Heimskringla - 13.08.1952, Blaðsíða 1

t'--------------------—^
AT ALL LEADING GROCERS
Super-Quality
“BUTTER-NUT”
BREAD
“Tops in Quality & Taste”
CANADA BREAD -look for the
Bright Red Wrapper
AT ALL LEADING GROCERS
Super-Quality
“BUTTER-NUT”
BREAD
“Tops in Quality & Taste”
CANADA BREAD —look for the
Bright Red Wrappci
LXVI ÁRGANGUR
WINNIPEG, MIÐVIKUDAGINN 13. ÁGÚST 1952
FRÉTTAYFIRLIT OG UMSAGNIR
MUNDU
FALIÐ VANDASAMT STARF
Joseph T. Thorson
Á fundi sem lögfræðingar frá
42 þjóðum háðu nýlega í Berlín,
var samþykt, að gefa út bók um
syndir Stalins. Af því að dæma,
sem um þær hefir verið sagt, er
þar úr miklu að moða. Áhræra
þær efalust landarán og innlim-
un eða upprætingu margra þjóða,
brot á allsherjarlögum, á rétti
einstaklingsins o. s- frv. Formað-
ur nefndar, sem falin var fram-
framkvænd á þessu starfi, var
kosinn Joseph T. Thorson yfir-
dómari í fjármálarétti Canada.
“FLJÚGANDI DISKAR”
Svo mikið sem um þetta lof.t-
íyrirbæri sem “fjúgandi diskar”
er kallað, hefir verið skrifað und-
anfarin eitt eða tvö ár, hefir verið
varast að segja frá því öðru vísi
en sem einhverju ákaflega dular-
fullu er á engra færi væri að út-
slkýra. Þó menn viti nú að þessi
svonefndu diska-fyrirbæri eru
ekki annað, og hafa aldrei annað
verið, en hillingar, er aldrei sagt
frá því. Það er hér jafnvel dag-
lega sagt frá undra fyrirbæri
þessu ennþá og síðast liðna viku
ætlaði imaður nokkur á járn-
brautastöð að ærast út af þvlí, að
diskarnir stemdu beint á hann!
Donald H. Menzel, stjarneðlis-
fræðingur og prófessor við Har-
vard háskóla, hefir séð diskana í
suður hluta Bandaríkjanna, þar
sem þeir eru tíðastir gestir. —
Hann hefir komist að þeirri nið-
urstöðu, að fyrirbærin séu hill-
ingar, en þó fágæt tegund þeirra.
Það var í sambandi við rann-
sóknir á radar-truflunum á stríðs-
árunum, sem Menzel ikyntist því,
að misheit loftlög geta valdið því
að á sjónfleti radar-tækja geta
sézt “vofur”, þar sem alls engir
fastir hlutir eru. Það hefir komið
fyrir, að herskip hafa skotið af
kappi á auðan sjó í þeirri trú að
þar væri floti óvina-herskipa.
Ljósöldur haga sér Híkt og rad-
ar-öldurnar og Menzel datt því í
hug að draugarnir á radar-tækj-
unum og fljúgandi diskarnir ættu
sér svipaðan uppruna. Eftir
margra ára athuganir telur hann
sig geta fullyrt að svo sé. Oftast
kólnar loftið jafnt og þétt því
fjær sem dregur yfirborði jarðar,
en það kemur fyrir, einkum yfir
landi, sem hitnar mikið á daginn,
að heitara loft liggur í lögum
nokkuð frá jörðu.
Við að fara úr þéttu og köldu
lofti í heitt og þunnt loft endur-
kastast geislar af ljósum á jörðu
niðri eða ljós frá himintunglun-
um og áhorfendum virðist þeir
koma frá lýsandi hlut úti í
geimnum. Slík ljós geta virst
hreyfast örskjótt og breyta
snögglega um stefnu en það eru
einmitt aðaleinkenni fljúgandi
diskanna.
Ef mörg ljós sjást í hillingum
í einu eða sama ljósið endur-
speglast oft geta hillingarnar
birst í reglulegum röðum og það
telur Menzel skýringuna á mynd-
um þeim af flugsveitum fljúg-
andi diska, sem teknar voru í
Texas og birtar nýlega.
