Heimskringla - 12.03.1958, Blaðsíða 2

2. SÍÐA
HEIMSKRINGLa
WINNIPEG, 12. MARZ 1958
!)£tmskrinplei
Htnrrue tUti
Kemur út á hverjum miðvikudegi
Eigendur: THE VIKING PRESS LTD.
868 Arlington St. Winnipeg 3, Man. Canada Phone SPruce 4-6251
* --------------------------------------------—
Verð blaðsins er $3.00 árgangurinn, borgist íyrirfram
Allar borganir sendist: THE VIKING PRESS LTD.
Öll viðskiftabréf blaðinu aðlútandi sendist:
The Viking Press Limited. 868 Arlington St.. Winnipeg 3
Ritstjóri: STEFAN EINARSSON
Utanáskrift til ritstjórans:
EDITOR HEIMSKRINGLA, 868 Arlington St. Winnipeg 3, Man.
HEIMSKRINGLA is published by THE VIKING PRESS LIMITED
and printed by VIKING PRINTERS
868 Arlington St., Winnipeg 3, Man. Canada Phone SPruce 4-6251
enda umræddan sumardag,
heyrði sögunnar þyt yfir höfði
mér, og sá litbrigðaríka lýsingu
skáldsins gæðast nýju lífi, varð
Gunnárshólmi, eins og skáldið
Sigurðsson, Mrs. Vigfúsína
Beck, Gimli; Mrs. Bergsveinn
Eiríksson, Lundar; Guðni Dav-
íðsson, Guðmundur Guðbrands-
son og Sigurður Arngrímsson,
Autborlxed c.a Second Class Mail—Posx Ofíice Dept., Ottawa
WINNIPEG, 12. MARZ 1958
Á V A R P
forseta Þjóðræknisfélagsins,
DR. RICHARD BECK
við setningu 39. ársþings 24. febr.
1958 í Winnipeg.
Góðrir íslendingar,
fulltrúar og gestir!
Siðastliðið haust minntumst
vér íslendingar beggja megin
hafsins, eins og vera bar, 150 ára
afmælis vorskáldsins Jónasar
Hallgrímssonar, er með fögrum
ljóðum sínum söng inn i hjörtu
þjóðar vorrar ást á fegurð og
frelsi, ættjarðarást og framtíðar-
trú. Mörg eru þau snilldarkvæð-
in, sem hann gaf oss í arf og lifat
í hjörtum og á vörum þjóðarinn-J
ar, en eitt hið allra glæsilegasta
þeirra er kvæðið ‘Gunnarshólmi’.
Eins og fjölmörgum öðrum hefir
mér verið þetta svipmikla kvæði
sérstaklega kært síðan eg lærði
það á yngri :rumí og með vax-
andi bókmenntaþekkingu hefi eg
lært að meta snilld þess í ríkari
mæli. Samt var það ekki fyrri en
sumarið 1954, þegar við hjónin
komum að Hlíðarenda í Fljóts-
hlíð og renndum sjónum yfir
þær söguslóðir, sem kvæðið lýs-
ir, að'mér skildist til fullnustu,
hversu frábært málverk það er
í ljóði, og hver litorðameistari
Jónas er, eins og hann hefir rétti
lega nefndur verið. Þetta var
seint á sumardegi, og það, meðal
annars, gerði það að verkum, að
snilldarlýsing skáldsins á um-
hverfinu varð svo lifandi fyrir
augum mínum og að hreimfögur-
upphafsorð kvæðisins dundu
mér í eyrum með seiðandi
hljómi:
Skein yfir landi sól á sumarvegi
og silfurbláan Eyjafjallá tind
gullrauðum loga glæsti seint á
degi.
Við austur gnæfir sú hin mikla
mynd
hátt yfir sveit og höfði björtu
svalar
í himinblámans fagurtærri lind.
