Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 09.11.1891, Side 3

9. nóv. 1891.
Í»JÖÐVILJINN UNGI.
2?
neða um eitthvað persónulegt eða 1>ví uni
Kkt, aðrir að skólartefuan fyrirliugaða á
Felli — sem börn úr heilli sýslu á'ttu að
hafa meiri not af en nmgangskennslunni,
eu sem enginn af sýslunefnclarmönnum
sýslunnar, nema ef vera skyldl að eins úr
sVeitinni la ing um skölann ímyndaða, hefirget-
að séð — hafi kveykt pær ofsjönir í augum
blessaðs prestsius. á gagnsemi hins mikla
skóla, sem hann hugsaði sér að reisa á Felli,
— í peim stýl sem fáir munu fá botnað í —
muni vera pví valdandi; en hvort heldur
er. pá gefa menn hér peirri loptkastala-
byggingu lítinn gaum, og vilja heldur vera
lausir við pá höfuðskepnu(l) en binda sér
Jjyrðar til lítilla eða alls engra nota fvrir
almenning.
Eg enda svo ltnur pessar með peirri
ósk til prestsins, !að hann vildi opua Vída-
línspos'tillu og áthuga vel lesturinn á 4.
sunnud. eptir Trinit., áður en hann sezt
niður næst að rita viðvíkjandi umgangs-
kennslunni.
Einn af mörgum.
MATVÖRUPRÍSAKNIR.
Nú er rúgtunnan komin á 26 krónur
hér í verzlununum, og aðrir matvöruprísar
að pví skapi.
þessir háu prísar koma hart niður á
öllutn peim, er eigi hafa birgt sig nægilega
í sumar-kauptíðinni; og mun pað pví miður
vera meiri hluti bænda og tómthúsmanna,
Um pá, sem gera sér pá búskaparað-
ferð að reglu, að leggja hvern fiskdráttinn
„blautan11 inn í verzlanirnar, jafnöðum og
hann fæst úr sjónum, má að vísú segja,
að peim komi vanhyggindin mákléga í kóll.
þessum mönnum hefir práfaldlega ver-
ið sýnt fram á, að pað mvndi peim mikl-
um mun notasælla, að salta og purrka afia
sinn, og að verzla svo með hann í einu
lagi að sumrinu, en að reita allt inn í verzl-
anirnar, jafnóðum og að höndum berst, og
geta svo aldrei tekið í einu nema rétt til
spóns og skeiðar, en verða að kaupa mik-
ið af nauðsynjum sínum með vetfarverði.
En pað má segja um fjölda peirra, að
„sjáandi sjá peir eigi og heyrandi heyra
þeif eigi“; allar aðvaranir og áminningar
hetri manna láta peir eins og vind um
eyru pjóta, og verður pú engan veginn sagt
111,1 pá alla, að pá reki neýðin til pessarar
Vt'fzlunaraði'ej'ðar, ef nokkur yæri fyrir-
l'J'SSjau,
En pað eru pví miður ekki blautfisks-
sölumennirnir einir, sem fá að kenna á
pessuin háu matvöruprísum, lieldur ýmsir
aðrir, sem, vegna hins bága fiskleysis und-
anfarnar vertíðir, ekki hafa lánstraust í
verzlununum, og ekki hafa haft efni á að
birgja sig nægilega að matvöru í sumar.
Margir sjá pað nú. pégar p'að er um
seinan, að heppilegt liefði verið, að „kaup-
félag fsfirðinga“ hefði haft nokkrar mat-
vörubirgðir lianda á milli í vetur.
En pað er ekki von, að stjórn kaup-
félagsins hafi viljað taka pað upp á sig, par
sem margir félagsmanna hafa sýnt allt ann-
að en áhuga á félaginu, og sumir enda
eingöngu eða mestmegnis notað félagið til
peningapantana, sjálfsagt í pvi trausti, að
nauðsynjavörurnar gætu peir hvergi fengið
ódýrari en við búðarborðið.
GULLBRULLAUP í YÆNDUM.
—o—
Mikið gengur á, en meira stendur pó
til, og mikið mun verða um dýrðir í Kaup-
mannahöfn 26. maí næsta ár, ef forsjönin
lætur konung vorn og duottningu lifa pann
dag, sem er gullbrullaupsdagur peirra hjóna.
Er pað sannast um Dani, að pö að
kóngadýrkun fari mjög pverrandi hjá öðr-
uni pjóðum, pá sér ekki annað á, en að
konunghollusta peirra, og sérstaklega ást
peirra til vors nú verandi konungs, sé á
bjargi bvggð.
