Heimskringla - 19.03.1952, Blaðsíða 6
6. SÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 19. MARZ 1952
Hvíta vofan
AMERÍSK FRÁSAGA
“Þá krefst eg þess, að þér standið mér skil
á henni, og hún verður að finnast”.
“Leitið þér að henni, eins og hinir gerðu.
Farið þér út. Eg hefi andstyggð á því að sjá
yður. Hvernig dirfist þér að gera kröfu til
stúlku þeirrar og auðæfa þeirra, sem er lögleg
eign mín —MfN? Ó, hvaða skelfing, eg brenn!
eg brennLOg vatn getur ekki slökkt þennan
voðalega þorsta. Drepið mig—gerið þið þegar
út af við mig!”
Hann brauzt um á hæl og hnakka af kvöl-
um, og þeir áttu báðir fullt í fangi með að halda
honum í rúminu.
Þegar aftur fór að færast ró yfir hann,
mælti Du Vernay við faðir Eustace:
“Get eg fengið að skoða herbergi það, sem
veslings Adrienne var ginnt inn í í nótt? Ef til
vill heppnast mér að finna eitthvað, sem þér
hafið ekki tekið eftir”.
“Herbergið er hérna beint neðan undir, og
dyrnar eru opnar. Við Mendon leituðum þar
reyndar svo vel sem við gátum, en það er þó
hugsanlegt, að þér verðið máske heppnari”.
Du Vernay fór nú ofan og inn í myndaher-
bergið og varð honum fyrst fyrir, að opna einn
gluggahlerann, til þess að birtan kæmist inn.
Þar var ömurlegt um að litast. Hundurinn dauð-
ur á gólfinu, og ægilegar hryðjuverkamyndir á
veggjunum.
Hann reikaði nú í hægðum sínum fram og
aftur um herbergið, leitaði í hverjum krók og
kima og barði á veggina. Hann hafði farið
þannig þrisvar hringinn í kring í herberginu,
án þess að það hefði neinn árangur, og honum
var farinn að fallast hugur. En þá tók hann allt
í einu eftir pappírsmiða, er stóð út undan um-
gerðinni á afarstórri mynd af hertoganum af
Orleans, fyrverandi verndara Lecours.
Hann dró það varlega undan umgerðinni, og
las það:
“Ef Victor du Vernay skyldi koma hingað
til þess að leita að Adrienne Durand, verður
hann þegar að bregða við, og leita uppi vin
móður hennar, þann hinn sama, sem honum
var sagt frá í New Orleans. Hann mun þar fá
fullnægjandi útskýringu á því, sem skeði í nótt.
Adrienne er á óhultum stað, jafnvel þótt hún
sé langt frá því, að vera heil heilsu. Verið “þög-
ull”, og vinnið einn yðar liðs.” Treystið engum
mannif”
Þegar du Vernay sneri sér við og ætlaði að
þjóta af stað, gæfti hann ekki ofan fyrir fæt-
urna á sér, og hrasaði þess vegna um víghund-
inn, svo að hann féll af öllum sínum þunga á
myndina af hertoganum af Orleans. Léreftið
rifnaði og af tómhljóðinu í veggnum þóttist
hann þegar geta ráðið það, að efni og frágangur
veggsins væri annar bak við myndina, heldur
en annarstaðar í herberginu.
Hann spratt þegar á fætur aftur, reif mynd
ina, er var á hjörum, frá veggnum, og sá, að
veggurinn var þar úr tré, þótt hann væri alstað-
ar annarstaðar úr steini.
Hann varð þegar sannfrður um, að hér
hlytu að vera leynidyr, og hann fékk hjartslátt
af eftirvæntingu meðan hann leitaði vandlega,
bæði hátt og látt, að því, hvort væri nein læsing
Loksins fann hann ofurlítið tippi í veggnum,
rétt niður undir gólfi, neðan undir neðri löm-
inni á myndarumgerðinni.
Hann ýtti fast á tippið, og laukst þá hurð-
in upp og féll út á við. Sá þá inn í lítið her-
bergi, er fyllti út rúmið milli turnsins og stig-
ans, er lá baka til upp í iferbergi Adriennes.
Victor fór inn, og athugaði herbergið við skímu
þá, er kom úr myndaherbeginu. Þar var mikið af
brotnum flöskum, tómum glösum og ýms-
um hlutum úr efnarannsóknaráhöldum, og þótt
ist hann því sjá, að herbergi þetta myndi ein-
hvern tíma hafa verið notað sem efnasmiðja.
