Heimskringla - 18.04.1951, Blaðsíða 4

4. SÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 18. APRÍL, 1950
Wícimskringla
(StofnuO 1SS9)
Kernur út á hverjum miðvikudegl.
Eierendur: THE VIKING PRESS LTD.
853 og 855 Sargent Avenue, Winnipeg — Talsími 24 185
VerC blaösins er $3.00 árgangurinn, borgist fyriríram.
Allar borganir sendist: THE VIKING PRESS LTD.
öll viBskiftabréf blaðinu aðlútandi sendist:
The Viking Press Limited, 853 Sargent Ave., Winnipeg
Ritstjóri STEFAN EINARSSON
Utan&skrift til ritstjórans:
EÐITOR KEIMSKRINGLA, 853 Sargent Ave., Winnipeg
Advertising Manager: P. S. PÁLSSON
"Heimskringla" is published by THE VIKING PRESS LIMITED
and printed by VIKING PRINTERS
853-855 Sargent Avenue, Winnipeg, Man. — Telephone 24 185
GUNNLAUGUR JÓNASSON:
U
Nú hlýnar um strönd og dal

Authorized as Second Class Mail—Post Ofíice Dept., Ottawa
WINNIPEG, 18. APRÍL, 1950
Merking nokkurra staðanafna hér vestra
Örnefni eða staðanöfn vekja oft talsverða athygli. Við munum
flest eftir sumum örnefnunum í átthögunum heima og hvað þau
voru oft tengd bæði sögunni, og mintu á daglega viðburði; þau
urðu þáttur í minningum okkar og lífi að talsvert miklu leyti.
Þegar við komum til þessarar álfu, urðum við fráskila þessu og það
hverfur okkur smátt og smátt úr minni. Hvað mikið meira með því
fer, má guð vita.
Þetta rifjaðist sérstaklega upp fyrir mér nýlega. Það var
minst á það í bandarísku blaði fyrir ekki all-löngu, að níundi marz
hefði komið og farið án þess að nokkuð hefði verið á það minnst, að
þá væri 500 ára afmæli Amerigo Vespucci. Virtist enginn taka eftir
því í allri vesturálfu heims, Ameríku, sem þó ber nafn hans
Það hefði ekki verið neitt fjarri að minnast á ástæðuna fyrir gjjjptj veðurfars hnattar vors
1_____Alítz A Ampricrn O cr VtaA vapri mpira i r. r.t . • ___ ________
(Grein sú er hér fer á eftir, lega heitt sé um miðbik jarðar-
er tekin úr riti Austfirðinga, innar, eða nánar til tekið í hita-
landi. Allir jöklar hafa þá horf- að flatarmál þeirra hafi nú
ið af landinu, en myndazt á ný, minnkað svo mikið, að þeir
er aftur kólnaði í veðri. megni ekki lengur að kæla loft-
Það, sem einkum hefir vakið strauma þá, sem yfir þá blása,
almenna athygli á loftslagsbreyt svo sem til þess þarf, að þeir
ingum þeim, sem orðið hafa síð- vaIdi Það mikilli snjókomu, að
an ísöld lauk, er sú staðreynd, hún nægi til þess að viðhalda
Gerpir. Fjallar hún um veður-1 beltinu, enda þótt mikill f jöldi
far og áhrif þess á farsæld j jurta og dýra kunni þar allvel I að á sl. 100 árum, og þó allra ísnum °g vega upp á móti ár-
manna. Virtist Hkr. ekki ákjós-við sig. Á norðlægum og suðlæg helzt síðustu áratugina, ‘hefir leSri rýrnun- Megi því búast við,
anlegra efni hægt að velja les- j um slóðum er hins vegar svo
endum sínum við komu sumars- j svalt, að norðan og sunnan 60.
ins en þetta. Við það bætist og j breiddarstigs dregur víðast
að greinin er bæði fróðlega og hvar svo mjög úr jurta- og dýra-
skemtilega skrifuð. Höfundur lífi að mannabygð tekur þar
hennar er ritstjóri Gerpis, Gunn- mjög að þverra; og eftir að 70.
laugur Jónasson, er hjá blöðum | breiddarstigi sleppir, má heita
á íslandi hefir oft hlotið lof j að jörðin sé auð og köld og fá-
fyrir forustugreinar sínar í tæk af þeim gæðum, sem lifandi
nefndu riti. — Ritstj. Hkr.)
