Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 17.10.1891, Blaðsíða 4

16
ÞJÖÐVILJINN TJNGI.
I, 4.-5.
öðrum líkaði að ýmsu leyti vel við, mátti
ekki halda áfram að koma út.
Kaupandi blaðsins.
* *
*
J»að er alveg rétt athugað hjá hinum
háttvirta höfundi, að stefna „þjóðviljans
nnga“ er og verður alveg sú sama, sem
stefna „f>jóðviljans“ var; en höf. hefir eigi
gætt pess, að grein vor „nýja stefnan“ í
1. tölubl. ,,{>jóðviljans unga“ var e i n-
g ö n g u miðuð við alpingi; og í sambaudi
við pað, var pað fyllilega rétt að tala um
nýja stefnu eða nýja pingstefnu; með öðr-
um orðum, sú stefna sem „j»jóðviljinn“
barðist fyrir í landsmálum, varð fyrst í
sumar stefna ákveðins pingflokks, og pað
er nú takmark „þjóðviljans unga“, að vinna
að pví, að pessi nýja pingstefna festi enn
dýpri rætur hja pjóðinni, og nái að bera
sem bezta ávexti.
Um pað, hvað valdið hafi pví, að hætt
varvið útgáfu „J)jóðviljans“, en byrjað nýtt
blað með sömu stefnu, pykir ekki ástæöa
til að seðja forvitni greinarhöfundarins að
svo stöddu.
ítitstj. „fjóðviljans unga“.
KIRKJULEGT TÍMARIT.
COO
Prestaskólakennari J>órhallur Bjarnar-
son hefir í siðast liðnum júlímánuði byrjað
að gefa út kirkjulegt tímarit, er hann nefn-
ir „Kikjublaðið“, mánaðarrit handa íslenzkri
alpýðu; eru tvö tölubl. komin út af riti
pessu (fyrir júli og ágúst).
Titill blaðsins bendir á, að útgefandinn
hafi alpýðu einkum fyrir augum í útgáfu
pess, og er vonandi, að blaði pessu verði
betur tekið en Kirkjutíðindunum, sem al-
pýðu mun hafa pótt um of vísindaleg.
Stefna pessa rits er og að voru áliti miklu
heppilegri, heldur en sú, að gefa út kirkju-
legt tímarit, er mestmegnis væri vísindalegs
efnis; pótt slík rit geti verið góð og upp-
byggileg fyrir sprenglærða guðfræðinga, pá
eiga pau ekki við hér á landi, par sem svo
sárfáir, enda meðal prestastéttarinuar sjálfr-
ar, geta talizt í peirra tölu.
Útgefandino á miklar pakkir skilið fyr-
ir að hafa riðið á vaðið með útgáfu pessa
blaðs; hann hefir par mætt bæði ljósum
og leyndum óskum margra stéttarbræðra
sinna á miðri leið; petta mun honum og
hafa verið kunnugt um, og mun pað að
líkindum engu minna hafa hvatt hann til
að byrja á pessu nytsemdarverki, en til-
mæli Synodusar í sumar.
|>að parf ekki að eyða orðum að pví,
hvílíkt gagn slíkt rit getur unnið kristin-
dóms- og kirkju-lífinu hjá oss, sé pað vel
úr garði gjört og samsvari tilgangi sínnm;
en aðalskilyrðið fyrir gagnsemi pess er,
að pað nái sem mestri útbreiðslu; má ætla,
að tímarit petta standi í pessu efni betur
að vígi, en flest önnur tímarit, pví al vér
teljum pað sjálfsagt, að flestir eða jafnvel
allir prestar landsins telji pað helga skyldu
sína að útbreiða pað sem mest, og verði
að öðru leyti pess beztu styrktarmenn;
verði reyndin önnur, er pað sorglegt vitni
um deyfð og áhugaleysi klerkastéttarinnar
á kristindóms- og kirkju-málum.
J)yki klerkastétt vorri pað óverðskuldað
ámæli, sem svo opt er á orði haft, bæði
hér á landi og hjá löndum vorum vestan
hafs, að andleg deyfð og doði sé yfir krist-
indóms- og kirkju-lífinu íslenzka, pá gefst
henni nú kostur á að reka pað ámæli af
höndum sér, með pví að styðja og efla
Kirkjublaðið, ekki einungis með pví að út-
breiða pað sem mest og gjöra útgefandanum
með pví móti bæði ljúft og auðvelt að halda
pví áfram, heldur og með ræðum og rit-
gjörðum kirkjulegs og kristilegs efnis. Verði
framlög prestastéttarinnar til Kirkjublaðs-
ins í pessu efni eins mikil og vænta má,
pegar á pað er litið, hve fjölmenn hún er,
pá er vonandi, að Kirkjublaðið verði innan
skamms allt of lítið.
