Heimskringla - 07.10.1953, Blaðsíða 2

2. SIÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 7. OKT. 1953
RÆÐA THOR THORS SENDIHERRA,
fulltrúa Islendinga
hjá Sameinuðu þjóðunum, á 3. allsherjarþingi S.þ. 24., sept. ’53
Frú Pandit, forseti:
Mér er það sérstök ánægja að
eiga þess kost að hylla yður í
yðar hásæti, og eg vil nota tæki-
færið til þess að óska yðijr alls
góðs gengis í yðar erfiðu og
miklu stöðu.
Háttv. fulltrúar, það má vel
vera að þið undrist það, að land
mjtt skuli vilja taka þátt í þess-
um almennu umræðum. Það er
svo með þessa almennu umræð-
ur í byrjun hvers alsherjar-
þings S. þ., að þær mót-
ast fyrst og fremst og ákveðast
af því, sem stórveldin leggja til
málanna. Þessar umræður eru
orðnar einskonar fyrsta umfeið
í þeirri óæskilegu orðahríð, sem
einkennt hefur sérhvert þing
undanfarinna ára og ekki hefur
fært neinn æskilegan árangur
þeim heimi, sem er sleginn ótta
og sligast undir þungum byrð-
um vígbúnaðar og varnarráð-
stafana. Hið glæsilega nafn
þessarar stofnunar, “Sameinuðu
þjóðirnar, hljómar nú í dag
nokkuð háðslega, en það var ætl-
unin að stofnunin væri grund-
völlur og byggð upp af þátttöku
allra þjóða, stórra og smárra.
Enda þótt fjarri fari því að regl-
unni um alheimsþátttöku sé full-
nægt á meðan 19 þjóðum, og þ.
á.m. svo þýðingarmiklum þjóð-
um sögu og menningar sem ít-
alíu, er haldið utan garðs, eru
samt nú í dag 60 þjóðir innan
vébanda S. þ. Sumar þeirra eru
miklar og voldugar og hafa yfir-
gnæfandi áhrif í heimi vorum
og innan S. þ. Þær eiga líka hin
ógnarlegustu tæki til að eyða
mannkyninu, vopn, sem geta
slökkt lífið á þessum hnetti.
Aðrar þjóðir hafa í mismunandi
mæli aðstöðu til áhrifa innan S.
þ., stundum eftir styrkleika
eða hundrað milljónum. Við Is-
lendingar eigum þúsund ára
menningu og vorum sjálfstætt
lýðveldi í upphafi sögu vorrar ogl
í þrjár fyrstu aldir hennar. Viðj
höfum varðveitt okkar þúsund
ára Alþingi og hafði það úrslita-
þýðingu í baráttu okkar, til að
endurheimta að fullu sjálfstæði
vort og til að endurreisa okkar
gamla lýðveldi. Vér fslendingar
kynntust nýlendustjórn á hinum
dimmu dögum sögu vorrar með-
an við vorum undir erlendum
yfirráðum, jafnvel þótt reynt
hafi verið að framkvæma þau
yfirráð vinsamlega. Það er því
Thor Thors
beggja þessara nefnda séu alger-
lega neikvæðar. Margur mætur
fulltrúi hefur átt sæti í þessum
eðlilegt að þjóðin mín beri allt- nefndum og hafa þeir einlæg-
af í brjósti tilfinningar samúð-
ar og skilnings bæði fyrir þeim
þjóðum í heiminum, sem enn eru
kúgaðar eða arðrændar á einn
eða annan háít, og einnig fyrir
þeim þjóðum, sem síðustu árin
hafa glatað frelsi sínu. fslenzka
þjóðin vill alltaf skipa sér í
stöðu með mannúðinni og rétt-
lætinu.
