Heimskringla - 01.10.1952, Side 1

"S
AT ALL LEADING GROCERS
Super-Quality
“BUTTER-NUT”
BREAD
“Tops in Quality & Taste”
CANADA BREAD —look for the
Bright Red Wrapper

r'”
L
AT ALL LEADING GROCERS
Super-Quality
“BUTTER-NUT”
BREAD
“Tops in Quality & Taste”
CANADA BREAD -look for the
Bright Red Wrappet
LXVII ÁRGANGUR
WINNIPEG. MIÐVIKUDAGINN 1. OKT. 1952
NÚMER 1.
FRÉTTAYFIRLIT OG UMSAGNIR
UM KOSNINGAPÉ
Adlai Stevenson, eða menn
hans, sem kærðu Nixon, vara-for
setaefni Eisenhowers fyrir að
hafa þegið fé frá einstaklingum
í kosningasjóð, hefir nú á sama
hátt verið kærður fyrir fjármót-
töku í fylkisstjórnarkosningum.
Hiefir Stevenson sjálfur viður-
kent að fé hafi honum verið sent
og notað svipað og Nixon gerði í
þarfir flokksmálajjpa.
Ef rétt er með fé þetta farið
mun það löglegt þykja. En
hvort sem svo er eða ekki, verður
•ekki mælt með því, að einstakl-
ingar leggi það í vana sinn, að
veita fé í kosningasjóði. Stjórn-
in á að sjá fyrir kosningakostn-
aði öllum. Ef meira fé þarf með
en veitt er, er það ekki einstakl-
ingum þjóðfélagsins neitt við-
komandi. t»að er ekki ætlast til
meiri kosninga-áróðurs, en því
fé nemur. En æsingar hafa kom
ið þessu af stað og gert það að
vana.
VERKAMANNASAMTÖKIN
MEÐ STEVENSON
Á fundi verkamannafélagsins
“The American Federation of
Labor (AFL)” nýlega í N. York,
var samþykt að styðja sérveldis-
flokkinn með Adlai Stevenson,
sem forseta-efni í kosningunum
sem nú eru fyrir dyrum.
Þarna mun um 8 miljón félags
menn að ræða.
Áður hafði Committee o£ In-
dustrial Organization (CIO),
sem John Lewis stjórnar, sam-
þykt að veita Stevenson sína
liðveizlu. Hann hafði með hót-
un um verkfall, fengið kaup-
hækkun fyrir 450,000 kolanema
sína um $1.80 á dag og sem
kaupið gerir $18.15 á hverjum
7% klukkustundum ,eða vinnu-
degi.
Verkasamtökin hafa ekki síð-
an árið 1924 sagt félögum sínum
fyrir um hvernig þeir ættu að
greiða atkvæði fyr en nú.
VILJA ÁFRAMHALD
KOREU-STRÍÐSINS
Hún heitir Marguerite Hig-
gins. Hún er fregnriti og hefir
skrifað fréttir af stríðum og öllu
sem nöfnum tjáir að nefna. Ný-
iega brá hún sér til Koreu til að
hafa tal af helztu foringjum
stríðsins þar. Hefir hún það eftir
Mark Clark hershöfðingja Sam-
einuðu þjóðanna, að það séu eng-
in merki sjáanleg um að Kom-
munistar kæri sig nokkuð um
frið. Fyrir þeim vakir ekkert
annað en að fresta stríðinu, þar
til samningar séu fullgerðir um
hjálp Rússa til reksturs þess.
Fangaskiftin eru ekki annað
en *yfjrsláttur. Þeir eru vísir til
að heunta einhvern daginn alla
Suður-Koreumenn sem fanga.
