Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 23.03.1888, Page 2

64
bætir lítið úr, pótt hann hafi hér ábyrgð-
arlausar undirtyllur, sera optast tala, eins
og hann helzt vill. |>að munu lfka eins
dæmi, að nokkur pingbundin stjóru í heimi
hafi á einum 10 árum synjað staðfestingar
áttunda hluta allra peirra laga, er pingið
hefir sampykkt, eins og danska stjórnin
hefir gjört við lög alpingis frá 1875—85
að ótöldum öllum peim aragrúa af pings-
ályktunum og fvrirskipunum, er hítn ann-
aðhvort ekki hefir virt svars eða pá neitað.
|>að sjá allir, að pað er fremur rangntifni
en réttnofni, að kalla ping, sem pannig or
útleikið löggefandi.
Einhver kann að segja stjórninni pað til
málsbóta, að frágangur pingsins á lögum
pess sé svo óvandaður og ófullkominn, að
pau af peirri orsök séu opt eigi hæf til
staðfestingar; en ef lagasynjanirnar væru
mest sprottnar af pessu, pá hefðu pær að
líkindum verið mestar fyrstu árin, en smá-
saman minnkað eptir pví, sem pinginu óx
proski og æfing; en pessu er ekki pannig
varið. Lög hinna fyrstu alpinga höfðu
beztan byr hjá stjórninni, að eins ein lög
frá pinginu 1875 voru ekki staðfest. |>ótt
frágangur pingsins á suraum lögum pess
hafi ekki verið svo vandaður, sem skyldi,
hefir pað allsjaldnast staðið peim fyrir stað-
festingu, enda hin vanhugsuðustu lög, eins
og t. a. m. prestakallalögin hafa verið stað-
fest. Stjórninni ferst varla heldur að vera
heimtufrek við pingið í pví efni, pví að
pað mun vera leitun á peim „busa“ í fyrsta
bekk í skóla, er í stýl kemst í hálfkvisti
við dönsku stjórnina í málleysum og bjag-
aðri íslenzku á frumvörpum peim, er hún
hin síðari ár hefir sent alpingi; sýnir pað
eitt með öðru bæði vanpekkingu stjörnar-
innar, og hve litla virðingu hún ber fyrir
alpingi, að bjóða pví slikt. (Framh.).
SÝSLUFUNDDRINN ÍÍSAFJAEÐAR-
SÝSLU.
Aðalfundur sýslunefndarinnar í Isafjarð-
arsýslu hófst 13. p. m. og stóð yfir til
hins 17. p. m.
Hin helztu málefni, er nefndin hafði til
meðferðar, voru pessi:
I. Búnaðarkennslustofnunin í
Ó1 a f s d a 1. Amtsráð Vesturamtsins hafði
á síðasta vorfundi staðfest reglugjörð fyrir
nefnda kennslustofnun og af vísdómi sín-
um útgrundað, að engina mætti læra píifna-
sléttun, framræslu eða aðra verklega bú-
fræði, nema hann lærði líka dönsku. J>ó
að sýslunefndin í fulla tvo tíma velti fyrir
sér pessari visdómsfullu ráðsályktun, gat
hún pó eigi sannfærzt um hina efiaust ó-
hjákvæmilegu nauðsyn, sem vakað hefir
fyrir amtsráðinu, og sampykkti pvi 1 einu
hljóði, að láta í ljösi óánægju sína við amts-
ráðið f Yesturamtinu yfir pví, að danska
er gerð að skyldunámsgrein við búnaðar-
kennslustofnunina i Ólafsdal.
II. Horfellislögin. Oddviti sýslu-
nefndarinnar hafði skotið pví undir álit
nefndarinnar, hvort hún telríi æskilegt, að
settar væxi fastar reglur fyrir eptirliti pvl,
er hreppstjörar og hreppsnefndir eiga að
hafa á hendi samkvæmt lögum um horfelli
12. jan. 1884, en sýslunefndin áleit, að
lögin væru í sjálfu sér fullnægjandi og allar
frekari reglur óúauðsynlegar.
III. Skipting sýslunnar Í2sýsln-
félög. Ur premur vesturhreppum sýsl-
unnar voru komnar áskoranir í pá att að
skipta sýslunni í 2 sýslufélög pannig, að
Breiðadals- og Botnsheiði réðu skiptum.
Yoru peir próf. Janus Jónsson i Holti og
Matthías Ólafsson frá Haukadal sérstak-
lega „brennandi i andanum“ i pessu máli,
og höfðu fylgi beirra sýslunefndarmanna,
sem eygja gufubát og gjaldprot í allflestum
tiltektum Djúpmanna. Gegn sýsluskipt-
ingunni var pað einkum tekið fram, að
vesturhluti sýslunnar hefði engan sýnilogan
hag af skiptingunni, eins og ljósast sæist
af pví, að eígi jrði nefnt eitt einasta dæmi
pess, að hagur hans hefði verið fyrir borð
borinn. Sýsluskiptingin myndi pví hafa
pann árangur helztan, að skapa „hreppa-
politik“ í stærri stýl, *einka gagnlegum
fyrirtækjum, er sýsluna varða í heild sinni,
og eyða félagsanda meðal ísfirðinga. — Að
lokum lognaðist mál petta út af í nefnd
til næsta fundar.
