af yfirlögðu ráði
^agað um alla þessa rússnesku
uPpfindinga og vísindamenn.
bð því hafi verið slegið föstu,
að allar merkustu uppfindingar
^útímans - hafi verið gerðar í
ússlandi, er menntun Rússn-
^skrar alþýðu ekki þar með lok-
, ‘ Yrnislegt er um oss sagt sem
ia2tur undarlega í eyrum.
Eitt af því, auðvirðilegasta í
'u Þ^ssu moldviðri, eru ef til
1 faunir þær, sem gerðar eru til
En þó miklum tíma og rúmi
sé eytt í umræður um þau efni
sem hér hefur verið minst á, er
þó annað efni sem rætt er enn
oftar og með enn meiri hrifningu
og fjálgleik, og það eru líkurn-
ar fyrir því, að stórkostleg
kreppa hefjist þá og þegar með
al kapitalisku þjóðanna.
Það er ofur eðlilegt, að svo sé
því einn hyrningarsteinninn í
kenningarkerfi kommúnista, er,
það, að kapitalista fyrirkomu-
lagið beri í sér sýkilinn sem
verði því að falli fyr eða síðar. j
Síðastliðin þrjú ár hafa sér-
fræðingar ráðstjómarríkjanna
verið í vandræðum með að út-j
skýra hvers vegna kreppan er
ekki þegar hafin, því sjálifur
Stalin spáði því, að hún mundi
hefjast jafnskjótt og styrjöld-
inni lauk. Og þegar einn Sóvét(
hagfræðingur, prófessor Vaugaj
varð til að halda því fram mjög
hógværlega, að ekki væri víst að
nein kreppa skylli á, var gert svo j
miikið óp að honum að hann varði
að taka orð sín aftur. En nú j
þykjast þeir vissir um að krepp-
an sé byrjuð. Fjórar miljónirj
manna eru nú vinnulausir í
Bandaríkjunum, segja þeir, og
endalok kapitalismans fyrirsjá-
anleg.
“Eins og líkblæja”, segir
Pravda, “hangir nú kreppan yfir
Bandaríkjunum og Vestur-Evr-
ópu, en verkalýður þessara þjóða
sér sér þó roða fyrir degi í aust-
ri, degi sem þegar hefir lýst
upp alla Austur Evrópu og er
vonarljós öreiganna um gjörvall-
an heim.
“f kapitalisku löndunum” seg-
ir blaðið, “minkar framleiðsllan
stöðugt, menn tapa trú á stjórn-
arvöldum og fjármálastofnunum
ríikjanna, raðir vinnuleysingja
lengjast og verðbólga fer vax-
andi. Allt þetta minkar kaupgetu
almennings, sem þó mátti ekki
minni vera. Sjöundi hver maður
í Bandarí'kjunum hefur ekki í
sig og á. Tveir þriðju hlutar
sveitafólksins hefur ekki venju-
leg miðlungs lífsskilyrði og tíu
miljónir sveitamanna lifa við
sárustu örbyrgð.
En hinsvegar fer gróði auð-
kýfinganna sife.lt vaxandi, en j
þeir eru óseðjandi, þeir eru eins
og blóðsugur, sem sjúga b’lóðið
úr verkalýðnum, svo hlutskifti j
hans verður æfilangur þrældóm-
um vinnuleysi, hungur og betl.