ALT í GENGI MEÐ
STÁLIÐNAÐINN
Það var alveg óþarft að halda,
að Truman farseti meinti að'
reka stáliðjuþjóna ,ef þeir gerðu'
verkfall, eins og hann hótaði
þeim og setti herlið við
störf þeirra í staðinn. Þegar
hinn góði Lewis hafði talað við
stjórnina og sagði henni að í
húfi væri verkfall sem um mun-!
aði, ef kaup stáliðjumanna værT
ekki hækkað um $1.90 á dag, og,
10 Cents yrðu greidd auk þess í
velferðarsjóð þeirra, fann Tru-1
man forseti að hann var ekki
einn stjórnandi landsins. Þegar
hann hafði virt fyrir sér svipinn
á Lúa gamla, leizt honum ekki á
blikuna og taldi betra að hafa
karlinn með sér en á móti sér.
Verkfallinu var afstýrt í þetta
sinn með því að láta að vilja
verkamanna foringjans.
CHAPLIN KEMUR AÐ
LOKUÐUM DYRUM
Chales Chaplin var borinn fyr
ir 63 árum í London. Hann kom
til Bandaríkjanna 1910. Hann
komst skjótt í hóp leikenda hér
og varð heimsfrægur.
Chaplin varð aldrei borgari í
Bandaríkjunum. Þótti það ein-
kennilegt og spunnust ýmsar
sögur um ástæður hans fyrir því.
Honum var oft fundið að sök, að
hann væri kommúnistj. En hann
neitaði því jafnan. Árið 1944 átti
Chaplin í málaferðlum út af
barneign og tapaði málinu. Var
þá talað um að dómsmáladeildin
væri að gera ráð fyrir að reka
Chaplin úr landi sem óákjósanleg
an borgara. Ástæðan var að hon-
um væri siðferðislega áfátt.
Fyrir nokkrum mánuðum á-
kvað Chaplin að hefja sex-mán-
aða ferðalag um heiminn og sýna
kunstir ^ínar. Hann gerði ráð fyr
ir að koma til Bandaríkjanna í
baka leiðinni, því hann ætlaði
til Evrópu fyrst. Hann sótti um
leyfi til innflytjendadeildar-
Bandaríkjanna og var veitt það.
Lagði hann fyrir viku síðan af
stað í ferðina með konu sína og
börn. En tveim dögum síðar var
gefin út tilkynning frá dóms-
málaráðherra Bandaríkjanna,
James P. McGranery, um að
Caphlin kæmi hér að lokuðum
dyrum. Hann skýrði ekki ástæð-
una fyrir því. En Chaplin er sagi
að haldi ferð sinni áfram og
komi til Bandaríkjanna að
henni lokinni til að vera yfir-
heyrður.
í FÁUM ORÐUM
Einn þriðji alls þess, er Can-
adamenn innvinna sér, er hrifs-
aður í sköttum af sambands-
stjórn vorri. Undan þessu er
kvartað af öllum, af einstakling-
um sem viðskiftamönnum. En
það er eins og að tala við stein-
inn, að benda á þetta. Stjórnar-
báknið er orðið svo mikið, að alls
þessa fjár þarf með ,til reksturs.
Stjórnin er með öðrum orðum að
leggja undir sig eins mikið a*
valdi og starfsrekstri og auðið
er, sem er alveg öfugt við það,
sem barist hefir verið fyrir. Það
er verið að hrósa sér af því, að
nú séu konungar og keisarar úr
sögunni. En í stað þeirra hefir
komið upp flokksstjórnarvald, —
og stéttarstjórnarvald, sem
meira gleypir af ÞVL sem almenn
ingur kemst yfir og meira ein-
ræði hefir í frammi, en einvald-
arnir áður gerðu. Þegar stjórnir
sölsa orðið undir sig einn þriðja
af öllum tekjum manna, er skör-
in farin að færast upp í bekkinn.
bað þótti mikið er kirkjan fór
fram á einn tíunda af eignum
manna. Og þag Var kveðið niður.
En þegar þú ert beðinn um 33V3
pró cents af öllu þínu eins og
stjornarbákn Canada gerir, er
það kölluð góð stjórn, og sem
minnir á að orð Þorsteins Erling
sonar:
Þeir þakka ef það klakklaust
í kistuna fer,
sem kann að vera ætt á þér
dauðum.