Fátt er það, sem eins mikla
verum koma að haldi. Þá er í
annan stað mikill munur á lofts-
lagi landa eftir því, hvort þau
þýðingu hefir fyrir allar lifandi | liggja við úthöf eða langt frá
verur eins og veðurfarið. Májsjó. Meginlandsloftslag er víða
með sanni segja, að það móti of heitt á sumrum og alltof kalt
lífsskilyrði og lífsferil jurta, | á vetrum, samfara því, að það er -“*/&**>■ N. Orleans, o. fl. o. fl. Menn geta
dyra og manna um gjorvalla yftrleitt of þurrt. Eyjatoftslag-r. hrevtintr h_r• Þ0 huggað sig við það, að langur
einmitt átt sér stað ein slík að heimskautaísarnir, bæði jökl-
minni háttar hækkun á hitastigi ar °S rekís. rými miklu örar eft-
víða um lönd. Breytingin er að irleiðis, en þeir hafa gert undan-
vísu ekki stórvægileg á jarð- farna áratugi. En svo er vatns-
sögulegan mællkvarða, en nógu magnið gífurlega mikið, sem
mikil samt til þess, að hafa bundið er í landísum heimskauta
mikla þýðingu, einkum fyrir hin ^andanna, einkum í landísnum
norðlægu lönd, enda ekki með mikla á Suðurskautslandinu, að
öllu ólíklegt, að hún kunni að ef sa is bráðnaði allur og yrði
vera upphaf meiri hitaaukning- að vatni, myndi yfirborð allra
ar, þó að auðvitað verði ekkert hafa á jörðunni hækka, a. m. k.
fullyrt þar um. j 90 ensk fet- Myndu þá allmargar
_ . _ hinna stærstu hafnaborga í ver-
Þeir, sem muna 40 ar eða r , , r
, , , . oldinni fara í kaf, svo sem Lon-
lengra aftur og annars hafa veitt , XT , r. __
_ , . ................... don, N. York, San Francisco,
veðurfari einhverja athygli, sja
jörðina.
Á umHðnum tímabilum jarð-
sögunnar, um hundruð milljónir
ára, sem liðin eru frá því lífið
ið er hins vegar tiltölulega milt
á vetrum, en sumrin eru váða
svöl við úthöfin, og sums staðar
langt um of, eins og hér á landi.
j eða mælitækja, að breyting hef
ir orðið töluverð á loftslagi hér
á landi síðustu áratugina. Mest
ber á þessari veðurbreytingu í
hóf göngu sína á jörðunni, hef-,^^1, við bætist, að úrkoma er
ir veðurfar hennar verið afar j víða við úthöfin meiri en heppi-
breytilegt. Sannanir fyrir þessuilegt er- Þessar aðstæður valda
er að finna í jarðlögum frá hin-
um ýmsu jarðöldum. En þótt um
nafni þessarar nýju álfu á afmæli Amerigo. Og það væri meira að
segja gaman, að heyra grein gerða fyrir fleiri staðanöfnum hér
vestra
Frá árinu 1763 til 1867, var Canada og Nýfundnaland þekt mjög
undir nafninu brezka-ameríka. Það er þessi hluti Vesturheims, sem
oft er enn talað um sem Ameríku.
Nafnið Ameríka er dregið af skírnarnafni Amerigo Vespucci.
(Nöfnin eru úr latínu, Americus Vespucius). Hann sigldi í vestur,
eftir því sem hann sjálfur segir árið 1497 og kom 6. júní það ár til
strandar þess staðar hér vestra, sem nú gengur undir nafninu
Dutch Guiana í Suður-Ameríku. Á næstu f jórum árum, fór Amerigo
tvær aðrar ferðir vestur og kom þá til strandar Brazilíu. Þegar hann
kom heim úr þeim ferðum, gaf hann út á prenti frásögn af því er
hann hafði séð. Er það hin fyrsta prentaða lýsing af meginlandi
Vesturheims
Þýzkur landfræðis-prófessor, er hét Martin Waldseemuller,
kennari í St. Die College, las frásögn Amerigo Vespucci og gaf út
árið 1507 litla bók á latínu, er hann nefndi “Inngang að landafræði”.
í bók þessari stendur þessi eftirtektaverða setning: “Og þennan
fjórða hluta heimsins, sem uppgötvaður hefir verið af Amerigo eða
Americus, getum vér nefnt Amerige eða America.” Þessi bók um
landafræði, var mikið notuð í skólum Vestur-Evrópu, og þetta
tilbúna orð skólameistarans festist við álfuna í vestri, og varð fram-
tíðarnafn hins nýja heims.