Hillingarnar frá heitum loft-
lögum geta sézt um hábjartan
dag, til dæmis úr flugvél, sem
flýgur yfir heitu loftslagi, og er
það þá sólin, sem speglast. Enn
fleiri afbrigði fljúgandi diska
hafa sézt en Menzel hefur getað
skýrt þau öll með hillinga kenn-
ingu sinni.
Honum þótti samt ekki nóg að
gert. í kjallaranum heima hjá sér
helti hann misþéttum vökvum,
sem ekki blandast, í blas og lét
Ijós skína í gegnum það. Ljós-
geislinn brotnaði þar sem hann
fór úr þéttari vökvandum í þann
þynnri og þegar Menzel horfði í
endujrkastaða geislann sá hann
sporöskjulagaðan ljósblett, en
einmitt þannig lýsa sjónarvottar
fljúgandi diskunum. Ef glasið
hreyfðist skauzt þcssi heimatil-
búni diskur til og frá.
í gömlum blöðum hefur Men-
zel fundið frásagnir af ljósfyrir-
bærum, sem auðsjáanlega eru þau
sömu og fljúgandi diskarnir. Á-
hangendur geimfarakenningar-
innar hafa það hinsvegar fyrir
túaratriði og diskarnir hafi ekki
sézt fyrr en eftir að tekið var að
sprengja kjarnorkusprengjur og
þykjast með því hafa sannað að
þeir séu farartæki íbúa annarra
hnatta, sem séu að grenslast eftir
hvað gangi eiginlega á hér á jörð-
inni.
Ekkert er heldur eðlilegra en
að þær sjaldgæfu hillingar. sem
kallaðar hafa verið fljúgandi
dsikar, sjúist oftar í Bandaríki-
unum nú en áður. Mishitun mfts,
sem er skilyrði fyrir að þeir sjá-
ist, er algengast á svæðum eins
og í Suðvesturríkjum Bandaríkj-
anna. Þar eru einnig kjarnorku-
tilraunastöðvar Bandaríkjahers
og alt fult af flugstöðvum og
flugSkeytastöðvum. Starfsmenn
við slíkar stofnanir eru auðvitað
manna líklegastir til að taka eftir
°g gera rekisstefríu út af ókenni-
legum loftsýnum eins og hilling-
um þessum.
í Bandaríkjunum hafa gosið
upp kviksögur um að hér væri
um að ræða nýjar gerðir flugvéla
frá bandaríska flughernum,
njósnaloftför frá Sovétríkjunum,
geimför frá öðrum hnöttum og
jafnvle en fáránlegri getgátur.
Hefði rétt verið frá því sagt, sem
vísindamenn halda fram um þess-
a fljúgandi diska, væri æsingin
minni en hún virðist vera út af
þeim.
—(Stytt úr Þjóðviljanum)
FRAMFÆRSLU KOSTNAÐ-
UR HÆKKAR
Því er spáð á komandi hausti
og vetri, að framfærslu kostnað-
ur muni stöðugt hækka, vegna
yfirstandandi kauphækkunar-
krafa í stáliðnaði Bandaríkjanna
og Canada.
Kauphækkunin verður að sjálf-
sögðu no'kkra að veita. En af
henni leiðir verðhækkun á stáli
og með því á húsmunum flestum.
Á járnbrautum er krafist kaup-
hækkunar, er nemur 45 centum á
klukkustund alment (non operat-
íng employees). Það sér hver
maður að af því leiðir hækkun á
flutningsgjaldi.
Þeir sem eftirlit hafa með verði
á matvöru af hálfu Bandaríkja-
Um mæðranna skyldu margt er sagt
En minni áhersla á hættuna lagt
Þó bjarga þær þjóðunum — bera þeim menn
Og bömunum hjúkra, sem grata þær enn
Þær standa svo margoft við dauðans dyr,
En dýrðleg er ástin, sem var hún æ fyr,
Úr djúpinu hulda við eilífðar-ós
Uppspretta mannlífsins, fegurstu ljós.
Er höndin ei mjúk, sem að hjúkraði þér
Og hjartað ei trútt,-sem þig áföllum ver
Er sálin ei göfug sem gaf þér allt sitt
Og glæddi til mannskapar lunderni þitt?
Að fjötra þá hönd væri heiminum smán,
Að hryggja það brjóst, væri drengskapar rán.
Hvar lítur þú konu, þá minnstu þess með
Að móður þíns náunga hefur þú séð!