Jóna§ Stefánsson (ffá lí.alcSlbaK.8
“Úr útlegð” í friðsæld þótt farinn sért heim,
Með fullkomnað starf þitt að baki,
Þú lifa munt áfram í ljóðunum þeim,
Er lýsa og verma hinn alvíða geim,
Þar áður var andúð og klaki.
Við Kalbak á Fróni þú fæddist um sinn
Og forlögin beittu þig hörðu;
En framþráin hleypti þér kappi í kinn,
Því karlmenskan toldi við ættboga þinn
Og vitsmunir vormann þig gjörðu.
En heimurinn blindi þig hornauga leit
Og hindraði framfara-tökin.
Því oft verða launin þess frömuðs ei feit,
Sem frelsinu unni og múlböndin sleit
—Og enn ér það ólífis-sökin.
í sögunni ávalt þó sigra þeir menn,
Er samtíð og herrarnir smáðu.
Þó trúin á valdið sé almennust enn,
Er óðum að lýsa; og rætast mun senn
Hvað út verðir aldanna spáðu.
Við unnum þér, Jónas, sem áveðra stóðst
Og attir oss nauðug til göngu.
Sem víkingur framtíðar-veginn þú tróðst
Og vörður með rúnun við einstiginn hlóðst,
Til merkis á leiðinni löngu.
Og litrófið skæra frá lífs-starfi því
Er Ijóminn af tilveru þinni,
Sem eyða vill húminu heiminum í.
Á himninum vakir þó saknaðar ský,
Og hljótt er í hörpunni minni. P. B.
Eatons og vinnufólk hans
lagði fvrsta daginn, sem Com-
munity Chest Winnipegborgar
var opnuð $57,000 í hinn sameig-
inlega söfnunarsjóð, sem skift
verður milli velferðarstofnana
bæjarins og áætlað er að ekki
megi minna nema en $767,000.00
Eaton-félagið fór vel af stað.
*
Very Rev. William Barclay,
forseti Canadian Council of
Churches, gaf s.l. mánudag Vin-
cent Massey, landsstjóra Canada
biblíu. *
Biblía þessi hefir í 15 ár verið
í undirbúningi, aðallega að því
leyti, að málið á henni, enskan,
hefir verið fegruð alt sem kostur
er á. Útgáfan er talin hin prýði-
legasta.
*
í ræðu sem Truman flutti um
það leyti er hann lagði nýleg.i;
af stað í 8,000 mílna ferðalag um
Bandaríkin til að mæla með
Stevenson, komst hann svo aði
orði um Eisenhower, að hann:
“hefði eytt æfinni í hernaði og
vissi ekki mikið um hvað gerst
hefði í Bandaríkjunum”.
Ef þessi hugmynd fær byr í
segl, má flest orðið bjóða í stjóm
málum.
★
Nautakjöt hefir lækkað í
verði um $2 hver hundrað pund.
Það verður í smásölu samasem
5 til 6 centa lækkun. Verðið var
frá 80 til 97 cents í búðum. —
Þetta er ekki mikið, en er samt
fagnað, svo vel er búið að kenna
fólki lítillæti.
Borgarstjórakosningar fara
fram í Ottawa 1. des. Nú er kona
þar borgarstjóri. Heitir hún
Charlotte Whitton. Á móti
henni sækir nú fregnriti “The
Ottawa Journal” Richard Ben-
nett Coates, maður 36 ára. Mun
mörgum þykja fróðlegt að vita
hvort vinnur.
*
Mynd var í dagblöðum þessa
borgar í gær af fyrstu atóm-
byssunni. Hún flytur 20 mílur
og er búin til í Bandaríkjunum.
FRÉTTIR FRÁ RÍKISÚT-
VARPI ÍSLANDS 29. SEPT.
Arsþing
tuttugasta og sjötta ársþing ísl. frjálstrúar kvenfélaga í N. Ameríku
haldið í Sambandskirkjunni í Winnipeg 13. sept. 1952
Mrs. H. von Renesse frá Ár-1
borg, forseti sambandsins setti |
þingið kl. 9.30 f.h.
