Heimskringla - 04.02.1953, Side 1

r*-----------------------^
4T ALL LEADING GROCERS
Super-Quality
‘BUTTER-NUT”
BREAD
“Tops in Quality & Taste”
CANADA BREAD —look for the
Bright Red Wrapper

L
AT ALL LEADING GROCERS
Super-Quality
“BUTTER-NUT”
BREAD
“Tops in Quality & Taste”
CANADA BREAD -look for the
Bright Red Wrapper
LXVII ÁRGANGUR
WINNIPEG. MIÐVIKUDAGJNN 4. FEBRÚAR 1953
NÚMER 19.
FRÉTTAYFIRLIT OG UMSAGNIR
S-J-Ö-T-U-G
Hlaðgerður Kristjánsson
Á fintudaginn 29. janúar, átti
Hlaðgerður Kristjánsson sjötíu-
ára afmæli. Var þess minst á
heimili systur hennar, Mrs.|
Hólmfríðar Péturssonar, 45
H°me St., Winnipeg með boði.'
Var þar hópur vinkona Hlað-
gerðar saman kominn að óska
henni til heilla og fagna með
henni á afmælinu. Ræðu flutti
Mrs. Sigríður Árnason, er mint-
ist með mjög viðeigandi og
fögrum orðum langra og ágætr-
ar samvinnu við Hlaðgerði í
kvennfélagsmálum Unitara. Var
Hlaðgerður ein af stofnendum
Sambands íslenzkra frjálstrúari
kvenna og er nú heiðurs félagi
þess. Hún hefir og tilheyrt söng
flokki Sambandskirkjunnar í
Winnipeg frá þvi er hún kom
til bæjarins og ávalt veitt frjáls-
trúarkirkjunni hér allan þann
stuðning, sem hún hefir átt kost;
^ í nærri hálfa öld.
Hlaðgerður kom vestur 1893
irá Hraunkoti í Suður-Þingeyj-1
arsýslu með foreldrum sínum, |
en þeir voru Jónas Kristjáns-;
son og Guðrún Þorsteinsdóttir,|
er bjuggu í Pembina undir 20
ar og síðan í Wynyard. Hún
Stundaði nám í 3 ár í Art Insti-
tute í Chicago og vann hér fram
an af og kendi listmálningu.
Annars hefir hún stundað síðari
ár'n fatasaum.
Miss Kristjánsson er myndar
kona hin mesta og hjálpsöm
þeim er aðstoðar þurfa við. Hjá
öllum sem kynst hafa henni, eða
unnið saman með henni í félags-
málum, nýtur hún mikilla vin-
sælda. Til minja um þetta var
henni afhentur hringur að gjöf
í samsætinu.
Heimskringla árnar þessari
góðu og göfugu konu heilla á af-
mælinu.
Ráðalaust
bÆjarrað
Stjórn Winnipegborgar er nú
ið gera áætlun sína yfir tekju og
átgjöld næsta árs (1953-54). —
Þessu fylgir mikill vandi. Verði
^tgjöldin svo mikil, að hækka
verði skatta, er ekki von á góðu
Frá skattgreiðendum — en þeir
sru beint og obeint almenningur.
Skattálagning er nú 45 af þús-
Jndi og skattar á hvern mann
aema $67.43. Er Winnipeg með
þvií talin önnur skatthæsta borg
1 Canada. En'það virðist ekki
naegja. Hjá hækkun útgjalda
verður ekki komist og þyí
£r búist við skatthækkun á
komandi ári, er nemi að minsta
tosti 2. miljón dölum. En til að
Já því fé inn yrði álagningin nú
Jð hhækka um fjögur stig eða í
af þúsundi. Mun þá skamt í
'and með að Winnipeg verði öll
Jm borgum landsins skatthærri.1
Það »r sannleikur, að útgjöldj
3aejarins hafa aukist. En aðal
ástæðan fyrir því, er hækkandi
vinnugjald, veitt stjórnarþjón-
um. Á árinu 1952 námu kaup-
kröfur, sem veittar voru, -l.%
miljón dala, e’n sem ekki var gert
ráð fynr í ársreikningnum 1951.
Þær launahækkanir voru skrif-
aðar með tekjuhalla þess árs, en
verða nú að greiðast. Að öllu
samanlögðu, nemur útgjaldavið-
bótin $2,200,000, sem með nýj-
um sköttum verður nú þegar að
greiða.