Dyr voru á herberginu inn í aðalhúsið, en
þær voru harðlæstar; annars var enginn gluggi
eða op á því, og ekkert, sem hægt væri að sjá á
utan að, að þessi efnasmiðja væri til.
Victor þóttist skilja það, að Lecour myndi
ekki hafa neinn grun um þennan inngang í her-
bergi hans, og hann athugaði herbergið svo,
vandlega, sem skíman leyfði. Hann fann þar
kertisstúf, sem auðsæilega hafði verið borinn
þangað úr myndaherberginu, og hjá honum
stóð glas með fosfór í, er sýndi, hvernig kveikt
hafði verið á kertinu.
Þegar Victor hafði lokað dyrunum aftur, og
komið myndinni á sinn stað að svo miklu leyti
sem hægt var, skundaði hann aftur upp í her-
bergi Lecours, til þess að tala við prestinn, áður
en hann færi af stað.
Þegar hann kom inn í herbergið, lá Lecour
sofandi, og presturinn á hnjánum fyrir framan
hann. Presturinn var að mæla fram einhverjar
særingar, og hélt krossmarki yfir höfði sjúkl-
ingsins. En er hann sá du Vernay, stóð hann upp
og mælti:
“Eg er að reyna að særa burt hinn illa anda
er hefir tekið sér bústað í þessum aumingja
manni. Eg er prestur, og þess vegna er það
skylda mín, að biðja fyrir honum, en syndirnar
eru svo margar og miklar, að mér liggur stund-
um við að hörfa óttasleginn undan þessari
skyldu. Hönd hans hefir verið móti öllum, og
það liggur við, að það sé að hafa af hreinsunar-
eldinum, að láta hann sleppa of auðveldlega
gegnum hann.”
Það var svo alvöruleg gremja í rödd hans,
að Victor skyldi þegar, að hann átti í megnu
stríði við sjálfan sig. En honum var ókunnugt
um orsökina, og sagði þvtí aðeins:
“Eg þarf að finna Brunel lækni, og væri
yður þakklátur, ef þér vilduð segja mér, hvar
hann á heima.”
“Þegar þér komið að húsi umsjónarmanns-
ins, sem er á að gizka tvær rastir héðan, þá
beygið þér við ofan að fljótinu, og fyrsta al-
mennilega húsið, sem þér komið að, er La Santé,
en svo kallar læknirinn húsið sitt. Þér getið
ekki villzt á því. Eg skil það á þögn yðar, að
leit yðar í myndaherberginu hefir verið jafn á-
rangurslaus, eins og mín?”
“Eg hafði gaman af því, að virða fyrir mér
þetta ömurlega myndasafn”, svaraði Victor út í
nött. “Til þess að komast fyrir það, hvað orðið
hefir af Adrienne, verður sjálfsagt að leita ein-
hverstaðar annarstaðar. Hvar get eg hitt yður
ef eg skyldi þurfa að tala við yður aftur?”
“Tvöföld skylda heldur mér fjötruðum
hér— skyldan sem kristinn og skyldan sem hefn
andi. Hvor þeirra muni að lokum bera sigurinn
úr býtum, veit enginn nema guð einn. En eg
verð að vera hjá þessum gamla manni, meðan líf
ið treinist í honum. Færið mér Adrienne heila
á hófi, þá verður líknsemin máske yfirsterkari.
En ef------”
Victor hélt nú af stað frá Bellair, og með-
an hann er á leiðinni, skulum vér skjótast á und
an honum til La Santé, og munum vér þá hitta
Mendon þar.
26. Kapítuli v
Þegar Mendon hafði fengið grun um það,
að Louisa væri á lífi, rifjaði hann upp fyrir sér
allt það, er mælt gæti með því, að svo væri. —
Gamla ástin frá drengjaárunum vaknaði aftur í
huga hansc, og þegar hann kom heim að bústað
Brunels læknis, var honum næst skapi, að spyrja
þegar um það hvort maddama Mendon væri þar,
því að hann mátti ekki hugsa til þess, að hún
bar í raun og veru nafn glæpamannsins voða-
lega, sem nú lá fyrir dauðanum, þorparans, sem
hann var að koma frá.