Þingið hófst með því að sung- j
inn var sálmurinn nr. 556, ‘Ó, |
syng þínum drotni’, þar næst;
flutti Mrs. E. J. Melan mjög
fagra or hjartnæma bæn.
Að því búnu flutti forseti á-
varp sem fylgir.
Kæru félagssystur fulltrúar,
og gestir:
Það er mér mikil ánægja að
mega bjóða ykkur allar velkomn-
ar á tuttugasta og sjötta ársþing
Sambands íslenzkra frjálstrúar
kvenfélaga í Norður Ameríku.
Það er ósk mín og von, að þessi
samfundur verði okkur öllum til
ánægju og arðs fyrir okkar á-
hugamál.
Eins og ykkur er öllum kunn-
ugt, var búið að ákveða að hafa
þingið í byrjun ágúst, á sumar-
heimilinu á Hnausum.
Eg veit að ykkur er líka kunn-
ugt um þá eyðileggingu, sem að
þar átti sér stað 5. júlí þegar að
ægilegur bylur skall á, og feldi |
hér um bil hvert einasta tré í
Forseti íslands og ríkisstjórn
hafa ráðið Hinrik Sveinsson
Björnson sendiráðunaut í París,
litara forseta íslands. Hann
verður jafnframt starfsmaður í
utnríkisráðuneytinu að nokkrum
hluta. Hinrik S. Björnsson er
lögfræðingur að mentun og hef-
ur starfað í utanríkisþjónustunni
síðan árið 1939.
•
Kauplagsnefnd hefur reiknað
út vísitölu framfærslukostnaðar
í Reykjavík hinn 1. september
og reyndist hún vera 160 stig.
•
Þorsteinn Hannesson óperu-
söngvari hefur dvalist hérlendis
nokkrar vikur og syngur á veg-
um Tónlistarfélagsins í Reykja-
vík á þriðjudaginn. Hann er fast
ráðinn hjá Covent Garden oper-
unni þar í fjögur ár. Oftast hefur
hann sungið í Wagnersóperum.
•
Sendinefnd frá Sovétríkjunum
er nýkomin til Reykjavíkur í
boði féalgsins Menningartengsl
íslands og Ráðstjórnarríkjanna,
en annar landsfundur þess hófst
í Reykjavík í gær. Rússnesku
boðsgestirnir eru f jórir, og með-
al þeirra kunnur píanó leikari
Tatjana Nikolajeva. Sex íslend-
íngar er lagðir af stað til Pek-
ing í boði stjórnarinnar þar, með
al þeirra eru skáldin Þórbergur
Þórðarson og Jóhannes úr Kötl-
um.
•
íselndingar taka þátt í Evrópu
meistaramótinu í bridge, sem
hófst í írlandi í fyrradag. í
þeirri keppni taka þátt 16 þjóðir,
og er keppendum skipt í tvo
flokka eftir úrslitum á mótinu í
Feneyjum í fyrra. íslendingar
keppa í A-flokki.
•
Húsmæðraskólinn á Lauga-
landi í Eyjafirði var settur í dag
og jafnframt minnst 75 ára af-
mælis kvennaskólans eldri, sem
þar starfaði á árunum 1877 til
1896. Héraðssamband eyfirzka
kvenna hyggst gróðursetja þar
trjáareit til minningar um kenn
ara og námsmeyjar gamla skól-
ans.
■M A
La’í > 0 LSG5
Mrs. Ólína Pálsson
gerð heiðursfélagi í Sambandi
Frjálstrúar kvenna
kringum heimilið á liðugum hálf
tíma að nóttu til. Það var stór-
merkilegt að engin skyldi meið-
ast og má það þakka konunum,
sem að litu eftir börnunum.
Eg hefi áður skrifað um þetta
í Heimskringlu ,og ætla ekki að
endurtaka það meir.
Þegar að svona var komið áleit
nefndin að það væri ekki mögu-j
iegt að hafa þingið þar. Jafnvel
þó að byggingin sjálf væri ó-
skemd. Og þess vegna var okkur
góðfúslega boðið að vera hér í
þessari veglegu kirkju og fyrir!
