Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 17.07.1890, Blaðsíða 2

94
JjJÓÐYILJINN’.
Nr. 24.
einn uppi með pessa sína skoðun; skulum j
vér pví svara benni fám orðum.
Höf heldur, að skáldin muni fyrst og !
fremst yrkja „sjálfum sér til skemmtunar j
og dœgrastyttingar“, og pví sé ástæðulítið j
að stvrkja pau af opinberu fé; en mun !
ekki með fullt eins miklum sanni mega |
segja um pann, er verklegar framkvæmdir j
stundar, að Inptn starfi til eigin bagsmuna j
og skemmtunar ? Jú. sjálfselskan er vissu- j
lega víðast hvar ríkasta bvötin til fram- {
kvæmda mannanna, og pað engu siður. !
heldur öllu fremur, hjá peint, er verklegan
dugnað sýna, en hjá andans mönnum, eða
livorir bera meira úr býtum ?
Yér „|>jóðvi]jamenn“ metum mjög mikils
allar verklegar framkvæmdir, og viljum
styðja pær af fremsta megni; en vér vilj-
um par fyrir engan veairtn gleyma hinu, j
er ntiðar til að efla andlegar framíarir j
pjóðar vorrar; hvórttveggja parf að verða !
samfara, og vér álitum, að pað megi ekki
minna vera, en að pjóðfélagið umtölulaust
leggi fram 3—4 púsund árlega til peirra
manna, sem innilegast slá á vora andlegu
strengi.
Sparnað viljum vér hafa á landsfé, vér
elskum enga óparfa bitlinga; en smásmug-
leg'an sparnað, sem pjóðfélagi voru er til
skaða og skammar, metum vér einkis.
A UGLÝ SING A-GUMIÐ
UM NÝJA
BISKUUINN, R LTST JÓR AMAGINN.
Herra ritstjóri!
Eg er nii ekki vanur að taka til máls í
blöðunum, eðarita langar blaðagreinar, en
f petta skipti lahgar mig pó til að biðja
yður að ljá línum pessuin rúin í blaði yðar,
svo að eg geti lýst megnri óánægju
ininni og fleiri mannayfir ísafold, par sem
mér virðist hún vera orðin nokkuð per-
sónuleg; hún tekur ýmsa ágætismenn i
fyrir, og dæmir pá og gjörðir peirra án J
tillits til, hvort dóinurinn sé réttur eða j
íangur; og J»<’>tt pessir menn gjöri, og liafi
gjört, allt eptir beztu vitund, pýðir pað ekk- |
ert. ef pað ekki er eptir skoðunum ..fsa-
i
foldar-Björnsli, eða ef hauu vill einhverri
siuni totu fram ota.
M ér svíður sáit að sjá í hverju bhiði
eptir annað. hvernig hann ræðst á hinn
aldurhnigna háæruverðuga biskup Pétur.
Mér finnst Hallgr. ltiskup vera svo mikill |
muður, að Jtað puríi engan vegiun að niða '
niður Pétur Lfiskup, til pess að lofa liinn;
pað er æfinlega ódrengilegt að ráðast á
menn, sem ekki geta borið hönd fyrir höf-
uð sér, pví svo má segja nú um Pétur
biskup; „ísafoldar-Bjöin“ veit, að hann
muni hættur vera að taka til máls i blöð-
unum. jafnvel pó hann sé yfirfallinn af
vondum mönnum og ræningjum, sem nú
vilja ræna hann öllu pví mikla og góða, er
hann liefir gjört hin mörgu undanfarin ár
fyrir pjóð sina og land ; nú hcitir pað allt
ónýtt og einskis virði, af pví annar yngri
er kominn í hans stað; — en af hverju
sagði Pétur biskup af sór embættinu, nema
;tf pví, að hann var orðinn of gamall og
prevttur til pess að gegna pví lengur; og
af liverju var séra Helgi ekki kjörinn biskup?