Það væri hægt að fylila margar
bækur með frásögnum þessu llk-
um, þar sem uppistaðan er ávalt
hatur, lygi og spott. Þar finst
naumast vingjarnleg setning. Ef
alþýðan í Rússlandi tryði öllu
sem hún les og heyrir, mættu
þeir halda að með Vestrænu
þjóðunum væru aðeins tveir
manmflokkar, Fasista ákrýmsli
og hungraðir þrælar. Ýmislegt^
svörtustu blaðsíðum bók-j bendir tiJ Þess að Rússar sumir-|
að gera sem allra minst úr þátt-,
töku engils-saxnesku þjóðanna í
heimsstyrjöldinni síðustu, meira
að segja lét “Rauða Stjarnan”|
svo ummælt ekki alls fyrir löngu
að vestrænu þjóðirnar hefðu sig-
að Hitler á Rússa. Og þegar ár-
ásin hófst, gátu afturhaldsöflin,
séð svo um að hann hefði ekkert
að óttast úr vestur átt, þangað
til augljóst var að Rússar mundu
sigra Hitler, og frelsa Evrópu
hjálparlaust. Her ráðstjórnar-
rikjanna frelsaði ekki einungis
sitt eigið land, heldur alla Evr-
ópu og vörnuðu því að imperial-
istar frá Bretlandi og Banda-
ríkjunum hertækju Mið- og Suð-
austur Evrópu. Og nú eru þessir
sömu imperialistar að undirbúa
þriðju heimsstyrjöldina með því
augnamiði að jafna sakir við
Rússa.”
Hvað snertir bardagann um
Bretiland, þá er það ekki annað
en skröksaga sem Bretar komu á
gang til að reyna að stela dálitlu
af sigurfrægðinni. Mozkva blað-
ið “New Times” fer svofeldum
orðum um það efni: “Aftur-
haldsliðið breska undir forustu
Churchills tók mjög vafasaman
þátt í því, að frelsa Breta frá
tortímingu því fasista dekur
og Rússahatur þeirra kom Bret-
landi á glötunarbarm. Þýzku
hættunni var ekki rutt úr vegi
með skáldsögu Churchills —Bar-
daginn um Bretland — heldur
með herkænsku og hugrekki ráð-
stjórnarríkjanna. Og sigurinn
var eðlileg og sjálfsögð a’fleið-
ing þess, að ráðstjórnar fyrir-
komulagið er betra en nokkuð
sem áður hefur þekkst, og að
ráðstjórnarherinn var undir
stjórn þess snjallasta herhöfð-
inga sem uppi hefur verið —
Stalin.”
Ekkert tækifæri er látið ónot-
að til að niðra vestrænni menn-
ingu. 1 sambandi við hundrað ára
minningar hátíð rússneska
skáldsins Pudhkin komst Pravda
svo að orði um Pushkin og vest-
urveldin:
“Nú á dögum skiftist heimur-
inn í tvo flokka — tvær herbúð-l
ir — herbúðir frelsis- og lýðræð-
is og herbúðir afturhaldsins.
þessir tveir flokkar hafa gjör ó-j
liíkar skoðanir ekki einungis á
nútíðinni heldur einnig á fram-
tíðinni og liðnum tímum.
Þegar stríðsmangarar og hatar-
ar reyna að vekja og magna læg-
stu og dýrslegustu tilhneigingar
mannlegs eðlis taka þeir sér sem
lærifeður og bandamenn ýmsa
frægustu morðingja og svikara
mannkynssögunnar. Meðal post-
ulanna er Júdas þeirra fyrir-
mynd meðal st jórnmálamanna j
Machiavejli? og heimspekinga’
Nietzche. Úr heimsbókmenntun-j
um er mest haldið á lofti lygumj
og eiturörvum, með öðrum orð-
um
HÖFU?nnan N AÐ Þetta Nýja Ger
Ein af fegurstu borgum heims-| Verkar Eins Fljótt Og Ferskt Ger
ins fyrir augað er Washington, 1111 r* 11*1
d. c., enda var hún íögð út eft- íieldur rerskieika lÍds Ug Purt uer
ir áætlun frá byrjun og ekkertj
sparað til að gera íhana sem veg-
legasta. Stjórnarbyggingarnar
eru líklega hinar vönduðustu í
heimi ennþá, strætin breið og
haganlega fyrinkomið í aðal
borginni, og margar jafnvel af
hinum óæðri byggingum klædd-
ar ljósum marmara og taka þann-1
ig á sig hreinan og aðlaðandi
svip.