það erum við þakklátar. Eg hefi
verið að lesa skýrslur kvenfélag-|
anna. Þær sína að konurnar hafa
starfað líkt og á undanförnum1
árum. Að þær hafa stutt okkir
kirkjulega félagsskap og haft
vakandi auga á því, sem að gera
þarf til að styrkja ýms mannúðar
mál. Og þær hafa aldrei legið á
liði sínu, þegar að þörf er á
hjálp. Eg ætla ekki að lýsa starfi
þeirra nánar. Skýrslurnar verða
lesnar og þið fáið að heyra um
starf hverrar deildar.
Vegna þess, að nú eru bændur
að hirða uppskeruna, sem að er
ein af þeim allra beztu, höfum
við ákveðið að hafa þingið að-
eins einn dag, þar sem að margar
af þeim konum sem að sitja þing-
ið eiga heima úti á landsbygðinni
og eiga þess vegna mjög annríkt.
Eg vil minna ykkur á að þó
að þing-tíminn sé stuttur, liggja
mörg mál fyrir, sem að verður
Mrs. Kristin Thorvaldson
gerð heiðursfélagi í sambandi
Frjálstrúar kvenn.
að gera skil. Það er því nauðsyn-
legt að nota tímann sem bezt.
Eins og ykkur er kunnugt,
breytti kirkjufélag vort um nafn
í fyrra, og í sumar, fór kirkju-
þingið alt fram á ensku. Það virð
ist þess vegna, að við einnig, sem
félagsskapur, stöndum á kross-
götum, hvað breyting á tungu-
máli snertir. Já, og máske jafn-
vel að nafni félagsins verði
breytt. Hvað það snertir að þing-
ið fari fram á ensku, þá hefur á
nokkrum síðari árum verið mik-
ið um þetta talað. En engin veru
leg uppástunga gerð í því efni.
Eg tel víst, að uppástungu þess
efnis komi fram í dag. Nú er svo
komið, að flestar okkar ýngri
konur, hafa lítil eða alls engin
not af íslenzku máli. Svo að til
þess að þær geti tekið raunveru-
legan þátt í okkar félagsskap,
verður að sjálfsögðu að hafa
þingið á ensku.
Annað sem að verður að tala
um hér í dag, er Sumarheimilið.
Svo er annað mál, sem að eg vil
kalla: “Endurreisnarstarf í okk-
ar kirkjulega félagskap. í kirkju
félaginu eru 9 söfnuðir. í
kvenna sambandinu eru.9 kven-
félög, en aðeins tveir prestar og
annar þeirra hefur vegna heilsu
bilunar aðeins starfað að litlu
leyti s.l. ár. Við æskjum þess, að
hann fái góða heilsu aftur, svo
að við fáum að njóta hans sem
lengst. Allir geta séð, að félags-
skapnum er stór hætta búin, ef
að þetta heldur svona áfram.
Eg álít að við þurfum að
minsta kosti að fá einn prest í
viðbót, sem að gæti ferðast á
milli safnaðanna, endurreist
sunnudagaskóla o.s. frv. Hver
félagsskapur, hverju nafni sem
hann nefnist, verður að hafa
góða leiðtoga. Þá held eg að eg
láti staðar nema. Aðeins vil minn
ast á komu þeirra séra Alberts
Krsitjánssonar og konu hans frá
Blaine, Washington í sumar.
þau vóru kærkomnir gestir og
eiga bæði marga einlæga og
þakkláta vini hér eystra. Þar sem
að séra Albert starfaði í mörg ár
Hann messaði á Gimli, Árborg
og Lundar við góða aðsókn. Það
var sannarlega andleg hressing
að heyra til hans, þvi að eins og
þeir sem þekkja hann vita, talar
hann af einlægni og hefur sjálfur
breytt eftir því sem að hann
kennir. Hann er maður sem að
hefur trú á að það góða sigri.
Og þess vegna er hann viss um
að Unitara hreyfingin muni
vaxa og þroskast, eftir því sem
að tímar líða ,og að ekki dugi að
Framh. á 2 síðu