Margrét J. Benedictson
stjórnar, eru svo smeykir við
verðhækkun, að þeir búast við að
þing verði kallað saman til þess,
að aftra því alt sem hægt er.
Kauphækkun er þar einnig um
kent; einnig þurkum sumstaðar,
er uppskeru hái.
Framfærslu-kostnaður byrjaði
að hækka í rnaí og júní á þessu
ári. í byrjun árs var vísitalan
191.5. Hún var í janúar, febrúar,
marz og apríl að smá falla og var
í byrjun maá 186.7, en byrjaði þá
að hækka og er líkleg að setja
met á komandi hausti í ósóman-
um.
CANADA UNDIRBÝR
SÝKLAHERNAÐ
Rauða stjarnan, blað rússneska
hersins, hefir hafið nýjar árásir
í sambandi við sýklahernað.
Segir blaðið, að canadiski her-
inn sé að undirbúa sýklahernað,
og hafi undirbúningur á þeim
hemaði farið fram árum saman
með mikilli leynd í verksmiðju
einni í Alberta.—Vísir.
VERKFALLI AFSTÝRT
Verkfall vofði yfir s. 1. viku í
Winnipeg. Voru það þjónar borg-
arinnar er kröfðust hækkandi
vinnulauna. Fóru þeir fram á 7\
cents kauphækkun á klukkust.
og 40 kl.st. vinnuviku. Einni
klukkustund áður en vinnu væri
hætt, gekk bærinn að skilmálum
verkamanna. Til þess að geta orð-
ið við því, verður bæjarstjórn að
hækka skatta svo að nemur $1,-
127,468 á ári. Skattar hækka fyr-
ir þetta um 6.3 af þúsundi
(mills).
RIT DR. JÓNS DÚASONAR
Á ENSKU
Um nokkurt# skeið hefir verið
unnið að þýðingum hinna merku
rita dr. Jóns Duasonar á enska
tungu. Er verk þetta unnið með
styrk frá Alþnigi og er það nú
vel á veg komið.
Nokkurnveginn er búið að
ljúka heildarþýðingu á hinu stór-
merka og umfangsmikla riti sem
nefnist Réttarstaða Grænlands
og unnið að þýðingu á ritinu
Landkönnun og landnám íslend-
inga í Vesturheimi, sem að sínu
leyti er jafn fróðlegt og merki-
legt vísindarit sem réttarstöðu
ritið.
Væntanlega verða rit þessi síð-
ar gefin út og prentuð á ensku
þýðingunni, svo vísindamenn
allra þjóða eigi greiðan aðgang
að því ítarlegasta og merkasta
sem ritað hefir verið um nýlend-
ur og nýlendubúskap fslendinga.
Með auknum fiskveiðum ís-
iendinga við Grænland hefir
stórvaxið áhugi fyrir hinu ómet-
amega visindastarfi sem dr. Jón
Dúason hefir unnið við rannsókn
og könnun þessara mála.
—Tíminn, 25. júlí.
ÍSL. KVENLÆKNIR
SÉRFRÆÐINGUR f
BARNASJÚKDÓMUM
Ungfrú Kristjana P. Helga-
dóttir, Austurgötu 45, Hafnar-
firði, er nýkomin til landsins, en
hún hefir stundað sémám í
barnasjúkdómum við barnaspítal-
ann í Winnipeg — Tíðindamaður
Morgunblaðsins hitti ungfrú
Kristjönu að máli til að fá fréttir
hjá henni bæði um nám hennar
og af Canadabúum.
Krstjana lauk námi í læknis-
fræði hér heima vorið 1948 og fór
í árslok sama ár til Canada til að
stunda sérnám í barnasjúkdóm-
um, en það eru fáir hérlendis,
sem hafa lagt þá grein fyrir sig
sérstaklega. Kristjana var fyrst
eitt ár á almenningsspítala í
Winnipeg en komst síðan á
barnaspítalann þar í borg og var
þar tvö ár. Mikil aðsókn er að
því, að komast til náms á spátala
þessum og er það því erfiðleik-
um bundið. Að síðustu vann
Kristjana á farsóttarspítala í
Winnipeg.