Öll borgin tekur nú yfir 70
fermílur af landi og telur um
miljón manns. Auk fjölhýsa eru
þar um Ihundrað þúsund íbúðir
af ýmsum tegundum, verzlunar-
hverfi og margt annað, sem
stoltri borg má skoðast til vegs-
auka. Hún er höfuðborg, ekki
einasta Bándaríkjanna, heldur
líka hins vestræna heims, og
jafnvel að sumra áliti alls heims-
ins. Ætti hún því að vera fyr-
irmynd þess, er hinn vestræni
siður aðhyllist og útheimtir í
lýðræðis áttina. En eftir því að
dæma, sem birt er í grein S feb.
hefti Woman’s Home Companion
(gefið út ií Springfield, Ohio),
vantar nokkuð á að fyrirmyndin
sé menningu okkar til sóma.
Greinin er all-löng og ýtarleg
og skýrskotar víða til ábyggi-
legra skýrslna og manna og gæti
því reynst nauðsynleg hugvekja
þeim, sem enn trúa á hagsæld og
yfirburði hins vestræna stjórn-
arfars. Hún ætti að vera grand-
lesin í heild af almenningi, þótt
það væri kannske eins og að berja
höfðinu við steininn. Trúin er
harður húsbóndi þeirra, sem
henni ofurseljast, og það er all-
ur hávaðinn innan járntjaldsins.
Eg ætla því aðeins að minnast á
fáein atriði úr greininni, er eg
Þarf engrar
kælingar með
Nú getið þér fengið fljóthefandi ger án þess að vera hrædd um
skemdir. Hið nýja Fleischmann’s Royal Fast Rising Dry Yeast
heldur sér viku eftir viku án kælingar. Hafið ávalt mánaðar-
forða á búrhillunni.
Notið það nákvæmlega eins og ferskt ger. Einn pakki af þessu
nýja, þurra geri jafngildir einni köku af fersku geri í öllum
forskriftum. Tekur tafarlaust til, er fljóthefandi. Afleiðingar
þess eru lostæt brauð og ágætir brauðsnúðar, á afar stuttum
tíma. Biðjið nú þegar matvörusala yðar um hið nýja Fleisch-
mann’s Royal Fast Rising Dry Yeast.
1 pakki jafngildir 1 köku af Fresh Yeast!
þessvegna. Nú í fjögur ár hafaj ir að tölu. Tveir stórir nýmóðins
ráðsmenn spítalans verið að biðja! skólar voru þar til afnota fyrir
um aukin og bætt áhöld, með
þeim eina árangri að loks á árinu
sem leið fékst skjalapúlt sem
kostaði $65.00.
hin 900 börn hinnar hvítu, en að-
eins einn gamaldags timburskóli
fyrir 1000 svertingja börn. Svo
brann skóli svertingjanna, og var
þá afræktur kirkjuhjallur látinn
duga, ásamt þeim parti gamla
Sterkasta ástæðan fyrir þessu
ástandi ií borginni eV talin að
_ _ vera sú, að ef fólkinu væri gef-1 bússins, sem ekki brann alveg
þykist viss um að flestum þegn-| in borgaraleg réttindi yrði negr-i tif grunna- Tíu mánuðum seinna
anna hefir láðst að kynna sér. j ar að fá þau líka samkvæmtivar þriðja skólanum bætt við
Þess er þá fyrst að geta að grundvallarlögum landsins. En banda hvítu börnunum, og kost-
borgin Washington hefir enga
heimastjórn og enginn borgari
aði hann um $300,000. Negra-
börnin mega enn sætta sig við
gömlu húsahrófin.
Vera má að þetta sé hámark
lýðræðisins og kristninnar; en
menntanna. Við Rússar, leitumst
hinsvegar við að tileinka oss allt
hið besta í mannkynssögunni, —
allt, sem getur göfgað og betrað
mannsálina. Þess vegna minn-
umst við Pushkins.”