Enginn, sem kunnugur er
“Njáls sögu”, kemur heldur svo
að Hlíðaenda, sögufrægum bú-
stað Gunnars, að hann sjái eigi
í anda hetjuna prúðu og renni
eigi til rifja örlög Gunnars. Saga
hans varð mér þá, að vonum, of-
arlega í huga þessa síðdegis-
ekki sízt eins og hún er túlkuð
i fleygum orðum Jónasar í kvæð
inu fagra, og lokaorð þess sóttu
sérstaklega fast á hug minn:
í>ar sem að áður akrar huldu völl,
ólgandi Þverá veltur yfir sanda;
sólroðin líta enn hin öldnu fjöll
árstrauminn harða fögrum dali
granda;
en lágum hlífir hulinn verndar-
kraftur
hólmanum, þar sem Gunnar sneri
aftur.
Og þá kem eg að því, hvers
vegna eg hefi valið mér kvæðið
“Gunnarshlóma” að efni upp-
hafsorða þessarar ársskýrslu
minnar. Þegar eg stóð á Hlíðar-
lýsir honum í kvæðinu, mér ann-JBlaine; Mrs. J. Sigmundsson,
að og meira. Hann varð mér á-; Arlington, Virginia, og Jóhannes
hrifamikil táknmynd 'hins ís- Anderson (féh. “Bárunnar” frá
! lenzka þjóðbrots vors í Vestur- stofnun hennar), Mduntain.
j heimi, sem líkja má við litið ey- j Með saknaðarhuga minnumst
I land í hinu mikla þjóðahafi í vér allra þessara. félagssystkina
þessari víðlendu álfu, og stend- og þökkum þeim samfylgdina og
ur áveðurs gegn brimi og brotsjó-1 samstarfið, ‘trúmennsku í verki’
um margvíslegra afla og áhrifa. jvið ætt og erfðir. Samtímis minn
sem ógna tilveru þess litla ey-Jumst vér spakra orða norska
lands og færa vilja það í kaf í skáldsins Per Sivle (í þýðingu
þjóðasæinn. En þó að mikið hafi séra Matthíagar Jochumssonar:
molast af þessum landskika vor|
um, rís hann eigi síður enn úr Ef bila hendur,
sævi, og eg hefi þá óbifanlegu \ cr bættur galli;
trú, að svo megi enn um hríðjEf merkið stendur,
verða, ef vér íslendingar höldum þótt maðurinn falli.
hópinn og neytum þeirra félags-|
legu og menningarlegu varnar-j Þannig mundu hin horfnu fé-
vopna, sem vér eigum yfir að1 lagssystkini vor hafa hugsað, því
ráða, vel og viturlega. Með Jón-j að það er íslenzkur hugsunarhátt
asi Hallgrímssyni er eg einnig ur að fornu og nýju. Þeim myndi
fastrúaður á það, að æðri mátt-1 hafa verið það bezt að skapi, að
arvöld liti með velþóknun á trún-! vér, sem enn stöndum ofan mold
að við göfugan og góðan mál-
stað, og reynist þeim ölium hlið
holl, sem honum vinna af ein-
lægni og drengskap. Eiga (hér
við áminningarorð annars is-
lenzks skálds, Guðmundar Guð-
ar, höldum félagsmerkinu sem
hæzt á lofti og vinnum áfram
sem trúlegast að sameiginlegum
málstað. Með það í huga skal nú
lýst starfinu á liðnu ári.
Eins og að undanförnu hefir
mundssonar, sem andlega var J stjórnarnefnd félagsins haldið
skyldur Jónasi Hallgrímssyni: aBmarga fundi á árinu, og eft-
- ir beztu getu og öðrum aðstæð-
Það fylgir sigur sverði göfugs ' um leitast vtð a^ ráða fram úr
manns, ! Þetm málum, sem henni voru fal-
er sannleiksþráin undir rendur in ^fgreiðslu á síðasta þjóð-
gelur i ræknisþingi og öðrum þeim mál-
og frelsisást í djarfrL drenglund um’ sem komið hafa til hennar
. eiurj ____ j kasta. Þakka eg samnefndarfólki
það drep’ur enginn beztu vonir mtnu agæta samvinnu; og þó að
j,ans ; j engin stórvirki hafi verið unnin
hann veit, þótt sjálfur hnígi vona eS> að svo reynist, 3ð sæmi
hann í val, I ieSa verið haldið í horfinu
að hugsjónin hans fagra lifa !a starfsárinu, en betur má vitan-
ska] j lega, ef duga skal.