Yfirlæknir beggja þessara
sjúkrahúsa, sem ungfrú Kristjana
vann á, var prófessor Bruce
Chown, sem er mjög þekktur í
Canada og Bandaríkjunum fyrir
blóðrannsóknir og blóðgjafir. —
Stendur hann fyrir miklum rann-
sóknum á blóðflokkunum og ger-
ír m. a. út menn til að leita að
blóðflokkum. Á spítalanum eru
blóðgjafir mjög tíðar og einnig
oft skipt um blóð á nýfæddum
börnum, þegar þess þarf með.
Starssvið branaspítalanna er
mjög víðtækt, enda er hann ann-
ar aðalbarnaspítalinn í Canada,
að vtísu hefir hann ekki sjúkra-
rúm fyrir nema númlega 100 börn
en þar verður að taka daglega á
móti alt að 200 börnum, er þurfa
lækninga við þó að þau þurfi
ekki að liggja á sjúkrahúsi. Er
þar fullkomin klinik fyrir alls-
konar sjúkdóma og einnig er þar
hjálpað vansköpuðum börnum
svo og vangefnum og afbrigði-
legum börnum. Jafnvel hafa
börn, sem ekki hafa samrýmst
öðrum börnum verið tekin til að
kenna þeim að leika sér. Börn
þau, sem á spítalanum eru koma
víðs vegar að í Canada.
Mikil alúð er lögð við félags-
legar umbætur í Winnipeg og er
ákaflega vel fylgst með öllu, sem
snertir uppeldi barna og ungl-
inga. Ef fram koma líkur fyrir
því að um sé að ræða vanrækslu
í uppeldi á heimilum, þá eru þau
leyst upp og börnunum komið
fyrir á uppeldisheimilum. Éái
barn t. d. lungnabólgu aftur og
NÚMER 46.
aftur þá er farið heim á heimilið
óg aðstæður athugaðar og bætt úr
því, sem með þarf, t. d. útvegað
betra húsnæði, ef það er heilsu-
spillandi. Þegar um er að ræða
afbrot unglinga þá er allar að-
stæður þeirra athugaðar svo og
aðstæður heimilanna, sem þeir
eru frá og þannig leitað orsak-
anna eftir því sem föng eru á og
bætt úr því, sem er ábótavant.
Skipulag þessara mála er svo gott
að allar slíkar upplýsingar taka
stuttan tíma.
Ungfrú Kristjana sagði frá því
að Vestur-íslendingar ættu mjög
marga góða lækna í Winnipeg en
einna þektastur mundi þó dr.
Þorláksson vera. Féll ungfrú
Kristjönu vel við Vestur-íslend-
ingana og tók sérstaklega til
þess, hve þeir væru hver öðrum
hjálplegir ef eitthvað væri að.
Þegar tíðindamaður blaðsins
spurði ungfrú Kristjönu að því,
hvað hún hygðist taka fyrir,
sagði hún það vera hugmynd sína
að opna lækningastofu í Reykja-
vík og Hafnarfirði og þá einkum
með það fyrir augum að stunda
barnalækningar, þar sem hún
hefði sérstaklega til þess lært.
—Mbl. 4. júlí.
/ FÁUM ORÐUM
Garnet Coulter borgarstjóri í
Winnipeg, hefir ákveðið að sækja
um endurkosnnigu í október
kosnýigunum. Sækir hann þá í
sjötta sinni um borgarstjórastöð-
una.
En hann verður ekki einn um
hituna í þetta sinn. Á móti hon-
um sækir maður að nafni Stephen
Juba og kunnastur er fyrir áhuga
smn á umbátum drykkjukránna í
þá átt að karlmenn og konur fái
staupað saman. Hann á eflaust
einhver fleiri áhugamál. Hann
hefir tvisvar áður sótt í bæjar-
stjórnarkosningum og tapað. í
hinum síðari lagði hann áherzlu
á sameiningu kránna og lá nærri
að hann yrði kosinn.
*
Searle kornfélagið heldur að
hveiti uppskera Canada verði
meiri í ár en nokkru sinni aður í
sögunni. Líkurnar kváðu þær að
hún verði 620 miljón mæla. Síð-
ast liðin 20 ár hefir hún einu
sinni farið yfir 500 miljónir.
Searle-félagið skiftir uppsker-
unni þannig milli fylkjanna: —
Manitoba býst við 53 miljónum,
Saskatchewan við 393 og Alberta
við 174 miljón mælum.
