Heimskringla - 10.08.1955, Blaðsíða 1

CENTURY MOTORS LTO.
247 MAIN — Phone 92-3311
LXIX, ARGANGUR
WTNNIPEG, M3ÐVTKUDAGDSTN, 10. ÁGÚST. 1955
CENTURY M0T0RS LTD,
241 MAIN-716 PORTAGE
\----------------------,■>
NÚMER 45.
FRÉTTAYFIRLIT 0G UMSAGNIR
ÞINGSLIT
13 nýir þingmenn
Sambandsþingi Canada var slit í Efrimálstofu sambandsþings
ið 28. júlí. Kom það saman 7.j'ns í Ottawa, var 28. júlí bætt
janúar og er því orðið með v’ið 13 nýjum þingmönnum. En
lengstu þingum. Starfsdagar alls voru 23 þingsæti auð. Eru
þess eru taldir 140.
Dómsmálaráðherra Patrick
Kerwin sleit þinginu í fjarveru um
Massey landsstjóra. f ræðu sinni
hélt dómarinn fram, að atvinna
því 10 auð enn þá.
Að einum manni undanskild-
um, voru þeir allir liberalar.
Þessi eini, sem var íhaldssinni,
þingmaður og lögfræðingur og
hefði aukist síðustu mánuðina,! ne‘tir John T- Hackett frá Mon-
að þrjú fylki landsins hefðu gertj treal> var persónulegur vinur
samning við sambandsstjórn um! forsætisráðherrans, frá skólaár-
þátttöku í atvinnuleysis kostn-
aði. Uppskeruhorfur væru hinar
beztu og hagur landsins hinn
auðnulegasti Fund mundu fylk-
in og sambandsstjórn hafa Umj hóteieigandi og forseti kvenna-
samtaka liberalflokksins á eyj-
um þeirra,
Ein kona var í hópi þessara
útvöldu. Er hún frá P. E. I. og
heitir Mrs. Florence Inman,
skattamál 3. október.
Sambandsstjórn krefst nú ár-
legra tekna á fimtu biljón. En
það er áttfalt hærri tekjur, en
fytir síðasta stríð.
Ræða Eisenhowers
í útvarpi í Moskva
Ræða Eisenhowers forseta 25.
júlí í Geneva, var daginn eftir
eða 26. júlí, útvarpað ,orði til
orðs
Segja vesturlandamenn sem í Poiliot þingmaður frá Tennis-
Moskva búa, að það sé í fyrsta' conata, og Donald Cameron frá
skifti sem ræðu nokkurs vest- Edmonton háskóla, eru þá hinir
lægs stjórnmálamanns hafi verið merkari taldir.
unni. Hún er sjötta konan í Efri
deild.
David Croll þingmaður frá
Toronto Spadina. Hann er gyS-
ingur og sá fyrsti af sinni þjóð
skipaður í Efrideild.
Frá Norður-Wnnipeg hlaut
úkraíni embættið; heitir hann
William M. Wall, eftirlitsmaður
skólamála.
Aðrir eru Hon. C. G. Power,
út, að farið getur 2250 mílur neð-
ansjávar í einum áfanga. En það
svarar til vegalengdar milli St.
Johns, Newfoundlands og Dovej
á Englandi.
Gas frá Alberta
um alt land
Frost, forsætisráðherra Ont.,-
fylkis, sagðist trúa 'því fastlega,
að gas yrði leitt frá Alberta til
Austur-Canada innan skamms.
Það væri óeðlilegt, að stöðva
þróun landsins með að tefja
leiðsluna. Trans-Canada Pipe-
line félagið, sem leyfi fékk til
leiðslunnar, hefir reynst erfitt að
afla sér nægs fjár til starfsins,
er nemur 350 miljón dölum. Þar
stendur hnífurinn í kúnni.
Kremlin opnuð
Hliðum Kremlin, sem lokuð
hafa verið almenningi síðan 1923,
var nýlega slegið gal-opnum.
Pleimsóttu um 20,000 manns listi
garða og götur borgarinnar í
bezta skapi á opnunardeginum og
voru á meðal þeirra margir fædd
ir í Moskvu, sem aldrei áður
höfðu séð hið forna kastalahverfi
borgarinnar.
í höfuðstað Rússlands.l flugmálaráðherra, Jean-Franco . ..