IV. Hákarlaniðurskurður.
Sýslunefndin í Strandasýslu hafði farið
pess á leit, að gerð væri sampykkt,
er banni niðurskurð á hákarli milli
Geirólfsgnúps og Straumness á tímabilinu
frá 30. nóv. til 21. marz ár hvert; en bæði
af pví að mál petta hafði litla pýðingu,
par sem kalla má, að hákarlaútvegur sé
ekkert stundaður milli Geirólfsgnúps og
Straumness, og af pví að nefndinni pótti
eigi ólíklegt, að skoðanir Strandamanna
myndu hér eptir, sem hingað til, brejtast
með ári hverju, vildi nefndin eigi sinna
pessu máli.
Y. Sýsluvegir. Með 6 atkvæðum
gegn 3 ályktaði nefndin að fara pess i ann-
að sinn á leit við amtsráðið, að allir sýslu-
vegir frá Ós í Bolungarvík kringum ísa-
fjarðardjúp að Stað 1 Grunnavík verði
teknir úr sýsluvegatölu, með pví að eigi
yrði varið, að veita úr sýslusjóði fé til
slikra vega, er árlega skemmast af skrið-
um og sjógangi, og eru auk pess að eins
örsjaldan farnir, og pá af gangandi eða
lausríðandi mönnum.
VI. Póstgöngur. Sýslunefndin mælti
með pví, að aukapóstur yrði látinn fara
yfir Arnarfjörð, og að bréfhirðingastaður
yröi settur á Arngerðareyri og aukapöstur
látinn íara paðan út Langadalsströnd að
Armúla.
YII. Verzlunarmál. Ur Mýra-
hreppi höfðu komið áskoranir urn pað, að
sýslunefndarmennirnir gengjust fjrir pví nð
reyna að takmarka sem mest verzlunarvið-
skipti við Dani, en koma h fót kaupskap
við Breta. Enda pótt nefndin teldi míl
petta eigi snerta sinn verkahring, skipaði
hún í pað 5 manna nefnd, og ræddi slðan
nefndarálitið fyrir luktum dyrum.
VIII. Heilbrigðisnefndir. Sýslo-
nefndin ákvað, að heilbrigðisnefndir skyldi
settar i hverjum hreppi, til að hafa eptir-
lit með heilnæmi og prifnaði utan bæjar
og innan, og samdi fyrir pær reglur til
bráðabirgða.
Alls hafði sýslufundurinn til meðferðar
allt að 40 mál, og spunnust um mörg
peirra allharðar og langar umræður.
POLITISKUR FUNDUR.
Samkvæmt fundarboði 1. pm. ísfirðinga,
séra Sigurðar Stefánssonv.r í Yigur, var
haldinn fundur á ísafirði 16. p. m. Á
fundi possum mættu um 30 manns, par ó
meðal allflestir sýslunefndarmenn ísafjarð-
arsýslu. Fundarstjöri var kosinn séra Sig-
urður Stefán3son.
A fundinum komu eptirfylgjandi málefni
til umræðu :
I. Stjórnarskrármálið. Fundar-
stjóri kvað urslit pessa máls á siðasta al-
pingi mundu vera orðin kjósendum svo
kunn, að ekki væri pörf á að skýra frá
binum einstöku atriðum í gangi poss. Hins
vegar taldi hann pað mjög æskilegt, að
kjósendur gætu sem optast látið skoðanir
sinar í ljósi á almennum fundum, bæði um
petta og önnur velferðarmál landsins. Eins
og stjörnmálinu væri nú komið, yrðu kjós-
endur sífellt að vera vakandi og láta bæði
afskipti pingsins 1 heild sinni og einstakra
pingmanna af stjórnbótamálinu sem mest
til sín taka. Kjósendur mættu eigi meta
lítils pann rétt, er peir samkvæmt kosn-
ingarlögunum hefðu til að ráða landsmál-
um vorum; peir ættu pví ekki einungis að
vanda sem bezt kosningar til alpingis fyrir
hvert kjörtímabil, heldur einnig hafa ná-
kvæmar gætur á pví, hvernig pingmenn
peirra fara með umboð sitt á alpingi.
!>eim pingmönnum, sem brigðust umboði
og trausti kjösenda sinna, ættu kjósendur
sð lýsa vantrausti sínu á og fá pá til að
leggja niður pingmennsku, hverrng sem á
kjörtimanum stæði, og pótt slíkar áskoranir
væru sjálfsagðastar frá peim kjördæmum,