Þetta er alvarlegt mál fyrir
hvert heimili í bænum og öll
viðskifti. Mr. Simonite, bæjar-
ráðsmaöur og fjármálajöfur, er
nú í þungum þönkum á hverjum
degi út af hallanum á reikning-
unum.
Það er ekki aðeins áfallinn
tekjuhalli sem um er að ræða.
Nú vofa yfir á ný kauphækkun-
ar-kröfur, sem skrifa verður aft-
ur sem úttekt í skuld, ef ekki er
betur fyrir séð.
Þjónar þessa bæjar eru að
ýmsu leyti hamingjusamir með
hve vel er snúist við kröfum
þeirra. Stjórnarþjónar höfuð-
borgar iandsins eiga ekki sama
láni að fagna. Þeir hafa nýlega
sent nefnd á fund bæjarráðsins
með kauphækkunarkröfur. Frá
erindi þeirrar nefndar hefir nú
verið skýrt í mörgum blöðum
landsins. Borgarstjóri Ottawa
er sem kunnugt er kona, Char-i
lotte Whitton að nafni. Svar
hennar er, að ekkert vit sé í
þessari kauphækkunarkröfu
þjóna sinna. Þær breyti litlu um
afkomu þjónanna, en kosti borg
ina eigi að síður $1,117,046, á ári.
Skatt álagning, sem því fylgi
nemi 9%. Og með því séu allir
vegir til framfara lokaðir.
“Krafa þessi” segir Miss Whit
ton, “fer sjáanlega langt fram
yfir það sem sanngjarnt er að
almenningur sé beðinn að greiða,
og eg held að þeir sem fram á
haná fara, hafi verið leiddir feti
framar, en góðu hófi gegnir. —
Þeir eru að minsta kosti upp til
hópa betur af, en fjöldi þeirra
er, sem skattinn á að greiða.
Það væri miklu ákjósanlegra, að
hefja samtök um að bæta hag
borgarinnar, en að setja hana
efnalega talað í þá úlfakreppu
skatthækkunar, að kyrkingsbrag
setji á hana í augum manna út í
írá og sem stæði henni fyrir
þrifum og þroska”. —(Úr Free
Press )
FRÉTTAMOLAR
Heimskringla. vill draga at-
hygli að ÁRSFUNDI SAM-
BANDSSAFNAÐAR í Winni-
peg, sem auglýstur er á öðrum
stað í þessu blaði. Ársfundirnir
eru vanalega uppbyggjandi og
vekja oftast athygli á einhverri
nýrri hlið frjálstrúarmálanna. —
Þeir gera það ekki einungis hér,
heldur einnig heima eins og bent
er á í grein á ritstjórnarsíðu
þessa blaðs. að er þar auðséð af
orðum séra Haralds heitins
Níelssonar, að andlegu áhrifin
sem hann heldur fram að héðan
hafi borist heim, eru únitara-
hreyfingin, er þessi söfnuður
hefir starfað að í full sextíu ár.
Þegar um þetta er hugsað ætti
það að hleypa kappi í þá, sem
söfnuðinum fylgja, að halda
uppi eins veigamiklu menning-
arstarfi og hér um ræðir. Safnað-
armenn! Sækið ársfund Sam-
bandssafnaðar. Það starf hefir til
þessa haldið uppi sóma vorum
og menningarlegu áliti eystra og
vestra.
Ehvight D. Eisenhower forseti
Bandarikjanna flutti þinginu
boðskap sinn í fyrsta sinni s.l.
fimtudag. Var ræðan mjög víð-
tæk og mintist mjög margs í
stuttu máli að vísu—af því er
þjóðin horfist í augu við. Og
hispurslaust var talað. Eitt mál
sem hann mintist á, vekur at-
hygli Breta talsvert, en það er
að forsetinn sagði bandaríkja-
herinn, sem Truman setti til
varnar milli Formosa og Hína,
verða kallaðan heim. Kvað hann
ekki eiga við, að Bandaríkin
hefðu þar her til gæzlu, fyrir
Kínverja sem væru í stríði við
Bandaríkin. Her þessi kemur
sér vel fyrir viðskifti Breta og
Kína, en forsetanum fynst það
ekki endilega verk Bandaríkja-
flotans að sjá fyrir því.
George Drew foringi íhalds-
manna telur liberalstjórn leyfa
vissum mönnum sjónvarp, en
ekki þegnum landsins yfirleitt.