Kr
Edgar Mclnnis, forseti Canad-
ian Institute of International Af-
fairs, segir Canada komið svo
langt í hernaðarviðbúnaði að
herskylda verði bráðum óumflýj-
anleg. Mr. Mclnnis var prófessor
við Toronto háskóla áður en hann
tók við stjóm ofannefndrar
stofnunar.
★
Heimsins elzta þjóðeyrisstjórn
(Social Credit) í Alberta fylki í
Canada, vann með fáheyrðum
meirihluta í þingkosningum sem
þar eru nýafstaðnar. Ernest
Manning 43 ára foringi flokksins
hefir þegar 47 þingsæti af 61 alls.
Liberalar hafa 3, íhaldsmenn 2 og
C.C.F. 1 kosna og óvíst að fleiri
hafi. Sjö óvissu sætin eru líkleg
að lenda öll hjá stjorninni.
★
Ræðismaður Póllands í Chi-
c^gQ Zygmunt Eabisiak, hefir
sagt stöðu sinni lausri og er að
sækja um dvalarleyfi í Banda-
ríkjunum. Hann segist ekki geta
þjónað pólsku stjórninni eins og
krafist sé. Bandaríkin virðast
freista pólsku konsúlanna, því
þessi er hinn þriðji, er stöðunni
Freda Björn
Mynd þessi barst blaðinu of
seint til þess að birtast í hátíða-
blaðinu. Hún er af Freda Björn,
er orti Minni Canada fyrir fs-
lendingadaginn á Gimli 4. ág. —
Kvæðið birtist í þessu blaði og
er á ensku.
segir lausri til að setjast þar að.
Bandaríkjastjórn segist engan
reka úr landi, er hættu telji því
samfara, að halda heim þó til ætt-
lands hans sé.
*
Þær fá rússneskan
“heimilisföður” í staðinn .__
Síðan á styrjaldarárunum hafa
Rússar unnið markvisst að því, að
brjóta niður viðnámsþrótt íbúa
landanna við Eystrasalt, sem
voru innlimuð í Sovétsambandið
á styrjaldarárunum. — Þúsundir
fjölskyldna hafa verið fluttar
þaðan á brott og ekkert til þeirra
spurst síðan. Nú hafa Rússar teísr
ið upp á þvá, að senda eiginmann
og fjölskyldufeður í þrælkunar-
vinnu, en gera svo rússneskan
mann að “heimilisföður” í stað-
inn. Dr. Jeanne Eder, formaður
í alþjóða kvennaráðinu, skýrði
frá þessu á fundi sameinuðu þjóð-
anna er fjallaði um þjóðamorð í
Sovétríkjunum.
★
Dómstóllinn í Haag, hefir úr-
skurðað, að það sé ekki í hans
verkahring, að skera úr deilu ír-
ans — og Bretastjórnar út af
olíurekstrinum í íran. — Dómur
þessi er eiginlega Mossadegh í
vil, að því leyti, að máls-aðstaða
hans, jafnvel þó að því lúti að
svíkja gerða samninga, er ekki
mál Alsherjardómstólsins, held-
ur viðkomandi stjórna. Mossa-
degh hefir eins mikið eða meira
vald til kröfu sinnar en dómstóll-
inn eða nokkur annar.
★
Louis St. Laurent, forsætisráð-
herra Canada, ætlar að bregða sér
til British Columbia innan
skamms. Erindið er sagt vera ó-
pólitískt, en það má mikið heita,
ef honum liggur engin hugur á
að græða sár liberal flokksins eða
að minsta kosti kanna valinn. —
Það eru sambandskosningar á
næsta ári, sem ófarirnar í British
Columbia, minna óþægilega á.
«r
Með helicopter-vél er nú verið
að athuga staðhætti á íslandi
fyrir radar-tæki. Þau eru, sem
kunnugt er, hið nauðsynlegasta í
loftvörnum hvers lands, þar sem
það kemur í veg fyrir að flugvél-
ar gcti komist óséðar að landinu
og inn yfir það.—ýEftir Vísi).
*
Bresk samtök í London hafa
boðið eitt þúsund erlendum þing-
mönnum til fundar við sig í lok
september-mánaðar frá öllum
löndum heims. En verkefni fund-
arins vreður að ræða stofnun alls-
herjarstjórnar, sem samtökin
telja eina leiðina til að leysa
vandamál þjóðanna.