Síðasta allsherjarþingið var
þingið um Koreu. Við skulum
minnast þess og muna að þakka
það S. þ. sem oft mæta miklu
vanþakklæti, að það var vegna
athuguna og ákvarðana síðasta
þings, að nú er unnt að fagna
vopnahléi í Koreu, vopnahléi.
sem við vonum að muni leiða til
friðar enda þótt geigvænleg ský
séu á lofti.
Þegar við athugum dagskrá
þessa þings sjáum við slík mál
sem ástandið í Tunis og ástand-
ið í Marakko, sem eru á dagskrá
pólitísku nefndarinnar. Þessi
mál voru einnig fyrir síðasta
þingi, og eftir umræður sem
Frakkland, sem sótt var til sak-
ar, leiddi alveg hjá sér með því
að sækja ekki þessa umræðu-
þeirra á hernaðar eða vegna( fundi, samþykkti nefndin og
bandalags þeirra við stórveldin síðan allsherjarþingið, ályktan-; í heiðri mannréttindum og
lega óskað að koma á viðunandi
lausnum.
Fulltrúi Suður-Afríku hefur
hinsvegar alltaf varað við því,
að afskipti S. þ. af þessum mál-
um brjóti í bága við stofnskrá
okkar og ákvarðanir hér séu
þessvegna þýðingarlausar og ó-
merkar. Þetta hefur verið skýr
afstaða og hreinskilnisleg aðvör-
un hefur verið gefin. Það hefur
verið vísað til 7. liðs 2. gr. sátt-
málans, sem, eins og við vitum,
bannar S. þ. að skipta sér af mál-
um, sem koma í aðalatriðum und-
ir eigin lögsögu einstakra ríkja.
Það hefur reynst árangurslaust
að vísa til 56. gr. sáttmálans, sem
segir orðrétt: “Allir meðlimirn-
ir skulu skuldbinda sig til sam-
eiginlega og hver í sínu lagi, að
starfa í samvinnu við S. þ. í því
að ná því marki, sem um ræðir í
55. gr.” En sú grein segir, að í
þeim tilgangi að skapa jafnvægi
og velmegun beri að vinna að
iriðsamlegri og vinsamlegri sam
búð á milli þjóðanna á grund-
velli virðingar fyrir hugsjónum
jafnréttis og sjálfsákvarðana
og að þess vegna beri hverri
þjóð skylda til að stefna að
bættum lífskjörum og að efla og
eða samtök fjölmennra fylkinga.j jj- sem áttu að leiða til friðsam-
Þrátt fyrir allt þetta, þrátt fyrir legrar lausnar með samningum
alla veikleikana innan S. þ., þrátt
milli aðilanna. En árangur hefur
fyrir allan áróður og pólitisk gnn ekki náðst, enda hefur
hrossakaup er það samt svo, að
sérhver þjóð, jafnvel sú smæsta,
ber sína ábyrgð og öllum þjóð-
um ber skylda til þess að leitast
við að halda á lofti hugsjónuni
og tilgangi okkar stefnuskrár
og þjóna þessum hugsjónum.
sérhvert ríki hefur þá alvarlegu
skyldu að gæta orða sinna og at-
kvæðis hér að beita hvorútveggja
samkvæmt beztu samvisku í
þjónustu friðarins og framfara
og í engu öðru augnamiði né til-
gangi. Það eru innan S. þ. mörg
stríðandi og truflandi öfl, og
það er á stundum erfitt fyrir
litla þjóð eins og mína, sem ekki
vill binda sig neinni atkvæða-
blökk og sem fullkomlega skil-
ur hversu lítil áhrif hennar eru
og hversu valdalaus aðstaða
hennar er í hættulegum og
tvístruðum heimi, það er erfitt
að marka stefnu sína og fylgja
henni. En svo er að vísu að þar
sem við erum eitt af hinum
vestrænu lýðræðisríkjunum þá
liggur leið okkar oftast nær við
hlið annarra lýðræðisríkja, og
er það vegna sameiginlegra hug-
sjóna, sameiginlegs þjóðfélags-
arfs og skylds hugsunarháttar,
svipaðfa óska og tilhneiginga
þjóðar okkar, svipaðs lífsvið-
horfs og sömu ástar á frelsinu.
