Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 03.08.1891, Blaðsíða 3
Nr. 29.
> .T Ó Ð V I L J I N N.
115
kaupa jorð handá Tröllatungupresta-
kalli (Páll Ólafsson).
48. Uin stofnun ullarverksmiðju (Ben. Sv.,
Sig. Stef., Sk. Th., Gunnar tí., J. J.
N-þ-, Sig Gunnarsson).
49. Ura Seyðisfjarðarkaupstað (þorv. Ker.,
Sig. Gunn.)
50. Um búsetu fastakaupmanna (Sig. Stef.)
öl. Um eyðing svartbakseggja i J ens Pálss.,
Sig. Jenss., P. Br.).
52. Um löggilJing verzlunarstaðar (Yoga-
vík) (Jón J>ór.)
53. Um löggilding verzlunarstaðar við Ing-
ólfshöfða (Sv. Eir., Ól. Pálsson).
54 Um skipting Prestsbakkaprestakalls
(Ól. Pálsson).
55. Um að meta til dýrleika nokkrar jarð-
ir i Vösturskaptafellssýslu (Ól. Pálss.)
5(5. Um stofnun háskóla á íslandi (B. Sv.)
57. Um brýrnar á Skjúlfandafijóti og Laxá
(Ben. Sv.)'.
58. Um ráðstafanir viðvikjandi aðfiuttum
ósútuðum lmðum (Jónas Jónassen, J>.
Iver., |>orl. Guðm.),
III.
Efni hinna helztu p ingma nnafrum-
varpa og nefndir í peim.
Stjórnarskr árfrumvarpi ð er að
kalla samhljöða frumvarpi pingsins 1887.
Kef'nd í pvi máli: Benedikt Sveinsson, Sig.
St., Sk. Th., Sig. Jenss., Sig. Gunn., Ól.
01., Jens Pálsson.
L ausam a nna f ru m v. Annað peirra
(22 að framan) samhljóða frumvariii neðri
deildar 1689, hverjnm manni 21 árs heimilt
að leysa sig undan vistarskyldu gogn 1 kr.
gjaldi fyrir karlmann, og 50 aura fyrir
kvennmann. Hitt(25.) vill ekki veita yngri
mönnum en 25 ára lausamennskuleyfi fvrir
10 kr. fyrir karlmann, en 5 krón. fyrir
kvennmaun. Nefnd : Sk. Th., ]>orl. Guðm.,
P. Br., G. Halldórsson.
þóknun til hre ppsnofnda. Prv.
fer fram á að veita gjaldkera hrepps-
nefndar 4°/., 1 innheimtulaun, ef meiri
hluti gjaldenda sampykkir. A sama hátt
má veita 50 kr. póknun á ári fyrir bók-
færslu og brefagjörð, allt úr sveitarsjóði.
Nefnd: Sig. Stef.. Eir. Br. J. J. N. Jp.
Eptirlaunafru m v a r p i ð er sam-
hljóða frumvarpinu frá 1889, og sömuleiðis
ellistyrksfrumvarpið. Nefnd: A. J., E. Br.,
lndr. Einarsson.
Launahækkun starfsmanna bank-
ans. Erumvarpið fer fram á að luekka laun-
bókara og féhirðis bankans upp' í 2000 kr.
(bankastjórinn ekki nefndur á nafn). Nefnd:
Sig. Stef., E Br., Sk Th., L Hall., J. J.
N. J>., Mun nefnd pessi ætla sér að taka
bankamálið í heild sinni til athugunar.
U t a n p j ó ð k i r k j u m e n n. Frumvarpið
fer frain á, að hver sem segir sig úr pjóð-
kirkjunni, skuli frá peim tima vera undan.
peginn öllum lögboðnum gjöldum til pjóð-
kirkjunnar. Eptirleiðis skulu prestaköll
veitt með pessum fyrirfara, en peir prest-
ar sem nú eru í embættum, skulu fá upp-
hót úr landssjóði. Nefnd: Sk. Th., Sig.
Stef., L. H , Sig. Gunnarss., Ól. Ól.
S t r a n d f e r ð i r o g v e g i r. Frum-
varpið fer pvi fram að landssjóður haldi
uppi á sinn kostnað gufuskipsferðum um-
hverfis iandið eigi skemur en 7 mánuði á
ári, með farpegjarúmi fyrir 100 manns og
vörurúmi fyrir 50 smálestir. Yegir séu að-
alfiutningabrautir, er aðalvörumögn héraða
er flutt um að verzlunarstöðum og frá, séu
pað akvegir, að öðruleyti er skipting veg-
anna eins og í vegalögunum frá 1887.