Brunel læknir var heima, og Mendon var
vísað inn í skrifstofu hans. Mendon þagði litla
stund, og leitaði í huga sér að einhverju, sem
hann gæti sagt, til þess að afsaka með komu
sína, því að hann var óvanur að heimsækja Brun
el lækni. En að lokum mælti hann:
“Eg kem einmitt frá Bellair og húsbónd-
inn þar liggur fyrir dauðanum. Að fáum klukku
stundum liðnum verður Lecour ekki lengur í
lifandi manna tölu. Og með því að engan var
hægt að senda, þá skrapp eg hingað sjálfur, til
þess að biðja yður að líta á hann.”
Það varð merkileg breyting á rjóða og
kringluleita andlitinu læknisins, er hann heyrði
þetta. Hann fleygði frá sér tóbakspípunni,
spratt upp af stólnum of mælti:
“Getur ekki lí'fað! Eruð þér viss um það—
alveg viss? Nei, það eru allt of góðar fréttir til
þess, að þær geti v%rið sannar. Eg ætti að hjálpa
honum, eiturorminum þessum! Nei, svei mér
ef eg geri það. Heldur vil eg senda öll mín með-
ul norður og niður, en hjálpa honum í dauðann?
Hefir ólyfjaninni úr sjálfum honum nú loksins
slegið inn og eitrað blóð hans!”
%
“Ekki beinlínis það, en eftir því sem mér
skilst, hefir einn af víghundum Lecours orðið
óður og bitið hann”.
“Það er guðsdómur yfir honum fyrir
grimmilega meðferð hans á varnarlausu barni”,
tautaði Brunel læknir með sjálfum sér. “Eg hefi
oft haft freistingu til þess, að leggja hönd á
hann. En guð er yfir öllu, og stýrir í sannleika
öllu á bezta veg”.
Mendon komst að meiningunni í þessum
orðum læknisins, þótt hann heyrði ekki almenni
lega orðaskil, og hann hugsaði með sér, að það
væri bezt að bera þegar upp erindið.
“Þér vitið þá, hvað komið hefir fyrir ung-
frú Durand á Bellair, og vitið eflaust, hvar hana
er að finna? í guðanna bænum, segið mér, hvort
hún hefir orðið fyrir nokkru tjóni.”
Brunel læknir komst í hálfgerðan bobba,
en sagði þó:
“Svo mikið er mér óhætt að segja yður, að
hún er heil og ómeidd að því er líf og limi snert-
ir. En hræðslan hefir haft svo mikil áhrif á
taugakerfi henar, að það er vanséð, hvenær hún
nær sér aftur. Nú sem stendur get eg ekki sagt
yður meira. En gerið nú svo vel að segja mér
meira af veikindum Lecours, því að það eru
fleiri hérna á heimilinu en eg, sem vilja gjarn-
an fá vitneskju um það, hvernig honum Mður”.
Mendon skýrði honum nú frá því, hversu
vonlaust væri um það, að Lecour lifði þetta af,
og sagði, að hann hlyti að eiga mjög skammt eft
ir. Læknirinn neri hendurnar af ánægju, en
sagði þó, að það væri Ijótt af sér að fagna dauða
meðbróður síns, hversu djúpt sem hann væri
fallinn. Hann lauk máli sínu á þessa leið:
“Mergurinn málsins er sá, að eg læt mér
svo umhugað um annan málsaðilann, að eg hefi
misst allt samkenndarþel til mannhraks þess,
sem hefir farið með Mf hennar”.
“Eg veit mikið vel, að þér eigið við mág-
konu mína maddömu Louisu Mendon”, mælti
Mendon. “Eg hefi fulla ástæðu til að ætla, að
hún hafi ekki látizt hér á heimili yðar, eins og
menn héldu þá. Eg hélt það Mka, þangað til nú
nýskeð, er viss atvik komu mér á aðra skoðun.
Eg get ekki hugsað mér það, að systir mín gæti
borið slíka ótryggð til mín.”
•
Brunel starði forviða og hikandi á hann. En
að lokum spurði hann:
“En hvað finnst yður þá, að hún hefði átt
að gera? Hún var------. Nei, eg hefi engan rétt
til þess, að tala um þetta ennþá, og auk þess
veit eg ekki, hverja ástæðu þér kunnið að hafa
til þess, að koma með aðra eins staðhæfingu og
þetta”.
“Það er nú orðið um seinan fyrir yður, að
koma yður út úr þessu, læknir. Auk þess er eg
sannfærður um, að Louisa er á Mfi, því að eg
heyrði og þekkti röddina hennar hérna um nótt
ina. Og nú er eg hingað kominn sem vinur dótt-
ur hennar. Eg veit sem sé líka, að Adrienne er
dóttir hennar, en ekki dótturdóttir Lecours.”