Þegar eg tala um þjóð mína sem
smáþjóð, þá gjöri eg það án þess
að biðjast nokkurrar afsökunar
Það þarf miklu meira átak bæði
af hendi einstaklinga og heildar-
innar, miklu meira erfiði og
vinnu hjá þjóð, sem á fáa þegna,
til þess að byggja upp og við-
halda þjóðfélagi menningar o
framfara, þjóðfélagi almennrar
menntunar og góðra lífskjara, í
heimi nútímans þar sem kröf-
urnar eru svo miklar, heldur en
fyrir þjóðir, sem ráða yfir milli-
ónum þegna eða jafnvel tungum
Frakkland beinlínis tilkynnt, að
það mundi algerlega virða að
vettugi sérhverja ályktun sem S.
þ. samþyktti í þessum efnum.
Síðan hefur ástandið versnað og
alvarlegir atburðir átt sér stað.
Það er nú svo að allsherjar-
þingið getur aðeins gjört álykt-
anir og mælt með samningum.
Mér er því spurn, hvað geta S.
þ. gjört í slíkum málum. Geta
umræðurnar hér orðið til þess
að bæta úr hinu alvarlega á-
standi? Eða hversvegna eru um-
ræðurnar háðar?
Við höfum önnur lík mál, þar
sem annar aðilinn mótmælir af-
frelsi öllum til handa, án tillits
til kynþátta, kyns, tungu eða
trúarbragða. Þetta er hátíðlegt
heit, sem allar þjóðir S. þ hafa
unnið. Það virðist nú svo, að
allsherjarþingið eigi a.m.k. rétt
á því að minna þátttakendurna á
þessar alvarlegu skuldbindingar.
En reynslan hefur sýnt að
þetta er það eina sem við getum
gjört. Tveir standa að hverri
gerð. Það þarf alltaf tvo til að
ná samkomulagi. Umræður ár
eftir ár hafa borið lítinn árang-
ur og það er kominn tími til
þess að S. þ. gjöri sér það ljóst,
að margendurteknar umræður
og samþykkt ályktana er þýð-
ingarlaust í þeim málum þar
sem annar eða báðir aðilar neiti
samvinnu og eru ófúsir til allra
skiptum S. þ. af málinu og aug- samninga. Svo er einnig málum
ljóslega hefur að engu tillögur farig um sumar hliðar Palestínu-
S. þ. Tvö slík mál eru á dag- málsins, sem einnig nú í ár verð-
skrá pólitísku nefndarinnar nú ur tij umræðu. Einnig í þessu
í ár, sem sé málin um ástandið í1 máli hafa aðilar haft að engu
Suður-Afríku. Hið fyrra þeirra sumar ákvarðanir S. þ. á undan-
er um meðferð á Indverjum þar förnum árum. Það er því orðið|
í landi, en hitt er um kynþátta- ljóst, að öll þessi mál eru meira^
deilur í sambandi við stefnu eða minna vonlaus. Það er vissu-:
ríkisstjórnar Suður-Afríku varð- lega vafasamt, hvort að endur-
andi “Apartheid”, eða aðgrein-J teknar tjáningar vonleysis, ó-^
ingu kynstofnanna þar í landi. hæfni og algerð úræðaleysi S. þ.
Fyrra málið um Indverjana hef-,verða til þess að auka álit þeirra
ur verið rætt á sex undanförnum eða virðingu eða traust hjá þjóð-
þingum allt frá því 1946. Alls um heimsins, sem flestar vilja
hafa S. þ. eytt um 2 mánuðum til sjá S. þ. sterkar og megnugar
að ræða og athuga eingöngu
þetta mál og öll hin 60 ríki átt
þar hlut ða máli að einhverju
Ieyti. Margar mælskuþrungnar
þess að hjálpa þjóðum sem þjást
og leita réttlætis og jafnréttis.