Bj
Province of Manitoba
PUBLIC NOTICE
■Public hearings will be held regarding the
distrihution of natural gas in the
Greater Winnipeg Area.
Anyone desiring to present their viewpoint
regarding this subject will have an op-
portunity to do so. They must first
present their views in the form of a
letter or written brief on or before
APRIL 2nd, 1958.
The time and place for public héarings will
be announced at a later date.
Address all communications to the secre-
tary, The Natural Gas Distribution
Enquiry Commission, 511 Power Bldg.,
Winnipeg.
The Natural Gas Distribution Enquiry
Commission of Greater Winnipeg
COMMISSIONERS:
Chairman: J. J. Deutsch
E. F. Bole
Stephen Juba
Og þá liggur sporið beint til
þeirra samherja vorra, karla og
kvenna, sem látist hafa á árinu,
en samkvæmt upplýsingum, sem
f jármálaritari hefir góðfúslega
látið mér í té, eru þau félags-
systkini vor þessi:
Gunnar B. Björnsson, Min-
neapolis, heiðursfélagi; G. J.
Oleson, Glenboro, heiðursfélagi;
Jón Ásgeirsson (fyrrv. forseti
Fróns), Mrs. S. M. Lawson, Stef-
anía Pálsson, Halldór Gíslason,
Guðrún Hafliðason, Helgi John-
son, Hreiðar Skaftfeld, Gunnar
Thorlaksson, Thorbergur Tihor-
bergsson og Sigurður Anderson,
cll í Winnipeg; Kristin Ólafs-
son, Jón Hinriksson, Sigþrúður
Stefánsson og Ágúst (Gústi)
Sæmundson, Selkirk; Magnús
S. Magnússon, Hallgrímur S.
ÚTBREIÐSLUMÁL
j Þar sem félagið er þess eigi
umkomið fjárhagslega að hafa
sérsatkan útbreiðslumálastjóa,
hafa þau mál á liðnu ári, eins og
löngum áður, aðallega hvílt á
herðum stjórnarnefndarinnar, að
ógleymdum góðum skerf fyrrv.
embættismanna félagsins og ann-
arra velunnara þess til þeirra
mála.
Þannig hefur fyrrv. forseti,
dr. Valdimar J. Eylands, sýnt í
verki framhaldandi áhuga sinn
á málum félagsins með ýmsum
hætti. Meðal annars hélt hann
aðalræðuna á Lýðveldishátið
deildarinnar “Fróns’’ í Win-
nipeg Og flutti einnig erindi og
sýndi myndir úr íslands ferð
sinni á Lýðveldisihátíð deildar-
innar “Bárunnar” að Mountain;
Miss Nancy Iversen, sem kosin var “Viking Queen” af alþjóða-
nefnd kvenna s.l. haust, leggur af stað frá New York International
Airport með íslenzku flugfari til Noregs. — Hún verður gestur
Oslo Travel Association meðan skíða-kapphlaupin standa yfir og
venjulega eru þrjár vikur.
Foreldrar hennar Mr. og Mrs. J. Iversen búa í Mt. Upton, N. Y.
Sverre Marcussen sölustjóri fyrir Icelandic Aiilines og Mrs. Berg-
ljót Dycker nefndarfulltrúi Norv/egian-American Women's Com-
mittee, óska “Viking Queen”, góðrar ferðar.
ennfremur var hann i nefnd
þeirri í Winnipeg, sem undirbjó
heimsókn biskups fslands og
föruneytis hans, og stjórnaði
samsæti því, er haldið var þeim
til heiðurs.
Saiha máli gegnir um frú Ingi-
björgu Jónsson, fyrrv. ritara fé-
lagsins; hefir hún með blaða-
greinum sínum og félagslegri
starfsemi sýnt trúnað sinn við
félagið og málstað þess, ekki
sízt með prýðilegum greinum
sínum “Hvað hefir þjóðræknisfé
lagið gert?”, sem vafalaust hefir
glöggvað ýmsum lesendum skiln
ing á- starfsemi félagsins í lið-
ínni tíð og því hlutveiki, sem
það á enn að gegna í menningar-
lífi vor íslendinga vestan hafs.