Þó almenningur borgi fyrir brús
ann, séu það flokksmenn liber-
ala sem hlunindanna njóta. Tel-
ur hann þetta pólitískt einræði
á háu stigi.
•
Frétt í Vísi 10. janúar, hermir
að nýju blaði hafi verið hleypt
af stokkum, er “Suðurland”
nefnist og sé sérstaklega helgað
málefnum Árnessýslu, Rangár-
vallar, og Skaptafellssýslum. —
Ritstjórinn er Guðmundur Dan-
íelsson rithöfundur.
Nýstárlegt á íslandi við þetta
blað er, að það á að vera ópól-
itískt, en flytja eina siíðu af
máli hvers flokks, í hvert sinn.
Blaðið kemur út hálfsmánaðar-
lega og er 8 síður að stærð.
f sambandi
inn gegn Rosenbergshjónunum,
sem dæmd hafa verið til dauða
í Bandaríkjunum fyrir kjarn-
orkunjósnir, hefur hópur mikils
virtra manna í Bandaríkjunum
lýst yfir því, að ekki sé annað að
sjá, en að málrekstur á hendur
þeim sé sanngjarnlega til orð-
inn. \.
Þá er þess getið í fregnum að
að skýrsla hefir verið birt um
málsrannsóknina, sem undirrit-
uð var af mikilsmetnum Gyðing-
um (Rosenbergshjónin eru Gyð-
ingar), en auk þeirra af Manion,
fyrrv. lögfræðiprófessor við
Notre Dame háskólann, og síra
Daniel Poling, ritstjóra Chris-
tian Herald. Virðist berlegt af
skýrslu þessari, að kommúnistar
hvarvetna ætli nú að nota sér
mál þetta til svívirðinga um U.S.
A.-stjórnarfar og réttarfram-
kvaemd. Kleiri nefndir mikils-
metinna manna, sem enginn tel-
ur ástæðu til að væna um, “of-
sóknir” hafa og birt yfirlýsingar
þar sem segir, að réttarhöldin
hafi farið fram með lögformleg-
um hætti, og að sekt þeirra væri
sönnuð.
Hins vegar reyni kommúnistar
nú að vekja þá skoðun hjá al-
menningi, að náðunarbeiðnin sé
árangur af kröfum þeirra. —
Vinna nú kommúnistar mark-
— 70 ÁRA —
i þetta blað óska henni alls hins
bezta á afmælinu, flytja þeir er
hún hefir unnið með hinar beztu
þakkir fyrir félagsmálastarf
hennar og ákjósanlegustu við-
kynningu.
Elín Hall
MYNDARLEG ÁRSSAM-
KOMA
Árssamkoma Icelandic Can-
adian Club, var haldin s.l. föstu-
dagskvöld uppi í blásölum Marl-
borough-gistihallarinnar í Win-
nipeg. Var fríður hópur fslend-
inga og fjölmennari en nokkru
sinni fyr á ársafmælinu saman-
kominn eða eitthvað yfir 200
manns. Walter Lindal dómari,
Á sunnudaginn 1. febrúar varðHorseti Icelandic Canadian Club
Elín Hall, Winnipeg, sjötug. stjórnaði samkomunni. Kvað
Var þess minst með samsæti, er|hann hag klubbsins hinn bezta
Mr. og Mrs. Jakob Kristjánsson 'Qg vinsældir hans vaxa með
efndu til og buðu til fjölda vina hverju ári.
Miss Hall. Flutti Mrs. J. Kristj-| A þessu árf stendur svq að
ánsson þar ræðu og mintist með ___. , _ ,T
viS málarekstur- mjð föP orðu„ kynningar! « nymyndaS. Var
sinnar og samstarfs viS atoasfis-1''“T1" Þ"s b°ð,ð á á,s’
... __ „ , i samkomu. Fyrir minni bess fé-
gestinn. Miss Hall kom vestur,, , . f p Ie
u r ' •* r . - *• I lags mælti bæði forseti W. T.
um haf anð 1900, fra Garði, en , . , , ,, J
er fædd á Hríngveri í Hegranesil Lmdal meðal ann-
l. febrúar 1883, þar sem foreldr- .f1 urs e Þess °S
, o- * tt ii I Skuli professor Johnson. Er til-
ar hennar Sigurður Hallsson og ,,, .
r- * - t' j-st' • • tv-* gangur felagsins samkvæmt
Guðrun Jonsdottir bjuggu. Það . ,
A , , ;% , , skoðunum prof Skula sá, að
vildi svo til, að það var a Islend-
, tt». vinna að eflingu hverskonar
íngadegi, sem Ehn kom til Win- . ö
. , 4 . menningar sem er, en sérstak-
nipeg og piskruðu piltarnir um , , f
_ ,,. . . 1 lega islenzkrar, þar með talin
að ekki væru stulkur her eins , , .. ,
þekking a sogu og íslenzku máli.
fallegar 17 ára og þær væru
heima. Ekki ílengdist Elín í bæn
um fyr en nokkrum árum eftir
komuna hingað. Mun fatasaum
oftast hafa verið atvinna hennar.