Hvort sem Amerigo Vespucci á heiðurinn af að finna megin-
land Ameríku skilið eða ekki, á enginn maður slíkan minnisvarða
reistan sér, eins og hann, þar sem nafn hans er skráð yfir alt landa-
bréf vesturálfunnar. Ef hann sá strönd meginlands Ameríku 6.
júní 1497, þá fann hann hana átján dögum á undan John Cafoot, sem
þangað kom 24. júní sama ár og meira en ári áður en Columbus sá
meginlandið á sinni þriðju ferð 1. ágúst 1498. Nokkrir sagnfræð-
ingar efa kröfu Amerigos og einhver hefir gengið svo langt að
fullyrða, að fyrsta ferð hans vestur um haf, hafi ekki verið farin
fyrri en 1499 og telja John Cabot uppgötvara heimsálfunnar, Ame-
ríku
Hér er aðeins um orðið Ameríka að ræða. Leifs hepna eða Ván-
lands, sem er fyrsta nafn hvítra manna á álfunni, er ekki getið í
bókum um þýðingu nafna, sem eg hefi séð, en íslendingafundar
Ameríku er þó í sögu skólabóka flestra getið.
Amerigo Vespucci var fæddur í Florenz á ítalíu (1451—1512).
Og Vesturheimur hefir borið og ber líklegast hér eftir nafn hans.
hafi oftlega verið svo gagnger,
að fjöldi tegunda jurta og dýra
leið undir lok, þá hafa þó aldrei
allan þennan langa tíma gengið
tími mun líða áður en svo verð-
ur komið. Landísinn á Suður-
skautinu mun reynast seigur
.. . , .. . fyrir og litli bróðir hans á Græn
snjoasveitum, svo sem i utsveit- ... ,,, , . ,
A 1 j- íandi mun lika lengi þrauka,
um a Norður- og Austurlandi. , , . ,,
, ,, . . enda er snaðmn ekki allsmar.
Snjóalog eru nu storum minni , ,_ _., ,. ,
Ef hann braðnaðn myndi hann
on Loii Trnri 1 fiTnr 7(1_Æfl oriltn J
því, að veðurfar á jörðunni er,
eins og sakir hafa staðið um all-
langt skeið, síður en svo hag-
stætt lifandi verum, og setur
það sinn svip á allt yfirborð
jarðarinnar. Þó eru allmörg
lönd alivel sett um veðurfar,
þau voru fyrir 30—40 árum ... ... , , 3
. hækka yfirfoorð hafanna
um 3-
svo válynd veður um alla jörð-jeinkum Þau. sem hggja a milli
ina, að lífverur hennar hafi orð- ■ 30. °g 30. breiddarstiga, ef þau
ið aldauða. Og því er saga lífs- j eru ekki °f fjarri sj°. Aftur á
siðan, enda þott urkoma virðist , _, .
_ ,, ... . 4 metra. Su tveggja stiga aukn-
vera lik. Þetta sannar glogglega, . . 6
_ _ ..... mg a meðallofthita, sem orðin
að veður eru nu mildari en aður. ... ’
...... _ , , er, hetir enn sem komið er ekki
Mein rigningar að vetrarlagi og ..
r___i_____ u..í hæklcað, yfirborð sjavarms um
ins á jörðunni svo furðulega
löng orðin.
Gild ástæða er til þess að ætla
að á löngum tímabilum jarðsög-
unnar hafi lítið gætt árstíða, þ.