Svo er ráð fyrir gjört, að vald S.
þ. til að jalna deilur sé aðallega
ræður hafa verið fluttar um hjá Öryggisráðinu, en við vitum
þetta mál, já, vissulega ræður
frá öllum kimum veraldarinnar.
Margar ályktanir hafa verið sam-
þykktar og nefndir settar á lagg-
irnar, en má eg spyrja, hver hef-
úr árangurinn orðið? Hitt mál-
ið, um aðgreiningu kynstofn-
það allir, að vegna hins núver-
andi ástands í heiminum þá hef-
ur Öryggisráðið ekkert nothæft
vald og getur enga þá hjálp boð-
ið, er að gagni mætti koma.
Neitunarvaldið sér fyrir því.
Þetta er ekki björt mynd af S.
anna var fyrst tekið fyrir í jþ., sem nú nálgast sitt 8. afmæli.j
íyrra. Það var þá rætt í 8 daga Eg hefi hér minnst á þrjú mál
og ályktanir voru gerðar. Nefnd á dagskrá hinnar sérstöku pólit-
var skipuð til að kynna sér mál- isku nefndar. Fjórða málið þar
ið. Það má telja víst að skýrslur
er um upptöku nýrra meðlima.
Eins og eg gat um áðan eru a.m.
k. 19 ríki sem sótt hafa um inn-
töku í S. þ. Við vitum að það er
Öryggisráðið sem verður að
mæla með sérhverri umsókn.
Allt frá því að kuldinn jókst í
kaldastríðinu, eða frá 1947, hef-
ur fjölgað tölu þeirra ríkja,
sem haldið er utan S. þ. Samt
sem áður á reglan að vera sú,
samkvæmt 4. grein sáttmálans,
að þátttaka skuli heimiluð öllum
friðsömum ríkjum, sem eru hæf-
ar og fúsar til að fullnægja
skuldbindingum sáttmálans.
Þrátt fyrir þessa yfirlýsingu
um inntöku, það er jafnvel talað
með svo mikilli lítilsvirðingu
um þessar umsóknir, að þær eru
kallaðar “einn pakki”, og okkur
er sagt að hirða hann eins og
hann leggur sig eða láta hann
eiga sig. En það eru samt sem
áður, eins og eg gat um, vissar
lágmarkskröfur, sem gera verð-
ur til þátttakendanna. Þetta skil-
yrði skýrir það, hversvegna
ekki hefir verið unnt að veita
inntöku lýðveldisstjórn Kína,
því að samkvæmt ályktun alls-
herjarþingsins 1950 gerði sú
stjórn sig seka um árás á Koreu.
En það er samt sem áður óhugs-
andi og væri illa ráðið, að halda
til lengdar utan S. þ. stjórn sem
hefur lögsögu yfir meira en 500
milljónum manna og mjög víð-
áttumiklu ríki. Það skal vonað,
' að lýðveldisstjórn Kína sýni
'það að hún sé þess megnug og
| frjáls að því, að vinna með sam-
j einuðu þjóðunum að vinsam-
legri sambúð þjóða, og koma í
! veg fyrir og eyða hættu á frið-
tofi, og að beita sér fyrir sætt-
j um í deilumálum, er leiða kynnu
til ófriðar. Kínverska stjórnin í
j Peking fær afbragðs tækifæri til
I þess að sýna hug sinn og hæfni
í þessum efnum á hinni pólitisku
ráðstefnu, sem við ennþá vonum
að komi saman í lok næsta mán-
aðar. Látum svo útrætt um Kína.
En hvaða skynsamleg ástæða
.getur verið til þess að útiloka
allar þessar 19 þjóðir frá inn-
göngu gegnum hin drungalegu
hlið S. þ., úr því þær óska þess.