í nafni félagsins vil eg þakka
frú Ingibjörgu drengileg um-
mæli í garð þess með orðum þjóð
skáldsins, þótt mælt væru undir
öðrum kringumstæðum: “Þökk
fyrir handslagið hlýja?"
Fyrrv. vara-forseti félagsins,
dr. Tryggvi J. Oleson, hefir einn
ig, síðan ihann kom heim úr náms
dvöl sinni í Norðurálfunni og
Bandaríkjunum, flutt erindi um
ferð sína og íslenzk menningar-
mál á samkomum hér í borg, og
bjóðum vér hann velkominn í
hóp vorn á ný.
Skal þá horfið að útbreiðslu-
starfi núverandi stjórnarnefnd-
a. Vara-forseti, séra Phiiip M.
Pétursson, flutti kveðjur félags
ins og hélt aðalræðuna á íslend-
mgadeginum í Blaine; einnig
flutti hann erindi og sýndi kvik-
mynd af íslandi' á tveim sam-
komum í Vancouver og siðar á
árinu á fundi deildarinnar Fróns
í Winnipeg; ennfremur var hann
fulltrúi félagsins og flutti ávarp
af hálfu þess við vígslu nýbygg-
ingar elliheimilisins Betel að
Gimli, og í ársveizlu Icelandic
Canadian Club; og átti einnig
sæti í nefnd þeirri, er undirbjó
heimsókn biskups íslands til
Winnipeg.
Ritari, próf. Haraldur Bessa-
son, flutti ræður um þjóðræknisú
mál á sumarmálasamkomum
beggja íslenzku kirknanna í Win
nipeg, ennfremur á samkomum
Lestrarfélagsins að Gimli og
þjóðræknisdeildarinnar “Esjunn
ar” í Árborg, og á Lýðveldishá-
tíð deildarinnar “Bárunnar” að
Mountain. Ásamt þeim vara-fé-
hirði, frú Hólmfríði Danielson,
og frú J. B. Skaptason, tók hann
einnig þátt í sjónvarpi frá Win-
nipeg, svaraði spurningum um
íslehzkar bókmenntir og menn-
ingu og um kennarastólinn í ís-
LYE HREINSAR
BETUR
‘S SKJOTAR
'\W ÓDÝRARA
Látið GILLETT'S Hjáipa
TIL VIÐ ALLA ERFIÐA HREINSUN
Það er mjög áríðandi að halda byggingum á búinu
hreinum. Þegar lifandi verur kvikna í óhreinindum
versnar sagan um allan helming. Þau óhreinindi
verður áður að losna við. Annars er ekki gott að
vinna á bakteríunum.
Sterk blanda af Lye, er áhrifamest til þeirrar hreins-
unar. Hún drepur einnig bakteríumar. Þar sem
Gillett’s Lye er ódýrara en flestra annara hreinsunar-
efna, ncta bændur það mjög mikið til hreinsunar
útihúsa, hlaða og f jósa, o.s.frv.
Sendið eftir eintaki
af nýrri 60-síðu, mynda bók “Hvernig
Lye getur hjálpað þér i húsi eða úti
á bújörð”. Skýrir dúsín vegu um
notkun lyes til sparnaðar á verki
og peningum.
Skrifið til:
Standard Brands Limited,
550 Sherbrooke St. W.
Montreal
IN REGULAR SIZE AND
^ MONEY-SAVING 5LB CANS.
Bring Them Home For a
HAPpy EASTER
Make tþis an Easter to
remember — bring the
lamily home with the
giít of a Prepaid Rail
Ticket. All details will be
gladly handled by your
Canadian Pacific Agent
who will arrange a Pre-
paid Rail Ticket
from any point.
Sleeping car ac-
commodation and
meals may also be pre-
paid at no extra cost. Re-
member—train travel is
safe, dependable and
economical.
Full information and
reservations from your
Canadian Pacific Agent.