Aðalefni pessara tveggja tölubl., sem
út eru komin, er kafli úr Synodusræðu ept-
ir séra Ólaf Ólafsson á Lundi, kafli úr
alpingissetningarræðu séra Jens á Útskál-
um og aðalimtak úr fyrirlestri eptir séra
Olaf í Guttormshaga um trúar- og kirkju-
lífið á íslandi; enn fremur tvö kvæði, Feg-
insljóð eptir séra Gunnar heitinn Gunnars-
son og minningarljóð eptir Pétur biskup,
ort af séra Valdimar Briem; pað eru
pannig 4 sveitaprestar, sera mestan hlut
eiga í pessum tveim tölublöðum, og eru
ritsmíði pessi öll mikið lagleg, pótt deildar
skoðanir geti verið um sum atriðin í fyrir-
lesturskaflanum. Sjálfur á útgefandinn lít-
ið sem ekkert í pessum tölubl. Málið á
línum peim, er hann ritar um efni og stefnu
blaðsins á 1. bls. er miklu stirðara og ó-
íslenzkulegra, en vér höfðum búizt við.
Pappír og prentun á pessum tölublöð-
um er mjög vandað,
J»að árna víst allir prestar landsins út-
gefandanum allrar hamingju með útgáfu
pessa rits; pað verður efalaust svo úr garði
gjört, að pað getur vakið alpýðu til íhug-
unar og umhugsunar um hið háleita mál-
efni, er pað vinnur fyrir. J>etta er pví
nauðsynlegra sem pær raddirnar fjölga
fremur en fækka, einnig hér á landi, sem
niðra vilja kristindóminum og hinum bless-
unarriku áhrifum hans á mannlifið og telja
hann með gömlum og úreltum kenningum,
er lengur fái ekki fullnægt andlegnm pörf-
um pessarar upplýstu aldar. Vér vonum,
að petta tímarit verði öflugur talsmaður
kristindómsins gagnvart pessum og pvílík-
um kenningum; til pess brestur útgefanda
pess sjálfsagt hvorki lærdóm, vilja né hæfi-
legleika, auk pess sem vænta má, að hann
standi par ekki einn að vígi.
Vér endum svo ljnur pessar með peirri
einlægu ósk, að Kirkjnblaðið samsvari sem
bezt pessum tilgangi sínum, og verði vel-
kominn gestur á sem flestum heimilum 4
landi voru.
S St.
FRi VESTUR-ÍSLENDINGUM.
—:o:—
Svo er að sjá af blöðunum „Heims-
kringlu“ og „Lögbergi" sem hagur landa
vorra par vestra fari smábatnandi ár frá
ári, eptir pví sem peir staðfestast betur
par í landi, og melal peirra eru eigi fáir
bændur, sem taldir myndu vel í álnum, ef
peir væru hér á landi.
Peningasendingar Vestur-fslendinga til
vanda- og venzlamauna hér á landi aukast
og ór frá ári, en pví miður er eigi auðið
að fá neinar nákvæmar skýrslir um pað,
hve miklu pær peningasendingar nema ár-
lega, og gæti pað pó verið fróðlegt að ýmsu
leyti, að hafa slíkar skýrslur.
Verkmannafélagið íslenzka í Winnipeg,
sem hr. Jón Júlíus stýrir, gekkst fyrirpví
í júlímánuði í sumar, að íslenzkir verka-
menn, er að húsabyggingum og strætisvinnu
unnu, lögðu niður vinnu, og kröfðust kaup-
hækkuuar; urðu atvinnuveitendur að láta
undan og hækka kaupið úr doll. 1,25 til
1,50 í doll. 1,75—2,00 um daginn, og mun-
ar pað verkmenn eigi lítið að öllu saman-
lögðu, enda hrósar „Lögberg11 dýrum sigri
yfir possari frammistöðu verkmanna.
Eins og lesendura blaðsins er kunnugt,
var fyrrum alpingismaður Jón Ólafsson á
öndverlu pessu ári rekinn úr pjónustu
„Lögberginga11 fyrir miður ráðvandlega