útvarpað í Rússlandi.
Blöð fluttu og efni ræðunnar
eða ræðuna alla.
Sundafrek Canad-
iskrai' stúfcu
Tala þingmanna Efrideildar
er nú 102. Eru átta af þeim íhalds
menn, en hinir liberalar.
Liberalstjórnin hefir bæði
hækkað tölu þngmanna og kaup
þeirra, oftar enn einu sinni á
síðustu fáum árum .Og síðasta
kauphækkunin nam $4,000
Liberalar hafa við hverjar kosn
talað mikið um bætur á
°g
Seytján ára skólastúlka í Tor-;
onto, Marilyn Bell að nafni, brá
sé til Englands fyrir skömmu.
Mánudaginn 1. ágúst báru blöð:ingar . . .
ú. um allan heim þá Irét. ,f! Þi^deild ^aar. Þe.r hafa «f„.
henni. aS hún hefúi daginn áSurf ** * ■“" há« "nS °g SJa ma aI
„• ■c' otanskraðu.
synt heilu og höldnu ytir Lrm-
arsund.
Sundið milli Englands og
Frakklands er 21 míla á lengd.
Þó vegalengdin sé ekki hin
mesta sem um getur, er sjaldan
kyrt i sjó í sundinu. Þar eru
stormar tíðir, er öldur
strauma vekja.
Og á því kendi Marilyn nokkr
ar síðustu mílurnar. Þó hún
kæmist landa milli á 14 kl.st og
36 mínútum, er fullyrt að and-
byri og straumur hafi tafið hana
um 2 kl.st. á sundinu, einkum
er að strönd Englands kom. Hún
sýnti vestur yfir sundið.
Eru canadisk blöð ákaflega
hreykinn af sund-afreki stúlk-
unnar, sem full ástæða er til.
Þetta skeði ekki fullu ’ári eftir
að Marilyn vann sér frægð með
sundi á Ontario-vatni 8. sept.,
1954, er var lengra en þetta eða
32 mílur, er hún svam á 20 kl.st.
og 56 mínútum, og hlaut að laun
um fyrir $11,500. En fyrir síð-
asta afrekið hlaut hún $15.000.00
er blaðið Toronto Telegram
veitti.
Einir 6 bátar fylgdu sundkon
unni og voru foreldrar hennar
í einum þeirra.
Yfir sundið synti Brenda Fish
er frá Englandi árið 1951 á 12
kl.st., 42 min. Það var í alþjóða
sundkepni. Er lítill efi á, að
Marilyn hefði ekki verið langt
frá þessu marki, ef andbyri hefði
ekki skollið á síðustu mílurnar.
Hún fór tvo þriðju af leiðinni á
skemmri tíma en áður hafði gert
verið, sem sýnir sundlhæfni henn
ar. Hún virtist ekki taka sér
sundið nærri og svaraði fylgi-
liðinu á bátunum oftast í spaugi.
Mailyn hefir unnið þjóð sinni
frama með þessu síðasta sund-
afreki sinu.
Nýtt uppskeruár
í Canada byrjaði nýtt upp-
skeruár s.l. viku.
Þó haldið væri að uppskera
yrði lítil vegna umhleypinga
sams vors, er raunin að verða alt
önnur .
Hitarnir á þessu sumri hafa
jafnað upp fyrir vor-umhleyping
ana. Uppskera er talin að verða í
meðallagi eða meira.
Á hveiti verður hér því enginn
skortur. óseldar birgðir frá fyrra
ári ,eru sagðar nema 450 miljón
mælum.
Sala á öllu því hveiti er ekki
hægt að búast við að skjótt-
gangi. Það er skuggahliðin á
þessu máli.
Fyrir nýju uppskeruna getur
og orðið erfitt að fá geymslu.
Á þessu sumri ber nokkuð á
pöddum í uppskeru, aphids
(plöntu lús) í byggi og cornborer
(mel) í heiti. Á þessum pödd-
um hefir ekki mikið borið hér,
en kváðu vera algengar í Evrópu.