Bilaðið, heldur áfram, og segir
að vestrænu þjóðirnar hafi eng-
ann rétt til að minnast Pushikins
“Þjóðir sem hengja varnarlausa
svertingja, hafa enga ástæðu til
að minnast Pushkins. Þjóðir,
sem brenna hveiti fyrir augun-
um á hungruðu fólki hafa litla
ástæðu að minnast Pushkins.
Þjóðir, sem reyna að kaupa sam-
vizku þjóðanna með eggjadufti,
hafa ekki mikla ástæðu að minn-
ast Pushkins. Þjóðir, sem ætla að
veita enn sínu blóðbaði yfir
heiminn ættu ekki að minnast
hverjir séu að verða vantrúaðir
á þennan þvætting. Þar er að
finna ástæðuna fyrir því, hvað
rússnesk stjórnarvöld láta sér,
ant um að inniltoika þjóðina og
standa á verði gegn öllum er-
lendum áhriifum.
E. S. þýddi
Pushkins.
Jáfrwel svæsnasti hatursáróð-
ur Nazista, jafnaðist ekki við
þetta að öfgum og ósannindum.
Bæði í Canada og Bandaríkjun-
um hafa varið biljónum dollara
til að fæða og klæða hungraðann
lýð í Evrópu, og er svo brígslað
um að reyna að kaupa samvisku
þjóðanríá með eggjadufti.
Strákur nokkur heyrði lesna
söguna af Sæmundi fróða. Að
sögulokum varð honum að orði:
— Hvaða maður var þessi
Kölski? Mér finnst hann fu'llt
eins góður og Sæmundur.
★
Nýliði á herskipi hafði orðið
syfjaður og skreið inn í fall-
byssuhlaup til að fá sér dúr. Rétti
á eftir var lagt í orustu. Pilt-I
inum var skotið út úr hlaupinu.
f sama bili kom foringinn upp
og sagði:
—Hvar er Jones?
— Hann brá sér í burtu, sagði
einn liðsmaðurinn
— Verður hann lengi í burtu?
— Nei, sagði liðsmaðurinn, —
Ef hann kemur með sama hraða
og hann fór, verður hann kominn
eftir hálfa mínútu.
svertingja-hatrið er þar svo ramt
að engin samneyti í þá átt mega
hefir atkvæðisrétt til neins. j koma til mála. Gestgjafahús
Borgin varð gjaldþrota árið 1874 ( hinna hvítu leyfa ekki að veitt
og hefir síðan verið í Ihöndum sé á negra, jafnvel þó hann sé í
þriggja mEinna nefndéir er forset-j fylgd með ihvítum manni. Að- _
inn skipar við og við. En nefnd stoðar lögsóknari landsins, af ef svo er> virðlst auðsætt að aust'
sú hefir þó ekkert úrskurðar-! því hann er negri verður að rænu þjóðirnar utan járntjalds-
vald án samþykkis sameinaðs ganga miílu vegar frá skrifstofu ins kunna ekki að meta ágæti
þings þjóðarinnar, og eins og sinni til að Cá bita í svanginn af þess og leita því annara ráða til
gefur að skilja liggja kröfumál því að engin matstofa fyrir svert-1 úrlausnar. P. B.
atkvæðalausra borgara létt á ingja er nær en það. Og fyrir _________________
herðum flestra þingmanna. Svo rétt ári síðan varð Dr. Ralph J.j Sigurður S. Anderson, 800
kemur þeim að jafnaði ekki of-^ Bunche, sem er negri, að af- Lipton St., hefir tekið að sér mn-
vel saman um neitt nema 'her-J þakka það, að verða aðstoðar ut- ^öliun fyrir Hkr. í Winnipeg.