En hún gekk brátt í flokk frjáls
trúarmanna vestra og hefir
málum Unitara hér starfað síðan.
Hún var ágæt söngkona og tók
Þetta er gott að heyra og megi
stúdentafélaginu takast sem
bezt verkefni sitt. Dr. Gestur
Kristjánsson, forseti hins nýja
íslenzka stúdentafélags kvað góð
mikinn þátt’í leikstarfi, sem Un
itara kirkjan hélt hér uppi1 ein
allra félaga um langt skeið með
ágætum orðstír. Þótti Elín und-
antekningarlaust gera hlutverk-
um sínum góð skil.
Um leið og vinir Elínar og1
visst að því að gera sér mat úr
máli þessara ógæfusömu hjóna,
en fari svo að þau verði líflátin
ingu ríkjandi hjá félagsmönnum
og hann vonaði að allir íslend-
ingar hér vestra yrðu þeim önn-
ur hönd í starfinu. Félagar stúd-
entasamtakanna eru margir ís-
lenzku-mælandi, eins og þeir, er
Icelandic Canadian Club til-
heyra. Dr. Kristjánsson talar ís-
Jenzku fullum fetum og ætti
ekki langt að sækja þó við tæki-
færi brigði fyrir sig íslenzkri
vísu.
Með söng skemti Miss Lilja
| Eylands mjög vel, íslenzku
munu þau að sjálfsögðu verða^ gkemtivísiirnar fóru vissulega
notuð af kommúnistum hvar-, framhjá neinum. Unga ment
aða fólkið á nóg í pokahorninu
vetna sem dýrlingar og píslavott
ar. —Vísir
Myndin hér að ofan var tekin á árssamkomu Icelandic Canadian
Club sem haldin var s.l. föstudagskvöld að Marlborough Hótel.
Á myndini eru Gestur Kristjánsson, forseti Leifs Eiríkssonar fé-
lagsins, og Mrs. Kristjánsson; W. J. Lindal dómari og forseti Ice-
Photographed by HUGH ALLAN, Winnipeg Tribune Staff Photographer
landic Canadian Club, og Mrs. Lindal; Miss Doreen McBeath,
Home Economic stúdent á Manitoba háskóla; og Herbert Kern-
estead stúdent í akuryrkjudeild Manitoba-háskóla. Er alt þetta
fólk félagar Leifs Eiríkssonar félagsins.
til að skemta okkur með á okkar
móðurmáli, ekki síður en hinir
eldri. Allan Beck spilaði og a
fiðlu. Undirspil anaðist Miss
Sigrid Bardal.
Mr. Lindal nefndi nöfn margra
gesta langt að. Frá Gimli voru
fjórir, þar á meðal dr. Johnson
og séra H. Sigmar. Frá Eriks-
dale, Óli Hallsson; Woodlands,
Dr. Hjálmarson; frá Elfros,
Sigurdson og frá Caldar tvær
konur og loks Jón Sigurdson frá
Vancouver og mörg skyldmenni
hans. ícelandic Canadian Club
er víða veitt athygli, enda hafa
ávalt skipað stjórn hans ágætir
Islendingar ásamt hinum vel-
hæfa núverandi forseta, Mr. Lin-
dal.
Við háborðið á samkomunni
sátu þessir; W. J. Lindal for-
seti og frú, H. J. Stefánsson
vara-forseti og frú, Gestur
Kristjánsson forseti Leifs Eir-
íkssonarfélagsins og frú, Séra V.
J. Eylands og frú, séra P. M.
Pétursson, Fir.nbogi prófessor
Guðmundsson, Miss Inga John-
son, og Miss Margrét Sigvaldá-
son ritari Leifs Eiríkssonar-
félagsins.
Samkoman byrjaði með máltíð
og lauk með dansi.
W. A. First Lutheran Church
meet on Tuesday February lOth,
at 2.30 p.m. in the lower Audi-
torium.