A. J. Thorstensson, próf í skor-
dýrafræði við Manitóba-<háskóla
segir melinn hafa verið hér síð-
an 1940, en ekki svo mikið að
skaða hafi unnið. Að nú ber
meira á honum og jafnvel öðrum
kornpöddum geti stafað af hlýrri
vetrum en áður.
t leiri kjarnorkukaíbátar
Bandaríkin
Samþykt hefir verið af Banda
ríkjastjórn, að reisa tveimur
mikilsvirtum flokksmönnum
minnisvarða. Á annar þeirra að
vera af Robert A. Taft efrimál-
stofuþingmanni. Á sá varði að
vera turn með klukku í á Capitol
vellinum í Washington. Hinn
minnisvarðinn er af Roosevelt
forseta og á að standa á bökku*i
Potomac-ár í námunda við merki
forsetanna Washington, Jeffer-
sons og Lincolns.
Sementsleysi
í Canada er sementsframleiðsla
ekki nærri nógu mikil til að
nægja eftirspurninni. Hefir i
ílestum bæjum í Vestur-Canada
orðið bíða lengi eftir pöntunum.
Er nú loks svo komið, að bygg-
ingar fara rénandi.
í Winnipeg hefir verið meira
bygt en nokkru sinni áður. En
hér sem annar staðar skortir sem
ent.
Hefir verið reynt að bæta sér
ÁTTRÆÐ
Frú Ingibjörg Guömundsson
hleyptu nýlega
öðrum kafbát sínum knúðurh
kjarnorku af stokkum í Groton.j undir stóru ávaxtatré
Conn. Heitir hann Sjó-úlfur —
Sea Wolf.
Charles S. Thomson, flotamála
Frú Ingibjörg Guðmundsson
skáldkona í Sunland, California,
varð 80 ára 21. júlí. Var afmælis-
íns minst á heimili Önnu, dóttur
hennar. Komu þar saman yfir 30
skyldmenni og vandafólk henn-
ar, sumt langt að, eins og frá
Los Angeles. Var veizlan haldin
í forgarði
hússins. Þar höfðu borð verið
reist, hlaðin veizluréttum. Að
borðhaldi loknu, var frú Ingi-
ritari, sagði hugmyndina, aðbjörg ávörpuð og afhentar gjaf-
smíða í framtíð flota allra handa ir, vandað gull úr og fleira.
skipa knúin kjarnorku.
i Skeyti bárust mörg er lesin voru.
Sjóúlfurinn er búinn þannig i síma talaði sonur Ingibjargar
þetta með innfluttu sementi frá
Bandaríkjunum. En þá hefir
poki af því hingað kominn kost-
að $1.80 til $1.90, sem hér fekst
k $1.25.
íslenzk myndasýning
Kjartan Ó. Bjarnason sýnir
litkvikmynd sína af íslandi
þriðjudagskvöldið 16. ágúst kl.
8.30 í Góðtemplarahúsinu við
Sargent.
Á undan sýningunni mun Finn
bogi Guðmundsson segja frá
ferðalagi þeirra félaga um ísl.
byggðirnar undanfarnar vikur
Eins og áður hefur verið get-
ið, verður lögð áherzla á að sýna
ýmsa þá þætti íslenzks þjóðlífs
er menn Vestra hafa lítt eða ekki
séð áður á kvikmynd.
Samskot verða tekin í sýning-
arlok.
Leystir úr prísund
Fyrsta ágúst veittu Kínverjar
bandarískum flugmönnum heim-
fararleyfi, er þeir skutu niður.
yfir Koreu 1953. Telja sumir
þetta góðs vita.
Enn eru 40 bandarískir fang-
ar í Kína, sem ýmsir fullyrða,
að ekki verði slept, nema Banda-
ríkin veiti Kínverjum Formósu
og Sameinuðu þjóðirnar bjóði
þá velkomna í félag sitt.
Boðinn til Regina
í þinglok gerði Louis Stephen
St. Laurent stjórnarform. Can-
ada, kunnugt, að hann tæki sér
ferð á hendur til Regina 5. sept-
ember. Er hann boðinn þangað
af T. C. Douglas, forsætisráð-
herra Saskatchewan, til hátíðar-
haldins á 50 ára stofnafmæli
fylkisins.
Keppa um viðskifti
í Canada
Bardagi er sagður byrjaður
milli tveggja stærstu hlekk-búða
(Chain Stores) í Bandaríkjunum
um matvöruviðskifti Canada. Fé
lög þessi eru Safeway, með aðal-
stöð í California, en sem búðir
hefir nú þegar í Winnipeg og
Vestur-Canada. Hitt félagið er
A and P. Food Stores Ltd. með
aðalstöðvar í Bandarkjunum, en
sem búðir hefir í Austur- Can-
Hannes, við hana. Hann býr í
Herbert, Sask.