Hversvegna er löndum eins og t.
d. ítalíu, Finnlandi, írlandi og
Portugal, svo aðeins sé minnst á
fá, haldið utan gátta. Til þess
liggja engar skynsamlegar á-
ástæður. En við vitum, að það er
neitunarvaldið sem meinar þeim
inngöngu. Og málið heldur á-
fram að vera vonlaust. Ef nokk-
ur efast um þessar fullyrðingar
þá skulum við líta til þeirrar
nefndar sem skipuð var til að
fjalla um inngöngu nýrra með-
lima. Sú nefnd, sem slcipuð var
fulltrúum 19. þjóða, komst að
þeirri viturlegu niðurstöðu, að
hún gæti ekki komist að neinni
niðurstöðu. Þetta mál kemur nú
fyrir þingið aftur og er jafn
vonlaust, ef ekki verra viður-
eignar en nokkru sinni fyrr.
Eg hefi nú vikið að ýmsum
vafasömum ákvæðum sáttmál-
ans, sem hafa torveldað eða
hindrað æskilegt starf S. þ. Sátt
málinn er nú 8 ára gamall. Hann
var gerður í hinu bjarta og heill-
andi tunglsljósi tilhugalífsins í
San Francisco. Þá voru ham-
ingjusamir dagar. En, því fer
verr, tímarnir hafa beyrst. En
það virðist svo sem að margir
fulltrúanna þar hafi verið svo
raunsæir að sjá fyrir að andrúms-
loftið mundi breytast. Þessvgena
höfum við 109. grein sáttmálans,
þar sem gert er ráð fyrir ráð-
stefnu til að endurskoða sátt-
málann árið 1955, er 10 ára
reynsla hafði verið fengin. Öll
mannanna verk eru gjörð af van-
efnum og reynslan segir okkur,
að nýjir tímar krefjist nýrra ráð-
stafana. Það er vissulega tíma-
bært og rétt að endurskoða sátt-
málann 1955. En við skulum ekki
búast við neinum stórkostlegum
breytingum. Það er engin bylt-
ing í vændum. Hinir vitru og
forsjalu höfundar sáttmálans
sköpuðu öryggi gegn öllum gá-
leysislegum síðari breytingum.
Samkvæmt ákvæðum ,108. og 109.
greinum þarf % hluta atkvæða
allsherjarþingsins til þess að
nokkur breyting nái samþykki.
Ennfremur verður að staðfesta
breytingarnar samkvæmt stjórn-
arskipunarlögum hvers ríkis og
af % hluta allra ríkja, þ.á.m.
þarf atkvæði allra hinna föstu
meðlima Öryggisráðsins. Það
getur því engin breyting orðið á
sáttmálanum nema öll stórveldin
séu sammála um hana. Það er
því ekki ólíklegt, að árið 1955
eigum við, eins og í dga, um
tvennt að velja, annaðhvort
stofnun S. þ. á sama grundvelli
og með sama hætti og okkar nú-
verandi stofnun eða alls enga
alþjóðlegastofnun. Það er þýð-
ingarlaust og blekking ein að
tala um nokkra alþjóðastofnun
nema stórveldin báðum megin
járntjaldsins eigi þar þátt að,
en við skulum vona það, að þessi
hindrun í götu samtakanna, þetta
járntjald, bráðni bráðum niður í
heitum geislum alþjóðlegs skiln-
ings og vinsamlegri sambúð ým-
issa hagkerfa eða, ef það fær
ekki að verða, þá má svo fara,
að járntjaldið ryðgi í rústir sök-
um elli og slits og eyðandi lofts-
lags. Ennfremur verður svo að
vera að allar þjóðir eigi rétt til
þátttöku ef draumarnir frá San
Francisco eiga nokkurn tíma að
rætast og ef hinar háleitu hug-
sjónir sáttmálans eiga nokkurn
tíma að þjóna mannkynninu og
blessa það. Við skulum lofa sér-
hverri þjóð að ráða sínum stjórn-
arháttum. Það verður að vera
rúm fyrir þær allar undir hinni
miklu hvelfingu S. þ. S. þ mega
aldrei vera ófrjó samkoma fjand
samlegra atkvæðafylkinga, þar
sem hliðin eru lokuð öðrum og
hugirnir eru lokaðir. S. þ. mega
aldrei verða rússneskt halleluja
áróðursfélag eða amerískur
klúbbur, sem útilokar aðra. Það
er réttlætanlegt og eðlilegt, að
stórveldin haldi neitunarvaldi
sínu þegar um er að ræða hern-
aðaraðgerðir. Byrðar og fórnir
baráttunnar mundu alltaf falla á
stórveldin að mestu. En neitun-
arvaldið er hættulegt, ósann-
gjarnt og eyðileggjandi í slíkum
málum eins og inntöku nýrra
meðlima.