málin, og er því ekki að furða ^ anríkisráðherra vegna þess að Askrifendur eru beðnir að minn-
þó 'hinir réttlausu líði við. hann hefði þá þurft að eiga ast þessa og frá þeirra hálfu gera
Útkoman er því eðlilega sú, að heima í borginni; og hann vildi honum starfi6 sem grgiðast. —
þar^eru engar 'heilbrigðisreglur,1 ekki leggja það á fjölskyldu sína símanúmer hans er 28 168.
né umsjón með hinum fátækari.1 að búa í negra-hverfi hennar. | * * *
Á bak við marmarahúð aðalstræt- j Eins er með leikhúsin. Fyrir Icelandic Canadian Club
anna eru fátækrahverfi svo öm-, skömmu síðan var hreyfimyndin
urleg að sliíks eru fá dæmi í heim “Home of the Brave” sýnd S einu
inum. Læknir frá Siam, þar á af leikhúsum Iborgarinnar. Sögu-
ferð sagði að þessháttar myndi hetjan er negri og áróðurinn
ekki líðast í Bangkok. Fjörutíu hnígur að því að deyfa negrahatr-
ogfjórar þúsundir ibúa, í aug- ið. Slagorðið í stórum störfum
sýn frá Hvíta4iúsinu, eru neðarí framan á leikhúsinu sagði: “Hver
við lágmark að þægindum og einasti Ameríkani ætti að sjá
nauðsynlegum gögnum að dómi þessa mynd — lýðræðið í sínum
heilsufræðinga. Til dæmis eru virkileika”. Og einnig: “Mynd
salernin víðast að húsabaki, og þessi brennimerkir samvizkuna”.
aðeins eitt fyrir margar f jöl- En öllum negrum var neitað um
skyldur. ! aðgang, og hin samvizkusama
Tuttugu og tveir af hundraði j lögregla hjápaði til að banda
bæjarbúa eru negrar og eru þeir þeim frá.
allir einangraðir í hverfum þar,; J>etta er lýðræðið í ihenni Am-
sem hvorki er miðstöðvarhitun,1
eríku
ekki aðeins í höfuð-
raflysing ne rennandi vatn í hus . . _ ,,
Tr , , , ,,, .. borginm, heldur og með meiri
um. Vatnskranar utanihuss oft hjai b a
hreinsunarpípum salernanna, er, °g minni svæsni um land alt. Til
eina vatnsbjörgin: Alt úir og dæmis segir tímaritið “Life” frá
grúir svo af rottum að flestir skóla ástandinu í West Mem
ganga með staf í ihendi sér tiþ phis, Ark., þar sem ihinir hvítu
varnar og ungbörn eru oftsinnis Qg dökku gru næstu'm jafnmarg.
bitin til skaða.
Bærinn á eitt sjúkrahús og
getur það þjónustað 1500 manns;
en hjúkrunarkonurnar eru svo
fáar að þær komast ekki yfir að;
vitja hinna sjúku nema endrum
og eins, og vita oft ekki hvað j
hinum þjáða gengur Svo eru á-
höldin og öll tæki svo forn og
fá að mörgum verður ekki sint
We have room in our Summer
issue of The Icelandic Canadian
Magazine for a number of photo-
graphs for Our War Effort Dept.
We are anxious to have a com-
plete record of those, of Iceland-
ic descent, who served in the
armed forces of Canada and the
United States. Kindly send
photographs if at all possibie as
snapshots do not make a clear
newspaper cut.
Information required: Full
name and rank, full names of
parents or guardians, date and
place of birth, date of enlistment
and discharge, place or places of
service, medals and citations.
There is no charge.
Kindly send the photographs
and information to:
Miss Mattie Halldorson
213 Ruby St. Winnipeg, Man.
Utanáskrift mín er:
H. FRIÐLEIFSSON,
1025 E. lOth Ave., Vancouver, B. C.
Bækui til sölu:
Fyrsta bvgging í alheimi.........$2:50
Friðarboginn er fagur............ 2.50
Eilífðarblómin Ást og Kærleiki... 2.00