Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 30.05.1890, Blaðsíða 2

78
ÞJÓÐVIL JINN.
Nr. 20.
Páll kveðst benda á skoðanamun okkar i
af pvi, að við séum orðnir „fullkomnir mót- !
stöðumenn“. J*að má vel vera, eg grætl
pað ekki, pótt eg vilji lielzt hafa frið við
alla menn; en eitt er víst, að við Páll er-
um ekki mótstöðumenu orðnir út úr launa-
Olfusár- eða heyásetnings-málinu, heldur
,,miðluninni“ góðu í stjörnarskrármáliuu í |
fyrra sumar. J>að kemur pvi nokkuð und-
arlega fyrir, að fara nú að koma með pessi j
inál; tilgangurinn er auðvitað sá, að reyna
að sverta mig í augum almennings. I stað
pess að halda sér við málið, sem ágrein-
ingurinn er risinu af, og reyna að hrinda j
með rökum andma-lum mínum og annara j
gegn „miöluninui11, gripur foringi „miðluuar-
mauna“ til pess óvmlisúrrædis. að reyna
með töluverðum ósanniudum að gjöra tram-
komu iníná sem tortryggilegasta í máluin,
sem alls ekkert snerta aðalumtalsefnið, j
J»essi aðferð er allt annað en drengileg, og |
sýnir live vörn vonds málstaðar getur leitt
menn langt frá sannleikauum. Mér hefir j
satt að segja pótt stjórnarskrármálið full-
pungt deiluefni milli vor pjoðkjörimia ping-
manna, pótt vér ekki seilumst, ogpaðrang- \
lega, til annara mála til að gjöra deiluna
enn skarpari, og Páll vinnur málinu sann- í
arlega ekkert gagn með pví, Hann hefir |
og skaðlega mikið álit á sjálfum sér, ef ;
liann telur sig munu geta barið ágæti í
„miðlunarinnar" inn í pjóðina með örök-
studdum stóryrðum og fáryrðum um qss
minnihlutamenn.
í
Mér liggur í léttu rúmi pótt Páll bregði i
mér um stefnuleysi, hringlandaskap og fá-
fræði, og eg get vel fyrirgefið honum pað,
par sem hann er í öðrum eins nauðunv
staddur, pað er svo handhægt að varpa
slíku fram, pegar raaður getur sætt sig við
að sanna pað ekki með einu orði, Hn
I.versu mikil sem er fáfræði mín og stefnu-
leysi, í pjóðmálum vorum, pá fiugar pað
Páli aldrei í bætur fyrir frumhlaup pað,
sem hann ásamt öðrum „raiðlunarmönnum“
gjörði í fyrra sumar á landsréttindi íslands.
jpær bætur verður hann að greiða pjóð j
sinni í öðru, en ökvæðisorðum og sleggju- j
dómum ura mótstö.ðumenn sína, hve raarg- !
ar og háleitar frumskoðanir sem hann hef-
ir í höfdinu.
Yigur, 7. maí 1890.
S i g u r ð u r S t e f á n s s o n.
BLÁÐAK AUPIN.
—o—o—-
Nokkrir merkir inenn, sem „miðlaninni“
eru móthverfir, hafa brétlega leitað álits
vors um pað. hvort ekki sé rétt að fara
að hafa sömu svif við aðtilmálgögn peirra
„miðlunarmanna“, ,,{>ióðólf“ og „tsafold“,
eins og liöfð voru við „Suðra“, að kaupa
ekki ldaðapvættiiigiun, en lofa ritstjóruuum
að eiga upplögin sjálfuin.
pessuai heiðruðu spyrjendum pykir oss
rétt að svaia ölluui i einu. ~- og opinber-
lega, enda álítum vér, að i pessu efni eigi
ekkert hljóðskraf við.
f>að er eiun aðalgalli margra vor á með-
al, að vera hvorki heill né hálfur, lvrilr
eða soðinn, og umfram allt að styggja ekki
náuijgann, ef' hjá pví verður komist á nokk-
urn ltfsins mýta ; aðgjörðaleysið, værðin og
umfram allt friðurinn á svo vel við;
„hvað rentar pað mig?“. „hvað á eg að
vera að taka inér fram um pað?“. J>essi
og pvílík orðatiltæki eru algeng, og synd
væri að segja, að pessuin forskriptum væri
ekki fylgt nokkurnveginn í daglega lifinn.