e. sumars og vetrar, né heldur
móti eru víðáttumiklar eyði-
merkur og gróðurlaus öræfi allt
of víða á milli 20. og 30. breidd-
arstigs. Á 40.—50. breiddarstiga
fareiðu belti um miðja jörðina er
loftslagið óhollt fyrir menn, og
mismunar á veðráttu á hinum' norðan °S sunnan 60’ breiddar‘
ýmsu breiddarstigum, en þetta! stiga er’ eins °g áður er á dreP‘
hvort tveggja markar mjög svipjiðið’ óhePPilega svalt fyrir flest-
veðurfarsins nú á dögum, og ar lifandi verur' A^jóst er, að
CANADA—
Úr því farið er að minnast á staðanöfn hér og merkingu þeirra,
er ekki fjarri að minnast á nafn þessa lands, sem íslendingar búa
svo margir í og nú er fæðingarstaður margra þeirra. En nafn þess
kemur flestum saman um að sé komið af Iroquois-Indíána orði er
skrifað er Kanata eða Kanada og merkir kofi, íbúð, eða dvalarstaður
(cabin eða lodge). Nafnið er sagt að hafa fyrst komið fyrir í skýrslu
Cartiers, af annari ferð hans hingað 1535. Hann fékk sér innfæddan
fylgdarmann frá Gaspé, á skip með sér, er hann fór að kanna hina þá
óþektu á, St. Lawrence, er sagði honum, að landið héti þar fyrst
Saguenay-foérað, er næði frá eyjunni Anticosti til eyju er nefnd
væri Isle Aux Condres; þar tæki við Canada, er næði frá Condres
til Hochelaga (Montreal), og síðasta héraðið er tæki við vestur af
Hochelaga væri sagt bezt og auðugasta landsvæðið. Nafnið Canada
var notað af Indíána-fylgdarmönnum Cartiers á svæðum þar sem
þéttbýlt var, eða skamt á milli kofa, og þar sem menn höfðu myndað
sér heimili til frambúðar.
Ef þetta orð Iroquois-Ind'íána, sem á var minst, er rétt, kemur
hitt skrítilega fyrir, að fyrstu skýrslur frá Canada halda fram, að
Algonquin-Indíánar hafi bygt alt landið frá Atlanzhafsströndinni
til Ontario-vatns. Orðið í þeirra máli yfir bygð héruð, er Ohanah.
Er stöfun orðsins Canada affoökun úr þessu orði? Að Cartier notaði
orð Iroquois-Indíána í skýrslu sinni yfir sjóferðina, virðist gefa í
skyn, að þeir hafi að minsta kosti búið með Algonquin-Indíánum á
þessu svæði og ef til vill á undan þeim og þetta orð sé leifar af þeirra
tungu, sem þeir höfðu ekki gleymt heldur geymt.
R. P. Arnaud, lærdómsmaður mætur og sérstaklega í fræðum
Indíána, heldur fram að orðið Canada sé komið frá orðtaki Monta-
quais-manna, er bendi til franska orðsins etranger, er þýði “ókendir
landshlutar”, eða “ókunna landið”. Þessir Montaquais-menn bygðu
í Saguenay héraði.
hitastig því verið þá mjög svip-
að um alla jörðina, margar milj-
ónir ára samfleytt. Á öðrum tíma
bilum hefir hitastig hinna lægri
loftlaga hins vegar verið mjög
breytilegt eftir foreiddarstigum
og árstíðum. Auk þessa hafa svo
einkum “á seinni árum”, eða
nánar tiltekið síðustu milljón
árin, orðið sérstakar og allmikl-
ar sveiflur á hitastigi jarðarinn-
ar, sem hafa orsakað ísaldir og
hlýviðrisskeið á víxl, og tilheyr-
ir sú saga öll “nútímanum” í
jarðsögulegum skilningi.
Hvað það er, sem veldur hin-
um margvíslegu breytingum á
veðurfari hnattar vors, vitum
vér næsta lítið um. Tilgátur þar
um, sem komið hafa fram, hafa
jafnharðan visnað, er ljósi nýrr-
ar þekkingar var varpað á þær.
Lengi vel álitu náttúrufræðing-
ar, að hitagjafi jarðarinnar, sól-
in, væri hægt og hægt að kólna,
og myndi veðurfar á jörðunni
af þessum sökum fara jafnt og
þétt kólnandi, þó þess gætti lít-
ið á stuttum tíma. Nú eru sól-
arfræðingar á einu máli um það,
að hitamagn það, sem sólin geisl-
ar frá sér, hafi litlum eða eng-
um breytingum tekið allan þann
tíma, ca. 500 milljónir ára, sem
lífverur hafa byggt jörðina.
Ef litið er til veðurfars jarð-
ar vorrar nú á tímum, þá er það
svo, sem allir vita, mjög breyti-
legt eftir árstíðum og breidd-
arstigum. Oss er tamt, að líta á
veðurfar, eins og raunar allt
annað, frá sjónarmiði mannanna
og teljum þess vegna, að óþægi-
í landafræði, sem Thomas
Jeffreys gaf út 1760, getur hann
orðsins can, er þýði land og ada,
sem þýði munnur, og heldur
hann að þetta skýri, að nafnið á
St. Lawrence-fljóti hafi áður
verið Canada, og að landið hafi
þannig hlotið heiti sitt.