Eitt af þýðingarmestu málun-
um, sem nú liggja fyrir eða rétt-
ara sagt þýðingarmesta málið,
er afvopnunin. Við verðum aft-
ur að játa, að þetta mál hefur
verið til aðgerða á öllum fyrri
þingum, eða réttara sagt, engar
aðgerðir hafa reynst kleifar síð-
an 1946 að hinir ísköldu vindar
kalda stríðsins tóku að blása.
Enginn árangur hefur náðst. Á-
lyktanir hafa samt sem áður ver-
ið samþykktar; heill búnki af há-
ieitum ákvörðunum. Sumar
þeirra, þær sem hafa verið nógu
barnalegar, hafa jafnvel náð
samhljóða samþykki, 60 atkvæði
með, ekkert á móti. Og ræður og
orð hafa streymt fram ár eftir
ár; allskonar orð, vingjarnleg
orð, varnaðar orð og reiðiorð
hafa streymt fram. Enginn árang
ur. Framleiðsla hergagna hefur
líka streymt fram án afláts og
alltaf í auknum mæli. Allskonar
vopnabúnaður, frá smáskotfær-
um og upp í þau, sem fela í sér
gjöreyðingu; vopn sem ætluð
eru til að drepa einstaklinga eða
til múgmorða eða til allsherjar
slátrunar ,svo að af þeim leiði al-
gjöra auðn og lífið slokkni á
stórum svæðum mannlegrar
byggða. Vissulega eru til vopn
sem hæfa hverjum stað og hverju
byggðubóli mannlegra vera.
Og hver vill þetta? S. þ. voru
stofnaðar til að bjarga komandi
kynslóðum frá ógnum ófriðar-
ins. En hvað hafa S. þ. megnað
að gjöra til að minka og draga
úr vígbúnaðarkapphlaupinu?
Ekkert. Þær hafa reynst algjör-
lega ófærar og vanmáttugar að
gera nokkurn hlut í þessu ör-
lagaþrungna máli. Það er því
jafnvel skiljanlegt, að sumt fólk
talar um S. þ. sem þær væru að-
1 eins málfundafélag. Hversvegna
eru S. þ. ómegnugar þess að
draga úr kvíðanum? Og hvað
skeður þegar vopnaframleiðslan
hefur náð því, sem háttv. utan-
ríkisráðherra Ástralíu kallaði
áðan “fullnægingarstigið”? Þeg-
ar leikföngin taka að hrúgast
upp, vill þá ekki barnið leika sér
að þeim?
Samt sem áður tala svo margir
um frið og fólk allstaðar í heim-
inum biður um frið. Og hinir
miklu leiðtogar heimsins hafa
talað. Eg vil leyfa mér að minna
ykkur á þrjár miklar ræður, sem
haldnar hafa verið af þrem valda
mestu leiðtogum heimsins. Leið-
togum, sem með ákvörðunum
sínum og athöfnum geta haft
meiri áhrif á örlög og framtíð
okkar allra en nokkurar aðrar
mannlegar athafnir eða athafna-
leysi.