Ymsir heldri menn Dana hafa sent út
áskorun til manna um að efla til fjársam-
skota til að stofna legat í minningu um
hið væntanlega gullbrullaup, og á legat
petta að bera nafn konungs og drottning-
ar, og vöxtunum að verja eptir ákvörðun
peirra,
í annan stað hafa og ýmsar danskar
hefðarfrúr og meyjar sent út áskoranir, og
biðja menn að gera svo vel að leggja fram
100 púsundir króna, til að reisa fyrir
minnismerki til minningar unt petta sama
væntanlega gullbrullaup; minnismerki petta,
sem myndasmiðurinn L. Hasselriis hefir
gert uppkast að, á að sýna „Danmörk“ í
kvenlíki, berandi merki-skildi danska rikis-
ins; en á stöpli peim, er líkneskið hvilir á,
eiga að vera brjóstmyndir af konungi og
drottningu og börnum peirra.
Önnur pessara áskerana, hin fyrnefnda,
som reyndur er að eins stýluð til „danskra!
manna“, hefir verið send hingað til lands-
ius, svo að Islendingum gæfist kostur á að
taka pátt í fjárframlögunum til legat-stöfn-
unarinnar.
. ÚR BRÉFI.
Vestmanúaeyjum, 23. sept. 1891.
Veðrátta héfir verið hér hagstæð í sum-
ar til lands og sjávar, frá pví í miðjum
júnímán. til 6. p. m., að brá til storma og
rigninga fvrir lullt og allt. Grasvöxtur
varð samt naumast í meðallagi; ullu pví
framúrskarandi purkar meiri part vorsins,
cn nýting hins litla heyskapar varð göð.
Venju betur hefir fiskazt liér á opna
báta í sumar, til pess tíma er stormar fóru
að ganga. Hið eina pilskip, sem gekk héð-
an til tískveiða, frá suinarmálum til júlí-
mánaðarloka, fékk alls rúm 15 púsund
fiskjar.
Svartfuglaveiði var hér með bezta móti.
Lundaveiði mjög lítil, eins og mörg undan
farin ár. Fýlungatekja varð ekki í meðal-
lagi, og slysfarir engar, svo pað er óparft
fyrir „þjóðviljann11, sem víst álítur sig vera
svo nærri miðju landsins og hjarta pjóðar-
innar, að senda „endabörnum landsins“
hnútur fyrir skaðlega „fýlungaelsku11. eins
og hann gerði í 1. tölubl. V. árg. Er pað
vafasamt, að pað sé vilji pjóðarinnar, að
menn séu óvirtir fyrir sinn lögleyfðan at-
vinnuveg, hvar sem peir hafa bólfestu á
landinu.
Verzlun var hér með minnsta móti, og olli
pví aflaleysið í vetur og fram eptir vori;
svo eru og Skaptfellingar alveg hættir að
verzla hér, síðan „Víkin“ var löggilt. Rang-
vellingar eru líka farnir að fækka ferðuin
hingað að miklum mun. Vörupöntun átti
sér stað nú, sem í fyrra, og var allmikill
skiptamunur. Er vonancli, að nvenn sjái
hér æ betur og betur muninn á frjálsri
verzlun og einokunartjóðri. A innlendri
vöru var verðið í fastaverzlun pannig: salt-
fiskur nr. 1, 58 kr. skipp., langa 55 kr.,
smáfiskur 38 kr., ýsa 30 kr., sundmagi 25
a., hvít ull 70 a., smjör 50—60 a. Út-
lend vara: rúgur 20 kr. tunnan, mjöl 22
kr. (frá miðjurn júlímán.), bankabygg 29
kr., kaffi 120 a. pundið, kandis 40 a... ex-
port 50 a., melis 36 a., rúsinur 36 a..
ofnkol 4—5 kr. skippundið.
Drykkjuskapur hefir minnkað hér rnjög
úr pví, sem áður var, og bindindi er hér
á allgóðum vegi, undirstúka með nálægt
60 féíögum og barnastúka með rúmum 20,
og eiga pær allstórt fundahús.
Hinn ötuli sjómanna vinur, séra Odd-
ur V. Gíslason, kom hingað í suinar og
flutti hér fyrirlestur um bindindi. bjargiáð
og sjömennsku, en fundir urðu of fámennir,
sökum anna og fjarvistar manna; virðist
oss inein að pví, hve lítið prestur pessi er
styrktur í pvi aftvr nytsama starfi fyrir tvö
hin mestu velferðannál lands vors, bindiud-
ið og sjávarútveginn, sem hann sýnir svq
framúrskarancli dugnað og elju við.