Margs fleira hefir verið getið
til um uppruna nafnsins, en yfir-
leitt mun haldið sér við orð Iro-
quois flokksins Kanata.
Meira.
veðurfar gæti í heild sinni verið
miklum mun hagstæðara á jörð
vorri en það er nú og virðist
stundum langtímum saman hafa
verið það á löngu liðnum jarð-
öldum.
Veðurfræðin er ung vísinda-
grein, ein af þeim allra yngstu
eða aðeins 100—150 ára. Framan
af var það skoðun velflestra veð-
urfræðinga, að veðurfar tæki
ekki róttækum eða varanlegum
breytingum, nema á óralöngum
tíma og svo afar hægt, að ómæl-
anlegt væri frá ári til árs. Lofts-
lag hefði því haldizt nær því ó-
breytt alt frá elztu tímum, sem
sögur fara af. Á seinni árum hef-
ir álit veðurfræðinga og jarð-
fræðinga á þessu breytzt mjög
mikið. Talið er nú, að á sl. 10,000
árum, eða síðan seinasta ísaldar-
tímabili lauk, hafi orðið allveru-
legar sveiflur á veðurfarinu,
bæði að því er varðar hitastig
og úrkomumagn.
Fyrir 10—20 þús. árum síðan
var miklu kaldar^ á jörðunni en
nú er af orsökum, sem mönnum
eru alls ekki ljósar. Afar þykk
ísbreiða huldi þá flest norðlæg
íönd, bæði í Evrópu og Amer-
íku. En svo virðist, að fyrir um
það bil 10—12,000 árum hafi
loftslagið hlýnað, og jafnvel til-
tölulega skyndilega. Hinir
miklu landísar tóku þá að bráðna
og eyðast, og hið eina, sem eftir
er af þeim á vorum dögum á
norðurhveli og orð er á gerandi,
er landísinn á Grænlandi. En
hlýviðrisskeið það, sem eyddi
landísunum og enn stendur yfir,
var samt breytilegt að hitastigi.
Rannsóknir sýna, að hlýviðris-
skeið þetta hefir skipzt í hlý og
svöl tímabil, en aHt er enn mjög
á huldu um lengd þeirra. T. d.
er vitað, að vínviður óx í Suð-
ur-Svfíþjóð fyrir fáum árþús-
fannkoman því minni. Veður-
stofa íslands mun hafa tekið til
starfa 1920, og frá þeim tíma eru
því til samfelldar veðurathugan-
ir frá fjölda staða um land allt. ““
. T - tt1 i , fanð
Þær syna, svo sem Jon Eyþors-
son, veðurfræðingur, hefir ný-
lega kunngjört, að meðalhiti árs
meira en 2—3 cm. í mesta lagi.
en mat fræðimanna á þessu er
allmisjafnt. Álitleg röð alda
mun því Mða fram hjá áður en
er á “gondólum” á milli
skýjakljúfanna í New York, eða
að strandferðaskip hér við land
, . , , __ . ., UM. leggjast að bryggju a Hallorms-
íns hefir a þessu 30 ara timabili . . .
,, , q _ stað. I þessu sambandi mætti a
vaxið um nalega 1 C. Þessar r . ,
nálega
veðurathuganir staðfesta einnig
það, sem veðurglöggir menn
hafa veitt athygli, að hitaaukn-
ingin er öllu meiri að vetrarlagi
en að sumri til. Kann vást eng-
inn skil á hverju það sætir, enda
ókunnugt með öllu hvað veldur
það líta, að hitaaukningin kunni,
er tímar líða fram, að valda meiri
iippgiifim vatns úr höfunum en
nú er. Lofthafið kringum jörð-
ina geymir geysilegt magn af
loftkenndu vatni. Vér vitum að
hlýtt loft getur haldið í sér
, . , ,, , . . . , meira magni vatnsgufu, en kalt
þessari hækkun hitastigsins. , , _ , , , ,
að háflæði í höfum jarðarinnar,
vegna bráðnunar landísa, verði
eins mikið oc í fljótu
Einnig í öðrum löndum hafa
menn veitt því athygli, að veðr-
átta hlýnar, og er nú víða um , f. .
... . ■ ekki eins mikið og
heim mikið rætt og ntað um , *. ___________... ,. ._
, , , 6. bragði mætti buast við.
þessa loftslagsbreytingu, og
margar tilgátur uppi um orsakir
hennar og afléiðingar.