Eisenhower forseti sagði í
Washington hinn 16. apríl 1953:
1. Það er ekki hægt að kalla
neina af þjóðum jarðarinnar ó-
vin, því að allt mannkynið
hungrar sameiginlega eftir friði,
félagsskap og réttlæti. 2. Engin
þjóð getur náð öryggi eða vel-
megun til lengdar með því að
einangra sig, heldur aðeins í
virkri samvinnu við aðrar þjóð-
ir. 3. Réttur sérhverrar þjóðar
til að ráða stjórnarháttum sín-
um og hagkerfi eftir eigin vilja
er ófrávíkjanlegur. 4. Það er ó-
verjandi að nokkur þjóð reyni
að ráða yfir stjórnarháttum
annara þjóða. 5. Vonir þjóða um
varanlegan frið geta ekki byggst
á neinum vígbúnaðarkapphlaupi,
heldur verða að byggjast á rétt-
látum samskiptum og einlægum
skilningi milli þjóða”. Ennfrem-
ur sagði Eisenhower forseti: —
“Sérhver byssa sem er búin til
sérhvert herskip sem er smíðað,
sérhver sprengja sem send er,
táknar þegar alls er gætt, þjófn-
að frá þeim, sem hungraðir eru
og þjást af kulda og fatalyesi”.
Þessi orð forsetans eru mælsk,
göfug og skýr.
Sir Winston Churchill forsæt-
isráðherra, sagði í brezka þing-
inu 11. maí 1953: “Eg vil gera
það ljóst, að þrátt fyrir alla ó-
vissu og ringulreið í heimsmál-
unum nú í dag, trúi eg því að
rétt væri, að saman kæmi ráð-
stefna æðstu manna helztu stór-
veldanna og það án of langs
dráttar . . .Það væri sannarlega
ekkert tjón af því ef báðir aðilar
reyndu að festa sjónir á því, sem
báðum er hugleikið, i stað þess
að einblína á það sem óþægilegt
er. . . . Það er að minni hyggju
misskilningur, að ekkert sam-
komulag geti náðst við Sovétrík
in fyrr en samkomulag hefur
náðst um allt. Lausn á einu eða
tveimur af okkar vandamálum
mundi verða mikill ávinningur
öllum friðsömum þjóðum. Við
viljum allir að rússneska þjóð-
in haldi hinum háa sessi í heims-
málunum sem þeim ber og að hún
þurfi ekki að vera kvíðin um ör-
yggi sitt. Eg tel ekki að hið
mikla vandamál, að samræma
öryggi Rússlands frelsi og ör-
yggi Vestur-Evrópu sé óleysan-
legt”. Þetta eru höfðingleg orð
og víðsýn hjá hinum mikla for-
ingja Bretlands.
Forsætisráðherra Rússlands,
Malenkov, sagði 8. ágúst 1953:
“Forseti Bandaríkjanna sagði 16.
apríl, að það væri ekkert deilu-
efni smátt eða stórt, sem ekki
er unnt að leysa ef fyrir liggur
óskin um það að virða réttindi
annarra þjóða. Þetta var þýðing-
armkil yfirlýsing. Við hljótum
að fagna henni. Hið mikla hags-
munamál, að styrkja friðinn og
öryggi þjóðanna krefst þess, að
stórveldin láti einskis ófreistað
til að draga úr vígbúnaðinum og
banna kjarnorkuvopn og önnur
slík vopn fjöldaeyðingar ....
Við höldum því ákveðið fram,
að það sé nú ekkert deiluefni,
sem ekki er hægt að leysa á frið-
saman hétt með gagnkvæmu sam
komulagi viðkomandi þjóða.