íslendingum er frú Ingibjörg
kunn fyrir vel ort ljóð og hjart-
næm. Af þjóðinni syðra er íhún
býr hjá, er hún mikilsmetinn fyr
ir ágætt starf er hún leysti af
bendi fyrir stjórn landsins í sam
bandi við uppeldismál.
Með myndinni sem hér fylgir
höfum vér þessa sögu að segja.
Frú Ingibjörg var í fermingar-
gjöf heima gefin harmónika, er
hún lærði vel að spila á. En þeg-
ar hún var 17 ára, var fermingar-
gjöfin úr sér gengin, og hefir
hún ekki síðan spilað á harmon-
íku. Nýlega var hún stödd í búð
þar sem brúkuð hljóðfæri voru
seld. Kaupir hún þá harmoník-
una, sem á myndinni er, og var
álitinn garmur, sem ekki mundi
nást hljóð úr. En þegar heim
kom og Ingibjörg hafði þurkað
af henni rykið, lét hljóðfærið vel
sd slætti og hefir Ingibjörg
skemt sér við að spila á hana síð-
an og vakna þá upp minningar
frá fermingar- og 17 ára aldri
hennar. Þegar börnin hennar
heyrðu hana nýlega spila, sögðu
þau “við vissum ekki mamma, að
þú kynnir að spila—og bráðfín
danslög, eins og valsa og polka!
Heimskringla árnar heilla á af
mælinu!
ada—Ontario og Quebec. Nú
ætlar A & P félagið (Atlantic
and Pacific) að koma upp 3 búð-
um í Winnipeg. Segir Financial
Post þetta byrjað vegna þess, að
Safeway hafi sett upp búðir í
Toronto, sem A & P taldi sitt
viðskiftasvið, en ekki Safeways.
Báðar þessar búðir eru í tolu
fjögra stærstu hlekkbúða, er mat
vöru selja í Canada. Stærstar eru
sagðar Loblaws og Dominion
Stores í Austur Canada.
BRÉF AÐ HEIMAN
Reykjavík, 7. ág. ’55
Kæri Stefán:
í dag fanst mér sem að eg ætti
að senda þér fáeinar línur. Ferð-
m gekk sem í sögu hingað heim,
enda nafnið á flugvélinni “Saga’’
sem að er ný af nálinni og prýði
leg í alla staði. Síðan að við
komum til ættlandsins hefur ver
ið stöðug rigning, svo að tæp-
lega hefur séð til sólar, þangað
til í dag og gær. Sit hér á efri
hæð í húsi vinar míns Andresar
Anderssonar á Suðurgötunni—
en út um gluggan blasir við
mér tjörnin með margbreyttu
fuglalífi, hólmum, brúm og
fögrum gróðri í öllum áttum ,en
hér á næstu grösum er gamli
kirkjugarðurin, þar sem að hvert
leiði á sína sögu, stærri eða
smærri, það er næstum skrítið
að eftir 45 ára veru úti í buskan-
um að finnast þetta vera minn
rétti heimur, en þeir sem að
festa ástar augum á landi og
þjóð á unga aldri munu bera þá
ást í brjósti sínu alla æfi.
f dag fórum við flugleyðis til
Vestmanneyja á þjóðhátíðina
sem að stendur yfir í 4—5 daga
í Herjólfsdal. Með innilegum
kveðjum
Skúli G. Bjarnason
ÞORSTEINN J. GÍSLASON
1875 — 1955
Stutt kveðja tileinkuð ástvinum
hins látna, og samtíðarsveit hans.
Látni vinur! Þrautin þunga
þín er sigruð, hlotin grið.
Dauðinn bæði aldna og unga
Yfirstigur heims um svið
Hvíld er þreyttum kvala stillir
Kærleiksrík, af mörgum þráð,
Ekkert framar vegu villir
Vald er allt í Drottins náð.
Kæri vinur! Löng var leiðin
Lúin hönd af framtaks plóg
Brautryðjandans göfgis greiðinn
Goldin samtíð. Rótað skóg
Landnemans um lendur víðar
Lítt var slórt um lendur víðar
Unz að lokum æfitíðar
Endurminning kætir lund.