Læknirinn starði á hann, og var svo for-
viða, að hann vissi ekki, hvað hann átti að segja,
en sagði þá að lokum:
“Þér eruð í sannleika skarpskygnari, heldur
en eg hefði haldið, Mendon. En í þessu máli
get eg ekki gert neitt á eigin ábyrgð. Eg verð
að lúta annarlegum vilja. Afsakið mig eitt
augnablik.”
“Sjálfsagt. Ef þér farið til Louisu, þá segið
henni, að eg sé alveg á sama hátt bróðir hennar
nú, eins og eg var áður, þegar hún var mér bæði
móðir og systir. Hún þarf ekki að bera neitt
vantraust til mín, því að eg skuldbind mig til
að vernda hana gegn sérhverri hættu á lífsleið
hennar.”
Læknirinn yppti öxlum, er hann heyrði
þessa staðhæfingu, því að honum var vel kunn-
ugt um hugsunarhátt Mendons. Og án þess að
svara neinu, skundaði hann út og að húsi einu
úti í garðinum, sem var álíka stórt og íbúðarhús
þeirra hjónanna.
Hurðirnar stóðu í hálfa gætt, til þess að
nægilegt og hreint loft kæmist inn í húsið.
Hann fór inn, og kom inn í bjart og viðkunnar-
legt herbergi, sem tveir kvenmenn voru lí.
Önnur var ung og forkunnar fríð. Hún svaf
föstum svefni, og mikla, gullna hárið hennar Hð-
aðist út um og ofan um svæfiHnn. Það var auð-
séð, að umhyggjusamar hendur höfðu breitt úr
því og lagað það.
Hin konan var hjúkrunarkona, og var hún
enn að fitla við hárið á stúlkunni, eins og hún
gæti ekki látið vera, að hafa hönd á einhverju,
sem heyrði til þessum ástfólgna sjúklingi. Hún
var horuð og veikluleg, og klædd að öllu leyti
sem líknarsystir. Þrátt fyrir stóra, svarta kapp-
ann, sem skyggði á andlit hennar, myndi þó hver
aðgætinn maður hafa tekið efti'r því, hversu
svipur og andlitslögun hjúkrunarkonunnar var
líkt föla, fallega andlitinu, er lá hreyfingarlaust
á svæflinum.
“Hvernig líður sjúklingnum okkar, systir
Cecile?” spurði læknirinn viðkvæmur.
“Þér sjáið, hve fast hún sefur enn þá. Eg
fer að verða hálf-rædd við þetta, læknir. Ó,
skyldi hún þá nokkurn tíma vakna aftur til
þessa lífs? Og skyldi hún þá halda réttu ráði?
Eg er svo hrædd um, að hún hafi verið of veik-
byggð til þess, að afbera þetta voðalega áfall?”
“Hún er sterkari, en þér haldið. Eg vona
að hún nái sér bráðum aftur. En við verðum að
gæta þess, að hún verði ekki fyrir neinum
snöggum geðshræringum”.
“Eg vona, að þér séuð ekki að gabba mig?
Ó, hvað ætti eg að gera, ef eg missti hana nú?
Eg er viss um, að eg missi þá það litla vit, sem
eg hefi eftir.”
“Verið þér óhrædd—Adrienne nær sér fljót
lega aftur. En eg hefi mikilvæg tiðindi að færa
yður. Þér getið komið snöggvast með mér hérna
inn í hitt herbergið.”
Systir Cecile fór með honum, og bjóst við
öllu því versta. Og þegar þau höfðu lokað dyrun
um milli sín og sjúklingsinns, greip hún hönd
læknirsins og spurði óttaslegin:
“Hvað er það? Er það eitthvert djöfullega
uppátækið úr honum— ennþá einu sinni?”
“Nei, nei, veslings barnið mitt. f þetta skifti
eru það góðar fréttir, sem eg flyt yður. Louisa,
ofsóknari yðar liggur fyrir dauðanum. Að fáum
klukkustundum liðnum verður hann úr sög-
unni!”
Henni varð svo mjög um þessa fregn, að
hún hneig niður á stól.