það er hálfvelgjan, sem gjörir svo víða
vart við sig, og heldur fótum undir svo
mörgu, seni annars væri dauðadæmt.
Béttast er að vera par allur, sein maður
er með, að vera par með huga og sál, en
að berjast á hinn bóginn alvarlega á móti
pví, sem maður álitur skaðlegt.
í pólitiskum efnum má heita, að Islend-
ingar séu enn lítt proskaðir, og að hálf--
velgjan eigi par víða hæli, en óskandi er
og vonandi að petta fari að lagast bráð-
lega, og — pótt lítið sé — skiljum vér
ofannefndar fyrirspurnir sem gleðilegan
vott í pá áttina.
En svo að vér pá svörum fvrirspurnun-
uin, álítum vér, að peir, sem sannfœrðir
eru um pað, að skoðanir ofannefndra blaða
í stjórnarskrármáfinu séu skaðlegar fyrir
pjóðfélag vort, geri réttast, að halda sér
sem mest frá að kaupa pau, meðan pau
fara hinu sama fram, er pau hafa gert,
síðan Jeið síðasta ping; pað verður ekki
varið, að pað er í ráun og veru mesta
mótsögn í pví, að vera „miðlaninni“ mót-
fallinn, en styrkja hana pö annað veifið
með pví að kaupa, og raá ske útbrciða,
blöð „uppgjafar“-„prelátanna“, og par með
pær óheilhivænlegu skoðanir, er pau fiytja
í stjórnarskrárniáhnu.
I pessu efni er og gott að líta á dæmi
kommgkjörna fiokksins og hnns fylgismanna;
peir unna, sem kunnugt er, ekki stefnu
,,þjóðviljans“, og kaupa lninn lík.-i fiestir,
pvi að peir vilja, ekki vita sig styrkja pað
blað. er peir sjálfsagt fiá sínu sjónarmiði
álita, að breiði út skaðlegar skoðanír; ekk'i
geta peir samt lntið vera að lesa blaðið.
en fii pað — að láni; pau blöð af „þjóðfe-
viljanuin“, semkeyptoru í R -ykjavil., kvað
ganga sér ui nuoar og vera lesin bókstaf-
lega upp til agna, eins og eðlilegt er, peg-
ar sömu blöðiu volkast i inörguiu hörnhim.
þessa er engan veginn getið i átöluskyni,
heldur dáumst vér pvert á móti að eÍHbeitt-
um vilja og ströngum fiokksaga pessnra
heiðursmanna, En Iiitt virðist oss apturá-
inóti ekki nema rétt, að alpýðu manna geri
einnig gieinannun peirra blaða, sem Íuin
telur fivtja heppilegar skoðanir. og hinna,
sem ala á pvi, er pjóðfélagi voru má virð-
ast miður heillavænlegt.
B ó Iv A FREGN.
Vonir. Sögupáttur frá Yestur-
heiuii eptir Einar Hjörleifsson.
Ileyk'avík 1890. 72 bls. 8vo.
Et'nið getur sannarlega ekki minna verið.
Sagan segir frá vinnuinannsrolu, er kemst
í tæri við stúlku, sem er i raun og veru
honum frimi'i pó ekki hafi hún góðan
niann að geyma. Hún ginnir liann til að
fá sér aleigu.sína svo fiún geti komist til
Ameriku og grætt par fé, til pess að hún
purfi ekki að sitja mörg ár í festum; hann
á sem sé að koma á eptir, pegar hánn er
búinn að nurla saman fyrir fargjaldi handa
sjálfum sér, . og pá ætlar bún að taka á
móti honum með opnum örmum og verðn
konan hans.
{>egar hún hefir verið 2 ár vestra kem-
ur hann pangað, sér hana á innflytjenda-
húsifiu og nær með berkjum tali hennar.
en hún viU pá hvorki heyra hann né sjá;
hann gengur burt og „grætur beisklegaá,
gengur út á grassléttuna miklu, sem á að,
bæta honum skaðann og verða unnustá
hans.
Sagan sjálf er ekki lengri, en Höfundlir'
inn fræðir oss, auk hennar, á pví, fiversu
smáum augum landar vorir par vestra líta
á oss, pegar vér komum héðan að heiman
af gainla íslandi, s,era uáttúrlega er á eptir