Af pví að hnnn átti einnig að vera orðinn
of gamall til pess að gjöra skyldu sína; er
pað pá nokkuð undarlegt, eða lofsvert, pó
Hallgr. biskup, sem er ungur maður á bezta
aldri, gjöri skyldu sína, t. d. að visitera, par
sem ltann víst mest pess vegna liefir verið
kjörinn til biskups, að hann gæti visiterað
landið, par sem hinir báðir voru orðnir of
gamlir til pess. Mér finnst pví óparfi að
syngja honum lof og dýrð í hverju „Isa-
foldar“-blaði, pegar hann kemur heirn úr
ferðum sínum. — En mér er spurn: hvers
vegna visiteraði Hallgr. biskup ekkert í
fyrrasumar, fyrst svo brýn nauðsyn hefir verið
á pví, að visitatiur framfæru. Hallgr. var
skipaður biskup í maimánuði 1889, og pó
hann færi utan til vígslu, var samt nægur
timi eptir af sumrinu til pess að visitatia
framfæri um einhverja af næstu sýsl-
unum. Eg met Hallgr. biskup mik-
ils, og álít hann færan til pess með tím-
anum að ryðja sér sjálfur braut, og purfi
engan veginn að láta raág sinn „Isafoldar-
Björn“ ganga á undan sér með herópi og ólát-
um, liöggva niður til hægri og vinstri handar,
og reyna að eyðileggja og ónýta hina gömlu
eikina, til pess að gróðursetja og jtlanta
hina nýju. Og pví spái eg. að hann held-
ur skemmi fvrir Hallgrínti biskupi með
pessum látum sínum, pví ef Hallgr. biskup
ekki sjálfur getur áunhið sér lof með
verkuni sínum, pá verður hann engu vin-
sælli fyrir, pótt Pétur biskup, sein longi
inaklega liefir verið augasteiun pjóðar vorr-
ar, sé níddur niður, til pess að hefja Hall-
grím biskupupp; eínungis timinn og reynsl-
an getur sýnt og sannað, hversu maklegur
liapn hefir verið freinur séra Helga, að
setjast í pami sess, sem fyrirrennari hans
um svo mörg undanfarin ár sat í með
hciðri og sóma.
X.X.
KÝMILEGUB
K OS N I N G A LEIÐANGUR.
Bænrækinn, en ekki út af eins b.ænheit*
ur. virðist hr. Halfdór Briem kennari á
Möðruvöllum vera; í vetur kom freistarinn,
hinn pölitiski iniðlunarandi, til hans, sýndi
honum pingmennskuna og alla hennar dýrð
segjandi: Allt petta skal eg gefa pér, ef
pú fellur fraiu og tilbiður mig, og vinnur
kjósendur einhvers kjördæmis til að gjöra
slíkt hið sama.
En pá byrjuðu hinir Jnmgu og mæðu-
sömu dagaruir fyrir hr. Halldór; haim
byrjaði að rita, og ritaði mikið; hann sýndi
mönnum hið fvrirheitna miðlunarland, par
sem vera skyldi eilíf „aptnrköllun“ á öll-
um lögum, alvaldnr útlendur ráðherra,
stjórnvalinn ráðherradómur o. s. frv. En
kjósendurnir í Eyjafirði. sem allt var stýl-
að upp á, peir vpptu bara öxlum og brostu
í kampinn yfir öllum aðförunum hans
Halldórs kennara; en bænheyrslu fékk hann
par alls enga.
En freistarinn yfirgaf hann ekki; og nú
ferðast hann um í Dalasýslu, hreppstjóra
frá hreppstjóra, eptir eins konar vegabréfi
frá bróður sínum Páli, fyrrum sýslumanni
Dalamanna, biðjandi heitt og innilega, að
peir sjái aumur á sér við aukakosninguna.
í september.
En ekki heyrist, að hann múni enn na>r
bænheyrslu; en hvort hann heldur pá til
Vestmannaeyja, eða hvað lengi iiann ferð-
ast um sem gyðingurinn gangandi, er enn
óráðin gáta.
Eriður sé með Halldóri vorum, — en
engi atkvæði, — hvort séih' hánn hrekst.
BURT MEÐ PALIJNN.
Hr. „ónefndur á Paliíminrb sem í vetur
(sbr. 15. tbl. „J>jóðvi]jansa') gaf eina krónu,
til pess að sprengja. fram standklett peiiii.'i,
svo að inmn eigi franmr vr.ði noinum a-ð
farartálma eða fjörtjöni, var nýskeð stadd-
ui' ii Jsafirði, og leit pá um leið inn í
prentsuiiðju Isfirðinga. til Jiess :ið vita,
livernig reitt hefði af pessu lians inikla á-
hugamáli, að fá frjáls samskot, tilaðleggja
óviniim að velli, er haun kveðst hafa l'engii