Nefnd: JensPálss , Sk. Th , Sig. St., J>orv.
Ker. Arni Jónsson.
Kjörgengi kvenna. Frumv. fer
fram á, að veita ekkjum og öðruin ó-
giptum konum er standa fyrir búi eða eiga
með sig sjálfar, kjörgengi i hreppsnefnd,
sýslunefnd, bæjarstjórn, sókna og héraðs-
nefndir með sömu skilyrðum og karlinönnum-
S é r e i g n o g m y n d u g 1 e i k i g i p t r a
kvonna. Frumvarpið fer pví fram, að
pað skuli vera séreign giptrar konu, er
hún á á giptingardegi, eða hún síðar kanu
að eignast við arf eða gjöf, nema öðru
vísi sé ákveðið í hjúskaparskilmála. Giptar
konur eiga að verða hálfmyndugar og full-
myndugar á sama aldri sem karlmenn. Ó-
heimil er bónda hverskonar umráð yfir
séreign konunnar nema hún sampykki.
M e n n t u n k v e n n a. Frumvarpið vill
veita konum aðgang til kennslu og burtfarar-
prófs á ölluin menntunar stofnunum lands-
ins. og jafnan rétt við karlmenn til kennslu-
stvrks , og aðgang að öllum embættum að
afloknu prófi.
Almenn pjóðjarðasala. Erum-
varpið er samhljóða frumvarpi um sama
efni, er sampykkt var í neðri deild 1889;
eu efri deild pá felldi; ábúendur eiga
allir að hafa rétt til að kaupa ábýlisjarðir
sínar fyrir verð er samsvari 25 földu ept-
irgjaldi hennar sanngjamlega metnu,
Nefnd: A. J. Öl. Br., J. J>ór.
Ullarverksmiðja. Erumvarpið fer
fram á að veitt sé lán úr landssjöði, 12,000
kr. á ári í 10 ár eða alls 120,000 kr.,
til pess að koma á ullarverksmiðju. Lánið
sé vaxtalaust 10 fyrstu árin , en borgist
síðan með 6% á 28 árum. Verksmiðjan sé
að veði fyrir láninu. Nefnd: B. Sv., Sig.
Stef., Sk. Th„ G. Hall., J. J. N. þ.
Búseta fas t akaupmanna. Erumv.
samhljóða frv. neðri deildar 1889, er efri
deild felldi. Fastakaupmönnum, sem hér
eptir byrja verzlun á íslandi, gjört að
skyldu að vera bér búsettir.
Dómsvald hæstaréttar. Erv. fer
pví fram, að afnema dómsvald hæstarétt-
ar í islenzkum málum, en gjöra landsyfir-
réttinn að æðsta dómstól, og auka jafn-
framt tölu dómenda við hann um 2 dóm-
ara með 3500 kr. launum.
Háskóli á íslandi. Frumvarpið
fer fram á, að stofnaður sé háskóli í
Reykjavík með prem deildum, ■ guðfræðis,
læknisfræðis, og lögfræðis deild, tveir séu
lögfræðiskennarar, annar með 3,500 kr.
lauuum, en binn með 2,400 kr.
IV.
Eptirfylgjandi pingsályktanir hafa verið
bornar up]>:
1. Um að setja reglur fyrir útbýtingu pess
fjár, sem veitt er búnaðarfélögum.
(Flutningsiu. Sig. Stef.) Nefnd: Sig.
Stef., Páll Ól., Ben. Sv., Arni Jónss.,
Sv. Eir.
2. Um að setja nefnd til að íhuga og
gjöra tillögur um ferðir landpóstanna
ásamt fieiru er par að lýtur. Nefnd
Jens Pálss., Sig. Gunn., Ól. Ól., Ól.
Briem, J. J. N-þing.
3. Um uppmæling á Hvammsfirði. (Jens
Pálsson).
4. Um skoðun á brúarstæði á þjórsá.
(Ól. Öi.)
V.
Fallin frumvörp:
1. Um makaskipti á pjöðjörðum í Vest-
mannaeyjum í N. D.
2. Um sölu Helgustaðanámans í N. D.
3. Um afuáin Péturslamba í N. D.
4. Um almannafrið á helgidögum pjóð-
kirkjunnar í N. I).
5. Um breytingar á prestakallalögunuiM
í N. D.
6. Um afnám liæstaréttar (íellt í efri
deild).
7. Um hafnsögu í Reykjavík sömuleiðis.
8. Um friðun á skógi sömuleiðis.
9. Urn sölu pjóðjarða i N. D.
Tvö lög eru afgreidd frá pinginu :
Viðaukalög við útflutningslögin og
Lög um kirkjugjald af húsum.