%
“Eruð þér viss um, að þetta sé satt?” spurði
hún áköf. “Já, þér gætuð ekki fengið af yður,
að vera að gabba mig,—þér, tryggðavinurinn
minn. í öllum miínum þrautum og öllu mínu
basli, hafið þér ætíð staðið við hlið mér, og stutt
mig með ráðum og dáð, og eg þakka yður og
blessa yður fyrir það. Segið mér, hvað komið
hefir fyrir—fyrir þenna vesala gamla mann, og
hver komið hefir með þessa fregn?”
“Það er maður, sem einu sinni var mjög
vinveittur yður, og segir, að hann sé sami
tryggðavinur yðar enn þá. Það er Adolphe Men
don. Hann kom til þess að sækja mig til Lecours
og til þess, að fá að tala við yður, ef þess væri
kostur.”
“En heldur Adolphe þá ekki, eins og allir
aðrir fornvinir mínir að eg sé dáin?”
“Hann hélt það þar til nú alveg nýskeð. En
svo þekkti hann röddina yðar í fyrri nótt, þeg-
ar þér lékuð vofuna á Bellair, og þá fékk hann
grun um sannleikann.”
Konan gat ekki að sér gert að brosa ofurlít
ið, er hún svaraði:
“Já, eg stóðst ekki freistinguna, að svara
spurningu, sem honum varð auðvitað ósjálfrátt,
að mæla fram í hálfum hljóðum, einkum af því
að eg vonaði, að það myndi hvetja hann til þess
að vernda veslings aðstoðarlausa barnið mitt.
En það hafði nú samt sem áur ekki þau áhrif,
og ef eg hefði ekki verið á höttunum í nótt, þá
hefði honum tekist að gera út af við blessað
barnið mitt. Og nú er hann að deyja—deyja! Og
eg, sem hélt að hann væri djöfullinn sjálfur, í-
glæddur holdi og blóði, og myndi lifa um aldur
og æfi.”
“Já, Louisa, hann er nú að falla úr sögunni.
Eg neitaði þegar, að vitja hans. En eg hefi orð-
ið dálítið vægari í skapi við það, að tala við yð-
ur. Og þegar Adrienne er vöknuð, og við sjáum,
að hún er úr allri hættu, þá skal eg fara til Bell
air, og reyna að draga ofurlitla ögn úr þjáning-
um hans. Adolphe Mendon bíður eftir mér í
skrifstofunni, til þess að fá vitneskju um leynd
armál það, sem yður snertir. Það getur ekki ver
ið nein áhætta; að skýra honum fráþví. Hvað á
eg að segja?”
“Eruð þér alveg viss um, að mér sé óhætt
að treysta honum?—Og er—er alveg vonlaust
um, að grimmdarseggurinn gamli lifi þetta af?”
“Það er mér alveg óhætt að fullyrða, því að
það er ekkert meðal til við því banvæna eitri,
sem komizt hefir í skrokkinn á honum. Og að
því er Mendon snertir, þá getur hann ekki grætt
neitt á því, að koma upp um yður, og þess vegna
held eg, jið það sá óhætt fyrir okkur, að treysta
honum. Áuk þess getur hann orðið yður að liði
þegar þér farið aftur að gera tilkall til réttinda
yðar.”
Louisa benti á hurðina að hinu herberginu,
og mælti raunaleg:
“Nei—réttindi hennar, ekki mín. Eg hefi
engin —kæri mig ekki um að hafa nein. Eg er
nú og verð ætíð hér eftir systir Cecile, tilheyr-
andi líknarsystra-reglunni. Segið Adolphe, að
engir nema nánustu vinir okkar, megi fá vit-
neskju um það, að eg er á Mfi. f augum heimsins
verð eg að vera dauð, eins og eg hefi verið. —
Segið honum raunasögu mína, og biðjið hann að
finna mig, þegar Adrienne sé úr allri hættu”.
Þegar Brunel læknir ætlaði að fara, bað
hún hann að staldra enn við, og spurði:
“Hafið þér ekki enn þá frétt neitt af Victor
du Vernay? ”
“Nei, ekki ennþá, en hann hlýtur að koma
Eg lagði miðann, sem þér skrifuðuð, á þann
stað, þar sem hann hlýtur áreiðanlega að finna
hann; eða að öðrum kosti er hann ekki tryggur
elskhugi. Þegar hann kemur til Bellair, leitar
hann auðvitað vandlega í herbergi því, sem Adr
ienne var síðast í, og þá hlýtur hann að finna
miðann. En þótt svo fari, að hann finni hann
ekki, mun samt erindi hans hingað koma konum
til að heimsækja mig, jafnvel þótt hann hafi
engan grun um það, hver bíður hans hér.”