Veðurathuganir í Bandaríkj-
um Norðuir-Ameríku sýna, til
dæmis, að meðalárshiti hefir
Enda þótt breyting sú á með-
alárshita, sem orðið hefir á sl.
100 árum og þó mest nú síðustu
áratugi, sé ekki mikil, þá hefir
hún þó nú þegar haft athygl’s-
„ , verð áhrif á veðurlag og Mfsskil-
viða þar í landi hækkað um 2 a A. . __,.
C. X ve, Þ,S sl. ,00 ár. .g ee " i.T
það lák niðurstaða og fengizt ,______ » , ,
f r. £ borgar er nu svipaður þvi sem
var í borginni Baltimore fyrir
100 árum, en sú borg er nokkur
hefir við athugun á veðurskýrsl-
um margra annarra landa. Sam-
felldar veðurathuganir um lang- ““ £
• , , . ., r , , . hundruð kilometrum sunnar en
an tima eru ekki til fra heim- _T , ,
, _ „ . N. York; en Montreal í Canada
skautasvæðunum, en olygnasti , r. .
, _ , ... hefir aftur a moti svipaðan með-
vottur þess, að þar se einmg að ,, . . „ v , ,
, ,. , _ . , _ , . alhita nu og N. York hafði aður.
hlyna í veðri, er sa, að heim-
skautaísarnir minnka nú jafnt
og þétt, og er full vissa fyrir
þessu að því er varðar norður-
hvel jarðar. Þar fara næstum
allir skriðjöklar minnkandi, og
rekísinn í Norðuríshafinu þynn-
ist, og auður sjór eykst að flat-
armáli með hverju*ári sem lið-
ur. Á Suðurheimskautslandinu,
sem er stærra að flatarmáli en sem
meginland Ástralíu, er mesti hér á
Hveiti þrífst nú 3—400 km. norð
ar í Canada, en þegar ræktun
þess byrjaði þar í landi. Hvíta-
haf er nú fært skipum mánuði
lengur á hverju ári, en áður.
Fuglar og fiskar færa sig norður
á bóginn og mætti svo lengi
telja.
Enskur jarðfræðileiðangur,
starfaði að rannsóknum
landi á sl. sumri, undir
landís á jörðunni. Um hann vita íeiðsögn Jóns Eyþórssonar, veð-
menn minna um land- og rekísa mfræðings, gerði merkilega
en á Norðurhvelinu vegna þess, uPPgötvun varðandi íslenzka
að þar hafa ekki farið fram veður veðursögu, og var nýlega frá
athuganir að neinu marki. Vís- Þessu skýrt í blöðum og útvarpi.
indaleiðangur frá Norðurlönd- En málavextir eru þeir, sem nú
um og Englandi dvelst þar nú skal greina frá:
um þessar mundir. Eitt megin- yjg Langjökul er allstórt jök-
markmið hans er að rannsaka, ullón uppstýflað af skriðjökli
hvort umræddrar veðurfars- Dg heitir Hagavatn. Á undan-
breytingar gæti einnig þar. Bíða förnum áratugum hefir skrið-
nú þeir, sem áhuga hafa á þessu, jökull þessi farið minnkandi og
með óþreyju frétta af niðurstöð- fyrir skömmu ruddi vatnið sér
um leiðangursmanna varðandi braut úr jökulkvínni og hljóp
þetta mikilvæga rannsóknarefni. fram. Við þetta lækkaði vatns-
Ef það sannast, að veðurfars- faorð Hagavatns svo mikið, að
, _ , , , * breytingin nai einmg til Suður- víða má ganga þurrum fótum
undum síðan og hlytur þa að •' . * . , ? „
. , _ . skautsms, þa liggur nærn að a- um vatnsbotninn. Svo sem geta
a a veri^ mun eltara i í jykta> ag hitaaukningin muni ná rná nærri var vatnið í Hagavatni
þar en nu er. æri ro eg a^ ajjra jan(ja á jörðunni. Ensk- jökullitað og botnféll nokkuð
vita, vernig ve ur ar er a ^ fræðimaður, C. E. P. Brook af Jeir á hverju ári. Vegna þess
landi hefði verið í þann tíma. ag n-jfj^ sem talinn er hafa sér- að botnfall þetta er ekki með
Mætti gizka á, að það hefði ver- þekkingu á háttalagi heimskauta sama hætti á öllum tímum árs,
ið svipað og nú er í Norður-En^- ísanna, hefir látið svo um mælt, er hægt að greina árslögin í botn