Góði vinur! Þér við þökkum
Þreytt til dáða, gæðasafn
Hnípin bygðin huga klökkum
Hylur gleymskan sízt þitt nafn,
Meðan íslenzk öld hér dvelur
Engum fyrnist leiðsögn þín
Þeim er nutu, þögnin elur
Þrotalöm, samt minning skín.
Hjartans vinur! Hljótt er yfir
Heimaranni þennan dag,
Þú í æðra ljósi lifir
Á landi sólar; skipt um hag,
Mitt í húmi söknuð sefar
Sigurvon um fagnaðs gnótt,
Þar er mætumst, enginn efar,
Ástar kveðjur. Góða nótt!
Samúðarfylst,
Jóhannes H. Húnfjörð
Einar Páll Jónsson, ritstjóri
Lögbergs og frú lögðu af stað í
skemtiferð til Minneapolis s.l.
viku.
75 ÁRA
Einar Páll Jónsson
Á morgun, 11. ágúst, á Einar
Páll Jónsson ritsfjóri Lögbergs
75 ára afmæli. Þetta blað Heims-
kringlu, sem að líkindum heilsar
upp á hann á afmælisdaginn, vill
ekki láta tækifærið sér úr greip-
um ganga, að óska honum til
heilla með aldurinn og þakka
honum fyrir hönd Vestur-fs-
iendinga starf hans sem ritstjóra
og skálds á vettvangi þeirra hér
vestra.
Einar er fæddur á Háreksstöð-
um á Jökuldal 11. ágúst 1880.
Naut hann fjögra ára náms á
mentaskóla fslands, en kom vest
ur um haf 1913. Hefir hann siðan
vestur kom verið við blaða-
mensku, og við ritstjórn
Lögbergs mikið til síðan.
En Einar er ekki aðeins hylt-
ur hér sem ritstjóri, heldur jafn-
framt því sem skáld.
Hér var ekki hugmyndin að
skrifa langt mál um Einar. Skal
í þess stað vísað til ítarlegrar
greinar er dr. R. Beck reit um
hann sjötugan 11. ágúst 1950
og birt er í Heimskringlu það ár.
En fyrir bókmenta starf hans
hér vestra, eru Vestur-íslending
ar í sérstakri þakklætisskuld við
hann. Bera honum þakkir og
árnaðaróskir fyrir það.
GIFTING 1 WYNYARD
Hjónavígsla fór fram í Sam-
bandskirkjunni í Wynyard, Sask.
laugardaginn, 30. júlí s.l. er
Nelson Gutnick frá Yorkton, og
Thordís Aðalheiður Ásgeirson,
! frá Yorkton voru gefin saman í
hjónaband að miklum f jölda vina
og ættingja viðstöddum. Séra
Philip M. Pétursson gifti. Brúð-
urin er dóttir Thórðar Ásgeirs-
I sonar og Önnu Guðmundson
l konu hans, er búa í grend við
| Mozart. Faðir brúðarinnar var
svaramaður hennar. Brúðhjónin
I voru aðstoðuð af Harold Zuker-
1 man frá Regina, og Mrs. Önnu
I A. Pearce, systur brúðarinnar,
frá Calgary. Paul Gutnick frá
I Winnipeg og Glen Smith frá
| Yorkton leiddu til sæta. Einsfing
j ur var sunginn af Elaine Wagner
frá Yorkton og Pat Treherne frá
Yorkton spilaði undir. Mrs. A.
Thorfinson frá Wynyard var org
anisti við athöfnina.
Að giftingunni lokinni var
gengið niður í neðri sal kirkj-
unnar þar sem var rausnarlega
borið á borð. Mr. Jim Struthers
frá Regina, mælti fyrir skál
brúðarinnar og tóku allir undir
með hárri raust.
Brúðhjónin lögðu af stað í
brúðkaupsferð til Minneapolis
og Chicago. En framtíðarheimili
þeirra verður í Yorkton, þar sem
þau vinna bæði að mannfélags
velferðarmálum (Social Wel-
fare). —P.M.P.
* * *
Björgvin tónskáld Guðmunds-
son býr, meðan hann stendur við
í Winnipeg, að 706 Home St.
Sími; 74-8004.